Fototentoonstelling brengt
Tweede Wereldoorlog in beeld
KRANT
Exportslachterij Bos terug in Leiden
Warrige forum
discussie in
Stadsgehoorzaal
200FOTO'S VAN ANNE FRANK STICHTING
Viva
Europa:
voorzichtig
cabaret
Collegium
Musicum
goed op dreef
Amnesty- toneel
mist kracht
Herdenking in Voorhout
2 STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 3 MEI 1980 PAGINA 3
LEIDEN In een tijd, waarin
in de hele wereld nog steeds
neo-fascistische tendensen zijn
waar te nemen, kan het goed
zijn zich (opnieuw?) een beeld
te vormen van de oorzaken en
de gevolgen van het anti-semi-
tisme. Bewoners van vele ge
meenten in de Leidse regio
krijgen die gelegenheid volop
de komende dagen. In de ver
schillende gemeentehuizen en
clubhuizen in de Leidse regio
is een bijzondere expositie van
de Anne Frank Stichting, die
in Amsterdam de laatste acht
jaar al vele duizenden bezoe
kers heeft getrokken, inge
richt. De tentoonstelling is in
Leiden te bezichtigen tot 9 mei
bij de afdeling Voorlichting in
het Stadhuis, in clubhuis „Op
Eigen Wieken", Valkenpad 2,
in clubhuis „Westerkwartier",
Ten Katestraat 10a, in de voor
malige Du Rieuschool, Du
Rieustraat 4, in clubhuis
„Morschwijck", Topaaslaan
19, in clubhuis „De Zeven
sprong", Bernhardkade 35.
Anne Frank-krant
De tentoonstelling is samengesteld uit
ruim tweehonderd foto's met onder
schriften. Zij is vorig jaar op grond
van opgedane ervaringen geheel gere
viseerd, zodat bezoekers er gerust op
kunnen zijn een evenwichtig beeld
voorgeschoteld te krijgen van deze
zwarte bladzij uit de wereldgeschiede
nis. De Anne Frank Stichting heeft
eveneens een Anne Frank-krant laten
maken. In deze krant wil de stichting
een relatie leggen tussen de Tweede
Wereldoorlog en vandaag de dag. De
krant behandelt namelijk een grote
verscheidenheid aan onderwerpen als
fascisme, anti-semitisme, discrimina
tie, en het weer af en toe opduikende
neo-fascisme in Nederland, West-
Duitsland en andere delen van de we
reld. De krant, die het beste kan wor
den gezien als een aanvulling op de
tentoonstelling is in de eerste plaats
bestemd voor de wat rijpere jeugd.
Lezenswaardigheid
De coördinator van de tentoonstelling
en tevens samensteller van de Anne
Frank-krant Aik Meeuse hierover.
„De krant gaat duidelijk verder dan
de tentoonstelling. Hoewel de krant in
de eerste plaats voor jongeren is ge
maakt, is de lezenswaardigheid en het
niveau van de onderwerpen zeker aan
DE TWEEDE WERELDOORLOG, EN VANDAAG
schuld van bijvoorbeeld de woning
nood geven aan buitenlanders als
Turken en Surinamers. „De Joden
vervolging in Duitsland is ook klein
begonnen", licht hij toe. „Stap voor
stap gaat zoiets verder. In het Duits
land van voor de 2e W O. is deze
mentaliteit langzamerhand doorgesij
peld in de regering met alle gevolgen
van dien. Nu vind ik beslist niet, dat
de Nederlandse regering in dit ver
band en op dit moment iets te verwii-
ten valt Het is echter wel belangrijk
tijdig alert te zijn op de kleine dingen,
die groot kunnen eindigen". Wat de
neo-fascistische tendensen in de te
genwoordige tijd aangaat de Anne
Frank-krant besteedt hier uitgebreid
aandacht aan laten de samenstel
lers van de krant voorbeelden zien
van organisaties als het Nationaal
Jeugdfront (deze groep wil Nederland
zuiveren van Joden, Surinamers, gast
arbeiders en linkse mensen), de Natio
nale Centrum Partij (verantwoorde
lijk voor de tien gewonden in de Am
sterdamse Mozes en Aöronkerk, die
indertijd door illegale Marokkanen is
gekraakt), en publicaties in Duitsland,
die het publiek proberen te overtui
gen, dat de vergassing van zesmiljoen
Joden een fabeltje is.
Nationaal onbehagen
Vooral om de kleine aspecten van het
neo-fascisme tijdig te herkennen,
geeft de krant een opsomming van
mogelijkheden om de diepere oorza
ken van nationaal onbehagen niet ge
lijk in de schoenen van minderheden
te schuiven. „Tenslotte, wie het
kwaad niet vanaf het begin af aan be
strijdt, loopt het gevaar na A ook B te
zullen zeggen en zo stapje voor stapje
meegesleurd te worden, net als des
tijds met de NSDAP (National Sozia-
listische Deutsche Arbeiter Partei)",
waarschuwt de krant tot slot. In dit
verband halen de samenstellers een
veelzeggend gedicht aan van een do
minee in het verzet. Martin Niemöl-
ler.
Toen de Nazi's de communisten
De Anne Frank-krant jjeeft in redelijk kort beatek een overzichtelijk beeld
over het hoe en waarom van de Tweede Wereldoorlog. fie0 w geziregm.
Wat vooraf ging aan de
Tweede Wereldoorlog
te bevelen voor volwassenen". De
heer Meeuse die ook de verspreiding
van de bijna zeshonderd tentoonstel
lingen, die in Nederland aan de ver
schillende gemeenten zijn gezonden,
heeft geregeld, ziet tendensen in de
huidige maatschappij, die enigszins
vergelijkbaar zijn met de periode van
voor de Tweede Wereldoorlog. „Deze StBD VOOT Stap
tentoonstellingen en uiteraard de
krant zijn alleen zinvol als de mensen De heer Meeuse is vooral bang voor
er ook wat mee doen", beklemtoont de mensen, die zo gemakkelijk de
hij het belang van de beide informa
tiebronnen. „Het gaat erom hoe we
iets verschrikkelijks als de gebeurte
nissen voor en tijdens de W.O. II kun
nen voorkomen en eventueel tijdig
zien aankomen. Anders heeft het
geen zin".
want ik was geen communist
Toen ze de sociaal-democraten ge
vangen namen
heb ik gezwegen,
want ik was geen sociaal-demo
craat
Toen ze de katholieken haalden
heb ik niet geprotesteerd
want ik was geen katholiek.
Toen ze mij haalden
was er niemand meer
die protesteren kon".
LEIDEN De lering, die de Nederlanders uit de
periode 1940-1945 hebben getrokken en 'hoe moeten
we verder', waren de voornaamste onderwerpen,
die gisteren tijdens een warrige forumdiscussie in
de Stadsgehoorzaal aan de orde kwamen. De forum
discussie werd in het kader van de viering van de
bevrijding gehouden. De generatie van voor- (ver
zetslieden) en die van na de oorlog (scholieren)
wisselden gistermorgen van negen tot twaalf uur
met elkaar van gedachten. Voor sommigen bleek de
oorlog te ver in het verleden te zijn gevoerd, ande
ren waren er vast van overtuigd, dat op de misstap
pen, die een deel van de mensheid heeft begaan, niet
genoeg de aandacht kan worden gevestigd.
Acht personen, die zich tijdens de oorlog actief hebben verzet te
gen de invallers en waarvan de meesten een groot deel van de
oorlog in concentratiekampen heeft doorgebracht, vormden het
forum.
Een van de scholieren vroeg zich af of het wel terecht is, dat na
35 jaar ieder jaar de oorlog nog wordt herdacht „Is het niet be
ter die tijd te besteden aan het verlossen van de bevolking in
bijvoorbeeld een land als Chili, waar mensen momenteel op de
zelfde wijze onderdrukt worden als toen in de oorlog."
De heer Beekman, oud-verzetsstrijder antwoordde de vragen
steller, dat de mens zo veel verder in ontwikkeling is dan ande
re diersoorten, omdat de mens in staat is te leren van het verle
den. „Dit mag nooit meer gebeuren. Zolang we de jongere gene
ratie nu maar met de neus op de feiten van de Tweede Wereld
oorlog drukken, wordt hopelijk bereikt, dat het zich niet her
haalt. Je moet ervoor waken, dat het niet weer gebeurt en déér-
om mogen we niet vergeten," aldus Beekman, die overigens het
overgrote deel van de leerlingen in de goed gevulde Stadsge
hoorzaal achter zich geschaard zag.
De heer Koch sloot de bijenkomst af met woorden, die hij na
mens het gehele forum tot de scholieren richtte: Jioud je idea
len gedurende je hele leven, maar niet zonder het onderscheid
tussen ideaal en illusie te kunnen maken." Daarmee kwam een
einde aan een langdurige en af en toe langdradige discussie, die
in zoverre waardevol bleek, dat de meeste aanwezigen tot na
denken werden gezet. Het laatste woord over de jaren '40-'45 is
dan ook nog niet gevallen. Het is de bedoeling, dat op de scholen
de discussie wordt voortgezet.
Rijnsburgs
golfslagbad
geopend
RIJNSBURG Met een druk
op de knop, waarmee .zij de
golfelaginataUatie in werking
stelde, opende het Tweede
Kamerlid voor de WD, me
vrouw E. Verkerk-Terpatra
gistermiddag het openlucht
zwembad met golfalagaccom-
modatie ,,'t Waterboa". Ver
volgens aanschouwde me
vrouw Verkerk, die vroeger
als Erica Terpstra vele me
dailles met zwemmen heeft
gewonnen, enkele demon
straties kanovaren door de
Leiderdorpse kanovereniging
en de Eindhovense gehandi
capten sportvereniging.
Met zijn 1200 m2 meter is ,,'t
Waterbos" het grootste golfs
lagbad van Nederland. Behalve
het golfslaggedeelte Is er een
diep basin waar polo-wedstrij-
den kunnen worden gespeeld.
Tevens is er een peuterbad. Bij
dit bad is een moeder/peuter-
hoek ingericht. Een tegelpad
scheidt dit gedeelte van de
diepe basins. Rond de baden
ligt een groot betegeld terras,
er is een damveld en er wor
den nog een volleybalveld en
een barbequekuil aangelegd.
Mevrouw E. Verkerk-Terpstra verricht de officiële han
deling.
MARKTEN
Groenteveiling Leiden, 2 mei
1980 Andijvie 110151;
peulen 1920-2110; snijbonen
610-700; spitskool 125—145;
postelein 100145; prei 55—78;
rabarber 3959; spinazie 55
80; witlof 200250; bloemkool
6 st. 380—410; bloemkool 8 sL
345—355; sla, zwaar 15—40;
peterselie 69; radijs 6393; sel
derie 11—21; paprika kg. 140,
st 3050.
De Japanse prins Takahlto van
Mikasa hield gistermiddag In
de Keukenhof een door de
heer J.F. van den Berg ge
kweekte tulp ten doop, die de
naam „Prlnce Mikasa" kreeg.
De ter gelegenheid van het
bloemcorso In Nederland ver
blijvende Nieuw Zeelandse 'Tu
lip Queen' Marianne Hoen (20)
overhandigde de echtgenote
van de prins, prinses Yumiko,
vervolgens de eerste bos 'Prin
ce Mikasa'-tulpen. Het Japan
se prinselijke echtpaar Is dezer
dagen in Nederland naar aan
leiding van de Inhuldiging van
Koningin Beatrix. Gisteroch
tend bracht het paar vergezeld
van de Japanse ambassadeur
een bezoek aan Leiden. Onder
meer namen de prins, die een
archeoloog met belangstelling
voor Egypte Is, en de prinses
een kijkje in het rijksmuseum
van Oudheden.
LEIDEN Ondanks herhaal
de pogingen om voor het caba
ret in Nederland nieuwe vor
men te vinden men denke
aan Neer lands Hoop, aan
Koot en Bie schijnt het
aloude sketchje/liedje-recept
nog steeds een enthousiast pu
bliek te vinden. Dat bleek gis
teravond heel duidelijk in de
Leidse Schouwburg bij het op
treden van Marijke en Sieto
Hoving. Met hun programma
Viva Europa slaan zij ver
trouwde paden in en bonwen
se voort op hun met Tingel
Tangel zo succesvol begonnen
carrière.
Het is het soort cabaret dat net
als de koningin, kaas en tul
pen een Hollands handelsmerk
schijnt te zijn. Iemand als Wim
lbo heeft er een hoge hoed
van op: „Cabaret op niveau"
noemt hij het, en gedeeltelijk
moet ik die kwalificatie onder
schrijven. Want na tweeënt
wintig programma's kun je na
tuurlijk wel van enig vakman
schap spreken. (Dat geldt dan
ook niet voor de veel jongere
medewerker Guidor de
Groot). Zo weet Sieto op be
wonderenswaardige wijze het
publiek te bespelen, zodra hij
actuele zaken in de Nedeland-
se politiek bespreekt en geeft
Marijke een prachtige vertol
king van een ontroerende
Bracht/weil-compositie. Va
klui, zonder meer. Dat neemt
helaas niet weg, dat ik het ca
baret van deze vaklui soms be
denkelijk vind. Niet vanwege
de vorm: daar schijnt gewoon
nog een publiek voor te zijn.
Maar wel om de inhoud, want
een zekere lafheid kun je het
tweetal in dat opzicht niet ont
zeggen. Er wordt in hun pro
gramma veel gezegd, maar nog
meer verzwegen. Het is niet:
wij zijn voor kernenergie,
maar wij verwerpen steen
koolwinning en niet: wij zijn
tegen feminisme, maar, wij be
klagen die zogenaamde „huis
mannen" en zo is er veel
meer. Zo worden ook, zonder
schaamte, zaken aangepakt die
in wezen allang besproken en
op de planken gebracht zijn.
Ik iiuem: abortus, de paus, psy
chiatrische patiënten, bejaar
den en nog maar eens
het feminisme. Daarover
wordt dan zodanig gezongen
en gepraat, dat je soms een
lichte gêne door het publiek
voelt waaieren. En dat vind ik
nu vreemd. Hoe heeft dat pu
bliek het weekend gehaald?
Het moet bij Bram en Freek,
maandagavond op het scherm,
toch minstens een lichte hart
verlamming te verduren heb
ben gehad.
Jos Nijhof
LEIDEN Kennismaking op een muziekconcours was de
aanleiding voor Collegium Musicum en het Delftse Jonge-
renmuziekgezelschap Krashna Musika om gezamenlijk te
musiceren. Gisteravond was dat het geval in de Lutherse
kerk, waar beide gezelschappen vertegenwoordigd door hun
koor en orkest werken brachten van oo. Brahms, Haydn,
Beethoven en Schubert.
Na het koorwerkje, gecomponeerd door één van de leden van
Krashna, bleek de uitvoering van Begrfibnisgesang van Brahms
een zware opgave. Brahms stelt muzikaal hoge eisen en het koor
moest alle expressieve kracht aanwenden om de gecompliceerde
harmonieën een duidelijk karakter te geven. De begeleidende
blazers klonken wat zwak en weinig samenhangend.
In de twee Madrigalen van Hendrik Andriessen klonk het or
kest zeer vol in een voor Andriessen karakteristieke orkestratie.
Het koor overtuigde nu zeker met een genuanceerde en kleurrij
ke klank.
In de uitvoering van Haydns celloconcert in D trof het orkest de
juiste, scherp geaccentueerde toon die het werk een zekere gela
denheid geeft. De solist. Peter Ypma, had een nogal zwakke in
zet, waarmee hij met moeite boven begeleiding uitkwam, een
verhouding die zich in het tweede en derde deel geheel corri
geerde. Geleidelijk won zijn toon aan uitdrukkingskracht, waar
mee hij, en met een goede techniek, tot een geïnspireerde ver
tolking kwam.
Collegium Musicum verraste in de Rosamunde van Schubert
met een sterk koor. Het orkest had daar wat dynamischer kun
nen klinken. De twee liederen op. 112 van Beethoven bleken
door hun uitersten in dynamiek en grote intervallen niet een
voudig. De muzikaliteit echter kon vooral in het Allegro, on
danks de technische ontsporing geslaagd genoemd worden.
Krashna Musica besloot met Schuberts 5e symfonie en wel met
dezelfde pittige toon die al eerder te horen was. Verdienstelijk
was het dat deze aan het muzikale gevoel geen afbreuk deed.
Schuberts lyriek klonk, met name in het Andante, vol overgave.
Ook op de technische weergave viel weinig aan te merken.
Dirk Vooren
LEIDEN Met de beoordeling van de D'rop of dYonder
show', die gisteravond in het LAK in premiere ging, doet
zich een probleem voor dat bij iedere beoordeling van poli
tiek dan wel geëngageerd toneel opdoemt Men moet dat to
neel in de eerste plaats kritisch bekijken op zijn functie en
niet op zijn theatrale kwaliteiten.
De 'D'rop of d'ronder show' is bedoeld voor buurthuizen en voor
buitenoptredens. In samenwerking met Amnesty International
heeft eNVe-Drama van het LAK de productie opgezet om het
publiek enig inzicht te geven over onderdrukking in de wereld.
De strekking van de show is, dat er niet alleen onderdrukking
in Midden- en Zuid-Amerika, in de Sovjet-Unie of in Zuid-Afri-
ka voorkomt, maar ook in Nederland. Daartoe heeft men een
show-programma gecreëerd dat weliswaar over onderdrukking
gaat, maar waarin de show-master zelf ook zijn personeel en het
publiek onderdrukt
Maar juist dat idee komt niet goed uit de verf, omdat in de
'D'rop of d'ronder show' de juiste kracht, de juiste speelspanning
ontbreekt Op de momenten dat de show-master onderdrukker
is, ontstaat er een „doen-alsof'-situatie, maar blijft een werkelijk
contrast afwezig.
Dat is jammer, want het idee om politiek of sociaal-maatschap
pelijk materiaal in de show-vorm te verwerken is wel niet
nieuw, maar werkt altijd, zeker met de toevoeging van een on
derdrukkende presentator. De tegenstelling tussen de opgeruim
de show-toon en het gruwelijke onderwerp kan die schok bij het
publiek te weeg brengen, die een opening biedt voor een discus
sie.
Gisteravond In het LAK-theater ontstond die schok niet Moge
lijk dat zo'n schok er wel komt in de buurthuizen waar de 'D'rop
of d'ronder show' gespeeld gaat worden. Als dat wel zo is, mo
gen de makers hun productie toch geslaagd nngmen, nnrfankt
mijn kritiek.
Paul van der Plank
VOORHOUT De gevallenen in de oorlogsjaren '40-'45
worden morgen met een interkerkelijke dienst in de Bart-
holomeuskerk herdacht De dienst zal worden geleid door
pastoor J.WJkL Nijman en ds. A.WJEL Brokerhof.
Muzikale medewerking wordt verleend door het gemengde koor
'Voorhout' onder leiding van P. Siereveld en de organist WJ.
Dekker. Na de kerkdienst volgt een herdenkingsbijeenkomst bij
het monument aan de Voor hou tse Churchilllaan. Burgemeester
M.Th. Van de Wouw zal een krans leggen namens het gemeen
tebestuur.
VOORTBESTAAN SLACHTHUIS NIET LANGER IN GEVAAR
LEIDEN Exportslachterij B. Bos
BV zal zich op dinsdag 6 mei weer in
Leiden vestigen na een afwezigheid
van acht jaar.
In februari 1972 werd het bedrijf naar
Naaldwijk overgeplaatst nadat het ne
gen jaar hier gevestigd was geweest. De
van het voormalige Openbare Slacht
huis aldaar.
De terugkeer van B. Bos BV naar Lei
den moet gezien worden in het kader
van de poging van het gemeentebe
stuur om het Leidse Slachthuis in par
ticuliere handen voort te laten bestaan.
Met dé komst van Bos naar Leiden
op economisch verantwoorde basis het Leiden. Deze nieuwe BV wordt mede
slachthuis voort te zetten. Met de be- opgericht door twee BVa die nu al In
staande slachtproduktie van 70.000 kal- Leiden slachten, te weten A&L Philip
veren, 8000 runderen en 10.000 schapen BV en de Leidse Vleescentrale BV. Bos
en geiten zal er circa 20 miljoen kilo uit Naaldwijk sluit zich nu bij dit sa-
vlees in Leiden geproduceerd worden, men werkingsverband aan. De onder-
hoofdzakelijk voor de export handelingen over de overname verke
ren thans in het eindstadium en het is
wordt een uitbreiding van de productie Zoals bekend heeft het Leidse gemeen- te verwachten dat de gemeenteraad
belangrijkste reden om te vertrekken' van het slachthuis verkregen met tebestuur het principebesluit genomen half juni met de voorstellen zal instem-
was toen dat er in Naaldwijk kans be- 60.000 kalveren en 70.000 schapen per om het Openbaar Slachthuis over te men, zodat de overdracht per 1 juli kon
stond op een eigen bedrijf in de vorm jaar. Hiermee is het thans mogelijk om dragen aan een nieuwe BV Slachthuis plaatsvinden.
