Amerikaans Olympisch
Comité achter Carter
slamitische landen bereiden harde
eroordeling voor Russische invasie
Vervolging in Joegoslavië
wegens belediging van pa us
echtstreeks verkeer
issen Israël-Egypte
logelijk geworden
Militaire oefeningen aan
oostgrens schaduw over
voorspoedig herstel Tito
Sacharov woont
in Gorki naast
politiebureau
igabe terug
Rhodesië
-TENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 28 JANUARI 1980 PAGINA
Badpak
show
in Japanse
trein
In Japan is de
badpakmode
voor lente en
zomer geïntro
duceerd. Om
de passagiers
enige verstroo
iing te bieden
was als plaats
van handeling
de trein tussen
Niigata en Isjl-
utsji, een be
kend skicen
trum, gekozen.
De Westdultse
mode voor
voorjaar en zo
mer werd op
een wel heel
opvallende ma
nier gepresen
teerd: in een
duikerklok, die
zo'n 160.000 li
ter water be
vatte en waarin
kikvorsmannen
en mannequins
vrolijk rond-
spartelden.
SLUIT
'GESTELD
Robert Kane
HADO SPRINGS Onder de indruk
eigementen van de Amerikaanse mi-
van justitie Civiletti, dat eventueel'
•■^rten zouden worden ingetrokken en
tjzou worden gelegd op de financiën, is
/jierikaans Olympisch Comité (IJSOC)
'/Lg unaniem akkoord gegaan met het
k van president Carter bij het IOC
dringen op opschorting, annulering
plaatsing van de Olympische Spelen
komende zomer in Moskou gehouden
3. Het Amerikaanse comité zal zich
lief uitspraken als het IOC volgende
sijn standpunt heeft bepaald en heeft
eerd op het Amerikaanse verzoek.
het Amerikaanse comité leeft de wens
vS een zomer-sportfestival te organise-
jar een dergelijke gebeurtenis kan leiden
ojjenmaatregelen van het Internationaal
isch Comité.
^en van het USOC waren in elk geval
Ivoelig voor de telegrammen van enkele
honderden Amerikaanse kandidaat-deelnemers
aan de Spelen in Moskou. Slechts tien procent
van hen was voor een boycot. Ook het verzoek
van Lord Killanin, de voorzitter van het IOC,
mocht niets baten. Killanin had het USOC ge
vraagd zich niet achter de oproep van president
Carter te stellen en zich te realiseren dat elk
nationaal Olympisch comité autonoom en vrij
van elke politieke druk moet zijn. De speciale
afgezant van president Carter, Lloyd Cutler,
bracht daartegen in dat het Russische Olym
pisch comité moeilijk autonoom genoemd kan
worden en dat dertig landen in de wereld te
kennen hadden gegeven de VS te steunen in de
boycot.
Robert Kane, de voorzitter van het USOC, ver
klaarde dat de vergadering van zaterdag zich
niet had uitgesproken over eventuele acties, in
dien het IOC het Amerikaanse verzoek naast
zich neerlegt. Op de vraag of hij de Spelen wil
de verplaatsen, opschorten of afgelasten, ant
woordde Kane dat hij voorstander is van uit
stel. Hij was ervan overtuigd dat het een grote
klap voor de Olympische beweging zou zijn als
de Amerikaanse deelnemers wegblijven. De
deelneming van de Oostblok-landen aan de
Spelen van 1984 in Los Angeles zou in dat ge
val twijfelachtig zijn.
Mr. Idenburg, de voorzitter van het Nederlands
Olympisch Comité, geeft het Amerikaanse
standpunt weinig kans van slagen binnen het
IOC. Het Nederlandse comité, dat aan het IOC
het standpunt van de Nederlandse regering
kenbaar zal maken, ziet het besluit van het
USOC slechts als een poging tijd te winnen. „Je
kan er nog niet uit opmaken of Amerika wel of
niet aan de Spelen zal deelnemen."
Het Russische persbureau Tass beschuldigde
Amerika zondag van het schenden van de
mensenrechten door het dreigement de pas
poorten van Olympische deelnemers in te trek
ken. Het Politburo-lid Grisjin, mogelijke opvol
ger van Brezjnjev, heeft de jonge Moskovieten
gewaarschuwd voor propaganda tijdens de Spe
len door „imperialisten, spionnen, provocateurs
en verspreiders van kwalijke literatuur".
Het Duitse Olympisch Comité heeft zaterdag
vergaderd, zonder dat tot een uitspraak is geko
men. Maar het ziet er naar uit dat West-Duits-
land zich bij het Amerikaanse Olympisch Coi-
mité zal aansluiten. Het Britse Olympisch Co
mité meent dat het Amerikaanse comité zich
teveel heeft laten leiden door emoties en patri
ottische gevoelens. De Britse regering had ge
vraagd de Spelen te boycotten.
In Nederland hebben de CDA-jongeren en D'66
zich voor een boycot van de Spelen uitgespro
ken. De CDA-jongeren dringen erop aan dat
Nederland in overleg met de VS ook streeft
naar economische sancties tegen de Sovjet-
Unie, zonder staking van de voedselleveranties.
De PPR is tegen een boycot van de Spelen.
Het Concertgebouw-Orkest heeft de onderhan
delingen over een toernee naar Moskou in 1981
afgebroken. De toernee zou een zestal concer
ten o.l.v. Bernhard Haitink omvatten.
J.lïABAD Saoedi-Arabië heeft op de
jfltische conferentie in Islamabad een
gj-p-resolutie ingediend waarin onder
le „onmiddellijke en onvoorwaardelij-
erugtrekking van de Russische troepen
l%hanistan wordt geëist. Ook wil men
lële en morele steun aan hei volk van
nistan. Het Saoedische ontwerp, zo
n van goed geïnformeerde zijde beves-
naakt geen gewag van een eventuele
t van de Olympische Spelen in Mos-
loewel de Saoedi's een van de eerste
11 zijn die dit besluit hebben genomen.
)le conferentie die speciaal is belegd
et oog op de Russische invasie in Af-
stan, wordt deelgenomen door 34 van
Islamitische landen. Afghanistan
laten weten de conferentie als een in-
"ng in de binnenlandse aangelegenhe
den te zien, stelde wel de afvaardiging in
het vooruitzicht van minister van buiten
landse zaken Mohammad Dost „om de zaak
recht te zetten", maar trok die beslissing la
ter weer in omdat andere „progressieve sta
ten evenmin in Islamabad aanwezig zijn".
Met het „Afghaanse volk" worden waarschijn
lijk de opstandelingen tegen het bewind van
Babrak Kar mei bedoeld, die gisteren een isla
mitisch verbond voor de bevrijding van Afgha
nistan" hebben gevormd.
In zijn openingstoespraak gistermiddag zei de
president van Pakistan, generaal Zial Ul-Haq
dat de Sovjet-troepen zich onmiddellijk uit Af
ghanistan moeten terugtrekken om te voorko
men dat er een voorbeeld blijft bestaan waarop
men zich kan beroepen om in de toekomst an
dere landen te onderwerpen. „De islamitische
landen moeten daarom middelen en wegen zoe
ken om de islamitische gemeenschap te verde
digen", zei hij. „Als men zich bij de situatie in
Afghanistan neerlegt, kunnen de gebeurtenis
sen in Kaboel zich morgen in een ander land
herhalen. Deze conferentie moet er niet mee
volstaan haar ernstige zorg over de flagrante
schending van de souvereiniteit en onafhanke
lijkheid van Afghanistan te laten blijken", al
dus de hoogste leider van het aan Afhanistan
grenzende land.
President Zia-Ul-Haq wees tevens op het lot
van de ongeveer vijfhonderdduizend Afghaan
se vluchtelingen in het land. „Hun ellende gaat
de hele wereld aan", aldus Zia.
Op de agenda van de conferentie staat behalve
de Russische interventie in Afghanistan ook de
„kwestie-Jeruzalem en het Palestijnse vraag
stuk in het licht van de actuele ontwikkelin
gen". Iran is er op het allerlaatste moment in
geslaagd „de buitenlandse druk op Mohamme
daanse landen" aan de orde te stellen, waarmee
met name de Amerikaanse sancties worden be
doeld.
In Damascus heeft de Russische minister An-
drej Gromiko een felle aanval gedaan op de
Verenigde Staten, die hij ervan beschuldigde
een lastercampagne te voeren tegen de Sovjet-
Unie. „Zij hebben de Amerikaanse gijzelaars in
Teheran vergeten en beweren volkomen ten
onrechte dat wij willen doorstoten naar het zui
den om een warmwaterhaven te bemachtigen."
President Assad van Syrië, die sterk afhanke
lijk is van de Sovjet-Unie, heeft opgeroepen tot
nauwere banden met het Kremlin. Assad heeft
ook zijn invloed aangewend bij koning Chalid
van Saoedi-Arabië om minder hard van leer te
trekken tegen de Sovjet-Unie.
MOSKOU De
Russische dissiden
tenleider Andrej
Sacharov mag geen
enkel contact heb
ben met buitenlan
ders of met „mis
dadige elementen".
Zijn contacten
worden door de po
litie nauwlettend
in het oog gehou
den. Dit kan des te
gemakkelijker daar
zijn huis, een com
fortabele vier-ka-
merflat, zich vlak
tegenover het poli
tiebureau bevindt
Sacharov mag ook
niet bellen of
schrijven naar het
buitenland. Dat
verbod geldt ook
het contact met
zijn kinderen, die
in het buitenland
wonen.
Sacharov werd van
een en ander op de
hoogte gesteld toen
hij naar Gorki
werd verbannen,
zo vertelde gisteren
Mark Kovner, een
joodse fysicus die
bij Sacharov op be
zoek was geweest
De kerngeleerde
mag Gorki niet
verlaten en moet
zich elke tien da
gen bij de autoritei
ten melden. Ieder
een die het huis
bezoekt, wordt
daarna op het poli
tiebureau ver
hoord. Volgens
Kovner hebben Sa
charov en zijn
vrouw al woorden
met de politie ge-
bad over de korte
ge vangenhouding
van hun bezoekers.
Officieel gelden de
maatregelen niet
voor Sacharovs
vrouw, Elena Bon
ner, maar ook haar
gangen worden
door de politie ge
volgd.
Uitbreiding Britse staalstaking
LONDEN - Ondanks een gerechtelijk verbod hebben duizen
den arbeiders in de particuliere staal-sektor in Groot-Brit-
tannië zich zondag aangesloten bij de staking van de arbei
ders van het staatsbedrijf „British Steel".
Een hof van beroep in Londen had zaterdag uitbreiding van de
staking tot de particuliere bedrijven verboden. De leiding van
de metaalbond liet weten, dat ze zich niet wil verzetten tegen
een rechterlijke uitspraak, maar dat het stakingsparool slechts
door een voltallige bestuursvergadering kan worden ingetrok
ken. Het bestuur komt pas morgen bijeen.
Losgeld voor Frangaise: 30 staven goud
TOULOUSE De vrouw van een hartspecialist uit Toulou
se, die was ontvoerd door twee als bezorgers vermomde
mannen, is zaterdag vrijgelaten nadat haar familie een los
geld had betaald in de vorm van 30 staven goud, ter waarde
van 2,6 miljoen francs, zo meldt de politie in Toulouse.
De 33-jarige Paloma Donzeau, de vrouw van dr. Jean-Pierre
Donzeau, specialist in hart- en vaatziekten, werd vrijdagochtend
uit haar huis gesleurd, toen ze net terug was na haar twee jonge
kinderen naar school te hebben gebracht
Nieuwe aardbevingen bij San Francisco
SAN FRANCISCO Het noorden van de Amerikaanse
staat Californië is het afgelopen weekeinde twee maal door
een aardbeving getroffen. De zwaarste beving, zondagmor
gen Nederlandse tijd, had een kracht van 5,6 op de schaal
van Richter. De schok die enige uren laten volgde had een
kracht van vier graden.
Het was voor de tweede en hevigste keer binnen drie da
gen, dat de aarde in San Francisco en omstreken schudde. Er is
nog geen melding gemaakt van slachtoffers, maar in wegen,
bruggen en gebouwen ontstonden grote scheuren. Het epicen
trum van de beving lag 48 kilometer ten oosten van de breuklijn
van Greenville.
Grote voorsprong Carter op
Kennedy in New Hampshire
BOSTON President Carter lijkt, nadat hij zijn voor
naamste tegenstander in de strijd om de Democratische pre
sidentskandidatuur, senator Kennedy, vorige week in de
staat Iowa verpletterend versloeg, ook in New Hampshire
op een zeer grote overwinning af te stevenen.
Uit een opinipeiling, in opdracht van het dagblad The Boston
Globe gehouden, is gebleken dat Carter 25 procent voorsprong
heeft op Kennedy (56-31). De Californische gouverneur Brown
kreeg zes procent van de stemmen. In een in september vorig
jaar gehouden onderzoek kreeg Kennedy nog 68 procent van de
stemmen, terwijl toen slechts 20 procent voor Carter was.
sBL'RY Robert Mugabe,
m de leiders van de voormali-
todesische geurrillabeweging
-atriottisch Front, is gisteren
J jaar ballingschap in Rhode-
uggekeerd.
h persconferentie stelde Muga-
Li overtuigd Marxist, zich ver
der op dan ooit. Hij gaf te ken-
^et van plan te zijn de blanken
- land weg te jagen. Hij beloofde
- af te zien van een revolutie i
d van godsdienst en particulier I
»ezit te respecteren. Slechts een
t aantal belangrijke industriën
worden genationaliseerd,
irika heeft inmiddels beloofd
t zijn troepen in Rhodesië, die
langrijke brug bekaken, zullen
eroepen, wanneer Rhodesische Robert Mugabe werd gisteren, bij zijn terugkomst in Rho-
n hen afdoende hebben vervan- desië na vijf jaar ballingschap, door een grote menigte ver
welkomd.
ISJ Voor het eerst sinds de oprich-
n de staat Israël is gisteren recht-
verkeer over land tussen Egypte en
mogelijk geworden. Om precies zes
terochtend ging de grenspost bij Al
n de Sinaï open. Sommige toeristen
echter een teleurstelling bij de
sche douanepost: alleen degenen die
voren van een Egyptisch visum had-
rzekerd konden passeren, uitgifte van
plaatse bleek niet mogelijkL
én reisgezelschap in een bus werd een
ering gemaakt, omdat dit een bijzondere
aldus de Egyptische militaire gouver-
an Noord-Sinaï. Maar enkele tientallen
journalisten belandden met een Is-
uitreis-stempel in hun pas in het nie-
and tussen de Israëlische en de Egypti-
ensposten en moesten vervolgens nood-
gen rechtsomkeert maken omdat de
he douane instructies had ter plaatse
sa uit te geven.
Overigens was het verkeer uit Israël naar
Egypte veel drukker dan in omgekeerde rich
ting. Een groep Arabieren uit de Strook van
Gaza werd al door de Israëlische grenspost te
ruggestuurd. Met Egypte moet nog een regeling
worden getroffen voor de bewoners van bezete
gebied als Gaza en de Westelijke Jordaanoever,
die geen paspoort bezitten.
H,et Israëlische kabinet heeft gisteren minister
van defensie Ezer Weizman belast met de on
derhandelingen over het verdere verloop van
de normalisering van de betrekkingen. Zijn
Egyptische gesprekspartner is minister van de
fensie Kamal Hassan Ali. Woensdag reizen de
Egyptische premier Moestafa Chalil en de
Amerikaanse afgezant Sol Linowitz naar Israël
voor besprekingen over de Palestijnse auton-
mie. Uitwisseling van ambassadeurs tussen
Egypte en Israël is voor eind februari voorzien.
In Egypte zijn veiligheidsmaatregelen getrof
fen, nu Israël in Cairo zijn ambassade opent.
ze spe
ZAGREB - Twee Joegoslavische
journalisten lopen de kans ver
volgd te worden wegens belediging
van de paus. De openbare aankla
ger in de Sloveense hoofdstad
Ljubljana overweegt een aanklacht
tegen de journalisten, die een inter
view met de bekende Italiaanse
journaliste Oriana Fallaci hebben
gepubliceerd. In dit interview
maakt zij opmerkingen over de
paus, die volgens de katholieke Slo-
wenen en Kroaten niet door de beu
gel kunnen.
In het artikel dat op 6 januari in een
tweetal weekbladen in Joegoslavië
werd gepubliceerd zegt Oriana Falla
ci, dat alle vorige pausen a-sexueel
waren, maar dat ze van de huidige
paus die ze overigens erg sympa
thiek vindt een heel andere indruk
heeft. Oriana Fallaci beweert in het
interview zelfs dat ze zich zou kunnen
voorstellen, dat deze paus wel eens
een avontuurtje heeft.
Met name in de katholieke streken
van Joegoslavië is de opwinding over
deze uitlatingen groot. De Openbare
aanklager in Ljubljana onderzoekt nu
of de uitlatingen in het interview val
len onder een artikel in het nieuwe
Wetboek van Strafrecht. In dit artikel
staat, dat belediging van een bevriend
staatshoofd bestraft kan worden met
een gevangenisstraf van drie maan
den tot drie jaar. De paus geldt in Joe
goslavië als een bevriend staatshoofd.
Een van zijn beenamputatie herstellende president Tito
heeft hier bezoek van vice-president Lazar Kolisevski
(rechts) en van de voorzitter van de federatie van de Joe
goslavische communistische partijen. Stefan Doronjskl
(links).
(Van onze speciale verslaggever
Leo van Vlijmen)
ZAGREB - De steeds optimisti
scher berichten over de gezond
heidstoestand van president Tito
worden in Joegoslavië enigszins
overschaduwd door geruchten, dat
in sommige communistische buur
landen niet aangekondigde, grote
militaire wintermanoeuvres wor
den gehouden. De chef van de gene
rale staf, admiraal Branko Mamu-
la, die de Joegoslavische winterma
noeuvres in de buurt van de Bel
grado heeft gevolgd, beklaagde zich
er vrijdag over, dat „sommige lan
den ons geen mededeling doen van
hun manoeuvres, terwijl wij onze
buren op de hoogte stellen".
Voor het eerst sinds vele jaren heeft
het Joegoslavische leger grote winter
manoeuvres gehouden. Het besluit
daartoe schijnt genomen te zijn kort
nadat president Tito ziek werd en de
eerste geruchten over een mogelijke
Sovjet-Russische inval de ronde de
den.
Uit een gesprek dat admiraal Mamula
met enkele Joegoslavische journalis
ten heeft gehad blijkt, dat de manoeu
vres inderdaad zijn gehouden om
eventuele overvallers erop te wijzen,
dat het Joegoslavische leger uiterst
paraat is. Letterlijk zei de admiraal:
„Het moet iedereen duidelijk zijn dat
Joegoslavië niet onvoorbereid is. Onze
soldaten en officieren zijn zich ervan
bewust, dat ze alleen in opperste pa
raatheid zichzelf en hun vaderland
kunnen verdedigen en op de bres
kunnen staan voor het sociale systeem
dat wij hebben opgebouwd en de
rechten en vrijheden die wij hebben
verworven".
Admiraal Mamula zei verder dat er
geen enkele aanleiding is om levens
middelen te hamsteren en spaargeld
van de bank te halen. In de paniek
die begin vorige week onder de Joe
goslavische bevolking uitbrak, is er
inderdaad op grote schaal gehamsterd
en werden veel spaargelden opgeno--
men.
De snel herstellende president Tito
heeft gistermiddag enkele uren lang
met de Joegoslavische minister van
defensie, Nikola Ljubicic, geconfe
reerd. Hoewel geen bijzonderheden
over dit gesprek bekend zijn gemaakt,
wordt aangenomen dat met name de
militaire aktiviteiten aan de Joegosla
vische oostgrens aan de orde zijn ge
weest.
Bedevaart
Ondanks de mededeling over militai
re manoeuvres in de buurlanden, be
gint de rust in Joegoslavië terug te ke
ren. Gisteren werd in de kathedraal
van Zagreb tijdens alle H. Missen voor
de gezondheid van Tito gebeden. De
rij mensen die zich na de mis achter
het hoofdaltaar begaf, was beduidend
langer dan normaal. De gelovigen
gingen daar bloemen leggen en bid
den bij het graf van kardinaal Stepi-
nac, die na de oorlpg wegens zijn
steun aan de Kroatische nationalisten
die op de hand van Hitier waren
tot gevangenisstraf is veroordeeld. La
ter werd zijn celstraf omgezet in le
venslange verbanning.
Een kannunik van de kathedraal, die
het gezien zijn leeftijd allemaal nog
had meegemaakt, zei gisteren bitter:
„Nu komen ze bidden bij de kardi
naal, of hij de man die hem zelf in de
gevangenis heeft gebracht wil helpen
weer gezond te worden. En Stepinac
zal het nog doen ook, want voor ons
Kroaten deed hij altijd alles".
Ook in een andere „bedevaartplaats"
was het dit weekeinde bijzonder druk.
Kumrovec, de plaats waar Tito 87 jaar
geleden als een van de drie kinderen
van een schoenlapper werd geboren,
is al sinds jaar en dag een plaatsje
waar menig Joegoslaaf een erebezoek
aflegt. Gisteren en eergisteren reden
er langs de deels door sneeuw geteis
terde wegen naar dit boerendorpje
honderden auto's, volgepakt met ge
zinnen, die het geboortehuis van ka
meraad Tito weer eens wilden zien.
President Tito maakt het volgens het
laatste medische bulletin uitstekend.
Hij zal wellicht volgende week het
ziekenhuis kunnen verlaten om in
een van zijn 13 buitenverblijven ver
der te revalideren.
