Wat Kaan kan,
kan Kaan alleen
r ranje-commercie viert
hoogtij in deze dagen. Waar gevoelens
van aanhankelijkheid jegens het vor
stenhuis in sluimertoestand waren ge
raakt, zijn deze door de troonswisseling
klaarwakker geschud. Een beetje oranje
fan wil zijn liefde voor het vorstenhuis
niet alleen met vlag en wimpel uiten,
maar ook door de aanschaf van een her
innering. Penningen, boeken, platen of
wandtegeltjes doen de kassa opgetogen
rinkelen. Hoe hard precies, is niet te zeg
gen. Dat 't om vele veie miljoenen gul
dens gaat, staat wel vast.
De slag in de oranje-handel is heel alert
en op een breed front gevoerd. Al direct
in de dagen na de aankondiging van de
troonswisseling is de beeltenis van
(Juliana en Beatrix verschenen op dui
zenden in de handel gebrachte herinne
ringslepeltjes, stickers, T-shirts, tegeltjes,
penningen, sjerpen, linten, vlaggen,
oranje-kalenders, ballonnen, sierbordeh
en andere stukken servies.
De boeken- en de platenindustrie zijn
daarbij niet achtergebleven. Uitgevers
hebben tal van boeken op de markt ge
bracht over „de levensloop" van de ko
ningin, over prinses Beatrix „van ge
boorte tot heden", over de hele Oranje
familie en de geschiedenis van het Huis
van Oranje. Uiteraard met vele „unieke
foto's". De boeken „Juliana een mensen
leven", „Beatrix onze jonge koningin" en
„Wie ben ik dat ik dit doen mag", ver
schenen in oplagen van respectievelijk
140.000, 25.000, en 6000 exemplaren.
De grammofoonplaten „Trix, Trix, nu
kom je op de riks" en „Dank u wel, ko
ningin", zijn er twee uit een reeks sin
gles en elpees, die door de platenindu
strie ter gelegenheid van de troonswisse
ling op de markt zijn gebracht.
De single „Juliana bedankt", gezongen
door Willi Alberti werd al opgenomen in
de nacht direct na de afkondiging van
het aftreden. André van Duin reageerde
met een eigen single om namens prins
Bernhard de heer Alberti weer te bedan
ken. Compleet met Duits accent.
In de winkel is verder een dubbelelpee
te vinden onder de titel „Juliana Regi-
na". De toespraken van de koningin die
erop te beluisteren zijn, geven de elpee
een documentair karakter.
Nog een andere platenmaatschappij had
allang de single „Lieve koningin"op de
planken liggen en reageerde daarmee
dus heel alert op de aankondiging. De
inhuldiging van prinses Beatrix in de
Nieuwe Kerk in Amsterdam wordt door
deze maatschappij rechtstreeks op de
plaat gezet, die Juliana-Beatrix" gaat
heten. Dat in de oranje-handel alle mid
delen worden aangegrepen om maar te
kunnen deelnemen in de ongetwijfeld
kortstondige maar hoog opgelaaide koop
lust van oranje-fans, mag de muziekcas-
sette „Koningin 70 jaar" illustreren, die
nu opnieuw wordt uitgebracht.
De vraag van Nederlanders naar henn-
neringsartikelen- is groot. Zo groot, dat
alleen al een Dokkumse vlaggenfirma
van maar liefst tienduizenden klanten
kan spreken, die een oranjewimpel heb
ben aangeschaft. Maar deze handel in
oranje-artikelen heeft ook z'n uitwassen.
Een bedrijf in Amsterdam verkocht de
afgelopen twee maanden duizenden gou
den en zilveren zogenaamde koningin-
nedukaten, voor respectievelijk 995 en
195 gulden per stuk. Veel te duur,
schreef het weekblad Beleggers Belan
gen, omdat de werkelijke goud- en zil-
verwaarde neerkomt op respectievelijk
280 en 39 gulden. Waarop de dukatenfir-
ma in een kort geding rectificatie van
het bericht eiste. Wat de rechter afwees.
Ongekroonde koning in de nieuwshan-
del rond ons vorstenhuis is en blijft Ri
chard Kaan. Op deze pagina een interT
view met hem.
HENK ENGELENBURG
ouvenirhandel:
uliana bedankt!
Een ontmoeting
met een van de
leden van het
koninklijk huis is
voor Kaan (hier
met prins
Bernhard) een
doodnormale
zaak...
telefoon op het ehao-
bureau van Benelux
F. Kaan rinkelt die
'borgen om eveE over tienen voor de
rtigste keer. Onder de witte knop zit
lm aal de Amsterdamse mode-ontwer-
Frank Gavers, die gisteren nog
lens verguld leek met het aanbod om
schets van een bruidsjapon voor de
a Moeder des Vaderlands Beatrix
or één van Kaans oranjegemalen kie-
ndieven te laten vereeuwigen. Het
litse weekblad Aktuelles had dit één-
ps-onderwerp aanvankelijk uit de
ignetron oven "van Henk van der Mey-
ns Privé willet» betrekken, maar toen
poging kapseisde nam de redactie
vervaard contact op met het orakel
aan. Deze donor van koninklijken
oede bedacht a la minute een instanto-
ossing: we maken dezelfde reportage
>g een keer over voor onze Duitse
ienden.
t het telefoongesprek blijkt nu pas, dat
heer Govers eerst baar geld op tafel
il zien alvorens zijn medewerking aan
snode plan te verlenen,
toch reeds stotend gezonde kleur op
:t cherubijnengelaat van Kaan bewolkt
lontaan tot diep religieus purper. Met
n hand op de hoorn sist hij kwaadaar-
g: „Smerige moderat". Maar een secon-
later is hij alweer zo ver van de schok
prsteld, dat hij waarachtig kans ziet om
(iet een opgewekte stem van twee delen
[oning en drie delen dropwater te vra-
jen, waarom de heer Govers' dit niet
leeft gezegd, toen gisteren de waterdich-
e afspraak gemaakt werd.
,Ik heb nu twee van mijn beste mede-
verkers naar Amsterdam laten reizen",
.egt hij uit, „en u moet toch kunnen be
grijpen, dat ook u van deze transactie
nooit slechter kunt worden".
Wederom daalt zijn hand op de hoorn en
nchroon ventileert zijn mond: „Wat
inkt-ie wel, de kruimeldief". Een se-
Dnde later vraagt-ie: „Welk bedrag hebt
eigenlijk in het hoofd?"
et antwoord doet hem nerveus naar
dem snakken: „U jokt meneer Govers.
Iet spijt me, maar u jokt in commissie,
'oevallig heb ik gehoord, wat Privé u
leeft betaald en dat was beslist geen
ijftienhonderd gulden. Als u wilt kan
i u het bewijs zwart op wit geven. Over
ijfhonderd valt wellicht nog te praten,
daar daarvoor zal ik eerst contact moe-
en opnemen met mijn opdrachtgever in
Juitsland. Ik bel u over een paar i
en terug".
RICHARD F. KAAN,
HANDELAAR IN BLAUW
BLOED, GOOIT EIGEN
MOBIELE EENHEID
IN DE STRUD
meent u. Ja, dat verbaast me niet. Apro
pos, bent u nog van plan om rondom de
kroningsdatum het een en ander uit te
geven? Juist ja, alleen de jaarlijkse
Juliana-kalender wordt voortaan de
jaarlijkse Beatrix-kalender. Nou, dan zie
ik uw heer Ros zeker wel een dezer da
gen bij ons verschijnen om dia's uit te
zoeken. Goedemiddag meneer Van der
Worp".
een snelle ruggespraak
net zijn gerrnaanse vrienden klimt Kaan
/ederom vol strijdlust op de barricaden
an Bell.
Meneer Govers. Duitsiand gaat akkoord
iet zeshonderd Mark. Maar voor dat be-
rag moet u dan wel twee schetsen ma
len. Wat zegt u? Dat interesseert ons
liet. Maak er maar één van de voorkant
n één van de zijkant. En alvast bedankt
oor uw vriendelijke medewerking me
ieer Govers".
linde van het draadnummer zonder
angnet. Kaan zakt onderuit in zijn
unctionele bureaustoel en schenkt zijn
jast de balsemende blik van een oprech
te blijkijker. Zojuist heeft hij ook Uitge
verij Ten Have aan de lijn gehad; of het
vaar was, dat koningin Juliana op korte
ermijn haar memoires gaat publiceren.
)eze oranjetip was aan hem doorgesluisd
ria het weekblad Story, dat het bericht
eeds op de voorpagina van één der ko
llende nummers als coverstory heeft
langekondigd. Daarna pas verzocht de
edactie Kaan om onder dit exclusieve
pookverhaal een solide bodem te metse-
|ën.
„Wat zegt u meneer Van der Worp?
Niets van bekend. Onwaarschijnlijk
Kaan de hoorn heeft
neergelegd, roept hij geestdriftig: „Dit
zijn voor ons gouden dagen. Je moet wel
dag en nacht ploeteren, maar als je je ei
gen foto's over de volle breedte in een
blad als Der Stern ziet staan, krijg je
toch even een machtig brok in de keel.
Ja, dat geeft me een kick van jewelste".
,;In 1976 was ik met mijn fotograaf Eric
Dikker bij het huwelijk van Karl Gustav
en Sylvia in Stockholm. Daar hebben we
in feite geleerd, wat je als fotograaf moet
doen en laten. We wisten bijvoorbeeld,
dat er buiten de kerk zegge en schrijve
zes plaatsen waren om behoorlijke pren
ten te schieten. Die trouwplechtigheid
begon 's morgens om elf uur, maar Dik
ker stond mooi om drie uur 's nachts te
vernikkelen op zijn post. En ik zat toen
al op de mooiste plek in de kerk".
„Weet je, wat het resultaat was? De dia's
en de zwart-wit foto's werden letterlijk
uit onze handen gerukt En de week
erna hadden acht van de tien Duitse
weekbladen onze kleurenfoto's op de
voorpagina. Kijk, dat noem ik passie
voor je vak hebben. Er stonden rondom
ons heen honderden Zweden met klein-
beeldcamera's te rammen. Maar die
kwamen niet eens aan de bak".
„IK KRIJG NU
AL VOLWASSEN
NACHTMERRIES
VAN
DIE KRONING
re moet in dit gekke vak con
stant met je ogen wagenwijd open lopen.
Want voordat je het weet is een ander je
vóór en haalt de vette kluiven voor je
neus weg. Ik zal je een voorbeeld geven.
Op 30 januari krijg ik een tip, dat ze in
de tuin van paleis Soestdijk bezig zijn
met het opbouwen van een straalzender.
Een paar weken daarvoor had er in
Margriet een groot interview gestaan,
waarin Beatrix tegen Mies Bouwman zei,
dat haar moeder er voorlopig niet over
peinsde om af te treden. WTat denk je dus
op zo'n moment? Ik dacht in elk geval:
Het lijkt me sterk, dat Beatrix nu ook al
in commissie staat te liegen".
„Maar ja, voor de zekerheid toch even
een belletje naar de secretaris van de ko
ningin op Soestdijk. „Meneer Vernède,
als u op dit moment uit het raam kijkt,
ziet u dan wellicht een straalzender van
de NOS staan?".
„Meneer Kaan, ik zie niks".
„Meneer Vernède, mag ik daaruit con
cluderen, dat de gordijnen dicht zijn? Als
u even de moeite zoudt willen nemen
om door een kier te kijken, ziet u dan
wellicht iets meer?"
„Haha, die meneer Kaan. Ik kan u al
leen maar aanraden om vanavond om
acht uur naar de televisie te kijken".
„Kijk, dat vind ik sportief van de man.
Vernède is inderdaad ingehuurd omdat
hij met een slot op zijn mond is geboren.
Maar evenzogoed gaf hij me toch een
bruikbare aanwijzing. Het kon er bij mij
namelijk niet in, dat de koningin haar
dochter voor de verandering nou eens
via de televisie wilde feliciteren met
haar verjaardag".
„Om vijf uur die middag heb ik dus aan
al mijn relaties een telexboodschap ge
stuurd, waarin stond, dat er belangrijk
nieuws uit Soestdijk op komst was. Een
kwartier later stond mijn telefoon al
roodgloeiend. Waar die Bilder bleven.
„Wir brauchen Bilder". Voor die Duit
sers was de troonsafstand van Juliana op
dat moment al een voldongen feit. „Sei
mal ruhig", riep ik steeds wanhopiger,
„die Bilder worden vanavond nog als
luchtvracht verstuurd".
at kon ik met groot lef be
weren, want de honderden mappen met
verhalen, foto's en dia's lagen al vijf jaar
kant en klaar bij ons op kantoor. Zes
verhalen over Juliana, zes over Beatrix
en daarnaast nog eens dertig zwart-wit
foto's en dertig dia's. Een kapitale inves
tering dus. Het enige, wat er nog aan
ontbrak was een velletje met het laatste
hot news. En dat hebben we er in een
kwartier uitgeramd".
„En dat is nog maar pas het begin. Want
de echte krachtproef komt op 30,april.
Dan wordt het echt knokken. De kro
ning in de Nieuwe Kerk in Amsterdam
begint om drie uur en is rond vijf uur af
gelopen. Voordat daarna het materiaal,
ontwikkeld is, zijn we al gauw weer
twee uur verder. En tel er dan nog maar
eens twee, drie uur bij voor het duplice
ren van de dia's. Tegen elven kunnen
we de zaak dus wegsturen naar de re
dacties van zo'n 150 dag- en weekbladen
in de hele wereld. Uit Frankrijk, Duits
land, Engeland, Zuid-Afrika, Amerika,
Japan en Scandinavië zijn nu al comple
te fotoreportages besteld. En elke dag-
komen er nieuwe klanten bij".
„Wil je geioven, dat ik er nu ai meer dan
volwassen nachtmerries van neb. Want
wat kan er niet allemaal mis gaan op
zo'n dag. Op papier klopt alles tot op d'e
seconde. Dat is geen punt. Ik heb twintig
fotografen gecharterd, die de plechtig
heid van begin tot eind stevig in de hand
zullen houden. Een zit er op het dak van
de Bijenkorf, een op het dak van Peek
Cloppenburg, drie houden het stuk tus
sen het paleis en de kerk onder schot,
twee zitten er in de kerk, drie vangen
achter het paleis de gasten op en de rest
maakt opnamen van het publiek en van
de eventuele rellen. Dat is dus allemaal
puntgaaf geregeld".
„Maar nou zal de koerier een lekke band
krijgen. Nou zal de ontwikkelmachine
het opeens laten afweten. Dan zijn de
rampen niet meer te overzien".
spektakel. Als straks zijn mobiele een
heid in volledige gevechtsuitrusting bezit
neemt van de hoofdstad, zal hij persoon
lijk vanuit zijn tijdelijke crisiscentrum in
de donkere kamer van het fotobedrijf
Capi Lux met telefoons en walkie-talkies
de strategie van de aanval bepalen.
Want niet voor niets is hij in onze moe
rasdelta de ongekroonde koning der hof-
fotografen, die met de precisie van een
thermometer de oranjekoorts registreert.
Geen glimlach op Drakensteyn is tot nog
toe ontsnapt aan de zoemlenzen van zijn
lakeien, geen gerucht achter de hekken
van Soestdijk viel door de fijnmazige
netten, waarin hij in de loop der jaren de
opstallen van oranje heeft gevangen.
„Het hinderlijk volgen van gekroonde
hoofden en hun wassende aanhang",
geeft Kaan overigens ruiterlijk toe, „kan
voor beide partijen frustrerend werken.
Met name op de manier, zoals het nu
gaat. De fotografen hebben nauwelijks
speelruimte en zijn gedwongen om
steeds opnieuw dezelfde stompzinnige
platen te maken in Lech en Porte Erco-
le. Juliana met een koninklijke sneeuw
bal in haar hand, de prins met zonnebril
en anjer. Je kent dat wel. Elk jaar wor
den de onderdanen getracteerd op de
zelfde vorstelijke strip zonder plot en
happy-ending".
„En als je een keer per ongeluk, gewoon
door stom toeval, een plaat schiet, die
buiten het geijkte kader valt, kun je hem
tien jaar later nog als gouden gelegen-
heidskiek verkopen".
„Zelf hebben we tijdens de onafhanke
lijkheidsfeesten in Suriname Beatrix en
Claus tijdens een aanminnig dansje gefo
tografeerd. Dat is dus ruim vier jaar ge
leden. Maar evenzogoed heeft Story die
plaat kortgeleden gepubliceerd onder de
vette kop: De liefdesdans van onze nieu
we koningin".
„Ik heb al een paar keer brieven ge
schreven aan de Rijksvoorlichtingsdienst
en daarin heb ik mijn grieven opgesomd.
„Stop nou eens eindelijk met die afge
zaagde flauwekul", stelde ik voor, „geef
ons een faire kans om een fijne serie pla
ten van de koninklijke familie te ma
ken". Het antwoord was: „Doe maar
eens een voorstel". Prompt kwam ik met
de suggestie om de luidjes in een gemoe
delijke stube in Lech achter een roemer
wijn te laten poseren. „Onmogelijk", rie
pen de voorlichters ontzet, „de koninklij
ke familie is niet in Oostenrijk om wijn
te slempen, maar om te skiën". En hup,
daar stonden we weer tot aan onze
knieën in die rotsneeuw om het oranje-
grut op de lange latten te knippen".
Richard Kaan ach
ter een tafel, be
zaaid met royalty
uitgaven...
^■^■och is het Richard F-. Kaan
ambitieuze zoon van een Haagse gros
sier in kappersbenodigdheden over
duidelijk aan te zien, dat hij machtig
veel zin heeft in het nakend kronings-
Si
eerlijk gezegd ben ik
bang, dat er straks niets zal veranderen
op dat punt. Het zit er zelfs dik in, dat
het fotograferen ons dan nog moeilijker
wordt gemaakt. Trix is nu eenmaal aan
wijsbaar een stuk lastiger dan haar moe
der. §Die ziet ons helemaal niet staan".
„En van Claus hebben we ook weinig
steun te verwachten, want volgens mij
zit-ie thuis behoorlijk onder de plak en
reageert hij zijn onlustgevoelens buiten
de paleispoort op ons af".
Betekent dit wellicht, dat Kaan het
oranje-gebeuren straks voor gezien
houdt en zich zal gaan toeleggen op het
fotograferen van de wonderlijke wereld
onder de zeespiegel?
„Ik peins er niet over", waarschuwt hij
strijdlustig, „als het aan mij ligt blijf ik
tot mijn laatste snik achter de coniferen
op Soestdijk staan om de krentenmikken
van het dankbare volk te portretteren".
Want één ding is nu wel zeker: Wat
Kaan kan, kan Kaan alleen.
LEO THURING
