Gouden explosie van
Hilbert van der Duim
'aillissement
an schaatsen
fgewend
Eric Heiden stopt definitief
Het „blok" van Heerenveen
Pfrommer door bond benaderd
Chef d'equipe stopt werk
E'TOEVER ACHT AANPAK
USTEJAREH GESLAAGD
UIT
GEBLUSTE
ERIC HEIDEN
KOMT DRIE
SECONDEN
TEKORT
LEIDSE COURANT MAANDAG 3 MAART 1980 PAGINA 13
HEERENVEEN Leen Pfrommer, die jarenlang de Ne
derlandse herenploeg heeft gecoacht, ia door de KNSB
benaderd om trainer-coördinator te worden. Vorige week
heeft Pfrommer met het bestuur van de bond een ge
sprek gehad, maar hij heeft het verzoek in beraad geno
men. „Ik wil eerst een aantal zekerheden hebben", zei
hij. „Tot nu toe is er nog neit bekend wie volgend jaar
trainer zullen zijn. Zolang dat niet rond is wacht ik af. Ik
denk dat er binnen drie weken een beslissing zal vallen.
Langer wachten heeft geen zin. Trouwens, Van 't Oever
heeft ook al gezegd: na afloop van de wedstrijden in In
zeil gaat men intern praten. Als de KNSB met een afge
rond plan komt, onderneem ik pas stappen. Eerder niet".
Egbert van 't Oever geeft met één vinger omlaag aan dat Hilbert van der Duim een
seconde onder zijn schema zit in zijn race tegen directe concurrent Tom Erik Oxholm.
HEERENVEEN Dick de Vroomen, tijdens de Olym
pische winterspelen in Lake Placid chef d'equipe van da
schaatsploeg, stopt met zijn werkzaamheden voor de
KNSB. „Ik vind het na dertig jaar welletjes", stelde De
Vroomen, „als schaatshobbyYst reisde ik in de jaren vijf
tig met de kernploeg mee. Later heb ik Ard Schenk en
Kees Verkerk ook geholpen. Ik heb er veel plezier aan
beleefd. Met mijn officiële aanstelling als chef d'equipe
in Lake Placid en de wereldtitel van Hilbert van der Duim
kan ik die periode waardig afsluiten. Ik vind wel dat er in
de toekomst minder mensen om een klein groepje
schaatsenrijders moeten lopen. Dat werkt niet. Toch is
dat niet de reden van mijn terugtreden. Ik houd het voor
gezien".
RENVEEN Anderhalve maand geleden bij de
ipese kampioenschappen in Trondheim leek het
8sement van het Nederlandse schaatsen te kun-
worden aangevraagd. De strijd om de wereldtitel
aerenveen heeft er echter finaal mee afgerekend,
het Oranje-schaatsen in een diepe afgrond is ge-
l. Niet alleen omdat Hilbert van der Duim voor de
'atie zorgde door Eric Heiden te onttronen, maar
doordat Piet Kleine (negende) en Yep Kramer, die
jn kansen door drie valse start op de 500 meter
peelde, bewezen een plaats bij de wereldtop te
ienen.
art van 't Oever kon zich gisteravond in het fees-
le Heerenveen dan ook de morele winnaar voelen,
a jaar lang hebben wij hier aan gewerkt. Sinds
waren er nooit sterke junioren naar de top van
Nederlandse schaatsen doorgedrongen, maar toen
rt Kloosterboer en ik in 1977 de draad ODpakten,
ten wij ons ten doel rijders als Hilbert'van der
n en Yep Kramer wel bij de absolute top te bren-
Drie jaar lang ook hebben wij met verschrikkelijk
kritiek te maken gekregen, die vaak nog laag en
een was ook. Daarom levert dit kampioenschap
Hilbert ons een gevoel van eindeloos geluk op.
is een zalige geruststelling, dat wij dit hebben
ion meemaken".
eleur8tellende resultaten van de afgelopen maan-
met het EK als absoluut dieptepunt, maakte de
tie van de technische leiding van de herenkern-
uitermate kwetsbaar. In het bestuur van de
hatsbond was de onrust al zo gegroeid, dat naar
lelijkheden van een volledig nieuwe aanpak van
^opschaatsen werd uitgekeken en buiten medewe-
ran de trainers om met oud-coach Leen Pfrommer
ilternatieven op een rijtje werden gezet. Na Hee-
een is de situatie echter niet onaanzienlijk gewij-
Egbert van 't Oever beschouwt de opdracht die
rie jaar geleden van het KNSB bestuur meekreeg,
folbracht en rekent er nu op, dat hij met de suc-
en van dit WK als basis, zijn werk als bondscoach
gaan voortzetten.
Wdurend
deine bollenkweker uit Lisse heeft altijd al uitge-
dat Hilbert van der Duim de wereldkampioen
[de toekomst kon zijn. De 22-jarige Friese onder-
er liet het op de beslissende momenten echter
rcdurend afweten. Gebrek aan mentaliteit leek
- de Heerenvener de belangrijkste rem voor een
|zende carrière te zijn, maar zelf heeft hij daar
1 in willen geloven.
fdit voorseizoen was ik geweldig in vorm, maar
»chien hebben wij daarna de fout gemaakt om té
I door te trainen. In Trondheim hadden wij gewoon
i energie meer, maar in Lake Placid kwam de
i weer terug. Precies op tijd om hier in Heeren-
i optimaal te presteren", aldus Hilbert van der
i.
r niet alleen de wereldtitel van Van der Duim be-
buwt Egbert van 't Oever als het bewijs van zijn
pe aanpak. Ook de verrichtingen van Piet Kleine
jfooral de andere twee jongeren, Yep Kramer en
Schalij, ervaart hij als een dikke voldoende op
I eindrapport. De laatste twee slaagden er overi-
niet in tot de laatste zestien van het eindklasse-
—it door te dringen.
dorlijk
mer ging zaterdagmiddag op de 500 meter nogal
lerlijk in de fout. Drie valse starts leverden de
s diskwalificatie op, die zelfs met een vijfde plaats
de vijf kilometer en een derde plaats op de 1.500
er niet meer goed te maken viel. „Ontzettend
n van me, al blijf ik erbij, dat ik de tweede keer ten
«chte door starter Mulder ben teruggeschoten. Die
de keer mocht ik natuurlijk geen risico's meer ne-
i, maar zonder dat ik er erg in had ging ik toch
ir te vroeg weg. Logisch dat ik nu verschrikkelijk
urgesteld ben. Dit zal nog maandenlang door m'n
fd blijven spelen".
s Schalij, door Van 't Oever boven Hans van Hei-
verkozen, stelde tenminste het uitkomen van vier
lerlanders bij het volgend wereldkampioenschap
ig, omdat hij zich na drie afstanden bij de beste
«tig had geklasseerd. Tevreden was de Utrechter
ter pas geweest» als hij ook bij de beste zestien
i doorgedrongen. „Ik wist van te voren dat dat erg
silijk zou worden, maar ik ben er toch wel erg
itbij geweest. Op de vijf kilometer had ik maar drie
onden sneller moeten zijn. Het belangrijkste is
ter, dat ik niet ben afgegaan. Ik heb bewezen, dat
erecht mocht meedoen en dat is een stimulans
r het volgend seizoen", aldus Frits Schalij, die op 1
zijn militaire dienstplicht gaat vervullen.
STEVEN TEN VEEN
(Van onze verslaggever)
HEERENVEEN Eric Heiden, die afgelopen
weekeinde in Heerenveen, waar hij in 1977 zijn
eerste wereldtitel behaalde, door Hilbert van
der Duim werd onttroond, heeft definitief be
sloten een jaar lang college aan de sportaca-
demie in Oslo te gaan lopen.
„Die plannen zijn rond", vertelde de vijfvoudig
Olympisch kampioen gisteravond in Heeren
veen. „Zoals het ook definitief vaststaat, dat ik
met schaatsen stop. Het volgende wereldkam
pioenschap in Oslo zal ik wel bezoeken, maar
niet als deelnemer, als toeschouwer". In Oslo,
de woonplaats van zijn vriendin Cecile, gaat
Eric Heiden zijn geluk waarschijnlijk in een
nieuwe sport zoeken. Hij heeft contacten met
Frysk, één van de meest gerenommeerde ijs-
hockeyclubs in Noorwegen, die er wel wat
voor voelt om zich te versterken met de beste
schaatser, die de wereld ooit heeft gekend.
Het „blok" van het wereldkampioenschap schaatsen voor heren all-rounders in Heerenveen
ziet er als volgt uit: achtereenvolgens deelnemer, 500,1500, 5000,10.000 meter en puntentotaal.
1. Hilbert van der Duim (Ned.)
2. Eric Heiden (Vst.)
3. Tom-Eric Oxholm (Noo.)
4. Amund Sjoebrend (Noo.)
5. Kai-Arne Stensjhemmet (Noo.)
6. Oeivind Tveter (Noo.)
7. Mike Woods (Vst.)
8. Andreas Ehrig (Odl.)
9. Piet Kleine (Ned.)
10. Sergei Matsjoek (Sov.)
11. Viktor Lesjkin (Sov.)
12. Jan Junell (Zwe.)
13. Masayuki Kawahara (Jap.)
14. Dimitri Botsjkarev (Sov.)
15. Dimitri Ogloblin (Sov.)
16. Pertti Niittylae (Fin.)
40.33 5) 2.02.59 1) 7.21.57 2) 15.27.94 9)
39.82 1) 2.03.87 2) 7.25.37 6) 15.24.65 6)
40.33 5) 2.06.30 (12) 7.14.51 1) 15.28.99 (10)
41.36 (16) 2.04.54 5) 7.22.04 3) 15.23.86 5)
40.00 3) 2.08.85 (22) 7.24.93 4) 15.25.02 7)
41.12 (12) 2.06.41 (15) 7.32.10 (13) 15.04.83 2)
42.06 (23) 2.04.84 6) 7.31.91 (12) 15.02.39 1)
40.63 8) 2.05.77 (10) 7.28.60 8) 15.42^6 (13)
41.56 (17) 2.05.12 9) 7.27.71 7) 15.32.81 (11)
41.61 (18) 2.06.37 (14) 7.30.23 9) 15.18.65 4)
42.00 (22) 2.04.99 7) 7.33.58 (15) 15.14.58 3)
41.24 (14) 2.05.91 (11) 7.33.99 (16) 15.27.00 8)
41.92 (20) 2.05.08 8) 7.32.29 (14) 15.42.72 (14)
41.32 (15) 2.07.93 (19) 7.31.37 (11) 15.42.76 (15)
42.69 (26) 2.07.97 (20) 7.34.07 (17) 15.35.45 (12)
40.48 7) 2.04.22 4) 7.31.17 (10) 16.25.47 (diskw.) geen
Frits Schalij (Ned.) 40.65 9) 2.06.61 (16) 7.36.72 (20) totaal 128.525
Yep Kramer (Ned.) diskwal. 2.03.94 3) 7.24.94 5) geen puntentotaal.
171.747
171.879
172.331
173.270
173.694
173.708
173.984
174.531
174.577
174.689
174.770
174.959
175.978
176.238
177,526
punten
De nieuwe wereldkampioen op de schouders van de fans.
HEERENVEEN Het
„wonder van Heeren
veen". Zo zal het sensati
onele wereldkampioen
schap van Hilbert van der
Duim de schaatsgeschie-
denis ingaan. Eric Heiden
die met vijf gouden Olym
pische medailles op zak
naar het uitverkochte
Thialf-stadion was geko
men, kon volgens de wet
ten van de logica gewoon
niet verslagen worden.
Maar de superstar uit
Amerika was uitgeblust.
Probeerde vertwijfeld zijn
schaatscarrière toch nog
met een vierde wereldti
tel af te sluiten, maar
kwam op de beslissende
tien kilometer bijna drie
seconden te kort.
Hilbert van der Duim, zenuwachtig ijs
berend in de kleedkamer waar zijn
verloofde Audrey hem gezelschap
hield, kon toen zijn vreugdedans gaan
maken. „Ik durfde niet op de baan te
blijven. Wat er gebeurde kwam alle
maal zo ongeloofwaardig op mij over.
Bovendien verwachtte ik, dat Eric
Heiden die zes seconden op mij zou
goedmaken. Toen ik hoorde, dat hij
het niet had gehaald, sprong ik van
vreugde bijna tegen het plafond. En
tegelijkertijd kon Egbert van 't Oever,
de veel gekritiseerde Nederlandse
bondscoach, zijn emoties niet de
baas. Op het ijs liet de kleine bollenk
weker uit Lisse zijn tranen de vrije
loop. „Omdat ik bevangen werd door
een gevoel van eindeloos geluk".
De factor geluk liep dit weekeinde in
Heerenveen trouwens als een rode
draad het titeltoernooi heen. De
stormachtige wind pleegde voortdu
rend een geweldige aanslag op de
conditie van het ijs, waardoor het vrij
wel onmogelijk werd de 33 deelne
mers gelijke kansen te bieden. Dat
was vooral gistermiddag op de afslui
tende tien kilometer, die onverwacht
door Mike Woods werd gewonnen,
het geval. Naarmate in het Thialf-sta
dion de duisternis intrad, werden de
omstandigheden steeds beter en de
tijden daarmee voortdurend scherper.
Maar voor een onbevredigende af
loop voor het kampioenschap zorgde
dit gelukkig niet, omdat het aantal
kanshebbers op de titel tot drie was
beperkt - Hilbert van der Duim, Eric
Heiden en Tom Eric Oxholm - en zij al
in de eerste ritten in actie kwamen.
Ontevreden gevoel
Niettemin bleven vooral de Noren
met een ontevreden gevoel achter.
„Er waren zaterdag duidelijke af
spraken gemaakt over de tijdstip
pen, waarop tijdens de vijf kilometer
het ijs zou worden verzorgd. Maar
toen Van der Duim moest rijden
Nettemaken
der op een gedweilde baan kon rij
den. Dat kun je toch moeilijk als
Jan Charisius, de scheidsrechter van
het kampioenschap, zat er echter niet
mee. „De omstandigheden maakten
het gewoon noodzakelijk om het ijs
eerder te verzorgen. Dat besluit werd
eenstemmig door ijsmeester Jan Ge
ldof, ISU-vertegenwoordiger Dra-
gunsky uit Oost-Duitsland en mij ge
nomen. Later zag ik wel aan de ge
zichten van de Noren, dat mij die be
slissing kwalijk werd genomen".
Op die vijf kilometer mocht Tom Eric
Oxholm, die vol revanche-gevoelens
naar Heerenveen was gekomen - „Ik
geloof nog altijd dat ik Eric Heiden
van tenminste één gouden plak had
kunnen afhouden" - trouwens ook
niet mopperen.
Dat hij net zoals in Lake Placid op de
vijf en tien kilometer als eerste over
de baan moest, leek op een prolon
gatie van het noodlot, maar bleek in
het Thialf-stadion juist een niet on
aanzienlijke meevaller. Op het toen
nog kwalitatief goede kunstijs zette
de 21-jarige Noor een tijd neer
(7.14.51), waar alle anderen zich stuk
op zouden bijten. Ook Eric Helden,
die liefst ruim tien seconden langza
mer was. „Ik trof het beslist niet,
want op dit ijs kon ik gewoon niet
harder gaan. Maar aan de andere
kant moet ik eerlijk bekennen, dat
mijn motivatie misschien ook wel te
kort is geschoten. Na al die succes
sen in Lake Placid viel het niet mee,
om de accu nog eens op te laden".
niet te maken. Juist in zijn woon
plaats Heerenveen wilde de 22-jari-
ge onderwijzer afrekenen met het
teleurstellend optreden bij het Euro
pese kampioenschap in Trondheim
en bewijzen, dat hij wel degelijk tot
de absolute wereldtop moet worden
gerekend. „Maar wereldkampioen
worden, nee, daar had ik echt niet
op durven te hopen".
Toen de Fries zaterdagmiddag op de
vijf kilometer de op één na snelste tijd
maakte (7.21.57), kwamen de moge
lijkheden op zo'n daverende sensatie
echter in zicht. Ook al doordat Van
dér Duim op de 500 meter dicht in
het spoor van Heiden was gebleven,
die de sprint weliswaar had gewon
nen, maar slechts weinig afstand van
zijn concurrenten had kunnen nemen.
„Op die vijf kilometer heb ik inder
daad niet over geluk te klagen ge
had", bekende Hilbert van der Duim
later. „Maar dat mijn kampioenschap
niet alleen een kwestie van geluk,
maar vooral vorm is geweest, heb ik
vandaag bewezen".
Verrassend
De kampioen van Nederland sloot
de eerste dag af met slechts geringe
achterstand op Eric Heiden en de
verrassend leidende Oxholm, maar
nog altijd kon niemand geloven, dat
de wonderschaat8er uit de Verenig
de Staten afstand van zijn wereldti
tel zou moeten doen.
Op de 1.500 meter, zoals altijd de af
stand die als scherprechter optreedt,
sloeg Hilbert van der Duim echter zijn
beslissende slag. „Ik was tevreden
over mijn tijd van 2.02.59, maar ver
wachtte toch dat die wel verbeterd
zou worden", zei hij later. In de storm
die over het Thialf-stadion joeg, raak
te Heiden echter meer dan een volle
seconde achter, moest Oxholm bijna
drie seconden prijsgeven en stortte
Europees kampioen Kay Arne
Stenshjemmet zelfs volledig in elkaar.
De deur naar het wereldkampioen
schap stond voor Hilbert van der
Duim plotseling wagenwijd open.
Maar nog altijd kon de Heerenveener
niet geloven, dat hij door bijna 20.000
uitzinnige Friezen tenslotte als we
reldkampioen gehuldigd zou worden.
„Oxholm, die mijn directe tegenstan
der was, moest meer dan tien secon
den op mij goedmaken. Veel, maar na
Lake Placid mocht ik er toch niet van
uit gaan, dat dat een onmogelijk op
gave voor hem zou zijn. Ik reed ech
ter geweldig. Het enorme enthousias
me van het publiek stimuleerde mij
enorm. Op een gegeven moment kon
ik gewoon alles: Oxholm passeren en
voor blijven. Ik had het gevoel, dat ik
nog gemakkelijk drie rondjes in het
zelfde tempo door had kunnen gaan".
Hilbert van der Duim zocht daarna de
kleedkamer op, het zweetkamertje,
waar hij in angstige spanning af
wachtte, of Eric Heiden op het beslis
sende moment toch niet plotseling
zijn werkelijke kracht zou tonen. Maar
de Amerikaan was er ondanks zijn
geweldige krachtsexplosie in de laat
ste twee ronden niet toe in staat. Het
Friese carnaval kon tenslotte In alle
hevigheid losbarsten, toen „hun" Hil
bert van der Duim de hoogste tree
van het erepodium betrad. Het „won
der van Heerenveen" was werkelijk
heid geworden.
STEVEN TEN VEEN
