Suriname krijgt op korte
Itermijn nieuwe regering
'Je merkt dat ze op
de padvinderij
hebben gezeten
Carter: YS-stem in
V eiligheidsraad
'misverstand'
^.'President Ferrier
moet weg terug naar
democratie vinden'
Leden Democrazia Cristiana verwikkeld in financieel schandaal
1 AKKOORD TUSSEN PRESIDENT FERRIER EN MILITAIREN
Afghaanse
rebellen
melden
successen
Aanval op Nationale
Garde in El Salvador
Terrorist doodt verkeerde
man in Madrid
Nazi vrij op
borgtocht
1UITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 4 MAART 1980 PAGINA 11
«li
(Door onze speciale verslaggever
t. Homme Krol)
'"PARAMARIBO ..Een bruikbare
/Verklaring voor een spoedige terug-
f.jlceer naar de democratie". Zo noem-
1 ne oppositieleider Lachmon (VHP)
a van het naar huis gestuurde Suri-
°r^aamse parlement gisteravond de
,rP Verklaring van president Ferrier en
uÜe Nationale Militaire Raad, dat Su-
°e^iname zo snel mogelijk een nieuwe
.^regering krijg. Met deze overeen-
komst is het aftreden of afzetten
faVan president Ferrier het onver-
1 ?.ehiijdelijke gevolg als de militairen
^veel macht aan zich getrokken
Vouden hebben voorkomen. Om-
ari"^lat door een dergelijke ontwikke
ld ting het imago van Suriname ernstig
D!ju'zou worden geschaad, hebben de mi-
ltitairen er angstvallig voor gewaakt
5 aejde president buiten hun actie te hou-
In de verklaring van Ferrier en de mi
litairen wordt niets gezegd over de bur-
gerraad, die door mr. Eddy Bruma zou
worden geformeerd. Ook werd er niets
gezegd over de toekomst van de in de
Membre Boekoekazerne opgesloten po
litici en militairen. Bekeken zal wor
den, in hoeverre de Surinaamse grond
wet zal moeten worden aangepast. Te
vens werd duidelijk, dat de Militaire
Raad invloed wil blijven uitoefenen op
het beleid dat „waar nodig" samen met
hen zal worden opgesteld. Politie en le
ger blijven onder bevel van de Militai
re Raad. De algemene verkiezingen die
voor 27 maart op het programma ston
den zijn voor onbepaalde tijd verscho
ven.
„Ik zie de aangekondigde regering als
een overgangskabinet, waarin niet-po-
litieke figuren op grond van hun be
kwaamheid en vertrouwen bij de be
volking zitting nemen. Geen professo
ren, maar technocraten, mensen uit de
praktijk. Die mensen heeft Suriname
nodig om uit de crisis te geraken", al
dus Lachmon. Hij heeft Eddy Bruma,
die nu de regering moet formeren, zijn
medewerking toegezegd bij het vinden
van die in Suriname schaarse figuren.
Bruma verwacht nog deze week de
nieuwe regeringsploeg voor te kunnen
stellen.
Inmiddels wordt de econoom dr. Jukes
Sydney, premier in de regering van
1969-1973, genoemd als de grote man in
het nieuw te vormen kabinet. Hij geldt
als een bekwame man. In enkele dagen
tijd heeft hij de militaire machthebbers
verteld hoe Suriname er financieel
voorstaat en wat er kan gebeuren om
de karige oudedagsvoorziening te ver
ruimen en een volksverzekering tegen
ziektekosten op poten te zetten. Andere
kandidaat-ministers in het overgangs
kabinet zijn de bisschop van Paramari
bo en de ministers Goede en Van Eer-
sel uit het weggejaagde kabinet Arron.
Volgens een welingelichte bron heeft
Arron toegezegd het ontslag van zijn
regering in te dienen, zodat president
Ferrfier grondwettelijk niets meer in
de weg staat om een overgangskabinet
te benoemen. In ruil voor zijn mede
werking zou de militaire raad Arron,
die zich aanvankelijk in een katholiek
klooster in Paramaribo had verstopt,
hebben beloofd dat hem geen haar zal
worden gekrenkt.
Lachmon zei te hopen, dat binnen een
half jaar algemene verkiezingen kun
nen worden gehouden. Binnen de Mili
taire Raad denkt men echter aan een
termijn van een jaar.
STOELENDANS
PARAMARIBO In sommige Suri-
•Jhaamse ministeries wordt momenteel
elften ware stoelendans uitgevoerd. Op
aandringen van de militairen hebben
veel ambtenaren zich weer gemeld,
ook zij die jarenlang wel salaris kre-
q pen maar niet meer hebben gewerkt.
sint betekende, dat er in sommige ge-
.Douwen veel te weinig bureaus en
Vftoelen waren. Er wordt nog naar een
oplossing gezocht. Het ziet er in ieder
'geval niet naar uit, dat het overschot
;.^5»an ambtenaren terug naar huis zal
PHAGWAFEEST
PARAMARIBO Ministers uit het
kabinet Arron hebben, volgens het
Surinaams Nieuws Agentschap, giste
ren in hun gevangenis het Phagwa-
feest gevierd.
Het Phagwafeest, meestal in huiselij
ke kring of de tempel gevierd, sym
boliseert de overwinning van het
goede op het kwade, waarbij men
wordt bestrooid met wit poeder en
overgoten met rode vloeistof. Alle be
windslieden, óók premier Henck Ar
ron, zouden het feest hebben meege
vierd.
^worden gestuurd.
^NEDERLANDSE REGERING WACHT AF
[Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Onder de huidige
omstandigheden vindt de regering
het beter een afwachtende houding
San te nemen ten aanzien van Suri-
ame. „Hierbij past" dat er voor
alsnog geen officiële contacten on
derhouden zullen worden met de
Nationale Militaire Raad omdat
toiets uitgelegd zou kunnen wor
sen als een erkenning van deze
Raad. Volgens de regering berust
t het grondwettelijk gezag bij de
>or president van de Republiek, dr.
iatif.errier* aan kem een °Pl°s*
rder/*n*» te vinden welke een spoedige
s ziJeruf>keer naar een constitutionele
^„■rechtsorde in Suriname mogelijk
sPecjnaakt"
i naa
eencP'1 ze& minister Van der Klaauw
va]Buitenlandse Zaken) in een notitie,
r tn^doeld ter voorbereiding van het
ils dfanc*aa£ te h°uc*en debat in de Twee-
te dtfe Kamer over de ontwikkelingen in
j Suriname. De regering wil voorlopig
rtch^°°r^aan met ^et f>even van
kenl
t val (Door Homme Krol)
s bij* ARAMARIBO In dit
Ncand, waar een sergeant zijn
lirec»roer de politie-officier la-
n inlhend achter de tralies zet,
m d^aar elke voorbijganger de
tonden van iedere politicus
Itan opsommen, kun je van
_^lles verwachten. Zoals bij-
____foorbeeld die aandoenlijke
vertoning gistermorgen in
M^et witte presdidentiële pa-
eis, midden in het weelde-
ig groene hart van Parama
ribo. Vijf zenuwachtige le
ien van de machtige Militai-
•e Raad aan alle kanten
fedekt door karabijnen en
>istool-mitrailleurs
trachten een bezoek aan hun
staatshoofd, president Fer-
aan Suriname. Wel zullen de hulp
gelden slechts ter beschikking wor
den gesteld „voor zover van geval tot
geval aan verdragscriteria en andere
overeengekomen regels is voldaan",
aldus Van der Klaauw.
Uit berichten van onze verslaggever
ter plaatse blijkt dat de regering offi
cieus wel degelijk, zij het niet recht
streeks, contacten onderhoudt met de
militaire machthebbers in Paramari
bo, hetgeen in Den Haag in de wan
delgangen wordt bevestigd. Daarbij
wordt er op de miliatiren druk uitge
oefend om de democratie zo snel mo
gelijk te herstellen. De junta is te
verstaan gegeven dat zij de ontwik
kelingshulp op het spel zet, als zij
doof blijft voor de Nederlandse ver
langens.
de Solidariteitsbeweging Suriname
heeft de Tweede Kamer gisteren ge
vraagd, de ontwikkelingshulp aan
Suriname grondig te wijzigen. De
hulp zou moeten worden gericht op
het scheppen van werkgelegenheid
in de landbouw en de kleinschalige
industrie.
In Suriname zijn gisteren de scholen weer geopend. Op verzoek van de militaire
machthebbers heeft men een oud gebruik in ere hersteld: voor het begin van de
lessen wordt de Surinaamse vlag gehesen en het volkslied gezongen.
Directeur SNA over leden militaire raad:
[ier.
Biet zweet parelde de jongens
r^*>P het voorhoofd, toen ze in de
U schijnwerpers van filmend en
D fotograferend Nederland te-
jenover de eigen president
ek zf000*11611 zitten, de vroegere
jouverneur naar wie ze vroe-
j^er, als kleine jongens, met
Jzie^laggetjes zwaaiden op konin-
iens?'nnec*aS- Vaderlijk legde de
zjeoresident zijn arm om de hui-
direige machthebbers. Alsof hij
;g k »lk moment kon zeggen: „Geef
i Alre waPens nu maar hier jon-
elde 5ens* het 's nu m0°i geweest".
In die sfeer ongeveer moet
ook het gesprek zijn gevoerd
dat uiteindelijk leidde tot de
elders op deze pagina genoem
de verklaring, in het perscen
trum manhaftig voorgelezen
door sergeant-majoor Bouterse.
Het zijn geen revolutionairen,
die zeven sergeanten en ene
officier. Het zij in de oerdege
lijke Hollandse democratie ge
schoolde jongens die zich, tot
het uiterste getergd, vergrepen
aan wat wapengekletter en er
een staatsgreep aan overhiel
den. Zó hadden ze het niet be
doeld, maar tot nu toe doen de
militairen het voorbeeldig.
„Je kunt echt merken dat ze
bij mij op de padvinderij heb
ben gezeten", zei Ab Judell,
afkomstig uit Holland en al 34
jaar in Suriname, de laatste ja
ren als directeur van het Suri
naams Nieuws Agentschap.
„Ik heb helemaal geen last
met die jongens, alleen hebben
we enkele berichten in het be
gin op verzoek een kwartiertje
vastgehouden om de posities
van het leger niet te verraden
tegenover de politie".
Voor een buitenlander is Para
maribo, zeker sinds de revolu
tie, een heerlijke stad. Wie me
dat niet zullen nazeggen zijn
de straatschenders, de vele
zendmateurs en de illegale wa
penbezitters. De soldaten zit
ten hen verwoed achter de
broek, tot grote opluchting van
velen.
Zo kon ik in alle rust over de
Domineestraat lopen. Voor de
militairen daar hun posities
innamen was het veel gevaar
lijker en konden vrouwen zelf
niet meer alleen naar de win
keltjes gaan kijken. Ook de po
litie doet ongewapend
weer dienst: de soldaten ma
ken de dienst uit. Ze dwingen
een groep opdringende men
sen rond een ijscokarretje zelfs
om netjes in de rij te gaan
staan. En iedereen maar la
chen. Het zijn, tot nu toe, alle
maal verworvenheden van de
revolutie.
Gisteren, nadat de scholen
weer waren begonnen en bios
copen en horecabedrijven hun
deuren, zij met in beperkte
mate, weer mochten openen,
werd ook de avondklok van
zeven naar tien uur 's avonds
vei zet. Vooral het mannelijk
deel van de bevolking was
daar erg blij mee. De avonden
hier in Paramaribo zijn im
mers koel en heerlijk om uit te
gaan, waarbij de werkloosheid,
de armoe, de verkrotting en de
hopeloze sociaal-economische
situatie van het land worden
vergeten.
Op de Surinaamse straten is
het eindelijk weer veilig, de
ambtenaren verschijnen weer
op hun werk en de corrupte
politici staan aan de kant. Wat
willen de de Surinamers nog
meer? Van hen, zo hoor je
overal, mag de revolutie nog
een tijdje duren.
Joop den Uyl,
fractievoorzitter
van de Partij van
de Arbeid is giste
ren in Luxemburg
gekozen als voor
zitter van de Con
federatie van So
cialistische Par
tijen in de EG. Hij
wordt hier geluk
gewenst door de
voorzitter van de
Luxemburgse so
cialistische partij
mevrouw Lydie
Schmit.
ISLAMABAD
Afghaanse rege
ringstroepen heb
ben in hun strijd
tegen de rebellen
in de laatste drie
dagen zware ver
liezen geleden, zo
is in Islamabad
(Pakistan) be
kend gemaakt.
Volgens deze be
richten zouden de
regeringstroepen
in de provincies
Kunar en Mangra-
har bij de grens
van Pakistan 1800
man hebben verlo
ren.
In dezelfde provincies voeren Russische vliegtuigen zware bom
bardementen uit. Het heeft er alle schijn van, dat deze bombar
dementen het begin zijn van een nieuw groot offensief.
Een versterkt bataljon van 1800 Amerikaanse mariniers is met
vier amfibievaartuigen op weg naar de Indische Oceaan. Dit
heeft het Amerikaanse ministerie van defensie gisteren bekend
gemaakt.
In Islamabad zal op 20 april een nieuwe islamitische conferentie
worden gehouden ter bespreking van de inval van de Sovjet-
Unie in Afghanistan. Meer dan veertig landen zullen vertegen
woordigers zenden.
Radio Kaboel heeft bekend gemaakt, dat een commissie zal wor
den benoemd voor het opstellen van een nieuwe grondwet, die
de „vrije en onafhankelijke" wensen van het volk van Afgha
nistan zal weergeven.
SAN SALVADOR (AP)
Door linkse guerrilleros, be
schikkend over licht geschut
en andere wapens, is gistera
vond het hoofdkwartier van
de Nationale Garde in de
hoofdstad aangevallen.
De aanval duurde een half
uur. De Nationale Garde heeft
dit bevestigd en gezegd dat de
aanvallers onder meer gebruik
maakten van mortieren en
zware mitrailleurs. Het is niet
bekend of er slachtoffers wa
ren en hoe groot het aantal
aanvallers is geweest. Het
hoofdkwartier van de Natio
nale Garde staat in een noord
oostelijke wijk van El Salva
dor.
MADRID (AP) Een man
voorzien van een Arabisch
paspoort en van een foto
van een Joodse leider in Ma
drid heeft gisteren in het
centrum van Madrid een
Spaanse advocaat doodge
schoten. „Hij had zich duide
lijk vergist", aldus de poli
tie.
Van dichtbij schoot de moor
denaar, die een eind verderop
door de politie kon worden ge
grepen, zijn wapen leeg op de
auto van de 50-jarige Adolfo
Cotelo toen deze stil stond
voor een rood verkeerslicht.
De advocaat werd dodelijk ge
troffen. De schutter die het
had gemunt, naar hij dacht, op
Max Mazin, bleek een Pales
tijn te zijn die beschikte over
een Omaans paspoort.
Bani-Sadr:
regering beslist
over gegijzelden
HAMBURG (AP) De pre-
sident van Iran, Bani-Sadr,
is van oordeel dat de mili
tanten die de Amerikaanse
gegijzelden in Teheran vast
houden „niets te maken heb
ben met een beslissing over
het lot van die mensen".
Dit meldde maandag het
weekblad Der Stern. De presi
dent had gezegd dat de mili
tanten „geen heel volk kun
nen weerstaan" als het besluit
mocht worden genomen de
Amerikanen vrij te laten. „Zij
hebben niets te beslissen, al
leen maar te gehoorzamen",
aldus Bani-Sadr.
De Iraanse revolutionaire raad
heeft unaniem besloten om de
VN-commissie toestemming te
geven de gegijzelden te bezoe
ken.
Ernst Heinrichssohn
KEULEN Ernst Heinrich-
sohn, die verdacht wordt
van medeplichtigheid aan
de deportatie en dood van
50.000 joden uit Frankrijk in
de periode 1942-1944, is giste
ren op borgtocht vrijgelaten.
Op 11 februari werd hij ver
oordeeld tot een gevangenis
straf van zes jaar. Zijn mede
verdachte, Lischka en Hagen
werden tot respectievelijk 10
en 12 jaar veroordeeld. De ad
vocaten van de drie hebben
hoger beroep aangetekend.
Op 27 februari werden de drie
verdachten in hechtenis geno
men omdat, aldus de recht
bank, vluchtgevaar niet denk
beeldig was. De rechtbank in
Keulen is nu ingegaan op een
verzoek van Heinrichsohn
hem op borgtocht vrij te laten.
WASHINGTON Presi
dent Carter heeft Israël ver
zekerd dat de stem van de
Verenigde Staten voor een
resolutie in de Veiligheids
raad waarin de Israëlische
nederzettingspolitiek op de
Westelijke oever van de Jor-
daan werd afgekeurd „op
een misverstand berustte".
In een maandagavond uitgege
ven verklaring zegt Carter dat
de Verenigde Staten geen en
kele actie zullen steunen die
Israëls „vitale veiligheidsbe
langen" in gevaar zouden kun
nen brengen. „Ik wil duidelijk
maken", aldus de president,
„dat de Verenigde Staten hun
standpunt met betrekking tot
de Israëlische nederzettingen
in de bezette gebieden en de
status van Jeruzalem niet heb
ben veranderd".
„De stem van de Verenigde
Staten in de Verenigde Naties
werd goedgekeurd met dien
verstande dat elke verwijzing
naar Jeruzalem zou worden
weggelaten. De fout om dit
duidelijk over te brengen re
sulteerde in het stemmen voor
de resolutie, in plaats van een
onthouding", aldus Carter.
In zijn verklaring zegt de pre
sident verder over Jeruzalem:
„Wij hebben de sterke overtui
ging dat Jeruzalem onverdeeld
moet blijven, met vrije toegang
tot de heilige plaatsen voor
alle religies en dat zijn status
dient te worden bepaald in de
onderhandelingen voor een to
tale vredesregeling".
Carter zou niet van mening
zijn dat de Amerikaanse verte
genwoordiger bij de V.N., Do
nald McHenry, zich vergist
heeft toen hij zijn stem uit
bracht: „De fout lijkt elders
gemaakt te zijn".
JVan onze correspondent Piet Tummers)
StOME - De grootste politieke partij
in z»an Italië, de Democrazia Cristiana, is
- n een politieke orkaan terecht geko-
®Sblpen> Gebleken is, dat tenminste een
inister en verder parlementsleden,
ioge officieren, de commandant van de
Carabinieri, rechters en vooraanstaan-
,e journalisten behoren tot de vrien-
enkring van drie notoire oplichters
le gebroeders Caltagirone. Deze bouw-
indernemers van Siciliaanse afkomst
icbben onder anderen de Italcasse, een
onds voor leningen van de Italiaanse
at zL/erheid, opgelicht voor 600 miljoen
ilden. Tijdens een nachtelijk feest in
Je nieuwe villa van Gaetano Caltagiro-
^ne werd letterlijk met geld gesmeten.
;bloa
De hoge gasten hebben er geen been in
gezien cheques te aanvaarden van het
drietal dat tot de grootste huizenbou
wers van Rome behoort.
De gebroeders Gaetano, Francesco en Ca-
millo Caltagirone worden beschouwd als
de wonderkinderen van de Romeinse
bouwwereld. Afkomstig uit Palermo op
Sicilië, waar hun vader een klein aanne
mersbedrijfje dreef, trokken ze in de jaren
'60 naar Rome. Daar heerste toen een
hausse in de woningbouw. Voor hun
bouwbedrijf IRPEF was 1974 een gouden
jaar. In de IRPEF vloeiden de opbrengs
ten samen van allerlei door de Caltagiro-
ne's opgerichte BV-tjes, die huizen van en
aan elkaar kochten en verkochten, lenin
gen sloten die niet werden afgelost en
vervolgens failliet gingen. Intussen wer
den de woningprijzen stevig opgedreven.
Aangezien hoge inkomens door de Ita
liaanse belastingdienst worden gepubli
ceerd, is bekend dat de Caltagirone's per
soonlijke inkomens opgaven van respec
tievelijk 160.000, 240.000 en 245.000 gul
den. Hun werkelijke verdiensten moeten
veel hoger zijn geweest. Drie jaar later,
toen de communisten de meerderheid be
haalden in de gemeenteraad van Rome en
een aantal ambtelijke stoelen werd inge
nomen door partijgenoten die toen inzage
kregen in hetgeen er zoal gebeurde, gaven
de Caltagirone's plotseling het drievoud
aan verdiensten op.
Verleden jaar raakten de Caltagirone's in
conflict met de gemeente Rome. Ze had
den een paar honderd slecht gebouwde
woningen met veel mankementen ver
kocht tegen een veel te hoge prijs. Ze had
den ook voor zeshonderd miljoen gulden
van Italcasse weten los te plukken die
waarschijnlijk nooit terug komen. Er
werd een gerechtelijk onderzoek bevolen
naar hun praktijken.
Eind vorige week kreeg het Caltagirone-
-schandaal een nieuwe wending. Tijdens
een vraaggesprek met het dagblad La Re-
pubblica liet de minister voor de Koop
vaardij, Franco Evangelisti, zich ontvallen
dat ook hij geld heeft aangenomen van
Gaetano Caltagirone. Gaetano gaf dat „om
onze partij vleugel, mijn verkiezingscam
pagne en de partijkas van de Democrazia
Cristiana te steunen".
Op de vraag van de verslaggever, of de
minister er enig vermoeden van had waar
dat geld vandaan kwam, antwoordde
Evangelisti:„Hoe zou ik dat kunnen we
ten? Ik dacht dat het zijn eigen geld was.
Ik wist niets van al die maatschappijtjes'
waar hij mee sjoemelde."
De naieve uitlatingen van de minister
hebben in Italië grote sensatie gewekt. Zo
mogelijk nog naïever was een boekhouder
van de Democrazia Cristiana. Toen hem
gevraagd werd hoeveel bijdrage a la Cal
tagirone deze partij wel ontvangt, ant
woordde hij dat die buiten de boeken wor
den gehouden.
Vijf parlementsleden van de DC hebben
thans aan de aftredende partijsecretaris
Zaccagnini een onderzoek van de boeken
van de partij gevraagd. Verder gaat het
parlement zich vrijdag aanstaande buigen
over de uitlatingen van minister Evange
listi. Minister-president Cossiga heeft de
afgelopen dagen al druk overleg gepleegd
met de ministerraad.
En de Caltagirone's? Die zitten met hun
met goud behangen echtgenoten te brui
nen aan de Franse Rivièra. Toen het ge
rechtelijk onderzoek opmerkelijke dingen
aan het licht bracht, werden de Caltagiro
ne's getipt dat het tijd werd om te ver
dwijnen. De zoals gebruikelijk aan het be
gin van een onderzoek ingenomen pas
poorten, werden hen tijdig op last van een
rechter keurig thuis bezorgd, zodat ze vol
komen legaal konden vertrekken.