Plan voor kabinets
crisis rond sociale
uitkeringen
lag al gereed
Landelijke open dag tot slot van
Nederlandse Kerkenconferentie
Leiders vastenactie
onder indruk J
Korte metten
van Zuid- Limburg
Moeder Teresa krijgt
gebouw van paus
van Woonvisie zorgen voor warmte in het kille naJaa
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 14 DECEMBEI
De afsluiting van de tweede Nederlandse
Kerkenconferentie (1978-1980), die tot doel
heeft de bevordering van de oecumene in en
tussen de plaatselijke geloofsgemeenschap
pen, wordt door de Raad van Kerken
groots opgezet, volgens een plan, dat door
de raad is goedgekeurd. Het bestaat uit vijf
fasen, waarvan de laatste is een landelijke
open dag op zaterdag 29 november 1980 in
het Jaarbeurs-congrescentrum te Utrecht
Hier zullen de resultaten van de eerder te
houden landelijke beleidsconferentie wor
den gepresenteerd.
plaatselijke kerkedagen. De tweede fase moet
zijn afgelopen vóór half september 1980. In die
tijd worden regionale overzichten samenge-'
steld van hetgeen aan inzichten en oecumeni
sche agenda's vanuit het plaatselijk vlak naar
boven is gekomen. Twee secties van de Raad
van Kerken die voor geloofsvragen en die
voor sociale vragen zullen dan notities
schrijven over de twee kernpunten van de
kerkenconferentie: oecumenisch belijden en
nieuwe levensstijl.
De derde fase bestaat uit een tweedaags beraad
op vrijdag 17 en zaterdag 18 oktober 1980.
De eerste fase loopt van januari tot juni 1980. Hierin worden de uitkomsten van de vorige
Zij ligt op het plaatselijke vlak en mondt uit in ronde op een rij gezet. Aan de hand hiervan
Deze beleidsconferentie vormt de vierde fase.
Zij wordt gehouden op twee nog nader te bepa
len dagen. Zij is het gesprek van de leden van
de Raad van Kerken, vertegenwoordigers van
secties, werkgroepen, plaatselijke en regionale
verbanden en de landelijke stuurgroep. Doel
ervan is een lijn aan te geven voor het plaatse
lijk en landelijk oecumenisch werk in de ko:
mende jaren.
Zoals gezegd wordt de vijfde en laatste fase
van de kerkenconferentie gevormd door de
landelijke open dag op 29 november, waarvan
men vindt, dat hij een feestelijk karakter mag
hebben, ook al zullen de verkeerslichten voor
de oecumene wel niet allemaal van rood op
groen springen.
De open dag is, behalve voor het presenteren
van de resultaten van de beleidsconferentie,
ook bedoeld om degenen die de kerkenconfe
rentie in hun parochie of kerkelijke gemeente
willen uitvoeren, een hart onder de riem te
steken en toekijkers tot meedoen te bewegen.
Verder is het de bedoeling dat de kerkdiensten
op zondag 30 november (de dag na de open
dag) komen te staan in het teken van „ge
meenschap en hoop". De deelnemers aan de
open dag in Utrecht kunnen daarbij een rol
'spelen door getuigenis van hun ervaringen af
te leggen.
Het afgelopen jaar hebben
paus Johannes Paulus II
en de leider van het Pale
stijnse Bevrijdingsfront
(PLO), Yasser Arafat, el
kaar geregeld brieven ge
schreven. Dit zei in Rome,
pater Ayad, lid van de Pa
lestijnse nationale raad en
adviseur van Arafat voor
kerkelijke betrekkingen.
Volgens hem staat er nog
geen bezoek van Arafat
aan de paus op stapel. De
PLO verwacht van de paus
méér dan dat hij alleen
wijst op de „wettige rech
ten" van het Palestijnse
volk, aldus Ayad. Tijdens
zijn toespraak voor de Ver
enigde Naties in New York
vestigde de paus de aan
dacht op die rechten.
Van 20 december tot en met
20 januari wordt in het Bij
bels Museum in Amsterdam
een expositie gehouden van
kerststallen en kerstfiguren
uit de particuliere verzame
ling van de portretschilder
Clemens Merkelbach van
Enkhuizen. De tentoonstel
ling geeft een overzicht van
twee eeuwen kerstuitbeel
ding in West-Europa. De col
lectie is nooit eerder voor pu
bliek geëxposeerd. Ook op 20
december wordt in het mu
seum de tentoonstelling „The
life of Jesus" geopend, even
eens door de acteur Henk
van Ulsen. Het gaat hier om
werk van de in Engeland
wonende kunstenares Tineke
Stroo. Het Bijbels Museum,
Herengracht 366 in Amster
dam is geopend van dinsdag
tot en met zaterdag van tien
tot vijf uur, maar niet op eer
ste Kerstdag en Nieuwjaars
dag.
De abt van het Romeinse
benedictijnerklooster Sint-
Paulus-buiten-de-Muren,
Giuseppe Turbessi, is 67
jaar oud overleden. In au
gustus 1974 werd hij door
paus Paulus VI aangesteld
als apostolisch administra
tor van de abdij, nadat de
vroegere abt, Giovanni
Franzoni, in de lekestand
was teruggezet. De nu over
leden abt had op 20 oktober
zijn ambt al om gezond
heidsredenen neergelegd.
De bisschoppenconferentie
heeft zich in haar vergade
ring deze week ook bezigge
houden met een rapport met
aanbevelingen van het KAS-
KI over de reorganisatie van
de zielzorg onder de toeris
ten. Vorig jaar hadden de bis
schoppen een studiecommis
sie ingesteld, die het KASKI
vroeg een rapport op te stel
len. De bisschoppen stelden
in hun bespreking vast, dat
het hier gaat om een pasto
raal vraagstuk van nauwe
lijks voorstelbare omvang: al
leen al in de zomer van 1977
gingen ongeveer 3,9 miljoen
Nederlanders in eigen land
op vakantie en dit aantal
groeit nog steeds. Besloten
werd de afzonderlijke bis
dommen te verzoeken op
korte termijn hun reacties in
te dienen.
Hoewel het ledental de af
gelopen tien jaar is ge
daald, blijft de rooms-ka-
tholieke kerk de grootste
religieuze organisatie in de
Bondsrepubliek Duitsland,
zo heeft de Westduitse bis
schoppenconferentie mede
gedeeld. In de jaren zeven
tig daalde het aantal prak-
tizerende katholieken in
West-Duitsland met onge
veer 400.000 tot 26,88 mil
joen. In dezelfde periode
daalde bij de protestantse
kerken het aantal leden
met 1,9 miljoen tot 26,5 mil
joen. Het aantal priesters
liep met 8,9 procent terug.
Hoewel het aantal jonge
dopelingen met 34 procent
afnam, is het aantal dope
lingen van zeven jaar en
ouder met 147 procent ge
stegen. De daling van het
aantal jonge dopelingen is
een afspiegeling van het
dalende geboortecijfer in
West-Duitsland.
Een groep leiders van de
internationale vastenactie
uit Malawi, Jamaica, Rho-
desië, België en Frankrijk,
heeft deze week een drie
daags bezoek aan Zuid-
Limburg gebracht. Dit ge
beurde aan de vooravond
van het jaarlijkse congres
in Rome, dat vandaag is
begonnen. Het was voor
het eerst dat zij de Wester
se wereld bezochten.1 Voor
heen maakten zij steeds ex
cursies naar landen van de
Derde Wereld.
Na afloop van de driedaagse
oriëntatie in Zuid-Limburg,
Moeder Teresa, die dit jaar
de Nobelprijs voor de vre-.
de heeft ontvangen in ver
band met haar werk onder
de allerarmsten in het In
diase Calcutta, heeft giste
ren gezegd, dat de paus
haar een gebouw in Rome
heeft beloofd, waar zij on
gewenste kinderen kan
verzorgen. Zij was eerder
op de dag door de paus in
audiëntie ontvangen.
Al bijna een jaar dringt moe
der Teresa er bij het Vati-
caan op aan. haar te helpen
aan een onderdak voor Euro
pese verschoppelingetjes. De
kerkelijke staat bezit veel
leegstaande gebouwen in
Rome. Functionarissen van
het Vaticaan hadden haar
uitsluitend ontwijkende ant
woorden gegeven, waarna zij
besloot de zaak rechtstreeks
onder de aandacht van de
paus te brengen.
saarvan het programmj
zorgd werd door het n
nair centrum in He
verklaarde de leider vi
delegatie, bisschop Chi
uit Malawi, dat de
zeer onder de indruk zij
komen van de problem
in de vroegere mijnstrq C
„Wij dachten aanvani O
dat er in het Westen ge«
men zouden zijn, maai
iweten wij wel beter."
schuwelijk noemde hij
dat veel goed opgeleide
sen, speciaal jongeren,
loos zijn. Ook het lot vj
oud-mijnwerkers bleek
groep duidelijk te hebb
imponeerd, zo verkla, rat
de leden van de delegatike
grond van gesprekken
oud-mijnwerkers.
Zij namen ook kennis vi de
sociale woningbouw
brachten een bezoek aan he
woonoord voor Zuidmi hij
kers in Maastricht. Tijè|eL
gesprekken met leden vj zjC
basisgemeente in Maast!
de zogenaamde Citykeri
met docenten en studi
van de Hogeschool voor"
ologie en Pastoraat in
len, kwamen ook de r
men binnen het t
Roermond en de venj |j®
heid van de Nederlands
schoppen ter sprake,
schop Chimole merkte
deze verdeeldheid op:
ons in Malawi bestaat
spreekwoord dat zegt, sti
twee olifanten vechten
het gras kapot".
Hij
ALS „KERN
PROBLEEM"
ONOPLOSBAAR
WAS
HAZERSWOUDE Voor
alle zestigplussers uit Hazers-
woude- Rijndijk wordt op
dinsdag 18 december een
kerstfeest georganiseerd in het
centrum 'Het Anker'. De stich
ting 'Open Bejaardenwerk' te
kent voor het kerstgebeuren
dat tussen 10.00- en 14.00 uur
plaatsvindt. Op het program
ma staan ondermeer een lunch
en optredens van het 'Anker-
koor' onder leiding van Jan
Koot en het instrumentale
muziekensemble 'Hazerswou-
de'. Niet leden van de bejaar
den sociëteit moeten van te
voren in contact treden met
mevrouw Pieterse. Valerius-
straat 1 (telefoon 01714-3018),
ten einde de organisatoren in
de gelegenheid te stellen de
voorbereidingen optimaal te
doen plaatsvinden.
Minder koeien het land uit
UTRECHT (ANP) De ex
port van runderen die staan
ingeschreven in het Neder-
Brief van, Nobelprijswinnaars aan Brezjnjev
STOCKHOLM De winnaars derdag in de Zweedse hoofd-
van de Nobelprijzen van 1979 stad bekendgemaakt,
hebben een gezamelijke op
roep aan de Sowjet-Unie, om Tijdens een samen met Ed-
de vrouw en dochter van de in ward Lozansky belegde pers
ballingschap levende Russi
sche professor Edward Lo
zansky naar het Westen te la
ten vertrekken. De winnaar
van de scheikundeprijs, Her-
bert C. Brown, heeft dit don-
conferentie zei Brown, dat alle
prijswinnaars van dit jaar, op
één na, maar onder wie wel
Vredesprijswinnares Moeder
Teresa, het verzoek aan het
Kremlin hadden ondertekend.
is
landse Rundvee Sta
zal dit jaar minder
helft bedragen van
tal dat vorig jaar
voerd.
Volgens cijfers die va
J. Leenheer van het NE
daag tijdens de algemei
gadering in Utrecht ve A
te. zal de export dit j
5500 dieren niet te bovei
Vorig jaar gingen er
runderen het land uit
name wordt in verba I
bracht met een algemei I
nomische malaise die o tir
dere runder-exporterem
den treft.
DEN HAAG Voor het geval de
problemen over de kernbewapening
onoplosbaar zouden blijken, heeft de
CDA-top (ministers.plus een aantal,
geselecteerde Kamerleden) deze
week een plan klaar gehad om het
kabinet op een ander punt te laten
vallen, namelijk op de zogeheten
kortingswetten. Dit plan ging ervan
uit, dat een crisis rond de nieuwe
atoomraketten rampzalig zou zijn
voor de nog zo prille samenwerking
in het Christen Democratisch Appèl.
Men vreesde dat de volledige samen
smelting van KVP, ARP en CHU,
die voorzien is in oktober volgend
jaar, verhinderd zou worden, door
dat het CDA uiteen zou vallen in
voor- en tegenstanders van kernbe
wapening.
Het scenario werd opgesteld, nadat het
afgelopen weekeinde was gebleken dat
het meer behoudende deel van het
CDA en ook de VVD de opstelling van
de tien christendemocratische dissiden
ten tegenover de modernisering van de
NAVO-kernwapens absoluut verwer
pelijk vonden. Defensiespecialist Ad
Ploeg van de liberalen verklaarde op
de televisie, dat zijn fractie het kabinet
ten val zou brengen, als de koers van
de dissidenten werd overgenomen.
CHU-leider Van Leijenhorst brak de
staf over de tien (negen ARP'ers en één
KVP'er) door op te merken dat zij de
eenheid van het CDA in gevaar brach
ten. Een woedende brief van het KVP-
bestuur werd op het allerlaatste mo
ment niet verstuurd, maar was wel al
in handen van de pers gespeeld. De
drie ex-premiers Zijlstra, De Jong en
Biesheuvel richtten zich niet recht
streeks tegen de dissidenten, maar be
reikten wel dat effect.
In dezelfde zin uitten zich mensen in
de ARP zelf: senator Diepenhorst, het
Tweede-Kamerlid Schakel en tien
voorzitters van Kamercentrales (partij-
gewesten). Sommige dissidenten stel
den zich net zo hard op door bij herha
ling te verklaren dat zij geen stap terug
zouden doen. Jan van Houwelingen
voegde daar nog aan toe dat het CDA
„voor hem niet meer hoefde als de ver
deeldheid blijvend zou zijn".
De oppositie speelde daar gretig op in.
Jan Terlouw, fractieleider van D'66,
suggereerde in de Rooie Haan dat een
nieuw kabinet uit PvdA, D'66 en ARP
zou moeten bestaan. Dat zou politiek
gezien ook niet onlogisch zijn: wanneer
de ARP-vleugel voor de val van het
kabinet zorgt, moet zij ook de verant
woording voor een nieuw kabinet ne
men dat zich wel tegen de kernwapens
zou verzet. Dat zou het einde beteke
nen van het CDA, wat in de ogen van
de partij-top hoe dan ook voorkomen
moest worden. Op welke manier? De
oplossing lag voor de hand. Door het
kabinet, als het dan toch moest vallen,
over een andere zaak te laten struike
len, die de eenheid van het CDA niet
Minister van der Klaauw met zijn koffertje, waarin ook de geheime bij
lagen van besprekingen over de kernwapens zich bevinden. De inhoud
van een van de geheime bijlagen heeft premier Van Agt gisteren be
kend mogen maken.
in gevaar zou brengen en bovendien bij
nieuwe verkiezingen stemmen zou
trekken. Het kwam goed uit dat dr,ie
CDA-bewindslieden minister Albe-
da en staatssecretaris De Graaf (Sociale
Zaken) met hun CRM-collega Kraaije-
veld-Wouters dinsdag de kortingswet
sontwerpen in de Tweede Kamer zou
den verdedigen. Albeda had in de
schriftelijke voorbereiding van de kor
tingswetten het aanbrengen van wijzi
gingen ontraden, ook alle door het
CDA-voorgestelde verzachtingen. Zo
onvermurwbaar de bewindsman zich
tijdens de voorbereiding had getoond,
zo soepel stelde hij zich echter tot veler
verrassing in het Kamerdebat op. Uit
eraard kwamen de CDA-woordvoeders
opnieuw met hun verzoeken om ver-
zachtigingen. Nu hoefden zij maar een
amendement in het vooruitzicht te stel
len of ze werden door Albeda en De
Graaf op hun wenken bediend. Zo
gaapte binnen de kortste keren een gat
in de Bestekombuigingen van vele
tientallen miljoenen en de VVD ont
brandde in woede. Woordvoerder De
Korte gooide zijn schrijfgerei door de
vergaderzaal. Wat de bewindslieden
stonden te vertellen was volstrekt te
gen de afspraken waarmee de liberalen
in tussentijds overleg akkoord waren
gegaan. Het doel was bereikt: de basis
voor een crisis was gelegd.
Na overleg met De Korte toog VVD-
leider Rietkerk midden in de nacht
naar de minister-president om ophelde
ring te eisen. Die kreeg hij: de VVD
zou donderdag door de bewindslieden
meer dan tevreden worden gesteld. De
door het CDA gevraagde verzachtingen
moesten binnen de sfeer van de sociale
uitkeringen betaald worden. Bovendien
zou één van de aanscherpingen van de
kortingen die door de VVD was bepleit
door het kabinet worden overgenomen.
Van een gat in Bestek was geen sprake
meer. Integendeel, de opbrengst van
het wetsontwerp wordt in de toekomst
nog groter.
Van Agt kon dit beloven, omdat het
„cynische scenario" niet meer nodig
was. Nederland mocht binnen de
NAVO een aparte positie innemen wat
betreft de modernisering van de kern
wapens, zonder dat de bondgenoten de
banvloek uit zouden spreken. Daarmee
had de premier de zekerheid verkregen
dat zowel het CDA, althans voldoende
leden van die fractie, als de VVD het
kabinet in het zadel zou houden. Het is
niet bekend of vice-premier Wiegel
van het noodplan op de hoogte was ge
steld. Ingewijden bij de christen-demo
craten menen van wel, omdat het ook
in het voordeel van de liberalen ge
weest zou zijn, als het CDA tenminste
ongeschonden en wellicht zelfs sterker
door een crisis heen had kunnen ko
men. Immers, een samenwerking met
de confessionelen in een CDA is voor
de partij van Wiegel tot nu toe de enige
mogelijkheid ook na de verkiezingen
weer ministers te leveren.
RIK IN T HOUT
ARJEN BROEKHUIZEN
lie
Noordeinde 35
ROELOFARENDSVEEN
01713-2436
ruime parkeergelegenheid aanwezig.
^wcer