'In Leiden wordt steeds
meer een oneigenlijk gebruik
van het huwelijk gemaakt'
|>treekcommissie dringt aan op tunnel in Papelaan
Vieuwe werkgroepen
nnnen patienten-
aad Merenwijk
ss
V erkeersbeperkende
maatregelen blijven
gehandhaafd in
Pancras-west
DINSDAG 15 APRIL 1980 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
dinsdagmiddag wil trouwen.
De zaterdagmorgen is nog
duurder: 900 gulden dat
doen er ook meer heel
weinigen. Stenen trap op
aan de voorkant en aan de
achterkant er weer uit via
het bordes dat vol grote
plassen ligt en waar je
nauwelijks overheen kunt
springen. Een vuile bende.
Als ik in Leiden zou
trouwen, als ik überhaupt
zou trouwen, ja, zou ik dat
doen 's morgens vóór tienen.
Dat kost niks en ik hoef me
dan niet te ergeren ook".
Het eerste jaar dat hij
huwelijken sloot op het
stadhuis, vertelt Jan Doove,
daar hiel,d hij veel goeie
kennissen en vrienden aan
over. Sindsdien is hij gaan
ervaren, dat het niveau van
de huwelijken afneemt.
„Echtscheiden biedt leuke
mogelijkheden. Zodra je
gescheiden bent, heb je recht
op een huis. Een aardig
redmiddel. En wat kost dat
aan de maatschappij Die
zal ook wel weer voor de
uitkering zorgen, met die
acht kinderen uit vorige
huwelijken. Ik bedank er
voor, weer eens op m'n
schouder te worden geklopt
vóór de aanvang der
plechtigheid. Ik heb het toch
meegemaakt. Komt er een
23-jarige jongeman,
bruidegom, op me af en tikt
me op de schouder: „hé joh,
je zegt straks in dat praatje
van je toch niks over m'n
vorige huwelijken hè
Toen riep-ie z'n bruid, 22-
jarige Su, reeds voorzien van
acht kinderen uit eerdere
verbintenissen en met een
half kind alweer bij zich:
,,hé Su, kom je nog...?" En
Su op d'r klompen, met
plastic rozen voor d'r buik,
kwam aan marcheren.
„Plastic huwelijken", zeggen
ze in Amsterdam; voor de
toekomst is het bruidsboeket
vast in huis gehaald. Een
weloverwogen manoeuvre.
Ik vertel geen nonsens; je
maakt de onmogelijkste
dingen mee".
Het is in Leiden ook heel
jong al trouwen; om aan de
voogdij onttrokken te
worden. Al die zaken bijeen
heeft Doove doen
constateren dat er sprake is
van een enorme devaluatie
van het huwelijk: 1 op 2 in
Leiden. Gelukkige paartjes
genoeg, goddank wel, maar
de keerzijde van de medaille
is buitengewoon ambtenaar
der burgerlijke stand Jan
DooVe steeds duidelijker
geworden. Hij heeft nu zijn
portie aan Fikkie gegeven.
„Ach, het was een hele
ervaring voor me, die vier
jaar. Een vreemde ervaring,
mag ik wel zeggen. Gaande
de jaren vond ik het veel
moeilijker iets tegen de
mensen te zeggen. Maar ik
heb me altijd gehouden aan
twee stelregels: kort zijn.
zakelijk en volledig; en je
moet er rekening mee
houden dat mensen nooit
langer dan een minuut of
tien geconcentreerd kunnen
luisteren. Je moet ze ook
niet je eigen ervaring
meegeven, maar hooguit
zeggen: jongen, of meisje,
doe het maar op je eigen
manier, want elk huwelijk is
anders. De laatste tijd, als ik
in jacquet de trouwzaal in
kwam, geneerde ik mezelf.
„Hé, daar komt de
dominee...!", hoorde je wel
roepen".
Op dit gebied in elk geval is
Jan A.C.Doove een
gelouterde mens geworden
die zich steeds meer ging
afvragen: „waar ben je nou
mee bezig..?." „Een keer,
vlak na m'n welkomswoord,
was het: „Wat een gezeik
Daar doe je dan al die
moeite voor", zegt Doove,
die verder beweert geheel
niets tegen straatmakers te
hebben, „maar als ik er vijf
achter elkaar heb gehad,
weet ik niet meer wat ik
moet zeggen. Ik geloof, dat
ongeveer de helft van de
vierhonderd door mij
gesloten huwelijken uit
straatmakers bestond. Dat is
dan heel wat anders dan de
dominee uit Leek en de
huisarts in Valkenswaard
die heel beste vrinden van
mij zijn geworden sinds ik
hen met hun bruiden in de
hecht verbond".
„Ach, er waren best leuke
momenten bij. Je had
bijvoorbeeld ook van die
partijen waarbij de jeugd
betrokken was. Als de juf
van de klas trouwde, zeg
maar, en hele ritsen
voetballertjes, kleuters of
zwemmertjes; buiten
allemaal in een ere-haag
opgesteld. Dan zei ik
weieens: jongens, jullie
komen er binnen toch ook
bij „Mag dat dan
vroegen ze soms wat
beduusd. Als je je bek maar
houdt, antwoordde ik dan
vriendelijk. Geen enkele
moeilijkheid met die
kinderen, ze bleven
muisstil".
Nee, dan was het stel dat na
drie weken al weer in
scheiding lag heel anders.
Doove weet dat nog wel: „hij
en zij hadden beiden een
huis op het oog. Vandaar. En
dan nog trouwen voor de
kerk ook. Echt waar,
afgezien van m'n benen die
het niet meer zo best doen
vanwege de reuma, ik vind
het moreel niet langer
verantwoord er bij te
blijven. Een beladen
gedachtengang Nou, ik
voel het gewoon zo. Voor
mij waren het vier jaren van
waardevermindering. Om
een roman over te schrijven
Later op de dag gaf de
scheidende
gelegenheidsambtenaar
Doove, alias dr. Jan A.C.,
thuis op zolder een
afscheidsborrel, opgesierd
met schalen en een groot
bloemstuk van oud-
burgemeester en mevrouw
Vis. Of dat niet bijzonder
aardig was Echtpaar Vis
begreep Jan wel. Op de hoge
receptie verschenen heel
wat collega's ambtenaren
der burgerlijke stand.
Leiden telt er zeventien, van
wie vijf (zonder Doove vier)
in „buitengewone dienst",
amateur-huwelijkssluiters
derhalve. Ambteloze Doove
had me al gewaarschuwd:
„ze hebben er heel andere
gedachten over dan ik, maar
ik wil mijn standpunt niet
aan anderen opleggen".
Dat was hem geraden ook,
want de opgekomen
ambtenaren, lichtelijk al
vermoeid door het
trappenlopen, bleken niet
verontrust door Doove's
zieletoestand. Een
ambtenaarse vertolkte het
gemiddelde der gevoelens:
„Leiden doet scheiden
Kom nou Jan. Wij hier
hebben andere ervaringen,
nietwaar jongens (En de
jongens beaamden dat
„volmondig" en tastten nog
eens toe). Behalve dan die
ene vrouw met de drie
Turken. Nou ja, wat dan nog
Nee, die gewetensnood
kunnen we niet met je
delen. En het is jouw goed
recht bij je mening te
blijven". Zo was het, zo bleef
het en het werd toch nog erg
gezellig met al, die
trouwlustige ambtenaren
onder elkaar
lad
IDEN/VOORSCHOTEN De streekcom-
sie Leiden en omgeving van de Provinciale
ld voor de ruimtelijke ordening Zuid-Hol-
heeft in een brief aan de Nederlandse
•rwegen aangedrongen op de spoedige
nst van een tunnel onder de spoorwegover
ig aan de Papelaan in Voorschoten nabij het
tion Voorschoten/Wassenaar, (traject Lei-
i-Den Haag).
Igens de commissie is er daar sprake van een
gevaarlijke situatie omdat de spoorbomen tijdens
het ochtendspitsuur, met name tussen acht en ne
gen uur nauwelijks meer open gaan. Dat wordt
veroorzaakt door de vaak vlak voor de overweg
wachtende treinen uit de richting Leiden die moe
ten stoppen omdat het baanvak vanwege het spits
uur overbelast is. Honderden fietsende schoolkin
deren uit Voorschoten en omgeving die op tijd op
hun scholen in Wassenaar willen arriveren, wach
ten vaak niet tot de spoorbomen zich weer eens
openen en wagen zich op de parallelweg van de
Papelaan onder en langs de gesloten bomen. Grote
aantallen treinreizigers voor de richting Den Haag
doen hetzelfde en wagen hun leven om alsnog de
trein te kunnen halen.
De Streekcommissie zegt in de brief langs onoffi
ciële weg te hebben vernomen dat het voornemen
om een tunnel aan te leggen wordt geblokkeerd
omdat de gemeente Voorschoten, de provincie en
de Nederlandse Spoorwegen de financiering van
de tunnel op elkaar afschuiven. Ook zou de aversie
die deze instanties itegen autoverkeer hebben in
deze kwestie een belangrijke rol spelen.
„De belangen van het openbaar busvervoer op de
Papelaan en van fietsers en treinreizigers worden
over het hoofd gezien. Wij verzoeken U dringend
om niet te wachten totdat het eerste slachtolter is
gevallen en met de grootste spoed met de gemeente
Voorschoten en het provinciaal bestuur om de tafel
te gaan zitten om tot een oplossing te komen", al
dus voorzitter A.F. Bolhuis namens de Streekcom-
missie Leiden in de brief aan de Nederlandse
Spoorwegen. In de brief wordt tenslotte nog de
suggestie gedaan om de Directie Verkeersveilig
heid van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat
bij de zaak te betrekken teneinde meer steun te
krijgen.
1 M
aalW
rtkle,hl
hel®
IDEN De patiëntenraad van het Ge-
idheidscentrum van de Merenwijk heeft
een gisteravond gehouden vergadering
poging ondernomen om tot een meer ge
it beleid te komen. De patiëntenraad die
ids de realisatie van het Gezondheidscen-
im in 1978 bestaat, is bedoeld om de belan-
J van de patiënten te behartigen. In de af
in l°pen tijd zorgden verschillende werk-
laatsl10*?60 van de patiëntenraad voor voorlich-
.Dgsavonden, een ombudstelefoon en een
ïeënbus. Er werd een VIDO- (Vrouwen In
Overgang) groep opgericht en een enquè-
over het Gezondheidscentrum gehouden,
een in januari van dit jaar belegde ver-
B. ering bleek echter dat er een algemene
Ontevredenheid heerste over het functione-
van de patiëntenraad.
n van de klachten was dat er te weinig be-
ndheid aan het bestaan van de patiëntenraad
zijn activiteiten werd gegeven. Er zou te
f'nig contact zijn tussen1 patiëntenraad en
rkers van het gezondheidscentrum en de pa
tiëntenraad zou niet op de hoogte zijn van de
gevoelens en wensen van cliënten/patiënten
van het Gezondheidscentrum.
Om aan deze problemen wat te doen werd gis
teravond in de vergadering besloten om een
enquête samen te stellen met het doel om meer
inzicht te krijgen in de problemen en behoeften
ten aanzien van de gezondheidszorg in de wijk.
Deze enquête zal in de hele Merenwijk worden
gehouden. Tevens werd er een 'ombudsgroep'
in het leven geroepen die tot taak krijgt de min
of meer ernstige conflicten van cliënten met
werkers van het Gezondheidscentrum te be
slechten. Er werd een werkgroep 'zelfhelpgroe-
pen' opgericht die nadat de uitkomsten van de
enquête bekend zijn bepaalde groeperingen met
gelijk gerichte interesse gaat bundelen tot een
zogenaamde 'zelfhelpgroep'. De 'werkgroep
voorlichten' moet er voortaan voor zorgen dat
zaken die in de patiëntenraad worden bespro
ken ook naar de patiënten bekend worden ge
maakt. Er wordt onderzocht of er misschien
een patiëntenkrantje gemaakt kan worden.
Eerste
gerenoveerde
woningen
in Transvaal
Mevrouw Den Ouden (links) uit
Leiden kreeg gistermiddag uit
handen van wethouder A. Ver
boom met een bos bloemen de
officiële eerste sleutel van haar
onlangs gerenoveerde woning
aan de Paul Krugerstraat uit
gereikt. De overhandiging van
de sleutel werd door veel
buurtbewoners bijgewoond.
Daarna was er gelegenheid om
een gerenoveerde woning te
bezichtigen. Enige tijd geleden
werd met de renovatie van een
complex van 152 woningen
van de woningbouwvereniging
'Werkmanswoningen' gestart.
GARAGEBEDRIJF VERLIEST
BEROEP BIJ DE KROON
LEIDEN De heer Blonk heeft zijn beroep tegen de ge
meente Leiden bij de Kroon verloren. De verkeersmaatrege
len in de wijk Pancras-West blijven gehandhaafd zoals deze
door de gemeente zijn ingesteld. Zoals bekend vecht de heer
Blonk al jaren tegen de door de gemeente ingestelde ver
keersmaatregelen in de wijk Pancras-West. De heer Blonk
heeft in die wijk een garagebedrijf en meent dat de ver
keersmaatregelen ervoor hebben gezorgd dat zijn bedrijf
niet meer renderend kan blijven draaien. Tevens noemt hij
de verkeersmaatregelen die in de wijk zijn getroffen eerder
stagnerend dan regulerend.
De Raad van State deelt de heer Blonk in zijn op schrift gestelde
uitspraak dat de wijk Pancras-west, één der oudste stadswijken
van Leiden', niet geschikt is voor het verwerken van grote aan
tallen voertuigen en dat daarom verkeersbeperkende maatrege
len, zoals die door de gemeente zijn getroffen op zijn plaats zijn.
Dat hierdoor een bedrijf in de wijk in moeilijkheden zal kunnen
komen, heeft de Raad van State als minder belangrijk laten we
gen. Vandaar het hij heeft besloten tot het afwijzen van het be
roep van de heer Blonk, waarin wordt aangedrongen op het wij
zigen van de verkeersregels. De Kroon stelt dat de verkeers
maatregelen een positieve bijdrage leveren in het functioneren
van de wijk en dat de belangen van de heer Blonk daaraan on
dergeschikt zijn.
^TAP/REGIO LEIDSE COURANT
JAN DOOVE TROK ZICH TERUG ALS AMBTENAAR DER BURGERLIJKE STAND
sloted
iderinj
open
"an,^ Leiden loopt op het ogenblik
kol Zowat 1 op 2. Wij weten het.
n blijf; De publikaties zullen er niet
;n verj om liegen. De
I waardevastheid van het
an dej boterbriefje is in het geding,
houdej Op twee gesloten huwelijken
'e wet is er ongeveer één
^onl uitgesproken scheiding,
a- D| Leiden, een stad van lusten
varini en lasten. Jan Doove, alias
ïde gel jr- jan A.C.Doove (want je
I kunt het telefoonboek
morden desgewenst van alles
x>pwo| wijsmaken) van beroep
Dam gepatenteerd hobbyist, met
bouw ais onderwerp: Leiden in
stedebouw en muziek
finan
et-wo
n mü
stemmige oudgrijze kolbertje
bedraj ujt. Hangt het over de
hotter rugleuning van een
voornaam aandoende
tweezits bank naast een in
gouddraad geborduurde en
losgetornde „verrezen
heiland" uit een oud
kerkelijk parament dat
velum werd genoemd. De
„heerlijkheid van Pasen"
ligt functioneel op
hoofdhoogte, waar vroeger
oudtantes en oma's hun
iroderietje hadden om
'etvlekken op het trijp te
voorkomen. Jan Doove gaat
niet op die volkomen luie
bank zitten. Hij zoekt zijn
loevef gemak op een wat lagere
fgendj zetel, met een inhoudelijk
ar tot opwekkend kelkje binnen
p kos- handbereik; zucht nog eens
or Dt en zakt onderuit: „Ik heb
Ivliet-
lande
ukke
ggen,
t van
«weg
n het
)lgens
t. Via
het vier jaar gedaan, maar
nu kap ik er definitief mee.
Het is uit Boem, basta, ja
Volg je me, ja Het zwarte,
kortgeknipte baardje wipt op
elke lettergreep.
Uit idealistische
overwegingen en bij wijze
van tijdverdrijf begon hij
(hoewel zelf niet tot het
matrimonium geroepen) vier
jaar geleden mannen en
vrouwen in de huwelijkse
staat aan elkaar te binden
als ambtenaar der
burgerlijke stand, benoemd
door de Leidse raad en
beëdigd door een rechter.
Het bedragje van 15 gulden
per keer („sinds januari dit
jaar verhoogd tot 25
gulden") was een
met meegenomen douceurtje dat
er weinig toe deed. Hij kon
van die uitkering z'n jacquet
nu en dan laten stomen.
Als Jan zei: "Dan verklaar
ik u nu man en vrouw", had
niemand meer iets in te
brengen. „A point of no
return", door Jan Doove een
keer of vierhonderd
benaderd en overschreden;
een formule die geen pardon
kent. Ten overstaan van Jan
werden banden gesmeed tot
een vereend levenslang lot.
„Ja, geloof dat maar Dat
dacht ik in het begin ook, ja.
Jan Doove achter de vleugel op het marmer in de Burgerzaal van het Leidse stadhuis, z'n geestelijke accu opladend.
Enkele meters verderop is de plaats waar hij vier jaar lang op. het oneigenlijk gebruik van het huwelijk aan het af
knappen was.
Maar het is wël goed mis
aan het gaan met een heel
stel van die huwelijken. Een
farce is het vaak. Na een
paar maanden, een jaar,
twee jaar is de boel niet
zelden weer losgeslagen, ja
Jan Doove (T.Hoe vind je die
Griekse sigaret smaken
Vrij pittig, niet heeft
voorgoed van al die ja
woorden afstand genomen.
„Op eigen verzoek heb ik
eervol ontslag gekregen.
Blijkbaar heb ik tot volle
tevredenheid gefungeerd als
ambtenaar in de trouwzaal.
Nou, die tevredenheid is dan
eenzijdig; ik ben allerminst
tevreden. Ik vind het moreel
niet verantwoord 't langer te
doen. Naar mijn mening, ja,
wordt er in Leiden steeds
meer een oneigenlijk
gebruik van het huwelijk
gemaakt. Nou is die aanzet
door de rijksoverheid zelf
gegeven met die
zogenoemde Vredeling-
huwelijken. Als je gaat
trouwen, hoef je niet meer
in militaire dienst. Een hele
hausse werd het, dat zich
onttrekken aan de
dienstplicht. Daar begon het
mee. Nou, en toen vond men
uit, dat als je als
buitenlander met een
Nederlander of Nederlandse
trouwde, je meteen het
Nederlanderschap
verwierf".
Gelegenheidsambtenaar
Doove heeft die grappen
ervaren in de trouwzaal:
„Mahmoed uit Marokko
trouwde met Gertrude Alie
uit Suriname. Ze verstonden
elkaar niet en hadden een
tolk meegenomen voor de
wederzijdse duidelijkheid.
Het einde van het liedje was,
dat Mahmoed Nederlander
was en onmiddellijk toog
men naar de rechter voor de
scheiding. Nederlander
Mahmoed trouwde weldra
met Jeannet, een Franse
Berberse, die op haar beurt
in een mum Nederlandse
werd. Jeannet vond weer
een Juan uit Spanje.... Ga zo
maar door met 't happie, ja
In Vrij Nederland, dat blad
dan, bieden Surinaamsen
zich per advertentie voor
6000 gulden te koop aan,
althans ze trachten het
Nederlanderschap aan de
(vreemde) man te brengen,
in de wetenschap dat dit
huwelijk toch niet stand
houdt. Maar de betalende
gegadigde is mooi voor zes
„rooien" Nederlander
geworden".
„Daar wil ik niet meer aan
mee blijven werken.
Afgezien nog van het feit
dat ik huwelijken in Leiden
per definitie toch al
helemaal fout vind. Je
betaalt je hiér blauw: 800
gulden als je op vrijdag- of
