Cis Carter: gegijzelden
loeten onmiddelijk vrij
Opstandelingen versterken
greep op Afghanistan
Chaos in
Belgische ether
door amateurs
mnesty laakt
eleid Soames
Russell-
tribunaal
over Indianen
dit jaar
in ons land
(-COMMISSIE IN WEEKEINDE NAAR IRAN
PEC: nog olie
oor 1015 jaar
Rapport anti-
Zuid-Afrika bezit
straks kernwapens
1 jlTENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1980 PAGINA 9
iHINGTON President Carter
de VS heeft de onmiddellijke te-
eer van de Amerikaanse gijzelaars
'eheran geëist, nu de inmiddels for-
benoemde VN-commissie van on-
»ek komend weekeinde naar Iran
freizen. Volgens Carter zal de com-
le zowel de lange duur van de gij-
g als de klachten van Iran over de
onderzoeken.
log steeds in het ziekenhuis verblij-
e ajatollah Khomeiny heeft het
ïse volk opgeroepen om „op dit kri-
ogenblik' de strijd tegen de super-
iten voort te zetten in het bijzonder
de Verenigde Staten. Hij zei voorts,
dat de islamitische volkeren van de VS en
andere machten moeten eisen, dat de sjah
tezamen met zijn „gestolen goederen" uit
geleverd wordt.
De formele benoeming van de VN-com
missie is gedaan door secretaris-generaal
Waldheim, nadat dé Iraanse president
Bani-Sadr had doen weten, dat de uit vijf
leden bestaande commissie in Iran wel
kom was. Aanvankelijk zou de commissie
gisteren vertrokken zijn, maar het vertrek
is enige dagen uitgesteld om de Iraanse
autoriteiten meer tijd te geven om de ont
vangst voor te bereiden. Volgens Wald
heim heeft Iran verzocht dat de commis
sieleden gesprekken met de gijzelaars zul
len hebben. Voor hun vrijlating is geen
tijdstip bepaald, maar een lid van de com
missie zei, dat hierover een „gentlemen's
agreement" was bereikt. Waldheim zei
verder, dat de commissie ten aanzien van
haar werkzaamheden niet aan een termijn
gebonden is. In een Amerikaanse verkla
ring is nog gezegd, dat de ontmoeting tus
sen de commissie en de gijzelaars in over
eenstemming met het internationaal recht
moet zijn en dat de gijzelaars onder geen
voorwaarde aan een verhoor onderwor
pen mogen worden. Het is evenwel van
groot belang dat gedconstateerd wordt, da
alle gijzelaars er nog zijn en hoe hun ge
zondheidstoestand is. Iran verlangt, dat de
commissie niet alleen het doen en laten
van de sjah onderzoekt, maar ook nagaat
hoe groot de bemoeiïenis van de VS met
de interne zaken van Iran is geweest.
De vijf leden van de VN-commissie die in Iran een onderzoek zullen instellen naar de
daden van de sjah en de gang van zaken met de Amerikaanse gegijzelden bij hun
aankomst in Genève, vanwaar zij naar Iran zullen vertrekken. Van links naar rechts:
Adib Daoudy (Syrië), Andres Agullar (Venezuela), Mohamed Bedjaoui (Algerije), Louis
Edmond Pettiti (Frankrijk) en Hector Jayadene (Sri Lanka).
igaret zonder
uur
:w YORK In de
renigde Staten zijn
oeven genomen met
sigaret die niet meer
igestoken behoeft te
irden, maar die bij in-
leren toch nicotine-
mp afgeeft.
ar het Amerikaanse
I {tijdschrift „Medical.
ws" meldt, scheidt de
uwe sigaret ongeveer
zoveel nicotine af als
normale sigaret. Het
echter nog niet om
„veilige" sigaret, zo
rklaarde de internist
rman L. Jacobsohn uit
xas, die de sigaret sa-
met zijn broer
ram, een patholoog,
•ft ontwikkeld.
KABOEL, NEW DELHI Russische pant
sereenheden hebben volgens in New Delhi
opgevangen berichten drie dorpen in Afgha
nistan kapot geschoten en ruim 300 mensen
gedood bij wijze van vergelding voor het op
treden van de mohammedaanse opstandelin
gen tegen het regime.
Een ooggetuige van een van deze acties ver
telde dat de Russen dergelijke systemati
sche vernielingen sinds 9 februari uitvoeren
in de omgeving van Baghlan, een provincie
hoofdstad in het noorden van het land.
Men gaat er in New Delhi van uit dat de be
richten waar zijn omdat Russiche konvooi
en in dit gebied herhaaldelijk zijn aangeval
len.
De oogetuige vertelde dat de Russische tanks
hun kanonnen richtten op het dorp Chwajchan,
op een kilometer van Baghlan, klaarblijkelijk
om aanvallen van mohammedaanse opstande
lingen op Russische konvooien af te straffen.
Mohammedaanse opstandelingen hebben de
voornaamste bevoorradingsroute van Pakistan
naar Afghanistan praktisch in handen, voeren
naar believen aanvallen uit op het burgerver
keer en zijn de slecht opgeleide Afghaanse sol
daten die naar het gebied zijn gezonden om
daar orde op zaken te stellen, volledig de baas.
Dit blijkt uit waarnemingen van een viertal
journalisten die in dit gebied wisten binnen te
dringen.
De vier betrokkenen moesten naar Jalabad, na
dat hun bus vier uur had stilgestaan tussen
twee stellingen van de opstandelingen en her
haaldelijk in hinderlagen was gereden.
In de streek van Ghorband, een stad op 130
kilometer t^n noorden van Kaboel, hebben Af
ghaanse rebellen 100 Russische soldaten gedood
en twee tanks en vijfentwintig pantserwagens
vernield. Het nieuws hierover werd bevestigd
door een woordvoerder van een opstandelin
gengroep in Teheran.
Amerikaanse inlichtingendiensten schatten dat
de Russen sinds hun inval in Afghanistan al
vijfduizend man hebben verloren. Dit zou
meestal gebeurd zijn in overvallen op buiten
posten en konvooien.
De winter doet zijn invloed op het strijdgebeu-
ren eveneens gelden. Het verkeer op het vlieg
veld van Kaboel is gisteren stil komen te liggen
door zware sneeuwval. De sneeuwbuien waren
de zwaarste van de winter.
Jalabad, dat ongeveer 160 kilometer ten oosten
van Kaboel ligt, is nabij de grens met Pakistan
gelegen. Het is de plaats waar de meeste Af
ghaanse consumptiegoederen het land binnen
komen. Chauffeurs van het konvooi verklaar
den dat het Afghaanse leger tot dusverre niet
in staat is gebleken de bijna dagelijkse hinder
lagen op de weg naar Kaboel te voorkomen.
De Mohammedaanse opstandelingen zouden
verder hun activiteit hebben vergroot in de
omgeving van Herat, niet van van de Iraanse
grens in het westen.
In Herat en Kandahar zelf wordt al sinds we
ken geen markt meer gehouden uit protest te
gen de Russische bezetting. Zij wordt symbo
lisch veroordeeld door de aanroeping „God is
groot" vanaf de daken van de huizen na het
vallen van de avond.
Sovjettanks
voor PLO
TEL AVIV (UPI) Het Isra
ëlische militaire opperbevel
heeft gisteren luchtverken-
ningsfoto's vrijgegeven waarop
drie in de Sovjet-Unie ver
vaardigde T-34-tanks te zien
zijn. De Russen zouden die aan
Palestijnse guerrillastrijders
gegeven hebben die aan de
zuidelijke kust van Libanon
zijn gelegerd. Zij zouden er in
totaal 40 hebben verstrekt
Pacemaker
ontploft bij
crematie
KOPENHAGEN - Het
Deens tijdschrift voor
geneeskunde heeft art
sen gevraagd, bij overle
den patiënten die wor
den gecremeerd, eerst de
pacemaker te verwijde
ren.
Aanleiding tot dit verzoek
is het ontploffen van een
pacemaker in het lichaam
van een vrouw die. in
Odense werd gecremeerd.
Daarbij zou de muur van
de oven zijn ingestort. Een
medewerker van het cre
matorium liep een shock
op.
DEN Amnesty Inter-
inal, organisatie voor de
van de mens, heeft
aag scherpe kritiek geuit
le situatie in Rhodesië.
ens Amnesty worden ook
de Britse gouverneur
Soames de rechten van de
ernstig geschonden,
esty zegt dat de handha-
,van recht en orde over-
)sd in handen van dezelf-
iflibtenaren zijn die onder
voormalige onwettige be-
verantwoordelijk waren
martelingen en geheime
uties. Dit is de dezelfde
ek als in toenemende
door de Britse pers wordt
Ook de Nederlandse le-
van de Tweede kamer,
de Boer en Relus ter
hebben de houding van
Soames een van de rede
voor de explosieve situatie
emd. Dezen hebben als le-
van een internationale
nissie van onderzoek een
;k gebracht aan Rhodesië.
esty levert kritiek op de
weigering van lord Soames
een verbod tegen marteling uit
te vaardigen. Nog steeds wor
den mensen krachtens militair
recht gearresteerd en lord Soa
mes heeft het Rode Kruis geen
toestemming gegeven om in
contact te komen met de ar
restanten. De rechten van de
mens worden volgens Am
nesty sinds december wel be
ter in acht genomen, maar het
totaalbeeld is „hoogst veront
rustend".
Het Patriottisch Front van
Nkomo heeft gisteren ge
klaagd dat „gewapende lie
den" het front verhinderen op
het platteland in hèt oosten en
het centrum van het land een
vrije verkiezingscampagne te
voeren.
Een woordvoerder van het
front liet blijken dat hij met de
„gewapende lieden" strijders
van Moegabe bedoelde, die
zich nog met duizenden in het
oerwoud zouden bevinden, in
strijd met de bestandsovereen
komst.
DEN (AP) De Vene-
ise minister voor olie
:rgie, Humberto Calde-
erti, heeft gisteren op
1 van een rapport van
lische deskundigen van
rganisatie van olie-ex-
rende landen ver*
d, dat de OPEC nog
ts gedurende tien tot
en jaar in staat zal zijn
n de wereldvraag naar
voorzien.
ele liedeskundigen heb-
:gen 1985 een grote crisis
de voorziening en de
voorspeld. Onze technici
tel, zijn tot de conclusie
ïen, dat de OPEC de
treranties 15 jaar zal kun-
olhouden, op voorwaarde
een vertraging optreedt
zoeken naar nieuwe
onnen of alternatieve
m van energie. Het is
'el mogelijk, dat als ge-
van recente ongelukken
Amerikaanse kerncen-
de Verenigde Staten
olie nodig hebben dan
nkelijk werd geschat.
andere onvoorziene fac-
zouden de voorspellin-
•t tien jaar kunnen terug-
en, hetgeen impliceert
gen 1990 sprake zou kun-
jn van een grote crisis in
'oorrading", aldus Calde-
srtien OPEC-landen pro-
en thans tussen de 30 en
ljoen vaten olie per dag,
uft van de ruwe olie die
wereld wordt verbruikt.
eit heeft inmiddels aan-
digd, dat het de oliepro-
per 1 april met een
l zal beperken.
Staking Britse staalindustrie
De sterke arm van de stakers in de Britse staalindustrie in actie tijdens onlusten bij
een staalbedrijf in Sheernes.
«ba»
AMSTERDAM Tegen het
einde van dit jaat zal in Ne
derland het vierde Russell-
tribunaal worden gehouden.
Het tribunaal zal de rechten
van de Indianen in Noord
en Latijns Amerika behan
delen.
De werkgroep „Indianenpro-
ject" die al enkele jaren bezig
is met de voorbereidingen
voor de manifestatie, wil op
deze wijze de volkerenmoord
in Amerika aan de kaak stel
len. Een onafhankelijke jury,
die wordt samengesteld uit
deskundigen uit de hele we
reld, zal een oordeel vellen
over verklaringen die over het
Indianenprobleem worden af
gelegd door getuigen. Eerder
werden tribunaals van de Rus
sell-foundation gehouden over
de Amerikaanse Vietnam-poli-
tiek, de militaire dictatuur in.
Zuid-Amerika en de „Berufs-
verboten" in de Duitse Bonds
republiek.
Bomaanslagen in El Salvador
SAN SALVADOR Terwijl in het hele land bedrijven en
gebouwen bezet worden gehouden zijn in de hoofdstad van
El Salvador, San Salvador, een rooms-katholiek radiostati
on en een bibliotheek door bomaanslagen vernield.
Geen enkele groepering heeft tot nu toe de verantwoordelijk
heid voor de aanslagen opgeëist.
In San Salvador zijn, nadat eerder op de avond 160 van de in to
taal bijna 400 gijzelaars waren vrijgelaten, opnieuw gebouwen
bezet en mensen in gijzeling genomen door leden van het Revo
lutionaire Volksblok, de voornaamste verzetsbeweging.
Vijf ling in
Israël
TEL AVIV Een Israëlische
vrouw, die tot nu toe geen kin
deren had kunnen krijgen,
heeft woensdag in Petach Tik-
va bij Tel Aviv het leven ge
schonken aan een vijfling.
Voordat de vrouw in verwach
ting was geraakt van wat vier
jongetjes en een meisje bleken
te zijn, was zij behandeld met
hormonen die de vruchtbaar
heid vergroten.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
BRUSSEL - De nieuwe wettelijke regeling
in België voor de zendamateurs heeft bij
onze zuiderburen tot een onhoudbare toe
stand in de ether gezorgd. Minister van PTT
André Boudson overweegt harde maatrege
len om het sterk uitgebreide leger van 27
MC-ers in het gareel te dwingen. Mogelijk
komt er een verbod om tussen 12 uur 's
middags en middernacht te zenden, en wor
den weer PTT-ambtenaren met opsporing
sbevoegdheid er op uitgestuurd om "a-socia
le ethervervuilersin de kraag te grijpen.
De nieuwe wet is in België vanaf 1 novem
ber j.l. van kracht (in Nederland gaat de
aangepaste regeling op 1 maart aanstaande
in), en wat orde had moeten brengen in het
zendverkeer blijkt alleen maar aanleiding
tot meer woede en ergernis onder de "rest"
van de bevolking. De PTT krijgt dagelijks
200 tot 300 officiële klachten van mensen
die niet meer gewoon televisie kunnen kij
ken of radio kunnen luisteren als gevolg
van storingen door gebruikers van de zoge
noemde citizen band. Hun portofoons of mo
bilofoons hebben veelal een opgevoerd ver
mogen, zijn verkeerd afgesteld of van ver
boden antennes voorzien.
Sedert de ruim 100 dagen dat de nieuwe wet
geldt, zijn er al meer dan 100.000 vergun
ningen voor het gebruik van een zender
aangevraagd. Talloze aanvragers werken al
met hun aanwinst, in afwachting van de
vergunningen die in mei a.s. zullen afko
men.
Bovendien zijn er nog de 150.000 Belgische
zendamateurs, die al lang vóór de nieuwe
regeling aktief waren, veelal met een ver
mogen tot 5 watt en over 40 kanalen van de
27 megaherzband. Zij krijgen - in tegenstel
ling tot hun Nederlandse collega's - een
overgangstijd van 3 jaar om hun apparatuur
aan te passen aan de drastisch verscherpte
normen: slechts 20 kanalen en een vermo
gen van 0,5 watt.
De wet bepaalt ook dat er in België een "na
tionale raad voor gebruikers van de 27 me
gaherzband" moet komen om alle zich voor
doende problemen te bespreken en ethische
normen voor zendamateurs te ontwikkelen.
Maar die raad is nog steeds niet gevormd
omdat de grootste clubs van citizen banders
- volgens de PTT uit imperialistische over
wegingen - strijden over de aan te stellen
vertegenwoordigers.
Onderhandelingen
rond bezetting
ambassades in slop
MEXICO CITY De gehei-
me onderhandelingen tussen
de Mexicaanse autoriteiten en
de linkse bezetters van de Bel
gische en Deense ambassades,
in de Mexicaanse hoofdstad,
zijn gisteren afgebroken, zo
heeft een woordvoerder van
de bezetters meegedeeld.
Dit werd later bevestigd door
een woordvoerder van het mi
nisterie van binnenlandse za
ken waar de onderhandelin
gen worden gevoerd.
„Wij hebben hen een beperkt
aantal eisen voorgelegd, maar
de regering verklaarde niet te
willen onderhandelen voordat
wij de ambassades hebben ver
laten" aldus Felipe Martinez
Soriano.
De zaken gaan gewoon door In de door linkse groepe
ringen bezette Belgische ambassade In Mexico City.
Mensen gaan er In en uit. Een groot deel van het am
bassadepersoneel heeft trouwens, zonder enige hinder,
het gebouw kunnen verlaten.
apartheids-
beweging:
DEN HAAG—NEW YORK Zuid-Afrika
heeft waarschijnlijk op 22 september 1979
een kernbom tot ontploffing gebracht en
kan binnen een kort tijdsbestek een kern
wapenarsenaal bezitten. Dit staat in een
rapport, woensdag gepuliceerd door de „we
reldcampagne tegen samenwerking op mili
tair- en kerngebied met Zuid-Afrika" en het
„centrum van de V.N. tegen apartheid".
Op grond van door de V.S. verstrekte gegevens,
zo wordt in dit rapport gezegd, kan gesteld
worden dat Zuid-Afrika een kernproef heeft
genomen. De proef is ontdekt door de Ameri-
aanse satelliet „Vela" en radarinstallaties van
de Amerikaanse luchtmacht. De ontwikkeling
van kernwapens door Zuid-Afrika is volgens
het rapport alleen mogelijk geweest door de
hulp van buitenaf, onder meer van de V.S. bin
nen het kader van hun program „atomen voor
de vrede" of van West-Duitsland dat in het ge
heim een fabriek voor de verrijking van urani
um heeft laten bouwen. Men schat maar
meer dan een schatting is het niet dat Zuid-
Afrika nu over vier kernbommen beschikt die
in explosieve kracht vergelijkbaar zijn met de
bom die destijds op Hirosjima is geworpen.
Niet alleen de V.S. en West-Duitsland, maar
ook Nederland, België, Engeland, Canada,
Frankrijk, Iran, Israël, Japan en Zwitserland
worden in het rapport „collaborateurs" ge
noemd voor wat de ontwikkeling van het Zuid-
afrikaanse kernpotentieel betreft.
