•Stijging energiekosten nauwelijks van invloed op totale bedrijfskosten GROENTE FRfHT BL EMEN B#LLHM Bollen- k wekers moeten tekenen van tijd nu snel gaan verstaan w Nieuw model grondontsmettings- machine CCWS GEEFT 'EM VAN KATOEN! ;and en tuinbouw LEIDSE COURANT MAANDAG 17 DECEMBER 1979 PAGINA 11 HILLEGOM De bloem- >ollenkwekers moeten de ekenen van de tijd snel le en verstaan. Het tijdperk yaarin 5000 individualis- en ieder hun eigen gang tonden gaan en ook nog tans zagen een redelijk be- egde boterham te verdie- len, loopt onherroepelijk nel ten einde. Samenwer king op vele terreinen zal iet enige èn het goede ant woord zijn op de proble- men die zijn gerezen, aan een oplossing te helpen. Is het bollenvak daartoe niet bereid, dan zal men zich in deze snel evoluerende tijd buitenspel zetten. Gestreefd zal moeten worden naar het vormen van producenten- n groeperingen, naar een regio- r nale teeltplanning en -be- n heersing, naar een goede marketing en naar een ver van de efficiency in e de bedrijven. Om deze en n nog veel meer zaken, zal de n bloembollenkweker in de na bije toekomst niet meer héén kunnen. Met deze woorden besloot de voorzitter van de e Kon. Alg. Ver. voor Bloem bollencultuur, de heer J. P. M. de Jonge, zijn toespraak, waarmee hij heden (maan dagmorgen de algemene c vergadering van deze vereni gd ging in het Hillegomse Tre- a dong opende. Klare wijn Klare wijn en daar had het trouwens ook in de rest van j zijn speech niet aan ontbro- ken. In tegenstelling tot 1978 waren er voor de bollenkwe- kers in het afgelopen jaar C'el degelijk de nodige pro lemen, al kon de schade 'oor veel kwekers nog be- lerkt blijven, omdat men te- 'en goede prijzen had vóór- verkocht. Maar de produktie- e'waarde over de oogst 1979 I heeft met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de muntontwaarding niet kunnen bijhouden. Daar Pkomt bij dat opnieuw forse kostenverhogingen voor de -sdeur staan, terwijl de moge- e lijkheid om in het buitenland h met hogere prijzen aan te ko- 99 VOORZITTER BLOEMBOLLEN CULTUUR": Voorzitter J. P. M. de Jonge. men, er nauwelijks in zit. Vertragingstaktiek Weinig waardering had de heer De Jonge voor de ver tragingstaktiek die sommige handelaren toepassen, als het er om gaat de vakheffing- sgelden aan de kwekers te rug te betalen. Spreker had sterk de indruk dat men op deze manier rentewinst en muntontwaardingsvoordeel in eigen zak wil steken. Te vens wil men er mee berei ken, dat een aantal kwekers er niet toe zal overgaan om hun rekeningen in te dienen over de bedragen waarop zij aanspraak menen te kunnen maken. Lichtpunten Er zijn ook lichtpunten: een vernieuwd marketing- team gaat spoedig aan de slag om de marketing te verbete ren en waar mogelijk komen op korte termijn de nodige afzetbevorderende maatrege len; het door de structuurcom missie opgestarte project tot verbetering van de afzet in Amerika opent goede per spectieven; de samenwerkingscommis- sie Promotie Bolbloemen start met de Duitse organisa ties in het komende vooijaar een veelbelovende afzetcam- pagne voor bolbloemen; vandaag wordt de laatste hand gelegd aan de herstruc- tuering van de Koninklijke, waardoor betere en snelle contacten met de afdelingen en met de CLO's mogelijk worden; het Bloembollenkwaliteits- besluit zal in werking gaan treden en een kwaliteitsver betering van de bloembollen houdt ook mogelijkheden in zich, om de afzetmogelijkhe den te vergroten. Een punt dat meer dan ge wone aandacht kreeg, was de mededeling dat een be scheiden verlaging van de vakheffing voor de kwe kers tot de mogelijkheden gaat behoren. De Commis sie Besteding Vakheffing heeft haar werkzaamheden vrijwel beëindigd en als de Commissie Bijstand Bloembollen het eens is met het uit te brengen rap port, kan tot een kleine verlaging worden overge gaan. Verder maakte de heer De Jonge bekend, dat de hef fingsverordeningen van het PVS zodanig zijn gewijzigd, dat bij een eventuele ver plichting tot terugbetaling de handel geen aanspraak meer kan maken op het kweker saandeel in de heffing. Zoals bekend kampt het Laborato rium voor Bloembollenon- derzoek in Lisse met een te kort. Het PVS heeft door ge legde contacten met de over heid goede hoop, dat in sa menwerking met de overige bijdrageverstrekkers een op lossing voor de financiële problemen kan worden ge vonden. En wel zonder de uitgangspunten van de vak- heffingsbesteding geweld aan te doen. ^AMSTERDAM Tijdens de Landbouw RAI 1980 in Amster- k dam volgende maand introduceert Rumpstad ontsmetting- vj smachine, (Combiject) met een werkbreedte van 1,50 m intro duceren. Het is bij deze uitvoering niet langer noodzakelijk het ont- is smettingsmiddel uit de vaten in een speciale vloeistoftank et over te pompen. De vaten met vloeistof kunnen nu recht- s streeks op een hydraulisch te bedienen hefmast worden ge plaatst, die vooraan de traktor is bevestigd- Een pomp op de Combiject zuigt het ontsmettingsmiddel uit het vat naar de twee mjektiescharen: Het gewenste aantal te injekteren liters per ha wordt geregeld via een regelventiel, flowmeter en by-pass systeem, alsmede door de maatkeuze van de ketsdoppen en de rijsnelheid. Ook deze machine heeft het bekende werkingsprincipe van de reeds jaren op de markt zijnde grotere typen Rumpstad Combijects, dat wil zeggen injecteren van de juiste hoeveel- v< heid op de juiste diepte, grond verkruimelen door het freesge- e< deelte, egaliseren van de grond en optimale afdichting door een aangedreven, instelbare afdichtingsrol. Een groot voordeel van de nieuwe 1.50 m machine is dat door de geringe werkbreedte het ontsmetten kan plaatsvinden met traktoren in de lichtere PK- klassen. De verkoop in Nederland zal, zoals gebruikelijk voor de Rumpstad produkten, verzorgd worden door de fa. G. W. van Driel van Dorsten b.v. te Hoofddorp en Cebeco handels- raad te Steenwijk. De grondontsmettingsmachine. uVBN-onderzoek wijst uit DEN HAAG Welke rol spelen de ie :nergiekosten in de ontwikkeling van aade bloemen- en plantenteelt en de da tuinbouw? Een studiecommissie, inge- de iteld door de Vereniging van Bloe- oumenveilingen in Nederland (VBN) is de tot de conclusie gekomen, dat in het tlgemeen kan worden gesteld dat de it itijging van genoemde kosten nauwe- tidijks effect heeft uitgeoefend op het s tandeel van de totale bedrijfskosten. Jovendien wordt geconcludeerd dat ïnergiebesparende maatregelen op het [ebied van de kassenbouw, klimaatrege- ing en dergelijke nog steeds in ontwik- teling zijn. Een verhoging van de activi- iai teiten op dat gebied wordt wenselijk jeacht. Ook op het terrein van het assor- :oi iment bieden verschuivingen naar min der energievragende gewassen nog di verse mogelijkheden. De verschuiving S Van de bloementeelt in de richting van le potplantenteelt is hiervan een voor meld, maar ook binnen de teelt van snij bloemen zijn verschuivingen denkbaar. het recente verleden is gebleken dat le sterke stijging van de energiekosten ils gevolg van de oliecrisis in 1973, nau welijks effect heeft gehad op het aandeel. If1 van de energiekosten in het pakket van i totale kosten. Terwijl het aandeel van de \2 Bnergiekosten in de totale kosten in 1965 .en 1970 van 15 tot 16 procent bedroeg, Waren die in 1976 en 1977 eveneens 15 ^9 tot 16 procent. In de jaren 1973 en 1974 lagen de enrgiekosten tussen 12 en 13 procent. Hl Hoewel de geleidelijke aanpassing van de aardgasprijs hierbij een rol speelt blijkt uit de cijfers toch dat de bloemen teelt zich heeft aangepast bij de nieuwe situatie. De commissie concludeert dat er geen reden is om aan te nemen dat een soortgelijke ontwikkeling van de ener gieprijzen thans niet opnieuw tot een aanpassing zal leiden. Men meent dat er ook nu nog diverse mogelijkheden zijn om tot een hogere produktiviteit der ge bruikte hoeveelheid energie te komen. „Er wordt met betrekking tot het ener gieverbruik naar onze mening al te lichtvaardig gesteld dat de snijbloemen teelt maar moet worden verplaatst naar Zuideuropese of derde-landen. „Men realiseert zich dan onvoldoende dat ook in die landen energie moet wor den aangewend voor de produktie van bloemen. Bovendien is extra energie no dig voor het transport in verband met de groter afstanden naar de afzetmarkten. Ook laat het klimaat in die landen veelal geen jaarrondproduktie toe", aldus het rapport van de commissie. T eeltverschuivingen Uit mededelingen van de diverse Proef stations in ons land blijkt dat momenteel reeds veel aandacht wordt besteed aan de hoeveelheid energie welke voor di verse bloemen en planten nodig is. De consulentschappen Aalsmeer - Utrecht en te Naaldwijk hebben een inventarisa tie toegepast omtrent energiekosten en mogelijke besparingen op bepaalde teel ten. Zo wordt voor het kweken van ro zen reeds twee wegen aangegeven om bij gelijkblijvende produktie de energiekos ten te verlagen of bij gelijke energiekos ten de produktie te verhogen. Gebruiken van een beweegbaar scherm geeft moge lijkheid om 20-25 procent energiekosten te besparen. Het verlagen van nachttem- peraturen kan eveneens meewerken naar kostenverlaging. Ook bij de teelt van freesia zijn energie besparingen mogelijk gebleken, onder meer door aanbrengen van een krijt- scherm. Grondverwarming wordt een zinvolle zaak genoemd door genoemde consulenten. Zo zijn er ook voor andere bloemen- en plantenteelten mogelijkhe den voor erergiebeperking in studie ge nomen, met zowel positieve als negatieve resultaten. Maar ook in andere landen zit men niet stil. Sinds 1974 financieren bijvoorbeeld de Deense kwekers samen met het natio nale onderzoekinstituut proeven voor besparen van energie. Vorig jaar besloot de Deense regering de energiebesparing prioriteit te geven en stelde een miljoen gulden beschikbaar voor bouwen van vier proefkassen ten dienste van de tuin bouw. Daarin wil men de diverse isola tiemethoden vergelijken. Volgens de di recteur van het instituut maakt de ener giebesparing vijftig procent van het pro bleem. Er wordt ook geëxperimenteerd met infrarood-licht. Met deze „biologi sche warmtebesparing" zou een belan grijker en gemakkelijker warmtebespa ring worden verkregen. GROEIENDE IMPORT UIT HET ZUIDEN Gezien de tijd van het jaar, is de periode aangebroken dat een aantal gewassen niet meer van eigen bodem te leveren zijn. Deze gaten in de aanvoer worden onmid dellijk opgevuld door een groot aantal buitenlandse leveranciers. Er komen ook gewassen in de handel die met het Hol landse produkt concurreren. Zo wordt er andijvie ingevoerd uit Spanje, Italië en Frankrijk. De Spaanse andijvie wordt verkocht tegen een groothandelsprijs van 1,- per kilo. Ons land wordt van auber gines voorzien door de Canarische Eilan den, Guadeloupe en Israël. Bloemkool komt uit Italië en Frankrijk, de groothan delsprijs ligt op 1,33 per stuk. Egypte voorziet Nederland gedurende de winter periode van sperziebonen, die een groo thandelsprijs opbrengen van 2,80 per kilo. Komkommers komen uit Spanje, Frankrijk, Engeland en de Canarische Ei landen, de prijs ligt op ongeveer 1 gulden per stuk. Er worden ook kosten geïmpor teerd uit West-Duitsland. Paprika's ko men uit een groot aantal verschillende landen, te weten, de Canarische Eilanden, Paprika S Italië, Griekenland, Spanje en Marokko. De tomaten komen uit Roemenië en de Canarische Eilanden. Naast het Hollandse aanbod van witlof is er ook import uit Frankrijk. Er worden zelfs snijbonen uit Spanje geïmporteerd tegen een prijs van 5,- per kilo. Veel sla Het sla-aanbod blijft groeien, er wordt dan ook aanmerkelijk meer aangevoerd in vergelijking met vorig jaar. Tot op heden is de concurrentie van Franse zijde be perkt gebleven. Dit is veroorzaakt door het koude weer in Rousillon, het heeft groeiremmend gewerkt. Men mag aanne men dat het mes er binnen korte tijd inge zet zal worden en dat Frankrijk een be langrijke rol gaat spelen. Er wordt op de binnenlandse markt ook een golf sla ver wacht voor de kerst. Ook al omdat op veel bedrijven de teelt op tijd beëindigd moet worden om weer op tijd met de hoofdteelt van start te kunnen gaan. De prijs veran derde de afgelopen week nagenoeg niet, er werd gemiddeld 25 cent per krop be taald. De lichte sorteringen zaten hier 7 cent per stuk onder. Er hangt dus wel een donkere wolk boven de slamarkt en de si tuatie zal eerder verslechteren als verbe teren. De aanvoer van paprika's is tegen het eind van het seizoen nog steeds van een grotere omvang als vorig jaar. Het ziet er ook naar uit dat de aanvoer wat langer door zal gaan. Daarnaast neemt de import van paprika's in betekenis toe. De prijzen die er de afgelopen week betaald werden waren nog steeds goed. De groene papri ka's brachten gemiddeld 5,07 oer kilo op en de rode 4,81. De gele paprika's klom men in prijs op naar een rekord hoogte, nl. f 8,40 per kilo. Door het kleiner wor dende aanbod zullen de prijzen hoog blij ven. Radijs Op de radijsmarkt verloopt de handel de laatste weken zeer bevredigend, vooral ook als er gekeken wordt naar het ruime re aanbod in vergelijking met het vorige seizoen. In de week van 3 t/m 7 december werden er op de 10 belangrijkste veilin gen maar liefst 382 duizend bos aange voerd. Dit betekende 135-duizend bos meer als in 1978. De gemiddelde prijs per bos bedroeg in die week 80 cent. Deze prijs lag hierdoor 17 cent per bos hoger als in het vorige seizoen. Op donderdag 13 december werd er gemiddeld 71 cent per bos betaald. Voor de Kerst wordt er op een groter aanbod gerekend, als de vraag blijft zoals die de afgelopen weken was dan mag er op goede prijzen gerekend worden. Overige gewassen Voor rettich werd er gemiddeld 87 cent per stuk betaald, door het kleiner worden de aanbod worden er hogere prijzen ver wacht. Ijsbergsla wordt er praktisch niet meer aangevoerd, wat er nog aan de vei ling kwam werd verkocht voor 96 cent per stuk. De handel in spruiten blijft le vendig verlopen, de prijs lag in de afgelo pen week tussen de 78 cent en 1,29 per kilo. Het is niet uitgesloten dat de prijzen voor de kerst verder oplopen. Voor prei werd er in de loop van de vorige week een hogere prijs betaald, nl. 92 cent per kilo. Door een kleiner wordend aanbod wordt er op hogere prijzen gerekend. Naar verwacht zal er voor de kerst een extra grote aanvoer van witlof zijn, er wordt als gevolg van de naderende feest dagen ook op een sterke vraag gerekend, de prijs kan daardoor oplopen. De liefheb bers van primeurs kunnen voor de kerst ook weer aan hun trekken komen omdat er asperges van onder glas aangevoerd worden. De prijs is echter niet bepaald kinderachtig, nl. 22 gulden per kilo. Er is afgelopen week een nieuw merk waardig produkt aan de Honselersdijkse bloemenveiling verschenen, namelijk ka toen. Het is een speciaal kerstprodukt dat het uitstekend doet bij versieringen onder meer van kerststukjes. Een ander, maar wel vast kerstartikel, de poinsetta deed het uitstekend. Hoewel de aanvoer aan zienlijk was, gaven de prijzen reden tot te vredenheid en kunnen de kwekers van een succesvolle teelt spreken. Dan valt ook nog te vermelden dat Israël de export van de anjers gedurende onge veer vijf dagen stopte hetgeen de gang van zaken aan de veiling gunstig beïn vloedde. In de laatste dagen van de week kwam die export weer op gang. Evenwel bleek de belangstelling voor het Nederlandse produkt veel beter te zijn, hetgeen ook in de prijzen tot uitdrukking werd gebracht. De produktie van de tros anjers is bijna de helft groter dan vorig jaar om deze tijd, hetgeen de prijs weliswaar wat drukte maar die toch nog bevredigend kan wor den genoemd. Van de importprodukten moeten ook nog genoemd worden de stati- ce, waarvan de kwaliteit wel iets is verbe terd. Verder de soorten van rozen en pyd- sophila. Als totaal is er momenteel een enorme variëteit van bloemen aan de CCWS te zien en aanzielijk méér dan vo rig jaar in deze tijd. Dat is hoogstwaarschijnlijk te danken aan het „zoele" decemberweer, dat vorig jaar al fors winters was en zich dan meteen al ladt gelden in de aanvoer. De aanvoer lag nu 20 procent hoger. Het totale omzetbe- drag aan de CCWS bedroeg afgelopen week bij een aanvoer van 26.577.286 bos of stuks 13.111.245,48 tegen vorig jaar aanvoer van 22.068.610 en opbrengst van f 10.602.357,77. De potplanten nemen weer in aanvoer toe, afgelopen week tot 8966.656 stuks en opbrengst van f 2.152.180,62 tegen vorig jaar 718.141 en opbrengst van 1.452.095,73. De hele pot- plantenomzet doet het goed aan de CCWS. Bijzonder het bemiddelingsbureau heeft afgelopen week enorme aantallen poinset ta kunnen verkopen tegen redelijke tot zeer goede prijzen. De potplantenomzet aan de CCWS bedroeg in oktober totaal f 5.599.031,27 tegen 3.430.879.79 vorig jaar een stijging met 2.168.151,48 of ruim 60 procent. Voor dit jaar zal het wel op bijna een verdubbeling uitlopen! Gemid delde prijzen over afgelopen week met tussen haakjes die van dezelfde week in het vorig jaar zijn: Amerikaanse anjers 37 (35), trosanjers 35 (28), anthuruims 1,62 (1,67), snijgroen 18 (18), jaarrond troschry- santen 52 (51), idem geplozen 70 (71), nor maal cultuur 1.69 (2.05) idem geplozen 38 (45), freesia 22 (23), gerbera 65 (69), irissen 21 (29), leliekelken 63 (74), lelietakken 70 (60), grote rozen 57 (55). idem klein 36 (34), cymbidium groot 1,09 (1,45), klein 21 (32), sonia 48 (49), belinda 40 (32), red gar- nette 23 (23). Wat de geïmporteerde produkten betreft, hiervan werden bijna 400.000 tulpen aan gevoerd met prijzen van 28-51, 35.000 an jers van 23-41, 132.000 trosaners 26-33, 31.000 grote rozen 45-95, 70.000 idem klein 41-65 en 17.000 statice 69-91. Men verwacht voor deze week met kerst mis in zicht aan de CCWS een forse bloe- menaanvoer, vooral wanneer de gematig de weersomstandigheden nog aanhouden, met mogelijkheden tot redelijke prijzen. Welk laatste wel noodzakelijk is gezien de stijgende energie- en sociale kosten in de bedrijven. Een bijzondere „attractie" vormen weer de speciale kerstveilingen, die een ruime variatie te zien geven van de mogelijkhe den voor kerstversieringen. SAMENWERKING KOMT MOEILIJK TOT STAND Zodra het woord „samenwerking" valt, trekt menigeen in het bloembollenvak een vies gezicht. Bescheiden pogingen die kwekers in het recente verleden hebben gedaan om tot een of andere vorm van sa menwerking te komen, hebben meestal tot teleurstellende resultaten geleid. Het is ook niet zo simpel. Want als bij de een de tulpen bloeien, doen ze dat bij de andere partner ook en wie moet dan het eerst de beschikking krijgen over de kopmachine? En zo is het ook met andere machines. Met planten begint vrijwel iedere kweker rond half oktober en ook de oogst valt voor menig kweker ook in dezelfde we ken. Als men een samenwerkingsvorm wil aangaan, moet ook duidelijk de wil be staan een brokje zelfstandigheid op te ge ven en dat is een punt dat in het bollen vak maar moeilijk wordt opgehoest. Ge volg: vrijwel alle kwekers gingen het standpunt huldigen van „Ieder voor zich en God voor ons allen". Ze kochten stuk voor stuk allemaal hun eigen machines. Omvangrijk machinepark Het machinepark in de bloembollenstreek heeft dan ook een omvang om U tegen te zeggen. En toch gaat het vrijwel altijd om fors geprijsde machines die slechts enkele weken per jaar dienst doen en voor min stens tien maanden per jaar in de motten- ballen worden gelegd. Rooimachines zijn in de bollenstreek, waar geen gladiolen worden geteeld, hoogstens twee maanden per jaar in gebruik, plantmachines meest al nog korter en de kopmachine komt al leen in actie in de bloeitijd van de tulpen en die bedraagt maximaal zeven weken. De periode dat men een dekmachine no dig heeft, is nog korter. Kortom: het is wel een dure grap als zo veel kostbare machines zo veel maanden per jaar onge bruikt in de schuur staan. Wassenaar In enkele gevallen is het wel mogelijk ge bleken om een vruchtbare vorm van sa menwerking tot stand te brengen. Dat is o.m. in Wassenaar bewezen. Zeven kwe kers die samen zo'n veertig ha voorjaars- bloeiende bloembollen in cultuur hebben, stichtten een maatschap. Alle machines werden gemeenschappelijk eigendom en op die manier kwam men in Wassenaar tot besparingen die er niet om liegen. De mechanisatiemogelijkheden namen toe samen kocht men de meest moderne ma chines met een grotere capaciteit ter wijl ook specialisatie binnen handbereik kwam te liggen. Nog verder De Wassenaarse kwekers gingen trou wens nog verder. Ze gingen ook gezamen lijk bestrijdingsmiddelen, dekstro, kunst mest, etc. inkopen, waardoor men gunsti ger inkoopprijzen kon bedingen. Een be langrijk neveneffect was het nauwere contact dat tussen de kwekers ontstond. Men ging veel meer dan tot dan toe het geval was geweest, praktijkervaringen uitwisselen. Hulp bij ziekte van een der deelnemers kwam ook op het programma. Het systeem voldoet heel goed, maarde deelnemers moesten wel een brok zelf standigheid inleveren. Dat leek in Wasse naar echter heel goed mogelijk. Ook in Voorhout is een goed lopende samenwer kingsvorm tot stand gekomen, maar het zijn en blijven wel de uitzonderingen. Struikelblok Ligt 'm dat nu alleen aan de geringe be reidheid om een deel van de zelfstandig heid prijs te geven? Dat is inderdaad een groot struikelblok, zo zegt ing. Bert v.d. Weijden van het Consulentschap voor de tuinbouw in Lisse. En zijn collega Van Schie voegt er aan toe dat ook een goede economische situatie in een bedrijfstak al tijd een, sta-in-de-weg is om tot samen werkingsvormen te komen. De bollenk- wekers hebben de laatste jaren door de bank genomen de wind goed in de zeilen gehad. De noodzaak om samen te werken was niet direct aanwezig. Het hóéfde alle maal niet zo nodig. Daarom schuift men dit punt telkens voor zich uit. Dalende bollenprijzen zullen de bereidheid tot sa menwerken doen toenemen. Niet alleen in het bollenvak willen samenwerking svormen moeilijk van de grónd komen. Ook in een groot agrarisch gebied als Haarlemmermeer gaat het met de Machi- nering helemaal niet naar wens. Oorzaak: het ging te goed in de akkerbouw. En daarom kon de dit voorjaar opgerichte pele aanloopperiode te maken krijgen. Gemeenschappeli j ke schuur Samenwerking in het bollenvak zou zich niet behoeven te beperken tot de voor beelden die hierboven zijn genoemd. Ook de bouw van een gemeenschappelijke, moderne schuur behoort tot de mogelijk heden. Nieuw is dit denkbeeld niet, want in het begin van de vijftiger jaren hebben vooruitstrevende kwekers in Noordwij- kerhout dit punt al naar voren gebracht. Ze waren hun tijd toen kennelijk te ver vooruit, want de plannen heeft men niet kunnen realiseren. Nu komt een dergelijk idee dus weer boven water. Er zitten ech ter wel een paar scherpe kantjes aan deze zaak. Bij een samenwerkingsvorm waarbij men zich beperkt tot gezamenlijke aan koop van machines, is via het contract de mogelijkheid tot uittreding geregeld. Men gaat zich uiteraard niet voor alle eeuwig heid binden. Uittreden wordt bijv. moge lijk als de samen gekochte machines aan vervanging toe zijn. Met andere woorden: in deze gevallen gaat het altijd om een pe riode van beperkte omvang dat men tot deelname verplicht blijft. Kapitaalvernietiging Als men samen een schuur wil bouwen, moet men wel goed weten wat men doet. Een schuur is na vijf of tien jaar niet aan vervanging toe. Daar komt dan nog bij dat men in deze gëvallen de eigen schuur on gebruikt moet laten staan. Als men geen kans ziet die te verhuren of op een andere manier produktief te maken, dan komt men wel voor een bepaalde vorm van ka pitaalvernietiging te staan. Dat het bloembollen vak de mogelijkheden tot samenwerking meer onder de loupe zal moeten gaan nemen, is zonder meer duidelijk. En laat men niet vergeten dat de ondernemers die aan bepaalde voor waarden voldoen in aanmerking komen voor een subsidie uit het Ontwikkelings- en saneringsfonds, als men een vorm van samenwerking wil aangaan. Ook aan dat punt is tot nu toe niet voldoende aandacht geschonken. ;pcc Voor de tegenwoordig stroken in de kassen uitgelegd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 11