Beladen sfeer kenmerkte begin
Oekraïense bisschoppen synode
Wildgroei sociale zekerheid eist
brede maatschappelijke discussie
orte metten
Cao's
1 juli
voortaan op
laten ingaan
Wetenschappelijk onderwijs
krijgt toch meer armslag
JUDMINISTER DR. G. VELDKAMP:
Meer geld nodig
voor onderzoek
naar ongelukken
in en om het huis
Studenten bezetten
universiteiten
INNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 27 MAART 1980 PAGINA 11
RECHT Professor dr. G. Veldkamp,
Iminister van Sociale Zaken, acht de be-
fnzing van de sociale zekerheid voor Ne
land zo belangrijk, dat daarover een bre-
inaatschappelijke discussie moet worden
oerd. Volgens hem mag de discussie over
jroei van deze sociale zekerheid niet wor-
beperkt tot de werkgevers- en werkne-
-sorganisaties.
deze algemene discussie moeten conclusies
worden getrokken over de noodzakelijk geach
te grenzen van de sociale zekerheid, die omge
ven wordt door een wildgroei van regelinge-
n,.aldus dr. Veldkamp gisteren in Utrecht. In
dit verband pleitte hij opnieuw voor één onge
deeld systeem van sociale zekerheid.
Sprekend op de ledenvergadering van de Ne
derlandse Vereniging voor Verzekeringsge-
neeskunde wees de oudminister van Sociale Za
ken erop, dat de sociale zekerheid in de be
staande vorm niet kan worden beheerst, dit
door de wildgroei van regelingen. Er zijn bij
voorbeeld vier regelingen voor werkloosheid,
zeven voor arbeidsongeschiktheid, nog meer
voor ziektekosten en verder enkele duizenden
pensioenregelingen. Er is een enorme variatie
aan stelsels, financiering, premievaststelling,
uitvoeringsorganen en toezichthoudende orga-
De oudminister van Sociale Zaken waarschuw
de nadrukkelijk tegen de opvatting, dat de be
perkte eigen bijdrage in de sociale zekerheid en
de voorstellen tot het weren van het oneigelijk
gebruik van de uitkeringen het hele systeem
zou aantasten. Hij noemde die gedachtengang
„struisvogelpolitiek".
Stijlvol
Bij de première van de nieuwste Nederlandse speelfilm Laat de
Dokter maar Schuiven in het Amsterdamse Tuschinski-theater,
gaf gisteren ook de acteur Joop Doderer acte de présence. Hij
arriveerde met zijn vrouw Ester in een stijlvolle oude Rolls Royce.
De film is gebaseerd op een boek van Toon Kortooms. Joop
speelt in de film de rol van pastoor.
eigende chaos
or toeristen
New York
1 HAAG Toeristen
rond 1 april naar New
k gaan, kunnen te ma
krijgen met een staking
het openbaar vervoer.
heeft het ministerie van
W enlandse zaken gisteren
f >nd gemaakt. Het Perse
van de ondergrondse en
1 de bussen willen staken
J wege een slepend conflict
het stadsbestuur over de
lidsvoorwaarden. Het ver-
van de vliegvelden naar
id en in de stad zelf zal
De hotels zullen
rol zijn.
losoof Barthes
srleden
llJS De Franse schrij-
en filosoof Roland Bar-
is gisteren op 64-jarige
ijd in een ziekenhuis in
overleden. Barthes
Heed aan de gevolgen
een verkeersongeval
{rbij hij op 25 februari
kr gewond raakte,
[nd Barthes was éen van
>elangrijkste hedendaagse
schrijvers en filosofen,
ne zijn ideeën over de
semiotiek (algemene
nleer) zijn van grote in-
1 geweest op het denken
nkrijk.
dachten
imoet-overval
bresteerd
LLE De politie in
(voort, Castricum en
'lem heeft de afgelopen
drie mannen gearres-
die ervan worden ver
vier maanden geleden
11e, bij een overval op
Idtransport, ruim drie
in gulden te hebben
jemaakt.
M^iit was één van de groot-
Wm de Nederlandse geschie-
Het onderzoek dat tot
ihouding van de mannen
(geleid is verricht door de
e politie. „Wij denken
-e de daders te pakken
|n. We zullen dat echter
t Ne?ewiJzen moeten staven",
che ieen woorvoerder.
Zend-examen
In de Prinses Irene-hal in Utrecht legde een groot aantal radiozendamateurs gisteren
het examen af voor de C-categorie (144 MgHz en hoger). De examencommissie
wordt bemand door de Amateur Zend Vereniging en de PTT.
VEILIGHEIDSINSTITUUT:
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM Er moet meer geld beschikbaar moeten
worden gesteld voor onderzoek naar en voorlichting over
ongelukken die in en om het huis gebeuren. Pas dan is het
mogelijk het hoge aantal „privé-ongelukken" met dodelijke
afloop te verlagen.
Dit zei de heer J. J. Desta, adjunct-directeur van het Veilig
heidsinstituut, gisteren tijdens een persconferentie ter gelegen
heid van de 10e Internationale Veiligheidsbeurs die van 6 tot en
met 8 mei in de Amsterdamse RAI wordt gehouden.
Volgens de heer Desta is er veel meer geld beschikbaar voor de
preventie van verkeers- en bedrijfsongevallen. Toch is ook het
aantal ongevallen in de privésfeer erg hoog.
Uit de brochure „Ongevallen in Nederland" die het Veiligheids
instituut eveneens gisteren publiceerde kunnen ter illustratie de
volgende cijfers worden gehaald. In 1977 overleden 2098 mensen
ten gevolge van een privé-ongeluk; 41.109 moesten door een on
geluk in en om het huis in een ziekenhuis worden opgenomen.
Voor verkeersongevallen luiden die cijfers resp. 2.906 en 28.754
en voor bedrijfsongevallen 120 en 3.694.
VNO-VOORZITTER VAN VEEN:
DEN HAAG De belang
rijkste cao's zouden in het
vervolg op 1 juli moeten in
gaan. De overheid heeft dan
een aantal belangrijke gege
vens uit het bedrijfsleven in
handen waarmee bij de op
stelling van de overheidsbe
groting bijtijds rekening
kan worden gehouden. Op
die manier kan de besluit
vorming rond de verdeling
van het nationaal inkomen
worden verbeterd.
Dit schrijft mr. C. van Veen,
voorzitter van de werkgevers
organisatie VNO, in „De Ne
derlander", het weekblad van
de CHU. Volgens Van Veen
komen de problemen rond de
verdeling tussen particuliere
en collectieve sector vooral
voort uit ons stelsel van inko
mensvorming, waarbij bijna
alle lonen aan elkaar gekop
peld zijn. Die koppelingen
houden in dat de collectieve
sector bijna voortdurend toe
neemt en de ruimte voor de
particuliere sector dus steeds
kleiner blijft. Dat probleem
wordt des te groter als er geen
economische groei meer is. Het
stelsel van aaneengekoppelde
inkomens moet dan ook op de
een of andere manier worden
versoepeld, zo meent Van
Veen.
Voorts vindt hij dat het inko
mensbeleid allereerst een zaak
is van werkgevers en werkne
mers en niet van de overheid.
Doel van dat loonbeleid is im
mers een zo goed mogelijke
verdeling van werk. De belo
ning moet in overeenstem
ming zijn met de waarde van
de arbeidsprestatie in het eco
nomisch verkeer. Een redelij
ke beloning van de arbeid
sprestatie bevordert dat de
juiste man op de juiste plaats
komt, aldus de VNO-voorzit-
ter. De inkomensverdeling die
uit de bestaande marktverhou
dingen voortvloeit dient niet
kunstmatig op grond van an
dere motieven te worden ver
stoord. „We moeten in ons
land goed opletten dat we niet
te ver gaan", zo meent Van
Veen.
Euro-top nu
op 26 april
in Brussel
BRUSSEL De Euro-top. de
conferentie van regeringslei
ders van de negen EG-lidsta-
ten die oorspronkelijk op 31
maart en 1 april in Brussel zou
worden gehouden maar of
ficieel vanwege de Italiaan
se kabinetscrisis werd uitge
steld. wordt nu op 26 en 27
april (in Brussel) gehouden.
Dit is vanmorgen in het EG-
hoofdkwartier in de Belgische
hoofdstad bekendgemaakt.
Verslaafde
overleden
tijdens inbraak
GRONINGEN In een
school in Groningen is giste
ren de 26-jarige J.G.G. dood
aangetroffen. Hij is waar
schijnlijk overleden aan een
overdosis heroine.
BIJ VOORGENOMEN TWEE-FASENSTRUCTUUR
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Meer afstudeermogelijkhe-
den in het wetenschappelijk onderwijs door
middel van een twee-fasenstructuur. Dat is
de essentie van het wetsontwerp dat minis
ter Pais vandaag aan de Tweede Kamer
heeft toegezonden. Een verschil met het eer
der verschenen voorontwerp is dat de ver
antwoordelijkheid van de universiteiten en
hogescholen in het uiteindelijke ontwerp
scherper worden geprofileerd.
Doel van de twee-fasenstructuur, die Pais in
een andere vorm ook in het HBO wil doorvoe
ren, is vooral het tegemoetkomen aan de indi
viduele en maatschappelijke vraag naar weten
schappelijke scholing en geschoolden. Pais
beoogt hiermee tevens een vergroting van de
flexibiliteit van het onderwijs. Ook moet de be
staande kloof tussen het HBO er^het weten
schappelijk onderwijs worden overbrugd.
In de nieuwe structuur kent het wetenschappe
lijk onderwijs twee fasen:
de eerste fase met een duur van vier jaar, di^
wordt afgesloten met het doctoraaldiploma;
de tweede fase, waarin een beperkt aantal
studenten de kans hebben een aanvullende spe
cialisatie-opleiding te volgen.
Bij de tweede-fase opleidingen worden vier
groepen onderscheiden:
de medische opleidingen met een cursusduur
van twee jaar;
de beroepsopleidingen met een duur van ma
ximaal twee jaar;
de onderzoekopleiding met een duur van
twee jaar;
de lerarenopleiding met een cursusduur van
maximaal één jaar.
Minister Pais heeft in het wetsontwerp ook af
gezien van het systeem van gescheiden finan
ciering voor de eerste en tweede fase. Met
name de instellingen zelf hadden hier ernstige
bezwaren tegen, omdat niet de universitaire
wereld maar de minister het aantal studenten
voor de tweede fase kon vaststellen. Nu ligt het
initiatief weer bij de instellingen, die het aantal
studenten per opleiding zelfstandig kunnen be-
WAGENINGEN/UTRECHT Een groot aantal studenten
van de Landbouwhogeschool in Wageningen houdt nog
steeds het hoofdgebouw bezet onder meer uit onvrede met
de plannen van de regering een twee-fasenstructuur voor
de universitaire wereld in te voeren. Een aantal studenten
in Utrecht hebben dit voorbeeld gevolgd met de bezetting
van het academiegebouw van de Utrechtse universiteit.
De Wageningse bezetters eisen een meer maatschappelijk
gericht onderwijs. De Utrechtenaren verwijten minister
Pais, dat hij nooit „zinnig overleg" over zijn twee-fasen
structuur heeft gevoerd.
9ti het begin van de synode der Oek-
jnse bisschoppen heeft zich deze
ie)cj !k een klein maar niet onbetekenend
'Ident voorgedaan, aldus méldt onze
respondent in Rome. Toen de vijftien
Ie westelijke wereld in ballingschap
per inde bisschoppen drie hebben zich
perstmeld „om gezondheidsredenen"
van de Sixtijnse kapel naar de ver-
9. ïgerzaal begaven, waar ook de synode
zaai Nederlandse bisschoppen is gehou-
M stevende de 88-jarige kardinaal Jo-
Jf^jSlipyj regelrecht op de voorzittersze-
^^f. Een Vaticaanse monsignore hield
BB# tegen. „Eminentie", zei hij, deze
is gereserveerd voor de paus".
;kend nam kardinaal Slipyj toen plaats
Ie voorste stoel aan de zijkant van de in
(ijzervorm geplaatste vergadertafels,
incident is tekenend voor de geladen
sfeer waarin de synode der buiten hun va
derland wonende Oekraïense bisschoppen
is begonnen.
Kardinaal Slipyj, die achttien jaar gevan
gen heeft gezeten in de Sovjet-Unie op be
schuldiging van collaboratie met de Duit
sers tijdens de TweedeWereldoorlog, be
schouwt zichzelf als de geestelijke leider
der Oekraïense katholieken. Hij doet al
meer dan tien jaar pogingen om te worden
benoemd tot patriarch van de Oekraïne. Hij
wil tevens de zetel van het patriarchaat in
Kiev bezetten. Als patriarch zou hij het
recht hebben tot het benoemen van Oek
raïense bisschoppen.
Paus Paulus VI heeft daar, gezien de deli
cate verhoudingen met de Sovjet-Unie en
de overige landen van Oost-Europa nim
mer gehoor aan gegeven. Paus Johannes
Paulus II wil de kwestie van het patriar
chaat eveneens laten rusten. De opvatting
is, dat Slipyj door zijn verheffing tot kardi
naal in 1965, nadat hij aan het begin van
het tweede Vaticaanse concilie was vrijge
laten onder Chroesjtsov, voldoende genoeg
doening is gegeven. Verder vrezen zij, dat
een benoeming van kardinaal Slipyj niet in
goede aarde zou vallen bij de Russisch-or-
thodoxe kerk en de regering der Sovjet-U
nie, waartoe een groot deel van de Oekraï
ne thans behoort.
In tegenstelling tot de synode der Neder
landse bisschoppen is de Romeinse curie
thans slechts karig vertegenwoordigd. Het
gaat ook om heel andere zaken. De aanwe
zigheid van mgr. Silvestrini, die de „bui
tenlandse zaken" van de Heilige Stoel be
hartigt, vormt een aanwijzing, dat het op
gang brengen van een dialoog tussen de
oosterse kerken en de Heilige Stoel een
kwestie is die ook de Oekraïense bisschop
pen raakt. De orthodoxe kerk in Rusland
heeft zich nooit verzet tegen het streven
van de Sovjetrussische regering, om de
Oekraïense katholieken onder druk bij de
orthodoxen onder te brengen. De in Rome
vergaderende bisschoppen, die thans in de
Verenigde Staten, Zuid-Amerika, West-Eu
ropa en Australië leven, hebben zich daar
juist altijd tegen verzet.
Toen de stokoude kardinaal aanstalten
maakte een lang referaat te gaan houden
over „de lijdende kerk in de Oekraïne",
kapte de paus hem in hét Oekraïens af met
de opmerking, dat het nu gaat om een gere
glementeerde buitengewone synode.
Sinds zijn vrijlating uit de Russische straf
kampen woont kardinaal Slipyj in het Vati-
caan. Hij gedraagt zich daar is een lastig
man. Bij plechtige gelegenheden verschijnt
hij nooit als kardinaal maar altijd als een
oosterse patriarch. Deze titel heeft hij zich
zelf aangemeten, met steun van de overige
Oekraïense bisschoppen, die Paulus VI,
noch Johannes Paulus I en II ooit als paus
hebben willen erkennen.
Door hun houding vormen kardinaal Slipyj
en zijn bisschoppen een obstakel voor de
door het Vaticaan nagestreefde Ost-poli-
tiek. Het Vaticaan streeft er naar om tij
dens deze synode een co-adjutor voor kar
dinaal Slipyj te benoemen met recht van
opvolging. Die benoeming kan, nu er geen
patriarch is, ook al meet Slipyj zich die
waardigheid aan, door niemand anders ge
schieden dan door de paus. Op deze manier
zou het Vaticaan meer vat krijgen op de
Oekraïense katholieken die hoe langer hoe
meer los komen te staan, niet alleen van
Rome maar ook van de Russisch-orthodoxe
kerk. In wezen gaat het om een reorganisa
tie van de Oekraïense kerk in de diaspora
met een vastere aanhechting aan Rome.
Is Johannes Paulus II
ft gisteren tijdens zijn
telijkse algemene au-
itie bekendgemaakt,
hij van 2 tot en met 12
een bezoek zal brengen
i; Afrika. Tijdens zijn
aandoen. Het kabinet van
de president van Kenia
heeft bekendgemaakt, dat
de paus op 6 mei een drie
daags bezoek aan Kenia
zal beginnen.
Er is nog geen beslissing ge
nomen over de toekomstige
status van prof. Hans Küng
aan de universiteit- van Tü-
bingen. De faculteitsraad, die
deze week in een buitenge
wone zitting bijeenkwam, is
zonder een besluit te nemen
geëindigd. Voordat een be
slissing kan worden genomen
moeten er nog meer perso
nen en instanties worden ge
raadpleegd, zo deelde een
woordvoerder van de univer
siteit mee. Aan prof. Küng
hoogleraar dogmatiek en oe-
cumenica aan de katholieke
theologische faculteit in Tü-
bingen, werd in december de
kerkelijke leerbevoegdheid
ontnomen door de Vaticaanse
congregatie voor de geloofs
leer.
Een op de vijf hervormden
bezoekt 's zondags de kerk.
Met Pasen loopt dit op tot
een op de vier. Dit blijkt
uit tellingen, die het KAS-
KI te Den Haag in 1979 op
twee zondagen in maart en
op eerste Paasdag heeft
verricht. Ongeveer 150.000
hervormden (ongeveer vijf
procent) nam op eerste
Paasdag 1979 deel aan het
Avondmaal. Er zijn 2,9 mil
joen hervormden.
De bisschoppen van Quebec
hebben zich bereid getoond
het bezetten van belangrijke
functies in de kerk door
vrouwen te bevorderen. Als
secretaris-generaal van het
episcopaat van Quebec is be
noemd zuster Gisele Turcot
(40). Zuster Turcot is maat
schappelijk werkster en is ac
tief voor de vrouwenbewe
ging binnen de kerk.
Erich Honecker, partijlei
der en president van de
DDR wordt de voorzitter
van het Martin-Lutherco-
mité van de DDR, waarin
vertegenwoordigers van
partij, wetenschap en cul
tuur ziting zullen nemen.
Vertegenwoordigers van de
Evangelische Kerk, die
haar ontstaan aan Luther
dankt, heeft al in 1978 een
eigen comité gevormd. Dit
alles ter voorbereiding van
de vijfhonderdste geboorte
dag van Maarten Luther,
waarvoor de herdenkings
festiviteiten hun beslag
zullen krijgen in 1983.
Van 18 tot 20 juni zal in
Dresden in de DDR de ze
vende voltallige vergadering
worden gehouden van de
„Berlijnse conferentie van
Europese katholieken" (BK).
Twee- tot driehonderd mede
werkers en sympathisanten
van deze door Oost-Berlijn
gesubsidieerde organisatie,
die politiek de lijn van Mos
kou volgt, zullen eraan deel
nemen. Het thema is „Twin
tig jaar tot 2000". Men zal
zich bezighouden met kwes
ties rond ontspanning, ont
wapening en vrede.
Herdenkings
dienst
voor
mgr. Romero
Voor de maandag ver
moorde aartsbisschop
Romero van San Salva
dor wordt zaterdagmid
dag een herdenkings
dienst gehouden in de
kathedrale kerk te
Utrecht.
Deze plechtigheid, die om
twee uur begint, wordt ge
organiseerd door het Cen
traal Missie Commissa-
riaat/CEBEMO, de r. k.
vredesbeweging Pax
Christi, de Bisschoppelijke
Vastenactie, de Neder
landse Missieraad, de in
terkerkelijke hulpactie
voor Latijns-Amerika „So-
lidaridad" en de bisschop
pelijke commissie „Justitia
et Pax". Tijdens de
plechtigheid zal het woord
worden gevoerd door mgr.
Th. Zwartkruis, bisschop
van Haarlem, door Jan
Zijerveld van het Centraal
Missie Commissariaat en
Ed van der Walle van CE-
BEMO.
