erste Kamer
ist handhaving
oopkracht
modaal
Verdachten in
recordzwendelzaak
bekennen volledig
•mbuigingen grotendeels tijdelijk
£eidóc@ou*a/ttt
Flying Wilma
heeft nog kleine
kans op record
V er gunningenstelsel
voor adoptie
buitenlandse kinderen
Binnenland
Sterke prijsstijgingen zorgelijk"
Minister tegen
bezuiniging
op defensie
Nu spijkers met koppen
Alarmerende stijgingen
JAARLIJKSE VIERING
BEVRIJDINGSDAG
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 14 MEI 1980 PAGINA 13
?Vi
ran onze sociaal-economische redactie)
HAAG De Eerste Kamer heeft
gisteren zeer bezorgd getoond
de uitzonderlijk sterke prijsstij-
;en van de laatste weken. De grote
ties hebben minister dr. W. Albe-
"i)ij de behandeling van diens begro-
van Sociale Zaken gevraagd wel-
aatregelen hij denkt te nemen
deze tegenvaller voor vooral de
betaalden op te vangen.
^-woordvoerder Kloos zei, dat de jongste
stijgingen zeer nadelige gevolgen hebben
de inkomens van het minimumloon tot
aan modaal. CDA-senator Franssen wilde de
minister houden aan diens eerdere toezegging,
dat de koopkracht van het minimuminkomen
gehandhaafd zal blijven. Hij dreigde zelfs met
een motie, als de minister in zijn antwoord vol
gende week dinsdag die toezegging ook onder
de huidige omstandigheden niet zou herhalen.
De socialist Kloos drong voorts aan op verbete
ring van de verstandhouding met de vakbewe
ging om te voorkomen, dat de spanningen zo
ver oplopen dat een nieuwe loonmaatregel in
1981 nodig wordt Mèt de VVD-er Van Tets
pleitte hij voor deeltijdarbeid. De liberale sena
tor wilde verder een gedegen studie van de
kosten van de vervroegde uittreding (VUT). Hij
vond ook, dat er nu eens schot moet komen in
de hervorming van de uitvoering der sociale
verzekeringswetten.
MET OUDE LOC OP STAP
Met minister Tuynman van verkeer en waterstaat reed gisteren op de bok van
deze oude locomotief bij Amsterdam een lint door als opening van het „Vervoer
Spektakel Amstelland". Vanaf morgen tot en met 26 mei kan met met deze oude
loc een rit maken van Uithoorn naar het Haarlemmermeerstation, zoals ook op
verscheidene andere trajecten in ons land.
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG Slechts een klein deel
de 3 miljard bezuinigingen die het
iet deze week concreet heeft inge-
zijn structureel, dat wil zeggen
end van aard. Voor meer dan 2
d gulden worden Oplossingen
:ht die slechts tijdelijk kunnen
bijvoorbeeld door het uitstellen
bepaalde uitgaven. Dat betekent
Ijhet kabinet zich nog voor de zo-
intie en in elk geval voor het
ingen van de begroting voor 1981
iw zal moeten beraden op extra
worden afgeleid uit de brief die minis-
der Stee (Financiën) gisteren naar de
Je Kamer heeft gestuurd. Het lijstje van
irnaamste ombuigingen ziet er zo uit:( in
fenen guldens; daarachter staan tussen
gies de bedragen die de departementen
I er mogen uitgeven omdat ze vorig jaar
I hebben overgehouden)
nl<
Defensie
155
Volkshuisvesting
151
(94)
Verkeer en Waterstaat
268
(115)
Economische Zaken
67
(159)
Landbouw en Visserij
45
Sociale Zaken
143
(339)
CRM
159
(168)
Volksgezondheid en milieu
21
(26)
Ontwikkelingssamenwerking
33
(60)
tlandse Zaken
e
enlandse Zaken
rwijs en Wetenschappen
iciën
(34)
Voor het overgrote deel van de ombuigingen
gaat het om het tijdelijk uitstellen van uitgaven
dan wel om efficiency-verbeteringen. Daar
naast worden er ook maatregelen genomen,
zoals bij Buitenlandse Zaken het beperken van
de verblijfsvergoedingen en het duurder maken
van de paspoortleges in het buitenland. De poli
tie moet ook een veer laten: zowel Justitie als
Binnenlandse Zaken hebben bezuinigingen bij
rijks- en gemeentepolitie opgevoerd. Verder le
veren de rechtelijke organisatie, reclassering,
gevangeniswezen en de kinderbescherming in.
Het lager onderwijs krijgt minder geld en de
betalingen aan de onderwijsinstellingen worden
uitgesteld, zodat een eenmalige verlaging van
de uitgaven ontstaat Het departement van Fi
nanciën bezuinigt via het rijksinkoopbureau.
Defensie moet ook inleveren, zij het dat het ka
binet rekening houdend met de internationale
spanning van dit moment erg voorzichtig te
werk is gegaan. Er rolde een bedrag van 155
miljoen uit de bus, minder dan in de eerste ver
sie van de invulling. De bezuinigingen zijn ook
weer tijdelijk en komen tot stand door het uit
stellen "van "bepaalde uitgaven. Ook Volkshuis
vesting levert minder in (100 miljoen) dan eerst
de bedoeling was. De ingestorte bouwmarkt is
hier de oorzaak van. De huurgewenningsbijdra-
ge voor niet stadsvernieuwingsgebieden wordt
op 1 juni stopgezet en de rijksgebouwendienst
zal minder onderhoudswerk verrichten. Ook bij
Verkeer en Waterstaat zal er minder onder
houd worden gepleegd en wordt geld gehaald
uit de aanleg van wegen en spoorlijnen. De
PTT moet beter gaan werken.
Economische Zaken haalt zijn aandeel in de be
zuinigingen uit een verhoging van de entree
gelden van casino's en een scherper toezicht op
de terugbetaling van werkgelegenheidsgeld dat
bedrijven hebben ontvangen. Landbouw vindt
geld door de aangekondigde lastenverlichting
op het gebied van de keuringskosten te beper
ken. Sociale Zaken haalt geld uit de pot voor
het verbeteren van arbeidsplaatsen, CRM uit de
Bijstandswet, gezinsverzorging en het tempori
seren van de uitvoering van het arbeidsplaat
senplan. Dat doet Volksgezondheid met de her
structurering van de gezondheidsvoorzieningen
en de hulp aan verslaafden. Ook het bouwpla-
fond in de gezondheidszorg wordt verlaagd.
Ontwikkelingssamenwerking stelt alleen maar
uitgaven uit.
Naast deze ombuigingen is nu ook de korting
op de sociale fondsen (750 miljoen) ingevuld;
het rijk draagt 350 miljoen minder in de AOW
bij en 4Q0 miljoen minder aan kinderbijslag. De
bijdrage aan de ziektenkostenverzekering zal
met 100 miljoen worden beperkt.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
BRUSSEL Minister mr. W. Scholten van
Defensie heeft gisteren in Brussel laten we
ten dat hij zich binnen het kabinet krachtig
zal verzetten tegen een definitieve verlaging
van de defensie-begroting met 155 miljoen
gulden.
Het kabinet heeft besloten ter hoogte van dit
bedrag een „temporisering van de defensieuit
gaven in 1980" door te voeren, als onderdeel
van de extra bezuinigingsingreep op de totale
rijksbegroting. Met name zullen de betalingen
voor groot militair materieel enigszins worden
vertraagd. Minister Scholten, die in Brussel het
NAVO-beraad van ministers van Defensie en
van Buitenlandse Zaken bijwoont, benadrukte
gisteren tegenover journalisten dat de vertra
ging van de defensieuitgaven „de mogelijkheid
openlaat de 155 miljoen voor de defensie te be
houden". In de gekozen procedure volgens de
comptabiliteitswet schuift het dit jaar minder
uit te geven geld immers door naar de begro
ting van volgend jaar.
Vanuit de Tweede Kamer is verdeeld gerea
geerd op de voorgestelde ombuigingen. De
PvdA noemt ze versluierend en ontwijkend. De
VVD acht ze in een aantal opzichten onduide
lijk. Het CDA heeft positief gereageerd.
Ten langen leste is het kabinet voor de draad gekomen met
de invulling van de extra bezuinigingsronde van drie miljard
gulden dit jaar. Het is begrijpelijk dat het lang heeft geduurd,
want het is zeker niet eenvoudig om in een lopende begro
ting een zo fors bedrag te snoeien. En hoe langer het kabinet
er over deed des te moeilijker werd het, want naarmate de
tijd voortschreed viel vanzelfsprekend aan steeds meer uitga
ven voor dit iaar niet meer te tornen.
Maar goed, het stuk is er dan. Het kabinet heeft voor een
zeer belangrijk deel (naar schatting meer dan de helft) zijn
toevlucht gezocht in relatief eenvoudig te verwezenlijken in
cidentele ombuigingen. Ombuigingen die in volgende jaren
niet doorwerken. Dat betekent, dat het kabinet bij de opstel
ling van de begroting voor volgend jaar een bedrag van ruim
anderhalf miljard alsnog structureel zal moeten invullen.
Men zou dat het voor zich uit schuiven van de problemen
kunnen noemen. Maar gezien de gigantische omvang van de
ombuiging op een zo laat tijdstip in het jaar moet daar begrip
voor worden opgebracht
INMIDDELS heeft het bezuinigingsstuk wel duidelijk ge
maakt dat het kabinet bij de opstelling van de komende be
groting (in juli en augustus) er niet langer onder uit kan een
principiële keuze te doen. Deze zomer zal er hoe dan ook
moeten worden gekozen hoe de terugloop van de economie
wordt opgevangen. Lapmiddelen kunnen even worden ge
bruikt, maar niet permanent. Het kabinet staat opnieuw voor
een zware periode.
De prijsstijgingen in de maand april maar liefst 1,1 pro
cent zijn ronduit alarmerend. Zeker als dit percentage ge
zien wordt in het licht van de cijfers van de vorige maanden,
die een steeds verder stijgende lijn te zien gaven. Als deze
ontwikkeling zich voortzet zit Nederland dit jaar met een de
sastreus inflatiecijfer. Zeker wanneer de regering door de
prijsstijgingen genoopt wordt te komen met prijscompensa
ties.
STEEDS groter wordt de noodzaak in de Nederlandse eco
nomie de vinger zeer stevig aan de pols te houden. Er moet
een stringenter prijsbeleid komen, zeker ook in de presenta
tie. De indruk ontstaat veel te gemakkelijk, dat de minister
van economische zaken wat al te snel toestemming geeft
voor prijsverhogingen, zoals bijvoorbeeld de recente verho
ging van de benzineprijs.
DAARNAAST zit het kabinet vanzelfsprekend vast aan de
belofte, dat de koopkracht van de laagste inkomensgroepen
dit jaar gehandhaafd zal blijven. Er zal een snelle analyse
moeten komen van de werkelijke situatie en de oorzaken,
opdat zo snel mogelijk kan worden duidelijk gemaakt of en
op welke wijze die koopkracht gehandhaafd blijft. Dat is met
name in het belang van het kabinet zelf, omdat uit onzeker
heid voortvloeiende onrust het bestrijden van de economisc-
xhe ziekte alleen maar tegenwerkt.
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft zich gisteren uitgespro
ken voor een jaarlijkse viering van 5 mei als nationale bevrij
dingsdag. Tegen stemden GPV, SGP, Boerenpartij en de CDA'er
Schakel. Zo meende Ds. Abma (SGP) dat een viering om de vijf
jaar, zoals nu, indringenden en waardiger is. Een motie van
PvdA en D'66, waarin werd gevraagd ook immateriële hulp te
geven aan uitkerings
gerechtigden die tijdens de oorlog in het buitenland geestelijke
of lichamelijke schade hebben opgelopen, haalde het niet
mmissaris
korenaar
chuldigd
meineed
1RDAM De advo-
van de RAF-leden
Schneider en Christof
.ernagel overwegen een
klacht in te dienen te-
politiecommissaris
ore naar, wegens het af-
a van een valse verkla-
^T inaar zou in april 1978
imbtsedig proces-verbaal
trr opgemaakt waarin hij
nd'e dat er Duitse poli-
Si btenaren betrokken wa-
»ij de opsporing en aan-
H ng van beide Duitsers.
H ns hun Nederlandse ad-
t mr. W.Bennekom, was
rklaring in strijd met de
i zoals die in Dusseldorp
t proces tegen Schneider
^ackernagel naar voren
gekomen. Beiden staan
terecht wegens poging tot
hd op drie Amsterdamse
len en lidmaatschap van
'te Armee Fraktion.
nissaris Toorenaar is vol-
B n verrast door de aan
ging van de advocaten,
tan zich het betrokken
5-verbaal niet herinne-
naar volgens hem was al
en bekend dat zich des-
Jeen Duitse politieman als
Bidingsofficier in Amster-
nbevond.
kers Mobil Oil
igen gelijk
TERDAM De werk-
rs bij Mobil Oil te Am-
am mogen blijven sta-
mur zij moeten wel de
uuie van het bedrijf op*
d, om werkwilligen de
te geven binnen te ko-
Dit heeft de president
de Amsterdamse recht-
gisteren beslist
«hter stelde vast, dat de
ng niet onrechtmatig is,
1 de Industriebond-FNV
Rs hem de onderhande-
i niet te vroeg heeft afge-
;n, zoals de directie van
Oil had gesteld. Hij
daarentegen dat de di-
naar antwoord op de eis
de bond voor een vijf
endienst, die al enige ja-
an de orde is, zo lang mo-
Pfobeert uit te stellen.
100 MILJOEN AAN VERVALSINGEN
DORDRECHT Alle
verdachten in de groot
ste zwendelzaak die Ne
derland tot nog toe heeft
gekend, hebben over hun
vervalsingsactiviteiten
waarmee een bedrag van
ongeveer 100 miljoen
gulden gemoeid is, een
volledige bekentenis af
gelegd.
Tot nu toe zijn in totaal 22 ver
dachten gearresteerd, maar
het onderzoek duurt nog
voort Dat werd gisteren op
een persconferentie in Dord
recht bekend gemaakt door
het hoofd van de justitiële
dienst van de Rijkspolitie in
Dordrecht
De schatting van 100 miljoen
betreft vooral de vervalsing
van bankbiljetten van 100 en
1000 gulden ter waarde van 50
miljoen gulden en van vakan
tie- en premiebonnen van het
Sociaal Fonds voor de Bouw
nijverheid. Om EG-subsidies
te kunnen innen, vervalsten
de verdachten ook douanefor
mulieren. Verder ging het om
de namaak van de zogenaam
de Kodak-mailers, dat zijn
filmzakjes waarmee in Canada
en Amerika films naar ont
wikkelcentrales kunnen wor
den gestuurd.
Van de vier kopstukken wordt
de 36-jarige F. de W. uit Roc-
kanje als de belangrijkste be
schouwd. Zij zullen dinsdag 20
mei voor de rechtbank in Rot
terdam terecht staan. De ande
re verdachten moeten op 3 en
4 juni terecht staan.
ROTTERDAM Gerard Dijkstra doet alle moge
lijke moeite om toch nog het record van 1860 van de
theeclipper Kelso uit zijn Flying Wilma te persen,
hetgeen een mooie bekroning zou zijn van at Ned-
Lloyd Specerijenrace van Jakarta naar Rotterdam.
Maandag j.l.heeft Dijkstra zijn grootste slag geslagen door in
één dag 240 mijl te klaren. Maar de Flying Wilma moet van
nacht, om het record van 1860 te kunnen breken, om 00.15
uur Sandettie in de Straat van Dover passeren, om nog een
kans te maken. Men vreest echter dat hij enkele uren te laat
in Rotterdam zal arriveren.
In het handicap-klassement ligt Dirk Nauta met zijn Prodent
in tweede positie met slechts nog een achterstand van 12 uur.
Voor Dirk Nauta moet dat gemakkelijk in te halen zijn, ten
minste wanneer het weer een beetje mee zit.
Gauloises ligt nu in het algemeen klassement op de derde
plaats. De deelnemers aan de stopdivisie worden begin juni
verwacht in Rotterdam.
Ginjaar mede
verantwoordelijk
voor waterbeheer
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
Ginjaar (Volksgezond
heid en Milieu) zal di
rect worden betrokken
bij de bewaking van de
kwaliteit van het water.
Tot nu toe viel de wet
Verontreiniging Opper
vlaktewater alleen on
der de verantwoorde
lijkheid van het ministe
rie van Verkeer en Wa
terstaat.
De ministerraad heeft nu be
sloten de verantwoordelijk
heid ten aanzien van de wet te
verdelen over minister Gin-
ëar en zijn collega Tuijnman.
eze laatste zal zich in de toe
komst vooral gaan bezig hou
den met de uitvoering van de
wet terwijl Ginjaar de milieu
aspecten ervan voor zijn reke
ning zal nemen.
HAARS IN NOTA AAN KAMER:
DEN HAAG Staatssecretaris Haars
van justitie Vindt dat er een vergun-
ningenstelstel moet komen voor het
verlenen van bemiddeling bij de
plaatsing van buitenlandse adoptie
kinderen. Zo'n stelsel maakt, aldus
Haars, preventief toezicht mogelijk
doordat aan bemiddelaars voorwaar
den gesteld kunnen worden.
De staatssecretaris schrijft dit in een nota aan
de Tweede Kamer over adoptie en adoptievoor
bereiding. Hierom was in 1974 door enkele
tweede kamerleden gevraagd omdat het aantal
buitenlandse pleegkinderen en de particuliere
instellingen die bemiddeling verleenden, na
1970 sterk was toegenomen.
In de toekomst zal bemiddeling bij de plaatsing
van adoptiekinderen alleen worden toegestaan
aan instellingen die rechtspersoonlijkheid bezit
ten met rechtsbevoegdheid en die hun zetel in
Nederland hebben. Aspirant-adoptiehouders
kunnen dan kiezen uit een lijst met vergunnin
genhouders, die bemiddelen.
De adoptievoorbereiding is in tegenstelling tot
de eigenlijke adoptieprocedure, niet in de wet
geregeld.
Daarom werd in 1975 het Bureau Interlandelij
ke Adoptie (BIA) opgericht dat, aldus de nota
van Haars, niet de centrale plaats kreeg die het
moest hebben, omdat het particulier initiatief
van aspirant-adoptiehouders nog een grote rol
bleef spelen.
Aanhoudend zonnig
DE BILT (KNMI) - Het is
morgen opnieuw lucht, die
land aangevoerd wordt, is iets
koeler dan de afgelopen da
gen. De middagtemperatuur
wordt dan ook niet veel hoger
dan 18 graden. Boven Skandi-
navië komt een krachtig ge
bied van hoge luchtdruk vrij
wel niet van zijn plaats. In
Frankrijk en Zuid-Europa
blijft de luchtdruk naar ver
houding laag. In deze streken
komen veel wolkenvelden
voor met af en toe regen of
een regenbui. De middagtem-
peraturen zijn daar rond de 20
graden. Het grootste neerslag-
gebied, dat vanmorgen boven
Italië lag, trekt langzaam ver
der naar het oosten en zal het
komend etmaal het weer in de
Balkan verslechteren.
Doelen
Eel de
Eindhoven
Den Heider
Luchth. R'dam
Aberdeen
Athene
Barcelona
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Luxemburg
Zurich
Casablanca
Istanboet
Las PaJmaa
Beéroef
Tel Avtv
Tunis