Stakingen bedreigen
nderhandelingen
ver met aak CAO
Felle kritiek op nieuwe looningreep
S^idóaOowuMit
ieuwe benzinemeter voor zuiniger autorijden
Gemeenten
moeten
langzaam
verkeer
zelf
regelen
Twijfelachtige weg
Vijf centra voor
'moeilijke' patiënten
GGESTIE VAN CDA-KAMERLID:
eltijd-
i )sidie:
ïn loon
RIETKERK: MEER RIJKS
DIENSTEN NAAR NOORDEN
VRIl
"1NENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 19 FEBRUARI 1980 PAGINA 9
fen onze sociaal-economische redactie)
ERMEER De metaal werkgevers or-
itie F.M.E. zal de zojuist gestarte on-
ïdelingen over een nieuwe metaal-cao
en als de vakcentrale FNV de aange-
jde werkonderbrekingen in metaalbe-
werkelijk doorzet. De prikacties
|die gisteren bij metaalbedrijven in
Tiond zijn gevoerd naderden de grens
Éjet voor de F.M.E. toelaatbare, maar
xn net nog niet als echte werkonderbre-
b worden gekwalificeerd, aldus voor-
^ir. W. ter hart van de metaalwerkge-
il vijf bedrijven werden getroffen door
fracties, waarmee protest wordt aangete
gen de ingreep van de regering in de
lerhandelingen. Op de scheepswerf Wil-
'enoord liepen 2000 werknemers mee in
rs over het werfterrein. Van deze actie
Hart dat ze „op het scherpst van de sne-
gevoerd. De demonstratie viel evenwel
de officiële lunchpauze en kon dus niet
Jjerkonderbreking worden aangemerkt,
inmorgen stonden er bij diverse bedrij-
Rijnmond prikacties op stapel. F.M.E.-
:er Ter Hart: „De FNV mag wat ons be-
iveel acties tegen de regering voeren als
maar dat mag niet over de ruggen van
De gisteren tijdens de lunch-pauze gehouden
demonstratie op het werfterrein van Wilton-
Feyenoord.
onze leden gaan. Het zou toch een te dolle situ
atie zijn als we braaf zitten te onderhandelen
over een nieuwe cao terwijl onze gesprekspart
ner stakingen organiseert. Stakingen om een
nieuwe cao zijn zelfs niet toelaatbaar want onze
metaal cao loopt nog tot 1 april. De aangekon
digde werkonderbrekingen zullen dan ook ten
minste uitsluiting van de FNV-mensen van de
onderhandelingen tot gevolg hebben, terwijl
een gerechtelijke procedure ook niet is uitgeslo
ten", aldus de heer Ter Hart.
Overigens ziet het er bepaald niet naar uit, dat
het afsluiten van een nieuwe cao voor de groot
metaal een gemakkelijke zaak wordt. De werk
gevers hebben berekend dat het totale eisen
pakket van de vakbonden neerkomt op zo'n 16
procent loonkostenstijging, nog afgezien van de
5 procent die al betaald moet worden aan de
prijscompensatie van 1 januari j.l., overloop van
"vorig jaar en dergelijke. De vakbeweging ta
xeert haar pakket op circa 8 procent. De werk
gevers willen geen enkele verdere loonkosten
stijging, temeer niet omdat er ook geen produk-
tiviteitsstijging wordt verwacht. De loonkosten
mogen niet omhoog om de concurrentiepositie
niet nog verder aan te tasten, met name ten op
zichte van Duitsland, waar de loonkosten netto
ook met 5 procent zullen stijgen. Als er sprake
kan zijn van inwilliging van bepaalde eisen van
de vakbonden dan zullen deze in het verleden
verworven rechten eerst moeten inleveren, zo
dat de kosten niet stijgen. De bonden hebben
gesteld, dat zij een omruilen van arbeidsvoor
waarden die hun zin verloren hebben niet bij
voorbaat afwijzen, maar aan de automatische
volledige prijscompensatie, onderdeel van de
eis tot handhaving van de koopkracht, zal niet
getornd mogen worden. Op deze stellingname
zouden de werkgevers vandaag reageren na in
tern beraad. Behalve deze vandaag is ook
woensdag voor de onderhandelingen uitgetrok
ken.
^DERZOEK WIJST UIT:
need niets
trafbaars
ERDAM (ANP) Commissaris Toorenaar van de
rdamse narcoticabrigade heeft zich niet schuldig ge-
aan strafbare feiten. Dit is naar voren gekomen uit
derzoek van de rijksrecherche. Wel had hij een werk-
die niet strookte met de voorschriften en ethiek van
liitie. „Normvervaging" noemde de procureur-generaal
if;jet gerechtshof in Amsterdam, mr. J. Boekraad, dat
op een persconferentie.
ir maakte onduidelijk gebruik van dubieuze informan-
om verschillende redenen gaf hij in beslag genomen wa-
i heroïne niet af. Volgens de regels zou dat wel moeten,
lien bleef hij gebruik maken van de diensten van een re-
rnr die dat werk niet meer mocht doen. Ook gaf hij van
tijd een verkeerde voorstelling van zaken om criminlee
vrij te krijgen. Door zijn solistisch optreden gaf hij aan-
tot verdachtmakingen, zowel afkomstig uit de onderwe-
fs van zijn collega's. Men doorzag zijn werkwijze niet.
ps burgemeester Polak van Amsterdam geeft het onder
een aanleiding om Toorenaar voor ontslag voor te dragen,
s het wel beter dat hij geen recherchewerk meer doet. Na
ering van het rapport is de burgemeester tot de conclusie
jen dat hij de bevindingen ten aanzien van de commissaris
ordeling aan de minister van binnenlandse zaken moest
gen. Hij was als burgemeester niet bevoegd zelf een dis-
re straf aan een commissaris op te leggen. Het laatste
is derhalve aan minister Wiegel.
meent wel dat bij de beoordeling ook in beschouwing
/orden genomen de uiterst moeilijke taak waarvoor Too-
en zijn medewerkers in de strijd tegen een krachtig op-
ide internationaal georganiseerde narcoticahandel en de
vante zware criminlatiteit waren gesteld. Toorenaar
loor zijn manier van werken ook een aantal goede resulta-
haald. i
it onderzoek is. overigens ook naar voren gekomen dat
iet met name genoemde politiemannen zich wèl'aan laak-
raktijken hebben schuldig gemaakt. Mogelijk worden zij
TUIJNMAN IN KAMER:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het opzetten van goede
voorzieningen voor het langzaam verkeer,
valt onder de verantwoordelijkheid van de
gemeenten. Het Rijk moet daarvoor geen
normen of richtlijnen opstellen. Dat zei mi
nister Tuijnman gisteren in de Tweede ka
mer als antwoord aan de socialist De Ha
mer. Deze had voorgesteld nog bij de begro
ting '81 van Verkeer en Waterstaat een be
leidsplan Langzaam Verkeer in te dienen.
Ook het CDA steunde deze motie.
In dit plan' zou het Rijk mede-verantwoorde
lijkheid moeten nemen voor het opheffen van
de achterstand van het langzaam verkeer. Bo
vendien zou een lagere maximumsnelheid moe
ten worden ingevoerd en alle verkeer van
rechts voorrang moeten krijgen. De Hamer
haakte hierbij in op een soortgelijke suggestie
die de gehele Tweede Kamer eind 1978 in de
vorm van het aannemen van een motie op dit
punt uitte. De socialist noemde het een schande
dat deze motie nog altijd niet is uitgevoerd.
Volgens de toen aangenomen motie had het
Rijk bij het nieuwe meerjarenprogramma per
sonenvervoer het beleidsplan moeten indienen.
Miljoenen-
brand
in Bussum
Een felle
brand heeft
gisteravond
in het cen
trum van
Bussum drie
panden in de
as gelegd.
Volgens de
eerste schat
tingen be
draagt de
schade ette
lijke miljoe
nen guldens.
Verwoest
werden een
gro; te speel
goedzaak,
een bijkan
toor van het
dagblad De
Gooi- en
Eemlander
en een leder-
warenwinkel.
In de laatste
zaak is het
vuur vermoe
delijk ont
staan.
De Federatie Nederlandse Vakbeweging is op zijn minst
een twijfelachtige weg ingeslagen met de gisteren begonnen
stakingsakties, gericht tegen het door de regering gevoerde
loonbeleid. Twijfelachtig omdat de vakbeweging nu via het
aanpakken van de bedrijven poogt druk uit te oefenen op re
gering en parlement. Het is zoiets als het zoontje van de
buurman een draai om de oren geven, om de buurman zelf
duidelijk te maken dat hij onterecht heeft gehandeld. En dat
is natuurlijk niet netjes.
MaAR helemaal onbegrijpelijk zijn de prikakties van de
FNV ook weer niet. Want het loonbeleid van de regering
moet immers nog definitief worden gevormd. Er is nog niet
meer dan een loonpauze, en met het parlement moet nog
overeenstemming worden bereikt over de definitieve en ge
detailleerde vorm van het dit jaar te voeren loonbeleid. Dat
betekent, dat er nog druk uit te oefenen valt op nog te ne
men beslissingen door de regering, maar met name ook door
het parlement. Met dat doel wordt er momenteel in de be
drijven gedemonstreerd.
HOE men het ook wendt of keert, druk uitoefenen op het
parlement alvorens dit door het nemen van beslissingen de
eigen verantwoordelijkheid neemt, is in een democratie ge
rechtvaardigd. Iets anders is of het op dit moment verstandig
of zelfs verantwoord is, gelet op de schade die bedrijven en
daarmee onze economie wordt berokkend. Pas als het parle
ment (en de regering) eenmaal de definitieve beslissingen
heeft genomen, zou het voortzetten van stakingsacties pas
echt bedenkelijk worden. Indien dan met staken zou worden
voortgegaan, zou er sprake zijn van pure politieke stakingen,
en zouden dus de waarden van de democratie met voeten
worden getreden. De nabije toekomst zal leren of de FNV
meent zich tot een dergelijke politieke staking te moeten la
ten verleiden. Wij hopen van niet.
Beter onderzoek bij aanleg
van weg en spoorlijn
DEN HAAG Bij het aanleggen of uitbreiden van wegen
of spoorlijnen moet het Rijk alle voor- er nadelen van de
gekozen oplossing goed onderzoeken.
Daarbij zullen ook andere manieren van vervoer aan de orde
moeten komen. Er dient te worden gelet op aspecten van ver
keersveiligheid, ruimtelijke ordening, leef- en woonmilieu, land
bouw, landschap cn natuurlijk milieu. Een en ander moet ertoe
leiden dat er minder wegen worden aangelegd of uitgebreid en
dat het openbaar vervoer en langzaam verkeer wordt gestimu
leerd.
Deze wens van het PvdA-Kamerlid Rienks en zijn PPR-collega
Jansen is gisteren in de Tweede Kamer door minister Tuijnman
van verkeer en waterstaat overgenomen.
DEN HAAG Moeilijk plaatsbare psychiatrische patiën
ten kunnen in de toekomst worden opgenomen in een van
de vijf „overkoepelende" behandelcentra. Een werkgroep
zal staatssecretaris Veder-Smit van volksgezondheid advise
ren deze vijf centra, waar totaal 120 patiënten kunnen wor
den behandeld, op te zetten.
De regionale inspecties voor de geestelijke volksgezondheid
trachten de psychiatrische ziekenhuizen steeds te bewegen de
zware probleemgevallen toch op te nemen, maar vaak vergeefs.
Prof. Beyaert, heeft eind vorig jaar gewaarschuwd dat steeds
meer patiënten in de criminele sfeer terechtkomen omdat zij in
geen enkele inrichting terecht kunnen.
WIM KOK: „ACTIES WORDEN GRIMMIGER'
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Ondernemersorganisaties
noch vakcentrales hebben een goed woord
over voor het gisteren bij de Tweede Kamer
ingediende wetsontwerp, dat minister Albe-
da van Sociale Zaken de mogelijkheid moet
bieden om de huidige loonpauze nog eens
met een maand te verlengen en daarna in de
loonontwikkeling met bindende voorschrif
ten in te grijpen.
„Met die verlenging van de loonpauze houdt de
regering de vakbeweging aan het lijntje", zo re
ageerde woedend FNV-voorzitter Wim Kok.
„Onze gisteren begonnen acties tegen een loon
maatregel zullen er alleen maar grimmiger
door worden". Hij zei dat de vakbeweging in
vrijheid moet kunnen onderhandelen. „Zolang
de lonen aan banden liggen valt er met de rege
ring geen zaken te doen", zo stelde hij.
Ook CN V-voorzitter Harm van der Meulen
verlangde herstel van de onderhandelingsvrij
heid. Zijn verbondsraad, die gisteren vergader
de en zich zeer wrevelig toonde dat er nog
steeds niets bekend is van de regeringsplannen,
hoewel ef per 1 februari al inzicht was beloofd,
verklaarde nadrukkelijk zich niet te willen la
ten opjagen. En als de regering niet duidelijk
laat blijken, dat haar plannen tijdens het over
leg met werkgevers en vakbeweging nog bij te
stellen zijn, dan wil het CNV niet eens meer
aan dat overleg deelnemen. „Als er alleen maar
een loondictaat komt, geven wij niet thuis", al
dus Van der Meulen, die ervoor waarschuwde
dat een loslaten van de prijscompensatie, waar
het kabinet op schijnt aan te sturen, op buiten
gewoon grote weerstand van de CNV-ers zal
stuiten. Hij sprak na de vergadering over een
ongewenste inmenging van kabinet en parle
ment.
De werkgeversorganisatie VNO wil er nog wel
begrip voor hebben, dat de regering een wat
langere loonpauze nodig heeft nu zij zelf nog
maar nauwelijks uit de eigen problemen is.
Maar door nu reeds een machtigingswet te ver
langen loopt zij ten onrechte vooruit op het
overleg dat over de beleidsvoornemens van de
regering is toegezegd aan werkgevers en vak
beweging, aldus het VNO dat aandringt op een
dusdanig beleidspakket, dat vergaande be
voegdheden ten aanzien van de arbeidsvoor
waarden niet nodig zijn.
Zijn zusterorganisatie NCW hoopt, dat alles
zich alsnog zo snel zal kunnen ontwikkelen dat
verlenging van de loonpauze niet nodig is. Het
NCW constateert voorts dat de overheid zich
met deze nieuwe wet bevoegdheden wil ver
schaffen tot een vergaand en gedetailleerd in
grijpen in het beloningsbeleid van de onderne
ming. Dat wijst dit werkgeversverbond om
principiële en praktische redenen af. Het gaat
er in de allereerste plaats om, dat de overheid
haar eigen financiën in orde brengt, opdat nor
male cao-onderhandelingen kunnen plaats vin
den, aldus het NCW.
^onze parlementaire redactie)
HAAG Elke auto zou moe-
brden uitgerust met een zui-
R dsmeter, waarop de bestuur-
n aflezen wanneer hij zuinig
n wanneer niet. Deze meter
>or dertig tot vijftig gulden
gemakkelijk in iedere bestaande
auto te monteren zijn.
Deze suggesties deed het Tweede-Ka
merlid P. Cornelissen (CDA) gisteren
in de Tweede Kamer bij de behande
ling van het Structuurschema Ver
keer en Vervoer (SVV) en het Meer
jarenprogramma Personenvervoer meeste benzinemeters geven nu den naar gewicht van het voertuig,
(MPP) om daadwerkelijk energie te slechts globaal de inhoud van de tank energieverbruik en geluidsoverlast,
besparen in het autoverkeer. Boven- weer.
dien zouden de auto's moeten worden Als derde maatregel stelde het Ka- Hij wees bij zijn suggesties op een re-
uitgerust met een dagbenzinemeter, merlid een wijziging van de Motorrij- cent onderzoek waaruit is gebleken
die aangeeft hoeveel benzine voor tuigenbelasting voor, waarbij deze dat de automobilist geen nut ziet in
een bepaalde rit is gebruikt._ De belasting geheven zou moeten wor- energiebesparing.
ze sociaal-economische
i\AAG - De Sociale Ver-
[sraad beschouwt de
s, die verstrekt zullen
irden aan werkgevers,
"dbanen scheppen en
;nemers, die bereid
baan te aanvaarden,
loon waarover premie
sociale werknemers-
ringen verschuldigd is.
it nog overlegd of deze
g ook moet gelden
volksverzekeringen en
«lasting.
BÈDUM „Groningen in
het bijzonder, en het noor
den in het algemeen, moeten
moeten in de toekomst vesti-
gingsgebieden worden voor
nieuwe rijksdiensten". Uit
spraak van VVD-fractielei-
der Rietkerk tijdens een bij
eenkomst van de „Liberale
Sociëteit noord-Groningen".
Volgens Rietkerk zal de VVD
de regering zeker houden aan
de spreiding van de rijksdienst
van de centrale directie van de
PTT, hoe spijtig het ook is
voor ambtenaren die niets
voor een overplaatsing voelen.
Volgens Rietkerk kunnen de
opengevallen plaatsen in deze
centrale directie opgevuld
worden door Groningers. De
VVD'er meent dat ondanks de
aangekondigde bezuinigings
maatregelen er toch een aantal
prioriteiten voor oost-Gronin-
gen moeten openblijven.
Zes gewonden
bij explosie
op tanker
SCHIEDAM (ANP) Bij een
explosie in de machinekamer
van de Panamese tanker „Tur-
bi" zijn gisteravond zes men
sen zwaar gewond geraakt.
Het ongeluk gebeurde op de
werf van Wilton-Fijenoord,
waar de „Turbi" 's middags
was aangekomen voor een on
derhoudsbeurt. De zes gewon
den werkten allemaal op de
werf. De oorzaak van de ex
plosie is nog niet bekend. De
werf stelt samen met de ar
beidsinspectie een onderzoek
Vooruitzichten voor donder
dag: Zonnige perioden en mid-
dagtemperaturen van 7 graden
in het noorden tot 13 graden
elders.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor donderdag:
Veel animo voor
Burgmeester in
Casino-raad
DEN HAAG Tot vijfde
lid van de Raad van Bestuur
van de Nationale Stichting
tot Exploitatie van Casino
spelen is benoemd burge
meester C. Roozemond van
Alkmaar.
Per 1 januari 1980 waren al
vier andere leden in het be
stuur benoemd, onder wie de
voorzitter drs. Boender, oud
lid van de directieraad van de
Nederlandse Spoorwegen.
slagersbedrijf
DEN HAAG Tussen 1970
en nu is het aantal leerlin
gen in het slagersvakonder
wijs toegenomen van 2300
tot 3500.
Hierop vestigde slager J.N.J.
Straathof uit Den Haag van
daag de aandacht in de rede
die hij uitsprak bij zijn instal
latie als voorzitter van het be-
drijfsschap slagersbedrijf.
Straathof noemde zijn branche
„een gezonde bedrijfstak". De
toename van het aantal slager
sleerlingen bracht de nieuwe
voorzitter in verband met de
intensieve voorlichting die
laatste tijd over het vak wordt
gegeven. Een speciale cursus
voor vrouwelijk winkelperso-
4 neel gaat nog dit jaar van start.
Aantal uren zon: 1 tot 7
Min. temp.: omstreeks 3 gra
den
Max. temp.: omstreeks 9 gra
den-
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 95 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 80 procent.
Weersgesteldheid van gisteren
Weer Mei Neer-
temp elag
Amsterdam onbew. 9 0
Deelen
Eelde
Den Helder
Luchth. R'dam
Vlissingen
Munchen
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
l.bew.