Steeds meer huweli jken kinderloos
JAREN WVANDAAG VAN START
'nderhandelingen
et Warschaupakt
n kwestie van
er lange adem
INTERMEUBEL
VANDERKLUGTBV
2995,-
995,-
Kamer vraagt om meer ruimte.
iNIQtMEUBQÜ
2.
- INENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 14 DECEMBER 1979 PAGINA 13
(Van één onzer verslaggevers)
UTRECHT Waarschijnlijk is
één op de pasgesloten tien huwelij
ken in Nederland vrijwillig kin
derloos. Bij elkaar zijn dat zo'n
200.000 mensen. Dit aantal is gedu
rende de laatste twintig jaar zeer
sterk aan stijging onderhevig. Dat
is niet alleen in Nederland zo,
maar ook in andere westerse lan
den. Dat blijkt uit een onderzoek
van enkele wetenschappers, die
hun onderzoek bundelden in een
boekje, „Vrijwillige kinderloos
heid", onder redactie van Ruut
Veenhoven.
De onderzoekers komen tot de conclusie,
dat de "toeneming van het aantal vrijwillig
kinderloze huwelijken verschillende ach
tergronden heeft. Allereerst heeft de be
schikbaarheid van voorbehoedsmiddelen
ertoe geleid, dat er bewuster wordt nage
dacht over de vraag of men eigenlijk wel
kinderen wil. Verder lijkt, volgens de on
derzoekers, het nemen van kinderen al
lengs ook wat minder aantrekkelijk te zijn
geworden. Eén van de oorzaken daarvan is,
dat het moederschap minder „levensvul-
lend" is dan vroeger. Moeders van nu heb
ben niet alleen minder kinderen, maar ze
hebben er ook minder werk aan. Als die
kinderen het huis uitgaan, hebben die moe
ders meestal nog de helft van hun leven
'voor zich, maar ze kunnen in de maat
schappij toch maar moeilijk aan de bak ko
men. Iets anders dat het krijgen van kinde
ren minder aantrekkelijk maakt, is de vee
leisendheid van het moderne liefdesideaal.
Huwelijkspartners zijn allengs meer liefde
en aandacht van elkaar gaan verwachten.
De aanwezigheid van kinderen geeft de ou
ders daardoor vaak het gevoel niet vol
doende „aan elkaar toe te komen". Verder
speelt ook het toenemend aantal echtschei
dingen een rol. Bij het besluit om aan kin
deren te beginnen, gaat men steeds meer
rekening houden met de kans er uiteinde
lijk alleen vóór te moeten opdraaien.
Nog geen vijftien jaar geleden was de pu
blieke opinie in Nederland in meerderheid
tegen vrijwillige kinderloosheid. Tegen
woordig vindt de meerderheid dat je vrij
willig kinderlozen moet respecteren in hun
keuze. Nog maar vijftien procent van de
bevolking vindt het „onaanvaardbaar" als
een echtpaar geen kinderen wil. Toch
wordt er bepaald nog niet positief over vrij
willige kinderloosheid gedacht: ook niet
door mensen die het ieders goed recht vin
den. Vrijwillige kinderloosheid wordt vrij
algemeen beschouwd als iets „onnatuur
lijks", met name voor vrouwen, omdat deze
keuze bij hen tegen het „moederinstinct" in
zou.gaan. Er wordt dan ook vaak veronder
steld, dat vrijwillige kinderloosheid iets is
waar je later spijt van krijgt: dat het leven
leeg en zinloos zou blijken, met name bij
het ouder worden. Ook wordt er vaak ge
dacht dat er bij vrijwillig kinderlozen wel
ergens een steekje los zit: dat ze niet echt
volwassen zijn, labiel of contactgestoord.
.Van hun huwelijk wordt ook gedacht, dat
het wel slecht zal zijn.
Uit onderzoek is inmiddels echter geble
ken, dat dit bakerpraat is. Mensen blijken
geen aangeboren behoefte aan kinderen te
hebben. Ook het „moederinstinct" bestaat
niet, volgens de onderzoekers. Echtparen
zonder kinderen blijken niet minder ge
zond en gelukkig dan echtparen mét. Op
hun oude dag is dat niet anders. Ze klagen
ook niet méér over gevoelens van een
zaamheid en zinloosheid. Het huwelijk is
gemiddeld niet minder bevredigend dan
dat van de mensen met kinderen. Het om
gekeerde is eerder het geval. Ook zijn er
geen aanwijzingen dat vrijwillig kinderlo
zen geestelijk labieler zijn of vaker contact
gestoord.
Het gangbare beeld over vrijwillige kinder
loosheid is dus onjuist. Het is hoog tijd dat
het gaat veranderen, zeggen deze onderzoe
kers. De negatieve beeldvorming over vrij
willige kinderloosheid is niet alleen verve
lend voor de betrokken mensen, maar ook
schadelijk voor de geestelijke volksgezond
heid en kan ertoe leiden dat mensen die
geen zin in kinderen hebben, of die zichzelf
ongeschikt achten als ouders, toch maar
kinderen nemen. Kinderen die zó op de
wereld worden gezet, lopen een vergroot
risico om „verknipt" te raken, vinden de
'onderzoekers.
EL De kans op succesvolle
handelingen met het Oostblok
wederzijdse vermindering van
:llange afstandskernraketten is
gering. De kans derhalve dat
2 Pershing II en Kruisraketten,
de NAVO deze week besloot,
werkelijk vanaf 1983 worden
;ld in een aantal Westeuropese
is heel groot. De kans tenslotte
k Nederland zijn volle aandeel
ruisraketten) moet nemen in de
tstreekse afschrikking van het
chau-Pakt is even aanzienlijk,
gelijktijdige moderniserings- en
mbeheersingsbesluit dat in Brus-
viel, kent immers geen feitelijk
wicht tussen beide onderdelen.
geval van de TNF-Euroraketten is die
kheid van kansen wel heel opvallend,
i-functionarissen laten er ook geen twij-
ïr bestaan dat de mogelijkheid van een
r totaal dan de beoogde 572 nucleaire
ielen, slechts theorie is. Men is zo over-
van de onwil aan Sowjets' zijde om zich
'ijke wapenbeperkingen op te leggen, dat
:1 hartelijk gelachen wordt om de zoge-
„nul-optie" van het Nederlandse CDA.
volledig onderhandelingssucces, zodat he-
1 geen nieuwe kernraketten aan Westerse
odig zijn) Zelfs op de mogelijkheid dat
lelijk met „iets minder" dan 572 raketten
irden volstaan wordt meteen ongelovige
:h gereageerd,
sk dat het moderniseringsbesluit bin-
NAVO veel gedegener is voorbereid
■t bijbehorende ontwapeningsaanbod. In
lame de Kruisraket waren al jarenlang gi-
sche ontwikkelingskosten geïnvesteerd
de commerciële Amerikaanse fabriek Ge-
Dynamics, toen ruim twee jaar geleden de
0 besloot om de behoefte daaraan te on-
leken.
onderzoek, opgedragen aan een militaire
level"-commissie, was eigenlijk al een
voor invoering. De vertegenwoordigers
ADVERTENTIE
iu zal het toch niet
euren dat zulke
ooie kerstkaarten
deur uitgaan
nder postcode?
s u straks eens
n nieuw adressen-
itje maakte? Mèt
stcodes? Die hebt
dan altijd bij de
ind. U weet wel, in
t laatje!
van de NAVO-landen in die high level-groep
kregen ook volop instructies van de diverse de
fensie-ministers inzake details als precieze aan
tallen, plaatsen van stationering, etc. Het gehei
me moderniseringsrapport dat de NAVO-raad
deze week aanvaardde is dan ook een solide
boekwerk, waarin het totaal aantal van 572
strategisch en financieel nauwgezet is onder
bouwd. Alleen daarom al is het moeilijk om nog
veranderingen aan te brengen.
In het slotcommuniqué van de NAVO-raad ligt
ook niet veel nadruk op de mogelijkheid tot
varriaties in het moderniseringsprogramma.
Alle gewicht krijgt de noodzaak van een
krachtdadig NAVO-antwoord op de SS-20 en
Backfire-ontwikkeling in de Sowjet-Unie, als
voorwaarde voor een toekomstige wapenbe
heersing. De tekst van het officiële NAVO-
-besluit ademt de opvatting dat het Westen vol
doende denkt te hebben aan 572 PNF-Eurora-
ketten. En het vage zinnetje dat „de uiteindelij
ke behoefte zal worden onderzocht in het licht
van concrete onderhandelingsresultaten", laat
zelfs de mogelijkheid van een uitbreiding open.
NAVO-wapenbeperkingsaanbod daarentegen is
uitgewerkt door een zogenoemde special group,
waartoe pas later is besloten. Deze commissie
heeft maar een half jaar daadwerkelijk aan zijn
eindrapport gewerkt, en het resultaat is - voor
zover bekend geworden - ook niet hoopgevend.»
In het NAVO-slotcomuniqué staan nauwelijks
copcrete wapenbeperkingen van NAVO-kant
genoemd. Wel is er de terugtrekking van dui
zend (verouderde) kernkoppen uit West-Euro
pa en werd het uitgangspunt vastgelegd dat de
572 Pershing II en Kruisraketten in de plaats
zullen komen van andere bestaande kernwa-
pens. Dit past in de Amerikaanse strategie om
het accent in de kernbewapening te'verleggen
van grote grove systemen naar kleinere en pre-
ciesere projectielen. Plezierig bijverschijnsel
voor de VS is, dat daarmee ook het risico van
een beperkt nucleair treffen naar Europa ver
schuift.
Verder heeft de NAVO-raad bepaald dat „toe
komstige beperkingen van VS-wapensystemen
in West-Europa vergezeld zullen moeten gaan
van gelijkwaardige beperkingen in soortgelijke
systemen (met name de SS-20 van de Sowjet-U
nie)".
De meest hardgrondige Sowjet-vijand zal zich
kunnen verplaatsen in het probleem van Mos
kou om op deze basis be- staande bewapening
in te ruilen tegen Westerse (nog) niet bestaande
bewapening.
Velen in de NAVO hebben met deze redene
ring de stelling verdedigd dat het Westen juist
daarom een hard produktie- en installatiebesl-
uit dient te nemen, teneinde althans nog enige
kans op Oostelijke toegankelijkheid te maken.
Zonder te treden in de discussie of dit, dan wel
een eenzijdig vredesinitiatief de voorkeur ver
dient, kan worden vastgesteld dat beide bena
deringen elkaar in ontoereikendheid naar de
kroon steken. Er liggen immers al te .véél ver
sperringen op de weg naar een spoedig nieuw
(Salt III) Oost-West akkoord.
Om er enkele te noemen: Ten eerste: Moskou
staat op het standpunt dat het thans dankzij de
SS-20 nagenoeg een nucleair evenwicht met het
Westen heeft bereikt. Het Kremlin heeft in
middels al verzekerd, dat het krachtig zal rea
geren (met extra SS 20-raketten?) op het NA-
V O-moderniseringsbesluit.
- Ten tweede. Moskou weigert tot nog toe het
aantal bestaande en op stapel staande SS-20's
én Backfire-bommenwerpers vrij te te geven.
Als de Russen hiertoe al zouden overgaan, dan
zal het vraagstuk van de kontrole daarop voor
de nodige verwikkelingen gaan zorgen.
- Ten derde. SS 20-raketten enerzijds en Pers-
hing II- en kruisraketten anderzijds zijn uiterst
moeilijk tegen elkaar weg te strepen, omdat
elke SS-20-raket drie afzonderlijk te richten
kernladingen heeft. Moet daarom van drie
Westerse raketten worden afgezien, als het
Oostblok er één terugneemt?
Bij dit alles komt dan nog het eerder omschre
ven militair-economische bulldozer-verschijn
sel, dat zich natuurlijk evenzeer in het bureau
cratische Rusland voordoet, maar dat in de
Westerse samenleving nu eenmaal waarneem
baar is. Waarbij de aantekening niet mag ont
breken, dat het driekoppige SS-20-monster ui
terst bedreigend voor de wereldvrede is, omdat
het bij gebruik veel minder ruimte laat voor tij
dige crisisbeheersing dan een eenkoppig pro-
jektiel.
Het gaat hierbij ook uitsluitend om een schat
ting van de waarachtigheid van het Nederland
se voorbehoud binden de NAVO.
SUBSIDIE OP
INTERIEUR
VERBETERING.
Massief eiken 2-3-zits-
kombinatie met kussens
uit één stuk. Bekleed met
warmbruin, vol-analine
leer. Dat betekent, dat er
bij krasjes of kleine
beschadigingen nooit
kleurverschil optreedt
De zitvorm is aan de
lichaamshouding
aangepast dus uiterst
komfortabel.
Nu slechts
KLASSIEK MEESTERWERKJE VIRTUOOS UITGEVOERD.
Prachtig klassiek twee-
zïttertje, rondom bekleed
met lichtbruin "handwish"
leer. In 'toog springende
details: het brede, lederen
stiksel, de ronde arm
leuningen en de deftige
bolpootjes.
In de moderne huiskamer stekend binnen de nieuwste
staat het woonkomfort interieuropvattingen. Want
centraal. Daarom past deze daar kun je nou eens echt
2-3-zitskombinatie zo uit- lekker breeduit in plaats
nemen. De dikke kussens
zorgen voor een komfor-
tabele ondersteuning.
Rondom bekleed met
soepel rood- 4745,-
bmin leder.
Ontspannen houding bij mnde-tafelgespnekken.
Ruime, ronde tafel van De bijpassende eiken stoelen
massief eiken, met bijzondere zijn bekleed met sterk, bruin
robuuste poten en een blad rund leer.
(120cm et) Perstuk /D,"
van maar liefst J
4,2 cm dik 5 Ook leverbaar in blank eiken.
Prijsgarantie. De unieke prijsgarantie van Intermeubel:
als u hetzelfde artikel, onder dezelfde leverings
voorwaarden, binnen 3 weken na aankoop ergens
anders voor een lagere prijs ziet, dan geeft Intermeubel j
u het verschil terug!
5 Jaar garantie. De geruststellende zekerheid van
Intermeubel kwaliteit: 5 Jaar garantie op konstruktie
en binnenwerk.
Meubelen Klassiek en Modern, Haarlemmerstraat 198-200, Leiden, Tel. 071 -131846/131847/131848.
Afd. Slaapkamers, Haarlemmerstraat 198, Tel. 071 -131848.
Afd. Woningtextiel, Haarlemmerstraat 256-258, Tel. 071 -122154.
"de Knoest" geloogd Eiken Meubelen, Haarlemmerstraat 170, Tel. 071 -122963.
M
intermeubel I
