„Ik heb al mijn reserves aangesproken
Sleutelbeenbreuk voor neergestorte skispringe
Finse bom onder Amerikaansf
droom niet tot ontploffing
iric Heiden kent
geen grenzen
Hanni Wenzel evenaart gouden R<
PIET KLEINE NA ZILVEREN RACE:
LEIDSE COUHANT
MAANDAG 25 FEBRUARI 1980 PAG
■iiii i min ii imnwii—ww iiiiBiii iiiwiii ■■hihi'ii i imiwiiimii—i iiiiii iim
mm
LAKE PLACID In gedachten had
Piet Kleine de race dit seizoen al
talloze malen gereden, de tien
kilometer in Lake Placid. „Ik wilde
er niet te vaak aan denken, maar
onbewust speelde het toch steeds
door mijn hoofd", vertelde de 28-
jarige Drent, die tot dusver in zijn
schaatscarrière twee grote suc
cessen vierde: het Olympisch goud
vier jaar geleden op de lange af
stand in Innsbruck en een paar
weken later de wereldtitel in Hee
renveen. Zaterdag voegde de post
bode uit Kerkenveld er een derde
aan toe: de zilveren plak in Lake
Placid.
„Maar wat zat ik hem te knijpen, toen Ik In
de kleedkamer de tijden van Heiden, Ox-
holm en Woods hoorde. Voor mij moest
het op de tien kilometer komen, maar nu
werd er wel heel veel van mij verlangd".
Piet Kleine, die op 21 maart 1976 op het
superijs van Alma Ata een persoonlijk re
cord van 14.41.90 reed, maar in de jaren
daarna die tijd zelfs niet meer kon bena
deren, durfde de uitdaging echter aan.
Met een schema van 14.40 ging bonds
coach Egbert van 't Oever langs de baan
staan. Die tijd moest voor de lange Drent
de springplank zijn naar brons of mis
schien zelfs het zilver.
En Piet Kleine slaagde. Na de race van zijn
leven bleven de klokken stil staan op
14.36.03. Wel bijna acht seconden langza
mer dan de fenomenale Eric Heiden, maar
juist sneller dan de Noor Tom Erik Ox-
holm, die zich al bijna zeker van de zilve
ren plak voelde. „Dat geeft enorm veel
voldoening", stamelde de PTT'er, die
doodvermoeid door Van 't Oever werd op
gevangen. „Een paar maanden geleden
dacht ik nog dat mijn seizoen volledig zou
mislukken. In de landenwedstrijd tegen
Noorwegen wilde Ik goed presteren, maar
Ik reed geen hout. Dat leverde mij een
enorme teleurstelling op en Lake Placid
zag ik toen helemaal niet meer zitten".
Stomme schuld
Met een magere voldoende wiet Piet
Kleine zich uiteindelijk voor de Winter
spelen te kwalificeren, maar eenmaal in
Amerika leek de Drent uit vorm. „Ik was
door mijn eigen stomme schuld over-
traind en daardoor ging mijn vijf kilome
ter de mist in. Daarna was het met mijn
vorm net zoals het weer: wisselvallig. De
ene dag had ik het gevoel dat ik alles
kon, de andere dag was ik na een paar
rondjes al moe".
Piet Klelne's barometer stond zaterdag
morgen echter op onbewolkt. „Ik had niet
het Idee, dat ik een rotdag tegemoet
ging", aldus de oud-wereldkampioen, die
de afgelopen jaren vergeefs heeft gepro
beerd zijn bewegingsritme te verhogen.
„In het begin van mijn race heb ik de sla
gen nog geteld, maar daarna heb ik mij er
niet meer om bekommerd. Ik gleed lekker
en dat was het belangrijkste", Met zijn
machtige slagen - tien op ieder recht stuk,
waar Heiden er twaalf voor nodig had -
dook Kleine al snel onder zijn schema en
ging zelfs ruim vijf kilometer lana volko
De Nederlandse medaille-oogst in beeld:
v.l.n.r. Piet KLeine (zilver), Annie Borc-
kink (goud), Ria Visser (zilver) en Lieu-
we de Boer (brons)
men gelijk op met de Amerikaan. Vier ron
den voor het einde had de Drent een voor
sprong van drie seconden op het schema
van Oxholm opgebouwd, maar In die laat
ste vijftienhonderd meter moest hij steeds
meer Inleveren.
„De vermoeidheid sloeg eigenlijk al acht
ronden voor het einde toe, maar je blijft er
natuurlijk voor knokken om Je tempo vast
te houden. Vooral in de laatste ronden
werd elke klap met mijn benen echter
moeizamer". De Nederlander hield aan die
drie seconden tenslotte amper een halve
seconde over, maar die kleine marge was
wel voldoende voor een onverwachte zilve
ren plak. Ik wist dat het er om ging span
nen. Al mijn laatste reserves heb Ik moe
ten aanspreken. Toen Ik over de streep
ging, was ik dan ook total loss
vermoeidheid weegt niet op
heerlijke gevoel dat ik nu heb".
Waarmee Nederland de Winte
Lake Placid, die eenmaal go
maal zilver en eenmaal bron
opgeleverd, formidabel heeft a
Ook Hilbert van der Duim wc
aan mee. Met zijn zesde plaa
weliswaar niet in de prijzen,
14.47.58 lag wel bijna twintig
onder zijn persoonlijk record.
„En ik vond die 14.50 waarop il
trokken zelfs al gewaagd. Missch
zelfs nog wel sneller kunnen rijc
niet zo overmoedig was vertrokl
laatste ronden was ik namelijk
pot". Alleen Yep Kramer slaagde
zijn schema (14.55) vast te houd<
jarige Fries bleef net boven de
ten-grens steken (15.04.79), mi
belde er wel ruim zes secondei
persoonlijke toptijd mee af.
Egbert van 't Oever, de kleine ei
kritiseerde coach uit Lisse, kon
lachen. Het zilver biedt Piet KI
het komende wereldkampioen
Heerenveen echter geen p«
„Door mijn zwakke sprint ben ik
kansloos", erkende de Drent. Hl
der Duim gaat volgens Van 't
Heerenveen echter meestrijden
derde plaats. Op de vijf en tien
maakte de Friese onderwijzer t
Zijn 500 en 1.500 meter zullen di
de dagen echter nog wat moetei
aangescherpt om het Oranjef<
Lake Placid in eigen land een
kunnen voortzetten.
STEVEN Tl
LAKE PLACID Voor Eric
Heiden bestaan er geen gren
zen. Is het behalen van alle
vijf gouden medailles bij de
Olympische Winterspelen in
Lake Placid alleen al een
weergaloze prestatie, de 21-
jarige Amerikaan voegde er
zaterdag nog een extra di
mensie aan toe door een fan
tastisch wereldrecord op de
tien kilometer te rijden. Die
vijfde gouden plak van de on
betwiste superstar van deze
Olympiade kreeg er een plati
na randje door, maar ook van
de zilveren medaille ging een
bijzondere uitstraling uit. Piet
Kleine, die vier jaar geleden
in Innsbruck door een
sneeuwgordijn op de tien
kilometer naar de Olympische
titel reed, was er plotseling
weer helemaal. In zijn ouder
wetse dansende stijl gleed de
28-jarige Drentse postbode
naar het zilver, waarop in stil
te gehoopt, maar na da ui
terst scherpe tijden van Tom
Erik Oxholm en Mike Woods
nauwelijks nog gerekend
durfde te worden.
Zorgde de krachtsexplosie van
Plet Kleine zaterdag voor een
jubelkreet in de Nederlandse
kolonie, alles wat er de afgelo
pen tien dagen op schaatsge-
bied in Lake Placid gepres
teerd is, verbleekt bij de one-
man-show die Eric Heiden
heeft opgevoerd. Voor de 1.87
m lange en 185 pond zware
Amerikaan zijn geen superla
tieven te bedenken, die zijn
naam eer aan doen. Tot 's we
relds beste schaatser had hij
zich al drie keer laten kronen,
maar na de fascinerende „gol-
drush" In Lake Placid gaat hij
de schaatshistorie in als de
beste schaatser, die de wereld
ooit heeft gekend.
Kan Eric Heiden werkelijk voor
de sensatie zorgen om alle vijf
gouden schaatsmedailles te
winnen, vroeg iedereen zich
vorige week woensdag af. toen
de student medicijnen uit Ma
dison namens alle deelnemers
de Olympische eed zwoer. Op
de 500 meter leek dat vooral
moeilijk te worden, maar Hei
den kwam, zag en overwon.
Europees kampioen Kay Arne
Stenshjemmet maakte het de
Amerikaan op de vijf kilometer
bijzonder lastig, maar de twee
de gouden plak was hem niet
te ontnemen. Moeiteloos
maakte hij daarna het kwartet
aan goud vol, want op de
1.000 meter en de 1.500 meter
bewees Eric Heiden afgelopen
dinsdag en donderdag zijn
aparte klasse.
Maar nog had niet iedereen
zich met de heerschappij van
de wereldkampioen verzoend.
Eric Heiden met een trosje gouden plakken om zijn nek.
„Op de tien kilometer zal ik
hem verslaan", riep Oxholm
uit. De jonge Noor toonde lef,
dat zeker, maar Eric Heiden
was al lang niet meer te etui
ten.
Ook niet door de formidabele
tijd (14.36.60, amper twee se
conden boven het wereldre
cord van Viktor Ljeskln), die
Oxholm In de openingsrit te
gen Mike Woods voor zich liet
afdrukken. „Ik was eerlijk ge
zegd een beetje bang gewor
den, want zo'n snelle tijd had
ik niet voor mogelijk gehou
den. Maar over het schema,
waarop ik tegen Ljeskln zou
vertrekken, waren Diane Ho-
lum en ik het snel eens. Dat
moest onder het wereldrecord
zijn".
Ook dat was voor Eric Heiden
helemaal niet te hoog gegre
pen, al Is Lake Placid geen
Alma Ata, maar volgens de re
gels zelfs een ordinaire laag-
landbaan. Met de regelmaat
van een klok bleef de Ameri
kaan rondjes draaien, die de
vijfendertig seconden slechts
zelden overschreden. De per
fecte machinerie, die zijn
machtige lichaam vormt, ha
perde geen moment. Na d»
sensationele 14.28.13 (6,2 oe-
conde onder het wereldrecord,
kon men zich slechts afvragen
of Eric Heiden dan helemaal
geen vermoeidheid kent en
dus een soort „superman" is.
„Natuurlijk werd ik vermoeid.
De laatste ronden waren zelfs
erg moeilijk. Ik dacht steeds
maar aan de bel voor de laat
ste ronde, die ik spoedig zou
gaan horen. Dat gaf mij de
moed en de kracht om het tot
de laatste meters vol te hou
den", aldus de Amerikaan, die
zijn wereldrecordrace als de
beste van de Olympiade kwali
ficeerde. „Ik reed prima en
voelde mij sterker dan ooit".
Eric Heiden heeft de afgelo
pen tien dagen onder grote
mentale druk gestaan. De
Amerikanen lijken iedere
gouden medaille te beschou
wen als een klap op het ge
zicht van de „verderfelijke"
Russen, die Afghanistan zijn
binnengevallen. Een geslaag
de „goldrush" van de student
uit Madison zou de nationale
trots, die in Lake Placid op
het spel schijnt te staan, flink
omhoog kunnen schroeven.
Mede daarom stortte de publi-
citeltsmachine zich op Eric
Heiden en wordt hij nu tot een
nationale held uitgeroepen. De
sport - het schaatsen - lijkt
meer bijzaak te zijn, zoals za
terdagmiddag tijdens de ge
bruikelijke persconferentie
meermalen bleek. Heiden werd
zelfs gevraagd of hij er niet één
van zijn gouden plakken voor
over had gehad om deel uit te
maken van het ijshockeyteam,
dat vrijdag van de Sovjet-Unie
won....
Voor de wereldkampioen zelf Is
zijn gouden oogst echter uit
sluitend aan het schaatsen ver
bonden. „Een prachtige sport,
waarin juist dat individuele mij
sterk aantrekt. Maar geen
sport, die hier in Amerika po
pulair zal worden. Door mijn
prestaties zullen de mensen er
nu meer van weten, maar ik
geloof niet dat er nu ook meer
schaatsers zullen komen. Bas
ketball, baseball, football, ijs
hockey, dat zijn de sporten
voor de Amerikanen. Ik kan mij
trouwens ook best voorstelen,
dat het geen pretje is om naar
zo'n tien kilometer te kijken.
Zo'n kwartier lang zie je steeds
dezelfde mensen over de baan
gaan".
Het komend woekeinde zal
Eric Heiden in Heerenveen
nog even zijn vierde wereldti
tel in successie gaan behalen.
Dat wordt dan tevens het offi
cieuze afscheid van de super
star, want zaterdag herhaalde
hij nog eens, dat zijn medi
sche studie nu voorrang gaat
krijgen.
„Schaatsen Is slechts een klein
deel van mijn leven. Daarom
ga ik straks'weer naar school.
Ik blijf nog wel een beetje
schaatsen, maar niet zo se
rieus meer. Daarom weet ik
ook nog niet of ik in 1981 wel
aan het wereldkampioenschap
In Osfo mee zal doen".
Als de 21-jarige Amerikaan Irl
het Thialf-stadion van Heeren
veen de lauwerkrans krijgt om
gehangen, sluit hij een carrière
af, die zo'n beetje alles heeft
opgeleverd, dat binnen het be
reik van een schaatser ligt.
Wereldtitels, wereldrecords op
de 1.000, 1.500, 3.000 en
10.000 meter en als klap op de
vuurpijl vijf gouden Olympische
medailles. Op de prestatielijst
allertijden neemt Eric Heiden
met de „droomserie" van
37.80 op de 500, 1.54.79 op de
1.50, 6.59.15 op de 5.000 en
14.28.13 op de 10.000 meter
uiteraard de eerste plaats in..
Die koppositie zal hij ogetwij-
feld eens gaan verliezen, om
dat records er zijn om verbe
terd te worden. Maar Eric Hei
den blijft altijd een klasse
apar1' STEVEN TEN VEEN
LAKE PLACID Hanni Wenzel, Liech-
tensteins „blonde Greetje uit de pol
der", is één van de vedetten van de
Winterspelen geworden. Eric Heiden
overtreft haar weliswaar nog royaal,
maar met haar drie medailles in het Al
pine-skiën was zij op haar terrein de
onbetwiste koningin. Zaterdag rondde
de 23-jarige in het Duitse Straubing ge
boren ski-ster, haar jacht op eremetaal
af met een greep naar het goud in de
slalom.
Eerder was was ze al de sterkste In de
reuzeslalom en werd tweede (achter
Anne Marie Moser) In de afdaling. Met
haar successen reeks evenaarde Hanni
Wenzel haar vriendin Rosi Mittermaier,
die In 1976 „Innsbruck" beheerste door
eveneens twee gouden en een bronzen
medaille In de wacht te slepen. Het ver
schil ie dat Wenzel haar enige nederlaag
leed in de afdaling, terwijl „die Rosi"
werd geklopt in de reuzeslalom.
Hanni Wenzel is In elk geval de eerste in
woonster van Liechtenstein die ooit goud
bemachtigde tijdens de Olympische Win
terspelen. Haar successen hadden direct
invloed op de krankzinnige markt in
speldjes in Lake Placid, want de prijs
voor die souvenirs uit Liechtenstein is in
middels gestegen tot circa zestig gulden
per stuk.
De triomf van Hanni Wenzel was onaan
vechtbaar. Zij won beide series met over
macht. De Westduitse Christa Kinshofer
bracht met een tweede plaats
lachje op de ontevreden gezicj
de Westduitsers. Zij ging rt
doodsverachting naar benedenj
beloning te oogsten. De 17-jar,
terse teenager Erika Hess bey
het behalen van de bronzen mq
zij toekomst heeft. t\
Van de 49 deelneemsters glngei
skisters op dit moeilijke numma
dig ten onder. Onder hen erken
theden als Mari-Theres Nadig,
rle Moser, Irene Epple en de F
Fabienne Serrat en Perrlne Pelt
Hanni Wenzel werd door haar
ook winnares van het goud op c
combinatie voor Cindy Nelsen(\
grid Eberle(Oos).
LAKE PLACID Tweeëneenhalf uur
lang leefde Amerika tussen hoop en
vreea, voordat het in jubel kon uitbar
sten om de meest begeerde gouden
medaille, die van zijn ijshockeyers.
Meer dan veertig minuten lag er in het
beslissende duel een Finse bom onder
de Amerikaanse droom. Het continent
hield de adem in, totdat in de laatste
periode met drie voltreffers de fatale
achterstand van 2-1 werd weggevaagd.
Met hun triomf van 4-2 (0-1, 1-1 en 3-0)
bezorgden de jonge frontstrijders van
Herb Brooks Amerika de gelukkigste
dag sinds het begin van de Winterspe
len.
Lake Placid werd dus toch een herhaling
van Squaw Valley toen de Amerikanen
het IJshockeygoud ook In eigen huls hiel
den. De toekomst voor de jonge Ameri
kaanse ploeg Is trouwens met goud ge
plaveid. Vijftien van hen verlaten Cake
Placid met In hun zak een contract van
een profclub. Maar toch, de Amerikaanse
bond wil het team bij elkaar houden tot
het wereldkampioenschap volgend jaar
In Zweden. De fondsen om de spelers
een goed salaris te garanderen zijn al
met twee miljoen dollar volgestort.
Ook tegen zijn laatste tegenstander be
vestigde de Verenigde Staten dat mis
schien niet de beste, maar wel de meest
wilskrachtige ploeg het toernooi won.
nals, speelden zijn helden nog
oren-competitie. „Wij hebben
eerste Olympische ijshockeymedaille bin
nen, want ze leidden na twee periodes
door treffers van sterspeler Porvari en noe9 talent om hier te winnen.
Leinonen en slechts een tegendoelpunt het met onze inzet moeten ..ïake
van Christoff: 1-2. Pas toen Verchota na Brooks zijn spelers tot verve
42 minuten gelijk maakte viel de druk voor
weg. Mark Johnson, wiens vader in 1972 Brooks' woorden vielen In een
en in 1976 de Amerikaanse Olympische re bodem. Want vooral op kara
ploeg als coach leidde, loodste zijn team do Verenigde Staten ook het sle
daarna naar het triomfantelijke slot. Hij In een eerlijk, mannelijk gevecf
stelde eerst McClanahan op het spoor 'and van de onbegrensde moge
naar 3-2 en besliste vier minuten voor bleek zelfs een „impossible dr
tijd en nota bene tijdens Fins powerplay realiseren,
de zege veilig: 4-2. Brooks zocht het succes niet
niiCftAnhActa »che kunstgrepen. Zijn kracht I
HUSSOn 085X8 inspiratie. Hij speelde in op h
„En toch blijven de Russen de beste ment. „Je bent geboren als s(
ijshockeyers". De Amerikaanse coach Nuis jullie grote dag aangi
Kerb Brooks, die in een half jaar een Grijp die kans", hield Brooks
troepje veelbelovende amateurs talk eenvoudig,
smeedde tot de Olympische kampioen
1980, blijft eenvoudig. Valse beschei
denheid? Eigenlijk wel, want de Ameri
kanen toonden zich ware meesters in
de zenuwslopende strijd om het goud.
Tegelijk heeft Brooks gelijk, want kwa
litatief blijft er, ondanks Lake Placid,
een kloof tussen de oude en nieuwe
kampioen.
Vrijdagavond effende de Verenigde Sta
ten het pad naar het verdiende goud
o_ w door in de vroeg uitgevallen „finale" de
Was het team vrijdag In zijn confrontatie Sovjet-Unie met 4-3 (2-2, 0-1 en 2-0) af
tegen de Sovjet-Unie nog de underdog, 1® bluffen. In een ongelijke strijd, als men 2) op Zweden,
gisteren torste het de last van het favo- althans kwaliteit en ervaring van beide
riet-zijn. „We want gold", klonk het hart- teams in de weegschaal legt. Wat had Eindstand
stochtelijk vanaf de tribunes. De druk om Brooks Inderdaad te bieden? Op het mo- I. Ver. Staten
aan die bede gehoor te moeten geven ment dat in 1972 acht van zijn Russische 2. Rusland
werkte verlammend. De onbevangen tegenstanders voor het eerst de vloer 3. Zweden
spelende Finnen hadden lange tijd hun aanveegden met de Canadese professio- 4. Finland
Maar het werkte wel. En hoe. D
kahen bleven op karakter over
genover de technische overmacl
Russen en gisteren was het mo
goed genoeg om de Finnen op t
zetten.
Het duel Amerika-Rusland wa
schljnlijk het hoogtepunt van d
Olympische Winterspelen.
Voor de chauvinistische Amerik
ker.
Rusland greep uiteindelijk de
medaille na een zege van 9-2(4-<
TON VA
2
(Van onze speciale verslaggever)
LAKE PLACID Het skispringen van de 90 me
ter schans leverde zaterdag een Finse triomf op.
Twintigduizend toeschouwers in Lake Placid za
gen de 25-jarige Jouko Toermaenen met spron
gen van 114,5 en 117 meter het Olympisch goud
behalen, terwijl zijn landgenoot Jari Puikkonen
het brons veroverde. De zilveren medaille wee
voor de Oostenrijker Hubert Neuper.
Op de grote Olympische schans moesten de deel
nemers niet alleen hun angst, maar ook de wind
overwinnen. Windvlagen speelden met name de fa
vorieten uit Oost-Duitsland en Japan parten, maar
do meest ongelukkige was toch de 23-jarige Zweed
Jan Holmlund. Tot ontzetting van de toeschouwers
sloeg hij tijdens zijn zweeftocht voorover, nadat zijn
ski's door een windvlaag tegen elkaar waren ge
drukt. In het ziekenhuis van Lake Placid werd een
sleutelbeenbreuk geconstateerd.
Na de eerste manche bezat Hans-Joerg Suml nog
de beste papleren. De 21-jarige Zwitser, die nauwe
lijks honderd pond weegt, evenaarde zJjn tralnings-
sprong van 117 meter, maar kwam In de tweede
poging niet verder dan 100 meter. Ook de sensatie,
waarvoor de pas 15-Jarlge Canadees Steven Collins
leek te zorgen, ging niet door. Op een sprong van
112,5 meter liet hij 102,5 meter volgen, waardoor
hij terugviel naar de negende plaats. Opvallend
was, dat de winaar van de strijd op d
schans, de Oostenrijker Toni Innauer, ditn
In de prijzen viel. Hij bleef op de vierde pU
ken en miste daardoor zijn volledige revani
de Spelen van Innsbruck, toen hij van de
onverwacht lage waardering voor zijn s
kreeg.
