Brits Gouverneur
legaliseert
Patriottisch Front
barter vraagt
7Nsancties
egen Iran
EG-ministers ontstemd over vonnissen in Praag
irtsenstaking
in België
liet algemeen
wggm
SER akkoord met
nieuwe warenwet
Groot tekort op
betalingsbalans
Andere regeling voor
reclame medicijnen
Wettelijke rente nu 12
Man krijgt
minder
zeggenschap
ilNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 22 DECEMBER 1979 PAGINA 13
pHINGTON De Amerikaanse president Carter zal
jeiligheidsraad van de Verenigde Naties vragen om
omische sancties op wereldschaal tegen Iran goed
en. De strafmaatregelen zouden de Iraanse regering
ken dwingen de 50 in Teheran gegijzelde Amerika-
[vrij te laten.
ps een televisie-uitzending waarin hij de nieuwe Ameri-
stap in het conflict met Iran bekend maakte, ging Carter
i op de aard van de door hem gewenste strafmaatregelen,
■ikaanse regeringsfunctionarissen zeiden echter dat er ge-
terd zou worden een selectieve boycot tot stand te laten ko-
waarbij Iran belangrijke zaken, zoals uitrustingsstukken
de oliewinning, onthouden zouden worden. Of Amerika de
1 van de vijftien stemmen in de Veiligheidsraad die nodig
roor een boycot inderdaad krijgt, staat lang niet vast. Daar-
omt dat elk van de vijf permanente leden, waaronder Rus-
en China een veto kan uitspreken.
raanse machthebber ayatollah Chomeini heeft verklaard
r met kerstmis Christelijke geestelijken in de ambassade in
ran moeten worden toegelaten zodat de gegijzelden kerk
ten kunnen bijwonen. Daarbij zou de voorkeur moeten
en gegeven aan zwarte geestelijken.
trust in Iran zelf duurt voort. Bij gevechten tussen Baloets-
en en regeringstroepen in Zahedan, in zuidoost Iran, zijn
•en vijf doden gevallen. De dag tevoren waren bij botsingen
nensen om het leven gekomen.
lanama raakten gisteren voor de vierde achtereenvolgende
(veiligheidstroepen slaags met linkse studenten die protet-
Jden tegen de aanwezigheid van de sjah in Panama.
Amerikaanse in- en uitvoerbank heeft verklaard dat Iran
i 15 november meer dan 245 miljoen dollar achterop is ge-
J bij de aflossing van Amerikaanse exportkredieten. Deze
garing heeft tot gevolg hebben dat de VS nu gerechtigd zijn
g te laten leggen op de Iraanse tegoeden, die in Amerika
levroren. Verdere Amerikaanse exportkredieten zullen niet
|r aan Iran worden verstrekt.
lier van Agt heeft gisteren opnieuw gezegd dat de Neder-
regering onvoorwaardelijk solidair blijft met de Ameri-
EN7 (se regering.
jta en apothekers, die gisteren voor onbepaalde duur
h Belgie begon, bleek op de eerste dag lang niet alge
meen te zijn.
■k Vlaanderen bleven wel de meeste apotheken dicht,
laar de huisartsen werkten bijna allemaal normaal. Ook
1 de Vlaamse ziekenhuizen waren er zoveel werkwillige
'bkters, dat zich nergens grote problemen voordeden.
Wallonië en Brussel daarentegen bleek het stakingsp-
jool - uitgevaardigd door de grote artsenorganisatie van
Ikter Wynen - vrij algemeen te worden opgevolgd. Hier
■nctioneerden echter overal telefonisch oproepbare dok-
ijrsdiensten, zodat noodzakelijke hulpverlening aan pa
tenten gewaarborgd bleef.
Ide machtige "federatie-Wynen" heeft tot de dokterssta
king opgeroepen uit protest tegen de bezuinigingsmaatre-
k*len van het kabinet Martens. Die voorzien in een ombui-
kng met 400 miljoen gulden in 1980 in de sfeer van de ge-
Jteskundige zorg, te bereiken door bevriezing c.q. vermin
king van honoraria en door een terugdringing van het
ntal behandelingen en medicijnverstrekkingen.
ijjfe
f||;
-
■1
RHODESISCHE
AKKOORDEN
ONDERTEKEND
Meer dan 100 dagen na
het begin van de moeilijke
Rhodesië-conferentie,
werd gistermiddag in de
fraaie „Long Gallery" van
Lancaster House - het
Londense gebouw waarin
ook de lastige onderhan
delingen zijn gevoerd - het
verdrag ondertekend, dat
de onafhankelijkheid van
Rhodesië mogelijk zal ma
ken. Op de foto van links
naar rechts bisschop Abel
Muzorewa, de van Muzo-
rewa's delegatie deel uit
makende Sila Mundawara-
ra, Robert Mugabe en Jos-
jua Nkomo.
LONDEN/SALISBURY
De Britse gouverneur van
Rhodesië/Zimbabwe, Lord
Soames, heeft gisteren het
verbod opgeheven dat gold
voor activiteiten van het Pa
triottisch Front. Deze maat
regel, die volgt op de onder
tekening van de overeen
komsten van Londen over
Rhodesië, maakt het moge
lijk dat de twee bewegingen
van het Front deelnemen
aan de verkiezingen die be
gin volgend jaar in het land
worden gehouden.
Het Patriottisch Front wordt
gevormd door de Unie van het
Afrikaanse Volk van Zimbab
we (de door Josjua Nkomo ge
leide Zapu) en de Afrikaanse
Nationale Unie van Zimbabwe
(de door Robert Mugabe gelei
de Zanu). Lord Soames kon
digde gisteren een „heronder
zoek" aan van de situatie van
alle politieke gedetineerden.
Daarbij gaat het in het bijzon
der om de gevangenen die zijn
geïnterneerd krachtens de wet
op de staat van beleg. Hun
aantal wordt geschat op onge
veer 15.000.
Gevolg van de ondertekening
van de vredesakkoorden was
gisteren ook dat de Veilig
heidsraad van de Verenigde
Naties een resolutie aannam
waarin tot opheffing wordt be
sloten van de verplichte inter
nationale sancties tegen Rho
desië, die in 1966 en 1968 wer
den uitgevaardigd. De resolu
tie werd aanvaard met dertien
stemmen voor, nul tegen en
twee onthoudingen (de Sowjet-
Unie en Tsjecho-Solwakije).
Het ceremonieel rond de on
dertekening in Londen droeg
een sober karakter. De be
krachtiging van het verdrag
door bisschop Muzorewa (tot
nu toe de Rhodesische pre
mier), Josju Nkomo en Robert
Mugabe, werd bijgewoond
door de Britse premier That
cher. „Een mooier kerstcadeau
had niemand ons kunnen ge
ven", was haar commentaar.
De bedoeling is dat aan alle
schermutselingen in Rhodesië
binnen twee weken een eind
komt. Twee maanden daarna
kiest de bevolking een nieuw
parlement. Hierna maakt het
Britse koninkrijk zich voor
goed los van zijn laatste grote
Afrikaanse kolonie en begint
de democratische onafhanke
lijkheid van Zimbabwe.
Goud reageert
nauwelijks
op
duurdere olie
LONDEN Op de markten
voor goud en valuta is het gis
teren rustig gebleven, ondanks
de kans op forse prijsverhogin
gen van ruwe olie, nu de mi
nisterraad van de OPEC (Or
ganisatie van Olie Exporteren
de Landen) er niet in is ge
slaagd uniforme prijzen vast te
stellen vöor het komende jaar.
Gisteren sloot de Londense
goudprijs op 476,50 dollar, zeg
ge en schrijve een halve dollar
boven de openingsnotering en
ongeveer acht dollar boven
het slot van donderdag.
Levenslang
voor oud SS-er
HAMBURG Een recht
bank in Hamburg heeft gis
teren een voormalige SS-of-
ficier, de 69-jarige Viktor
Arajs, tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld
wegens deelneming aan
moord op tenminste 13.000
joden.
Arajs maakte deel uit van het
Letlandse legioen. Aan het
hoofd van een speciaal com
mando nam hij op 8 december
1941 deel aan de ontruiming
van het getto van Riga. Dit
hield in dat de joden naar
reeds eerder gegraven massa
graven werden gedreven waar
zij met nekschoten werden ge
dood.
Kamervragen
over NS-koffie
DEN HAAG (ANP) Het
PSP-Tweede Kamerlid Van
der Spek wil weten of de ak-
tie van de koffiefabrikant
K. en G. en de NS, waarbij
tegen inlevering van koffie
bonnen korting wordt gege
ven op treinkaartjes, wel in
overeenstemming is met de
wet beperking cadeaustelsel.
In schriftelijke vragen aan mi
nister Tuijnman van verkeer
en waterstaat wijst het Twee
de-Kamerlid op het verbod uit
die wet om tegen inlevering
van bonnen het recht op ge
bruik van goederen aan te bie
den.
Een woordvoerder van NS
heeft verklaard, dat de K. en
G.-actie volgt op soortgelijke
acties met andere bedrijven
(Kellog, Jamin, Dreft). Beide
partijen „promoten" op deze
manier hun produkt
NEDERLANDSE AMBASSADE-SECRETARIS KON PROCES TEGEN DISSIDENTEN NIET BIJWONEN
DUBLIN De ministers van buitenlandse
zaken van de negen landen van de Europese
Gemeenschap zijn diep teleurgesteld over de
verwerping van het beroep van de onderte
kenaars van Charta '77 tegen de vonnissen,
die tegen hen zijn uitgesproken op 13 okto
ber van dit jaar.
Dit staat in een verklaring die namens de mi
nisters gisteren in Dublin is afgelegd. In het
communique wordt herinnerd aan het stand
punt dat de EG-ministers op 25 oktober jongs
tleden in deze kwestie innamen. Zij zeiden het
toen onjuist te achten dat zware straffen wor
den opgelegd aan mensen die van niets anders
kunnen worden beticht dan van gebruikma
king van hun recht op op vrijheid van mening
suiting en geweten. De zes betrokken onderte
kenaars van Charta '77 kregen gistermorgen in
hoger beroep te horen dat hun vonnissen, va
riërend van twee tot vijf jaar celstraf, waren
bevestigd.
Minister Van der Klaauw heeft gisteren op vra
gen uit de Tweede Kamer geantwoord dat de
secretaris van de Nederlandse ambassade in
Praag er donderdag niet in is geslaagd het pro
ces als waarnemer bij te wonen. De secretaris
had zijn pogingen daartoe opgegeven toen de
politie voor het gerechtsgebouw aanstalten
maakte de belangstellenden met harde hand te
verwijderen.
A stuurt
>nieuw
imbrieven
DEN De bom-per-
campagne, waarvoor
v erantwoordelijkheid is
st door het Ierse Re-
:einse Leger, is nog
afgelopen.
erdag ontving opnieuw
Iritse zakenman een bom-
V et, terwijl gisteren de mi-
r van werkgelegenheid
erste politicus een bom
stuurd kreeg,
eccles, in Oost-Engeland,
gisteren in een postkan
een bombrief gevonden,
is geadresseerd aan de
B minister van werkgele-
id, James Prior, woon-
in deze plaats.
-^.uu
vei
astingschuld:
Oman op straat
DAM (ANP) De di-
van de bouwonderne-
Veendam BV, heeft
besloten de bon-
vijftig werknemers te
laan, omdat het bedrijf
(confronteerd met schul-
aan de belasting, die het
kan opbrengen,
elastingdienst heeft beslag
leggen op de vorderin-
van de bouwonderneming.
bankrekeningen van
idam BV zijn geblok-
d. De onderneming zou
867.000 gulden aan omzet
ting moeten betalen en er
n naheffing van rond de
.000 gulden, inclusief boe-
'er loonbelasting en^ïre-
effing.
directeur van Veendam
B. H. Jager, zegt „per-
te staan. Volgens hem
er niets bekend van
1 aan de belastingen.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG De Sociaal-Economische Raad heeft zich
vrijdag akkoord verklaard met een wetsontwerp tot wijzi
ging van de Warenwet.
Door dat ontwerp wordt wat in wezen een „Voedingsmiddelen
wet" is, omgebouwd tot een „algemene warenwet". Zo wordt
naast het belang van de volksgezondheid dat van de veiligheid
geïntroduceerd. De SER heeft in een advies aan het kabinet te
kennen gegeven, dat de wet gesplitst zou moeten worden in een
voedingsmiddelenwet en een wet die voor andere zaken geldt.
Daardoor worden de mogelijkheden voor het formuleren van
specifieke voorschriften groter.
De SER heeft voorts in een ander advies het beginsel aanvaard
van risico-aansprakelijkheid voor schadelijke gevolgen voor de
consument door gebrekkige produkten. Ook wanneer de produ
cent geen (aantoonbare) schuld heeft aan een gebrek in een pro
dukt moet hij in beginsel aansprakelijk worden gehouden,
meent de SER. De benadeelde behoeft slechts aan te tonen, dat
hij schade heeft geleden door een gebrek in een produkt.
DEN HAAG (ANP) De
lopende rekening van de be
talingsbalans op transactie
basis geeft over het derde
kwartaal van dit jaar na sei
zoencorrectie een tekort van
bijna 1,5 miljard gulden te
zien. In dezelfde peyode van
het vorige jaar was er een
tekort van 920 miljoen gul
den en in het derde kwar
taal van 1977 een overschot
van 865 miljoen gulden.
In de eerste negen maanden
van dit jaar was er in totaal
een tekort van 1,6 miljard gul
den tegen een tekort van ruim
2,1 miljard gulden in de eerste
negen maanden van het vorige
jaar. In het eerste kwartaal
van dit jaar was er een tekort
van een half miljard, gevolgd
door een overschot van 0,4
miljard in het tweede kwar
taal.
De olieprijsstijging heeft een
belangrijke rol gespeeld bij het
ontstaan van het grote tekort
in het derde kwartaal van dit
jaar. Daardoor nam de waarde
van de invoer fors toe, name
lijk met 6,5 procent, terwijl de
waarde van de uitvoer slechts
met 2,5 procent steeg. De ruil
voet, dat is de verhouding tus
sen invoer- 'en uitvoerprijzen,
verslechterde in het derde
kwartaal met een vol procent,
wat geheel het gevolg was van
de olieprijsstijging. Ingevoerde
olie werd twintig procent
duurder.
Beperkt eerbetoon aan Stalin
Ter gelegenheid van de hon- zijn geboortehuis in de Georgi- der" werd genoemd, die even-
derdste geboortedag van de sche plaats Gori. Het Russi- wel kritiek verdiende omdat hij
voormalige dictator Joseph sche partijblad Prawda publi- schendingen had toegestaan
Stalin, bracht een aantal Rus- ceerde gisteren een artikel van de „socialistische wettig-
sen gisteren een bezoek aan waarin Stalin een „emi.tent lei- heid".
DRAKA-KABEL WIL 375 BANEN OPHEFFEN
AMSTERDAM (ANP) De directie van
Draka-Kabel, een onderdeel van Philips,
heeft de vakbonden en de ondernemings-,
raad op de hoogte gebracht van een p^an
voor reorganisatie van de Draka-vestigin-
gen in Amsterdam en Emmen.
In dat plan is voorzien, dat in totaal ongeveer
475 arbeidsplaatsen zullen vervallen in de ko
mende vijf jaar. Daarvoor in de plaats komen
honderd nieuwe arbeidsplaatsen van „betere
kwaliteit", aldus gisteren verkoop-directeur
Kersten van Draka-Kabel.
In de vestiging Amsterdam zou het aantal ar
beidsplaatsen met driehonderd verminderd
worden. Momenteel werken daar achthonderd
mensen. In Emmen, waar nu 425 mensen wer
ken, zouden 75 arbeidsplaatsen komen te ver
vallen.
De reorganisatie is noodzakelijk geworden door
de sterke kostenstijging en de toenemende con
currentie, aldus Kerstens.
CHEMIE FLOREERDE IN 1979
ROTTERDAM (ANP) De chemische bedrijfstak in Nederland is het dit jaar goed ge
gaan. De produktie nam in 1979 toe met 5 tot 6 procent, aldus de organisatie van federaties
van de verschillende Europese chemische industrie-verenigingen (Cefic).
De omzet bij de chemische industrie nam dit jaar toe met 17 procent tot 25 miljard gulden. Vorig
jaar bedroeg deze stijging slechts 2,8 procent. Ook de export ging met flinke sprongen omhoog.
Deze was 20 procent hoger. Alleen de investeringen daalden dit jaar met 25 procent.
Eén van de grootste chemische bedrijven in Nederland, BASF Nederland, zag haar omzet dit jaar
met 10 procent toenemen tot 330 miljoen gulden. Ondanks deze goede resultaten is het bedrijf niet
el te optimistisch voor de toekom** i
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Voortaan zullen alleen in schriftelijke re
clame de zogenaamde contra-indicaties bijverschijnselen
in bijzondere omstandigheden) van medicijnen moeten wor
den vermeld.
Bij reclame via de ether kan worden volstaan met de vermel
ding: „koop niet alvorens de aanwijzingen op de verpakking te
hebben gelezen". Het kabinet heeft gisteren tot deze vereenvou
diging van de reclameregeling voor geneesmiddelen besloten.
Met deze voorschriften moet worden voorkomen dat een patiënt
een geneesmiddel koopt en pas achteraf in de bijsluiter ziet dat
hij kans loopt op nare bijverschijnselen.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De wettelij
ke rente wordt opgetrokken
van 10 naar 12 procent.
e ministerraad heeft daar gis
teren toe besloten. Het gaat
/o
hier om de rente die een
schuldeiser kan vorderen op
grond van de wet van de
schuldenaar die met betaling
in gebreke is gebleven. Het op
trekken is het gevolg van de
gestegen rente op de geld
markt.
(Van onze parle
mentaire redactie)
DEN HAAG Bij
de uitoefening van
de ouderlijke
macht en bij de
vaststelling van de
woonplaats is de
stem van de vader,
respectievelijk man
niet langer door
slaggevend. Het
kabinet heeft giste
ren ingestemd met
een wijziging van
het personen- en
familierecht van
deze strekking.
Tot nog toe bepaal
de de wet dat man
en vrouw in onder
ling overleg de
plaats van samen
woning vaststellen.
Bij een menings-
FAMILIERECHT
WORDT GEWIJZIGD
verschil gaf de
stem van de man
de doorslag. Daar
komt een einde
aan: voortaan moet
de rechter in bij
verschil van me
ning de knoop
doorhakken. Dat
gebeurt ook bij de
ouderlijke macht.
Ook op dit punt
had de echtgenoot
tot op heden het
laatste woord. Dat
krijgt in de gewij
zigde wet de kin
derrechter.