To
,Ik geloof niet meer
in de Belgische staat
,Ik schoot, omdat ik
mij bedreigd voelde'
1
gj
deTijd
m
P
m
Bij
NIEUWSNET
ILGISCHE SENATOR NEEMT OP STAANDE VOET ONTSLAG:
Dirk Nauta versterkt
koppositie
eer doden in El Salvador
Koning Hassan
wil praten
met Algerije
Geen compromis over landbouw
en Sovjet-
rtegenwoordiger
ar tribunaal
iranski
JWE CONFERENTIE
R CAMBODJA
IlSi&lkS
ITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 27 MAART 1980 PAGINA 9
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
fcSEL - De Belgische sena-
rranfois Périn uit Luik
gisteren in Brussel groot
i gebaard door midden in
trlementair debat over de
ihervorming bij de Se-
voorzitter op staande voet
htslag in te dienen en het
nentsgebouw (Paleis der
te verlaten. „Ik kan niet
geloven in de Belgische
aldus de senator, die bij
ertrek uit de zaal aplaus
van bijna alle fracties.
In zijn onaangekondigde afscheids
woord, uitgesproken in aanwezigheid
van premier Wilfried Martens, zei de
Franstalige senator dat België aan drie
kwalen ten onder gaat: Het Vlaams na
tionalisme, de macht van de bekrom
pen en onbetrouwbare politieke par
tijen en de invloed van de vakbonden
en standsorganisaties.
Het incident in de senaat is kenmer
kend voor het politiek klimaat van dit
moment in België. De senaat behandelt
dezer dagen de wet op de voorlopige
indeling van België in drie, economisch
deels zelfstandige, gewesten: Wallonië,
Brussel en Vlaanderen. Tegelijkertijd
moet de Kamer van Volksvertegen
woordigers beslissen over een ingrij
pend bezuinigingsplan (eigen bijdrage
ziektekosten, autowegenvignet etc.).
Beide wetten tellen honderden artike
len en zowel in de Senaat als in de Ka
mer lokken elk daarvan de felste twis
ten uit. De regering Martens wil de
staats- en economische hervormingen
voor Pasen aanvaard hebben, maar bij
het huidige tempo zou zelfs Kerstmis
hiet gehaald worden. Intussen is het
land vrijwel onregeerbaar.
Het kabinet heeft vorige week weer
nieuwe besnoeiingen op de rijksuitga
ven in het lopende jaar afgekondigd,
teneinde de meer dan 300.000 werkelo
zen in het land te kunnen blijven on
derhouden. De Belgische staatsschuld
zal tegen het eind van dit jaar 132 mil
jard gulden zijn opgelopen (gisteren
moest weer een lening van 70 miljoen
in het buitenland worden afgesloten te
gen liefst 20 procent rente).
Voorzitter Tindemans van de grootste
regeringspartij, de CVP, heeft openlijk
verklaard dat de coalitie met de socia
listen moet worden uitgebreid met de
liberalen. Dit zou de val van het kabi
net van zijn partijgenoot Martens bete
kenen, maar liberalen en socialisten
hebben regeringssamenwerking intus
sen al van de hand gewezen. In het se
naatsdebat zijn inmiddels stemmen op
gegaan om maar een volksstemming te
houden over de staatshervorming, die
immers de aanpak van alle sociaal-eco
nomische problemen blokkeert. De be
volking zou zich dan met name moeten
uitspreken over de vraag of België als
eenheidsstaat dient te blijven bestaan
en of Brussel, naast Wallonië en Vlaan
deren, een apart derde gewest moet
worden.
MET SOVJETBUS VRIJHEID TEGEMOET
Een Hongaarse soldaat stal deze Sovjetrussische bus met di
plomatieke nummerplaten en reed er mee dwars door een
grensstation Oostenrijk binnen, waar hij politiek asiel aange
vraagd heeft. Grenswachten openden het vuur op hem, maar
de vluchteling bleef ongedeerd, hoewel er wel enkele kogels
door de ruiten vlogen.
JAKARTA/JOHANNES
BURG Dirk Nauta (Pro-
dent) heeft zijn koppositie in
de NedLloyd Specerijenrace
versterkt. De voorsprong van
de Oppenhuizer op Gerard
Dijkstra (Flying Wilma) be
droeg gisteren 21 uur. De Ka-
leo en Lexington liggen nu op
de resp. derde en vierde
plaats. Opvallend is het verde
re verlies van Gauloises III.
Philippe Facue duikelde naar
een vijfde plaats in de rang
schikking.
Staking hindert
verkeer in
Bondsrepubliek
HAMBURG Het verkeer
in de Bondsrepubliek heeft
vandaag ernstige hinder on
dervonden van stakingen bij
vervoersbedrijven en vuil
nisdiensten.
De werknemers in deze be
drijfstakken willen met hun
staking protesteren tegen het,
naar hun mening te lage, aan
bod van de werkgevers voor
een loonsverhoging van 6,3
procent. De vakbonden eisen 9
procent loonsverhoging. Mor
gen worden de onderhandelin
gen voortgezet.
Castro wil
bemiddelen voor
Pakistan
ISLAMABAD President Fi
del Castro van Cuba heeft gis
teren aangeboden te bemidde
len ten behoeve van Pakistan
bij de door de Sovjet-Unie ge
steunde regering van Afgha
nistan. zo is uit betrouwbare
diplomatieke bron vernomen.
Pakistan voelt zich bedreigd
door de Russische militaire in
menging in Afghanistan en
heeft de contacten met Kaboel
en Moskou bevroren.
Qtlcfs flankeren in de kathedraal van San Salvador de kis» van de maandag ver-
e aartsbisschop Oscar Romero. Vele duizenden Salvadoranen kwamen hun
ieerap 9'steren de laatse eer bewijzen.
sser
u EVEN WEER MILITAIRE HULP
beu
ILVADOR De sfeer in het Mid-
rikaanse El Salavador is zeer ge-
I. Na de moord op aartsbisschop Ro-
ieft de junta van militairen en bur-
l leger de straat op gestuurd om de
rust te bewaren. De aanwezigheid
ks en infanterie-eenheden heeft ech-
kunnen voorkomen, dat bij schiet-
l op verschillende plaatsen in het
den zijn gevallen.
werd ook geschoten bij een herden-
chtigheid voor bisschop Romero, waar-
zenden boeren uit het hele land naar
istad waren gekomen. De ruim 50.000
rouwenden werden, toen zij hun aartsbisschop
begeleiden op zijn tocht naar de grote kathe
draal, door onbekenden onder vuur genomen.
Niemand werd getroffen, maar in de geboort-
plaats van bisschop Romero vielen meer dan
tien doden bij een treffen tussen burgers en sol
daten.
Inmiddels is van meerdere kanten zware kri-
tiek geuit op de politiek van de Amerikaanse
regering, die doorgaat met de hulpverlening
aan de junta in El Salvador. Tevens werd be
kend, dat de VS alle verwanten van het ambas
sadepersoneel vanuit San Salvador naar het
buurland Guatemala heeft overgebracht uit
vrees voor een verder escalatie van het geweld.
PARIJS Koning Hassan
van Marokko wil met Alge
rije praten, om zo te komen
tot een vreedzame oplossing
van de problemen in de
westelijke Sahara.
Algerije steunt in de westelijke
Sahara de vrijheidsbeweging
Polisario, die strijdt tegen Ma
rokko, dat aanspraken maakt
op dit aan mineralen rijke ge
bied. Koning Hassan brengt
momenteel een bezoek aan
Frankrijk. Het is voor het
eerst dat hij de bereidheid
toont om met Algerije te pra-
Ford laat hoop
op kandidatuur
tóch niet varen
CINCINNATI De Ameri-
kaanse ex-president Gerald
Ford heeft gisteren alsnog
de mogelijkheid opengehou
den dat hij in november, bij
de presidentsverkiezingen,
de kandidaat van de Repu
blikeinse partij zal zijn.
Ford kwam met deze uit->
spraak een reactie op de
uitslagen van de voorverkie
zingen in New York en Con
necticut terug op een eerder
genomen besluit om zich, in
het belang van de eenheid in
zijn partij, geheel buiten de
race naar het Witte Huis te
houden. Ford verklaarde dat
hij, wanneer de Republikeinse
favoriet Reagan bij de eerste
stemmingsronde op de con
ventie niet de vereiste meer
derheid krijgt, zich direct als
kandidaat zal presenteren.
NEDERLANDSE POLITIEMAN GETUIGT IN RAF-PROCES
DUSSELDORF - „Ik heb de beslissing
om te schieten zelf genomen. Het was
een van de moeilijkste beslissingen uit
mijn hele loopbaan als politieman. Ik
ben er van overtuigd dat ik het niet ge
daan zou hebben als mijn leven niet in
gevaar was geweest". Dit verklaarde
gisteren de Amsterdamse brigadier
Herman van Hoogen in Diisseldorf
waar hij als getuige was opgeroepen in
het proces tegen de vermoedelijke ter
roristen Wackernagel en Schneider.
De brigadier was met twee van zijn colle
ga's rechtstreeks betrokken bij de schiet
partij in Osdorp op de avond van dertien
de november 1977 waarbij tijdens een
schietpartij zowel de beide aangeklaagden
als enkele politiemensen werden gewond.
Uit het relaas van Van Hoogen kwam
naar voren dat hij zich bedreigd had ge
voeld en daarom had geschoten, niet om
dat het tweetal dat in een telefooncel
stond, niet had gereageerd op zijn twee
maal herhaalde sommering „Heinde hoch,
Polizei", maar omdat Schneider daarente
gen naar een plaats ter hoogte van zijn
broekriem onder zijn jas had gegrepen. De
politie-agenten waren gewaarschuwd dat
het om gevaarlijke personen ging die niet
zouden aarzelen om van een vuurwapen
gebruik te maken, zoals al eerder bij de
arrestatie van Knut Folkerts in Utrecht
was gebleken waarbij een agent om het
leven was gekomen. Dit keer hadden de
politiemensen dan ook kogelvrije vesten
aan.
Van Hoogen en zijn collega's hebben daar
na nog verschillende keren geschoten om
dat, naar de brigadier zei, de twee terug
schoten en zich kennelijk niet over wil
den geven en omdat Schneider bovendien
een handgranaat tot ontploffing bracht. In
totaal heeft Van Hoogen zes schoten afge
vuurd.
Rechter Wagner gaf af en toe onmisken
baar blijk van verbazing bij de beschrij
ving van de ongedwongen werkwijze van
de Amsterdamse agenten die geheel in te
genstelling staat tot die van de Duitse.
„We hadden geen bepaalde taktiek, we
doen het gewoon zo goed mogelijk met het
verrassingseffekt als sterkste wapen",
vertelde de brigadier. En even later: „Ik
geloof dat we een beetje amateurs zijn, we
kennen geen strenge discipline van wa
pens laden, vesten aan" en zulk soort
commando's. Iedereen weet wat ie doen
moet en heeft zijn eigen verantwoorde
lijkheid. En als het verkeerd gaat, hoort ie
dat later wel".
In een verklaring voorafgaande aan het
getuigenverhoor hadden Wackernagel en
Schneider nogmaals betoogd dat niet zij
wilden doden, maar dat juist de politie een
moordaanslag op hen had ondernomen.
EUROPEES
PARLEMENT:
STRAATSBURG BRUSSEL Het Europees parlement
beeft gisteren aan het einde van de driedaagse landbouwzit-
ting in het Franse Straatsburg geen compromis kunnen be
reiken over het percentage waarmee de landbouwprijzen
moeten worden verhoogd. De Europese Commissie, het da
gelijks bestuur van de Europese Gemeenschap, heeft een
prijsverhoging van 2,4 procent voorgesteld. De boeren in de
negen EG-landen hebben berekend dat hun prod uk ten min
stens 7,9 procent meer moeten opbrengen, wil hun inkomen
niet achterblijven bij anderen.
Na de behandeling van de landbouwprijzen door het Europese
parlement dat slechts een adviserende functie heeft, is het nu de
beurt aan de landbouwministers een beslissing te forceren. Hun
overleg dat gisteravond begon, heeft nog geen resultaten opgele
verd.
(Van een onzer verslaggevers)
1AG De Russische ambassadeur in Nederland, V.
v heeft geweigerd een Sovjetrussische vertegen-
er te zullen sturen naar het Sjaranski-tribunaal dat
13 mei in Amsterdam op initiatief van de Stichting
ai van Sjaranski in Amsterdam wordt gehouden.
r van de stichting, het PvdaATweede Kamerlid drs.
in den Berg die dit meedeelde, had woensdag een on-
graa&ran ruim een uur over de situatie van de mensenrech
te uit Sovjet-Unie en over het lot van Anatoli Sjaranski, de
eroordeelde joodse strijder voor de mensenrechten, in
ider. Op het tribunaal in mei wil men de situatie van
^inrechten in de Sovjet-Unie bespreken.
rijderor van den Berg als open gekwalificeerd gesprek legde
16.00he ambassadeur uit dat Sjaranski zich had schuldig ge-
ïeide n overtreding van de Russische wetgeving en dat daar-
ian iraf van dertien iaar, waarvan de laatste tien jaar in een
1Z&R), in zijn geheel rechtmatig was. De ambassadeur had
idereboek dat de stichting met het oog op het tribunaal had
especfeld, niet in ontvangst willen nemen. Van den Berg
)e Roiettemin dat er van een kentering in de houding van
C/Rithe autoriteiten gesproken kon, omdat hem een onder-
(Neple ambassade over dit onderwerp was toegestaan. „Tot
n wij hen slechts per megafoon toespreken. Zij blijken
te zijn voor de relatie tussen ontspanningspolitiek en
chten", aldus Van den Berg.
angeiftK Bij de Verenigde Naties in New York beraadt
en over een nieuwe hulpconferentie voor Cambodja. Vol-
gebid hulpcoördinator Robert Jackson is het geld dat naar
iaags< van de in november gehouden conferentie over deze
nee aferd gegeven, al vrijwel op. In de drie maanden voor
n onfhalen van de volgende oogst zal nog veel voedselhulp
iten. Jackson meende dat minstens een bedrag 210 miljoen
»dig is. De uitvoering van het hulpprogramma van de
verder ernstig opgehouden door tekort aan personeel
tgen waarlangs de hulp de ergst getroffenen kan berei-
Het omslagartikel van Elsevier
gaat over de druk op de wo
ningmarkt. „Er is geen enkele
aanwijzing dat de bodem van
de put al in zicht is. Slechts
een categorie mensen kan blij
zijn met deze situatie. Dat zijn
de mensen zonder eigen huis
en met twee ton in de linnen
kast. Maar helaas, dat is in dit
land een uitstervende groep".
CDA-Kamerlid Van Leyen-
horst zegt in een interview:
„Het gevaar is groot dat door
de hoovaardij die „niet bij
brood alleen" ten toon spreidt
tegenkrachten ontstaan. Een
stroming, die van het CDA
een gesloten partij a la Kuyper
wil maken, onder het mom
van: nu moet er eindelijk maar
eens een einde komen aan dat
geduvel. Dat deze richting
steeds meer veld wint, komt
tot uiting in het aantal boze
brieven dat de CDA-fractie en
bestuur dagelijks ontvangen".
In een hoofdartikel wordt toe
gejuicht „dat met name opposi
tieleider Den Uyl zijn achter
ban begint voor te bereiden op
het feit dat, wanneer hij rege
ringsleider zou worden, hij
ook geen wonderen kan ver
richten".
Nieuwsnet gaat uitvoerig in op
de vraag of voetbal ooit weer
leuk kan worden. „De subcul
tuur voetbal is aangetast. Elke
week sluipt in talloze stadions
de grote verveier binnen om
dat het professionele voetbal
niet meer met bezieling wordt
gespeeld. Wie bij voetbalsup
porters tot de wortels van het
kwaad wil gaan, zal dat ook
moeten doen ten opzichte van
de spelers, de acteurs zelf". De
beroemde pianist Alfred Bren-
del zegt over het huidige con
certpubliek: „Je geeft soms
concerten op plaatsen waar je
kunt merken dat je publiek
heel wat avonden voor de tele
visie doorbrengt. Daardoor
vergeten ze wat concentratie
betekent. Voor de televisie
hoeven ze niet stil te zitten.
Zulke mensen realiseren zich
niet meer dat ze ook stil moe
ten zijn om anderen niet te
storen. Ze zijn vergeten wat
stilte betekent". Elders de on
thulling dat de vakantiever
voerder bij uitstek Transavia
Europese lijndiensten wil gaan
vliegen. „Gelukkig hebben we
tegenwoordig een staatssecre
taris zitten die de liberalise
ring van het luchtverkeer een
warm hart toedraagt. Van de
zijde van de Rijks Luchtvaart
Dienst verwacht ik geen pro
blemen. Het is een hardnekkig
misverstand te denken dat die
er alleen ten behoeve van de
KLM is. Die dienst is er ook
voor ons".Een interview ten
slotte met de Libische leider
Chadaffi. „Natuurlijk zijn er
excessen in Iran geweest.
Maar wij voelen ons verwant
met hun doelstellingen. Iran
zal spoedig een zusterstaat van
Libië worden, de tweede staat
van de massa's in de wereld".
In De Haagse Post zegt de
Amerikaanse Ruslandkenner
Georg Kennan: „Ik denk dat
je bepaalde acties kunt onder
nemen om van je afkeer van
de gebeurtenissen in Afghanis
tan blijk te geven. Maar dat
mag een bepaald punt niet
overschrijden omdat de Sov-
iet-Unie daar al in grote moei
lijkheden verkeert. We moe
ten het haar niet nog moeilij
ker maken als we willen dat
ze zich uiteindelijk terug
trekt". Ook een gesprek met
hoger personeel-voorzitter
Van der Schalie. „Ik vind de
acties van de FNV een vorm
van gijzeling. Ik acht het on
juist om de werkgevers die
zich notabene ook tegen de
loonmaatregel hebben verzet,
schade toe te brengen. Als je je
neerlegt bij het feit dat wij in
een parlementaire democratie
leven, dan mag je wat mij be
treft mopperen, en in je vrije
tijd de straat opgaan, maar uit
eindelijk heb je je wel neer te
leggen bij hetgeen onze verte
genwoordigers besluiten".
Voorts een reportage van een
managerscongres in Davos.
Oliesjeik Yamani was er ook.
„We gaan in de toekomst al
leen leveren aan landen die
bereid zijn technologie terug te
geven om onze industrie op te
bouwen. Tenminste dertig per
cent van onze olie moeten we
op korte termijn binnen Saoe-
di-Arabië kunnen verwerken.
Dat betekent dat de rol van de
grote multi-nationale olie
maatschappijen zal verande
ren. Afgezien van de opspo
ring en winning van olie en
gas in onze landen is hun rol
daar verder uitgespeeld". Een
portret tenslotte van de litur-
fist en dichter Huub Ooster-
uis. „Het verhaal dat in de
kerk verteld werd, was niet
waar genoeg. Dat wist ik al
vanaf mijn tiende. Er is een
ander verhaal dat het chris
tendom tot nu toe heeft ver
teld. Ik wil het weten, begrij
pen"..
VWIJ WID1ILANP
In Vrij Nederland richt CDA-
Kamerlid Weijers dreigende
woorden tot de regering. „De
confrontatie over het flanke
rend beleid moet nog komen.
Na het Paasreces. Dat wordt
een harde confrontatie. Daar
op zijn wij ons aan het prepa
reren. Het debat over het so
ciaal-economisch beleid is nog
niet afgerond. Wij komen te
rug". Voorts een kritische re
portage over de Spoorwegen.
„Vertraagde treinen die
waren in Nederland biina net
zo zeldzaam als stakingen.
Maar tegenwoordig kun je, als
ie te laat op het station aan
komt, altijd de vorige trein
nog halen. Vertragingen onder
de vijf minuten tellen voor de
N.S. al niet meer mee. En 400
treinen per dag hebben een
vertraging van vijf minuten of
meer". Over de verbouwing
van Huis ten Bosch deze mel
ding: „Toen de badkamer an
nex toilet van prinses Beatrix
klaar was, geheel afgedekt met
handgeschilderde en gegla
zuurde tegeltjes, vond ze het
resultaat toch te kinderachtig.
De man die daar drie maan
den aan bezig was geweest,
stond er bij te janken toen de
hele zaak werd afgebroken".
Twee pagina's interview ten
slotte met Bette Midler. „Ik
ben nooit zo gelukkig geweest
met mijn uiterlijk. Vroeger
stond ik uren vor de spiegel
mijn neus op te trekken en
dan dacht ik: ja, misschien
moet je toch wat aan je neus
laten doen. Nu kan ik er, ge
loof ik, mee leven. Ik vind
mezelf niet meer zo verschrik
kelijk".
De Tijd praat met ir. Kleve-
ring uit Delft, de redder van
Oost-Groningen. „Het is voor
spelbaar dat ze na alle ellende
beter gemotiveerd zullen zijn
dan de werknemers in het
Westen van het land. Ik denk
dat er een nieuw élan komt in
de hele denkwijze van de
Oost-Groningers. We kunnen
een soort vliegwielwerking
veroorzaken. Door de vesti
ging van onze bedrijven zullen
er ongetwijfeld ook weer aller
lei kleine toeleveringsbedrii-
ven in deze regio komen
Voorts een interview met de
verbannen Russische dissident
Sacharov. „We hebben hier al
lemaal reden om te vrezen dat
de onderdrukking nog heviger
zal worden. Maar ik ben ervan
overtuigd dat de acties voor de
mensenrechten in de Sovjet
unie onder de nieuwe, nog
zwaardere omstandigheden
zullen doorgaan. In ieder ge
val kan datgene wat er al ge
daan is, niet meer ongedaan
gemaakt worden. Daarvoor is
het ook al te veel naar buiten
gekomen". De rest van het
blad is gewijd aan het onder
wijs in Nederland en zijn vele
problemen.
Hervormd Nederland over de
moord op aartsbisschop Rome
ro: „Hij zal niet vergeegs ge
storven zijn als daardoor de
bevrijding van El Salvador in
een stroomversnelling geraakt
Het is niet de eerste keer dat
onderdrukkers zo'n voor hen
noodlottige vergissing be
gaan". Voorts een interview
met president Nujoma van de
Namibische Bevrijdingsbewe
ging Swapo. „We hebben in
formatie dat er uit Namibië
uranium naar Nederland,
Groot-Brittannië, België,
West-Duitsland en Frankrijk
gaan. Geheel in strijd met het
decreet van de V.N.-raad voor
Namibië. Elke import van
grondstoffen uit Namibië is il
legaal. Maar men trekt zich er
niets van aan". In het laatste
vraaggesprek voor zijn dood
zegt Erich Fromm: „De duide
lijkste vormen van sadisme
zijn natuurlijk de martelingen,
maar ze zijn misschien niet
eens de belangrijkste. De be
langrijkste vormen zijn te vin
den in alle menselijke relaties
warin het streven naar macht
over andere mensen voorop
staat". Veel aandacht tenslotte
voor de tien geestelijke leger-
verzorgers die een vredes-
werkgroep hebben opgericht
„U moet goed beseffen dat on
der beroepsmilitairen de ver
ontrusting over de kernbewa
pening groot is. Het is een
waanbeeld dat alle militairen
beroepsmoordenaars zijn. Ik
ken genoeg beroepsmilitairen
die, als ze een tijdje ziek zijn
geweest, er grote moeite mee
hebben hun pak weer aan te
trekken".
