Munneke's verzamelreizen
indigden in het gerommel van
Raderend Afghaans onheil
rotest tegen vorming
ndersteuningsinstituut
Matiging werknemers
leverde niets op"
*|,EN NU NAAR HUIS; ZO VLUG MOGELIJK
ijsbergen en Van Hanegem helpen
eestelijk gehandicapte sporters
Voorzitter Voedingsbonden
FNV Cees Schelling:
^[AD/REGIO
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 12 DECEMBER 1979 PAGINA 5
all
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
uit ,Als u deze brief
el*1 jntvangt zullen wij
'l d Afghanistan, naar ik
loop, allang verlaten
dathebben". Dat zegt nogal
tvat, als je een
•uvruchtbare verzamelreis
g ichter de rug hebt en
Ha 10g even wat zou willen
iitblazen. Maar zo niet
Irs. Roelof J. Munneke,
le Leidse
g, nuseumconservator, die
>p dat moment niet wist
ïoe vlug hij naar
1 .Volkenkunde" terug
Iztou kunnen keren. Het
ivas in de dagen vlak na
le Afghaanse
.paleisrevolutie", een
aartje terug. Het
•ommelde tussen de
Dergep aan alle kanten
in ?n Munneke met vrouw
n i Vlieke hield het voor
»ezien, daarvan
"getuigend in een laatste
j0. )rief aan directeur dr.
ili 3ott. Een mooi en
Doeiend land, maar je
vas en bent er je
ïd® ;oekomst niet zeker.
^mVlak voordat hij in
aarECabul op het vliegtuig
et laar Europa zou stappen
k stonden de kratten met
iej! verzamelde voorwerpen
'allbp de truck naar
o"( Nederland te wachten,
n ,maar op dat punt kan
vcjer nu weinig meer uit de
-t ihand lopen. We gaan
maar vast. Gelukkig wel
Een erg prettig idee
'Ok, gelet op het snel
taderbij komen van de
jk, bpbouwwerkzaamheden
«hi^oor de bazaar -
entoonstelling in '80".
lunneke had de collecties
an drie jaar samengevoegd,
lateriaal genoeg om ruim
iwintig verschillende
ambachten en takken van
^mandei te presenteren. Maar
iet onheil diende zich aan:
.ik heb het idee dat de
ituatie hier momenteel in
in hoog tempo verslechtert,
n het noorden en
ioordoosten zijn opstanden
litgebroken. Volgens de
aatste geruchten zouden er
ovendien al enkele
ientallen Russen zijn
Als het eens flink geregend had, zag een Afghaanse bazaar in het noorden er aldus
uit
gedood. Veelzeggend is ook,
dat de avondklok weer is
ingesteld. Verder priemen
de zoeklichten opnieuw
zenuwachtig over de oude
en nieuwe stad. Ik heb het
zien aankomen". En Roelof
Munneke had het goed
gezien, zoals nu achteraf
blijkt. Als hij z'n
verzamelactiviteiten een
paar maanden later had
ontplooid, zou er
waarschijnlijk geen grote
bazaar - expositie te zien
zijn, volgende maand in
Leiden.
De regeringswisseling had
zich voltrokken. In plaats
van portretten van het oude
staatshoofd waren nu
afbeeldingen van de nieuwe
machthebber opgehangen.
Verhoging hier en daar van
de militaire paraatheid,
nachtelijk patrouilles in
Kabul; om 11 uur binnen
zijn, met de kippen op stok,
en dan die
zoeklichtenbundels. „De
stemming in de hoofdstad is
niet bepaald optimistisch te
noemen. Het aantal
„adviseurs" uit het
noordelijke buurland is
aanzienlijk toegenomen en
op commercieel gebied is er
een duidelijke malaise.
Importen lopen nog door
voorzover ze dateren van
vöör de machtswisseling.
Daarna schijnt er vrijwel
niets meer in het buitenland
te zijn besteld. De nieuwe
regering heeft bij decreet
alle leningen van kleine
boeren, pachters en
handwerkslieden ongeldig
verklaard. Iemand die in het
verleden van een particulier
geld heeft geleend, hoeft dat
geld niet meer terug te
betalen. Het probleem is
alleen, dat daarmee 95
procent van de
plattelandsbevolking voor de
toekomst zijn geldschieters
kwijt is. Geen enkele
particulier zal nog geld
willen lenen onder de
gegeven omstandigheden en
de landbouwbank bestrijkt
naar alle waarschijnlijkheid
niet meer dan 5 procent van
de plattelandsbevolking".
Nee, dat was nog eens wat
anders dan moeders pappot
in de lage landen. Daarbij
nog strubbelingen met het
verlengen van visa. Alleen
de argumentatie van de
Munneke's dat zij een
tentoonstelling over
Afghanistan aan het
voorbereiden waren bood
nog soulaas. „Opvallend",
schrijft Munneke, „dat men
veel sterker dan vroeger
toeristen in de stadscentra
probeert te houden. Men
schijnt o.a. bevreesd te zijn
voor gesprekken met
Afghanen die in de richting
van de politieke toestand
zouden kunnen gaan".
Doch laten we even zien hoe
Roelof Munneke zijn dagen
in Mazar - i - Sharif
doorbracht. Men zit aan een
restauranttafeltje. „Zo af en
toe komt er een zuchtje
wind voorbij, er is nog
schaduw en verder is hier
een postkantoor waar je
postzegels kunt krijgen en
waar je op zo'n manier met
Kabul kunt telefoneren dat
je aan de andere kant van de
lijn iets meer hoort dan
„hallo.., hallo
„Het is hier wel wat warm,
half augustus. Laagste
temperatuur in onze-,
hotelkamers 22 graden 's
ochtends vroeg. Midden
overdag in de schaduw zo'n
38 graden en in de zon, uit
de wind, zitten we ergens
rond de 50 graden Celsius.
Maar (de maand Ramazan is
net begonnen) de hele dag
zonder water, zonder thee
en zo, is nog wel een heel
andere kwestie. Soms is op
een enkele plaats nog
spaarzaam een limonadetje
te koop - water drinken we
niet als er niet een
chloorpilletje van onszelf in
is gegooid in verband met
infectiegevaar. En, waar ik
niet op had gerekend: de
mensen zijn zeer tolerant
tegenover drinkende
buitenlanders Overigens
zijn verzoeken om een paar
bezoeken aan plaatsen te
mogen brengen afgewezen.
Maar we gaan er nog wei
heen, als onnozele
onwetende toeristen".
Mooie onwetende toeristen
Munneke is in elk geval in
zijn kraag gepakt toen hij in
Andkhui bezig was met een
reconstructie van de oude
overdekte bazaar die enkele
tientallen jaren geleden is
afgebroken. „Het zag er op
papier prachtig uit. Toen zijn
we systematisch door het
ruïneveld gaan lopen en
vervolgens ging het mis. Er
stopte een politiejeep met
een politieofficier: of we
toestemming uit Kabul
hadden om daar bezig te
zijn. Kabul had geen
bezwaren tegen ons bezoek
aan Andkhui, maar dat
haalde bij deze man niets
uit. Het districtshoofd moest
maar beslissen wat mocht of
niet mocht. We gingen bij
die figuur op „audiëntie" en
mochten niet doorgaan, we
mochten niet eens in het
gebied van de oude stad
terugkomen. Ons plezier in
Andkhui was grondig
bedorven en we reisden
door naar Maimana.
Overigens, gisteravond in
Aqcha een dergelijke
ervaring. We lagen al in bed
toen er geklopt werd.
Politiechef, assistent en
soldaten met geweren. Ze
wilden met me praten. Me
aangekleed en naar de
ingang van het hotel gegaan.
Politiemensen met
bandelieren vol kogels. Niet
onvriendelijk, maar wat had
ik in de bazaar gedaan Dat
wilde men weten".
Vorig jaar was Roelof ook
bezig geweest met het
inventariseren van de
ambachten in de bazaar,
maar toen bleef dat
onopgemerkt. De
politieleiding was blijkbaar
veranderd inmiddels. En nu
maar uitleggen dat we
gewone toeristen waren met
belangstelling voor
ambachten in de bazaar. Ze
begrepen het niet erg, maar
na een telefoongesprek met
het districtshoofd liep het
met een sisser af. Ik moest
mijn aantekeningen laten
zien en die leken vrij
onschuldig. Ik had wel
bladen uitgezocht waarop
geen tekeningen stonden.
Enfin, de club marcheerde
weer af. Gisteren, tussen
haakjes, wel een prachtige
complete hoofdtooi van een
Turkmeense bruid in
handen gekregen. Op zo'n
gaaf geheel had ik niet
durven hopen. Verder
onderhandel ik momenteel
over enkele Turkmeense
sieraden van topklasse. Ik
weet nog niet precies hoe
alles gefinancierd moet
worden, maar er zijn van die
dingen die je niet mag laten
gaan".
Nog een paar dagen en dan
door naar Tashqurghan, de
plaats met nu definitief de
laatste traditionele
overdekte bazaar van Noord
- Afghanistan. Na verloop
van een paar weken terug
naar Iran, waar de sjah toen
nog geen toebereidselen
voor z'n vertrek maakte,
ofschoon het toen al ook
daar geen koek en ei meer
was. Roelof wilde er nog een
paar dagen aan het werk in
de bazaren van Qazvin en
Qom (nu de zetel van
meneer Khomeiny). Er zijn
iraanse bazaarsteden (o. a.
Shiraz) die in het verleden
een functie hebben vervuld
die sterk verschilde van die
in Noord - Afghanistan; "in
Iran waren in de bazaar de
groothandelsfunctie en de
internationale
handelsfunctie veel sterker
vertegenwoordigd dan in
Noord - Afghanistan".
Roelof J. Munneke, die
hoopt dat „in het museum de
zaken naar wens verlopen"
zet een punt achter zijn
verhaal. Een maand later zat
hij gans opgelucht in het
vliegtuig, op weg naar het
museum. Misschien dat u
volgend jaar, als u die meer
dan terdege voorbereide
tentoonstelling in het
rijksmuseum voor
Volkenkunde komt
bekijken, iets van de
omzwervingen van Roelof
Munneke zult terugvinden
en zult proeven hoe
oorspronkelijk het allemaal
is en hoe het stof en al die
ervaringen niet in zijn
kouwe kleren zijn gaan
zitten.
Op één van zijn tochten (hier van Faizabad naar Kunduz) kwam Roelof Munneke
dergelijke „passages" tegen; een ondergraven bergweg, die eerst hersteld moest
worden voordat men met de terreinwagen verder kon rijden. Hij is er doorheen ge
komen en de meegenomen „souvenirs" zijn op de expositie straks ongetwijfeld te
rug te vinden.
LEIDEN Wim van Hane
gem en Wim Rijsbergen ko
men zaterdag 15 december
naar Leiden om een steentje
bij te dragen aan de mani
festatie Docos Varia '79 ten
behoeve van de geestelijk
gehandicapte sporters van
'Club 58'. De twee voetbal
lers spelen om twaalf uur
een partijtje ping-pong,
waarna de spelers van Do-
cos beginnen aan vieren
twintig uur non-stop tafel
tennis. Ook burgemeester
A.J. Vis zet zich in door de
eerste bal van het Engelse
spel 'Aunt Selly' te werpen.
Bram Owel, Cock Janson en
Joop van Tol zijn de initiatief
nemers van de actie. Twee jaar
geleden werd al een dergelijke Joop Riethoven en Ad Poulis-
happening georganiseerd,
maar toen was de opbrengst
bedoeld om de clubkas van
Docos te spekken. Dit jaar ech
ter komt het vergaarde bedrag
het streefbedrag is vijfdui
zend gulden geheel ten goe
de aan de geestelijk gehandi
capten van Club '58.
Behalve tal van sport- en spe
lactiviteiten hebben de organi
satoren ook gezorgd voor de
nodige muzikale begeleiding.
Het muzikale hoogtepunt moe
de folk-musicus Davie Flet-
chet gaan vormen. Zaterdag
om kwart over vier treedt de
Schot met Rex Reason en en
kele vrienden op. Als alles
volgens plan verloopt, komen
wethouder D.J. Tesselaar,
sen uit in de zogenaamde pro-
minentenwedstrijd. Het groot
ste deel van het beoogde be
drag moet uit de verkoop op
de variamarkt binnen komen.
)EN Het bestuur en de staf van de
•lieke stichting voor club- en buur
twerk „Inde Vroolijcke Arke" heeft bij
incollege en de gemeenteraad ernstig ge-
esteerd tegen de plannen om de Wel-
npaad en de Leidse Jeugd Actie samen te
en tot één ondersteuningsinstituut. Vol
de stichting wordt met dit plan de vi
de iie bestuur en deelnemers van de LJA
la^en eigen ondersteuningsinstituut gedu-
e circa twee jaar hebben ontwikkeld,
er meer ter zijde geschoven,
bestuur en de staf van „Inde Vroolijcke
i" stelt dat op geen enkele wijze rekening
n houden met de verlangens van deelnemers
de LJA in het concept-besluit van het col
lege over de vorming van het ondersteuning
sinstituut, dat aanvankelijk gisteravond in de
gemeenteraad ter sprake zou komen, maar dat
naar een volgende vergadering werd verscho
ven in verband met de veelheid van agenda
punten. Met het overnemen van dit concept-be
sluit door gemeenteraad wordt, volgens de
stichting, op geen enkele wijze het sociaal-cul
tureel werk in Leiden gediend. De gemeente
raad zou er, aldus de stichting, beter aan doen
alsnog een voor de deelnemers van de LJA
herkenbaar eigen ondersteuningsinstituut met
centraal daarin een gezamenlijke belangenbe
hartiging met waarborgen voor onafhankelijk
heid ten opzichte van de gemeentelijke over
heid, in het leven te roepen.
ADVERTENTIE
Stijlvolle kerstcollectie damesmode.
Als u de feestdagen extra modieus en sfeervol wilt
vieren, dan vindt u bij Total Woman een stijlvolle kerst
collectie. Kleding die helemaal past bij het
bijzondere karakter van deze feestelijke dagen.
Zowel voor het intieme kerstfeest als voor een formele
nieuwjaarsreceptie. Total Woman biedt u een collectie die
helemaal aan uw wensen tegemoet komt
Total Woman. Botermarkt 14. Leiden.
LEIDEN „Vanaf het
kabinet Den Uyl wordt
de werknemers al voor
gehouden dat ze moeten
matigen om de werke
loosheid tegen te gaan.
Zij zijn best bereid om
iets voor de werkgele
genheid op te offeren,
maar ze moeten wel re
sultaten zien. Ondanks
alle beloftes die door de
regeringen zijn gedaan,
hebben de werknemers
nog geen enkel rende
ment gezien van de ma
tiging van de afgelopen
tweeëneenhalf jaar. Ik
kan gerust zeggen dat
we ons daardoor behoor
lijk belazerd voelen, en
dat is dan nog zacht uit
gedrukt", aldus ver
klaarde Cees Schelling,
voorzitter van de Voe
dingsbonden FNV gis
teravond op een receptie
ter gelegenheid van het
85-jarig bestaan van de
afdeling Leiden van de
Voedingsbonden FNV.
„Gelukkig zijn de werknemers
tegenwoordig goed bij hun
verstand en hebben ze bijtijds
ingezien dat hun matiging
geen resultaat oplevert. Van
daar ook dat de Voedingsbon
den FNV naast de prijscom
pensatie een reële loonsverho
ging van twee procent bij de
onderhandelingen zullen blij
ven nastreven'aldus de vak
bondsbestuurder.
De werkeloosheid is volgens
Schelling niet op te lossen met
een kortere werkweek, ver
vroegde uittreding en meer
vakantiedagen. „Wel is het
een bestrijdingsmiddel en
daarom zullen er voor moeten
ijveren. Ik geloof dat juist door
de steeds verder voortschrij
dende automatisering een kor
tere werkweek, vervroegde
uittreding en dergelijke van
zelf zullen moeten worden in
gepast", aldus de heer Schel
ling.
„Ik hoor de laatste tijd nog wel
eens dat de eensgezindheid
binnen het FNV niet zo groot
zou zijn. Wij hebben 1,2 mil
joen leden en ik moet zeggen
dat ik blij ben dat ze niet alle
maal hetzelfde denken. Als
Voedingsbonden luisteren we
niet alleen naar wat de leden
zeggen, maar we proberen ook
iets voor ze te doen. Tot nu toe
zijn we zeer tolerant geweest
jegens de ongeorganiseerden,
zij hebben evenveel voordeel
gehad als de vakbondsleden.
Maar dat kan zo niet blijven.
Degenen die niet aangesloten
zijn bij de bond moeten straks
niet vreemd opkijken als er al
leen voor de leden wordt
gewerkt", waarschuwde de
vakbondsvoorzitter tenslotte.
De afdeling Leiden van de
Voedingsbondenbonden FNV
werd op 25 oktober 1894 opge
richt als de Bakkersgezellen-
bond „Verbetering zij ons
Streven". Met de oprichting
van deze bond werd in feite de
grondslag voor de huidige
Voedingsbonden FNV gelegd.
De Leidse Voedingsbond heeft
door de sluiting van de Leidse
Broodfabriek en de Juweel
bakkerij de laatste jaren aan
belang ingeboet. De voorzitter
meldde niettemin dat de bond
in het boekjaar 1978 50.000
gulden aan achterstallig va
kantiegeld binnen moest halen
en dat er ruim vijftig onrech
tmatige ontslagen door ingrij
pen van de bond werden te
ruggedraaid. „Ik verwacht dat
dat dit iaar nog wel meer zal
zijn", aldus voorzitter P. Ou-