ÉÉr
ussische arts Stern
jl gewetenstribunaal
icharov in Amsterdam
it
1
Gijzeling
Zuid-Afrika
eindigt in
bloedbad
Aardgasprijzen binnenland gaan omhoog
spaarbrieven
CDA-bestuur
legt zich neer
bij kritiek
op het kabinet
■I
it
!KS5!
Militaire oefeningen
bij grenzen Joegoslavië
Wiegel en bonden overleggen
o ver o verlegform ule
QeidóaQounmït
Minister in de
verkeersknoop
Bankiers
Toenadering India
en Pakistan
BUITENLAND BETAALT ONS VIJF MILJARD TE WEINIG
ENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 26 JANUARI 1980 PAGINA 7
AAG De in 1977
Sovjet-Unie gezette
\e dissident prof. dr.
Stern wil samen
i zoon Viktor op de
sogelijke termijn in
lam een „geweten-
al" organiseren
figuur van Andrej
V. Voor het tribu-
i bekende Russische
jten uitgenodigd als
er Solsjenitsyn, Vla-
pekovsky en Andrej
motioneel betoog tij-"
l speciaal belegde pers-
^tie in Den Haag ver-
^Z^tern. die mede door
z'n bemoeienissen
ngelaten, dat de ver-
■Kissidentenleider niet
TTen figuur is maar „de
■Katie van het Russi-
[•iijeten vormt". „Het is
H een verschrikkelijk
bericht dat ons uit Rusland
heeft bereikt. Het is hem piet
langer mogelijk zijn missie te
vervullen. Wij moeten ons in
een macht verenigen opdat
aan Sacharov niet definitief
het zwijgen wordt opgelegd".
Een vriend en naaste mede
werker van Sacharov, de 39-
jarige Andrej Tverdochlebov,
is onlangs uitgewezen en en
donderdag vanuit Moskou in
Wenen aangekomen. Tverdoc
hlebov is doctor in de wis- en
natuurkunde en was in no
vember samen met Sacharov
oprichter van het Moskouse
comité voor de mensenrech
ten. Vanwege zijn activiteiten
werd hij in 1975 gerarresteerd
en veroordeeld tot vijf jaar
verbanning. Als resultaat van
internationale druk kwam hij
in 1978 op vrije voeten. Voor
de NCR V-televisie zei hij gis
teravond „dat nu opnieuw dui
delijk blijkt dat de methoden
die de Sovjet-Unie in Afgha
nistan en ook in eigen land ge
bruikt, dateren uit de jaren
dertig en in hevige tegen
spraak zijn met de doelen van
ontspanning".
Op de persconferentie in Den
Haag zei prof Stern gisteren
dat h ij in de aantijgingen in de
Russische pers met betrekking
tot het „verraad" van Sacha
rov, een voorbereiding ziet op
een showproces tegen hem.
Uit Moskou werd gisteravond
evenwel bericht dat Sacharov
niet strafrechtelijk zal worden
vervolgd. De mededeling werd
gedaan door Vitali Kobysj, een
hoge Russische functionaris.
Hij voegde eraan toe dat de
atoomgeleerde zijn weten
schappelijke arbeid mag voort
zetten.
In Moskouse dissidentenkrin
gen is bekend gemaakt dat
twee leden van het clandestie
ne tijdschrift Poiski woensdag
in de Russische hoofdstad zijn
gearresteerd. Het gaat om Vic
tor Sokisrko en Joeri Grimm.
In Poiski wordt gepubliceerd
door auteurs van uiteenlopen
de richtingen, van neo-marxis-
tisch tot christelijk toe.
Andrej Sacharov heeft giste
ren uit verschillende delen
van de wereld steun gekregen.
Het Noorse „Instituut voor de
Vrijheid van Meninmgsuiting"
kende hem de prijs van
23.000 toe die jaarlijks beschik
baar wordt gesteld. Poolse dis
sidenten hebben gezworen
zich aan te sluiten bij „een in
ternationaal initiatief om hem
vrij te krijgen":
Overigens verklaarde prof.
Stern zich gisteren in Den
Haag nadrukkelijk voorstan
der van een boycot van de
Olympische Spelen in Moskou.
„Het is voor de Sovjets een
kwestie van business aldus
Stern. Hij begreep niet waar
om de Sovjet-leiding na de in
val in Afghanistan juist dit
moment had uitgekozen om
Prof. dr. Mikhail Stern en zijn zoon dr. Victor Stern
tijdens de persconferentie in Den Haag.
Sacharov te verbannen. „Mis- ding zou geven. Voor mij is
schien hadden zij gedacht dat het in ieder geval de logica
het nu niet zoveel opschud- van criminelen".
DA Advertentie
^jkheid
j zoveel miljoenen lepra
die geholpen moeten
5at het niet altijd even
St met de hulpverlening,
in wij gemerkt. Daar was
deining over. Verwarring
jeacht wat anderen deden,
Leprastichting te
p pakken het lepra-
1 serieus en deskundig
Iwijdat al 13 jaar lang
peining heeft geleid tot
wajanciële hulp aan de lepra-
P dan verwacht werd.
ie wij ter gelegenheid van
bradag toch duidelijk
He zijn nu het slachtoffer:
Btiëntenen
-1
eprabe strijding
bok uw hulp.
jtichting is gevestigd in
.lijk Instituut voor de
(Amsterdam en is dé
Organisatie die lepra-
jielpt, ongeacht ras,
politiek. F
at het om?
jn de bestrijding van
|a wordt veroorzaakt door
Jis stiekem. Hoe eerder je
in er wat ai'n laat doen,
het is. Lepra maakt
s en daardoor kun je
jminkt raken. Minstens
inensen, vooral in de
eld, lijden nog aan lepra,
geneesmiddelen,
lijkt de laatste tijd in veel
et meer opgewassen te
Se leprabacterie,
naar dat er nog andere,
duurdere, middelen zijn.
f dat hulp nu meer dan
jppkelijk is.
feprastichting
jesterd
De kapers die
[en een Amerikaafrs
met 65 passagiers
len dwongen naar
liegen zijn later in de
por de Cubaanse au-
"[evangen genomen,
hadden aanvanke-
vliegtuig geëist
ran te vliegen. Alle
zouden ongedeerd
laten.
PRETORIA De eerste politiek geïnspi
reerde gijzelingsaffaire in Zuid-Afrika, uit
gevoerd door drie zwarte stadsguerrillastrij-
ders, is gisteren geïendigd in een bloedbad.
De drie mannen zijn doodgeschoten door poli-
tie-agenten, die het bankgebouw in Pretoria,
waar de gijzeling zich afspeelde, na een beleg
van zeven uur bestormden. Een vrouwelijke
gijzelaar werd zwaar gewond en overleed op
weg naar het ziekenhuis. Drie politie-agenten
en twaalf van de 15 gijzelaars zijn gewond.
De bestorming, die gepaard ging met een zware
Een archiefopname van Nel
son Mandela, de leider van
het Afrikaans Nationaal Con
gres, die sinds 1964 een le
venslange gevangenisstraf
uitzit. De drie mannen die
vandaag de gijzeling in Preto
ria uitvoerden eisten onder
meer zijn vrijlating.
beschieting van het gebouw, was in twee minu
ten voorbij.
De drie mannen, die het bankgebouw in Silver-
ton, een voorstad van Pretoria, tijdens het
drukke lunch-uur bezetten, hadden de vrijla
ting geei'st van oud-ANC-leider Nelson Mande-
la, de „nr. 1" onder Zuid-Afrika's politieke ge
vangenen. Ook verlangden ze de vrijlating van
de blanke Afrikaner-dichter Breyten Breyten-
bach, die gevangen zit wegens anti-apartheid
sactiviteit. Volgens sommige berichten eisten ze
ook een miljoen rand (ongeveer 2.5 miljoen gul
den), maar dat werd door de directeur van het
bezette bijkantoor van de „Volkskas" ontkend.
Kritiek op
beloningssysteem
huisartsen
LEIDEN „De ene huisarts
doet veel meer voor het abon
nementshonorarium dan de
andere. Het is niet juist als
deze artsen hetzelfde bedrag
per ingeschreven ziekenfonds
verzekerde ontvangen".
Prof. dr. G. J. Bremer zei dit
vrijdag in Leiden bij zijn af
scheid - als buitengewoon lec
tor - van de vakgroep huisart
sgeneeskunde van de medi
sche faculteit. Hij is per 1 janu
ari 1980 benoemd tot hoogle
raar in de huisartsgeneeskun
de in Groningen. Het is moei
lijk aan te geven hoe de huis
arts dan wel zou moeten wor
den gehonoreerd, omdat niet
vaststaat wat er precies van
hem wordt verwacht. In 1977
is het rapport „Taken van de
Huisarts" verschenen, maar
wat er verder mee gaat gebeu
ren is niet duidelijk.
Prof. Bremer meent dat er om
te beginnen in ieder geval
moet-worden vastgelegd waar
aan de uitrusting van de huis
arts moet voldoen, wil hij zijn
taken naar behoren kunnen
vervullen. Het gaat daarbij om
eisen die minimaal moeten
worden gesteld aan de inrich
ting van zijn praktijk en zijn
onderzoekkamer. In een later
stadium kunnen dan ook lijs
ten met minimum-eisen wor
den opgesteld aan de hand
waarvan de kwaliteit van de
zorg kan worden beoordeeld.
(Van onze parlementaire re
dactie)
UTRECHT Het dagelijks
bestuur van het CDA heeft
zich gisteren na een langdu
rige discussie neergelegd bij
de kritische verklaring die
de partijvoorzitters van
CDA, KVP, ARP en CHU
vorige week hebben uitgege
ven naar aanleiding van de
houding van het kabinet tij
dens het kernwapendebat.
Weliswaar heeft het bestuur
geen waarde-oordeel over de
verklaring uitgesproken, maar
na afloop van de vergadering
zei CDA-voorzitter Steen
kamp, dat het bestuur una
niem zijn vertrouwen heeft
uitgesproken in de partijvoor
zitters, de CDA-fractie in de
Tweede Kamer en de CDA-
bewindslieden.
Het CDA-bestuur acht het ui
terst noodzakelijk dat er, zoals
de vier voorzitters al hadden
aanbevolen, zo snel mogelijk
een discussiestuk over de
kernwapenproblematiek
wordt opgesteld door de we
tenschappelijke instituten van
het CDA. ARP-voorzitter
Hans de Boer sprak de ver
wachting uit dat prof. Goud
zwaard, mr. Aantjes en me
vrouw Laning ten spoedigste
hun werkzaamheden in de
programcommissie van het
CDA zullen hervatten.
BELGRADO - In buurlanden van Joe
goslavië, dichtbij de grenzen van dit
land, vinden momenteel uitgebreide
militaire oefeningen plaats. Dit heeft
de Joegoslavische chef-staf admiraal
Branko Mamula gisteren bekendge
maakt, aldus een mededeling van het
Joegoslavische persbureau Tanjug.
„Op dit moment houden enkele buurlan
den zeer uitgebreide oefeningen en dat
zelfs zeer dicht bij onze grenzen, zonder
ons hiervan op de hoogte te stellen", zo
verklaarde mamula. Hij noemde geen na
men van landen. Bulgarije heeft vorige
week berichten uit het westen tegenge
sproken over concentraties van Bulgaarse
en Russische troepen langs de grens met
Joegoslavië.
Inmiddels heeft de 87-jarige president van
Joegoslavië, Josip Broz Tito, voor wiens
leven enkele dagen geleden nog werd ge
vreesd, gisteren een deel van zijn werk
zaamheden hervat. Met name wenst presi
dent Tito voortdurend op de hoogte ge
steld te worden van de internationale si
tuatie.
In medische kringen in Joegoslavië staat
men verbaasd over het voorspoedige her
stel van de 87-jarige Tito. Hoewel nog
steeds geen bijzonderheden over de bee
namputatie zijn bekend gemaakt, meen
den artsen uit de foto's die gisteren en
eergisteren van Tito zijn gepubliceerd te
kunnen afleiden dat het linkerbeen tot
ver boven de knie is afgezet. Een zo dras
tische amputatie zou het leren lopen met
een kunstbeen aanzienlijk kunnen be
moeilijken.
Admiraal Branko Mamula voerde giste
ren een inspectiereis langs enkele Joe
goslavische legereenheden uit.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Minister Wiegel van Bin
nenlandse Zaken en de centrales van bon
den van overheidspersoneel zijn nog steeds
niet toegekomen aan overleg over het al dan
niet geheel doorwerken van bijzondere ver
hogingen in de bouw- en uitzend-cao's in de
ambtenarensalarissen.
Over deze kwestie loopt nog een kort geding
tijdens hetwelk de rechter op hervatting van
het overleg had aangedrongen. Minister en cen
trales zijn tot dat overleg bereid, maar toen
men er gistermiddag aan wilde beginnen, bleek
elk der partijen er een ander begrip aan te ver
binden. Wiegel wil uitgaan van het kabinets
besluit, om de bijzondere verhogingen niet te
laten doorwerken. De centrales willen open
overleg, al hoeft dat niet 100 procent op te leve
ren. Partijen konden dan ook gisteren niet
meer doen dan besluiten de rechter te vragen
aan welke formule hjj precies heeft gedacht
toen hij overleg aanbeval.
Knelpunten in het wegennet zullen worden opgelost;
weg met de files. Ziedaar de leuze, waarmee de huidige mi
nister van Verkeer en Waterstaat, ir. Tuijnman, twee jaar ge
leden aan zijn carriëre als bewindsman begon. Tuijnman
heeft zijn wensen niet weten waar te maken. En het ziet er
niet naar uit dat hij daar nog wel in zal kunnen slagen in de
hem resterende periode.
INTEGENDEEL, de omvang van de files op de rijkswegen
is in de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Een onver-
mijdeloijke ontwikkeling overigens. Voor ons kleine Neder
land lijkt het enig juiste beleidsuitgangspunt immers, dat niet
eindeloos kan worden doorgegaan met het geven van ruim
baan voor de automobiel. Daarvoor in de plaats is een beleid
nodig, dat het openbaar vervoer aantrekkelijker maakt dan
de auto. Zo'n beleid dient meerdere doelen: de verkeersvei
ligheid, de energiebesparing, een aantrekkelijke ruimtelijke
ordening en niet op de laatste plaats het vervoer.
WONDERLIJK genoeg blijkt de belangstelling voor het o-
penbaar vervoer tijdens het „regiem" van Tuijnman plotse
ling toe te nemen. Dat is echter zeker niet te danken aan sti
mulerende maatregelen, die de minister voor het openbaar
vervoer heeft getroffen. Die zijn er immers nauwelijks ge
weest, integendeel. Onder minister Tuijnman is het openbaar
vervoer bijvoorbeeld relatief duurder gemaakt dan het parti
culier vervoer.
NEE, de verheugend toegenomen belangstelling voor het o-
penbaar vervoer lijkt veel meer voort te komen uit het mis
lukken van Tuijnmans eigen doelstelling, namelijk het op
heffen van stagnaties in het autoverkeer. Het zou de moeite
waard zijn een onderzoek in te stellen naar de vraag, of het
steeds moeilijker en onaangenamer wordende autorijden,
met name in de spitsuren, de automobilist de trein in drijft.
Als dat zo is kan het beleid van de minister achteraf, en bui
ten diens wil om, toch nog geslaagd worden genoemd.
INMIDDELS echter is het zaak dat de toegenomen belang
stelling voor het openbaar vervoer niet door slordig beleid
weer teloor gaat. Zonder dat men mag vervallen in „autootje
pesten" zal daarom op Verkeer en Waterstaat het roer om
moeten gaan ten gunste van tram, trein en bus. Dit ook in
het belang van de velen, die niet in staat zijn een auto te be
sturen: kinderen, bejaarden, gehandicapten, maar ook lager
betaalden. Het zou jammer zijn als de ontwikkeling ten goe
de weer verloren gaat. Op averechtse resultaten van het be
leid van Tuijnman kan niet blijvend worden gehoopt.
Staal Bankiers is namens cliënten
geïnteresseerd in de aankoop van
SPAARBEWIJZEN-en BRIEVEN
uitgegeven door nederlandse banken.
ISLAMABAD India en Pakistan gaan volgende maand
praten over normalisering van de betrekkingen zo is giste
ren officieel in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad meege
deeld.
Ook China is daar voorstander van, zo beklemtoonde een advi
seur van president Zia van Pakistan. VN-secretaris-generaal
Kurt Waldheim heeft gisteren in New York verklaard van de
beide landen te hebben vernomen dat zij betere betrekkingen
willen. Premier Ghandi van India had gezegd dat dat de enige
manier was om de grote mogendheden buiten de deur te hou
den.
Een Afghaanse guerillaleider, Nassry genaamd, heeft gisteren in
Islamabad een „vrije Islamititische republiek" in vier provincies
van Afghanisatan uitgeroepen. Hij drong aan op buitenlandse
militaire steun.
De eerste buitengewone conferentie van de ministers van bui
tenlandse zaken van de Islamitische landen is op verzoek van
Iran definitief uitgesteld tot zondag. De conferentie zal voorna
melijk spreken over de Sovjet-interventie in Afghanistan. Het
Afghaanse bewind heeft meegedeeld dat het zelf niet aan de be
sprekingen zal deelnemen.
Meer werk in paardenhouderij
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De ministerraad is akkoord gegaan met de
nota van Minister Van der Stee (Landbouw en Visserij)
over het toekomstig regeringsbeleid ten aanzien van de
paardenhouderij in ons land. Dat beleid is erop gericht om
de werkgelegenheid in deze sector sterk te doen groeien.
De Nederlandse paardenhouderij is inmiddels uitgegroeid tot
een agrarische bedrijfstak waarin zo'n 4000 tot 5000 mensen
werk vinden. De bruto omzet bedraagt nu al een half miljard
per jaar. Qua omzet is deze bedrijfstak vergelijkbaar met de
bloembollenteelt en de visserij. Er zijn naar schatting een kwart
miljoen paarden en pony's in ons land.
De paardensport blijkt na voetbal, gymnastiek en tennis de op
drie na meest bedreven sport in Nederland te zijn.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet gaat
er vanuit dat ook de binnenland
se aardgasprijzen zullen moeten
worden verhoogd, wil men de ex
portprijzen voor aardgas fors
kunnen optrekken. Die verhoging
van de binnenlandse aardgasprijs
wordt verder door het kabinet
voorgestaan om een grotere mate
Van energiebewustzijn en dus
energiebesparing te bereiken. Dit
deelde minister-president Van
Agt mee na afloop van de minis
terraad.
Van Agt gaf toe dat er wel midde
len zijn om het buitenland eenzijdig
een hogere prijs voor ons aardgas te
berekenen, onder meer via de Wet
Aardgasprijzen die de mogelijkheid
biedt voor de vaststelling van een
minimumprijs. Toepassing daarvan
zou echter ongewenste politieke en
juridische complicaties met zich
meebrengen, waardoor de verhou
ding met deze landen ernstig zou
worden geschaad, aldus Van Agt.
In het geval van Italië, die op dit
moment ons aardgas het goedkoopst
krijgt, zal wel nog gebruik kunnen
worden gemaakt van een clausule
in het aardgascontract die de moge
lijkheid geeft tot heronderhandelen
over de exportprijs. In ieder geval
zal er een nieuwe overlegronde vol
gen, waarbij het minister Van Aar-
denne van Economische Zaken in
Rome, Bonn, Parijs en Brussel op
nieuw gaat praten over een forse
verhoging van de exportprijs van
aardgas. Waarschijnlijk met als ge
volg dat dan ook in ons land de
aardgasprijzen weer verder zullen
stijgen.
In antwoord op Kamervragen heeft
ook minister Van Aardenne bena
drukt dat het ingrijpen in de buiten
landse gasexport-contracten „uiter
mate gecompliceerd" is. Zoals die
contracten nu luiden levert de prij-
sexplosie die zich vorig jaar op het
gebied van de ruwe olie heeft voor
gedaan, Nederland in 1980 niet
meer op dan 500 miljoen gulden.
Zouden de contracten zodanig zijn
aangepast dat de olieprijsverhogin
gen onmiddellijk in de prijzen van
het Nederlandse aardgas werden
doorberekend, dan zou ons land in
1980 maar liefst 5,6 miljard gulden
meer hebben ontvangen.
