"Zolang mén
wil en
kan leren
men jong
verheid pompt
115 miljoen in
vakopleiding
volwassenen
PROF. ANA ASLAN
an
gniSTERDAM Al sinds de
■ti i ize <>udheid hebben tove-
'uHirs en tovenaarsleerlingen
eth|ar dat ene, oneindig kost
je middel gezocht dat de
iwige jeugd kon geven, de
jerdom terugduwen, tel-
is weer. Tot de onsterfe-
heid bereikt zou zijn. De
enaars en tovenaarsleer
jen van toen zijn de we-
schappers van nu gewor-
Chemische preparaten
bben de gestampte vleer-
istongetjes, de gal van
kikker en de bij maans-
duistering „geoogste'
nrag vervangen. Eén ding
niet veranderd: het naar
j zoeken naar een goed
iparaat en er is één ding
jekomen: de scepsis van
wetenschappelijke wereld
er weer eens een prepa-
it werd gepropageerd dat
geen eeuwige jeugd, dan
;h op zijn minst leeftijds-
lenging beloofde. Dat het
al wemelde van kwak
ers die met apeklieren,
itenextracten en wat dies
zij goedgelovigen het
uit de zak klopten is een
iische zaak, maar dat heeft
lts met wetenschap van
pn.
)n In 1956, op een woten-
lappelijk congres in Karlsruhe,
I Roemeense vrouwelijke pro*
sor, Ana Asian, kwam vertellen
zij na tien jaar zoeken een
Idel had gevonden, Gerovltal
m li genaamd, een Procaïne-pro-
Dhinjt, dat de ouderdom, althans
Qevjbezwaren ervan, kon terugdu-
Publ(i, werd zij weliswaar met een
ftioneel applaus beloond, maar
scepsis, het ongeloof was van
gezichten van de vijfhonderd
Iwezige hooggeleerde artsen af
lezen.
bijna 25 jaar later, is Gerovi-
een middel geworden dat door
feenden in laboratoria over de
liele wereld is onderzocht, door
jzenden gerontologen (ouder-
jnsspecialisten) wordt toege-
5t en door vele honderdduizen-
H ouderen en door evenveel
jnsen die nooit oud hopen te
rden wordt genomen als rnedi-
I». Tienduizenden hebben er
•f mjrlijks één of meer kuurreizen
ijn?kr Roemenië voor over om. te-
ïaarlijkertijd met andere behande-
mmigen, ouderdomsgezondheid op
doen.
ïgrij
itenl reacties van de wetenschap-
ijke wereld variëren van „baat
Jniet, het schaadt ook niet" tot
co,,*hend enthousiast. De reacties
r de patiënten zijn over het al-
meen vleiend voor het produkt.
m Asian zegt dan ook zelf: „Alle
jnfoJnsen worden oud. Maar het is
leid f belangrijk op welke wijze men
erel ouder worden ondergaat.
Tl
Ie li<
Suhl" HAAG Nog dit jaar aal de
macapaciteit van de Centta
Vakopleiding van Volwaeee-
met 25 procent worden uitge-
1. Dat wil zeggen dat zo'n 700
lozen extra, de.gelegenheid
een (nieuw) vak te leren,
or hun kans op een baan
wórdt verhoogd.
Daarom vind ik het belangrijk om
deze fase van het bestaan zo veel
als mogelijk is te vertragen om op
die manier de ouderdomskwalen
en de verschijnselen die daarmee
samengaan te lijf te kunnen gaan.
Ik zie het medicijn Gerovital als
een beschermende factor met
zeer sociale aspecten, niet alleen
op het persoonlijke, maar zeker
ook op het maatschappelijke
vlak".
„Wij zijn tot de slotsom gekomen
dat door bil zo vroeg mogelijk ge
bruik van Gerovital de lichamelij
ke en geestelijke activiteit tot op
zeer hoge leeftijd wordt waarge
nomen. Het is een uitstekend
middel tegen de gevreesde ader
verkalking met alle geestelijke af
wijkingen van dien. Naarmate wij
ouder worden zijn wij gevoeliger
voor verschillende kwalen die
vaak met succes door Gerovital
kunnen worden verkleind of wor
den vermeden. Daarnaast wordt
het middel gebruikt bij de behan
deling van de ziekte van Parkin
son, huidziekten en haaruitval.
Zelfs astma, maagzweren en reu
matische aandoeningen worden
met succes behandeld".
Daarnaast is er nog een andere
vinding van prof. Asian bijgeko
men, Aslavital, dat speciaal wordt
voorgeschreven bij bepaalde aan
doeningen van het centrale ze
nuwstelsel en het hart-vaatsys-
teem. Geen wonder dan ook dat
het tot in de allerhoogste kringen
in de wereld wordt gebruikt. Men
fluistert dat de paus, Nasser, Tito
en prinses Juliana het gebruikten
of, in het laatste geval, nog ge
bruikt.
Prof. Ana Asian heeft dan ook tal
rijke onderscheidingen ontvan
gen. Zij is o.a. Ridder in de Orde
van Oranje-Nassau en ze werd
uitgenodigd voor de inhuldiging
van koningin Beatrix. Ze bleef
nog wat dagen in Amsterdam,
vloog daarna naar een congres in
Wenen, van daar naar een con
gres in Marokko en neemt nu
deel aan een meerdaags congres
in Rio de Janeiro.
In Amsterdam praatten we met
haar over het ouder worden, haar
produkten, haar patiënten. Beter
gezegd, we trachtten over haar
patiënten te praten al was het al-
■x.
Ana Asian, nu 84
laar oud, is zelf
net levende
bewijs van haar
stelling, dat het
mogelijk is oud
•e zijn en jong te
blijven.
z!et1met de ,eiclin9 van de CW's be-
'te topambtenaar van het minis-
i van sociale zaken, de heer J.
lax, verwacht dat de verdubbe-
van de capaciteit binnen vijf
gerealiseerd kan zijn. Wat be-
n0f6nt dat deze instituten in 1985
_Pjben de 6000 omgeschoolde cur-
kjten per jaar zullen afleveren.. Al
waar a' 'n trekt de overhe'd
dit project 115 miljoen gulden
exclusief de salarissen van de
instructeurs waarmee het do-
iten-korps van de centra moet
rden uitgebreid.
besluit tot de capaciteitsver-
ibeling heeft minister Albeda
twee en een halve maand ge
leden bekend gemaakt in een brief
aan de Stichting van de Arbeid. On
duidelijke stremmingen in de com
municatie hebben het project tot nu
toe buiten de schijnwerpers van de
publiciteit gehouden. Tot verdriet
van de verantwoordelijke bewinds
man, die zijn strijd tegen de werk
loosheid graag wat helderder be
licht ziet. En tot verbazing van de
ambtelijke staf.
„Als we het nu over „flankerend
beleid" hebben waarmee de beper
king van de privé-inkomens aan
vaardbaar moet worden gemaakt,
dan zou je toch verwachten dat een
spectaculaire maatregel als deze
met meer tromgeroffel wordt bege
leid", aldus Bax. die binnen het di
rectoraat-generaal voor do arbeids
voorziening de functie vervult van
„hoofd van de hoofdafdeling scho
ling".
Verwarring...
De Centra voor Vakopleiding van
Volwassenen zijn direct na 1945
van de grond gekomen. In eerste
instantie met de bedoeling om de
oorlogsgeneratie in staat te stellen
om onderwijsachterstand die in de
jaren '40-'45 was opgelopen, in te
halen. „Rijkswerkplaatsen" heetten
ze aanvankelijk. Een aanduiding die
werd veranderd omdat nogal wat
verwarring bleek op te treden met
onprettige inrichtingen als gevange
nissen.
Het aspect „dwang" speelt bij de
CVV's alleen formeel een rol. Vol
gens de wet kan de directeur van
een Gewestelijk Arbeids Bureau
een werkloze onder bepaalde om
standigheden verplichten zich als
cursist bij een CVV te laten inschrij
ven. In de praktijk is de deelname
steeds vrijwillig. Eén reden daarvan
is de wachtlijst van 1700 1800
werklozen die graag een cursus wil
len volgen maar voor wie momen
teel nog geen plaats is. Daarnaast
speelt mee dat de GAB's dwang in
dit verband als een slechte leer
meester zien.
De aard van het onderwijs dat, in
27 verschillende plaatsen, aan de
CW's wordt gegeven, is van ouds
her sterk op handvaardigheid geo
riënteerd. Grofweg kan worden ge
steld dat ze deskundigheid onder
wijzen waaraan behoefte is in de
bouw- en de metaalnijverheid.
Waarbij onder „metaal" ook de
elektrotechniek en de automontage
worden begrepen. De kortste cur
sus duurt vier maanden en leidt op
tot lasser. De opleiding tot bank
werker neemt met 20 maanden de
meeste tijd in beslag.
„De verscheidenheid in het onder
wijsaanbod willen we de komende
jaren proberen op te voeren", licht
de heer Bax toe. „In enkele plaat
sen bestaat al de mogelijkheid om
een cursus tot proces-operator te
volgen, terwijl er in Utrecht wordt
geëxperimenteerd met opleidingen
voor administratieve beroepen. Ook
de micro-elektronica willen we in
ons onderwijspakket betrekken".
Op uitbreiding van de soorten on
derwijs aan de CVV's wordt onder
meer door de vakbeweging sterk
aangedrongen. „Administratieve
opleidingen zijn vooral van belang
voor de vele vrouwen die, na jaren
in het huishouden te hebben ge
werkt, weer een baan zoeken", al
dus FNV-bestuurder C. Comman
deur. „Zonder enige bijscholing is
het voor deze categorie werkzoe
kenden vreselijk lastig om aan de
slag te komen, terwijl er naar ge
schoolde administratieve medewer
kers wel degelijk een belangrijke
vraag bestaat. Verder lijkt het met
het oog op de vele buitenlandse
werkzoekenden erg zinvol voor de
CVV's om ook cursussen technisch
Nederlands te geven".
Overigens is de FNV ronduit tevre
den met de capaciteitsverdubbeling
van deze centra. „We hebben er ja
renlang om gezanikt", aldus Com
mandeur, „en we zullen blijven ijve
ren voor nog verdere uitbreiding,
maar voor het moment zijn we ze
ker in onze sas".
Minimumloon
De CVV's zijn niet het enige instru
ment dat de overheid hanteert om
de 210.000 werklozen die ons land
(officieel) kent, beter toe te rusten
voor de vervulling van de tiendui
zenden vacatures die er tegelijker
tijd zijn, maar waarvoor bepaalde
deskundigheid is vereist. Sinds
twee en een half jaar bestaat de zo
genaamde SOB-regeling (Scho-
lingssamenwerking Overheid Be
drijfsleven) die voorziet in subsidie
aan bedrijven die de scholing van
vakmensen zelf ter hand nemen.
Enkele duizenden cursisten per jaar
worden via deze regeling opgeleid,
terwijl vijftien- a twintigduizend
mensen jaarlijks gebruik maken van
de individuele studiekostenregeling
die er voor werklozen bestaat.
Toch lijkt een Centrum voor Vako
pleiding van Volwassenen de meest
aantrekkelijke weg voor om- en bij
scholing. De cursist is hier niet al
leen verzekerd van het minimum
loon, maar ontvangt bovendien een
breed georiënteerde opleiding. Een
ÏAPACITEIT SCHOLINGSCENTRA
/ORDTVERDUBBELD
De opleiding tot
lasser: in vier
maanden tijd ben
je vakman.
leen maar om onze nieuwsgierig
heid te bevredigen: heeft ze nu
écht Nasser en Tito en Eisenho
wer, prinses Juliana en prins
Bernhard behandeld? Maar prof.
Ana Asians enige antwoord was:
„Ik heb de eer gehad met sommi
gen van hen te mogen spreken".
Ze is nu 84 jaar en zit onder het
genot van een goed glas wijn ge
zellig te vertellen over haar leven
en over haar opvattingen over het
ouder worden.
„In de oorlog van '14-' 18 werkte
ik al in de hospitalen, ik ben 25
jaar cardiologe geweest en vanaf
1949 beoefen ik de geriatrie als
wetenschap. Vanaf dat moment
heb ik mijn leven gewijd aan dat
intrigerende probleem: hoe goed
en fit te leven als men oud is.
Men wordt goed oud als men zijn
interesses niet verliest. Zolang
men wil en kan leren, blijft men
jong, dat is het geheim van de ou
derdom. De behandeling van Ge
rovital zorgt ervoor dat velen in
het leven geïnteresseerd blijven".
„Men werkt zijn leven lang hard
en men leert veel. Op het ogen
blik dat kunde en kennis het
grootst zijn wordt men vergeet
achtig en gaat men lichamelijk
achteruit. Dat noem ik het drama
van het ouder worden. Men wil zo
graag en kan niet meer. Het ge
volg is dat men versuft. Om dat
drama te voorkomen ben ik gaan
zoeken naar een middel als Gero
vital. Later kwam daar Aslavital
bij".
„Gerovital schrijf ik voor al vanaf
het veertigste jaar. Als middel om
de ouderdom te voorkomen. Men
hoeft niet te wachten tot de eer
ste verschijnselen van de ouder
dom zich aandienen. Veertig is
beslist niet te vroeg. Mijn eigen
professor zei vroeger reeds dat
het ouder worden van de mens
reeds begint in het embryonale
stadium".
„Men hoeft niet per se naar Roe
menië te komen om zo'n behan
deling te krijgen. Het middel is
overal, ook hier in Nederland, te
verkrijgen. Wel zou ik iedereen
aanraden die met een Gerovital-
kuur wil beginnen, de allereerste
behandeling in een van de geria
trische instituten in Roemenië te
ondergaan. In Roemenië gaat aan
het gebruik van Gerovital een
zeer grondig onderzoek vooraf,
leder krijgt een aangepaste thera
pie en wie kan die beter voor
schrijven dan de uitvinders van
het middel zelf".
Verscheidene duizenden Neder
landers hebben inmiddels de kuur
gevolgd. Veel artiesten en zaken
lieden. Caransa, Pleuni Touw,
Rietje Hermans, Teddy Schaank,
Pia Beek, maar ook gewone men
sen die geen Caransa-inkomen
hebben. Inlichtingen verstrekt hét
Roemeens Verkeersbureau in
Amsterdam.
Ana Asian is weer weg om nog
meer mensen ervan te overtuigen
dat het mogelijk is oud te zijn en
jong te blijven.
GERARD CRONE
opleiding die dus niet, zoals bij de
SOB-regeling, is toegespitst op de
specifieke behoeften van één be
paald bedrijf.
Het totaal aantal cursisten dat de
CVV's jaarlijks met een diploma op
zak verlaat, beloopt momenteel de
3000. Waar de wachtlijst niet meer
dan 1700 a 1800 namen omvat, lijkt
een verdubbeling van de capaciteit
tot een te groot onderwijsaanbod te
leiden. „Nee, hoor", reageert Bax.
„Op de eerste plaats zou die lijst
veel groter kunnen zijn dan hij nu
is. Veel werklozen die eigenlijk best
zin hebben in een cursus, beginnen
er niet aan juist omdat ze zolang
moeten wachten tot ze worden toe
gelaten. Om als volwassene weer
naar school te gaan, is hoe dan ook
een moeilijke stap. Als je ook nog
eens maandenlang, soms een jaar
moet wachten voor je aan de beurt
bent, haalt dat in veel gevallen de
animo helemaal weg. Verder is de
toelating nu nog gebonden aan een
test op geschiktheid. Daarbij valt
maar liefst 40 procent af. We zin
nen op de mogelijkheid die test te
laten vervallen en in plaats daarvan
met proefplaatsingen te gaan wer
ken. Ook hierdoor zou het aanbod
van cursisten waarschijnlijk toene
men. Zonodig willen we tenslotte de
propaganda voor de CVV's de ko
mende tijd opvoeren".
Perspectieven
Wat de toekomstperspectieven van
de afgestudeerden betreft, die zijn
volgens Bax tot nu toe nog altijd
„voortreffelijk" gebleken. „Veel be
drijven plukken de cursisten nog tij?
dèns hun opleiding weg. Een pro
bleem blijft voor ons om het onder
wijsaanbod tijdig af te stemmen op
een veranderende vraag van de er-
beidsmarkt. Neem de bouw. Die
lijkt nu in te zakken. Moeten we nu
ons onderwijsaanbod in deze sector
afslanken en op een ander gebied
uitbreiden? Voor hetzelfde geld
neemt de vraag naar bouwvakkers
over een half jaar weer geweldig
toe. Vreselijk moeilijk. En wat nieu
we technische ontwikkelingen aan
gaat, die moeten zich toch ook
eerst voltrokken hebben voor je er
specialisten in gaat opleiden. We
kunnen bijna niet anders dan ver
traagd reageren op veranderingen
van de arbeidsmarkt".
Om aan de nodige ruimte te komen
voor het verdubbelingsproject wil
Bax in eerste instantie proberen on
benutte capaciteit te huren bij het
bedrijfsleven en het onderwijs. Op
de tweede plaats wil men de be
staande gebouwen uitbreiden en
tenslotte wordt overwogen nieuwe
te bouwen. Hierbij denkt men aan
de noordelijke provincies en aan dc
regio Twente.
Een lastiger probleem dan de ruim
telijke uitbreiding is volgens Bax
het aantrekken van voldoende extra
instructeurs. „Die moeten uit het
bedijfsleven komen. Als ze als Je-
raar in dienst treden van de over
heid, gaan ze er in salaris aanmer
kelijk op achteruit...".
WILLEM SCHEER