2
olf van vaderlandsliefde
itroomt door Y erenigde Staten
VELE DODEN NA
AARDBEVING IN
COLUMBIA
Britten heffen
economische
sancties tegen
Rhodesië op
eel vraag bij ANWB naar anti-donorverklaring
Arrestatiegolf moet in Londen
bloedige Kerstmis voorkomen
gggiTENLAND
lEUWE SPAANSE WET OP VERKEERSDODEN
ARTER INEENS GEWELDIG POPULAIR
I ennedy
^ichtoffer
in vals telegram
Z-Koreaanse
legertop
I na
schietpartij
aangehouden
Magneettrein
sneller dan 500 kmu
Schillebeeckx
uitgerust in Rome
voor gesprek
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 13 DECEMBER 1979 PAGINA M
G Het Spaanse parlement is onlangs
gegaan met een wetsvoorstel, waarin
it de lichamen van mensen die in Spanje
verkeersongeval om het leven komen, be-
\ar moeten worden gesteld voor de trans-
ie van onder meer organen. Berichten over
et hebben in ons land, zowel bij het minis-
an buitenlandse zaken als bij de ANWB,
ring teweeg gebracht. Om alle moeilijkhe-
een onverhoopt overlijden te voorkomen,
onder meer de ANWB er op aan om even-
n in het Spaans gestelde verklaring mee te
waarin staat dat het lichaam van de over
niet als donor mag worden gebruikt. Er is
aag naar deze verklaring die bij de ANWB
Van de honderdduizenden Nederlanders die jaar
lijks naar het Iberisch schiereiland reizen, niet al
leen zomerse toeristen, maar ook vrachtwagen
chauffeurs, overwinteraars en zakenlieden, ko
men er jaarlijks ongeveer 200 te overlijden. Hoe
veel van die 200 Nederlanders het slachtoffer
worden van verkeersongevallen is niet precies be
kend. maar hun aantal wordt geschat op enkele
tientallen. Tot 6 november, de dag waarop de
nieuwe wet van kracht werd, was het de gewoon
te de lichamen van de overledenen naar ons land
terug te halen.
Volgens de nieuwe Spaanse wet is het echter zo,
dat ieder verkeersslachtoffer in principe donor is.
Artikel 5 van de betrokken wet heeft het over
„personen, in goede gezondheid, die ten
van een ongeval om het leven komen", en het
voegt er aan toe, dat de rechters toestemming
móeten geven voor het gebruik van het lichaam
als donor. De wet is niet van toepassing, wanneer
het slachtoffer, voor zijn dood, duidelijk te kennen
heeft gegeven dat zijn lichaam niet als zodanig
mag worden gebruikt, of wanneer niet vaststaat
dat hij of zij alleen door het ongeval om het leven
is gekomen.
De vraag is, of de wet alleen op Spanjaarden, of
ook op toeristen en in Spanje woonachtige buiten
landers van toepassing is. Door de ANWB geraad
pleegde Spaanse advocaten vinden, dat de wet
niet voor buitenlanders geldt. Honderd procent
zekerheid ontbreekt echter, onder meer omdat het
ministerie van buitenlandse zaken, dat na het be
kend worden van de nieuwe wet direct contact
heeft opgenomen met de ambassade in Madrid, op
deze vraag nog geen afdoende antwoord heeft ge
kregen.
Om moeilijkheden bij een eventueel overlijden in
Spanje te voorkomen, heeft de ANWB een in het
Spaans geschreven verklaring opgesteld, die door
Spanje-gangers kan worden aangevraagd. In deze
verklaring staat, dat de „ongetekende: (persona
lia), verklaart dat in geval van overlijden op
Spaans grondgebied, zijn lichaam niet ter beschik
king zal zijn van de Spaanse staat noch van enige
andere persoon of instelling, die wenst gebruik te
maken van delen of organen van zijn lichaam".
Voor minderjarigen is een aangepaste versie te
verkrijgen, waarin de ouders verklaren, dat het li
chaam van hun kind niet als donor mag worden
gebruikt.
De afgelopen weken is de belangstelling van par
ticulieren én reisbureaus voor deze codicil sterk
toegenomen. En zolang er van de kant van Spaan
se zijde niet meer duidelijkheid over de nieuwe
wet is verschaft, dringen zowel de juridische le
denservice van de ANWB als het ministerie van
buitenlandse zaken er bij iedereen die naar Spanje
gaat op aan om, wanneer hij of zij niet wil dat zijn
lichaam als donor wordt gebruikt, de eerder ge
noemde verklaring, ondertekend en veilig opge
borgen, mee te nemen en bij zich te dragen. Een
ongeluk zit immers nog steeds in een klein hoekje.
JOS TIMMERS
Kan onze correspondent
DICK TOET)
)SHINGTON Elke
om twaalf uur luiden
het hele land de kerk-
kken. De verkoop van
terikaanse vlaggen is
rm gestegen, evenals
aantal inschrijvingen
r het korps mariniers,
rtsborden met het hoofd
i de ayatollah Kho-
iny er op en t-shirts met
tekst "Send me" gaan
f van de hand. Geünifor-
ïrde militairen, die een
betreden, kunnen er
ia donder op zeggen gra
te kunnen drinken. Ta-
hauffeurs in Washing-
en New York rijden
overdag met groot
it.
golf van vaderlandsliefde
van verbroedering, die de
eling van 50 Amerikanen
de ambassade in Teheran
eeg heeft gebracht, is dra-
.isch. Iraanse kaviaar is
wel van de markt ver
men, Iraanse restaurants
New York en Los Angeles
gesloten of verkeren aan.
rand van een bankroet-
radiostation in New'
kreeg in één dag
000 aanvragen voor een
te armband met de tekst
nheid is kracht". Enkele
tallen studenten van de
versiteit van Kentucky
ben het hoofd kaal laten
;ren en blijven zo rond
m, tot de gijzelaars vrij
Briefkaartenakties lei-
in het hele land tot pos
lawines. Een van de 13
bevrijde gijzelaars werd bij
een football-wedstrijd in
Houston door 55.000 toe
schouwers als een held toege
juicht.
Op de golven van deze patri
ottische gevoelens wordt pre
sident Carter naar een positie
gedragen, die tot voor kort
als volstrekt onmogelijk
werd beschouwd. Carter is
met zijn „beheerste grimmig
heid" het symbool van de
nieuwe eenheid geworden.
Nooit eerder in de 41 jaar,
dat het grote enquêtebureau
Gallup de gevoelens van het
volk peilt, is het voortgeko
men dat een president zo'n
dramatische ommezwaai in
populariteit onderging. Car
ter, in augustus nog een
kansloos -lijkende „under
dog", heeft volgens de laatste
Gallup-cijfers nu een ruime
voorsprong op Kennedy (48
tegen 40 procent). Republi
keinse tegenstanders als Rea
gan (60-36) en Ford (57-39)
zijn in het niets verdwenen..
De felle discussies over het al
of niet opvoeren van de de-,
fensie-uitgaven zijn vrijwel
verstomd. In 1971 gaf elf pro
cent van de Amerikanen te
kennen voor hogere defen
sie-uitgaven te voelen. Nog
vóór de crisis in Iran was uit-
gebroken, in oktober j.l., was
dat percentage al opgelopen
tot 60 procent. Het is op dit
moment ongetwijfeld al weer
hoger. In een recente News-
week-enquête zei 67 procent
van de ondervraagden geen
mogelijkheden te zien voor
bevrijding van de
met militair geweld. Deson
danks vond 41 procent, dat er
militair moet worden inge
grepen, als een of meer van
de gijzelaars iets zal worden
aangedaan.
Toch zien de meeste Ameri
kaanse gedragswetenschap
pers in de nieuwe „mood"
niet direkt een uiting van
oorlogszuchtigheid. „Als dit
zelfde 30 jaar geleden zou
zijn gebeurd, was er al oorlog
geweest", zei een Harvard-
-professor. Eerder bestaat de
overtuiging.dat de Amerika
nen er definitief genoeg van
hebben om politie-agent in
de wereld te spelen en voor
anderen de kastanjes uit het
vuur te halen. In veel com
mentaren wordt gesproken
over „een signaal, dat de
Amerikanen voortaan wel
hun eigen boontjes zullen
doppen, vanuit een positie
van eensgezindheid en
kracht".
Hoe hecht die eensgezindheid
is, zal nog moeten blijken.
Maar voorlopig wordt alles
wat tegen de eenheid ingaat,
met grote kracht afgewezen.
Kissinger en Kennedy heb
ben dat al aan den lijve on
dervonden. Japan, dat haas
tig door de Verenigde Staten
in Iran achtergelaten olie op
koopt, krijgt er in alle com
mentaren flink van langs.
Datzelfde geldt voor tv-gi-
gant NBC, die er na de uit
zending van een door Irane-
zen geregisseerd gesprek met
een gegijzelde van wordt be
schuldigd zich voor propa
ganda te hebben laten mis
bruiken.
Nadat gisteren vijf hongerstakende Iraanse studenten in San Antonio (Texas) door Ameri
kanen waren lastig gevallen, zijn de studenten door de politie verwijderd. Zij zaten voor het
stadhuis van San Antonio om te protesteren tegen de aanwezigheid van de sjah op een
Amerikaanse luchtmachtbasis.
O TEHERAN
[T VERWARRING
uNGTON De Iraanse ambassade in Washington
isteren bekend gemaakt dat de brief waarvan radio
i gisteren beweerde dat die van senator Kennedy af-
f was, vals is. De persattaché van de ambassade zei
nedy geen brief aan de regering in Iran gestuurd
Er is een telegram
llmam Khomeiny ver-
l uit naam van Ken-
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Niettegenstaande het feit,
dat gisteren in Londen, Birmingham,
Liverpool, Manchester en Southamp
ton 24 verdachte sympatisanten van de
IRA opgepakt werden en de politie ook
wapens en bruikbare onderdelen voor
ontstekingsmechanismen gevonden
heeft, is het volgens Scotland Yard
toch mogelijk, dat in de Britse kerst
tijd weer bomaanslagen gepleegd zul
len worden. De Yard spoort alle Londe-
naren dan ook aan waakzaam te zijn.
Vooral in het centrum van de Britse
hoofdstad, waar de kerstdrukte onvoor
stelbaar is, moet iedereen uitkijken naar
verdachte pakketten. De meest kwetsbare
plaatsen voor bomaanslagen zijn waren
huizen, musea, stations en treinen.
Tegen Kerstmis wordt een herhaling
voorbereid van de grote politionele actie
van verleden jaar in Londen, waaraan
deelgenomen werd door duizenden man
nelijke en vrouwelijke agenten, die prac
tised elk mogelijk doelwit in de gaten
hielden. Scotland Yard heeft toen kunnen
voorkomen, dat de campagne van bo
maanslagen, die al begonnen was in vijf
Engelse provincie-steden, voortgezet werd
in Londen.
De razzia's van gisteren waren een gevolg
van tips afkomstig uit Ulster, de Ierse Re
publiek en Ierse kringen in Engeland. De
verdachten kunnen 7 dagen lang in voor
arrest worden gehouden.
taar wij denken dat
rfiELof kwalijke grap is. Wij
irwerhli dat die bedoeld was
(tator Kennedy in dis-
t te brengen",
ng ei
Bo(r<
S li,
i
'eheran heeft gisteren
idene malen het be-
een brief gemeld. In
zou Kennedy aan de
Hlonaire leider Kho-
5 hebben gevraagd om
lerhoud, om daarmee
ngszaak tot een oplos-
r^rengen. De zoon vanm
ny verklaarde in het
an de brief te zijn, en
dat Kennedy al eens
een poging heeft ge-
Imam te spreken te
Maar deze had het
afgewezen.
Ghotbzadeh van bui-
zaken legde een an-
■2J rklaring af. Hij zei een
van Kennedy te heb-
tvangen, dat hij per-
aan Khomeiny wilde
Jfdigen. Toen de ont-
1 van Kennedy kwam,
dit plan varen. In het
stond ondermeer dat
bereid zou ziin „zijn
geven voor de zaak
Iraanse revolutie".
Sanering van
voor Wales
LONDEN De beslissing
van de Britse regering om
52.000 arbeidsplaatsen in de
staalnijverheid te laten ver
dwijnen, heeft tot gevolg dat
in Wales, dat sterk door de
maatregel wordt getroffen,
gepraat wordt over een alge
mene staking in 1980. Op 2
januari wordt in heel Groot-
Brittannië al een nationale
staalstaking gehouden voor
een loonsverhoging van
twee procent.
De historische staalgemeen
schappen van Wales gaan een
zwarte tijd tegemoet, omdat
hun welvaart volledig afhangt
van het werk in de omliggen
de staalfabrieken. Als die be
drijven gesloten worden, kan
er een crisis ontstaan, die lijkt
op de crisis uit de jaren '30. De
vakbeweging onderzoekt mo
menteel, op welke manier gereageerd moet worden. Sommige
vakbondleiders dringen aan op onmiddellijke actie, anderen
wensen te onderhandelen.
Ondertussen verliest de Britse staalnijverheid elke dag vier mil
joen gulden. Om daaraan een einde te maken moet vóór augus
tus volgend jaar het aantal werknemers van 150.000 tot 100.000
terug worden gebracht. De uitvoering van dit plan zal minstens
een miljard gulden kosten. Een aantal sterk verouderde staalfa
brieken in Wales, Noord Engeland en Schotland gaat dicht. De
resterende bedrijven moeten een gezamenlijke productie terug
brengen van 22 naar 15 miljoen ton vloeibaar staal per jaar. De
staaldirecteuren zeggen, dat na de drastische hervormingsmaa
tregelen de productie in hun fabrieken, sneller, beter en goedko
per zal zijn.
BOGOTA Een zware aardbeving heeft
gisteren het zuiden van Columbia en het
noorden van Ecuador getroffen. Er zijn vele
doden en de schade is omvangrijk. Uit offi
ciële kringen in de Columbiaanse hoofdstad
Bogota is vernomen dat er volgens een voor
lopige balans 300 doden zijn geteld én hon
derden gewonden, van wie het merendeel
ernstig.
In het gebied van Narino, nabij de grens met
Ecuador, dat het zwaarst door de beving getrof
fen lijkt, is de plaats Charco volledig verwoest.
Men heeft er tot nu toe 56 lijken onder de puin
hopen vandaan gehaald.
De aardbeving werd ook gevoeld in het noor
den van Ecuador, vandaar zijn nog geen berich
ten gekomen over dodelijke slachtoffers, maar
de bevolking vluchtte in paniek de straten op
in een gebied dat zich uitstrekt van de haven
stad Esmeraldas tot aan Quito.
Het geofysisch instituut voor het Andesgebied
in Bogota maakte bekend dat de beving een
kracht had van 7.7 tot 8 op de open schaal van
Richter. Het epicentrum lag volgens de eerste
gegevens in de Stille Oceaan, onder de zuidelij
ke kust van Colombia. De beving was krachti
ger dan die van 23 november in het bergachtige
gebied van westelijk Columbia, waarbij toen
minstens 50 mensen om het leven kwamen.
„We hebben nog nooit een zo krachtige beving
als deze geregistreerd", zei de directeur van het
geofysisch instituut, Rafael Goberna. Het Rode
Kruis heeft een nooddienst met helikopters ge
organiseerd naar het getroffen gebied. Ook zijn
toestellen van de luchtmacht ingezet om de
slachtoffers te helpeq
SEOEL Opperbevelhebber Chung Seung-hwa en verschei
dene andere Zuidkoreaanse generaals zijn woensdag gear
resteerd in verband met de moord op president Park Chung-
hee, zo heeft de Zuidkoreaanse regering bekend gemaakt.
Goed ingelichte zegslieden hebben verklaard dat Chung werd
gearresteerd na een schietpartij van een uur buiten zijn woning.
Bij de gevechten zouden vier persoonlijke lijfwachten van de
opperbevelhebber, die zijn functie vervulde uit hoofde van de
staat van beleg in Zuid-Korea, zijn gewond. De regering om
schreef het treffen als een incident dat plaatshad toen recher
cheurs naar Chungs woning gingen om hem te ondervragen.
De Verenigde Staten hebben de militaire leiders van Zuid-Ko
rea ervoor gewaarschuwd dat iedere onderbreking van het de
mocratiseringsproces ernstige schade zou toebrengen aan de
Amerikaanse betrekkingen met Seoel.
Volgens de verklaringen hebben Amerikaanse functionarissen
in Seoel opdracht gekregen de Zuidkoreaanse autoriteiten mee
te delen dat onderbreking van het nog jonge proces naar een re
gering op brede grondslag een „buitengewoon negatieve in
vloed" zou hebben op de betrekkingen met Washington. Ameri
kaanse burgers en militairen in Seoel hebben advies gekregen
thuis te blijven na berichten over schietpartijen, troepenbewe
gingen en tanks in de stad.
TOKIO (AP) Een onbemande proeftrein van de Japanse
spoorwegen (JNR) die zich voortbeweegt op een magnetisch
veld heeft een snelheid gehaald van meer dan 500 kilometer per
uur. Het voertuig, dat 13,5 meter lang is en 10 ton weegt en en
kele centimeters boven de baan zweeft, bereikte een snelheid
van 504 kilometer per uur op de zeven kilometer lange proef-
baan van de JNR in Hyuga.
ROME - Prof. dr. E. Schillebeekx heeft vandaag in het ge
bouw van de congregatie voor de geloofsleer in Rome het
eerste gesprek gevoerd met de drie door Rome aangewezen
theologen om uitleg te geven over zijn denkbeelden, zoals
die zijp neergelegd in het boek „Jezus, het verhaal van een
levende". Gisteravond kende hij hun namen nog niet. Mor
gen is er een tweede gesprek en zaterdagmorgen worden de
notulen der besprekingen ondertekend.
Prof. Schillebeeckx was dinsdagavond in Rome gearriveerd uit
de Verenigde Staten, waar hij na zijn inzinking van enkele we
ken geleden met vakantie is geweest. Hij maakte een gezonde en
vastberaden indruk. Gisteren bracht hij een bezoek aan de San
ta Sabina, het generalaat van de Dominicanen in Rome, waar hij
door zijn ordegenoten van vele nationaliteiten werd begroet met
een hartelijk en langdurig applaus. Hij werd toegesproken door
de plaatsvervangende generaal-overste, pater Bernard Olivier,
die hem een groot theoloog noemde en hem de verzekering gaf
van een hartelijk medeleven van al zijn ordegenoten.
Volgens waarnemers in het Vaticaan heeft de paus eerder deze
maand de zaak bestudeerd. Volgens hen ook heeft de positieve
manier, waarop een gezaghebbend man als kardinaal Wille-
brands zich dinsdag in „Brandpunt" over de theoloog heeft
geuit, niet nagelaten indruk te maken.
NA AANKOMST GOUVERNEUR SOAMES
SALISBURY Zimbabwe-Rhodesië heet sinds de afgelo
pen nacht weer Zuid-Rhodesië, het land is als „gewone"
kolonie opgenomen in het Gemenebest en alle 14 jaar
geleden genomen economische sancties tegen Salisbury
zijn door de Britse regering opgeheven. Verwacht wordt,
dat ook de Veiligheidsraad en de VS binnenkort hun sanc
ties zullen opheffen.
De maatregelen zijn, zoals bekend, een gevolg van de Londense
conferentie over de toekomst van Rhodesië. Hoewel de partijen
nog niet over alle punten volledige overeenstemming hebben
bereikt, heeft de Britse regering Lord Soames, de voorzitter van
het House of Lords, als gouverneur naar Salisbury gestuurd. Bij
de aankomst van Lord Soames, gistermiddag, klonk voor het
eerst in 14 jaar in 1965 riep Ian Smith eenzijdig de onafhan
kelijkheid uit het Britse volkslied en werd de „Union Jack"
gehesen. Soames werd op het vliegveld verwelkomd door ex-
premier Muzorewa, Ian Smith was niet aanwezig. De gouver
neur heeft in een toespraak gezegd, dat de toekomstige interna
tionale erkenning van Rhodesië sterk afhangt van de vraag of
de verkiezingen, die volgend voorjaar worden gehouden, „vrij
en eerlijk" zullen zijn.