Vrienden van
Leids
Petrusorgel
kunnen samen
het instrument
geheel voltooien
ze
niet staan
r oorschotense verzamelaar
brengt rampen in beeld
werd besteed. Maar het zou
geweldig zijn, als dit orgel
helemaal compleet zou
worden. Er is nu nog maar
één tongwerk, een
zogenoemde Duitse
„blater", maar het kan heel
anders".
De „Petrus" wil ook in
orgelopzicht af zijn. Zeker
de mannen en vrouwen die
wekelijks met hun latijnse
meerstemmige missen en
andere gezangen de
parochianen en velen van
daarbuiten trekken, Het
verlangen naar een voltooid
orgel deed het „Comité
Voltooiing Petrusorgel"
ontstaan, met spontane
medewerking van het
kerkbestuur. Het kan zelfs
een concertorgel worden, in
een kerk die ooit op de
monumentenlijst geplaatst
zal worden, omdat ze in de
samenhang met de
omliggende huizen van
Kropholler een
uitzonderlijk beeld binnen
de stad vormt. Het wordt
derhalve ook een orgel voor
de toekomst.
Een bedrag van ruim 40.000
gulden is nodig. Een
beginkapitaal is in de
afgelopen jaren door de
koorleden al bijeengebracht
Interne acties, die nu
geïntensiveerd en
uitgebreid worden. Met de
hulp van de
Petrusparochianen en de
vrienden van buiten de
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel verblijft
om daar een zekere dood tegemoet te gaan... tenzij het dier
een goed tehuis vindt. De in de rubriek beschreven hon
den zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters naar het
asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopende redenen afge
staan, vaak begrijpelijk, maar soms ook volslagen onzinnig.
De in „hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle goed
gezond, hebben een wormkuur ondergaan en zijn volledig
ingeënt. Tegen betaling van circa 60 gulden ten bate van
zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres: Nieuw Leids Diere
nasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 411670. Geopend di. t/m
vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10 tot 12 en 14-16 uur. Zondag en
maandag gesloten.
mm*
iTAD/REGIO LEIDSE COURANT ZATERDAG 12 APRIL 1980 PAGINA 5
parochie en van buiten
Leiden zelfs, want de
muziek van de Petrus trekt
alom de aandacht. De actie
wordt morgen zondag 13
april gestart. In de hoogmis
zingen mannen en vrouwen
onder leiding van Thijs
Kramer de speciaal voor
deze gelegenheid
ingestudeerde Missa Festiva
van Alexander
Gretchaninoff uit. Een
feestmis dus die de
verwachte bijdragen
uitbundig zal begeleiden.
De preek, zo is toegezegd,
zal ook in het teken van de
kerkmuziek staan. De mis
begint om half elf en de
verwachtingen van de
orgelpromotoren zijn dan
meteen gespannen. Deze
week zijn folders verspreid
onder de 1800 parochiële
adressen en bij deze zijn ook
de Petrusgangers van de
„buitenplaatsen" van harte
gewaarschuwd.
De zondag daarop hoopt het
comité, via de kansel, iets
meer te kunnen vertellen
omtrent des orgels
toekomstverwachtingen.
Thijs Kramer (die als hobby
schildpadden beschermt op
Mallorca en daar op zijn
stuk gekochte en bewaakte
grond al zo'n beetje
achthonderd nu en dan in
hun schulp kruipende
dieren koestert, en omtrent
het knoopsgat in zijn revers
een schildpad als badge
heeft) droomt met open
ogen van te betalen
registers, met schalmei of
zink, een open fluit 4 of
tongwerk 4. Hij mikt op een
fluit, hoe dan ook. Het kan
ook een bazuin of fagot zijn,
„ik weet het nog niet. Maar
in elk geval willen we de
hogere „vulstemmen" wat
uitbreiden en een
evenwicht in de manualen
bereiken. Het eerste
mauaal, zeg maar, is nu nog
een kind met een
waterhoofd en het tweede
hoor je nauwelijks. Het
geheel wordt dus meer
stemhebbend". Kramer is
geen wonderkind, maar hij
kan aardig wat aan, als
dirigent-organist die alles
tegelijk moet doen. Als hij
aan het orgel zit, leidt hij
zijn koren met nu en dan
maaiende handen of het
optrekken van z'n neus.
Alles tegen een redelijke
doch niet overvloedige
vergoeding. Als dat orgel
nou maar eerst in orde -
komt.
Dat kan nog een paar jaar
duren, want de
orgelbouwers hebben
wachtlijsten van een jaar en
meer. In dit geval wordt
gedacht (men is nog geheel
in de onderhandelingsfase)
aan de bekende
orgelbouwers Schreurs-
Adema, die ook het orgel
afkomstig van de
afgebroken Willibrordus
buiten de Veste in
Amsterdam in de
St.Bavo-basiliek in Haarlem
hebben geïnstalleerd. Een
paar duizendjes meer
opbrengst van de actie
betekent ook een orgel met
nog meer mogelijkheden.
Draagt men minder bij, dan
zullen uitgevoerde werken
van Bach, Max Reger of de
Franse romantici (want
dergelijke samenvattingen
denkt men met het nieuwe
uitgebreide gedisponeerde
Petrusorgel te kunnen
bereiken, op de één of
andere manier) met een
geringere draagkracht aan
de orde moeten komen.
„Hoe staat het met de
akoestiek van de
Petruskerk, meneer
Kramer vroeg gisteren
iemand die de actie
schriftelijk wenste te
ondersteunen. „Ach, wat zal
ik zeggen. Het is, zoals de
Engelsen zeggen, een beetje
„ungainly", wat weer
hoffelijker is dan ons lomp
of onbevallig. Maar het
wordt daarboven mooi
gemengd; die koorzang en
brgelklank. Zo komt het
ook beneden over. Als we
nou eerst maar eens over en
tijd die viool viervoet of een
slanke prestant erbij
kunnen krijgen. Een cornet
Ja, dat zou voor de
volkszang wel belangrijk
zijn. Maar dan op het eerste
manuaal, als ie komt". De
inzameling wordt in elk
geval, aldus voorzitter Ham
van het comité, gesteund
door „brede lagen".
Wellicht komt daar in het
najaar nog een fancy-fair
bij en wie weet wat het
kerkbestuur nog wenst bij
te spijkeren.
MET WA T ONDERSTEUNING ZIT ER
NOG MEER MUZIEK IN DE PAROCHIE
r m
afbeelding van de ruines in Leiden na de ontploffing met het kruitschip. Rechts de Lodewijkskerk aan
de Steenschuur.
ÏW VOORSCHOTEN 12 januari 1807 was
gn een druilerige winterdag met natte
,n. sneeuwbuien. Het was 4 uur in de namid
dag en het bégon al donker te worden.
Niemand schonk aandacht aan een klein
gn binnenvaartschip dat die ochtend om half
tien ligplaats had gekozen aan de Noord-
zijde van het Rapenburg, bij de Lange-
k brug. Het was via de Mare Leiden binnen
er gevaren. Niemand kon ook vermoeden
welke gevaarlijke lading dit schip aan
n> boord had. Ondanks de controle op het
vervoer van explosieven had dit schip, dat
midden in een dicht bevolkte stad lag,
37.000 pond grof buskruit aan boord, inge
nomen bij de kruitmolen van Hasselaar te
[Ouderkerk aan de Amstel.
De ware toedracht is nooit echt duidelijk
geworden. Was de bemanning van het
1 ^chip onzorgvuldig met vuur omgespron
gen, was zij te zorgeloss met de lading om
gegaan? Hoe dan ook, om kwart over vier
vloog het schip met een onvoorstelbare
knal de lucht in. Binnen een minuut lag
een groot deel van dit mooie stukje Lei
den in puin.
De ramp maakte op de Leidenaren diepe
indruk. Van de 227 bewoonde huizen die
aan het Rapenburg grensden vielen er da
delijk zo al 68 in puin. Van 80 stonden de
muren nog overeind terwijl de overige
onbewoonbaar waren geworden. Nog da
gen later werden de stoffelijk overschot
ten onder het puin vandaan gehaald.
Van dit ongeluk, dat in Leiden kortweg
met 'De Ramp' wordt aangeduid, zijn een
groot aantal prenten gemaakt. De ets, gra
vure of litho hadden in vdie tijd een duide-
lijke functie als visueel communicatiemid
del. Binnen korte tijd had iedereen in den
lande van de ramp gehoord, door middel
van de prenten werd de ramp ook zicht
baar gemaakt.
De Leidse ramp is slechts één van de ram
pen die op de tentoonstelling in Voorscho
ten zichtbaar worden gemaakt. E.De Keu-
ning, verzamelaar van oude prenten,
heeft in zijn expositieruimte aan de Mo
lenlaan 2 een tentoonstelling van prenten
over verschillende vaderlandse rampen
ingericht. De expositie geeft een 'fraai'
overzicht van ondermeer de watersnood
ramp van 1809. Bovendien is er zeer veel
informatie over de tentoongestelde ram
pen aanwezig. De tentoonstelling is tot en
met 31 mei iedere vrijdag en zaterdag van
11-17 uur te bezichtigen.
LEIDEN De bast
aard fox-terriïer Polly
heeft in de tweeëneen-
halve maand dat hij
in het asiel zit nog
maar nauwelijks de
aandacht kunnen
trekken van het hond-
beluste asielpubliek.
Hoewel er veel be
langstelling bestaat
voor de wat kleinere
honden wordt het hok
van Polly altijd voor
bijgelopen. Het is
moeilijk om daarvoor
een reden aan te ge
ven. Polly is een le
vendige, leukuitziende
hond en heeft eigen
lijk geen negatieve ei
genschappen.
De vier jaar 'oude Polly
was oorspronkelijk het
eigendom van een gezin
in Koudekerk a/d Rijn.
Wegens nogal ongeluk
kige en niet nader om
schreven omstandighe
den moest hij daar ver
trekken. In het asiel
heeft Polly zich vrij
goed aangepast aan de
nieuwe omstandigheden
maar het blijft natuur
lijk behelpen met een
hok van een paar meter
irj. het vierkant na een
rSnte huiskamer.
Polly is met zijn 45 cen
timeter schofthoogte
een vrij compacte hond.
Hij heeft ongeveer de
bouw en de korte, ruw
harige vacht van de
fox-terriër. Ook de kop
is terriërachtig, maar de
kenmerkende vierkante
vorm ontbreekt. Polly
is overwegend wit met
hier en daar wat zwart.
Polly is beslist wel
waaks, maar kan ver
der goed opschieten met
andere levende wezens,
met andere honden,
kinderen en katten.
Polly is erg levendig en
uiterst speels, maar zal
zich in huis keurig ge
dragen. Hij is geen
toonbeeld van gehoor
zaamheid en geeft ook
aangelijnd te kennen
dat hij liever los zou lo
pen, maar met een
dringende blik en een
krachtig stemgeluid
valt op dat punt veel te
bereiken. In een auto
wordt Polly wat ner
veus maar zij laat zich
verder wel gewillig
meevoeren. Al met al is
Polly een hond zonder
problemen die inzetbaar
is in tal van huishou
dens, mpar het wordt
Polly heeft geen slech
wel tijd dat dat ook
daadwerkelijk gebeurt.
Laika
De Paasdagen hebben
de Ierse Setter Laika,
de hond van vorige
week blijkbaar parten
gespeeld want niemand
;e eigenschappen.
heeft mogelijk van
wege de festiviteiten
de moeite genomen om
naar de eigenzinnige
maar toch sympathieke
Laika te komen kijken.
Laika is ten volle be
reid om toch nog als
een soort verlaat Paas-
geschenk te fungeren
en een nieuw tehuis
binnen te stappen.
Naast Laika bevinden
zich momenteel ook nog
een behoorlijk aantal
grote honden in het
asiel (herders en bast
aard-bouviers) die
snakken naar wat me?r
r uimte.
Er zit heel wat muziek in de
Petrusparochie, die in
Leiden aan de
Lammenschansweg haar
Kropholleriaans gods- en
bedehuis heeft staan. Ik
bedoel niet de eventuele
huisconcerten die er
binnenskamers ongetwijfeld
op ongezette tijden klinken.
Ook binnen de zuiver
kerkjuridische perken zingt
men er het hoogste lied,
zoals de 23 leden van het
102 jaar oude herenkoor
doen (met minstens 20
[eheide latijnse missen
tinnen een ijzeren
repertoire van ongeveer 50),
en de 45 dames, jong en
ouder, die dit jaar een
koperen bestaansglans
krijgen en hopen, dat ze ook
eens „echt" gregoriaans
mogen zingen op de
koorzolder. Daar is ook het
orgel, hoog boven achter,
dat sinds 1936 z'n elektrisch
aangedreven stemmen
verheft, ter begeleiding van
koren en „gemeente"
want de term „volk" doet
het niet meer zo goed na al
die evoluties, die de
beminde gelovigen ook al
tot een heel profane staat
hebben teruggebracht. Om
dat orgel in de St.
Petruskerk gat het vandaag
morgen.
44 jaar doet de
'etrusgemeenschap het met
een onvoltooid orgel. De
kerkbouw had de geldelijke
middelen tot op de bodem
van de bronnen
opgesoupeerd. Een erg
aardig instrument van de
Alkmaarse firma Pels kon
de eredienst optonen via
electro-pneumatische
sleepladen. Dertig registers
(dat zijn zowat allerhande
„stemmen") waren er
gepland, echter de helft kon
verwerkelijkt worden. Nog
niet eens zo erg gek, want
een andere kerk van
architect Kropholler, de
H.H.Martelaren van
Gorcum in de Amsterdamse
Watergraafsmeer, heeft het
tientallen jaren moeten
doen met een harmonium,
omdat daar ook geen geld
meer was om een echt orgel
te bekostigen.
Een paar jaar geleden
werden koorleden van de
Leidse Petruskerk zich min
of meer pijnlijk bewust van
het feit, dat hun orgel
eigenlijk maar half voltooid
was. „Weinig klankkleur,
wat gewoontjes", zegt
vandaag de voorzitter van
het orgelcomité dat het
instrument „af" wil hebben,
parochiaan M.G.J.Ham,
tevens CDA-raadslid.
Dirigent-organist (in
reformatorische kringen
noemt men zo iemand
cantor-organist, maar in het
roomse vlak zijn een
afzonderlijke dirigent en
organist niet meer te
betalen) Thijs Kramer uit
Hilversum ziet het
rooskleuriger: „Het is een
niet lui instrument met
elektrische bedrading, een
goed werkende tractuur,
waaraan in '36 veel zorg
