ÊSÉ Turkije in ernstige financiële problemen Oliemaatschappijen on tl iep en eerste nationale energiebeurs Beurs van Amsterdam Economische groei van vijf procent FAO vraagt meer voedselhulp van EG LEIDSE COURANT DONDERDAG 3 APRIL 1980 PAGINA 19 tje China legt zwartewissel markt aan banden PEKING Buitenlanders in China moeten vanaf heden hun rekeningen in hotels, restaurants en in speciale, winkels met uit het Westen geïmpor teerde produkten voldoen met waar debonnen. De regeling geldt zowel voor buitenlan ders die in Peking wonen als voor toeris ten. In gewone winkels, waar ook Chi nezen terecht kunnen, wordt betaling in de nationale munt, de renminbi, ver langd. Tot dusver was het buitenlanders toegestaan om hotelrekeningen en der gelijke te voldoen met deviezen. China hoopt op deze wijze de circulatie van deviezen te beperken. Verder wordt het voor buitenlanders onaantrekkelij ker om hun deviezen op de „zwarte markt" te wisselen voor renminbi. Japans bedrijfsleven: TOKIO - Het Japanse economische planbureau heeft een enquete gehou den waaruit blijkt dat het bedrijfsle ven in Japan voor de begrotingsjaren 1980-1985 een reele economische groei van gemiddeld 5,2 procent verwacht. De 946 ondervraagde bedrijven reke nen voor het op 1 april begonnen be grotingsjaar 1980 op een groei van 4,7 procent. De Japanse regering houdt het op 4,8 procent. Uit de antwoorden blijkt verder dat het Japanse bedrijfsleven in het zojuist be gonnen begrotingsjaar 11,5 procent meer denkt te investeren in produktiemidde- len en in de komende drie begrotingsja ren gemiddeld 10,1 procent. Er zal veel aandacht worden geschonken aan de ontwikkeling van nieuwe produkten. Volgens het bureau kan worden gezegd dat het vertrouwen van het Japanse be drijfsleven in de toekomst groter is ge worden nu het zich heeft weten te her stellen van de gevolgen van de oliecrisis van 1973 door de kosten te verlagen en de produktiviteit te verbeteren. Bijna ze ventig procent van de ondervraagde be drijven is niet van plan zijn personeel uit te breiden als de zaken beter gaan. BRUSSEL De algemeen directeur van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO), Edouardo Saouma, heeft de landen van de Europese Gemeenschap gevraagd meer van hun overschot aan boter en andere zuivelpro- dukten beschikbaar te stellen voor de verlichting van de honger in de arme landen. In een hoorzitting van le den van het Europese Parlement over de honger in de wereld verklaarde hij dat het tot de taak van het Euro pese Parlement behoort de bevolking van de EG warm te maken voor uitbreiding van de voedselhulp. Saouma noemde het teleurstellend dat de ontwikkelings hulp van het Westen nog maar de helft van de doelstelling bedraagt, namelijk 0,7 pet van het bruto nationaal produkt van de rijke landen. De EG besteedt van de waarde van alle geproduceerde goederen en diensten ongeveer 0,4 pet aan ontwikkelingshulp. Saouma vroeg zich af of de industrielanden er ondanks hun eigen economische problemen niet voor zouden kun nen zorgen dat het streefbedrag van 0,7 pet van het b.n.p. tenminste in 1985 wordt bereikt en dat de hulpverlening vóór 1990 tot één procent wordt uitgebreid. Kalm Damrak wat verdeeld AMSTERDAM De Am sterdamse effectenbeurs heeft gisteren bij hervatting van de handel een licht ver deeld beeld te zien gegeven. Wel waren er enige uitschie ters. Zo werd voor VNU ƒ2 meer betaald op 82.20 en was Westland-Utrecht Hypo theekbank, nadat er in de vroege ochtenduren al een lichte daling was opgetre den, tegen 12.00 uur al ƒ3.50 goedkoper geworden. Unile ver had tegen dat tijdstip een deel van het daarvoor 10~ geleden koersverlies weer ■m ingehaald, maar was toch :er nog 40 cent goedkoper op ƒ104.30 dan aan het eind van wtdinsdagmiddag. Pakhoed lag vast in de markt. Woens- 75 dagmiddag komt het con- Sr- cern met zijn voorlopige cij- fers over 1979. Het belangrijkste fonds, Kon. Olie, begon de dag 40 cent la ger op 152.90, waarna een lichte verdere afbrokkeling zichtbaar werd. Heineken was aanvankelijk wat lager, maar wist dit verlies spoedig om te zetten in een winst van 1 op no. Bij een kalme handel bleven de overige doorlopend geno teerde fondsen ten opzichte van dinsdagmiddag slechts ge ring afwijken. De staatsfond- senmarkt was opnieuw vaster gestemd met koerswinsten van rond een halve punt. Ook de onder het nieuwe no teringsregime nogal ingekrom pen lokale markt wist zich over het algemeen ruim te handhaven. Het onveranderde dividend dat Norit wil betalen uit een lagere winst, viel in goede aarde en de koers steeg van ƒ61,50 tot 67. Buehr- mann-Tetterode werd een rijksdaalder duurder op 59, terwijl KBB 1,50 steeg naar 57. De Telegraaf lag met een winst van 2 eveneens goed in de markt. Collega Wegener deed het nog beter met een stijging van 4 op 73. Smit Internationale was in herstel, terwijl ook fondsen als Wyers en Tilburgsche Waterleiding in de lift zaten. Aan de andere kant zakte Bols 2 weg tot 59. ACF moest 4 terug naar 65, terwijl Bege- mann eveneens verder terug moest. Ook Orenstein en Kop pel zat in de verkeerde hoek. Van Ommeren lag zeer ge vraagd in de markt en na een voorgaande koers van 200,80 werd voorshands volstaan met een advies van 207. Op de "grote" markt begon collega Nedlloyd ook aan een sterke stijging en al spoedig werd 76,50 voor het fonds betaald tegenover rond 73 eerder op de dag. Op de Europese optiebeurs was de stemming wat ver deeld. Met het lange Paas weekeinde voor de deur hiel den beleggers zich wat afzijdig. Dit resulteerde in een omzet van 766 contracten op het mid daguur. i 21 ELSEVIER-NDU Else- vier-NDU stelt over 1979 voor een contant dividend van f.8,75 (1978: f.8) per aandeel van f. 20 alsmede een uitke ring van 5 pet (6 pet) in aande len ten laste van het agio. De agio-uitkering is vrij van in komstenbelasting. De omzet van f. 1.200 min over 1979 was 9,5 pet hoger dan in 1978. De nettowinst (na belas tingen) bedroeg f.51,5 min (1978: pro forma f. 46,5 min) en is derhalve met ruim 10 pet toegenomen. De nettowinst steeg van f.33,75 per aandeel tot f.36,96 (na correcties voor stockdividenden), zo heeft El- sevier-NDU bekendgemaakt. Jaarvergadering op 29 april. Vorige week donderdag heeft de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, waarin de be langrijkste westerse industrielanden zitting hebben, aangekon digd nog geen besluit te nemen over de financiële hulpverlening aan Turkije. Medio april wordt een nieuwe bijeenkomst gehou den, waarop de Turkse regering eens te meer zal proberen aan te tonen, dat het land in ernstige financiële moeilijkheden ver keert. Wanneer de OESO alsnog besluit de verlangde hulp niet (e verlenen, lijken de dagen van de kersverse Turkse premier Demirel geteld. Demirel tijdens zijn vorige, met succes verlopen verkiezingscampagne. (Door David Barchard) ANKARA Het besluit dat de OESO (Organisatie voor Economi sche Samenwerking en Ontwikke- lin) verleden week nam om de fi nanciële hulpverlening aan Turkije ter waarde van 2,5 miljard gulden voorlopig op te schorten, betekende een zware slag voor het tot nu toe nog betrekkelijk ongeschonden pres tige van de vier maanden oude rege ring van Suleyman Demirel. Toen Demirel opnieuw premier werd wa ren de verwachtingen niet optimis tisch. Tijdens zijn vorige ambtspe riode (1975-1977) was Turkije wegge zonken in een moeras van politiek geweld en economische moeilijkhe den en op deze problemen heeft De mirel tot op heden nog geen passend antwoord gevonden. Ondanks het politiek geweld, dat elke dag vijf tot zes mensenlevens eist, en de voorthollende inflatie van 130 procent per jaar, lijkt Demirel vol vertrouwen. Ook internationaal gezien geniet hij aanzienlijk meer vertrouwen dan in 1977, toen zijn prestige tot onder het nulpunt was gedaald en het zelfver trouwen dat hij uitstraalt stemt nauwe lijks overeen met zijn wankele positie in het parlement. Omdat veel Turken zich in een uiterste benarde financile situatie bevinden, kan een combinatie van lage salarissen (het gemiddelde in komen bedraagt ongeveer 350 gulden per maand), snel stijgende inflatie en afschaffing van overheidssubsidies op levensmiddelen en openbare dienstver lening de regering van Demirel alsnog de nekslag toedienen. Koppig doorgaan Desondanks gaat de Turkse premier koppig voort op de ingeslagen weg. Met de benoeming van de bekwame Turgut Ozal tot zijn voornaamste economische adviseur hoopt hij voldoende hulp van de OESO te krijgen om de invoer van machines en ruwe grondstoffen te fi nancieren. Demirel stelt verder, dat zijn regering een einde heeft gemaakt aan de grootste tekorten. Na een schaarste van maanden zijn nu in alle winkels weer olie, dieselolie en lampen te verkrijgen. De belangrijkste belofte van Demirel is echter, dat de net begonnen economi sche expansie geen terugslag zal onder gaan en onlangs maakte hij bekend, dat zijn regering meer dan bijna 13 miljard gulden wil investeren in meer dan 10.000 projecten in het hele land. Maar met uitspraken als deze heeft premier Demirel juist paniek gezaaid onder dat deel van de zakenlieden, dat zich er pijnlijk van bewust is dat de financie ringsproblemen van hun land, zelfs bij het bestaande kostenpeil, onoverkome lijk groot zijn. Twintig miljard schuld De lening die Turkije wil aangaan, brengt met zich mee dat de Turkse schuldenlast de komende vijf jaar op loopt tot bijna 20 miljard dollar. Zo doende ziet het er niet naar uit, dat Turkije de komende jaren de schulden zal kunnen aflossen. Daarom proberen Ozal en Demirel de OESO en het Inter nationaal Monetair Fonds over te halen om in te stemmen met een plan, waar bij de leningen aan Turkije elke drie jaar opnieuw worden bezien. Maar de reactie van de OESO wijst erop, dat de Turkse plannen nog niet alle twijfels hebben weggenomen bij de Westerse hulpverleners. En wanneer premier Demirel bij de volgende bijeenkomst op 15 april niet de verwachte hulp weet los te peuteren, kan hij bij thuiskomst op ernstige problemen rekenen. Hem rest dan misschien geen andere keus dan het uitschrijven van vervroegde verkiezingen. De leider van de Partij van Nationale Redding, Necmettin Er bakan, heeft reeds gezegd dat hij de re gering van Demirel ten val zal brengen zodra de presidentsverkiezingen achter de rug zijn. En zelfs als de regering de maand april overleeft, blijft de steun in het parlement uiterst gering. Hang naar links Bij eventuele verkiezingen zou Demirel zich willen presenteren als de man die bij het Westen hulp voor zijn land los wist te krijgen. Als hij daar niet in slaagt, zou de politieke polarisatie in Turkije weer kunnen opleven. Op dit moment leggen Demirel en ex-premier Ecevit elkaar het vuur niet al te na aan de schenen. Dit komt door het besluit van Demirel om zich te distantiëren van extreem rechts, maar ook door de sterk dalende populariteit van Ecevit, met name in de sloppenwijken van de steden, waar men hem niet langer steunt. Het is duidelijk dat de ontevre den bevolking steeds meer haar heil zoekt bij de ondergrondse illegale {.na tionalistische" jeugdbeweging van ex treem links. (Copyright The Guardian/Pers Unie) SHELL EN ESSO: GEEN GELD (Van een medewerker) BORNE/DEN HAAG De grote na tionale oliemaatschappij Shell, Esso en BP, hebben op geen enkele manier deelgenomen aan de eerste nationale energiebeurs, die onlangs in de Evene mentenhal in Borne is gehouden. Dit, ondanks een uitnodiging die de maat schappijen ontvingen om een stand op te zetten op de beurs. „En ook ondanks pijen over deelname hebben gevoerd", aldus de heer A.J.van der Worp, hoofd organisator van de beurs. Zowel de beursorganisatie als de Stichting Voor lichting Energie Nederland (SVEN) hebben hun grote teleurstelling uitge sproken over de afwezigheid van de grootste energieleveranciers binnen ons land. De heer R.Quint, hoofd voorlichting van SVEN: „Het is werkelijk erg jammer, dat de oliemaatschappijen de zin van deze beurs niet hebben ingezien. Hun aanwe zigheid had het aanbod van informatie voor de 40.000 bezoekers steeds kunnen verbreden. Tenslotte is besparing op het gebied van benzine en olie toch ook van niet geringe importantie. Volgens de heer Quint is de eerste nationale energiebeurs door de absentie van Shell, Esso en BP niet gedevalueerd tot een zuiver regionaal gericht gebeuren. „Daarvoor was de bom informatie die iedereen kon krijgen te uit gebreid en te compleet. Maar toch is en blijft het jammer. Ik hoop dat men er de volgende maal wel bij is' Functie onderschat De heer Worp gelooft dat de oliemaat schappijen de functie van de eerste ener giebeurs grondig hebben onderschat. „Tij dens de onderhandelingen die met ze ge voerd zijn over een mogelijke standbezet ting van hen, bleek al dat ze er te veel van overtuigd waren dat het karakter van deze beurs niet nationaal zou kunnen worden. Men heeft schijnbaar zo zijn twij fels aan de slagingskansen van een derge lijke manifestatie in het oosten van het land. Ik hoop maar, dat die mening nu ook voor hun is weerlegd. Niet alleen door het bezoekersaantal van 40.000, maar meer nog doordat die bezoekers uit alle delen van Nederland hier naar toe kwa- geen budgetruimte kunnen vinden om een stand te bemannen op de energie beurs.' „We hebben wel de redacteur van ons yad Esso Bron naar de beurs ge stuurd. En die zal er ongetwijfeld een ver slag van op papier zetten", was het com mentaar. Ofschoon er drie regionale gasbedrijven een gezamenlijke voorlichtingsstand had den, ontbrak op de beurs ook een natio naal gerichte stand van de grootste gasle verancier: Gasunie. Een woordvoerder hiervan zei: „Het gas was in ieder geval wel vertegenwoordigd en we hebben ook zeer zeker meegeholpen aan de tot stand- koming van de gezamenlijke voorlich tingsstand. Maar gezien het regionale ka rakter van de manifestatie leek het ons men. Sterker nog: ze kwamen er speciaal beter op de beurs zelf het heft uit handen voor uit Zweden, Duitsland en andere geven aan de regionale gasbedrijven buitenlanden". Desgevraagd verklaarde een woordvoer- „En aan dat alom verspreide misverstand. der van Shell in Rotterdam dat de maat schappij voor een stand op de manifestatie als zou het een regionaal gerichte beurs zijn, moet dus spoedig een einde komen". in Borne „geen financiële ruimte vrij aldus de heer Van der Worp. „Ik zei im- heeft kunnen maken". „Bovendien ma- mers al, dat men van heinde en verre hier ken wij, ons inziens, op andere manieren naar toe is gestroomd". Hij vindt het ook meer dan genoeg propaganda op het ge- jammer dat de nationale gasleveranciers bied van energiebesparing. Ik noem, bij- geen acte de présence op dé beurs heben voorbeeld, de boekjesserie „Shell helpt', gegeven. „Wat Shell overigens beweert die door ons wordt uitgegeven. Daarin OVer „Shell helpt" slaat ook natuurlijk op wordt veel aandacht besteed aan de moge- niets. Daarmee wordt de energieconsu- lijkheden die voorhanden zijn hoe grondig ment toch zeker weer uitsluitend geinfor- w- meerd vanuit een commerciële instelling. Deze beurs was nu net zo goed om al die „privé" meningen eens overzichtelijk op te besparen op energie Esso: Geen budgetruimte Volcens een woordvoerder van Esso in een rijtje te zetten. Ik hoop echt dat men Rotterdam heelt ook,deze maatschappij d.t volgend iaar wel mziet Lager resultaat bij O.O.M. DEN HAAG - De "O.O.M." Onderlinge Ziektekostenver zekering-Maatschappij U.A. heeft over 1979 een voordelig resultaat behaald van ƒ1,2 min tegen 1,57 min in 1978. Het premie-inkomen steeg met 7,7 pet (1978: 4,5 pet) tot ƒ7,43 min. De schadelast be droeg ƒ3,93 min en was daarmede 4,6 pet hoger. Het batig saldo is volledig toe gevoegd aan de vrije reserves, die daardoor met 22,8 pet ste gen tot 4,83 min. De O.O.M. boekte een batig saldo van 181.237 tegen ƒ260.270. De premie-ontvangst steeg met 15,5 pet tot 1,27 min. De ten laste van 1979 komende scha de bedroeg 872.523, wat ver geleken met 1978 een stijging van 24,7 pet betekende. PAKHOED Pakhoed Hol ding nv heeft over 1979 een nettowinst behaald van bijna 27,9 miljoen gulden, tegen 498.000 in 1978. Het bestuur acht het, mede gezien de ver wachtingen voor het lopende boekjaar, verantwoord de divi dend-uitkering te hervatten. Voorgesteld wordt eën divi dend van ƒ2,70 per aandeel van f 20. Voor het laatst werd dividend uitgekeerd over 1976. Pakhoed is van plan haar aan deel dat zij via de werkmaat schappij Paktank heeft in de- Maasvlakte Olie terminal (MOT) te halveren. hoofdfondsan Amro-bank Dordteche petr Helnefcen Hold. Holl.Beton.Gr. Hoogoven» 2-4 74.50 22.60 261.00 89.50f 53.50 82.50 193.70 189.00 209.00 122.50 33^0 70.80 65.50 75.40 22.70 261.50 89.00 53.30 71,00 66.50 75.40 18.50e 63.50 Kon. Olie Nat Ned. Nedlloyd Gr. NMB NMB (dhr -60) Ogeni Holding Pakhoed HoWta Phlllpa Phlllpa (dlv.80) Robeeo 153.10 104.40 76.00 194.20 17^30* 157.00 11.60 47.30 44.30 105.20 82,50 53.50 257.00 overige aandelen Slotkoor» Slotkoers Slotkoer» Slotkoers Batenburg 185.00e 79,30 126.00b 87^00 54.80 394.50 54,00 93.00 45,00a 269,00 35.50 Gel. Delft c Gelder eert Geld. Tram Gerofabr G leasen Hoek Mach Hotdoh Holec HALL Trust. 1282TM) 55.00 10,10 19.60 264.00 170,00 190,00 81.00 127.00 1440.00 88,00 5,00 36.00 92.80 280.001 101.00 197.00 191.00 192,50 129.00 126.00 Maxwell Petr. Metaverpa Moeara Fn ld 1-10 Idem 1-4 178.00 38.20 1820.00 24.50 312,00 Ned. Crediet Ned. Scheep Ned. SprlngsL Nlerstraaz Norit Nutrlcla GB 1080.00 1080,00 495.00 15.50 1150.00 26.50 179.50 122.00 330.00b 340.00b 31.00 109.00 200.80 171.00 66.00 118.00 45.50 270,00 32.50e 101.00 61.00 1.30 Schok beton Schuppen 35.50 95.00e 42.50 326.00 48.00 68,00 134.00 21.90 40,00 87,80 300,00b 90.00 21.00 6o!oo 270.00a 98.00 30.00 79.00 58.00 35,00 95,00e 42.60 332.00 49.00 135j>0 22.00 39.50 89.00 300,00 90.60 21,20e 675.00 60.00 137.50 147.00 45,20 Ver Glasl. Vmf-Stork VlhamIJ Butt 830.00 101.00 113.00 179.00 39.20 1820.00 96.00 41.00e 20.50 215.00 58.80 195.00b 4600,00b 790.00a 68.20 26.00 31.40 110,00 208.00 104!00 61.00 90,50 207,50 42.00 123.00b 1430.00 223.00 121.50 134.50 29S0 73.00 122,00 120,80 163.00b 154.00 492.00b 150.00b 820.00 100.50 113.00 437.00 149.00b 69,30 40.00 100.00 184!°oa 101.00 obligaties 11.50 Ned. 80 10.50 ld 74 9.75 ld 74 9.50 ld 76-1 9.50 ld 76-2 9 50 ld 80-95 9.25 ld 79-89 9.00 ld 75 9.00 ld 79-94 8.75 ld 75 8.75 ld 75-2 8.75 ld 76-96 8 75 ld 79-94 8.75 ld 79-89 8 50 ld 75 8.50 ld 78-93 8 50 ld 78-89 8.25 ld 76-96 8 25 ld 77-92 8.25 ld 77-93 8 25 ld 79-89 8^00 ld 70-95 8.00 ld 71-96 8.00 ld 70 I 8 00 ld 70 II 8.00 ld 76-91 8.00 ld 77-97 8.00 ld 77-87 8.00 ld 78-88 7.75 ld 77-97 7 75 ld 77-92 7.50 ld 69-94 7 50 ld 71-96 7 50 ld 72-97 ".50 ld 78-93 7 50 ld 78-88 7.50 ld 78-88-2 d 71-81 7.20 ld 72-97" 7.00 ld 66 1-91 7.00 ld 66 II 7.00 ld 69-94 d 78-98 6.50 ld 68 1-93 6.50 ld 68 IV 6.25 ld 66-91 6.25 ld 67-92 6.00 ld 67-92 5.75 ld 65 1-90 5.75 ld 65 II 5.25 ld 64 1-89 5 25 ld 64 II 5.00 ld 64-94 4 50 ld 58-83 75.40 88,90 75.70 3.50 ld 56-86 3.25 ld 48-98 3.25 ld 50-90 3.25 ld 54-94 3 25 ld 55-95 3 25 ld 55-85 3.00 ld Grb. 3.00 ld 37-81 3.00 ld Grb 46 11 00 BNG 74-81 11.00 ld 74-84 10.50 ld 1974 9.50 ld 74-82 9.50 ld 75-85 9.50 ld 76-01 9.00 ld *5-00 8 75 ld 70-90 8 75 ld 70-95 8 75 ld 75-00 8.75 ld 77-02 8 50 ld 70-85 8.50 ld 70-95 8.50 ld 73-98 8.25 ld 70-85 8.25 ld 70-96 8.25 ld 76-01 8 00 ld 69-94 8 00 ld 71-96 8 00 ld 72-97 8.00 ld 73-79 8 00 kJ 76-00 7.75 kJ 72-81 7.60 ld 73-98 7.50 ld 72-97- 7.25 ld 73-98 7.00 ld 661-91 7.00 ld 66-II 82.60 75.00 92,10 79.60 77,80 74.80 38.50 96.80 94.50 99,30 97.90 91.10 95.70 88,00 88.70 90.10 87 60 86.50 8S.80 91.90 86,70 83.20 77,00 84.10 83,50 beurs van New York Am. Brands Cons. Edison Eastm. Kodak Gen. Motors Sears R. Shell Oil South. Pac. St. Brands 24 3/8 27 1/2 31 1/2 21 1/2 71 3/8 58 1/2 21 3/8 71 1/2 59 3/8 16 1/8 58 7/8 36 3/8 40 3/4 21 1/8 22 1/4 buitenlands geld (Pri|* In gulden») Amerikaanse doller Engeiae pond Belgiache fr. (100) Duttae mark (100) (10.000) (100) CanaSaaa d< Zweadaa kroon (100) 48.00 1 cü a an Nooraa kroon (100) 39.75 SO Oaenes kroon (100) 33.50 a'nn 11100 9°*®*nr ach (100) is.18 25 50 Spearvae pea. (100) 2.81 2 50 Qrtekae drachme 100) 4.80 e mark (100) S3.25 (100) 8.05

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 19