Derecrea tieve
stad: samen
leving van de
toekomst
Sterren
Open Kerk in discussie over
veelvormigheid in de kerk
Paus: Theologie moet voor
problemen van mensen openstaan
PRIMA FEESTKLEDING
HELEMAAL BEDOELD VOOR
JOU.
EN ZO BEN JIJ DIT JAAR
DE KERST-STER.
KORTE METTEN
Éénderde van afgestudeerden
theologische hogescholen wordt priestef'
ADVERTEREN DOET VERKOPEN!
NIEUWE OPVA TTINGEN MOETEN
VERKOMMERDESTAD OPNIEUWOPBOUWEN
DEN HAAG Het ziet er met de
samenleving in de „Verkommerde"
steden niet zo best uit. Zwart-wit
geschetst zijn de meeste binnenste
den al jaren aan het uitwonen;
deels zijn zij afgebroken, of zijn de
nog af te breken grote hoeveelheid
huizen dichtgetimmerd. Wat er nog
aan redelijke binnenstad is overge
bleven wordt bedreigd door het
snelverkeer. Er is, naar velen zeg
gen, niet meer gewoon te leven.
Met de na-oorlogse (buiten)wijken
is het inzoverre al niet beter ge
steld, dat zij op een andere manier
nauwelijks meer leefbaar zijn. Het
zijn vaak ingeslapen wijken, waar
praktisch niets te doen is. Ook
daar bedreigt het snelverkeer het -
zeker voor de jongeren al te - rus
tig en zelfs ingeslapen leefklimaat.
Om het beeld af te ronden: de hoogbouw -
torenflats, honderden aaneengebouwde eta
gewoningen - hebben hun tijd al lang ge
had. De vraag is sinds enige weken zelfs
heel urgent geworden, of zij niet moeten
worden afgebroken, althans een groot aan
tal ervan. Staatssecretaris Brokx van
Volkshuisvesting heeft zelfs al zijn voor
keur uitgesproken voor de afbraak van een
aantal niet meer leefbare flatgebouwen.
Hier en daar is men er zelfs al mee begon
nen.
Een zwart-wit tekening van de situatie in
Nederland. Volgens het boek ,,De recreatie
ve stad" toch niet zo'n zwart-wit beeld, als
een buitenstaander zou denken. Want
waarom zijn de binnensteden in de jaren
zestig, en ook daarna nog leeggelopen.
Waarom ontstond de trek naar het platte
land? Omdat de stedeling (maar dan wel de
stedeling, die het kon betalen) er in een
goed en gezond leefklimaat wilde wonen.
Ook de overheid heeft daaraan bijgedragen.
Want in dezelfde periode propageerde zij
de spreiding van de woningbouw, wees zij
verschillende gebieden aan als opvang voor
onder meer de Randstad Holland. De Rand
stad dreigde immers, aldus de overheid en
andere toenmalige deskundigen, overbe
volkt te geraken. Daarom een verhuizing
op betrekkelijk grote schaal, met daarbij
ook de overplaatsing van werkgelegenheid.
Industrieën, die wilden mee verhuizen,
konden daarbij rekenen op subsidie van de
rijksoverheid. Andere randstadbewoners
bleven werken, waar zij oorspronkelijk
werk hadden gevonden, gingen lekker bui
ten wonen en namen een confotabele auto,
om de afstand zo gemakkelijk mogelijk te
overbruggen. De cirkel - de vicieuze cirkel
- was gesloten. Overplaatsing van een deel
van de Randstadbewoners naar elders, ver
huizing van anderen, maar blijven werken
in de vroegere omgeving, meer auto's, meer
snelwegen, meer snelverkeer naar de ste
den. verval van de binnensteden door ver
huizing, verkrotting en verkeerslawaai....
In de jaren zestig werd daartegen al door
mensen als wijlen de bekende architect Ba-
kema, hoogleraar aan de TH-Delft, in het
openbaar gewaarschuwd. Hij vreesde toen
al het verval van de steden en projecteerde
speelse nieuwbouwwoningen en -wijken,
die heden ten dage langzamerhand ge
meengoed worden. Speels en recreatief, al
dus Bakema en de zijnen, dat is het beeld
van de toekomst. De afdeling Bouwkunde
van de TH-Delft heeft daartoe enorm bijge
dragen.
Het keerpunt in de voor Nederland bijna
ongeremde grootschalige verhuizing kwam
een aantal jaren geleden. De provincies
Utrecht en Gelderland sloegen na enkele
onderzoekingen alarm over de vreesachtige
realiteit, dat er een tweede Randstad dreig
de te ontstaan in gebieden, die van oor
sprong juist bestemd waren voor de bin
nenlandse recreatie.
Intussen waren tal van binnensteden al
hard op weg te ontvolken en vervolgens te
verpauperen. Gelukkig kreeg een aantal
jonge stedebouwkundigen en architecten
geleidelijk kans om hun nieuwe ideeën uit
te voeren. In het begin sporadisch, geleide-
lijk-aan op wat grotere schaal, zoals overal
in Nederland al is waar ter nemen. De weg-
terug naar de (verbeterde) stad komt op
gang, in tal van binnensteden wordt
gewerkt aan een hersteld woon-, recrea-
trie-, en winkelklimaat. De naoorlogse bui
tenwijken worden aantrekkelijker gemaakt
op soms verrassende manier. Maar vooral:
de toekomstige bewoners krijgen steeds
meer inbreng in de te bouwen huizen. Het
proces is eindelijk in bredere kring op gang
gekomen.
De resultaten van dat groeiproces zijn van
daag aan de orde gekomen op een congres
in Artis, Amsterdam, dat onder auspiciën
van het ministerie van Cultuur. Recreatie
en Maatschappelijk Werk discussieerde
over „De recreatieve stad". Dit aan de hand
van een rapport, dat is uitgegroeid tot een
fraai uitgevoerd boekwerk, uitgegeven
door de Staatsuitgeverij in Den Haag. Aan
trekkelijke tekeningen en foto's bewijzen
hoe het niet (meer moet, hoe het al bij
stukjes en beetjes gaat en hoe het in de toe
komst moet worden in grote leefgemeen
schappen, waarin werk, wonen, ontspanm-
ning en educatie hand in hand kunnen
gaan.
De tekst komt niet steeds overeen met de
werkelijkheid of met de bedoelingen van
foto of tekening. Maar daarover kon het
congres van deskundigen veel beter oorde
len. De samenstellers van de studie - mede
werkers van CRM, Adviesbureau Arnhem,
Bureau voor Stedebouw ir. F. J. Zandvoort
bv te Hendrik Ido Ambacht. Amsterdam en
Amersfoort en Bureau Goudappel en Cof-
feng - konden daarbij hun bijdragen zo uit
gebreid mogelijk toelichten. En dit aan de
hand van hun slotwoord in de studie-in-
boekvorm: „in de laatste tijd worden reeds
hier en daar aanzetten zichtbaar van een
herontdekking van de stad: een aarzelende
terugkeer naar de oude centra, stadsver
nieuwing, het bouwen in hogere dichteen-
heden, de instelling van voetgangversgebie-
den en dergelijke
Het gezag en de manier
waarop binnen de kerk
macht tot uitdrukking
komt, zijn de voornaamste
blokkades voor een veelvor
mige kerk. Dit zei dr. A.
Vermeulen, studiesecretaris
van de roomskatholieke
kerkprovincie in Neder
land, op de nationale bij
eenkomst van de landelijke
beweging Open Kerk te
Utrecht.
De bijeenkomst (met als the
ma „Intussen doorgaan met
kerk-zijn") werd gehouden in
het perspectief van de bijzon
dere synode van de Neder
landse bisschoppen, die 14 ja
nuari in Rome onder voorzit
terschap van de paus begint.
Dr. Vermeulen vroeg zich af
of het visioen van een pluri
forme kerk, dat men op het
Pastoraal Concilie van de Ne
derlandse kerkprovincie
(19681970) had. was gereali
seerd. Hij noemde de veron
derstelling daarvan onjuist,
namelijk dat er écn vaststaan
de geloofsinhoud zou zijn.
waaraan men verschillende
vormen kan geven. Wij moe
ten het geloof zelf opnieuw
ontdekken, aldus dr. Vermeu
len. en dat is te zien in de wij
ze waarop we daaraan in ons
leven en in de samenleving
gestalte geven.
De veelvormigheid in de kerk
gaat gepaard met onzeker
heid, zei dr. W. Berger, lector
pastoraalpsychologie aan de
katholieke universiteit te Nij
megen. Hij baseerde zich op
de enquête „Opnieuw God in
Nederland", van De Tijd en
de KRO. Als gelovigen zijn
we dubbel onzeker, aldus Ber
ger. omdat we meer autoritair
zijn dan ongelovigen. Wij
hebben nog niet geleerd om
met de problemen van onze
kerheid om te gaan. omdat we
niet nieuwsgierig zijn naar de
werkelijkheid, maar snel een
oplossing in de vorm van een
getuigenis aanbieden.
De gelovigen moeten leren
twee talen te spreken, zei dr.
Berger. Een beschrijvende, als
antwoord op de langzaam ge
wekte nieuwsgierigheid, en
een aansporende, die tege
moet komt aan onze verlan
gens. We zijn nog te veel één-
talig en dus autoritair. De re
ligieuze taal staat geen verifi
catie toe en is niet nieuwsgie
rig. „We weten het immers".
Dit leerproces zal leiden tot
paradoxen. Dr. Berger noem
de onder meer gelovige
nieuwsgierigheid en nuchtere
inspiratie.
Dr. L. Laeyendecker. socio
loog te Nijmegen, wees op het
gevaar dat een onverdeelde
keuze vóóraf voor de arbei
ders ten koste gaat van de
gastarbeiders. Aan de hand
van het FNV-programma leg
de hij de tegenstelling arbei
ders-gastarbeiders uit. ..Als de
gastarbeiders vertrekken, is
er niemand meer voor het
vuile werk. Dus de bedrijven
gaan over de kop met als ge
volg werkloosheid voor FNV-
leden". Vanuit de basisbewe
ging werd hiertegen protest
aangetekend. Fred Keesen
verwees naar stukken van het
Pastoraal Concilie uit de jaren
19681970, waarin het har
moniemodel lussen werk
gevers en werknemers nog
werd aangeprezen. Op basis
van een maatschappij-analyse
moeten we tot een politieke
keuze komen, zei hij.
Dr. Laeyendecker meende,
dat in die visie te weinig oog
was voor de bedre.ging die de
veranderingen binnen de
kerk voor vele gelovigen vor
men. Wanneer men daar niet
op let, komt men te snel tot
een veroordeling van ande
ren, meende hij.
Ongeveer éénderde van de
studenten die in de jaren
1967 tot 1978 afstudeerden
aan de roomskatholieke
theologische hogescholen in
Amsterdam, Utrecht, Til
burg en Heerlen, is priester
geworden. Dat blijkt uit
een onderzoek, dat de vier
hogescholen onder hun af
gestudeerden hebben gehou
den. Van de 637 namen er
455 aan de enquête deel.
De uitkomsten van het onder
zoek werden bekendgemaakt
in een uitzending van de regi
onale omroep Zuid door de
rector van de Heerlense hoge
school, prof. R. van Rossum.
Theologie is nooit een privé-aangele-
genheid van een specialist in een ivo
ren toren. Zij moet de mensen van
onze tijd dienen en hun verlangen
naar waarheid, recht en gerechtigheid
vervullen, aldus paus Johannes Pau-
lus II bij zijn bezoek dezer dagen aan
de pauselijke Grckoriana-universiteit
in Rome.
Moderne theologie moet openstaan voor
de problemen van de mensen. Theolo
gisch denken en zielzorg weerspreken
elkaar niet, aldus de paus tot tweedui
zend studenten uit tachtig landen.
De theologie moet naar de mening van
de paus altijd in gesprek blijven met de
wetenschappen en geestelijke stromin
gen. Een kritische zin is zijns inziens
daarbij onontbeerlijk, om bepaalde filo
sofische of wetenschappelijke ideeën
naar waarde te kunnen schatten. Hij
wees in dit verband naar gesloten we
tenschappelijke systemen, die een rede
lijke interpretatie van het woord Gods
onmogelijk maken.
Het is nodig, aldus de paus, dat elke stu
dent een scherp onderscheidingsvermo
gen ontwikkelt. De paus pleitte daarom
voor een solide theologische studie, zodat
de theoloog zich kan baseren op de rijk
dom die verborgen is in het woord Gods.
Onder die voorwaarden kan het, naar
het Johannes Paulus II voorkomt, tot
een creatieve uitwisseling tussen theolo
gie en de wetenschap komen.
Kijk.
UIl^bUAta 16 ucotMbhH iy/9 PAIjUN,
Paus Johannes Paulus II
heeft Zich bereid verklaard
de republiek Haiti te bezoe
ken. Bij de ontvangst van
de nieuwe ambassadeur van
het land bij de Heilige
Stoel, Jean Claude André
zei de paus, dat hij twee
keer een uitnodiging heeft
gekregen. Hij zei alles te
doen om zijn plan uit te
voeren. De bevolking van
Haiti, ongeveer 3,5 miljoen
mensen, is overwegend
rooms-katholiek. De Japan
se bisschoppen hebben de
paus uitgenodigd volgend
jaar aan hun conferentie
deel te nemen. Naar ver
luidt heeft de paus ook
daartoe zijn bereidheid ken
baar gemaakt.
Vier katholieke vrouwenor
ganisaties hebben de verkla
ring onderstreept, die het da
gelijks bestuur van de Stich
ting Nederlandse Vrouwelijke
Religieuzen (SNVR) heeft af
gelegd in verband met het
niet benoemen van een
vrouw als deelnemer aan de
bijzondere synode van de Ne
derlandse bisschoppen. Het
gaat om de Katholieke Platte
landsvrouwen, het Katholiek
Vrouwen Dispuut, het Katho
liek Vrouwengilde en de
Vrouwenbeweging NKV. Zij
zijn het met de SNVR eens,
dat door het aanwijzen van
twee mannen als synodele
den—religieuzen opnieuw
een kans verloren is gegaan
om de vrouwen meer recht
streeks te betrekken bij de
ontwikkelingen in de kerk.
Door deze handelwijze wordt,
aldus de vrouwenorganisaties,
de overtuiging versterkt, dat
deelname van zoveel mogelijk
gelovigen aan de beleidsvor
ming in kerkelijke aanga
genheden niet tot het voorj
men van de kerkelijke leidj
behoort.
De eerste nieuwe kathof
ke bisschop in China sin:
1964 wordt vrijdag in de
thedraal van Peking geef
sacreerd, aldus het persj
reau Nieuw China. De
ding van de betreffende I
schop Michael Fu TiesJ,
zou worden verricht
drie bisschoppen van I
Chinese katholieke kef
Mgr. Fu is in juli gekoi
tot opvolger van wijlen lp
schop Joseph Yao Guang C
tijdens een bijeenkomst t
de "Patriottische Katho
ke Bond". Rome heeft ;si
verkiezing van Fu afgefag
zen, omdat een bisschops
noeming een zaak is van er(j
paus. China en de Heil or
Stoel onderhouden sinds
jaren vijftig geen betïj
kingen meer.
Zijn school scoort in het on
derzoek het hoogst: 57 procent
van de ondervraagden is
priester. Voor Utrecht, Am
sterdam en Tilburg liggen
deze percentages op respectie
velijk 37, 27 en 25 procent.
Volgens prof. Van Rossum
kan het onderzoek goede
diensten bewijzen aan de Ne
derlandse bisschoppen tijdens
de komende bijzondere syno
de in Rome, als de priestero
pleiding ter sprake komt. Van
Rossum zei erg gelukkig te
zijn met het resultaat van het
onderzoek op zijn school.
Deze wordt niet erkend door
bisschop Gijsen, die een apart
seminarie heeft opgericht in
Rolduo-Kerkrade.
Uit het onderzoek, waaraan
niet is meegedaan door de ka
tholieke universiteit in Nijme
gen, blijkt verder, dat 46 pro
cent van de afgestudeerden
gehuwd is. Voor Heerlen ligt
dit percentage op 26. Het aan
tal vrouwelijke afgestudeer
den is hier met één procent
het laagst. Utrecht notei
elf procent vrouwelijke af
studeerden, Amsterdam
en Tilburg twee. Met uita
dering van Tilburg is wall
maatschappelijke afkomst I
treft, het arbeidersmilieu J
delijk ondervertegenwJ
digd.
Van de in Heerlen afges
deerden was 78 procent tevP®^
den over de opleiding, in 1 e
burg zeventig, in AmsterdJ
64 en in Utrecht zestig
cent.
De feestdagen instappen in zo'n Prima ruiten hemd met daarop deze
streepjurkje met tricot broek. prachtige velours pullover. In o.a. cassis
In rood/petrol, cyclaam/zwart en marine. Mt. 116 (29.-)
en paars/zwart. t/m 176 (39.-). V.a.
Mt. 152 t/m 170. Q^" Corduroy broek van Schuttersveld. Met
of zonder bandplooi. In alle najaars
kleuren. Mt. 116 (55.-)
t/m 176 (66. V.a. OO.""
PEEK CLOPPENBURG. GEWELDIGE MODE, GEZELLIGE SFEER
Kerst komt! Vandaar dit feestelijke Leuke satijnen pofbroek met
pakje. De blouse is wit De satijnen prachtig bijpassend jurkje van
pofbroek is paars. Mt 92 (51.-) t/m katoen. In paars. Mt 104 (57.-)
134 (72.-).V.a.g J t/m 140 (75.-). V.a.
PEEK CLOPPENBURG. GEWELDIGE MODE, GEZELLIGE SF
