Zwarte
[humor in
feestend
Lekkerkerk
£ckk>cSouicmt
Sog „geen mening" over boycot Spelen
Zigeuners geven
hongerstaking op
Wiegel: voor ambtenaren volledige periodieken
-EENSTEMMIGHEID OVER VERSLECHTERDE SITUATIE IN MOSKOU
De mislukking van
Amerika's politiek
Herh uisvesting
n Amsterdam
weer open
19alÏNNENLANP/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 12 APRIL 1980 PAGINA 7
EN HAAG Ook al is de uitkomst
in twee dagen intensief vergaderen
het gebouw van de Tweede Kamer
rer de boycot van de Olympische
>elen in Moskou een „geen mening",
ilgens Ed van Thijn, voorzitter van
»t comité Olympische Spelen en
Jensenrechten is „één punt van ge-
leenschappelijkheid toch niet te ont-
ennen: iedereen is ervan overtuigd
at er politieke gevangenen zijn in de
ovjet-Unie, dat de mensenrechten er
rorden geschonden, dat dit land zijn
iternationale verplichtingen niet na-
omt, dat de situatie inmiddels is ver-
ilechterd en dat daarover niet mag
worden gezwegen".
De opvattingen over de wenselijkheid van een
jboycot liepen op de bijeenkomst zozeer uiteen
lat het niet mogelijk was om tot een gemeen-
cliappelijk standpunt te komen, aldus Van
i. De toekomst van het comité is danook
.Dec
boyc
niet duidelijk. Het gezelschap dat vorig jaar tot
stand kwam in een poging iets te doen voor de
dissidenten in de Sovjet-Unie kampt met dissi
denten in eigen kring. Binnen veertien dagen
gaat men zich beraden over de vraag wat er
moet gebeuren. Er is een kans dat het comité
uiteenvalt, maar ook dat men nog een stand
punt inneemt.
Daarbij doemen drie mogelijkheden op: de be
kende standpunten van wel of geen boycot, en
daarnaast een compromis waar de nieuwe
VARA-voorzitter dr. A. van den Heuvel zich
sterk voor maakte: voor- en tegenstanders sa
men in een twee-sporenstrategie in het belang
van de mensenrechten. Een streven dat prof.
Verkuyl te diplomatiek, ja zelfs te pastoraal
achtte.
Tot een daadwerkelijke actie ten gunste van de
andersdenknenden in de Sovjet-Unie is het niet
gekomen, Er waren wel suggesties: het voeren
van een radio- en tv-campagne voorafgaande
aan de Spelen, het plaatsen van posters bij reis
bureaus die reizen naar Moskou organiseren,
etc.
Prof. Samkalden, oud-burgemeéster van Am
sterdam, en dr. Van den Heuvel deden pogin
gen om over de problematiek van de Spelen
heen te zien. Samkalden kwam met een analy
se van de Olympische beweging en stelde voor,
ter voorkoming van misstappen zoals de aan
wijzing van Moskou zes jaar geleden in zijn
ogen is gewèest, het IOC te voorzien van een
breed samengesteld adviesorgaan, waarin de
publieke opinie vertrouwen kan hebben. Overi
gens achtte hij een vergelijking tussen Berlijn
1936 en Moskou 1980 oneerlijk en ondoeltref
fend. De inzet van Hitler was een perfide mas
kering van eigen beginselen en politieke plan
nen, terwijl het in Moskou gaat om een gerings
chatting van individuele rechten en vrijheden
die voortkomt uit een specifieke maatschappij
opvatting.
Enkele sprekers stelden dat de Spelen ook zon--
der dreiging van een boycot op het punt staan
te overlijden door de toenemende professionali
sering, de commercie en het gebruik van stimu
lerende middelen. „Het probleem is niet zozeer
Moskou, maar wel of wij onszelf niet met het
meedoen aan dit soort evenementen corrumpe-
reren", aldus Johan van Minnen, lid van het
Europees Parlement. Zonder dat deze proble
men worden aangepakt heeft het weinig zin te
spreken over een terugkeer van de Spelen naar
Griekenland.
De werkgroep Ontwapening, ontspanning en
Olympische Spelen is uiterst teleurgestelkd
over het verloop van de discussies, omdat geen
poging is ondernomen de grote nadelige effec
ten van een boycot in de discussies te betrek
ken. Mensenrechten kunnen alleen gedijen in
een klimaat van ontspanning. Door het uit
drukkelijk betrekken van minister Van der
Klaauw bij de conferentie, die mede-verant
woordelijk is voor de door premier Van Agt ge
huldigde opvatting dat wij de koude oorlog
maar op de koop toe moeten nemen, lijkt het
comité Olympische Spelen en Mensenrechten
helemaal niet zo zwaar te tillen aan ontspan
ning, aldus de werkgroep.
Iran heeft bekend gemaakt uit protest tegen de
bezetting van Afghanistan niet aan de Spelen te
zullen deelnemen. Een groep Amerikaanse
sportlieden heeft meegedeeld dat zij gerechtelij
ke stappen zullen ondernemen als het Ameri
kaanse Olympisch Comité of de Amerikaanse
regering proberen te voorkomen dat zij aan de
Spelen deelnemen.
Een inwoner van
Lekkerkerk heeft
een afzuiger ge
monteerd om de
kruipruimte on
der zijn huis vrij
te maken van
schadelijke gas
sen.
LEKKERKERK „Huize
Op den Kwade Grond", zo
hebben vijf gezinnen in
Lekkerkerk-West met
koeie-letters op hun blokje
woningen geschilderd. Een
cynisch grapje dat de sfeer
weergeeft in de letterlijk
op „kankerstoffen" ge
bouwde nieuwbouwwijk,
la het café van het dorpje,
dat in de Krimpenerwaard
tegen de dijk van de Lek is
aangebouwd, luidt sinds
vorige week de standaard-
grap: „Wie koopt m'n huis?
Ik heb al een bod van twee
honderd gulden". Buiten
staanders wordt hier een
consumptie aangeboden on
der het motto: „Welkom in
Seveso aan de Lek". De
duizenden vlaggetjes en
wimpels waarmee Lekker
kerk juist deze week de
viering van zijn 700-jarige
bestaan onderstreept,
maakt de zwarte humor ex
tra navrant.
Aan de waardering voor het
bezoek dat minister Ginjaar
(volksgezondheid) gisteren
aan Lekkerkerk heeft ge
bracht, doet een en ander
niet af. De bewindsman be
perkte zich niet tot het uiten
van medeleven, maar zei
ook: „Metingen en oriënte
rende onderzoeken zijn er nu
Minister Ginjaar (r) en burgemeester Ouwerkerk van Lekkerkerk bij hun bezoek aan
de school De Aalscholver die volgende week gesloten blijft.
genoeg verricht. Waar het op
dit moment om gaat. is zo
snel mogelijk te bepalen hoe
we de spullen uit de bodem
kunnen krijgen". Scheikun
dig. ingenieur W.Immerzeel,
eigenaar van een woning
waar een extreem hoge con
centratie van het leukemie
veroorzakende benzeen is ge
meten, was deze opmerking
uit het hart gegrepep. Inge
nomen was dit bestuurslid
van de bewonersvereniging
ook met de bekendmaking
dat de officier van justitie het
Rotterdamse bedrijf Wijnste
kers gaat aanpakken. De of
ficier zal proberen het bedrijf
te dwingen om nauwkeurige
gegevens te verstrekken over
aard en omvang van het che
misch afval dat in 1970 en
1971 ir gedumpt. In meerdere
sloten, met een totale lengte
van ongeveer één kilometer.
Het bedrijf had hiervoor toe
stemming van de gemeente,
maar vertelde de autoriteiten
niet precies welke risico's
deze goedkeuring met zich
meebracht... Of de officier
het bedrijf ook voor dit laat
ste kan vervolgen en wellicht
financieel aansprakelijk stel
len, is nu nog onduidelijk.
Hun oordeel over de gisteren
afgekondigde maatregelen
samenvattend zeggen ir. W.
Immerzeel en de voorzitter
van de bewonersvereniging
B. van Veen: „We hebben
meer gekregen dan we had
den verwacht, maar minder
dan we hadden gehoopt". Be
langrijke zorg die zij hebben
overgehouden is dat de fi
nanciering van de bodem-
schoomaak het tempo van
uitvoering nog kan vertra-,
gen. „Schandalig dat de ver
schillende overheden zich
wat de kosten betreft achter
elkaar verschuilen", aldus
mevrouw Van Veen. „In de
nazomer van vorig jaar kre
gen we voor het eerst signa
len dat er echt ernstige din
gen aan de hand waren.
Sindsdien is de angst met
elke nieuwe ontwikkeling
toegenomen. Vanaf vorige
week donderdag weten de
mensen hier dat de situatie
levensbedreigend kan zijn.
Financiële overwegingen,
ook al zou het om tientallen
miljoenen gaan, mogen in dit
stadium geen rol meer spe
len".
Onder de 60 a 70 stoffen in
het afval die inmiddels zijn
geidentificeerd, zijn er maar
weinig die niet gevaarlijk
zijn. Maar het grootste ge
vaar, beklemtonen de des
kundigen, schuilt in het
reukloze benzeem. Als gas
dringt het vanuit de bodem
de huizen binnen. Kinderen
kunnen het binnen krijgen
wanneer ze met hun handen
in de grond wroeten. Ir. Im
merzeel: „Natuurlijk probe
ren we ons aan het advies
van de gezondheidsautoritei
ten te houden. Zoveel moge
lijk ventileren en niet met je
handen in de grond zitten.
Jawel, maar ik heb een zoon
van tien en één van vijfen-
half. Die kan ik niet elk uur
van de dag in de gaten hou
den. En dan ga ik er maar
even vanuit dat dat de licha
melijke veranderingen die
uiteindelijk in leukemie re
sulteren, inmiddels al niet in
gang zijn gezet".
Lekkerkerk-West wacht op
het bevolkingsonderzoek.
De Amerikaanse president heeft in een toespraak geklaagd
over het gebrek aan steun van de kant van de Europese
bondgenoten voor zijn politiek. „Enerzijds verwachten zij
veel van een Amerikaans leiderschap, anderzijds zijn zij niet
bereid zich naar Amerika te richten om zo een krachtig
Amerikaans leiderschap mogelijk te maken", aldus Carter.
Helemaal ongelijk heeft de Amerikaanse president beslist
niet. Het beraad van de EG-ministers over eventuele geza
menlijke maatregelen tegen Iran heeft bijvoorbeeld een re
sultaat opgeleverd, dat beter achterwege had kunnen blijven.
Terwijl de gijzelingsactie nu al maanden voortduurt gaan de
ambassadeurs van de EG-landen in Teheran gezamenlijk op
heldering vragen aan de Iraanse president; daar zal Bani
Sadr bepaald niet wakker van liggen!
Maar wie de reacties van Carter op de jongste twee
wereldcrises nagaat, moet ook wel tot andere conclusies ko
men over de oorzaken van de verzwakking van het Ameri
kaanse leiderschap. Zowel wat betreft Afghanistan als ten
aanzien van Iran heeft de aanpak van president Carter er
toe geleid dat de Verenigde Staten in een geïsoleerde positie
zijn geraakt en daarmee is aan het Amerikaanse prestige een
flinke slag toegebracht. Het ontbreken van goed vooroverleg
met de bondgenoten is daarvan de belangrijkste oorzaak.
De Amerikaanse boycotactie van de Olympische Spelen in
Moskou als reactie op de Russische inval in Afghanistan on
dervindt bij de bondgenoten slechts geringe en dan nog
meestal slechts verbale steun. In de kwestie Afghanistan
heeft president Carter zich steeds verder gemanoevreerd
naar een punt vanwaaruit haast geen terugkeer meer moge
lijk is. Nog slechter staat Amerika er voor in Iran waar een
opgezweepte, getergde publieke opinie niets liever wil dan
het machtigste land ter wereld flink af te straffen. In dat
zelfde machtigste land volgde een vergelijkbare, geprovo
ceerde reactie, waarbij de leiders eveneens voorop gingen.
Ook in de VS trilt men van verlangen iemand een lesje te le
zen. Is er een slechtere uitgangssituatie denkbaar om voor
het probleem van de Amerikaanse gijzelaars een oplossing te
vinden?
Natuurlijk wil dit alles niet zeggen dat acties achterwe
ge hadden moeten blijven. Maar terwille van het effect had
men die acties beter moeten coördineren met Amerika's
bondgenoten. Anders dan twintig jaar terug wensen die
bondgenoten immers niet langer kritiekloos aan Amerika's
leiband te lopen. Men geeft er in Amerika niet alleen blijk
van het oosten slecht te kennen, maar ook zijn westerse
bondgenoten. De Amerikaanse (re)acties fungeren nu slechts
als uiting van Amerikaans onbehagen en door het gebrek
aan effect wordt dat waarschijnlijk alleen maar groter. De
effectiviteit ervan wordt bovendien nog verzwakt door het
pokerspel van president Carter, die tijdens de voorverkiezin
gen duidelijk met beleidsmaatregelen „speelt" om aan de
macht te blijven. Dat alles ontslaat de EG-landen én Ameri
ka echter niet van de noodzaak te trachten tot een gezamen
lijk standpunt te komen, dat kan bijdragen tot een oplossing
van de kwestie-Iran.
VERPLEEGKUNDIGEN
ACHTER VAN DER SCHAAR
BREDA Het overgrote
deel van de ongeveer 40 ver
pleegkundigen in De Klok-
kenberg staat achter het be
leid van hartchirurg Van
der Schaar. Onder hen
heerst verontwaardiging
over de mededeling via het
NOS-journaal dat Van der
Schaar een conflict heeft
met het personeel.
Slechts enkele verpleegkundi
gen kunnen niet met dokter
Van der Schaar overweg. De
meesten hebben geen enkel
bezwaar zich aan te passen bij
het hoge werktempo van de
chirurg. De enige controverse
zou bestaan tussen enerzijds
Van der Schaar en zijn anes
thesist en anderzijds de cardio
logen van het Iganitiuszieken-
huis te Breda. Geruchten dat
Van der Schaar ontslag zou
zijn aangezegd, zijn door het
bestuur tegengesproken. De
operaties in De Klokkenberg
liggen stil sinds Van der
Schaar zich woensdag ziek
heeft gemeld. Veel verpleeg
kundigen willen opstappen als
dokter Van der Schaar zou
vertrekken.
Het bestuur van de Henk Fie-
velvereniging van hartpatiën
ten zal staatssecretaris Verder-
Smit van volksgezondheid
vragen om van het hartchirur-
gisch centrum De Klokken
berg een zelfstandige kliniek
te maken. Die zou moeten
worden geleid door drie mana
gers, die niet uit de medische
wereld komen.
WARE EISEN AMBTENAREN
i
IMSTERDAM De Amsterdamse dienst herhuisvesting
aat maandag weer open voor het publiek, maar de ambte-
>00 aren, zullen op 2 juni het werk opnieuw neerleggen als
ge. oor die tijd niet is gezorgd voor een duidelijk en effectief
an. «leid op het gebied van distributie, ontruiming en vorde-
iak >ng van woningen. Dit is de strekking van een verklaring
rijs an directie en personeel van herhuisvesting die gasteren
het gemeentebestuur werd overhandigd. Tot 2 juni zal
dienst geen kïandestien bezette woningen meer aanbie-
i aan woningzoekenden, zodat de dienst niet zal meewer-
n aan nieuw te starten stadsvernieuwingsprojecten.
Door de ongeloofwaardigheid van het beleid zijn de woningzoe
kenden niet meer te overtuigen van de goede wil van herhuis-
esting en van het gemeentebestuur", zo schrijven de ambtena-
en. De distributie van particuliere woningen ligt praktisch stil,
•mdat bevelen tot ontruiming niet worden uitgevoerd, effectief
'ptreden tegen leegstand en onttrekking van woningen uit de
listributie ontbreekt. Bovendien zijn bij de verdeling van parti-
liliere woningen grote financiële belangen in het spel, onder
neer omdat voor veel woningen sleutelgeld wordt gevraagd.
Je dienst werd vorige week donderdag gesloten nadat een groep
jrakers het gebouw was binnengedrongen om daar vijfhonderd
jo&sier». hoofdzakelijk over ontruimingszaken, weg te nemen.
J* ambtewnaren eisen ook een betere beveiliging van het ge-
DEN HAAG Ambtenaren
zullen periodieke verhogin
gen volledig krijgen uitbe
taald. Dat valt op te maken
uit een brief die minister
Wiegel gisteren heeft ge
stuurd een de centrale com
missie voor georganiseerd
overleg. In de brief doet
Wiegel voorstellen over de
manier waarop de loonmaat
regel in de ambtenarensala
rissen zal doorwerken en
over de extra bezuinigingen
van 300 miljoen. De ambte
naren krijgen evenals werk
nemers in het bedrijfsleven
per 1 juli een prijscompensa
tie van 26 gulden.
Bij het vaststellen van het sa
laris van indiensttredend per
soneel, bij het bepalen van de
omvang van de salarisverho
ging bij bevordering en bij het
toekennen van extra anciënni
teit en van gratificaties zal
grote terughoudendheid moe
ten worden betracht. De extra
matiging wil minister Wiegel
bereiken door het stopzetten
van jaarlijkse betalingen aan
het Algemeen Burgerlijk pen
sioenfonds, die dateren uit het
begin van de zestiger jaren
toen het ABP grote tekorten
had. Verder wil hij een mati
ging van de pensioenbijdrage
die het rijk aan het ABP be
taalt.
Boven de 300 miljoen moeten
dit jaar nog 85 en in 1981 nog
150 miljoen worden bezuinigd.
Deze bedragen wil de minister
.vinden door de kortingen die
met de groei van het salaris
groter worden, sneller te laten
toenemen. Dat kan betekenen
dat bruto-inkomens vanaf on
geveer 49.000 gulden erop ach
teruit gaan.
De minister wil het vervroegd
uittreden aantrekkelijker ma
ken, vooral voor lager betaal
den. Hij wil met ingang van 1
juli een minimum-VUT-rege-
ling vaststellen die gelijk is
aan het minimumloon. Hij
kondigt verder maatregelen
aan voor een billijker inko
mensverdeling. Hij is bezig de
salarisniveaus binnen de amb
telijke, politiekè en semi-poli-
tieke top te bekijken.
De eerste reacties van de amb
tenarenbonden op de voorstel
len zijn niet positief. De Cen
trale voor middelbaar en ho-"
ger overheidpersoneel twijfelt
eraan of de ambtenaren hun
periodieken wel zullen krijgen
uitbetaald. De christelijke fe
deratie van overheidsperso
neel acht de argumentatie
voor de extra bezuiniging „on
eigenlijk en puur slecht".
Gewond door röntgenstralen
EINDHOVEN Twee Phi
lips-werknemers hebben on
der andere aan handen brand
wonden opgelopen, omdat ze
te lang hebben blootgestaan
aan röntgenstraling. De man
nen die momenteel worden
behandeld door een plastisch
chirurg, hebben zich niet aan
de voorschriften gehouden, al
dus een woordvoerder van
Philips.
Een en ander gebeurde veer
tien dagen geleden in een fa
briek in Acht, gemeente Eind
hoven. De slachtoffers ver-*
richtten werkzaamheden aan
een apparaat in de veronder
stelling dat het was uitgescha
keld. Het tegendeel was waar.
De verbranaingsverschijnselen
deden zich pas later voor.
Massale
NAVO-
luchtaanval op
Britten
LONDEN Militaire vlieg
tuigen van acht NAVO-landen
waaronder Nederland, zullen
volgende week schijnaanval-
len op Groot-Brittannië doen
om de verdediging van dat
land te beproeven. Het wordt
de grootste oefening van deze
aard.
Jachtvliegtuigen van de Britse
en de Amerikaanse lucht
macht zullen een massale actie
van toestellen van de Verenig
de Staten, Frankrijk, West-
Duitsland, Denemarken, Ne
derland, België, Canada en
Noorwegen moeten afslaan.
Aan de oefening die dinsdag
ochtend om 8 uur begint en
ruim 36 uur zal duren, nemen
ongeveer 500 vliegtuigen deel.
(Van onze correspondent
Ami van Vree)
BONN Na ruim een week hebben gistera
vond de dertien zigeuners die op Goede Vrij
dag op het terrein van het voormalige con
centratiekamp Dachau in hongerstaking
waren gegaan om te protesteren tegen de
nog altijd voortdurende discriminatie van
de „Sinti's", hun actie opgegeven. Dit ge
beurde, nadat de woordvoerder van de zigeu
ners Romani Rose een langdurig gesprek
had gehad op het ministerie van binnen
landse zaken van de deelstaat Beieren waar
bij het grootste deel van de bezwaren van de
zigeuners uit de weg was geruimd.
Eindelijk was minister Tandier o.a. bereid om
te verklaren dat de zigeuners ook na de oorlog
orjrecht was aangedaan. Behalve tegen de ach
terstelling van zigeuners in het algemeen pro
testeren de hongerstakers met name tegen het
feit dat tot lang na de oorlog bij de (inmiddels
opgeheven) landloperscentrale van Beieren
dossiers over de zigeuners werden gebruikt die
afkomstig waren van de nazi's, welke dossiers
ook nu zouden bestaan en gebruikt worden.
Volgens de autoriteiten zijn ze echter vernie
tigd.
Het beëindigen van de actie kwam maar juist
op tijd, aangezien de lichamelijke toestand van
enkele hongerstakers zeer kritiek dreigde te
worden en aangezien steeds meer zigeuners
naar Dachau kwamen met hun woonwagens
om zich bij het protest aan te sluiten. In een of
ficiële verklaring had de katholiëke en de Lu-
thers-evangelische kerk in Beieren zich giste
ren achter de actie gesteld om daarmee „een
morele Wiedergutmachung" te bereiken. De
kerken zijn ook als bemiddelaar opgetreden
voor het gisteren gevoerde gesprek.
Belangstelling
voor LPG
groeit
DEN HAAG Bij het cen
traal bureau voor de motorrij
tuigenbelasting in Apeldoorn
zijn in de eerste drie maanden
van dit jaar 27.000 nieuwe
aanmeldingen binnengeko
men van eigenaren van perso
nenauto's die zijn overgescha
keld van benzine op lpg-gas.
Dat is een toeneming met
ruim vijftien procent van het
totaal aantal personenauto's,
dat eind 1979 was uitgerust
met een lpg-tank. Toen reden
er 175.000 Nederlandse perso
nenauto's op lpg. In datzelfde
jaar werden er over de hele
periode 33.000 nieuwe aanmel
dingen geregistreerd.
De toeneming houdt verband
met de gestegen benzineprij
zen. Een liter lpg-gas is gemid
deld zo'n zeventig cent goed
koper dan een liter benzine
