Amerikanen willen meer
esterse solidariteit
SCHMIDT WIJST BEMIDDELAARSROL AF
Schmidt en
Giscard over
Midden-Oosten
loorzitting over
_traf voor grootste
(ïassamoordenaar uit
eschiedenis VS
Vreedzame oplossing
crisis blijft
nog steeds mogelijk
lijst met namen voor Surinaams zakenkabinet
loeilijkheden
innen Spaanse
regeringspartij
CYRUS VANCE:
UITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 13 MAART 1980 PAGINA 17
SHINGTON Presi-
Carters voornaamste
iseur in veiligheidsaan-
nheden, Zbigniev
inski heeft gisteren om
tastbare solidariteit
gd van de Westerse
Igenoten inzake Afgha-
tn. Hij riep met name
t-Duitsland en Japan op
nen met de Verenigde
,ten „effectieve maatrege-
te nemen tegen de Sov-
Unie voor de militaire in-
É^entie in Afghanistan.
j bondgenootschappelijke
pariteit vereist het, de col-
leve veiligheid van het
tten vraagt erom," aldus
zezinski. In Brzezinski's
[rden klonk de Ameri-
hse ergernis door over de
frves van de Westeuropea-
de Amerikaanse strafmaa-
elen met name econo-
the te ondersteunen,
eezinski vervolgde: „Wij
vaarden niet de stelling dat
spanning tussen oost en
jt en de veiligheid te schei-
te zijn, in het bijzonder
I in het kader van een uit
daging die eerder van invloed
is op Europese en Japanse be
langen dan die van onszelf."
In West-Europa is, zoals be
kend op „Afghanistan" veel
terughoudender gereageerd
juist met het oog de broze oost
west betrekkingen niet al te
veel te schaden.
Brezezinski wees daarentegen
op de Westeuropese afhanke
lijkheid van de olie uit de Per
zische Golf, die na Russische
interventie in Afghanistan on
der sterke invloed van de Sov
jet-Unie dreigt te komen.
„Hun toekomst hangt af van
de toevloed van olie uit een
gebied dat vrij van Russische
dreiging moet zijn", aldus Car
ters veiligheidsadviseur.
Een nieuwe analyse van het in
Londen gevestigde Instituut
voor Strategische Studies
maakt gewag van het feit dat
de toekomst voor het Westen
somber is, tenzij de groeiende
macht van Rusland rond de
Perzische Golf wordt gestuit
door een grotere bemoeienis
van Amerika en de NAVO
met dit gebied. In het rapport
wordt gesteld dat na het weg
vallen van Iran als westerse
bondgenoot het Westen uiterst
weinig hoop kan hebben de
gebeurtenissen in het gebied te
sturen, maar slechts kan stre
ven naar een invloedseven-
Het streven van Rusland naar
militaire en strategische over
heersing in dit gebied heeft
zich pas de laatste tijd op het
gebied rond de Perzische Golf
gericht. Volgens de analyse
heeft Amerika bij de Perzische
golfstaten nu de naam van een
„onbetrouwbare bondgenoot"
en de reputatie van een „be
moeizuchtig en opdringerig"
land. Maar volgens het rapport
heeft de Sovjet-Unie ook pro
blemen want de meeste islami
tische staten beschouwen Rus
land als een atheistische en
een op verovering gerichte
macht die eerder de veiligheid
bedreigt dan verzekert.
Deze zwaar beschadigde Russische tanks werd gisteren
aangetroffen op de hoofdweg tussen Kaboel en de
noordelijk gelegen Russische grens. De weg waarlangs
zeer veel Russisch oorlogsmaterieel Afghanistan bin
nenkomt is herhaaldelijk het doelwit geweest van het Af
ghaanse verze\
BONN In antwoord op een brief
die hij vorige week ontving van de
Russische president Brezjnev
heeft de Westduitse bondskanse
lier Helmut Schmidt gisteren nog
eens benadrukt dat er geen sprake
van kan xijn dat zijn land kan be
middelen tussen de Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie. „Ons land is
zelf partij als lid van het westerse
bondgenootschap".
In Brezjnevs brief die weer een ant
woord vormt op een brief die
Schmidt in februari schreef, zet Brez
jnev, aldus Schmidt, de Russische
zienwijze inzake Afghanistan „in
harde en nuchtere bewoordingen"
uiteen.
Het Russische persorgaan Pravda
meldt uit Afghanistan dat het verzet
in Afghanistan steeds minder wordt.
„De Afghaanse regering heeft een
aantal opstandige stammen in het
land overgehaald het door Moskou
gesteunde regime van Babrak Kar
ma! op te geven. Ook meldt het blad
dat de noodzakelijke voorwaarden
geschapen worden voor terugkeer
van degenen die het land hebben
verlaten. Dit is evenwel in tegen
spraak met berichten van opstande-*
lingen dat Russische en- Afghaanse
troepen aanvallen uitvoeren op stel
lingen in het zuidoostelijk gebied na
bij de Pakistaanse grens.
De Russen zouden verder volgens
Afghaanse verzetskringen gebieden
van opstandige stammen in centraal
Afghanistan hebben omsingeld. Ook
worden van verschillende fronten in
het land een groot aantal slachtoff-
fers gemeld zowel aan Russische als
aan de zijde van het Afghaans verzet.
/DRID De Spaanse regeringspartij UCD van premier
rez verkeert na de uitslag van de verkiezingen in Bas-
land het afgelopen weekeinde in grote moeilijkheden,
partij verloor bij deze verkiezingen voor het eigen parle-
it van de noordelijke provincie twee derde van haar
le parlementsverkiezingen van vorig jaar verworven
hang.
jrote overwinning ging in Baskenland naar de nationalisti-
1 partijen, die 42 van de in totaal 60 zetels in het parlement
lalden. Met name de sociaal-democratische en liberale stro-
gen binnen de partij hebben ernstige "kritiek op de huidige
■s van de regering. Ook op plaatselijk en regionaal niveau is
fCD onderhevig aan kritiek van haar leden, maar niets wijst
||pp het uiteenvallen van de partij, zoals door sommige waar-
Wkrs wel wordt verwacht.
Nederlandse school in
russel in brand gestoken
onze correspondent)
ISSEL - In de Brusselse gemeente Etterbeek is een houten
luw met twee klaslokalen van het Vlaams Atheneum in
gestoken. In een telefoontje aan het Belgische persbureau
k is de verantwoordelijkheid van de brandstichting opgeëist
l|een man die zei namens de GAF (Groupe d'Action Fran-
bne) te spreken. De groep was tot dusverre niet bekend. De
Üstichting heeft te maken met de ongeregeldheden in de
streek.
Achterschip tanker in veilige haven
Het achterstuk van de vorige week voor de Franse kust in tweeën gebroken olietan
ker „Tanio" is gisteren de haven van Le Havre binnengesleept. Men heeft nu een be
gin gemaakt met het overpompen van de nog 10.000 ton In de tanks aanwezige olie.
BONN De Westduitse bondskanselier Helmut Schmidt
zal zondag in Hamburg een ontmoeting hebben met de
Franse president Giscard d'Estaing over het Midden-Oos
ten.
Daarbij zal zowel de reis van Giscard door zes landen in het
Midden-Oosten als de recente ontmoeting van Schmidt met pre
sident Carter ter sprake komen. Ongetwijfeld zal ook worden
gesproken over de komende nieuwe Westeuropese verklaring
over het Midden-Oosten, die men gereed wil hebben als de be
sprekingen tussen Israël en Egypte over Palestijnse autonomie
zouden mislukken. In die Europese verklaring zullen zeker het
bestaansrecht van Israël en het zelfbeschikkingsrecht van de
Palestijnen worden betrokken.
De volgende plenaire besprekingen over de Palestijnse zelfstan
digheid tussen Israël, Egypte en de Verenigde Staten zullen in
de laatste week van maart worden gehouden. Volgens de ver
dragen van Camp David moeten zij op 26 mei afgerond zijn. Ge
noemde Westeuropese verklaring zou eerst daarna bekend wor
den gemaakt.
Fabrikanten voorbehoedsmiddelen bestraft
MILAAN Een vrouwelijke rechter in Milaan heeft woensdag
twee vertegenwoordigers van firma's die voorbehoedsmiddelen
maken elk tot vier maanden gevangenisstraf veroordeeld nadat
het bewijs was geleverd dat 218 vrouwen die de middelen had
den gebruikt zwanger waren geworden.
Maria Luisa Martino veroordeelde Claudius Hoffmann van de
Duitse firma Patentex GmbH en Sigfrido Lazzari van de Mila
nese firma Green Line.
John Gacy
CAGO De jury van een recht-
in Chicago heeft gisteren de 37-ja-
John Gacy schuldig bevonden aan
Giord op 33 jongemannen. Gacy is
ee de grootste massamoordenaar
Je Amerikaanse geschiedenis. De
van zeven mannen en vijf vrou-
verwierp het argument van de ver
ing, dat de voormalige aannemer
inde zeven jaar een twee levens
Het proces verandert nu in een
itting over de vraag of Gacy de
i moet krijgen.
op 21 december 1978 aangehouden tijdens
het onderzoek naar de verdwijning van
een jongeman uit het plaatsje Des Plaines.
Huilend had hij tegen een vriend gezegd,
dat hij een „een slecht mens" en een
moordenaar was. Toen de politie een na
der onderzoek instelde werden onder zijn
woning tientallen lijken aangetroffen.
Gracy bekende dat hij in de loop der jaren
meerdere jongemannen naar zijn woning
had gelokt waar hij hen, na mishandeling
en het onder bedreiging plegen van sexu-
ele handelingen, doodde.
Tijdens het proces werden meer dan hon
derd getuigen gehoord. Volgens de verde
diging waren de moorden een gevolg van
Gacy's gespleten persoonlijkheid, waarbij
tevens werd gewezen op getuigenverkla
ringen waarin hij als „charmant, attent en
een harde werker" werd afgeschilderd.
Zijn dwang tot moorden zou, aldus stelden
de verdedigers van Gacy, een gevolg zijn
van zijn „zeer bewogen jeugd" en een on
taarde vader die hem regelmatig sloeg.
Getuigen-deskundigen noemden Gacy
echter een man met een „buitengewone
afwezigheid van gevoel", waarna de open
bare aanklager hem afschilderde als een
„geslepen en berekenende moordenaar",
die zijn slachtoffers doodde „alsof het
vliegen waren". Hij eiste de doodstraf.
kunk Nederlanders bij terreurtop
an erA^T Bij de geheime topconferentie van internatio-
*n Dublin vorig jaar zijn ook Ne-
jnders aanwezig geweest.
dinsdag van de zijde van het Ierse Republikeinse Leger
in Belfast is vernómen, is tijdens deze top een reeks aan-
|i van de IRA op het Britse Rijnleger in West-Duitsland
lereid. Hierbij zijn al enige militairen gedood en gewond.
tntCM?e top voriS Jaar zomer in Dublin hebben leden deelgeno
om Nederlandse, Westduitse, Arabische, Italiaanse, Japan-
Franse groepen.
Britse EEG-bijdrage snel vaststellen
PARIJS De Franse regering wil dat de Europese Commissie
in Brussel, het dagelijks bestuur van de EEG, zo spoedig moge
lijk met voorstellen komt voor de hoogte van de Britse bijdrage.
Als de commissie er niet snel mee voor de dag de komt, ont
breekt de mogelijkheid om er nog goed over te praten en kan er
van een andere, lees lagere, bijdrage van de Britten aan de
EEG-begroting niet langer sprake zijn.
Vorig najaar dreigde de Britse eis op dat de Britse bijdrage aan
zienlijk verlaagd zou moeten worden, tot een ernstige crisis bin
nen de EEG te leiden.
WASHINGTON De Ame
rikaanse minister van bui
tenlandse zaken Cyrus Van
ce heeft gisterèn verklaard
dat de deur voor een vreed
zame oplossing van de
Iraanse gijzelaarscrisis nog
steeds openstaat.
Na een vergadering van vijf
uur met secretaris-generaal
Waldheim van de Verenigde
Naties en de leden van de
VN-onderzoekscommissie
riep Vance op tot geduld en
zei dat de Verenigde Naties
zouden blijven ijveren voor
de vrijlating van 49 gijze
laars in Teheran.
Secretaris-generaal Waldheim
verklaarde van zijn kant dat
de oplossing van de gijzelaars-
crisis zal afhangen van de
steun die de Iraanse president
Bani-Sadr morgen in de parle
mentsverkiezingen zal beha
len. Eerder had deze ver
klaard dat hij vrijlating pas op
zijn vroegst in mei verwacht,
wanneer het parlement zich
over de kwestie kan buigen.
Het conservatieve Britse dag
blad The Daily Telegraph be
richt dat de Iraanse „studen
ten" die de gijzelaars nu al
meer dan 130 dagen vasthou
den, in werkelijkheid een
groep elite-agenten zijn die
hun opleiding hebben ontvan
gen in de Sovjet-Unie. Het
blad baseert een en ander op
uitlatingen van de Ameri
kaanse generaal George Kee-
gan, oud-chef van de inlichtin
gendienst van de Amerikaanse
lucntmacht. Keegan had in
Londen gezegd dat er „onom
stotelijke bewijzen zijn" dat de
Sovjets in Iran een duizend
man sterke linkse militante
groep hebben gesticht waar
voor zij 150 miljoen dollar in
baar goud op tafel hadden ge
legd.
In Amerikaanse regerings
kringen wordt een bericht van
de televisiemaatschappij NBC
tegengesproken dat de Vere
nigde Staten momenteel meer
olie dan ooit tevoren invoeren
vanuit Iran. Onmiddellijk na
de gijzelingsaffaire in There-
ran kondigde president Carter
een invoerstop af voor Iraanse
olie. De Iraanse regering ver
klaarde tegelijkertijd geen
druppel olie meer uit te voe
ren naar de VS. De NBC be
richtte echter begin deze week
dat in januari een recordhoe-
veelheid Iraanse olie de VS
was ingevoerd. Volgens
woordvoerders van het Ame
rikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken betrof dit olie
die al voor de afkondiging van
de boycot onderweg was naar
de VS. Nadien zou de boycot
volledig van kracht zijn.
O; Br,
ÓIZ
onze speciale verslaggever)
.MARIBO Informateur mr.
Bruma heeft president Ferrier van
ame gisteren een lijst met namen
ïandigd van mensen, die zitting wil-
emen in het te vormen zakenkabi-
Twee militairen en een vrouw ma-
'r onder meer deel van uit. Naar ver
heeft men een medicus aangetrok-
voor de functie van minis te r-presi-
Het optreden van de militaire raad begint
overigens steeds meer een padvinderachtig
karakter te krijgen. Vooral sergeant-majoor
Bouterse weert zich geducht. Zo gaf hij eer
gisteren het startsein voor een grote schoon
maak van Paramaribo. Ook bracht hij een
bezoek aan een school, waar de leerlingen
de verzekering werd gegeven, dat alle. wer
klozen tot de laatste man aan het werk zul
len worden gezet. Ontroerd nam hij de
dankbetuigingen in ontvangst van een meis
je, over het feit dat haar pappie dankzij de
avondklok 's avonds thuis bleef en niet
naar zijn vriendin ging. Hij kreeg verder de
verzekering, dat de leerlingen heel goed
hun best doen het volkslied uit het hoofd te
leren en dit elke dag bij het vlaghijsen te
zingen.
Gistermiddag nam sergeant-majoor Bouter
se die zich in een zwarte Mercedes laat
rondrijden in gezelschap van mederaad
slid sergeant Abrahams een kijkje bij de
Visserijdienst van het ministerie van Land-
i».bouw, Voedselvoorziening en Visserij. Ze
hoorden er klachten aan over het slechte
functioneren van de dienst en van de stich
ting voor Visserijbevordering.
Een urgentieprogramma om Suriname's rij
ke visgronden te exploiteren, ligt al tijden
in de 1a. Het is een doorn in het oog van
veel Surinamers, dat de garnalenvisserij
grotendeels in buitenlandse handen is. Op
de trawlers bijvoorbeeld bestaat de beman
ning voor 99 procent uit buitenlanders. Eco
nomisch is de garnalenvisserij belangrijk
voor het land: de exportwaarde van garna
len ligt hoger dan die van rijst.
Een grof schandaal wordt hier genoemd de
manier waarop men is omgegaan met de
twee door Japan geschonken opleidings
schepen voor de visserij, ter gelegenheid
van de onafhankelijkheid. De zes „bijgele
verde" deskundigen vertrokken na twee
jaar van armoe maar weer naar Japan. Ze
hadden geen slag uitgevoerd. Van de oplei
ding van jongeren voor de visserij was geen
spaan terecht gekomen.
Oproer in Syrië
door leger
gedempt
DAMASCUS Slechts door
een massaal ingrijpen van de
strijdkrachten is de Syrische
regering er vorige week in ge
slaagd een gewapend oproer
neer te slaan van groeperingen
behorende tot de Mohamme
daanse Broederschap, ze meldt
het Franse dagblad Le Monde.
In Aleppo zouden de islamiti
sche rebellen openbare gebou
wen hebben aangevallen,
auto's en het spoorwegstation
in brand hebben gestoken en
de kantoren van de Syrische
en Russische luchtvaartmaat
schappij hebben vernietigd.
Naar schatting 8.000 militai
ren, ondersteund door heli
kopters, moesten ingeschakeld
worden om de opstandelingen
het hoofd te bieden.
Zweden pleit
voor Europese
ontwapening
STOCKHOLM De Zweedse
minister van buitenlandse za
ken, Ola Ullstein, heeft in de
Riksdag, het Zweedse parle
ment, gepleit voor een breed
opgezet program voor ontwa
pening in Europa en verklaard
dat een conferentie over dit
onderwerp in Zweden gehou
den kan worden.
Ullstein wees erop dat de ex
plosieve kracht van de in Eu
ropa opgeslagen kernwapens
al 50 keer zo groot is als die
van alle conventionele wapens
die in de Tweede Wereldoor
log zijn gebruikt. „Maar," al
dus de Zweedse minister, „de
bewapening in Europa wordt
niet opgevoerd voor een moge
lijk conflict tussen de Europe
se landen, maar is in wezen
een zaak van de supermogend-
heden."
Geen losgeld
voor gegijzelden
in Bogota
BOGOTA De meeste van
de buitenlandse regeringen
wier ambassadeurs door linkse
guerrillastrijders in de Domi
nicaanse ambassade in Bogota
worden gegijzeld, zijn tégen
het betalen van een losprijs in
ruil voor vrijlating.
Na een ontmoeting tussen ver
tegenwoordigers van landen
wier ambassadeurs worden ge
gijzeld en de Columbiaanse
minister van buitenlandse za
ken, Diego Uribe Vargas, ver
klaarde een woordvoerder van
de Amerikaanse ambassade
dat ziin regering uit principe
geen losprijs wil betalen. Een
Egyptische diplomaat liet zich
in dezelfde zin uit.
Zimbabwe
maand later
onafhankelijk
SALISBURY De onaf
hankelijkheidsdag van Zim
babwe (Rhodesië), die vast
gesteld was medio deze
maand, zal waarschijnlijk
een maand later vallen en
wel op half april.
Dit is vernomen uit Britse
kringen in Salisbury. De reden
van het uitstel is, dat men dan
meer tijd zal hebben om de
rust in het land te laten weer
keren.
In het kader van plannen om
de economie van Zimbabwe
weer op gang te krijgen, zal de
arme bevolking delen in de
rijkdom van het land. Dit
heeft de minister van finan
ciën, Enos Nkala verklaard.
Nkala zei, dat in het verleden
op economisch gebied gediscri
mineerd is: „Dit zal ook nu ge
beuren, maar dan ten voordele
van de armen".
Pleidooi voor
dit jaar nog
Europees
paspoort
STRAATSBURG De
Nederlandse liberaal,
mr. Berkhouwer, heeft
in het Europese parle
ment in Straatsburger
warm gepleit voor de in
voering van een Euro
pees paspoort nog voor
het einde van het jaar.
„De gewone man en
vrouw in Europa zien
vaak voor de bureaucrati
sche bomen van Brussel
het Europese bos niet
meer. Wat zich op de top
pen van de bergen afspeelt
van de hoge Europese po
litiek ligt voor hen in de
nevelen, die deze bergen
omringen. Laten wij in he
melsnaam de eenvoudige
dingen volbrengen, die
iets zeggen tot de gewone
Europese burger", aldus
mr. Berkhouwer.
De liberale afgevaardigde
zei dit bij de behandeling
van een ontwerpresolutie
van de Italiaanse christen
democraat Mario Pedini,
waarin om een snelle in
voering van een Europees
paspoort gevraagd wordt.