Carter blijft streven
naar ratificering SALT
BRITSE STA AT,ARBEIDERS
LEGGEN HET WERK NEER
Weinig hoop
op gunstig
resultaat reis
Waldheim
Verdere
verhogingen
olieprijzen
gemeld
Pietro Nenni
overleden
Executies in Syrië
Indira Gandhi wil
weer premier
worden
Begin van grote onrust
NAVO BESPREEKT AFGHANISTAN
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 2 JANUARI 1980 PAGINA 7
LAGOS Nigeria heeft met ingang
van 1 januari de prijs voor zijn ruwe
olie gebracht op 35 dollar per vat,
waardoor de prijs thans meer dan
tweemaal zo hoog is als een jaar gele
den. Saoedi-Arabië heeft bekend ge
maakt dat het zijn huidige olieprijs
handhaaft, nadat maandag was be
richt dat het land binnenkort zijn
priojs met twee dollar per vat tot 26
dollar zou verhogen.
Het in Nicosia verschijnende Libanese blad
Middle East Economie Survey (MEES) meldde
maandag dat Irak zijn prijzen van ruwe olie
met vier dollar pet vat van 159 liter heeft ver
hoogd, dat Libië zijn prijzen jaar met 4,72 dollar
zou verhogen en dat Algerije vanaf januari een
„exploratietoeslag" van drie dollar zal vragen.
De prijsverhoging van Irak is met terugwer
kende kracht: twee dollar per 1 november en
twee dollar per 1 december. De Iraakse basis
prijs bedraagt nu 26 dollar per vat. Wat het
land in dit nieuwe jaar met zijn prijzen zal doen
is niet bekend.
Libië vraagt voor de olie die het in 1980 op con
tract verkoopt 34,72 dollar per vat. De 4,72 dol
lar die er bij is gekomen komt in de plaats van
de toeslagen die tot nu toe werden geheven. Al
gerije vraagt net als Libië een basisprijs van 30
dollar maar doet er vanaf 1 januari een „explo
ratietoeslag" van drie dollar bij. Oliemaatschap
pijen die olie van Algerije willen kopen zullen
in het komende jaar niet alleen die toeslag
moeten betalen maar ook een plan voor de op
sporing van nieuwe reserves in Algerije moeten
indienen voor 1 september. Als de regering het
plan aanvaardt zal de toeslag worden verre-
kend met de exploratiekosten. Zo niet dan ver-
I valt het contract.
Cijzelingsaktie Filippijnen
ZAMBOANGA Een hooggeplaatste Filip
pijnse functionaris heeft bekend gemaakt
dat vier mannen die afgelopen vrijdag een
schip met ruim 50 mensen aan boord gijzel
den en daarbij zeven soldaten dood hebben
geschoten, nog tenminste 18 gijzelaars vast
houden.
j Brigade-generaal Cirilo Bueno jr.. regionaal
J commandant van de Filippijnse nationale poli-
I tie, verklaarde dat de gijzelingsactie het werk
i was van het Moro-opstandelingenfront MLNF.
Het schip, dat werd overvallen voor de kust
j van de provincie Zamboanga del Norte, was de
M. Gloria.
Dienstweigeraars hangen
zich aan Eiffeltoren
I PARIJS (AP) Van de Eiffeltoren in Parijs
I bungelden maandag aan lange touwen twee ge-
wetensbezwaarden militaire dienst, die met
hun demonstratie de aandacht wilden vestigen
op de gevangenschap van acht collega's die
weigerden dienst te nemen
De actie begon zondagmiddag, toen vier man
nen de bittere koude trotseerden en zich langs
touwen van de tweede verdieping lieten zak
ken. Zij ontvouwden een enorm spandoek met
I de leus „bezwaar". Bijna twintig uur later wa-
I ren er nog twee overgebleven, Jean Perrin en
Daniel Briand, die plechtig verklaarden „wij
I blijven hier zolang als nodig is." Maandag heb
ben ook zij hun actie gestaakt.
i Unifilsoldaat in Israël
doodgeschoten
1 TEL AVIV Een Noorse Unifilsoldaat is gis
teravond in de Noordisraëlische badplaats Na-
hariya doodgeschoten door een Israëliër die
dacht dat de soldaat een terrorist was. De sol
daat had geklopt op de deur van het huis van
de Israëliër. De Israëliër riep dat hij zou schie
ten. Toen de soldaat wegrende, werd hij dood
geschoten. De Noor was vlakbij ondergebracht
en had zich waarschijnlijk in het huis vergist.
Charta-77 heeft andere
woordvoerders
LONDEN De voormalige Tsjechoslo-
waakse minister van buitenlandse zaken
Jiri Hajek en de filosoof Ladislav Hejdanek
hebben zich teruggetrokken als woordvoer
ders van de in hun land verboden Charta-77-
beweging.
Dit gisteren door dissidentenkringen in Londen
j2 meegedeeld. Zij zeiden dat hun plaats is ingeno-
H men door mevrouw Marie Hromadkova en de
H predikant Milos Rejchrt. Hajek en Hejdanek
^traden sinds juni als woordvoerders van de
I groep op nadat anderen door de politie in Praag
waren gearresteerd.
VS geeft aan Israël
extra steun
WASHINGTON Israël krijgt extra steun
van de Verenigde Staten tot een bedrag van
400 miljoen gulden in de vorm van wapenle
veranties, zo heeft het Witte Huis meege
deeld.
IDe extra hulp, waarvoor het Congres nog goed
keuring moet geven, is naar de mening van
'president Carter noodzakelijk in verband met
de hoge inflatie in Israël en het nadelig saldo
van de Israëlische betalingsbalans. De omvang
van de extra steun is overigens gering in ver
houding tot de ongeveer 3,5 miljard gulden op
de fournering waarvan Israëls minister Weiz-
man van defensie aangedrongen had.
Britse para's schieten twee
collega's dood
LONDEN Twee Britse soldaten zijn in de
1 eerste nacht van het nieuwe jaar in de
:Noordierse plaats Tullydonnel per ongeluk
door hun eigen collega's doodgeschoten.
In het duister hield een Britse patrouille het
i tweetal voor Ierse terroristen. Leden van de
patrouille openden onmiddellijk het vuur. De
eenheid behoort tot een parachutistenregiment
dat in augustus 1979 zestien mannen bij een
bomaanslag verloor.
ROME (AP) In Rome is gistermorgen op
88-jarige leeftijd overleden een der oudste
socialistische leiders van Italië, Pietro Nen
ni. De senator stierf na een hartaanvaL
Nenni was een der laatste legendarische per
soonlijkheden uit de Europese Socialistische
wereld. Bijna 70 jaar lang was zijn naam ver
bonden met de belangrijkste ontwikkelingen in
de Italiaanse geschiedenis.
Nenni begon zijn politieke carrière op 20-jarige
leeftijd door een staking te organiseren tegen
een Italiaanse koloniale expeditie in Libië.
Deze actie leverde hem zijn eerste van een lan
ge reeks vonnissen op. Gedurende zijn gevan
genisstraf van een jaar deelde hij zijn cel met
een andere jonge socialistische activist, Benito
Mussolini.
Nenni werd in 1891 geboren in de midden-Itali
aanse stad Faenza, een traditioneel bolwerk
van Italiaans radicalisme. Na de eerste wereld
oorlog werd hij een actief tegenstander van het
fascisme. In Spanje vocht hij van 1936 tot 1938
aan de zijde van de Spaanse republiek tegen
Franco.
In het begin van de veertiger-jaren stond Nen
ni bekend als een van de voornaamste Italiaan
se strijders tegen het nazisme. Vam 1946 tot
1947 was hij minister van buitenlandse zaken.
Tijdens de Duitse bezetting van Rome, zocht en
kreeg Nenni toevlucht in het Vatikaan.
Nenni leidde zijn socialistische partij gedurende
twintig jaar in nauwe samenwerking met de
Italiaanse communistische partij. De Sovjet-
Unie reikte hem dan ook de Stalin-priis uit
Nenni diende als vice-premier in drie kabinet
ten onder leiding van premier Aldo Moro. Van
december 1968 tot juli 1969 was hij minister van
buitenlandse zaken onder premier Rumor. In
1970 werd hij door president Giuseppe Saragat
benoemd tot senator voor het leven.
BEIROET Vijf Syriërs zijn in de gevangenis
van Damascus terechtgesteld omdat zij betrok
ken zouden zijn geweest bij de moord op circa
zestig cadetten die in juni werd gepleegd.
Het radiostation van de rechtse Libanese falan-
gisten dat dit maandag meldde, liet weten dat
de executie vorige week is voltrokken. Het be
richt is nog niet officieel in Syrië bevestigd.
Paus in februari
naar Filippijnen
MANILLA Paus Johannes Paulas II gaat
in de tweede week van februari naar de Fi
lippijnen, aldus is van kerkelijke zijde in
Manilla bekendgemaakt
Hij zal daar de plechtigheid leiden, waarbij de
in de zeventiende eeuw levende dominicaan
Lorenzo Ruiz wordt heilig verklaard.
Scheepsramp bij
Corsica: zes doden
ROME Bij een scheepsongeluk in de Mid
dellandse Zee, voor de kust van Corsica, zijn
maandag zes opvarenden van de Italiaanse
vrachtvaarder „Phenix" om het leven geko
men.
Het ongeluk gebeurde toen tijdens een zware
storm de lading begon te schuiven, waarop de
Phenix kapseisde en zonk. Een te hulp gescho
ten Westduits vrachtschip kon slechts twee be
manningsleden redden. De Phenix was op weg
van La Spezia naar Porto Torres op Sardinië.
NEW DELHI Indira Gandhi heeft giste
ren aan de vooravond van de morgen e™
zondag te houden tussentijdse nationale v
kiezingen, verklaard dat zij eerste-mini-
wil worden, als haar partij, de Congresj. r-
tij-Indira, de verkiezingen wint.
Op een bijeenkomst in Patna, de hoofdstad v t,
de Oostindiase staat Bihar, gaf de ex-prerr
duidelijk te kennen dat zij een goede uits. -
verwacht „Ik weet niet hoeveel zetels we ha
len, maar wij zullen een regering van het een
trum kunnen vormen", aldus de dochter v; n
ex-leider Nehru, die een stormachtige period
van bewondering en verguizing achter de ru~
heeft
Vier en een half jaar geleden kondigde me
vrouw Gandhi, toen eerste-minister, de nood
toestand af. Ze schortte de burgerlijke vrijhe
den op en liet kopstukken van de oppositie ar
resteren zonder dat ze een proces kregen. Daar
naast kwam de pers onder censuur en ontke
tende New Delhi een massale sterilisatie-cam
pagne in het kader van gezinsplanning. Bijna
twee jaar nadien bracht de (intern weinig sa
menhangende) parlementaire oppositie me
vrouw Gandhi ten val. De verkiezingen van
1977 waren een klinkend succes voor de Jana-
ta-partij en een debacle voor mevrouw GandhL
ïn Imphal, de hoofdplaats van de staat Manipur
in Noordoost-India. is gisteren een kandidaat
van de communistische partij (PCI) voor de
deze week te houden verkiezingen doodgescho
ten. Twee gewapende mannen haalden de 50-
jarige Bira Singh uit zijn huis en schoten hem
op straat dood.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De eerste nationale
staking sedert 1926 in de Britse
staalfabrieken is een feit. De sta
king is ook het eerste grote sociale
conflict waarmee de regering That
cher geconfronteerd wordt. Twee
vakbonden hebben samen 150.000
arbeiders opdracht gegeven het
werk neer te leggen uit protest te
gen een loonsverhoging, die vol
gens de directie van de genationali
seerde staalbedrijven niet hoger
kan gaan dan 6 procent. Volgens de
vakverenigingen zouden de staalar-
beiders een opslag moeten krijgen,
die overeenstemt met het niveau
van de inflatie, die momenteel
meer dan 17 procent bedraagt.
Maar de Britse staalbedrijven zijn
praktisch bankroet. De verliezen be
dragen dagelijks bijna vijf miljoen
gulden. Om hieraan een einde te kun^
nen maken, willèn de directie van de
staalbedrijven tegen augustus 50.000
arbeidsplaatsen liquideren.
De regering Thatcher is niet bereid
meer kapitaal voor te schieten. Vol
gens Sir Charles Villiers, president
van de staalbedrijven, is er geen geld
om de arbeiders meer dan 6 procent
extra te betalen. Toen de onderhande
lingen met de vakbonden begonnen,
zei Villiers, dat de loonsverhogingen
beperkt moesten blijven tot hooguit 1
procent De limiet van 6 procent werd
vrijdag bereikt. Het resultaat was een
complete breuk tussen de staaldirec-
teuren en de vakbonden.
Verwacht wordt, dat de staking lang
zal duren. Zij kan dramatische gevol
gen hebben voor heel de Britse indu
strie, en in het bijzonder voor de auto
mobielfabrikanten. Ongeveer 60 be
drijven van British Ley land betrek
ken 80 procent van hun staal van de
fabrieken, die nu plat liggen.
SJAH WIL VOOR INTERNATIONAAL
TRIBUNAAL VERSCHIJNEN
WASHINGTON President Carter
zal blijven streven naar ratificering
door de Senaat van het vorig jaar ge
sloten SALT-2 verdrag, ondanks de
nieuwe belemmeringen die zijn ont
staan door de Sovjetrussische inter
ventie in Afghanistan. Dit heeft een
adviseur van het Witte Huis ver
klaard. Carter blijft van oordeel dat
het SALT-verdrag geen gunst tegen
over Moskou betekent en het ver-
drag in het belang van de Verenigde
Staten is „omdat de kernbewapening
in de hand gehouden dient te wor
den, ook als de Amerikaans-Russi
sche betrekkingen verslechteren".
Die verslechterde betrekkingen kwa
men gisteren tot uiting op bijeenkom
sten van de NAVO en van ongeveer
veertig islamitische landen in Tunis.
Daarop werd fel gereageerd op het
Russische ingrijpen in het zuidelijke
buurland. De beide secretarissen-gene
raal, Luns van de NAVO en Chatty
van de islamitische landen, riepen de
leden-landen op tot eensgezinde tegen
acties.
Luns sprak na afloop van een tweede
speciale bijeenkomst in vier dagen van
de NAVO-raad in Brussel. Hij noemde
het Russische ingrijpen een flagrante
schending van het internationale recht
en een bedreiging van de vrede. De
Verenigde Staten en hun westelijke
Een verzameling wapens in een antiekhandel in Kaboel geeft aan dat
de bewapening van de Afghaanse bevolking aan niets te wensen ovèr-
laat.
bondgenoten kwamen in Brussel over
een dat er met concrete politieke en
economische maatregelen moet worden
gereageerd op het Russische ingrijpen.
Maar er werden nog geen concrete be
sluiten genomen. De komende weken
zal nauw overleg worden voortgezet.
Na aanvankelijke mededelingen dat
een boycot van de Olympische Spelen
in Moskou wordt overwogen, kwam la
ter een tegenspraak. Een dergelijk
voorstel is niet gedaan. Wel wordt ge
dacht aan economische maatregelen of
een actie in de Verenigde Naties. Presi
dent Carter had bij zijn beschuldiging
over het bewust onwaarheid spreken
van Brezjnjev gewaarschuwd voor
„ernstige gevolgen" en verklaard dat
de Verenigde Staten het niet zouden la
ten bij woordelijke protesten en pro
testnota's. Elke Amerikaanse actie om
de uitvoer naar de Sovjet-Unie .stop te
zetten van hoogwaardige technologie of
graan zal echter nauwe coördinatie met
de NAVO-bondgenoten vereisen.
Over de houding van de Islamitische
wereld hoeven de Russen evenmin in
onzekerheid te verkeren, na de aanval
op de Russische ambassade in Teheran.
Ongeveer honderd betogers, geleid
door Mohammedaanse geestelijken uit
Afghanistan, drongen door de poort
van de ambassade, verscheurden de
Russische vlag, maar werden later ver
dreven door revolutionaire gardisten.
Daarna trok de menigte naar de Ame
rikaanse ambassade.
Pakistan heeft gisteren het buurland
India een negatieve houding verweten
met betrekking tot de mogelijke ophef
fing van het Amerikaanse wapenem
bargo tegen dit land. India heeft laten
weten bevreesd te zijn dat de wapens
tegen India gebruikt zullen worden.
Demonstratie in Tabriz
Tijdens een demonstratie in de stad Tabriz droegen aanhangers van ayatollah Sharlat
Madari niet alleen foto's van hun leider, maar ook messen en korte zwaarden. Korte
tijd later werden, bij een treffen met aanhangers van ayatollah Khomeiny, verschillen
de mensen gedood.
Onder het toeziend oog van Khomeiny
Terwijl in de Iraanse hoofdstad Teheran nog steeds vijftig Amerikanen In gijzeling
worden gehouden door militante studenten, zitten tijdens een Jamboree in de Austra
lische plaats Perth Amerikaanse én Iraanse scouts onder het toeziend oog van
Khomeiny aan een tafel bij elkaar.
TEHERAN De secretaris-generaal van de Vere-
nigde Naties, Kurt Waldheim, is vanmorgen in Te
heran besprekingen begonnen met de Iraanse mi
nister van buitenlandse zaken Ghotzbadeh. Wald
heim is gisteravond in Iran aangekomen in de hoop
„de weg te kunnen banen voor een oplossing van de
crisis tussen de Verenigde Saten en Iran". De Iraan
se autoriteiten hebben echter verklaard, dat er niet
over de Amerikaanse gijzelaars kan worden onder
handeld. De afgezette sjah heeft in een vandaag ver
schenen interview met de Britse Daily Mail gezegd,
dat hij eventueel voor een onpartijdig internatio
naal tribunaal zou willen verschijnen om verant-
woordiging af te leggen voor wat hij „tijdens zijn
regering heeft bereikt".
Waldheim vertrok naar Teheran, nadat de Veiligheidsraad van
de VN maandag een Amerikaanse ontwerp-resolutie had aange
nomen. Elf landen stemden vóór terwijl de Sovjet-Unie, Tsje-
choslowakije, Bangladesh en Koeweit zich van stemming ont
hielden. In de resolutie wordt gedreigd met economische sanc
ties tegen Iran, wanneer de gijzelaars op 7 januari niet zijn vrij
gelaten. Minister Ghotbzadeh zei bij de aankomst van Waldheim
in Teheran, dat hij over aanwijzingen beschikt dat landen die
eergisteren de Amerikaanse resolutie hebben gesteund, op 7 ja
nuari niet zonder meer met de afkondiging van economische
sancties akkoord zullen gaan.
Of de reis van Waldheim enig succes zal hebben, wordt sterk
betwijfeld. De secretaris-generaal zelf was terughoudend over
het mogelijke resultaat van zijn missie. „Dit kan slechts een eer
ste stap zijn", zo zei hij. Onzeker is verder, of Waldheim alsnog
een ontmoeting zal hebben met de Iraanse geestelijke leider
Khomeiny, die eerder deze week verklaarde hem niet te willen
ontvangen.
In verschillende delen van het land, waaronder Koerdistan,
hebben zich de afgelopen dagen felle gevechten voorgedaan tus
sen leden van de Revolutionaire Garde en aanhangers van de
oppositie, die meer autonomie voor de provincie willen. Er zou
den veel slechtoffers zijn gevallen, maar preciese aantallen zijn
nog niet bekend.