Veiligheid op de tocht bij
LPG-aanlanding in Rijnmond
- ECONOMIE' LEIDSE COURANT DONDERDAG 13 MAART 1980 PAGINA 11
Bijna 30 minder winst bij Wessanen
Flinke noodvoorraad
van FAO noodzakelijk
NEW DELHI De voedselvoorraad voor
noodgevallen van de FAO, de Voedsel- en
Landbouworganisatie van de Verenigde
Naties, moet worden vergroot van 300.000
tot 2,5 miljoen ton, zo heeft de directeur-
-generaal van de FAO, Edouard Saoma,
gisteren betoogd. Daartoe zou er een confe
rentie moeten worden gehouden waarbij
afspraken moeten worden gemaakt. Sao
ma is in New Delhi voor een regionale bij
eenkomst van de FAO.
Saoma verklaarde dat er op het ogenblik in
de wereld een overchot aan graan is van 262
miljoen ton, wat het verbruik van twee
maanden dekt. Het meeste van dat graan ligt
echter opgeslagen in de Verenigde Staten en
Canada. De ontwikkelingslanden worden
steeds meer afhankelijk van het buitenland
voor hun voedselvoorziening. Voor dit jaar
wordt hun graanimport geraamd op 75 mil
joen ton terwijl zij in het begin van de jaren
zeventig nog jaarlijks vijftig miljoen impor
teerden.
Staalproduktie in
EEG goed op peil
BRUSSEL De Europese Commissie
raamt de produktie van ruwstaal in de
lidstaten van de Europese Gemeenschap
van Kolen en Staal in het tweede kwar
taal van dit jaar op 34,5 miljoen ton, een
vrijwel net zo'n grote produktie als voor
de aflopende drie maanden is voorzien. In
het tweede kwartaal van 1979 werd 35,3
miljoen ton geproduceerd.
In gisteren gepubliceerde prognoses verwijst
de commissie naar problemen van de staalin
dustrie die het gevolg zijn van grondstoffen-,
energie- en loonkosten. Daardoor kunnen de
staalbedrijven maar 65 procent van hun ma
chinepark gebruiken voor de produktie. De
staalindustrie in de EGKS heeft niet alleen te
lijden van de nu al elf weken durende sta
king in Britse bedrijven maar ook van de
slechte vooruitzichten voor de export naar de
Verenigde Staten en Japan.
Spuitbusindustrie
voelt zich bedreigd
DEN HAAG De maatregelen die de rege
ring overweegt te nemen tegen het gebruik
van spuitbussen zullen leiden tot de sluiting
van zeker drie bedrijven. Enkele andere be
drijven zullen in ernstige moeilijkheden ko
men. De ongeveer vijftig bedrijven die deze
tak van industrie telt zal ongeveer 30 procent
van de afzet verliezen. Thans bedraagt de ge
zamenlijke jaaromzet ruim 200 miljoen gul
den. Dit blijkt uit een enquête van de Neder
landse Aerosol vereniging, waarvan de resul
taten gisteren zijn aangeboden aan minister
Ginjaar van volksgezondheid en milieuhygië
ne. Volgens het ministerie zal de schade niet
zo groot zijn: de Aerosol vereniging gaat uit
van een algeheel verbod van het drijfgas, ter
wijl de minister de produktie met de helft wil
terugdringen.
Exxon voorziet
toeneming
energievraag met 2,5 pet
NEW YORK De komende twintig jaar
neemt de vraag naar energie met maar 2,5
procent per jaar toe, terwijl de economische
groei 3,5 procent per jaar zal bedragen, zo
schrijft de Amerikaanse oliemaatschappij
Exxon Corporation in een rapport over voor
uitzichten voor energie. In de niet-commu-
nistische landen bedraagt de vraag naar ener
gie in 1990 uitgedrukt in eenheden olie
bijna 130 miljoen vaten (van 159 liter) en in
2000 meer dan 160 miljoen vaten, respectieve
lijk 33 en 66 procent meer dan in 1978, zo
schrijft Exxon. Als de economische groei een
half procent afwijkt van de ramingen, kan de
vraag in 1990 zes miljoen vaten per dag klei
ner of groter uitvallen en in 2000 dertien mil
joen vaten.
Kon. Olie
omhoog
AMSTERDAM De Am
sterdamse effectenbeurs leg
de gisteren wat meer activi
teit aan de dag. De koersen
van de internationals en ook
van de scheepvaart liepen
op. Belangstelling bestond
er verder voor de obligatie-
markt. De staatsfondsen no
teerden nagenoeg onveran
derd.
De markt echter beoordeelde
de toewijzing van 1 miljard
op de jongste 11,5 pet lening,
die 100,5 noteerde, positief. Er
'dijkt vertrouwen te heersen
in de huidige rentestand, an-
was er niet voor zo'n
^jroot bedrag ingeschreven, zo
meenden beurskringen. Men
voegde hieraan toe, dat de ta
rieven op de markt voor on
derhandse leningen en ook op
de geldmarkt wat terugliepen.
Kon. Olie won bijna 2 op
sN ƒ161,60, voornamelijk als ge
volg van een hoger Wall
Street. KLM boekte een winst
jvan 60 cent op 67,80. Akzo
ging een dubbeltje vooruit op
ƒ23,90 en Unilever twee dub-
peltjes op 107,80. Hoogovens
noteerde onveranderd 19,20.
Alleen Philips moest terug en
wel 10 cent op 18,10.
Deli zakte 1,30 op 81,20, ter-
vijl HVA 40 cent klom op
%",20.
scheepvaart had duidelijk
ie goede koers te pakken. Van
Ommeren steeg maar liefst 6
op/ 211, door wat vraag terwijl
het aanbod opgedroogd was.
KNSM won 1,10 op 67,60 en
Nedlloyd 1,40 op ƒ74,70.
De financiële sector was ver
deeld. ABN steeg een gulden
op 273, Nationale Nederlan
den daarentegen verloor 90
cent op 107,30.
Op de lokale markt waren er
wat koersschommelingen in de
voedingssector. Nutricia won
ƒ1.50 op ƒ22 en Wessanen
1.30 op 40.50. Meneba, daar
entegen, verloor 1.80 op
ƒ40.20 en Kiene ƒ7 op ƒ300.
Bols liet ƒ1.90 liggen op ƒ56.
Ahold werd 1 duurder op
70 en Schuitema 3 op 127.
Blijdenstein was op een 3 ho
gere koers van ƒ35 niet te
koop. Goed in de markt lagen
verder Borsumy-Wehry, Hol-
doh en Burhrmann-Tetterode.
Zwak gestemd was Volker-
j-Stevin met een verlies van 1
op ƒ50. Schokbeton zakte 3
op 40 en Vmf 50 cent op
30.50. Bij Otra was de daling
nog niet tot staan gebracht.
Het fonds daalde 2 op 70.
Tilburgsche Water was op
t950, 50 lager, niet te slijten,
ager waren onder meer Pak
hoed, Elsevier-NDU èn Stad
Rotterdam.
MARKTEN
GROENTEVEILING LEIDEN. 12 maart
1980 appels 62-82, aardappelen
14-25, andijvie 130-150, snijbonen
6.10-10.40, spekbonen 410-530, ra
barber 145-200, spinazie 135-175,
spruiten A 163-176, spruiten B 145-
250, spruiten C 235-270, champig
nons 410-430, uien 34-51, witlof 190-
195, sla zwaar 23-27, selderie 18-27.
kalm.
COOP. VELITWSE EIERVE1UNG BARNE-
VELD: 13 maart
ivoor 2.262.240 stuks, stemming redell|k.
.zen (gulden per 100 stuks): eieren van
50-51 gram 11.85. 56-57 gram 14.25, 60-61
Br*m 14.60-14.55. 65-66 gram 14.55-15.50.
VEEMARKT DEN BOSCH:12 maart
OEN BOSCH - Aanvoer: totaal 9773 stuks,
underen 2890. graskalveren 740, vette kal
den 3275. schapen 1849. lammeren 36.
0«tten 15. slachtvarkens 941, slachtrunde-
ren 1390. Prljzeln In guldens: melk- en kali-
koelen 1625-2825. gulste koelen 1375-2075.
I vaarzen 1550-1900, pinken 1225-1450.
1 Oraskavteren 725-1050. nuchtere kalveren
I '25-1050. nuchtere kalveren voor lok en
meslerij per stuk roodbont 260-480. zwart-
f bont 170-365. weldeschapen 125-160. lam-
k "wen 130-160. stieren 1e kwal. 7.30-7,85.
12e kwal. 6.40-7.25, vaarzen 1e kwal.
R 6.75-8.00. 2e kwal. 5.95-6.65. koelen 1e
kwal. 6.50-7.60. 2e kwal. 5.95-6.45, 3e kwal.
5.70-5.90. worslkoelen 4.85-5,85. vette kal
veren 1e kwal. 5.80-5.95. 2e kwal. 5.60-5.80,
Je kwal. 5,35-5,55. slachtzeugen Ie kwal.
2,79-2.84. 2e kwal. 2.72-2.78. 3e kwal.
5,35-5.55. slachtzeugen 1e kwal. 2.79-2.84,
2» kwal. 2.72-2.78, 3e kwal. 2.60-2.70. vette
«hapen 185-255. vette lammeren 175T245.
Overzicht (resp. aanvoer, handel en prijzen):
'"elk- en kallkoelen: ruim - redell|k - weinig
verandering, gulste koelen: behoorlijk -
•troef - ongeveer prijshoudend, graskelve-
groot - rustig - vrijwel stabiel, vette kal
veren: beknopt - kalm - aflopende prijzen,
""«ere kalveren: groot - traag - Iets ge-
Onikt, schapen en lammeren: Iets minder -
J®ed - prijshoudend, slachtvee: ruimer - ru-
Mj0 gehandhaafd, slachtzeugen: gewoon -
™"4er vlot - moeizaam of niet te hand ha-
Kamerlid Moor geeft strijd tegen regeringsplannen niet op
DEN HAAG Er zal niets terecht
komen van de plannen van de rege
ring, het gemeentebestuur van Rot
terdam, de Rijnmondraad, de pro
vincie Zuid-Holland en Shell/BP één
centrale plaats voor de verwerking
van petroleumgas (LPG) in Rijn
mond te realiseren. De aan- en af
voer van LPG zal ook met de bouw
van een centraal LPG terminal, ge
spreid blijven gebeuren waardoor de
gevaren rond het LPG transport niet
noemenswaardig worden terugge
bracht. Bovendien zal er niets te
recht komen van de afvoer van het
gas via pijpleidingen door het land,
zoals de betrokkenen willen. De af
voer zal naar alle waarschijnlijk
heid ook in de toekomst met binnen
vaartschepen, treinen en tankauto's
geschieden.
Deze niet malse kritiek op de plannen
van een centrale verwerkingsplaats
voor LPG in ons land met een capaci
teit van 5 miljoen ton per jaar, is af
komstig van het PvdA Tweede Kamer
lid Frans Moor. Kritiek die het Kamer
lid naar voren brengt vlak voordat het
ministerie van Economische Zaken een
beslissing moet nemen over de subsi
dieaanvraag die Shell/BP heeft gedaan
voor het bouwen van de nieuwe LPG
verwerkingsplaats waarmee een totale
investering van fl. 515 miljoen is ge
moeid. Het ministerie zal over deze
aanvraag begin april moeten beslissen.
Een beslissing die echter op losse
schroeven is komen te staan nu de on
derhandelingen van de drie betrokken
regionale bestuurscolleges met
Shell/BP over het stellen van nadere
voorschriften aan de bouw van het
LPG terminal (dat in 1982 klaar zou
moeten zijn) niet verlopen zoals ver
wacht.
Voorwaarden
Moor wijst er in de eerste plaats op dat
de drie bestuurscolleges willen dat
Shell/BP de terminal ook beschikbaar
stellen voor andere gebruikers, zoals de
oliemaatschappijen Esso en Gulf die nu
een éigen LPG verwerking hebben op
hun terreinen in Rijnmond. Shell/BP
wil dit op zich wel toestaan mits de an
dere maatschappijen daar de normale
tarieven voor gaan betalen en Shell/BP
zelf voorrang krijgt bij het gebruik van
de terminal. Bovendien zouden andere
gebruikers niet meer dan 150.000 ton
LPG per jaar op de terminal mogen
verwerken. Het is dan ook geen won
der te noemen dat Esso en Gulf inmid
dels hebben laten weten niet voor acti
viteiten bij Shell/BP te voelen. Boven
dien is de genoemde voorwaarde (be
doeld om aanlanding yan LPG te con
centreren en daarmee de gevaren er
van terug te brengen) niet hard te ma
ken, zo meent Moor.
De voorwaarde moet namelijk in een
z.g. letter of intent komen te staan, het
geen betekent dat het geen onderdeel is
van een wettelijke regeling (zoals ver
gunning en in het kader van de Hin
derwet, Wet luchtverontreiniging of
subsidieverlening door het rijk aan
Shell/BP in het kader van de Wet se-
lektieve investeringsrekening dat wel
zijn), waardoor een céntralisatie door
de overheid niet af te dwingen valt.
Ook zal Shell/BP de voorwaarde in een
privaat rechtelijke procedure kunnen
aanvechten hetgeen een jarenlang pro
ces kan worden. „De voorwaarde is
niet hard te maken en de onveiligheid
Frans Moon werkgelegenheidsaspect overschat...
blijft bestaan. De nota van het rijk over
de LGP-aanlanding klopt op dit punt
niet", zo meent Moor. Ook andere olie
maatschappijen zullen niet gedwongen
kunnen worden van het SHell/BP
project gebruik te maken. Doet men dit
wettelijk, dan zal het de staat honder
den miljoenen aan schadevergoedingen
kosten, zo meent de socialist.
Pijpleiding
Ook het tweede element in de plannen,
afvoer van LPG via pijpleidingen om
dat dit veiliger zou zijn, wijst Moor van
de hand. „Dat kost enorm veel geld.
Bovendien moeten die pijpleidingen
door steden en dat is onaanvaardbaar.
De bestaande ondergrondse straat voor
pijpleidingen in Rijnmond is vol. Alle
verhalen dat er nog wel een oude pijp
uit zou kunnen, zijn flauwe kul. Boven
dien zal men voor de aanleg van nieu
we pijpleidingen vergunningen moeten
hebben op basis van de Wet ruimtelijke
ordening. Daartegen zullen vanuit de
bevolking honderden bezwaarschriften
worden ingediend. Dat gaat jaren kos
ten. Dat terwijl LPG hoogstens voor
tien tot vijftien jaar te gebruiken is om
dat daarna de olieproduktie gaat afne
men (LPG is een produkt dat voort
komt uit oliewinning, red.) Dacht je nu
heus dat de industrie enorme bedragen
zou gaan uittrekken voor de aanleg van
pijpleidingen als die vrijwel zeker nooit
gebruikt kunnen worden. Nooit. Waar
om dacht je dat Shell/BP een vergro
ting van de overslagcapaciteit heeft ge
vraagd. Heus, de afvoer zal per binnen
schip, trein en tankauto gaan, net als
nu", aldus Moor.
Ondertussen is het TNO bezig een stu
die te maken over de hele LPG keten:
aanvoer, verwerking, afvoer, gebruik.
Daarbij beziet het instituut tevens de
mogelijke effecten van een ongeluk op
de omgeving, waaronder in Rijnmond
ondermeer talrijke andere fabrieken
vallen. Tot nu toe becijferde het TNO
alleen dat een ongeluk op de Shell/BP
vestiging, gelegen tegenover de zesde
petroleumhaven, 300 tot 800 doden zou
veroorzaken. Het instituut keek daarbij
nog niet naar de effecten van een onge
luk op de industrie in de buurt (het do
mino-effect) en vaarverkeer op de
Nieuwe Waterweg. Frans Moor noemt
het dan ook een waanzinnige zaak nu
een besluit te nemen over de plannen
van Shell/BP voordat de TNO studie
voorhanden is. Dit zal naar verwach
ting halverwege 1981 zijn. „Dan moet
Shell/BP maar besluiten af te zien van
hun plannen. We kunnen de mensen
niet in gevaar brengen. We moeten we
ten wat we doen", aldus Moor, die
daarbij ook de argumenten om spoed
achter de plannen te zetten gezien de
werkgelegenheid en het belang van
LPG voor de chemische industrie af
wijst.
Werkgelegenheid
„De bestuurscolleges zeggen dat er 3000
arbeidsplaatsen verloren gaan als de
LPG aanlanding er niet komt, de che
mie gaat weg, de haven gaat achteruit.
Ten eerste vind ik dat argumenten die
een socialistische partij niet zou mogen
gebruiken, (in alle drie bestuurcolleges
neeft de PvdA een meerderheid, red.).
Bovendien is uit een onderzoek van het
ministerie van Economische Zaken al
gebleken dat er nu al genoeg LPG ca
paciteit in Rijnmond voor de chemie is.
Nu wordt in ons land 1 miljoen ton
LPG per jaar gebruikt. De chemie ge
bruikt daarvan 35 procent. Naar ver
wachting zal in 1990 1,8 miljoen ton
LPG gebruikt worden waarvan 1 mil
joen ton in de chemie. In Rijnmond is
nu al 1,4 miljoen ton LPG aanwezig on
dermeer omdat LPG vrijkomt uit de
oliebewerking die op de raffinaderijen
gebeurt, terwijl in Rijnmond zelf maar
600.000 ton wordt gebruikt. Er is meer
dan genoeg voor de chemie en het is
dan ook kletskoek te zeggen als er geen
grootschalige aanlanding komt op een
centrale plaats dat de chemie weg zal
gaan", zo becijfert het Kamerlid.
Verder heeft Moor berekend dat de ar
beidsplaatsen niet door de LPG weg
gaan in Rijnmond. In de afgelopen drie
jaar investeerden olie- en chemie indu
strie totaal 1,8 miljard in het gebied
terwijl het aantal arbeidsplaatsen tege
lijk met 1500 terugliep. Dit alleen al als
gevolg van investeringen die minder
arbeidskrachten nodig maken. „Ik be
grijp wel dat een centrale aanlanding
van LPG goed is voor de Nederlandse
economie. De winsten van Shell/BP
nemen toe en die vloeien voor een deel
terug in de economie. Rotterdam krijgt
meer schepen binnen en dus meer ha
vengeld. Ik pleit echter voor een uitstel
van het besluit tot na de TNO studies.
Bovendien ben ik voor de aanlanding
op een lokatie buitengaats maar ook
dan nog blijft de afvoer het knelpunt.
Daar zijn duizenden mensen bij betrok
ken en de veiligheid daarvan kun je nu
eenmaal niet garanderen", aldus Frans
Moor, die op 16 januari al eens dreigde
als Kamerlid op te stappen over de
LPG kwestie.
Besluitvorming
Hij kwam tot die stap omdat hij het
niet eens was met de besluitvorming
binnen zijn eigen partij rond het LPG
project. Alhoewel afgesproken was dat
de drie bestuurscolleges zouden wach
ten op een advies van de gewesten van
de PvdA in het gebied voordat een be
sluit zou worden genomen over het
LPG project, koos men toch al voor het
Shell/BP plan. Een doorkruising van
de afspraken die Moor niet pikte. Na de
instelling van een onderzoekscommis
sie die de gehele besluitvorming moet
nagaan, besloot Moor echter in het par
lement te blijven. „Toen zei men dat er
geen tijd meer was 'om te wachten en
nu wordt het besluit met een maand
uitgesteld wegens de problemen met
Shell/BP. Men had dus best kunnen
wachten. Achteraf heb ik gelijk gekre
gen", zo stelt het Kamerlid nu ietwat
bitter vast. Toch gelooft hij dat er iets
gered is. „De gewesten van de PvdA
hebben zich unaniem tegen de LPG
plannen uitgesproken en dat zal zeker
doorwerken in de besluitvorming", zo
meent hij. Het is dan ook niet voor
niets dat B. en W. van Rotterdam on
langs bij hun besluit uitstel te vragen
van een beslissing, nieuwe suggesties
en vragen die tijdens hoorzitting waren
opgekomen, als motief opvoerden.
CAREL GOSELING
'WESSANEN Koninklijke
Wessanen NV heeft over 1979
een netto concernresultaat be
haald van 12,9 min, ruim 29
pet minder dan in 1978 18,3
min). De concernomzet steeg
met ruim 6 pet van 2,46 mil
jard tot 2,62 miljard, zo heeft
het bestuur medegedeeld.
Voorgesteld wordt over 1979
een onveranderd dividend uit
te keren van 4,60 per gewoon
aandeel van 20. Aangezien al
een interimdividend van 1,60
betaalbaar werd gesteld, zal
het slotdividend, geheel in
contanten, 3 bedragen. Het
slotdividend van 3 over 1978
was naar keuze geheel in con
tanten of 1 in contanten plus
ƒ0,80 in aandelen uit de ario-
reserve. De jaarvergadering is
op 28 april.
HENKES Beheermaat
schappij H.V.D. (Henkes Vere
nigde Distilleerderijen) BV in
Hendrik-Ido-Ambacht en BV
Algemene Agentschappen van
Wijnbouwers, Agences Gene
rales de Viticulteurs (A.G.V.)
in Zoeterwoude hebben hun
eerder gemelde besprekingen
over een hechtere samenwer
king afgerond. Het gehele aan
delenkapitaal van A.G.V. zal
door H.V.D. worden overgeno
men. H.V.D. zal de thans in
Lisse gevestigde groothandel
"Levert" overbrengen naar
Zoeterwoude en combineren
met de groothandelsactivitei
ten van A.G.V. De transinto-
handel in dranken, waarop
A.G.V. zich de laatste jaren
nogal heeft toegelegd, past vol
gens H.V.D. niet in het nieuwe
beleid en is inmiddels al door
A.G.V. gestaakt. De combina
tie Levert-A.G.V. zal zich uit
sluitend bezighouden met de
binnenlandse groothandel in
binnen- en buitenlands gedis
tilleerd en wijnen.
MACINTOSH Macintosh
Confectie NV stelt voor over
1979 een dividend uit te keren
van 3 per aandeel van ƒ20
tegen ƒ3,60 over 1978. De om
zet steeg vorig jaar ten opzich
te van 1978 met 6 pet tot 508
min. De nettowinst kwam uit
op 5 min tegen 6,4 min. De
raad van bestuur merkt hierbij
op dat de lagere winst het ge
volg is van sterk tegenvallen
de resultaten in het laatste
kwartaal bij het moederbedrijf
van Macintosh, terwijl boven
dien aanmerkelijk hogere
voorzieningen nodig zijn ge
weest als gevolg van een sterk
gestegen voorraadpositie.
De jaarvergadering is op 11
juni.
WERELDHAVE NV Be
leggingsmaatschappij Wereld-
have heeft vorig jaar netto
ƒ24,3 min verdiend tegen
22,5 min in 1978. Per aandeel
komt dit neer op 8,69 tegen
8,06. Voorgesteld wordt het
dividend te bepalen op 6,25
in contanten plus drie en een
derde pet belastingvrij in aan
delen ten laste van de agiore-
serve (v.j. ƒ5,78 in contanten
plus 3 pet in aandelen). Het
aantal geplaatste gewone aan
delen steeg vorig jaar van
2.764.000 tot 3.455.800. De
huurontvangsten stegen van
ƒ46,6 tot 53,5 min en de be
leggingen van ƒ710 tot ƒ911
min. Het jaarverslag verschijnt
op 2 april en de jaarvergade
ring is op 1 mei.
