Ex-ministers
in Liberia
geëxecuteerd
Boycot Zuidafrikaanse kleurlingen
tegen achterstelling onderwijs
EG-ministers
verrassend
,hard" besluit
Russen gebruiken
\ihemische middelen,
naar geen gifgas
Hormonen
en uw lichaam.
pport
uropese
ommissie
ver
ndbouw-
rijzen
JITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 23 APRIL 1980 PAGINA 9
USSEL De EG-land-
wministers hebben de
opese Commissie gister*
dag gevraagd een
kdocument op te stellen
de prijsverhogingen
landbouwproducten in
gemeenschap. De minis-
i kwamen hiertoe tijdens
vergadering, waarin
wel alleen over de zui-
iroblematiek werd ge*
oken.
landbouwcommissaris
idelach heeft toegezegd het
iment op korte termijn op
uilen stellen. Het zal onder
aanzetten bevatten tot
promissen voor een aantal
ngrijke struikelblokken in
luidige onderhandelingen,
ier tijdens de vergadering
Gundelach de ministers er
p gewezen, dat de budge-
t problemen van de ge
nschap nog groter zijn dan
i in eerste instantie dacht,
ministers zullen hiermee,
etoogde hij, rekening moe-
houden bij het vaststellen
de definitieve prijsverho-
pn voor landbouwproduc-
Zoals bekend heeft de Eu-
se Commissie voorgesteld
rijzen met ongeveer twee
ent te verhogen.
restatie van
tivisten
Italië
RIJN De afdeling van
Italiaanse politie die belast
met het bestrijden van de
reur, heeft gisteren elf per
en aangehouden op ver-
iking van lidmaatschap van
linkse stadsguerrillagroep.
betreft al de vierde golf
aanhoudingen in deze
and onder uiterst linkse or-
isaties in Italië.
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse
regering heeft gisteren gedreigd om de niet-
blanke scholen te sluiten als niet op korte
termijn een einde komt aan de massale boy
cot van niet-blanke scholieren.
In Kaapstad gebruikte de politie traangas om
een protestmars van ongeveer 8000 scholieren
te verspreiden. De scholieren eisen gelijk on
derwijs en even gelijke kansen als de blanke
scholieren hebben. Zij menen, dat zij in verge
lijking met de blanke kinderen achtergesteld
worden.
De minister voor rassenbetrekkingen, Marais
Steyn heeft een beroep gedaan op ouders en
leerkrachten om er op toe te zien, dat de orde
hersteld en het onderwijs hervat kan worden.
Zo niet, dan zal overwogen worden de scholen
te sluiten. Minister Steyn stelde buitenlandse
agitatie verantwoordelijk voor de boycot.
Volgens hem doen ongeveer 20.000 leerlingen
met de boycot mee. In de Zuidafrikaanse pers
wordt het aantal veel hoger geschat, namelijk
100.000.
De onrust onder de scholieren van niet-blanke
scholen is vorige week begonnen in de Kaap
provincie. Het betreft vooral scholen van
kleurlingen. Leerlingen van zwarte scholen
doen niet of nauwelijks met de boycot mee, on
danks een oproep aan de zwarte scholieren van
Soweto, de wijk in de omgeving van Johannes
burg, waar in zich in 1976 omvangrijke onlus
ten rond de zwarte scholen hebben voorgedaan.
(Vervolg van de voorpagina)
LUXEMBURG De EG-mi-
nisters die gisteravond in
Luxemburg hun Iran-beraad
afsloten, maakten 'verder be
kend dat binnen enkele dagen
de diplomatieke vertegen
woordigingen van Iran in Eu
ropa en van de EG-landen in
Iran belangrijk zullen worden
gekortwiekt. De EG-ambassa-
deurs, die thans voor consulta
tie in Europa verblijven waar
onder ook de Nederlandse am
bassadeur, zullen echter terug
gaan om de Iraanse regering
in te lichten over de EG-boy-
cot en om te ijveren voor de
vrijlating van de Amerikaanse
gijzelaars.
Verder zullen de Gemeen-
schapslanden tussen nu en 17
mei het uiterste doen om indu
strieën - maar vooral wapenle
veranciers - ervan af te hou
den om nog contracten met
Iran af te sluiten.
Minister Van der Klaauw van
Buitenlandse Zaken sprak gis
teravond van een „verstandig"
besluit van de EG-landen,
waarmee Iran maximaal maar
genuanceerd onder druk
wordt gezet.
In feite hebben de EG-landen
gisteren besloten tot gezamen
lijke uitvoering per 17 mei van
de Iran-resolutie, die in de
cember j.l. in de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties
door een Russisch veto werd
getroffen. Daarin is sprake
van een verbod op alle leve
ringen aan Iran, met uizonde-
ring van voedsel en medicij
nen. Ook het vervoeren door
schepen en vliegtuigen van
goederen naar Iran wordt ver
boden, evenals het verstrek
ken van leningen.
Het uiteindelijk besluit om de
volledige uitvoering van deze
resolutie tot inzet van het ulti
matum te maken, was gistera
vond voor alle politieke waar
nemers verrassend „hard". De
hele dag had het er naar uitge
zien dat de bewindslieden via
ruzies over "technische en juri
dische aspecten tenslotte op
een Vrijblijvender besluit zou
den komen.
SHAWAR Tot nu toe
niet bewezen dat het Rus-
che leger gifgas heeft ge
likt in Afghanistan. Hoe-
I Afghaanse opstandelin-
ti in Pakistan deze be-
uldigingen uiten, hebben
geen onomstotelijk be-
a** js. Er zijn geen verslagen
ooggetuigen en ook de
itoren in de Pakistaanse
eringsziekenhuizen die
ergste gevallen behan-
d hebben, kunnen de be
ringen niet met medisch
rijs staven.
I staat het vast dat de
rjets een soort gas gebrui-
n om een groep mensen
ar onbepaalde tijd te be-
elmen. Een zelfde soort
s werd door de Verenigde
iten in Vietnam gebruikt
d ooggetuige vertelde dat
Sovjets vanuit laag over-
egende helicopters gas-
rtetsen (oorspronkelijk
granaat, gevuld met
sine kogeltjes) afvuren op
rpen en opstandelingen-'
pipen en vervolgens troe-
sturen om de bedwelm-
bevolking te overmeeste-
i
een ziekenhuis van de op-
ndelingen in de grensstad
shawar dat wordt geleid
)r de fundamentalistische
mitische groepering Hezb-
ilami, ligt Mohammed Sha-
slachtoffer van zo'n gas-
ival. Hij moet echter het
houden omdat zijn been
twee plaatsen verbrijzeld is
niet omdat hij aan kwalijke
'olgen van het gas lijdt. Mo-
mmed Sharif komt uit Jala-
ad en is ongeveer 25 jaar
I. Bijna vier weken geleden
rd hij getroffen door Rus-
'h mortiervuur^ in een op-
ndelingenkamp bij het
T>je Sukhrod, vijf kilometer
zijn ouderlijk huis.
Afghaanse en Russische
nmunisten kwamen met 20
icopters tegelijk. Ze ge-
Jikten verschillende wapens
P aronder rode, gele en grijze
i» imische stoffen. Het gas
y aakte erg bitter, net als pe-
Mijn ogen begonnen te
ben. Ik begon te niezen en
toesten en moest braken. Ik
een geweer in mijn han-
ii. maar dat liet ik vallen.
I een paar minuten verloor
het bewustzijn", zo vertelde
me.
aanval heeft twee uur ge
ard en toen Shariff bij-
ton, stroomde het water nog
uit zijn ogen en zijn neus.
Imerkte dat hij gewond was
dat zijn vrienden een in de
at gemaakt gasmasker over
gezicht hadden gelegd.
De Verenigde Staten hebben gisteren in het VN-comité voor
ontwapening in Genève een onmiddellijk en onpartijdig onder
zoek geëist naar het gebruik van chemische wapens, waaronder
gifgas, in Afghanistan en Zuidoost-Azié. De Amerikaanse eis
kwam op tafel nadat de regering in Kaboel vorige week „de
Amerikaanse en Britse imperialisten" had beschuldigd van het
leveren van „moorddadige chemische wapens aan benden die op
Afghaans gebied actief zijn". De Amerikaanse afgevaardigde in
het comité noemde de beschuldiging een duidelijke poging de
aandacht af te leiden van het gebruik van chemische wapens
door de Sovjetrussische bezettingstroepen.
Guardian-correspondent Peter Niesewand in Pakistan meent na
onderzoek in onderstaand verslag dat in Afghanistan chemische
strijdmiddelen worden gebruikt, maar dat niet bewezen kan
worden dat de Russen het dodelijke gifgas hanteren.
De Mujaheddien maken deze
maskers zelf uit een paar stuk
jes verbandgaas. Een dokter in
het opstandelingenziekenhuis
die zich voorstelde als dr. Ma-
tiollha voegde eraan toe:
„Soms gebruiken ze slechts
een zakdoek om hun mond en
neus mee te bedekken". Zelfs
Amerikaanse experts zijn het
over eens dat alleen een ui
terst gecompliceerd masker af
doende bescherming kan bie
den tegen gifgas of zenuwgas.
Hoewel Sharif nog geruime
tijd beverig bleef en zijn ogen
bleven stromen, veroorzaakte
het gas geen blijvende proble
men. Zijn gezichtsvermogen is
niet aangetast en hij kan weer
normaal adem halen.
Volgens Sharif zijn er twintig
mensen bij de aanval om het
leven gekomen, van wie der
tien als gevolg van gifgas. Ex
perts wijzen dit echter als bij
zonder onwaarschijnlijk van
de hand. Als Sharif als gevolg
van het gas bewusteloos is ge
raakt, maar geen kwalijke ge
volgen heeft overgehouden,
dan is het niet erg waarschijn
lijk dat dertien andere mensen
aan het gas gestorven zijn.
Zelfs de Amerikanen weige
ren dit te geloven.
Een hoofdverpleger van het
700 bedden tellende Khyber-
ziekenhuis, een van de groot
ste ziekenhuizen in Peshawar,
zei: „We hebben hier geen ge
vallen gehad die wijzen op het
gebruik van gifgas."
De Amerikanen vermoeden
dat het Rode Leger in januari
en februari gifgas heeft ge
bruikt in de provincie Badaks-
han. Volgens berichten uit die
periode waren er mensen ge
storven, terwijl andere nog
steeds leden aan langdurige
gevolgen. Maar deze berichten
komen niet overeen met ande
re, later verkregen informatie.
Een Westers diplomaat zei me:
„De Amerikanen hebben elk
stukje bewijs waarover ze be
schikken, in heroverweging
moeten nemen en ze zijn tot
de conclusie gekomen dat wat
ze aan bewijs in handen heb
ben, minimaal is".
PETER NIESEWAND /THE
GUARDIAN
Met name waren er politieke
spanningen over de vraag in
hoeverre bestaande langlopen
de contracten zouden moeten
worden afgebroken. Het gaat
daarbij om gigantische projec
ten (voor Nederland overigens
minder van belang), onder
meer ten behoeve van de
Iraanse olie-industrie.
De olieminister van de Vere
nigde Arabische Emiraten,
Otaiba, heeft gisteren ver
klaard dat zijn land bereid is
Japan en West-Duitsland uit
de brand te helpen als Iran de
olieleveranties aan de Westeu-
ropese landen stopzet.
De Iraanse regering heeft gis
teren het dreigement geuit dat
landen die zich aansluiten bij
de Amerikaanse sancties tegen
Iran „voor altijd" van de leve
ring van Iraanse olie zullen
worden uitgesloten.
De Iraanse universiteiten wa
ren gisteren opnieuw het
strijdtoneel van aanhangers
van Khomeiny en linkse stu
denten. Daarbij zouden vol
gens het Iraanse persbureau
Pars ten minste tien mensen
zijn gedood. Behalve in de uni
versiteit van Teheran waar
linkse studenten het strijdto
neel hebben verlaten, deden
zich onlusten voor aan de uni
versiteiten van Gilan, in het
noordwesten en in Zahedan, in
het zuidoosten van het land.
Stoop in hoger
beroep
DEN HAAG De Voorburg-
se volleybalvereniging Corbu-
lo wil met uitsluiting van
elke andere benaming worden
aangeduid als Starlift en gaat
daarom in hoger beroep tegen
het vonnis dat de president
van de Amsterdamse recht
bank velde in het kort geding
tegen het Dagblad Trouw.
De president vond op lü april,
dat het dagblad wel degelijk
het recht had om de volleybal
vereniging aan te duiden als
Corbulo of als Voorburg.
Sportwereld
LONDEN Nanette Schutte
heeft in de eerste ronde van
een tennistoernooi in Tedding-
ton met 6-2, 3-6, 7-6 gewonnen
van de Australische Gulley.
UTRECHT Kampong heeft
een oefenwedstrijd tegen de
nationale hockeyploeg van Ar
gentinië met 5-4 gewonnen.
RAALTE De Nederlandse
damesvolleybalploeg heeft een
oefeninterland tegen Roeme
nië met 3-1 verloren. De set
standen in Raalte waren: 11-
15. 15-10, 6-15 en 5-15.
DEN HAAG De Nederland
se damesturnploeg zal voor de
interland tegen Roemenië op
zaterdag 26 april in Leeuwar
den bestaan uit Ingrid Bolle-
boom, Bibi Vos, Debbie Am-
son, Marijke Aamoutse, Maija
Huiiting en Trees Koolhof.
Carla du Plessis is reserve.
Pakhuis vol
chemicaliën
verbrand
ELIZABETH Na een in
middels door de brandweer
onder controle gebrachte
brand in een chemische op
slagplaats hing boven een
dichtbevolkt gebied in de
Amerikaanse staten New Jer
sey en New York gisteren een
meer dan twintig km. lange
wolk van zwarte rook. De au
toriteiten hebben de scholen
gesloten en geadviseerd dat
kinderen en bejaarden binnen
moesten blijven.
Tijdens de bestrijding van die
brand in het pakhuis, waarin
vijfendertigduizend vaten gif
tige en explosieve chemicaliën
lagen opgeslagen, zijn vijf
brandweerlieden gewond ge-
ra-.kt.
Een Liberiaanse militair richt zijn wapen op een van de ter dood veroordeelden van
het oude Liberiaanse regiem.
MONROVIA In het trai
ningscentrum Barclay in de
hoofdstad Monrovia, dat on
derdak biedt aan het overgrote
deel van het Liberiaanse leger,
werd eind vorige week een
aanvang gemaakt met de pro
cessen tegen de functionaris
sen die onder het oude regime
hebben gewerkt. Het uit vijf
man bestaande militaire tribu
naal wekte de indruk dat het
allemaal wat zachtzinniger zou
verlopen dan nu is gebeurd.
De zoetgevooisde voorzitter
van het tribunaal, Frank
Senkpeni, jurist met een kan-
didaatstitel in de politieke we
tenschappen, zei desgevraagd:
„De Raad voor de Verlossing
van het Volk heeft de voorma
lige regeringsfunctionarissen
vier verschillende misdaden
ten laste gelegd, te weten bui
tensporige corruptie, wanbe
leid, verkrachting van het de
mocratisch proces en flagrante
schending van de Liberiaanse
grondwet".
De vier tenlasteleggingen wa
ren volgens de militairen een
vorm van hoogverraad, waar
voor volgens de Liberiaanse
wet maximaal de doodstraf of
levenslange gevangenisstraf
staat. De uiteindelijke beslis
sing tot het vonnis werd geno
men door de 28-jarige sergeant
Doe en de „Raad voor de Ver
lossing van het Volk".
Betrekkelijk kort voor de te
rechtstelling liet hij weten dat
de "onschuldigen weer zouden
worden opgenomen in de
maatschappij, terwijl hij de
straf voor de schuldigen in het
vage liet. Meer dan 200 rege
ringsfunctionarissen die kort
na de staatsgreep werden
gearresteerd, liet hij vrij.
Tijdens het proces tegen John
Sherman, de voormalige mi
nister van handel, probeerde
het tribunaal, kennelijk ook
onder de indruk van de ernst
van de situatie, alles te doen
om de beklaagde op zijn ge
mak te stellen. Nadat Senkpe
ni Sherman een flesje cola had
aangeboden, zei hij vriende
lijk: „We willen dat u zich zo
veel mogelijk op u gemak
voelt".
Sherman, die alle beschuldi
gingen van de hand wees, gaf
toe dat de regering-Tolbert
„zijn plicht niet naar de letter
had vervuld". „Ze zeggen alle
maal dat ze onschuldig zijn",
aldus kolonel Senkpeni, „maar
iedereen geeft toe dat de rege
ring van Tolbert corrupt was
en tegen de belangen van het
volk inging".
Het resultaat van de processen
werd, veel sneller dan ver
wacht, gisteravond bekend
toen de voornaamste dertien
beklaagden ter dood werden
gebracht.
Dertien ex-ministers en
functionarissen van het
afgezette Liberiaanse be
wind van president Tol
bert dat anderhalve week
geleden ten val werd ge
bracht, zijn gisteren in
Monrovia, de hoofdstad
van Liberia, terechtge
steld. Tot de geëxecuteer
den behoorden onder an
deren de broer van ex-pre
sident Tolbert, die bij de
staatsgreep van 12 april
om het leven kwam en
vier ministers.
Ondanks de paniek waarmee
de militaire machtsgreep in
Liberia aanvankelijk gepaard
ging. keert de rust geleidelijk
terug in de straten van de
hoofdstad Monrovia. De chaos
die onmiddellijk na de staats
greep uitbrak en die door som
migen werd toegeschreven aan
de militairen, is volgens een
legerkorporaal voornamelijk
te wijten aan straatbendes die
ook verantwoordelijk waren
voor de rellen in begin april
toen er voor miljoenen guldens
schade werd aangericht.
Het Liberiaanse volk is weer
aan het werk gegaan en de
nieuwe ministers zijn druk be
zig orde op zaken te stellen op
de verschillende departemen
ten. In Monrovia hangt een
sfeer van rust enerzijds en
vreugde en triomf anderzijds.
In Sinkor, de wijk waar de
meeste regeringsgebouwen
zijn gevestigd, werden begin
deze week volksdansen uitge
voerd voor de woning van de
verdreven president Tolbert,
waar nu de nieuwe regering
bijeenkomt.
Duizenden Liberianen hadden
zich toen langs de kant van de
weg verzameld om sergeant
Doe toe te juichen, die op weg
was naar een kabinetsvergade
ring om met de verschillende
departementshoofden en hun
assistenten de toekomst van
Liberia te bespreken. Het von
nis dat hij zou uitdelen stond
toen al vast.
COPYRIGHT THE GUAR
DIAN
Hormonen spelen een belangrijke rol in het
leven van een vrouw. Zo hebben ze
bijvoorbeeld alles te maken met de menstruatie.
Maar ook met zwangerschap. En met de
overgang. In Libelle van deze week kunt u
uitgebreid lezen hoe groot de invloed is van
hormonen op uw lichaam en dus op uw leven.
Extra:
6 momentopnamen
uit het leven van
Koningin Juliana
als unieke
wenskaarten.
Gematigden
uit junta
Nicaragua
MANAGUA Met het aftre
den van Alfonso Robelo Cal-
lejas als lid van de regerende
junta is een eind gekomen aan
de brede coalitie die Nicara
gua bestuurde na het verdrij
ven van president Anastazio
Somoza in juli 1979.
Aanleiding tot het in de oppo
sitie gaan van Robelo, die af
komstig is uit de gegoede mid
denstand en het gematigde
element vertegenwoordigde in
de regering, vormt de aange
kondigde samenstelling van de
Raad van State, die de wetge
ving in de middenamerikaanse
republiek moet ordenen.
Maandag liet de junta weten
dat die raad 47 leden krijgt,
terwijl het oorspronkelijke re
geringsprogramma uitging van
33 leden. Voor de 14 meer ko
men naar verwachting vooral
Sandinisten in aanmerking.
Algemeen verwacht men in
Managua dat, het Sandinis-
tisch Front niet minder dan 28
stemmen krijgt in de Raad van
State.
Robelo is het tweede junta-lid
dat binnen een week uit de
junta treedt. Zaterdag trad
Violetta Barrio Chamorro uit
het college van vijf personen
dat fungeert als voorlopige re
gering van Nicaragua. De we
duwe van de befaamde uitge
ver Pedro Joaquin Chamorro
stapte om gezondheidsredenen
op.
Zuid-Jemen
blijft bondgenoot
van Sovjet-Unie
BAHREIN De nieuwe lei
der van Zuid-Jemen, Ali Nas
ser Mohammed, die afgelopen
zondag de plaats heeft ingeno
men van de vorige president
Abdoel-Fattah Ismail, heeft
gisteren in zijn eerste openba
re rede verklaard dat zijn land
het bondgenootschap met de
Sovjet-Unie zal voortzetten.
In de rede, die werd uitgezon
den door radio Aden en beluis
terd in Bahrein, zei Moham
med dat het vriendschapsver
drag dat Ismail vorig jaar met
Moskou heeft gesloten het
symbool is van de mate waarin
de vriendschap en de samen
werking tussen het democrati
sche Jemen en de Sovjet-Unie
zich heeft ontwikkeld en is ge
groeid.
Kernfysicus
Strassmann
overleden
HAMBURG De Westduit-
se kernfysicus Friedrich
Wilhelm Strassmann is gis
teren op 78-jarige leeftijd in
zijn woonplats Mainz over
leden.
Samen met zijn landgenoot
prof. Otto Hahn en de Oosten
rijkse Lise Meitner ontdekte
Strassmann kort voor de twee
de wereldoorlog de kernsplit
sing, waardoor de deur naar
het atoomtijdperk werd geo
pend.
Strassmann heeft als geleerde
steeds enigszins in de schaduw
gestaan van zijn oudere colle
ga's Hahn en Meitner, die bei
den in 1968 overleden. Van
hen drieën ontving alleen
Hahn in 1944 de Nobelprijs
voor scheikunde.
„Scouts" in
Zimbabwe
opgeheven
SALISBURY Het omstre
den onderdeel van het vroege
re Rhodesische leger „Zealous
Scouts" is dinsdag officieel op
geheven. Het onderdeel met
zijn maximaal 1800 guerrilla
deskundigen zou in de zeven
jaar van zijn bestaan talrijke
gruweldaden begaan hebben
om ze daarna de zwarte vrij
heidsstrijders in de schoenen
te schuiven.
Vluchtelingen
mogen per boot
uit Cuba weg
KEY WEST - Radio Ha-
vanna heeft gisteren bekend
gemaakt dat de Cubaanse re
gering belemmeringen voor
het vertrek van aspirant
vluchtelingen per boot heeft
opgeheven.
In de uitzending werd het zen
den van schepen van het na
bijgelegen Florida aangemoe
digd om Cubanen op te halen.
Volgens het Cubaanse commu
nistische partijblad „Granma"
zouden dinsdag nog elf boten
met driehonderd asielzoeken-
de Cubanen naar Florida ver
trekken.
Autonomie-
gesprek
op 30 april
JERUZALEM/CAiRO De
„marathon-onderhandelingen"
over autonomie voor de weste
lijke Jordaanoever en de
Gazastrook zullen op 30 april
beginnen. Dit is dinsdag offi
cieel bekend gemaakt in Jeru
zalem en Cairo.
