ran beschouwt ertrek van sjah Is overwinning Prof. Schillebeeckx: Ik gelo of niet, da t ik mijn inzichten behoef te wijzigen 'ptimismc over afloop van geheim Rhodesië-overleg es je in vriendschap van Panama Eislukking riane een technische imp c: *JDANKS OFFICIEEL SLOT VAN LONDENSE CONFERENTIE: 'JITENLAND LEIDSE COURANT MAANDAG 17 DECEMBER 1979 PAGINA 9 IjVan onze correspondent) RINGTON Het vertrek e sjah naar Panama is toch £ls een verrassing gekomen, waar was Panama al ge- jd, toen de sjah in april van pr naar Mexico ging, maar _.nbod van de Panamese hebber generaal Omar Tor- Werd door veel Amerikanen li de hoogste politieke krin- >e, niet geheel serieus geno- Irag over het Panama-ka- vorig jaar een uitermate ilitiek gevecht in de Ameri- Senaat opleverde, bleef zo de Verenigde Staten als in i grote weerstanden oproe- ineraal Torrijos die vorig jaar [ad ten gunste van een bur- lident, maar die nog steeds jeschouwd als de belangrijk- ichthebber, wordt door veel ;anen gezien als een man ieer sympathie voor Cuba dan le Verenigde Staten. Maar de ïal zou ook een speciale band iresident Carter hebben ont- Id, gebaseerd op Carters grote [voor goedkeuring van het Ka- |terdrag ten koste van grote po litieke risico's. „De generaal heeft de tegenstanders van het verdrag een lesje geleerd in vriendschap", zei gisteren een Panamese rege ringswoordvoerder. Carter zelf heeft telefonisch contact gehad met generaal Torrijos en met de sjah. Er zouden over en weer geen voorwaarden zijn gesteld. De sjah heeft zijn intrek genomen in een riant buitenverblijf op het ei landje Contador (ruim drie bij an derhalve kilometer in de Pearl Ar chipel), een vermaard toeristenoord voor de zeer rijken in de Stille Oce aan. Sjah: zeer blij De sjah zei zaterdag „zeer blij" te zijn in zijn nieuwe woonplaats. Hij dankte de regering van Panama en generaal Torrijos voor de uitnodi ging in hun land te wonen. „Ik wens het Panamese volk een geluk kige toekomst en grote vooruitgang toe". Hij deed een beroep op het Iraanse volk de Amerikaanse gegij zelden vrij te laten „omdat de Islam alle door Khomeiny gedicteerde handelingen verbiedt". De bewaking rond de sjah was im posant. Er is een radarinstallatie in gericht en onder water hielden za terdag kikvorsmannen een oogje in het zeil. De sjah verblijft voorlopig in het huis van de voormalige am bassadeur in Washington, Galindo. President Royo van Panama zei te verwachten dat de OPEC-landen geen represaillemaatregelen tegen Panama zullen nemen. Panama acht echter de verhouding met de VS belangrijker dan die met de Isla mitische landen. Iran heeft Panama van verdere olieleverantie uitgeslo ten. Het heeft Panama om uitleve ring van de sjah gevraagd. Beide landen onderhouden geen diploma tieke betrekkingen. „Overwinning voor Iran" De leiders van Iran beschouwen het vertrek van de sjah uit de VS als een overwinning voor Iran, zo heeft minister Ghotbzadeh van buiten landse zaken verklaard. De moge lijkheid is volgens hem nu aanwezig dat de gijzelaars in de ambassade niet zullen worden berecht. Hij zei verder zijn best te zullen doen dat enkele van de vijftig gijzelaars nog voor Kerstmis zullen worden vrijge laten. In plaats van een proces tegen de gijzelaars zal een grand jury een De sjah en zijn gastheer, de Panamese president Royo. onderzoek instellen naar de misda den van de sjah. Het belangrijkste probleem is nu'het fortuin van de sjah terug te krijgen. „Het is niet het lichaam van de sjah dat belang rijk is", aldus Ghotbzadeh. Zoals.in veel eerdere gevallen werd zijn verzoenende toon echter niet overgenomen door de bezetters van de Amerikaanse ambassade. Zij kondigden zondagavond aan dat zij voortgaan met hun plannen enkele gijzelaars te berechten wegens spio nage en dat geen van de gijzelaars voor dit proces zal worden vrijgela ten. Iran heeft naar werd verwacht za terdag de uitspraak van het Inter nationale Hof van Justitie, dat de gijzelaars direct moeten worden vrijgelaten, van de hand gewezen. Iran zal geen uitspraak erkennen die niet gelijktijdig betrekking heeft op de misdaden van de sjah, aldus minister Ghotbzadeh. Het Hof ge lastte Iran eveneens het grondge bied van de ambassade en de kanse larij te ontruimen. De uitspraak van het Hof was unaniem. Plllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll (Door onze redacteur ruimtevaart) h< RDWIJK Op de basis Korou in Bcp Guyana wordt hard gewerkt om het te herstellen, dat zaterdagmiddag de h^pese ruimteraket Ariane op het laatste tje aan de grond hield. Eén van de jnotoren in de eerste trap van het bijna he eter lange gevaarte, ontwikkelde te ns ig druk toen de ontbranding al was be- ee in. Ruim drie seconden na de start gre- no omputers in en werd de lancering afge- d en. Het zal op zijn minst een week du- g ïroordat een nieuwe lanceringspoging tai vorden gedaan. bi is nogal haast bij, omdat de uiterst giftige 'ne, die als brandstof voor de motoren in m ste en de tweede trap wordt gebruikt, de b zou kunnen aantasten. Bovendien is het erl ikaanse volgstation op het eiland Ascensi- de Atlantische Oceaan binnenkort tijde- z< iet of nauwelijks bezet in verband met de lagen en de jaarwisseling. 'uvel was volgens technici op Korou het van dien aard. „Technisch is het geen maar psychologisch was het wel degelijk ma lap", aldus een technicus van ESA, het zei >ese ruimtevaartbureau, op de basis Ko- bekend zijn er in totaal 4 proefvluchten grammeerd met de Ariane. Bij de eerste gaat alleen maar een technologische cap- net ballast omhoog; bij de volgende lance- gaan ook al satellieten mee. lortuswet in anse Senaat estemd IJS De Franse Senaat heeft vannacht 113 tegen 101 stemmen het voorstel ver en de huidige Franse abortuswet te hand abortuswet werd in 1975 aangenomen met roef tijd van vijf jaar. De Nationale Verga- g had verleden maand handhaving van wet, die abortus in de eerste tien weken Je zwangerschap toestaat, aangenomen. (Van onze correspondent Piet Tummers) ROME „Ik ben niet tevreden over de procedure zoals ze is ge voerd door de Congregatie voor de Geloofsleer, maar ik ben ka tholiek en aanvaard daarom de gedragsregels van de kerk zoals ze nu zijn. Daarom ook voelde ik mij verplicht om naar Rome te gaan. Vanzelfsprekend heeft de kerk het recht te waken over hetgeen over het geloof wordt verkondigd. Maar ik vind, dat de eerste verantwoordelijkheid daarvoor bij de bisschoppen en het eigen episcopaat ligt. Pas in laatste instantie zou een beroep op Rome gedaan moeten wor den en dan nog zou de procedure anders moeten zijn dan ze nu is geweest. De hele voorprocedure heeft zich naar mijn mening niet voltrokken conform de rechten van de mens". Dit zei prof. dr. E. Schillebeeckx zaterdagmiddag in Rome tijdens een persconferentie, waarop 150 journalisten uit de hele wereld aanwezig waren. „Ik geloof wel dat de procedure nu gaat veranderen", voegde prof. Schillebeeckx eraan- toe. „Wat er nu verder gaat gebeu ren? Dat is ook voor mij een my sterie, zoals het tot de aanvang van het gesprek voor iedereen een mysterie was wie mijn on dervragers waren. Mgr. Hamer (secretaris van de Congregatie voor de Geloofsleer, heeft mij herinnerd aan het gezegde „Roma mora", hetgeen wil zeg gen dat het nog maanden kan duren eer ik iets te horen krijg. Het lijkt me uitgesloten, dat er sancties tegen mij worden geno men. Ik heb duidelijk proberen te maken, dat in mijn boek geen ketterijen staan, maar je weet natuurlijk nooit welke uitleg an deren daaraan geven." Ofschoon prof. Schillebeeckx geen namen van zijn ondervra gers noemde, viel uit zijn woor den op te maken, dat de jezuiet Jean Galot het moeilijkst te overtuigen was geweest. Overi gens is het tekenend, dat de di recteur van Radio Vaticana aan prof. Schillebeeckx zijn excuus heeft aangeboden voor hét feit, dat Galot een week voor het ge sprek de gelegenheid heeft ge- v p kregen, de Nijmeegse theoloog via de microfoon zijdelings te beschuldigen van ketterij. Dat prof. Schillebeeckx niet in ging op het aandeel dat elk van de drie ondervragers aan de bei de gesprekken heeft gehad, vloeit voort uit zijn overweging dat dezen zich tijdens de pers conferentie niet konden verde digen. Op de vraag of hij he! juist vindt, dat zeven kardinalen thans een oordeel gaan vellen over het over hem uitgebrachte rapport, zonder dat hij zich ver der kan verdedigen terwijl opk een beroepsmogelijkheid ont breekt, gaf Schillebeeckx geen antwoord. Hij herhaalde wat al eerder naar buiten is gekomen, namelijk dat de sfeer van de gesprekken ami caal is geweest. „Misschien te amicaal", voegde hij eraan toe. „Als ze mij direct na mijn schrif telijke toelichting op mijn boek, die voor sommigen onvoldoende is geweest, om een toelichting hadden gevraagd, waren de ge sprekken van deze week en de hele heibel daar omheen niet no dig geweest", aldus prof. Schille beeckx. Centraal heeft gestaan de be schuldiging, die ook door Galot voor Radio Vaticana is aange roerd, namelijk dat in het boek „Jezus, het verhaal van een le vende" de goddelijkheid van Christus in twijfel zou worden getrokken. Prof. Schillebeeckx: „Ik heb onomwonden gezegd dat ik geloof in de goddelijkheid van Christus. De kerk leert, dat Christus tevens mens was en wie goed naar de mensen luistert, zal ervaren, dat dit aspect tegen woordig benadrukt wordt. Men moet de zaak niet omdraaien en zeggen, dat de moderne theolo gen dit in de hand hebben gewerkt. Een van de ondervra gers meende een tegenstelling te ontdekken tussen wat ik nu zei en hetgeen in mijn boek staat. Ik heb hem gezegd, dat hij het vol ste recht heeft om dat te menen, maar dat ik het niet met hem eens ben. Ik geloof niet, dat ik mijn inzichten behoef te wijzi gen, want volgens mijn overtui ging ben ik geheel in lijn met de rooms-katholieke geloofsleer en met de dogma's." Op de vraag van Amerikaanse journalisten of de conservatieve godsdienstige opvattingen van paus Johannes Paulus II, die in de Verenigde Staten veel katho- Tegen een wand, beplakt met een „Babyloni sche" collage van kranten koppen tracht prof. Schille beeckx, tij dens een door vele vertegen woordigers van de wereld pers bezochte persconferen tie in Rome, van zijn kant enige helder heid te ver schaffen over de besprekin gen, die hij heeft gevoerd met theologen, aangewezen door de Con gregatie van de Geloofs leer. lieken hebben teleurgesteld, van invloed zijn geweest, antwoord de prof. Schillebeeckx: „De pro cedure is al in beweging gezet onder paus Paulus VI. Alle do cumenten waren al voor zijn dood in Rome gedeponeerd. Wat het pontificaat van paus Johan nes Paulus II aangaat, achtte hij het nog te vroeg om een oordeel te vellen. Elk oordeel is prema tuur. „Hij is een intelligente man die weet te luisteren en de deur openlaat", aldus prof. Schille beeckx. Het boek „Jezus, het verhaal van een levende" vliegt momen teel de winkels uit. Er zijn over de hele wereld 50.000 exempla ren verkocht, hetgeen veel is voor een dergelijk werk. Er worden verschillende herdruk ken voorbereid. hel (Van onze correspondent) Roger Simons) DEN Hoewel de Rhodesië-confe- mn - officieel afgelopen is hangt een op- ienn£ in de lucht, die het voor de lei- nSi van het Patriottisch Front mogelijk ,gee oaken om het algemene rapport van erd 'oferentie, die veertien weken ge- ei|i heeft, toch nog te paraferen. De «ge slotzitting zou dan woensdag gehouden kunnen worden, kort na de te rugkeer van premier Thatcher en lord Carrington uit Amerika. Niet alleen de Britten, maar ook de frontlei ders Nkomo en Mugabe schijnen te geloven, dat de moeilijke onderhandelingen deze wending zullen nemen. Zaterdagmiddag hebben de delegaties van Groot-Brittannië en Salisbury het algemene rapport al gepa rafeerd. Zoals bekend weigerde het Patriot tisch Front dit te doen. omdat het de Britse voorstellen inzake een wapenstilstand in Zuid-Rhodesië nog steeds onaanvaardbaar vond. Conferentie-voorzitter Carrington kondigde het einde van de onderhandelin gen aan. maar voegde er onmiddellijk aan toe, dat de deur open bleef voor het Patriot tisch Front. Hierna gingen de besprekingen met Nkomo en Mugabe gewoon verder. Mi litaire specialisten en bemiddelaars van de zogeheten Frontlijnstaten staken een handje toe. Het belangrijkste struikelblok was de Britse weigering meer dan 15 kampen op te rich ten voor de verzameling en ontwapening van Front-guerrilleros in Zuid-Rhodesië. In elk kamp zouden 1000 krijgers onderge bracht worden. De frontleiders hebben van het begin af gezegd, dat 15 verzamelpunten veel te weinig is. Ze vinden, dat er 31 nodig zullen zijn om de guerilleros ruimer te ver spreiden over het uitgestrekte land. Zo zou den de krijgers minder gevaar lopen aange vallen te worden door soldaten van Salis bury, als die erop belust zouden zijn het be stand te schenden. Na overleg met Salisbury hebben de Britten gisteren evenwel voorge steld, nog een zestiende kamp te openen in het westen van centraal-Rhodesië. Dit is een concessie, die bij het Front in de smaak schijnt te vallen, zodat een compromis in derdaad tot de mogelijkheden behoort. Het afgelopen weekeinde werd eveneens bekend, dat de Verenigde Staten hun elf jaar oude economische sancties tegen Rho- desië beëindigen. Studie over Nijlwater naar Jeruzalem CAIRO (AP) President Sa- dat heeft Egyptische planolo gen gevraagd een gedetailleer de studie te verrichten naar de „mogelijkheid" om water van de rivier de Nijl naar Jeruza lem te leiden, zo meldt het ge zaghebbende tijdschrift „Okto ber" „Sadat", aldus het weekblad, „heeft het project bedacht als bijdrage tot vrede van het Isla mitische Egypte." Dodelijke sprong uit brandende luchtballon MIAMI Vier zangers van kerstliederen spron gen zaterdag in Fort Lau derdale bij Miami in Flori da uit hun in brand ge raakte luchtballon en vie len dood. De ballon was tegen een lichtnetkabel gevaren. Het viertal had vanaf een hoogte van dertig meter kerstliederen gezongen voor de mensen beneden. De brandende ballon stort te neer in een sinaasappel plantage. Het was een stunt van een verzeke ringsmaatschappij. waarbij twee slachtoffers in dienst waren. Vijf doden bij aanslag in Istanbul Istanbul Bij een bomaanslag in een cafetaria in Istanbul zijn zaterdagavond zes doden gevallen. Vijftien mensen wer den gewond, van wie vijf zwaar. De aanslag werd uitgevoerd met een tijdbom, die achter een radiator van de centrale verwarming was verborgen. Het etablissement wordt vaak door linkse studenten bezocht. Wapens voor Saoedi-Arabië DJEDDA Saoedi-Arabië heeft bevestigd dat het voor 120 miljoen dollar aan wapens koopt van de V.S. De minister van defensie van het land. prins sultan Ibn Abdoel-Aziz. zei dat onder meer 6.500 raket ten en bommen voor de 114 f- 5 straaljachtbommenwerpers waren gekocht, alsmede 660 Sidewinder-raketten en 916 Maverick-raketten. Volgend jaar zullen zestig 5-15 straalja gers worden geleverd. Executies in Bagdad BAGDAD Vier mannen, onder wie twee vooraanstaan de functionarissen, zijn giste ren in de Iraakse hoofdstad Bagdad opgehangen. Ze waren schuldig bevonden aan het aannemen van steekpennin gen van buitenlandse onderne mingen en het verstrekken van geheime informatie aan deze ondernemingen. Tot de gehangenen behoorden de voormalige onderminister van irrigatie, Saad Malek al- Ali, en de hoofdtechnicus van hetzelfde ministerie, Naji Abb- del-Fattah al-Rawi. Bevoegdheden in Baskenland overgedragen GUERNICA De leider van de Baskische regering in bal lingschap, Jezus Maria Leizao- lo, heeft gisteren plechtig zijn bevoegdheden overgedragen aan de voorzitter van de „Bas kische Algemene Raad" (het toekomstige autonome regio nale bestuur), Carlos Garaicoe- chea. De ceremonie, die de officiële ontbinding van het bewind in ballingschap betekende, had plaats in Guernica, de geeste lijke hoofdstad van het Baski sche nationalisme. Leizaolo (83) was daartoe, na 40-jarige ballingschap uit Frankrijk, overgekomen. Volksgericht in El Salvador SAN SALVADOR Vijf mensen zijn gisteren op het dorpsplein van El Canton la Esperenza in El Salvador doodgeschoten nadat ze door een „Volksgericht" waren ver oordeeld wegens lidmaatschap van een rechtse organisatie, zo hebben functionarissen mee gedeeld. Ongeveer 50 zwaarge wapende mensen bezetten het stadje en sleepten de mensen hun huis uit. Vijf inwoners werden „berecht" en schuldig bevonden aan lidmaatschap van een ultra-rechtse organi satie. Zij werden ter plekke doodgeschoten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 9