Amerikaanse Congresleden staan
an gigantische verleiding bloot
Russen willen
politiek van
ontspanning
voortzetten
Overbevolking leidde tot
|evangenisramp in VS
Argentijnse beulen
verdoven gevangenen
en werpen hen in zee
CRIANT OP „DE STING" VERBIJSTERT AMERIKANEN
vc
'ranse ambassade in Libië verwoest
Muhammad Ali
heeft weinig
succes met
zijn boycotactie
Syrië trekt troepen
uit Beiroet terug
Uiten land
DINSDAG 5 FEBRUARI 1980 PAGINA 11
gist
rig
s m
ida^an onze correspondent
Dick Toet)
ital
haMlNGTON De Amerika-
eageren over het algemeen
mirrerbijstering op een nieuw
°ingrijk politiek schandaal;
ldelschuldiging aan het adres
voofeven Congresleden (een se-
en zes leden van het Huis
ckte'Afgevaardigden), 2jj
hebben aangenomen van
PO^bische sjeiks" en met de
indij samenwerkende „zaken-
iel!^» jn fyji voor het aanwen*
efrari hun invloed. De sjeiks
£etun trawanten blijken in
FBI-agenten te
jeweest, hun ontmoetingen
ie Congresleden en een aan-
kenlieden, advocaten en lo-
politici zijn op film vast ge-
en de politieke variant van
ikele jaren geleden zo suc-
ille film „The Sting", waar-
dergelijke wijze een goksy-
jat wordt opgerold is daar,
v it ditmaal zonder acteurs en
echt publiek.
j|echok is groot na recente
\dalen als de in enkele ge-
^mp succesvolle pogingen van
;enZuidkoreaanse zakehman
'fj J Sun Park om invloed te ko-
d
pen in het Amerikaanse Congres
(bekend geworden als „Korea
Gate") en de soortgelijke zaken
tegen individuele leden van het
Congres als de senatoren Tal*,
madge en Brooks en de afgevaar
digden Diggs en Flood. En na
tuurlijk speelt bij velen de ge
dachten aan het tot nu toe groot
ste schandaal uit de Amerikaanse
politieke geschiedenis: Waterga
te, dat uiteindelijk leidde tot het
aftreden van president Nixon.
Watergate heeft het vertrouwen
van de Amerikaanse bevolking
in de politiek enorme schade toe
gebracht. „Koreagate", dat vorig
jaar overigens zonder ernstige
beschuldigingen aan zittende
Congresleden min of meer als
een nachtkaars uitging, heeft een
beginnend herstel van dat ver
trouwen flink vertraagd en veel
politici menen dat het jongste
schandaal de trauma's van „Wa
tergate" sterk zal doen herleven.
Voor de Republikeinse partij, die
aan „Watergate" de zwaarste
verliezen overhield, betekent het
nieuwe schandaal dat evenals
„Koreagate" voornamelijk Demo
craten compromiteert, een moge
lijkheid zich van oude frustraties
te ontdoen. En dat betekent een
krachtige steun in de rug bij de
campagnes voor de verkiezingen
in november, waarin niet alleen
een nieuwe president maar ook
een nieuw Huis van Afgevaar
digden en een gedeeltelijk nieu
we Senaat op het spel staat.
De namen die genoemd worden,
zijn niet de eersten en de besten.
Sénator Harrison A Williams jr.,
een democraat uit New Jersey,
en afgevaardigde Frank Thomp
son jr., een Democraat uit dezelf
de staat, zitten al meer dan 20
jaar in het Congres; beiden heb
ben een vlekkeloze reputatie als
vooruitstrevende Democraten
met grote verdiensten op sociaal
terrein. Net als hun collega's ont
kennen zij de beschuldigingen
met grote stelligheid.
FBI-directeur Webster en zijn
medewerkers laten echter door
schemeren over keiharde bewij
zen te beschikken voor de illega
le overdracht van niet minder
dan een half miljoen dollar. De
zaak begon twee jaar geleden
door een tipgever, die was be
trokken bij het achterhalen van
twee kostbare schilderijen die 13
jaar geleden waren gestolen uit
de laadruimte van een flatge
bouw van de Verenigde Naties in
New York. De informant zou
hebben beweerd een serie politici
te kennen, die gemakkelijk om
koopbaar waren. In februari zet
te de FBI de „Sting-operatie"
Abscam op, waarbij Abscam staat
voor Arabische „scam", slang
voor „geheime operatie".
Van een journalist van de Was
hington Post, die door zijn krant
in New York was gestationeerd,
werd onder valse naam een huis
gehuurd. De betrokkene weet pas
sinds zaterdag wie de werkelijke
huurders waren: de FBI. In dit
fraaie zes slaapkamers tellende
huis in Washington hebben zich
de meeste „Sting-bijeenkomsten"
afgespeeld. In het huis was voor
zeker een halve ton aan afluister
en onzichtbare filmapparatuur
aangebracht.
De vraag die het meest gesteld
wordt is in hoeverre de Congre
sleden in de val zijn gelokt. FBI-
-directeur Webster heeft meege
deeld voortdurend te hebben sa
men gewerkt met justitiële advi
seurs en dat in geen enkel geval
geld is aangeboden door de ver
momde FBI-agenten. De Repu
blikeinse senator Larry Pressler
(South Dakota), voor zovey tot nu
toe bekend het enige Congreslid
dat pertinent geweigerd heeft
geld aan te nemen, heeft echter
gezegd de affaire uitermate be
angstigend te vinden. „Ik heb
elke suggestie ten aanzien van
mogelijkheden om geld bijeen te
brengen voor mijn campagne af
gewezen, maar ik ben me er wel
van bewust, dat zelfs een poging
van mij om beleefd te blijven,
had kpnnen worden uitgelegd als-
een positieve reactie op het aan
bod", aldus een opgeluchte Pres
sler.
De FBI en plaatselijke politie
korpsen in de Verenigde Staten
maken veel gebruik van „Stin-
g-achtige" acties, maar vooral de
laatste jaren vrijwel uitsluitend
in affaires, waarbij drugs een ról
spelen. Volgens justitiële experts
is het uitermate moeilijk voor de
verdediging in „Sting-zaken" om
uitlokking te bewijzen. Volgens
justitiële experts is het uitermate
moeilijk voor de verdediging in
Sting-zaken om uitlokking door
de politie te bewijzen. Afgezien
van het feit, dat de betrokken po
litiemensen meestal exact weten
hoever ze kunnen gaan, betekent
een verdediging op basis van
„uitlokking" ook in feite een be
kentenis van het gepleegde mis
drijf.
De vraag wordt ook opnieuw op
geworpen of Amerikaanse politi
ci niet in toenemende mate
kwetsbaar worden voor de in-
mense invloed, die talrijke lobby
groepen trachten te verwerven.
Congresleden, die meestal veel
minder verdienen dan de lobby
isten, houden er enorme staven
op na, moeten regelmatig uiterst
kostbare campagnes voeren en
zijn veroordeeld tot een prijzige
levensstijl in de politieke en soci
ale circuits van Washington. De
verleiding tot het vergaren van
extra inkomsten is gigantisch en
de methoden van sommige
lobbyisten zijn ongelooflijk geraf
fineerd, menen waarnemers in
Washington.
Van de kant van justitie komen
inmiddels toezeggingen dat de af
faire nog voor de verkiezingen
geheel uit de doeken zal worden
gedaan. Gesproken wordt al over
het grootste justitiële onderzoek
uit de geschiedenis van het Ame
rikaanse Congres. Rechtbanken
in zeker vier steden zullen bij de
zaak betrokken zijn. Vrijwel nie
mand rekent er dan ook op, dat
de belofte van justitie kan wor
den waar gemaakt.
Een wachtto
ren van de ge
vangenis, ge
zien door de
kapotte ruiten
van het uitge
brande admi
nistratiege
bouw. Rond
de toren zitten
gevangenen
die door wach
ten in de toren
worden be
waakt.
sè BEWAKERS OP 1100 GEVANGENEN
Dl
et onze correspondent Dick Toet)
- De ramp in de gevan-
ans van de Amerikaanse staat New
waarbij het afgelopen week-
aae zeker 39 gevangenen om het le-
kwamen, lijkt de voorlopige cli-
van een grote serie uitbarstingen
irte Amerikaanse gevangenissen in
jaren.
-rek aan personeel, een bezuiniging-
m, die in diverse staten het gevangenis-
en vaak als eerste treft en daarmee
iard gaande klachten over de behan-
ng zijn volgens deskundigen de be-
;rijkste redenen voor bijna maande
lijks optredende uitbarstingen van ge
weld.
In de gevangenis van New Mexico, be
stemd voor 700 tot 800 inwoners, zaten
1136 gevangenen. Op het moment van het
oproer waren er slechts 22 bewakers aan
wezig. Klachten over de overbevolking en
de slechte betaling (25 dollar-cents per
uur) dateren al van zeker twee jaar gele
den. Een in die tijd door een actiegroep
aangespannen rechtzaak loopt nog steeds.
Twee maanden geleden ontsnapten nog
elf „zware criminelen" uit dezelfde ge
vangenis.
Toen politie en troepen van de staat de
gevangenis na 36 uur bestormden, bleek
een gevangene door collega's opgehangen,
een andere was onthoofd. De meeste
slachtoffers zijn echter gevallen door de
branden, die in diverse delen van cje ge
vangenis waren gesticht.
In het gebouw hebben zich de verschrik
kelijkste dingen afgespeeld. Veel gevange
nen die met de bewakers zouden hebben
samengewerkt, werden op de meest gru
welijke wijze vermoord. Er werd met bij
len en snijbranders op hen wraak geno
men. Gevangenisfunctionarissen ver
klaarden dat de opstandelingen die aan
vankelijk alleen maar een verbetering
van hun omstandigheden eisten, vertrou
welijke documenten hadden gevonden
met daarin de namen van informanten
onder de gevangenen. Dat was het mo
ment waarop het bloedbad begon.
ijs/Tripoli De ambassade van Frankrijk in Libië is
eren door betogers bestormd en totaal vernield. Alleen
nuren staan nog overeind. De betogers wilden kennelijk
Resteren tegen de militaire hulp die Frankrijk vorige
djk aan Tunesië heeft verleend bij het afslaan van een
efval op de Tunesische stad Gaf sa. Volgens de Tunesi-
autoriteiten had Libië de hand in die overval.
Franse regering heeft in krachtige bewoordingen geprotes-
d(
teerd tegen de „aanval die uitliep op de verwoesting van de am
bassade". Hoewel de ambassadeur om politiebescherming had
verzocht hebben de Libische autoriteiten nagelaten de ambassa
de te beschermen.
De Franse ambassadeur in Tripoli, Chales Malo, zei in een inter
view dat alleen de muren van de ambassade nog overeind staan.
Verder is alles vernield. Het ambassadepersoneel wist zich tijdig
in veiligheid te brengen in de residentie van de ambassadeur.
„KRACHTEN ZIJN AAN ONZE KANT"
MOSKOU De Russ-
sche leider Leonid
Brezjnjev heeft giste
ren in het Kremlin ge
zegd dat de Sovjet-
Unie niet wil afzien
van dè positieve resul
taten die in de jaren
zeventig op internati
onaal gebied zijn be
reikt. Brezjnjev sprak
zich uit voor stopzet
ting van de bewape
ningswedloop, ophef
fing van de conflicten
in Zuidoost-Azië, het
Midden-Oosten en het
Verre Oosten. „Ont
spanning is het resul
taat van veelvormige
inspanning", zei Brez
jnjev die de „pogingen
van imperialisten om
de vruchten ervan te
niet te doen" ver
wierp.
In het kader van het periodieke Frans-Westduitse to-
poverleg overlegt de Westduitse bondskanselier Hel
mut Schmidt met President Valery Giscard van Frank
rijk in het Franse Elyseepaleis.
Vlak voor de toespraak van Brezjnjev
schreef de Pravda dat ontspanning de
overheersende factor zal blijven in de
internationale betrekkingen ondanks
pogingen van leidende kringen in de
Verenigde Staten het ontspanning
sproces te ondermijnen. De socialisti
sche staten weten dat zij „de machtige
krachten van onze tijd" aan hun kant
hebben, aldus de Pravda.
Onze correspondent in Parijs meldt dat
het periodieke Frans-Duitse topover-
leg dat gisteren en vandaag tussen
Helmut Schmidt en Giscard d'Estaing
wordt gevoerd van meer dan gewone
betekenis is omdat Bonn en Parijs van
oordeel zijn dat zij bij het handhaven
van de ontspanning groter belang heb
ben dan de Verenigde Staten en alles
willen doen om dë internationale toe
stand te ontzenuwen. Al eerder ver
klaarden de Westduitsers dat zij de po
litiek van ontspanning willen voortzet
ten.
Beide landen willen derhalve een
voortdurende, maar niet vijandige
druk op Moskou uitoefenen om de
Sovjet-Unie er toe te brengen haar
houding te wijzigen, met name in Af
ghanistan in plaats van de confrontatie
die president Carter plotseling na
streeft. Voor president Giscard gaat
het er om dat de gebeurtenissen in
Iran en Afghanistan de Amerikanen
hebben wakker geschud. Ten over
staan van de Amerikaanse passiviteit
nemen de Russen tot dusver steeds
grotere risico's, met name in Afrika en
het is volgens het Franse staatshoofd
van kapitaal belang de Sovjets duide
lijk, te maken dat zij er geen belang bij
hebben het Westen nog meer uit te da
gen.
Muhammad Ali tijdens de persconferentie in
Nairobi, waarin hij zei, dat wanneer er een loo
pje men hem zou worden genomen hij onmid
dellijk naar de VS zou terugkeren
DAR ES SALAAM De Amerikaanse
bokskoning Muhammad Ali ondervindt
weinig medewerking in zijn poging om op
verzoek van president Carter de Afrikaanse
landen tot een boycot van de Spelen over te
halen. Ali slaagde er in Dar es Salaam niet
in een ontmoeting met de president van
Tanzania, Julius Nyerere, te arrangeren.
Ali dreigde tijdens een persconferentie met zijn
missie te stoppen als hij het gevoel zou krijgen
dat er een loopje met hem werd genomen. Als
speciale boodschapper zou Ali ook Kenia (dat
zich vóór een boycot heeft uitgesproken), Sene
gal. Liberie en Nigeria aandoen. Ali raakte wat
gefrustreerd tijdens het vragenuurtje met de
pers. „Ik krijg een wat vreemd gevoel over
me", zei hij op een gegeven moment. „Ik ben
geen verrader van de zwarte mensen. Als ie
mand .me iets kan vertellen wat ik nog niet
weet, laat hij het me zeggen. Ik wil worden ge
holpen. Ik ben vrij. Niemand dwong me hier
heen te gaan en ik ben niemands oom Tom.
De Britse regering zal geen maatregelen treffen
om deelneming van sportlieden uit Groot-Brit-
tanië aan de Olympische Spelen in Moskou te
verhinderen. Premier Thatcher heeft dit giste
ren in Londen meegedeeld aan een delegatie
van de Britse sport federatie. De regering is
niet van plan de paspoorten van de Olympische
kandidaten in te trekken. De regering blijft
echter wel bij haar standpunt dat de Spelen
niet in Moskou mogen worden gehouden.
De Westduitse minister van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher heeft laten doorsche
meren dat de sportmensen uit zijn land de
Olympische Spelen in Moskou kunnen boycot
ten als de Verenigde .Staten dit ook doen.
Kritiek VS op Israël
WASHINGTON Schendingen van de
mensenrechten door Israël in de bezette
Arabische gebieden kunnen waarschijnlijk
alleen worden weggenomen door een algehe
le vredesregeling met Israëls Arabische bu
ren.
Dit staat in het jaarlijkse rapport van het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse zaken aan
het Amerikaanse Congres. Het rapport bevat
scherpe kritiek op Israël, omdat het toestaat dat
nederzettingen worden gevestigd in de bezette
gebieden, zodat Palestijnse Arabieren van wa
ter en land worden beroofd.
Sovjet-toestel uit New
York vertrokken
NEW YORK Een Russisch vliegtuig dat
meer dan 24 uur op Kennedy-Airport bij
New York heeft gestaan, omdat het grond
personeel weigerde het toestel af te hande
len, is vanmorgen naar Moskou vertrokken.
Het Aeroflot-toestel landde zondag op het
vliegveld bij New York, ondanks waarschuwin
gen van vliegveldfunctionarissen uit te wijken
naar Dulles-Airport bij Washington. Sinds de
Russische inval in Afghanistan, weigert grond
personeel in New York Aeroflot-toestellen af te
handelen. Moskou heeft het gebeurde „een gro
ve provocatie" genoemd.
Mugabe roept op tot
gehoorzaamheid
SALISBURY Guerrillaleider Robert Mu
gabe heeft zijn guerrillastrijders opgeroe
pen het vijf weken oude bestand in Rhode-
sië te eerbiedigen en zich te melden bij de
onder toezicht van het gemenebest staande
verzamelplaatsen.
Mugabe deed zijn oproep, die gisteren door de
Rhodesische radio werd uitgezonden, echter
vergezeld gaan van verbitterde kritiek op de
Britse gouverneur, lord Soames, en op de hulp
troepen die zijn grote rivaal, de aftredende pre
mier Abel Muzorewa, steungp.
Sini-Sadr wil
'ilport van
^aanse revolutie
'jlERAN Abolhassan Bani-Sadr,
- Ieren door ayatollah Khomeiny ge
fileerd als nieuwe president van
heeft gezegd dat de islamitische
'jjlutie die de sjah vorig jaar deed
S&wijnen, tot andere landen moet
rjden uitgebreid. De revolutie kan
tyens Bani-Sadr niet overwinnen,
'Sneer zij niet tot over de Iraanse
rpzen reikt.
-Sadr beloofde in zijn eerste optre-"
als staatshoofd dat het land wordt
liverd van corruptie. Hij gaf toe, dat
evolutie zijn tol heeft geëist van de
j$nse economie, cultuur en buiten-
betrekkingen, maar kondigde
al deze terreinen verbeteringen
Khomeiny zei voor de televi-
hij Bani-Sadr zal steunen, zolang
Zich aan de grondwet houdt waar-
pverigens voor Khomeiny bijna abso-
bevoegdheden liggen vastgelegd.
RAPPORT AMNESTY
WASHINGTON Amnesty de Verenigde Naties, die giste- Argentinië, Buenos Aires
WASHINGTON Amnesty
International heeft gisteren
een uniek ooggetuige-verslag
van twee personen, die uit een
gevangenkamp in Argentinië
ontsnapt zijn in de openbaar
heid gebracht. Ook van de or
ganisatie van Amerikaanse
Staten (OAS) en het Ameri
kaanse Congres kunnen bin
nenkort rapporten worden
verwacht van de schendingen
van de mensenrechten in dat
land.
Tijdens de vergadering van de
mensenrechten-commissie van
de Verenigde Naties, die giste
ren de jaarlijkse zitting is be
gonnen, zal deze zaak een be
langrijk agendapunt zijn.
Amnesty International, de in
Londen gestationeerde men
senrechten-organisatie, maakt
bekend dat het verslag een ge
tuigenis inhoudt van Oscar Al
fredo Gonzalez en Horacio Cid
de la Paz, die naar zij zeggen,
15 maanden hebben doorge
bracht in geheime gevangen
kampen, nadat zij in novem
ber 1977 in de hoofdstad van
Argentinië, Buenos Aires wa
ren ontvoerd.
Beide mannen verklaarden sy
stematisch te zijn gemarteld en
ondervraagd door de militai
ren en dat zij gedurende hun
gevangenschap honderden
medegevangenen hadden zien
„overplaatsen", een mooi
woord voor ter dood brengen.
Veel gevangenen, die werden
„overgeplaatst" kregen een in
jectie met een sterk bedwel
mend middel en werden ver
volgens in een vliegtuig gezet,
waarna zij, levend maar buiten
Horacio Cid de la Paz (links) erv Oscar Alfredo Gonzales, de bei
de uit Argentinië gevluchte voormalige politieke gevangenen, die
ten overstaan van Amnesty International uit doeken hebben ge
daan hoe er in Argentinië met politieke gevangenen wordt omge
sprongen.
bewustzijn, in zee werden ge
worpen.
Amnesty en andere mensen-
rechtorganisaties stellen dat
zeker 15.000 personen zijn
„verdwenen" in Argentinië
sinds de militaire machtsover
name in maart 1976.
De mensenrechtencommissie
van de OAS bezocht in sep
tember van het vorig jaar Ar
gentinië om de situatie te on
derzoeken. De bevindingen
zijn inmiddels doorgegeven
aan de Argentijnse regering,
die tot maart de tijd is gegeven
om antwoord te geven op de
beschuldigingen van de OAS
over schendingen van de men
senrechten.
NIEUWE GEVECHTEN VERWACHT
LIBANON Syrië trekt binnenkort de ruim 5.000 in
de Libanese hoofdstad Beiroet gelegerde soldaten van
de Arabische Vredesmacht terug. De soldaten vormen
momenteel een bufferzone tussen linkse moslims en
rechtse christenen. Gevreesd wordt dat na het weg
trekken van de troepen de gevechten tussen christe
nen en moslims in Beiroet weer zullen oplaaien.
De Libanese prémier Hoss heeft na een spoedconferen-
tie met de Syrische leider Assad' het, in eerste instantie
voor deze week geplande vertrek van de Vredesmacht
enige dagen liit weten te stellen. Door het uitstel zou
de Libanese regering kunnen voorzien in het mach
tsvacuüm, dat na het vertrek van de Syriërs ontstaat.
Na het bekend worden van de op handen zijnde Syri
sche aftocht de troepen zouden wel in Libanon blij
ven, vlak bij de Syrische grens braken in Beiroet
gevechten uit, vlogen Israëlische vliegtuigen over de
stad en vormden zich lange rijen voor supermarkten
en bezinestations. Ook op het diplomatieke vlak ont
stond door het aangekondigde vertrek de nodige on
rust. Zo brak PLO-leider Arafat een bezoek aan Saoe-
di-Arabië voortijdig af vloog spoorslags naar Damas-
