driemanschap „oogst
mgeveer twintig
:|;roentevariëteiten
ijdens wereldreis
|Perkplanten door houders
tuintjes het meest gekocht
GROENTE FRfHT
BL EMEN B#LLEN
GROEN-PRODUKT IN DE LIFT
~w
STERK VERANDERDE MARKTSITUATIE
TUINTJES EN BALCONS IN DE BLOEMEN
SITUATIE BOLLENVAK GUNSTIG; HOE LANG?
LEIDSE COURAN'
MAANDAG 21 APRIL 1980 PAGINA 9
P ZOEK NAAR „NIEUWE" GEWASSEN
'rof ge_
e, daai
voegt,
pel to
og ru EM HAAG Ongeveer
De fcntig Zuidoost- Aziati-
e groentevariëteiten
over rden van volgend jaar
jedaai op proef geteeld bij het
en vv^oefstation voor de groen
en fruitteelt onder glas
Naaldwijk en het proef-
ation voor de volle-
ondsffroenteteelt in Alk-
ti frul aar. Een driemanschap,
sn (gezonden door het een-
met /aal bureau van de tuin-
luwveilinen, heeft ze als
«JE liet bij voorbaat kansloos
Noordwest-Europa", ge-
Iecteerd uit een lijst van
el 145 soorten groente of
oepen van groente die in
lidoost-Azië verbouwd en
geten worden.
ie lijst hebben de drie: ir. A.
hoofd afdelingen pro-
ikt- en marktonderzoek
|n hét centraal bureau, dr.
H. Grubben, deskundige
r tropische en subtropi-
<tfcfe\e groenteteelt bij het tro
op hemaatistituut in Amsterdam
inseï^tf. C. v&n Winden, hoofd
inderzoek bij het proef
in in Naaldwijk, kunnen
illen tijdens een vijf-
tse reis, waarop ze behal
ve India, Singapore, Taiwan
>r ea en Hongkong ook Japan en
uatii het zuiden van Californië
hebben aangedaan,
com )e proefstations moeten nu
maar zien of er van die twin
tiggewassen iets terecht kan
verki tomen in een gebied met een
agere lichtintensiteit, andere
opn aglengten en een andere va-
uiiatie tussen dag- en nacht-
emperatuur dan waaraan ze
vluch ewend zijn. En zo ja, waar
Cerde i dan het best gedijen: in de
rag de as of in de volle dag. En of
San e oogst ook te mechaniseren
bez' alt, wan de tuinder die zich
tik ier op die exotische gewas-
rganj en wil werpen moet voor de
:hteli rbeid wel tien keer zo veel
aarop etalen als in Hongkong, Tai-
ig ui 'an of Singapore, en ook nog
rie keer zo veel als in Ja-
an. Ook een vraag: zijn er
ïisschien gewassen bij die
ich pas na veel tijd vergend
eredelingswerk willen aan-
kool, klaar
voor het
pakken in de
doos
De heren Sweep en Van
Winden zien de uitslag van
het teelttechnische examen
wel met enig optimisme tege
moet: hun reisgènoot Grub
ben, die ze roemen om zijn
grote deskundigheid op het
gebied van exotische gewas
sen, heeft in het schiften van
in West-Europa kansrijke en
kansloze gewassen een zeer
groot aandeel gehad.
Dat teelttechnische examen,
waarmee men volgend jaar
begint, kan wel een jaar of
twee duren. Daarna volgt
dan nog het mondeling: als
een gewas netjes de grond uit
blijkt te komen moet men de
consument nog rustig de tijd
geven om het te proeven en
hem eventueel de recepten
erbij geven. Receptenboeken
hebben de drie alvast van
hun reis meegebracht. Al met
al kan het nog wel een jaar
of vijf duren voor er van hun
vondsten iets terug te vinden
is bij de groentemannen in
Nederland en het Ruhrge-
bied.
Garantie
Ir. Sweep hoopt dat ze dan
een tijdige en waardige
voortzetting zijn van de reeks
assortimentsverrijkingen van
de Nederlandse tuinbouw.
Van wat minder ver gehaal
de nieuwigheden zoals broc
coli, knolvenkel, Roodlof en
courgette uit Italië, groenlof
uit het Middellandsezeege-
bied, ijsbergsla uit de Vere
nigde Staten, meiknolletjes
uit de Nederlandse vergetel
heid* maken nu nog hun in
troductieperiode door: het
Centraal Bureau geeft zekere
garanties aan wie het met
deze teelt probeert, er wordt
gewerkt aan technische ver
beteringen. Maar over een
jaar of twee, drie zullen ze
het op eigen kracht moeten
doen. Eerder al hebben pa
prika en aubergine, ook na
een lange introductieperiode,
hier burgerrecht gekregen.
Motief voor die vernieu
wingsdrang: afzetstagnatie bij
Nederlands „grote drie": to
maten, sla en komkommer,
concurrentie die deze drie op
de Europese afzetmarkt on
dervinden uit andere Euro
pese produktiegebieden.
Redenen om het nü eens in
zuidoost-Azie te zoeken: de
enorme rijkdom aan groente
soorten in dat gebied, dat
door zijn uitgestrektheid en
zijn hoogteverschillen grote
klimaatvariaties kent, de
kwaliteit van die groenten,
die volgens de heren Sweep
en Van Winden beter is dan
in Nederland en Scandinavië
en in Japan is zelfs uniek.
Het lijstje van twintig dat de
drie hebben meegebracht be
vat niet zozeer voor onze
streken totaal onbekende za
ken als wel nieuwe variaties
op ons reeds vertrouwde the
ma's. Er zijn bladkoolgewas-
sen bij, sommige wat op broc
coli, andere meer op Chinese
kool lijkend. Enkele namen:
paksoi, amsoi, kailan, door
heel Zuidoost-Azië bekend.
Er staan voor ons nieuwe va
riaties van pompoen' en wa
termeloen op het lijstje: au
bergines in nieuwe vormen
en kleuren (wit, groen, licht
en zeer donker paars), „hete"
en minder „hete" typen van
witte ramenas of rettich.
Rode en lichtgroene sla die
geen krop maar krulbladen
vormt, Palak, een vooral in
India en Singapore voorko
mend enigszins op spinazie
lijkend gewas, dat in feite
een bietenblad is. Zoete erw
ten en extra grote peulen,
niet erg vezelige en daardoor
ook rauw eetbare peulen, Ja
pans bladui, zoete rode pe
nen, volgens de heren Sweep
en van Winden erg lekker en
goed voor salades.
Soorten
De tropische gedeelten van
Zuidoost-Azië waren voor
het nederlandse drietal niet
het eerste reisdoel: meer tijd
bracht men door in streken
die meer op de onze lijken en
waar men van sommige be
kende cultuurgewassen een
grote soortenrijkdom vindt,
omdat daar. hun land van
oorsprong ligt. De aubergine
bijvoorbeeld komt oorspron
kelijk uit India. Men consta
teerde dat daarginds - vooral
in Japan en Taiwan, in India
wat minder - op de voedings
waarde van de groenten gelet
wordt, dat groenten er - door
geringere produktiviteit en
een minder uitgekiend distri
butiesysteem - duurder zijn
dan bij ons, dat geen groente
er domineert^zoals bij ons de
tomaat, dat men meer groen
te en minder vlees eet dan bij
ons en vaak meer groenten
per maaltijd.
Soortgelijke oriënteringsrei-
zen zijn eerder al van de
Verenigde Staten en Japan
uit gemaakt. In die landen
was men niettemin erg geïn
teresseerd in het werk van
het Nederlandse gëzelschap
en jaloers op de grote lijst
van 145 produkten en pro-
duktgróepen. Zo systematisch
was voordien nog niet ge
werkt. De Nederlanders von
den dat de bij ons gebruike
lijke nauwe samenwerking
tussen wetenschap en prak
tijk in agrarische zaken voor
hen een voordeel betekende.
In de Verenigde Staten de
den wetenschap en handel
hun groentevernieuwingson-
derzoek ieder op eigen hout
je.
in Zuid-Californië ging men
na wat er van de Zuidoost-
Aziatische gewassen al op de
Amerikaanse markt was
doorgedrongen. Zeer donker
paarse aubergines uit Japen
en zoete erwten maken er al
opgang. De koolsoort paksoi
en sommige komkomme-
rachtigen (pompoenen) krij
gen er ook al een klein
plaatsje.
Voor sommige zuidoost-Azia
tische groenten zal na even
tuele introductie in West-Eu
ropa wel een nieuwe berei
dingswijze nodig zijn. Daar
ginds worden de groenten
vaker in heet water of olie.
gesmoord dan gekookt. Som
mige koolsoorten worden
even in het hete water of de
olie gedipt, zodat ze knappe
rig blijven. De heren Sweep
en Van Winden zien de
West-Europese huisvrouw
dat voorbeeld nog niet vol
gen.
)EN HAAG „Ongeveer drie mil-
IE,a" oen Nederlandse gezinnen beschik-
ten over een tuin of tuintje bij hun
w, mis of over een volkstuintje ergens
n de buurt. Van alle groen-produkten
- eerden door die tuinhouders de perk-
voort lanten het meest gekocht. Meer dan
oe" Ie helft van het aantal tuinbezitters
23 tocht genoemde planten één of meer
293 teren. Bloembollen werden door bij-
60 >a vier van de tien tuinbezitters aan-
9i eschaft en één op de vijf tuinders
195 ;ocht sierheesters. Zij kochten in de
22« «rste helft van 1979 voor ruim zestig
lulden aan groenprodukten per gezin,
3, vooral struiken, planten en zaden. De
62 vrouw koopt even vaak die groenpro-
jj lukten als de man".
Dat alles is geconstateerd bij een onder
zoek dat door het Nipo over 1979 werd
11 ingesteld. Bij genoemde gegevens komen
nog de bestedingen die nodig zijn voor
11 aanschaf van bloembollen, meststoffen
1 bestrijdingsmiddelen en uiteraard ge-
edschappen. Laatstgenoemde zaken
'3j gorden meestal door de man gekocht.
11 pfoenproduktem worden het meest ge-
K Kocht bij tuincentra en kwekerijen.
y Perkplanten worden echter veel aange
schaft op de markten. Voor aanschaf van
bloembollen en rozestruiken komt de
markt op de derde plaats na tuincentrum
en kwekerij. Het levensmiddelenbedrijf
levert vijf procent van de .bloembollen.
Vooral bezitters van slechts kleine tuin
tjes met een oppervlakte van ongeveer
vijftig vierkante meter, kopen hun beno
digdheden bij levensmiddelenbedrijven.
Vorstschade
De gevolgen van de strenge winter begin
vorig jaar hebben zich ook bij de bedoel
de kleine tuinders laten gelden. Veel
bloemen en planten zijn bevroren maar
uit een onderzoek is gebleken dat vol
gens de verwachtingen, er snel nieuwe
aankopen zijn gedaan. Dat wordt aange
toond door de bestedingen in het afgelo
pen jaar.
In onze,drie noordelijke provincies, Gro
ningen, Friesland en Drenthe werd in
het eerste halfjaar bijna 40 procent meer
aan boomkwekerijprodukten besteed
dan in het voorgaande jaar. In Overijssel
en Gelderland bedroeg dat 36 procent,
Utrecht, Noord-en Zuid-Holland 21 pro
cent, Limburg, Noord-Brabant en Zee
land 10 procent en in de drie grootste
steden in het westen werd drie procent
meer geld besteed. Gemiddeld in Neder
land 22 procent.
Met uitzondering van rozestruiken werd
van alle andere produkten méér ge
kocht. Van vaste planten ruim viermil-
joen stuks of 19 procent méér. Dan volgt
bijna twee miljoen heide, anderhall mil
joen heesters en bijna een miljoen coni
feren. In totaal bijna negen miljoen stuks
of ruim een miljoen méér dan eerste
halfjaar 1978.
Het prijsniveau voor hét boomkwekerij-
assortiment blijkt met zes procent te zijn
gestegen, voornamelijk als gevolg van
hogere prijzen voor vaste planten en ro
zestruiken met als tegenstelling een
scherpe daling voor heide planten.
Gezien de grote vraag wordt de prijsstij
ging redelijk genoemd. Uit het onder
zoek ingesteld door de afdeling Markton
derzoek van het Produktschap voor
Siergewassen is gebleken dat de gemid
delde consumentenprijzen per stuk over
het eerste halfjaar 1979 voor vaste plan
ten twee gulden bedroeg tegen 1,69 in
1978, rozestruiken waren 3,85, in 1978
3,05. Voor vrijwel alle overige produk
ten gold een lagere prijs met als geheel
gemiddeld zes procent stijging.
Reeds eerder is uit een onderzoek vast
gesteld ^lat het kopen van bloemen en
planten mede afhankelijk is van het be
roep van de koper, hetgeen evenwel ver
band houdt met zijn inkomen. Gepensio
neerden staan wat dat betreft onderaan
de lijst van kopers. Maar wel is gebleken
dat vrouwen boven de leeftijd van vijftig
jaar vaker een bloemetje kopen dan de
jongere vrouwen, die mogelijk haar geld
aan eigen make-up of zo besteden!
In de afgelopen verslagweek veranderde
er wel het een en ander in de marktsitua
tie en wel in positieve zin. Met toenemen-
.de aanvoeren in het vooruitzicht, gezien
het seizoen, komen de prijzen wel weer
onder druk. Er zijn thans voor enkele ge
wassen wel lichtpuntjes, waardoor de prijs
waarschijnlijk minder sterk daalt.
In de loop van de vorige week (woensdag
16 april) schoot de tomatenprijs met de
zelfde snelheid als het kwik in de thermo
meters omhoog. Dat betekende voor de A-
I-tomaten een prijsverschil van maar
liefst 1,13 per kilo in vergelijking met
de eraan voorafgaande week. Hoe valt
deze prijsontwikkeling te verklaren? Uit
de gegevens-die het Produktschap voor
Groenten en Fruit verstrekt valt af te lei
den dat de Marokkaanse export eind
maart geheel wegviel. Door deze verande
ring in de marktsituatie, die tot op 14 april
nog niet veranderd was, ontstonden er
mogelijkheden- om grotere hoeveelheden
Hollandse tomaten op de West-Duitse
markt af te zetten. Deze terugval in de
Marokkaanse export viel ook vorig jaar te
signaleren, maar in veel minder sterke
mate. In de tweede helft van april worden
er weer tomaten uit Marokko verwacht,
omdat dan de teelt in Noord Marokko in
produktie komt. Het lijkt daarom goed
mogelijk dat de prijzen op een behoorlijk^
niveau blijven, enige daling door een toe
nemend aanbod zit er wel in. De prijs
voor de A-I-tomaten bedroeg gemiddeld
4,35 per kilo. De vleestomaten profiteer
den eveneens van de marktsituatie en lie
pen in prijs op naar 6,92 per kilo (BBB).
Een proef opgezet met medewerking van
het Centraal Bureau voor Tuinbouwvei
lingen om de markt voor gele tomaten af
te tasten, is er mede de oorzaak van dat
deze tomaten thans in de handel zijn.
Voor de gele tomaten werd er 6,50 per
kilo betaald. Dit lijkt en is op het eerste
gezicht een aanlokkelijke prijs, maar het
is nog niet bekend of er een markt ont
staat, die in staat is om een groter aanbod
te verwerken.
De sla-prijs herstelde zich eindelijk in de
afgelopen week. De prijs per krop lag tus-
Vleestomaten BBBB.
sen de 17 en 42 cent. Dit herstel komt ech
ter voor veel sla-teelten als mosterd na de
maaltijd. Voor de huidige teelten valt het
te hopen dat dit herstel zich weet te hand
haven. De export van Franse sla is sterk
afgenomen. In de periode van 11 t/m 14
april bedroeg deze export 281 ton. Niet al
leen in Holland is het sla-seizoen erg te-
gengevayen, maar ook in Frankrijk, on
danks de grote export naar West-Duits-
land, werden de prijzen in vergelijking
met het vorige seizoen gehalveerd. Dit zou
zijn uitwerking op het volgende seizoen
wel eens kunnen hebben. Dat het met de
sla-prijs erg slecht gelopen is blijkt wel als
er een vergelijking van de prijs gemaakt
wordt vanaf het vooijaar tot nu toe. Dit
vooijaar bedroeg de gemiddelde prijs 18
cent per krop, vorig seizoen was dat 50
cent. Over het hele seizoen tot nu toe be
draagt de gemiddelde prijs 23 cent tegen
vorig seizoen 42 cent. Door een kleiner
wordend aanbod wordt er op een vaste
prijsontwikkeling gerekend.
De handel in komkommers verliep vlot.
De concurrentie van Griekenland en Roe
menië is op het ogenblik van weinig of
geen betekenis. De prijzen bewogen zich
op een aantrekkelijk niveau. Voor de sor
tering 61/76 'werd er een prijs betaald tot
1,01 (vorig seizoen 66 cent), de sortering
51/61 bracht 82 cent op (vorig seizoen 59)
en de sortering 41/51 werd voor 72 cent
per stuk verkocht (vorig seizoen 52). Al
met al dus een bevredigend verloop. Als
de gemiddelde veilingprijs van dit seizoen
tot op heden bekeken wordt, dan ligt deze
prijs op 85 cent per stuk. Vorig seizoen lag
deze prijs op 72 cent per stuk en in het
seizoen 1978 op 59 cent per stuk. De aan
voer van komkommers neemt verder toe,
de prijs zal ook geleidelijk dalen.
Met het toenemen van de aanvoer daalde
ook de prijs voor de paprika's. Voor zowel
groene als rode paprika's bleef de prijsda
ling binnen de perken. Voor groen werd
er gemiddeld 4,10 per kilo betaald en
voor rood 8,75. Deze beide prijzen liggen
wat gunstiger als de prijs van het vorige
seizoen. Het aanbod van radijs vond zijn
weg weer wat vlotter. E)e prijs liep op
naar 73 cent per bos. Er worden kleiner
wordende aanvoeren verwacht en een
wat toenemende concurrentie. De prijs zal
waarschijnlijk gelijk blijven of iets dalen.
Voor koolrabi was er ook sprake van enig
herspel. Er werd 62 cent per stuk betaald.
De prijs lijkt zich door een kleiner wor
dend aanbod te handhaven. Het prijsver-
val voor rettich kwam tot staan in de loop
van de vorige week, nl. 75 cent per stuk.
Er worden nog wel ruime aanvoeren ver
wacht, waardoor de prijsdruk zal blijven
bestaan.
De bloemkoolprijs trok aan, de „zessen"
werden voor 3,25 per styk verkocht en
de „achten" voor 2,42. Het aanbod
groeit, de prijs zal geleidelijk dalen. De
aubergines moesten het ontgelden, het
grote aanbod ondervond duidelijk afzet-
problemen. De gemiddelde prijs daalde
naar 2,90 per kilo. De prijsdruk lijkt te
blijven bestaan. Voor Broccoli, een bijzon
der pikante groentesoort, werd een prijs
van 6,40 per kilo betaald. De aanvoer
van glasaardbeien begint in omvang toe te
nemen, per doosje van 150 gram werd er
in de eerste volle week van april 1,62
betaald. Door toenemende aanvoeren is de
prijs dalende.
Het zat er vorige week al in dat de situatie
aan de bloemenveiling op korte termijn
aanzienlijk zou veranderen. »De zomers
aandoende dagen bracht stromen bloemen
en planten uit de kassen en dat was ook in
de CCWS te constateren. Zelfs zodanig,
dat er van - zij het beperkte - doordraai
sprake was, maar ook de prijzen inzakten.
In het begin van de week was daar nog
niet zo bar veel van te merken maar in
het midden werd dat duidelijker. Om bij
de afkoeling aan het eind in wat rustiger
banen terug te keren.
Aalsmeer haalde in de paasweek een om
zet van ruim 27 miljoen gulden, maar men
zit daar dan ook in het hoogseizoen, hoe
wel ook het Westland een ruime bloemen-
variatie bezit. Het is vaste gewoonte dat zo
tussen de pasen en pinksteren topaanvoe-
ren worden genoteerd. Voor de komende
weken kan dan ook nog wel wat worden
verwacht!
Na inzinking in het omzetcijfer voorgaan
de week tot bijna dertien miljoen, viel er
nu een stijging te constateren tot dichter
bij de twintig miljoen. De meeste produk
ten brachten méér op, maar met de
troschrysanten en grote rozen wilde het
niet zo best.
Bepaald teleurstellend verliep het afgelo
pen week voor de orchideeën, hetgeen
trouwens een landelijk verschijnsel is. Het
is een teelt die nogal kostbaar is maar tot
dusver niet aan de verwachtingen heeft
voldaan wat de prijzen betreft. Het is dan
ook een vraag hoe die teelt zich verder zal
gaan ontwikkelen.
Heel wat beter gaat het met de mi
crochrysanten waarvan de teelt aardig op
gang begint te komen en goede perspec
tieven vertoont, ook wat de prijs betreft.
De bloemen blijken goed houdbaar te zijn
en er mag worden aangenomen dat ook
het publiek er belangstelling voor zal heb
ben.
De anjers blijven aardig op prijs tot rond
een gulden en gemiddeld 30 cent, ook wat
de trossoorten betreft. De grote rozen ko
men weinig boven de twee kwartjes als
gemiddelde uit. De warme dagen brachten
al dadelijk een forse aanvoer van perk-
planten, die ook vlot werden verkocht.
Kennelijk is nu een begin gemaakt met de
aanlegwan tuintjes en het inrichten van
de balkons. Daar komen ook de gerani
ums bij te pas waarvan afgelopen week
een groot aanbod was met een levendige
handel.
De activiteiten van het Bloemenbureau
Holland zullen van invloed zijn op de af
zet, want onder de slagzin: „Planten ken
nen geen hoogtevrees" wordt een pleidooi
gehouden om balkons, vooral ook van de
flatgebouwen, op te sieren met geraniums
en andere zomerbloeiers. Het buitenland
leverde afgelopen week wat meer bloe
men af zoals de statice, die tot rond een
gulden kwamen maar lager bleven dan
vorig jaar om deze tijd.
De vraag naar potplanten bleef afgelopen
week nog matig. In de komende weken
kunnen weer de speciale geraniummark-
ten worden verwacht.
Het is afgelopen week druk geweest met
bezoekers aan de CCWS, zoals van het ge
meentebestuur van Den Haag en van Rijs
wijk, die door het CCWS-bestuur werden
ontvangen en door de heer Jan Bentvel-
sen rondgeleid.
Deze bezoeken boden een prima gelegen
heid om bij deze gemeentebestuurders
speciale aandacht te vragen voor het be
houd van het Westland als teeltcentrum,
waarbij wel eensgezindheid noodzakelijk
wordt geacht.
Gezien de aanzienlijk koeler weersom
standigheden tegen het eind van afgelo
pen week, valt daarvan een remmende
werking op de bloemenaahvoer van deze
week te verwachten, ook. al zorgt het bre
de assortiment voor een ruim aanbod.
De internationale spanningen nemen toe,
de ontwikkeling van de internationale
economie is hoogst zorgelijk en die van
Nederland schijnt, volgens sommige pessi
mistische commentatoren, regelrecht naar
de ondergang te leiden. Het lijkt er op, dat
veel van hetgeen we in de afgelopen jaren
hebben verworven, op de tocht komt te
staan. Je kunt geen krant of tijdschrift op
slaan of het is kommer en kwel alom. Be
zien we tegen deze achtergrond de situatie
in het bloembollenvak, dan lijkt het er
sterk op, dat die haaks op dit alles staat.
Het afgelopen broeiseizoen is - de gebrui
kelijke uitzonderingen op de regel daar
gelaten - zeer gunstig verlopen. De bol-
bloemen zijn tegen goede prijzen van de
hand gegaan. En wat de voorverkopen
van de leverbare bollen voor de a.s. zomer
betreft: ook hier kan men stellen dat van
redelijke tot vaak zeer goede prijzen wor
den besteed. Dat is een gelukkige ontwik
keling, die de bloembollenteelt enige
steun én de mogelijkheid geeft om met
enige veerkracht de in de toekomst te
verwachten problemen tegemoet te tre
den. Want die problemen zitten er aan te
komen. De voorzitter van de Kon. Al.
Ver. voor Bloembollencultuur, de heer
J.P.M. de Jonge, hield dat de vakgenoten
heel duidelijk voor toen hij maandagmor
gen de algemene vergadering van de Ko
ninklijke in het Hillegomse Flora opende.
Problemen
Hij voorzag problemen rond de voorzie
ning en de prijs van de benodigde energie
en ook de importen van bloemen uit der
de landen. Daarnaast zal de toetreding
van Griekenland, Spanje en Portugal tot
de EEG het bollenvak niet onopgemerkt
voorbijgaan en daar komt dan nog eens
bovenop het vraagstuk rond de atzet in
markten met een teruglopende koop
kracht.
Het zal een toer worden om een redelijke
marge tussen produktiekosten en netto
opbrengst te handhaven. De stijgende in
flatie en de waarschijnlijk hoog blijvende
rentevoet zullen hun invloed doen gelden.
Op het gebied van de produktiviteit kun
nen de bloembollenbranche geen opzien
barende verbeteringen worden verwacht.
Dat kan eenvoudig niet, omdat men met
de mechanisatie in tal van bedrijven al
aan de top zit. Schaalvergroting is ook het
antwoord niet meer, want daar moet men
geschikte gronden voor hebben en die zijn
maar in heel beperkte mate voorradig.
Mogelijkheden voor een verhoging van de
opbrengst per vierkante meter zag de
heer De Jonge dan ook nauwelijks zitten.
Daar komt nog bij, dat er van overheids
wege steeds toenemende eisen worden ge
steld met betrekking tot het milieu en die
spelen in het moeizamer verlopen van het
produktieproces ook een rol.
Sterke punten
Kansloos is het bioembollenvak zeker
niet. Maar dan moeten de sterke punten,
waarover men kan beschikken, ook volle
dig worden uitgebuit. Men produceert'een
uniek produkt, dat kwalitatief zeer hoog
waardig is.. Een belangrijke pré is wel, dat
bolgewassen een zeer geringe energie-be
hoefte hebben als men ze in de winter
maanden in bloei wil trekken. De bol-
bloem is - ondanks de concurrentie van
andere siergewassen - nog altijd zeer po
pulair. Niet in het minst, omdat de kwe
kers telkens weer kans zien het asssorti-
ment te verrijken en staaltjes van pro-
duktvernieuwing laten zien. Last but not
least: de bollen worden geteeld in een
land, dat over een uitstekend afzetappa-
raat beschikt.
Remmende effecten
Er zijn helaas ook zwakke punten. Een
remmend effect op de ontwikkelingen
hebben de bestaande strukturen. Die zijn
reeds herhaaldelijk gesignaleerd. Er zijn
er nóg en ze dreigen die maatregelen, die
zowel voor kwekerij als handel nodig zijn,
wil men kunnen overleven, ernstig te
blokkeren. Die strukturen hebben hun
nut gehad in de periode, waarin ze vorm
kregen, maar hebben nu duidelijk hun
tijd gehad. Door te lang aan het oude te
blijven vasthouden, brengt men de overle
vingskansen van de bloembollenteelt in
gevaar. Het is een dwingende eis, dat ze
aan de snel wijzigende situaties op ade
quate wijze worden aangepast.
Gefaseerd plan
Daarom moet er op korte termijn een dui
delijk gefaseerd plan komen om betere
strukturen te kunnen realiseren.
Dat plan had er eigenlijk al moeten zijn,
maar de vakheffingsperikelen hebben zo
veel tijd en mankracht in beslag genomen,
dat men nog geen afgerond plan op tafel
kan leggen. De heer De Jonge zegde de
vakgenoten toe, dat dit plan er in ieder
geval wel zal zijn, als straks de najaarsver
gadering zal worden gehouden. Laten we,
zo besloot de voorzitter, vanaf heden de
ellende die achter ons ligt, met z'n allen
vergeten. Laten we ons nu gezamenlijk
concentreren op de toekomst van het bol
lenvak. Een vak, dat ondanks alle proble
men, die nog om een oplossing vragen,
ongetwijfeld nog grote mogelijkheden in
zich bergt.