Stijgende energieprijzen stellen
tuinders voor grote problemen'
Wimecke Damesmode
djdelijkop de
VOOR ZEVENDE MAAL NEDERLANDSE TUINBOUW VAKBEURS
0
Nieuwe rentetarieven ingaande 4 januari 1980.
BINNENLAND
Familieberichten
ad sanctos
LEIDSE SPAARBANK
LEIDSE COURANT
MAANDAG 7 JANUARI 1980 PAGINA
BLEISWIJK Met het oog
op de dreigende energie-
schaarste en de voortdurend
stijgende prijzen is het
noodzakelijk dat met name
de glastuinbouw, als grote
energieverbruiker, gaat uit
kijken naar toepassing van
energiebesparende mogelijk
heden. Dit uitgangspunt zal
centraal staan op de jaar
lijkse Nederlandse Tuin
bouw Vakbeurs (N.T.V.), die
op dinsdag 5 februari voor
de zevende achtereenvolgen
de maal in de Coöperatieve
Groentenveiling van Bleis-
wijk van start gaat. De vak
beurs is tot en met zaterdag
9 februari geopend. Op de
beurs zullen 295 standhou
ders met hun produkten alle
facetten van de tuinbouw be
lichten, waaronder kassen,
verwarming, klimaatrege
ling, mechanisatie, trans
port, bestrijdingsmiddelen
en gewassen.
Dit jaar verwacht men tien
procent meer bezoekers bin
nen de veilinghallen dan vorig
jaar, terwijl het bezoekersaan
tal van bijna 53.000 in 1979 al
als een record werd ervaren.
Ook het aantal standhouders is
toegenomen (295) in verhou
ding tot vorig jaar (266). De
Nederlandse Tuinbouw Vak
beurs heeft ten doel een scha
kel te zijn tussen de tuinders
en de toeleveringsbedrijven.
Energiebesparing
Juist de drastische olieprijs
verhogingen waarover tus
sen de olieproducerende lan
den onderling nog geen een
stemmigheid bestaat en de
te verwachten stijging van de
daaraan gekoppelde gasprijzen
stellen de tuinders voor grote
problemen, aldus ir. J. A.
Stender. consulent voor Be-
drijfsuitvoering en Arbeidsme-
thoden (CBA) in Wageningen
aan de vooravond van de ko
mende vakbeurs.
..De Nederlandse glastuinbouw
is een grote energieverbruiker.
Voor verwarmingsdoeleinden
wordt jaarlijks ruim 3 miljard
kubieke nieter aardgas en on
geveer 200.000 ton olie ge
bruikt. Globaal gerekend komt
circa vijf procent van het tota
le Nederlandse energiever
bruik op rekening van de glas
tuinbouw."
Mede door de stijgende ener
gieprijzen en de toetreding
van enkele Zuideuropese lan
den tot de EEG, ziet de heer
Stender de toekomst van de
tuinders met zorg tegemoet. Al
deze aspecten in aanmerking
nemend is er volop aanleiding
voor de tuinders om ..energie
besparing als een onderdeel
van het economisch handelen"
te zien. ..Hij (de tuinder) kan
het zich uit ideële overwegin
gen niet permitteren om een
kwartje te gaan uitgeven om
een dubbeltje te verdienen,"
aldus ir. Stender.
Mogelijkheden
Er zijn vijf mogelijkheden tot
'energiebesparing, volgens de
heer Stender. Verbetering van
het rendement van de vvarm-
teopwekking, vermindering
van de warmteverliezen in de
kassen, verlaging van de
warmtebehoefte van gewas
sen, het efficiëntere gebruik
van de verwarmde ruimte en
toepassing van alternatieve
enereiebronnen.
Verbetering van het rende
ment ziet de heer Stender
vooral in hei omlaag brengen
van de hoogliggende verwar-
mingspijpen, waardoor de
warmte dichter bij het gewas
komt, de uitstraling naar het
koude glas vermindert en lich-
tonderscheppende elementen
worden uitgeschakeld. Voorts
kan een goede klimaatrege
ling, die vooruitloopt op ver
anderingen van het buitenkli
maat vruchten afwerpen. Ge
wijzigde teeltsystemen, zoals
steenwolteelt en teelt op stro
mend water dus niet langer
in grond kunnen eveneens
een bijdrage leveren aan een
verminderd energieverbruik.
Gebruik van total-energysys-
temen (opwekking van elek
triciteit en warmte) ziet de
heer Stender vooralsnog niet
op grote schaal uitgevoerd
worden, zolang de overtollige
elektriciteit niet kan worden
geleverd aan de elektriciteits
bedrijven.
Besparing
Vermindering van de warmte
verliezen in de kas geeft, vol
gens de heer Stender, de
grootste mogelijkheden tot
energiebesparing. Dubbele
kasdekken (zowel glas als
kunststof) kunnen een bespa
ring van zeker veertig procent
opleveren. Daartegenover
staan echter nadelen, zoals
hoge kosten en verminderde
gewasopbrengst door minder
lichtdoorlating. Daarnaast be
staan er mogelijkheden, zoals
het aanbrengen van noppenfo
lie, beweegbare scherminstal-
laties en glas dat voorzien is
van een dun laagje metaaloxy-
de (Hortiplus). Hierbij speelt
echter eveneens het probleem
van verminderde lichtdoorla
ting en in de glastuinbouw
geldt de vuistregel: één pro
cent lichtverlies is één procent
minder opbrengst.
Alternatieven
Het ontwikkelen van nieuwe
rassen met een lagere tempe
ratuur en/of lichtbehoefte
biedt in het geval van verla
ging van de energiebehoefte
redelijke perspectieven. Plan-
tenveredelaars werken mo
menteel hard aan deze proble
matiek. In Wageningen heeft
men al tomaten ontwikkeld
die bij lage temperaturen kun
nen groeien.
Een mogelijkheid om de kas-
ruimte doelmatiger te benut
ten, wordt gezien in het ge
bruik van roltafels en tran
sporttabletten, waarmee in een
bepaalde ruimte vijftien a
twintig procent meer gewassen
kunnen groeien dan met vaste
tabletten.
Ten slotte ziet de heer Stender
de mogelijkheden van de al
ternatieve energiebronnen.
Daarbij zal nog veel onderzoek
moeten worden verricht, on
der meer naar het opslaan van
overtollige warmte, die vaak
in het voor- en naseizoen vrij
komt. Een andere mogelijk
heid is het gebruik in de glas
tuinbouw van afvalwarmte
van industrieën en elektrici
teitscentrales. Tot nu toe is
slechts één geval van industri
ële warmtebenutting op een
tuinbouwbedrijf gerealiseerd,
namelijk bij de vuilverbran
dingsoven in Roosendaal ..Op
papier is hel zo gemakkelijk."
zo stelt ir. Slender, „om het
Botlekgebied door middel van
een tracé pijpleidingen te ver
binden met het Westland.
maar men heeft nauwelijks in
zicht in de planologische, mi
lieutechnische. sociale en eco
nomische factoren." Voorlopig
moet de gratis verkrijgbare
zonne-energie beter benut
worden, is zijn opvatting.
Daartoe is het noodzakelijk dat
het zonlicht onbelemmerd in
de kassen doordringt. Het glas
moet daarom schoon zijn en er
moeten zo weinig mogelijk
schaduwgevende delen in het
kasdek zijn verwerkt. De
hoogliggende installatie-onder
delen moeten naar een lager
niveau worden verplaatst.
Het is noodzakelijk dat de
tuinders alert reageren op de
komende ontwikkelingen. An
derzijds bestaan er nog vele
onbekende factoren op dit ge
bied. De tuinder zal tijdens
zijn bezoek aan de Nederland
se Tuinbouw Vakbeurs over
stelpt worden door een over
weldigend aanbod op het ge
bied van energiebesparende
mogelijkheden. Het is meer
dan ooit noodzakelijk dat hij
zich op de vakbeurs oriënteert
bij de voorlichtingstands van
de onderzoekinstituten, proef
stations. tuinbouwconsulent-
schappen en andere instanties
om een verantwoorde keus te
doen uit het commerciële aan
bod.
De Nederlandse Tuinbouw
Vakbeurs (N.T.V.) vindt
plaats op de veiling van
Bleiswijk op dinsdag 5 fe
bruari tot en donderdag 7 fe
bruari van tien tot zeven
uur 's avonds. Op vrijdag 8
februari is de vakbeurs geo
pend van tien uur 's mor
gens tot tien uur 's avonds
en op de laatste dag zater
dag 9 februari van tien tot
vier uur.
De entree bedraagt twee gul
den; groepen krijgen reduc
tie. De catalogus bevat veel
informatie en is voor ander
halve gulden verkrijgbaar.
Vanaf dinsdag tot en met
vrijdag kunnen de bezoekers
de gehele dag van half
tien tot half zeven gratis
van het Station Zoetermcer
(Driemanspoldcr) met de
bus naar en van de vakbeurs
in Bleiswijk worden gere-
TOM VAN RIJSWIJK
Stormloop op
goedkope
Duitse benzine
(Van een onzer verslaggevers)
HENGELO Omdat na de
laatste prijsverhoging hier
(1 januari) de benzine in
Duitsland vijftien cent per
liter goedkoper is dan in Ne
derland, kopen veel automo
bilisten in de grensstreek
hun brandstof bij de Ooster
buren.
Pomphouders aan de Neder
landse kant van de grens kla
gen steen en been over terug
gelopen omzetten, soms ge
daald tot de helft. Want de Ne
derlandse autobezitters laten
bij de Duitsers niet alleen de
tank, maar vaak ook een paar
jerrycans volgooien.
Niet alleen de brandstof is
goedkoper in Duitsland, de
auto zelf ook. Na de laatste
verhoging bedraagt de belas
ting op een nieuwe auto hier
veertig procent, tegen in West-
Duitsland dertien. Dat is een
(gemiddeld) verschil van vier
duizend gulden per wagen.
Burgelijke
stand Sassen-
heim
Geboren: 18 dec. Antoon, z.v. Ver
schoor. D. C. en Avè. A. T. W.; 25
dec. Jeroen, z.v. Kloeze, T. en Over-
dulve. C. P.; 22 dec. Joyce, d.v. Tljs-
sen. T. J.J. en Post. E. P. M.; 27 dec.
Marten, z.v. van der Nagel. P. A. C.
en van der Berg, M. A.; 1 jan. Lisette.
C. d.v. Bos, J en Nicola C. W.
Gehuwd: 12 dec Castelein. G. J. M.
en Homan M. H. M.; 12 dec. Verbe
ek K. en Staring. J P.; 13 dec.
Knetsch. C. J en Hogewoning. L. J.;
13 dec. Vink, J. A. M. en Hooger-
vorst, E. A.; 13 dec. Jue. C. J. G. A.
en van der Voort. J. M.; 14 dec. Roor-
da. R. T. C. en van de Vliet. G. M.; 14
dec. Habraken, C. J en den Houdij-
ker. J. C.; 14 dec. Bijl, C. J. en ter
Maat. C. G.; 17 dec. Dijkstra. J. T. en
van Olsen, A. H.; 17 dec. van Vliet. P.
J. R. J. en Arts, M. I. C.; 18 dec.
Kerkvliet, J. P. J. en Dofferhoff, C. A.
H.; 18 dec. van den Akker, W. C. en
Kroeze, H.; 19 dec. Koelewijn. P. J.
W. en Staring, C. A.; 19 dec. Verbe
ek. S. en Filippo, M. A.; 19 dec. Bis-
schops, R. J. M. en van Diest. C. J.;
20 dec. Hoek, J. en Brocks. J. E. M.;
20 dec. Westmaas, W. en Pelgrim.
M.; 20 dec. Rotteveel, N. L. J. en de
Groot, C. M.; 21 dec. Kooistra, G. en
Winkelman. M. M. A.; 21 dec. Ver-
heijen, A. J. I. en van Tol, A. L. M.; 21
dec Muilwijk, J. M en van Zomeren.
G. F.; 27 dec. Eikelenboom. J en
Kühn, H. B.; 28 dec. van Leeuwen, D.
E. en van der Slot, M L. G.
Overleden: 17 dec. van Rijzen. H. J.;
1 jan. van Eeden, M.
KOUDER
DE BILT (KNMI) - Met e
zwakke tot matige noordoc
tenwind stroomt koudere luc
ons land binnen. Er komt ve
bewolking in voor waaruit w
neerslag kan vallen. De aa
voer van deze lucht vin
plaats tussen een hogedrukg
bied boven Skandinavie
een lagedrukgebied dat ov>
ons land naar Duitsland we
trekt. Langs de Zuidflank vt
deze laag stroomt tameli
zachte lucht via de Golf v;
Biscaye over Frankrijk, wa
de temperaturen vanochter
rond de vijf graden lagen. I
aanvoer van deze zachte luel
wordt afgesneden doordat et
oceaandepressie die ten westt
van Ierland ligt naar het Zui<
oosten trekt en morgen in c
buurt van Parijs wordt ve
wacht. Daarbij kan in Noon
-Frankrijk en Belgie enige ti;
regen of sneeuw vallen.
Vooruitzichten voor woensdai
Iets lagere temperaturen en k
ter kans op neerslag.
Weersvooruitzichten in cijfei
voor woensdag:
Aantal uren zon: 0 tot 3.
Min. temperatuur: omstreeks
graden.
Max. temperatuur: omstreeks
graden.
Kans op een droge period
van minstens 12 uur: 80 pre
cent.
Kans op een geheel droog el
maal: 50 procent.
Weersgesteldheid van gisteren
Amsterdam
Eindhoven
Den Helder
Voorzien van de Sacramenten der Zieken overleed
na een liefdevolle verpleging in Huize „Roomburgh"
te Leiden, onze lieve zorgzame moeder, schoon
moeder, oma en overgrootmoeder,
CORNELIA SCHALKS
VAN HOUTEN,
weduwe van Bernardus Lambertus Schalks.
Zij is 91 jaar geworden.
Avondwake aldaar: maandag om 7 uur in de kapel.
De gezongen Requiemmis wordt opgedragen op
dinsdag 8 januari om 10 uur in de kapel van huize
„Roomburgh".
Verdrietig maar dankbaar voor zijn liefde en zorg,
waarmee hij ons gedurende zijn leven heeft om
ringd, geven wij U kennis dat heden na een kort
stondige ziekte van ons is heengegaan mijn lieve
man, onze zorgzame vader en opa
MARTINUS VAN DER KLAAUW
2211 RB Noordwijkerhout
6 januari 1980
Kerkstraat 27.
De H. Eucharistieviering zal voor hem worden opge
dragen op woensdag 9 januari a.s. des v.m. 10.00
uur in de St. Victorkerk, Victorlaan 13 te Noordwij
kerhout, waarna wij hem begeleiden naar zijn laat
ste rustplaats op het parochiekerkhof aldaar. Onze
geliefde man en vader ligt thuis opgebaard.
Dinsdagavond 8 januari a.s. om 7 uur is er voor zijn
intentie een Avondwake in voornoemde kerk,
waarna gelegenheid tot condoleren.
Dankbaar voor alles wat hij voor ons heeft bete
kend. is na een kortstondige ziekte voorzien van
het H. Sacrament der Zieken van ons heengegaan
mijn geliefde man. onze zorgzame vader en opa,
broer, zwager en oom
THEODOR HEINRICH POUWELS
op de leeftijd van 65 jaar.
Sassenheim: A. C. Pouwels-Krom
Wil en Martha
Hans
José
De Zilk: Henk en Corry
Frank
Marielle
Sassenheim: Marianne
en verdere familie
De avondwake vindt plaats dinsdag 8 januari a.s. om
19.30 uur in de H. Pancratiuskerk te Sassenheim,
waarna gelegenheid tot condoleren tot 20.30 uur in
het rouwcentrum „Vliem", Jacoba van Beierenlaan
4, Sassenheim, alwaar de overledene is opgebaard.
De H. Eucharistieviering zal worden opgedragen op
woensdag 9 januari om 10.30 uur in vermelde kerk,
waarna de begrafenis zal plaatsvinden op de be
graafplaats aldaar.
Bedroefd maar toch dankbaar voor alles wat hij
voor ons betekend heeft delen wij u mede dat plot
seling van ons is heengegaan, mijn dierbare man en
onze lieve vader,
GERARDUS ANTONIUS KOPPERS
echtgenoot van Hendrika Fr. Q. J. van Winsen
op de leeftijd van 51 jaar.
Warmond: H. Fr. Q. J. Koppers-van Winsen
Henny - Marian
Yvonne - Harry
Marion
Annette
F am. Koppers
Fam. Van Winsen
Bezoekuren dinsdag 8 jan. van 19.30 tot 20.30 uur.
De avondwake zal worden gehouden op woensdag
9 januari in de Parochiekerk van de H. Matthias tq
Warmond om 19.00 uur.
De plechtige H. Mis van Requiem zal worden opge
dragen op donderdag 10 jan. om 10.00 uur in bo^
vengenoemde kerk. waarna de begrafenis zal plaats
vinden op het R.K. kerkhof aldaar.
f mededelingen
van artsen
A.VANLUYK
huisarts
PRAKTIJK HERVAT.
ft!:;#:':;:-..
begrafenissen
crematies >.-«•
kaniooreralia
lange mare 69 leiden
071-126618
Wamecke Damesmode gaat de zaak
aantrekkelijker maken en die verbouwing
zal zo'n twee maanden gaan duren.
De hele kollektie damesmode zal gedurende
die periode worden overgebracht naar het
pand Breestraat 142-144, schuin tegenover onze zaak, waar u van harte welkom bent.
Komt u maar eens kijken, hoe u kunt profiteren van onze verboüwings-perikelen.
Tijdelijk Breestraat 142-144, Leiden.
perfectspaarrekeningen 5y2%
f 5.000,- per maand direct opvraag
baar, hogere bedragen met 1 maand
opzegging.
minimum tegoed f 1.000,-.
termijnspaarrekeningen
minimum tegoed f 100-
opzeggingstermijn:
6 maanden
12 maanden
spaardeposito's
minimum inleg f 1.000,-
voor 2 jaar vast
voor 3 jaar vast
voor 4 jaar vast
voor 5 jaar vast
6V4% (was 6%)
6V2%
8V4%
8y2%
9
93A
spaarselectrckeningen
7V4% (was 7%)
8%% (was 8%)
spaarseiect-extra-rekeningen
Bij elke terugbetaling wordt 1% resp.2% over het
opgenomen bedrag in rekening gebracht
groeispaarbewijzen aan toonder
in coupures van f 500.-, fl 000.- en f 5.000,- vaste looptijd:
na 2 jaar 8'/4%*
na 5 jaar 9y4%*
variabele looptijd: (minimaal 2 jaar, maximaal 5 jaar)
na 2 jaar
8
na 3 jaar
8l/2%
na 4 jaar
83/4°/O
na 5 jaar
9V2
op basis van samengestelde interest.
