Minister
wijst
progressief
gastarief
van de hand
Gematigd vakantie-optimisme
bij Holland-Internationaal
Twintig Turkse christenen
moeten Nederland verlaten
Tuin opzetten in Spanje
nu niet aantrekkelijk
Chocoladevla
halve liter tijdelijk
Kamerlid wil inzicht in relaties BVD-journalisten
^^9^^
Tweede Kamer gaat akkoord
met integratie kinderbijslag
Het rommelt in
journalistieke
opleidingswereld
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 5 DECEMBER 1979 PAGINA 7
PAGINA
ONDANKS MEERDERHEID IN
TWEEDE KAMER
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering zal zeer waarschijnlijk de pro
gressieve tarieven voor huishoudelijk verbruik van gas af
wijzen. Dit kan worden afgeleid uit een artikel van minis
ter Van Aardenne (Economische Zaken) in het blad TNO-
project. Een meerderheid in de Tweede Kamer (onder ande
re PvdA en CDA) is voorstander van een dergelijke tarief
stelling uit een oogpunt van energiebesparing.
Volgens de bewindsman, die zich beroept op een onderzoek van
het Nederlands Economisch Instituut (NEI), zouden progressieve
tarieven (onevenredig meer gaan betalen naarmate het verbruik
toeneemt) niet doelmatig en evenmin rechtvaardig zijn. Wat het
eerste betreft vreest hij dat mensen, die meer dan gemiddeld
verbruiken, zullen overschakelen op een andere brandstof. De
studie van het NEI zou hebben uitgewezen dat dit de moeite
loont.
De rechtvaardigheid zou in het gedrang komen, aldus Van Aar
denne, „omdat de individuele warmtebehoefte en het verbruik
zeer sterk kunnen verschillen". De minister legt uit dat aan een
hoog individueel verbruik geenszins een maatschappelijk onge
wenst gedrag ten grondslag behoeft te liggen. „De energiebe
hoefte van woningen verschilt nogal en kan slechts door middel
van van strek uiteenlopende isolatie-investeringen tot elkaar
worden gebracht".
Vandaag staat
nog volop in het
teken van
Sinterklaas,
maar morgen
zullen in menig
huisgezin de
voor
bereidingen van
het kerstfeest al
weer beginnen.
De handel is al
enige tijd klaar
voor kerstmis.
In warenhuizen
ligt al een
assortiment aan
kerstversiersels
uitgestald en de
eerste
kerstbomen zijn
inmiddels ook
op de
belangrijkste
verkooppunten
aangeland.
Opslag-plan
kernafval
Borssele
ontkend
V1ISSINGEN (ANP) De
Provinciale Zeeuwse Ener
gie Maatschappij (PZEM)
ontkent dat zij via slinkse
wegen probeert alsnog een
vergunning los te krijgen
van de gemeente Borssele
voor een gebouw waarin ra
dio-actieve afvalstoffen kun
nen worden opgeslagen.
Een beschuldiging van deze
strekking was geuit door het
PPR-Tweede Kamerlid Leo
Jansen die dit afleidde uit te
keningen die aan de gemeen
teraad van Borssele ter inzage
waren gegeven. Hetgeen Jan
sen aanziet voor een geheime
opslagplaats zou in werkelijk
heid een extra veiligheids
voorziening zijn voor de nieu
we regelkamer van het com
plex.
(Van een onzer verslaggevers)
RIJSWIJK - Met gematigd optimisme
stort Holland International zich op de
zomervakantiemarkt van 1980. Deze
grootste Touroperator van Nederland,
die vorig jaar 355.900 vakantiegangers
heeft vervoerd, zal zijn reizen dit jaar
aanbieden via 3 miljoen vakantiegid
sen. Deze bevatten informatie over
vliegvakanties, die tussen de 7 en 12
procent duurder worden, over treinva-
kanties (stijging 4 tot 7 procent), de
touringcarvacanties (verwachte prijs
stijging 7 procent), cruisevakanties
(stijging 10 tot 16 procent) en de eigen
auto-vakanties, waar gerekend moet
worden op een prijsverhoging tussen 5
en 10 procent.
Nieuwe bestemmingen bij Holland Inter
national zijn het Ionische eiland Kefalli-
nia op charterbasis en de Spaanse Costa
de la Luz. Nieuw is ook de vakantietrein,
die wekelijks zal worden ingezet op het
traject tussen Den Haag en Noord Spanje.
Een aanwinst is voorts de vliegcharter op
het Turkse Izmir, die het tijdrovende
overstappen in Istanboel nu overbodig zal
maken.
Holland International heeft de combina-
tiereizen (doe- en luieren) aanzienlijk uit
gebreid, met name in Griekenland, waar
de accomodatie met 25 procent is toegeno
men.
Naast een speciale cruise-gids is er nu ook
een speciaal Ierland-programma, met reis
mogelijkheden tussen de 410 en 819 gul
den. In de sector Verre Reizen is er een
aantrekkelijke combinatiereis Suriname-
Amazone-Colombia-Equador en de Gala
pos-eilanden. Als nieuwe bestemming is
Senegal opgenomen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het is uitgesloten dat de Bin
nenlandse Veiligheids Dienst (BVD) jour
nalisten benadert met het oogmerk hun stel-
lingname te beinvloedèn. Het is tevens uit
gesloten dat journalisten als informanten
voor de BVD optreden in verband met de
verplichting van de journalist tot bronbe
scherming enerzijds en in verband met de
positie die de journalist anderzijds inneemt
in het kader van het functioneren van een
vrije informatie.
Deze stellingen brengt het PvdA-Tweede Ka
merlid Hein Roethof naar voren in schriftelijke
vragen aan minister Wiegel van Binnenlandse
Zaken. Hij stelde deze vragen naar aanleiding
van berichten over een relatie .tussen de on
langs afgetreden hoofdredacteur van het week
blad Nieuwsnet en de Binnenlandse Veilig
heidsdienst.
Het Kamerlid wil nu weten, of er contact heeft
bestaan tussen de hoofdredacteur van het ge
noemde weekblad en de BVD, en of dit contact
tot enigerlei verbintenis heeft geleid. Boven-,
dien wil Roethof nadere inlichtingen over een
brief van de Nederlandse Vereniging van Jour
nalisten aan de Vaste Kamercommissie voor
Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, waarin
gesteld wordt dat de BVD bepaalde journalisten
heeft benaderd met het oogmerk hun politieke
stellingname te beinvloeden.
Celstraf voor
„totaal-
dienst
weigeraar"
bevestigd
DEN HAAG (ANP)
De Hoge Raad heeft gis
teren het vonnis van
achttien maanden cel be
vestigd dat het militair
Gerechtshof in Den
Haag had geveld over de
25-jarige „totaaldiens
tweigeraar" Willem B.
uit uit Utrecht.
Willem B. weigerde niet alleen
zijn militaire dienstplicht te
vervullen, maar wilde zich
ook niet beroepen op de wet
gewetensbezwaren. In de ge
vangenis besloot hij wel een
beroep te doen op deze wet,
werd in vrijheid gesteld, maar
trok het beroep toen weer in.
Daarop werd hij andermaal
gedetineerd.
Ministerie
wil af van
beoordeling
diplomaten
vrouwen
DEN HAAG (ANP)
De echtgenotes van di
plomaten moeten niet
meer worden betrokken
bij de beoordeling van
het werk van hun man.
Dit doet echter niets af
aan de waardering voor
en de behoefte aan de
bijdrage die echtgenotes,
met name in representa
tief én contactueel op
zicht kunnen leveren
aan het werk dat hun
wederhelft doet.
Men zou deze nieuwe manier
van beoordeling kunnen in
voeren tegelijk met de nieuwe
geïntegreerde dienst buiten
landse zaken, die zowel diplo
maten in het buitenland als
ambtenaren op het ministerie
in Den Haag omvat. Dat is de
mening van de loco-secretaris-
generaal van het ministerie
van buitenlandse zaken, P. G.
M. Zwartkruis, die speciaal
met de integratie is belast.
In de behoefte die bij de echt
genotes blijkt te bestaan aan
een erkenning van hun positie
en situatie, zou volgens de
heer Zwartkruis ten dele wor
den voorzien door een of meer
speciale functionarissen aan te
stellen voor het onderhouden
van contact met de personeels-
dienst van het departement.
DEN HAAG - Staatssecretaris Haars
(Justitie) vindt dat van de 41 in ons
land verblijvende Turkse christenen,
die zij in augustus wilde laten uitwij
zen, er in ieder geval 20 direct het land
moeten verlaten. Vijf van de 41 zijn in
middels al vertrokken, zodat er nu nog
36 over zijn. Van het twintigtal dat nu
weg moet is er één spoorloos. Twee
Turken, die eigenlijk ook weg zouden
moeten, kunnen nog even hier blijven
omdat zij ziek zijn.
De staatssecretaris schrijft dit in een brief
aan de Kamercommissie voor Justitie. Zij
bestrijdt daarin de kritiek van de Vereni
ging Vluchtelingenwerk Nederland, dat
er onzorgvuldig met de „groep van 41" is
omgesprongen. Mevrouw Haars tekent
daarbij aan, dat zij vanzelfsprekend reke
ning houdt met nader aangevoerde argu
menten om bepaalde Turken hier te laten
blijven. Inmiddels zijn de verzoeken om
een verblijfsvergunning van acht Turken
opnieuw in beraad genomen in verband
met nieuw aangevoerde gegevens. Vier
personen mogen nog blijven in afwach-
De staatssecretaris heeft de Kamer ook
een verslag gestuurd van een onderzoek
dat de Nederlandse ambassade in Turkije
in oktober hield naar de omstandigheden
waarin de christenen leven. Volgens dit
verslag zijn er in Turkije wel geweldda
digheden „waartegen de overheid niet
voldoende is opgewassen", maar dit ge
weld is niet speciaal tegen christenen ge
richt.
DEN HAAG (ANP) Voor
een Nederlandse tuinder is
het op dit moment weinig
aantrekkelijk om een tuin
bouwbedrijf in Spanje op te
zetten. Het is daar net zo
moeilijk, zo niet moeilijker,
om er een behoorlijk inko
men uit te halen.
Dat is de belangrijkste conclu
sie uit een onderzoek van de
Centrale Rabobank. Bij Neder
landse glastuinders is een ze
kere belangstelling te bespeu
ren voor vestiging in Spanje.
De grondprijzen zijn er laag en
het klimaat is gunstig voor
tuinbouw. Volgens het onder
zoek is dat juist en liggen ook
de beschikbare arbeid en de
noodzakelijke investeringen
gunstiger dan in ons land.
Maar daar staat tegenover dat.
een redelijk werkend afzetap-
paraat, onontbeerlijk voor de
export, volledig ontbreekt.
Binnen afzienbare tijd zal daar
volgens het onderzoek ook
geen verbetering in komen.
Vooral bloementelers zullen
gedwongen zijn hun eigen af
zet te verzorgen en dat brengt
een aanzienlijke verhoging
van de kosten met zich mee.
Ook de financieringsmogelijk
heden zijn ongunstiger dan
hier omdat de Spaanse banken
geen kredieten meer mogen
verlenen aan bedrijven die
voor meer dan driekwart ei
gendom zijn van niet-ingezete-
nen. Daarbij is het door de gel
dende beperkingen in het hy
potheekrecht onmogelijk dat
Nederlandse banken recht
streeks Spaans onroerend goed
financieren. Andere negatieve
factoren zijn: de gebrekkige
toeleveringsbedrijven, slechte
voorlichting, grote afstanden
tot de afzetmarkten bij export
en de hoge transportkosten.
ADVERTENTIE
Kijk eens, de kerst
kaarten voor Lenie en
Ar, oom Cor, tante
Roelie, Opa Groningen,
Jan-Willem en
mevrouw van Duin.
allemaal met de post
code bij het adres.
Vorig jaar opgezocht
in het postcodeboek
en genoteerd op een
lijst, nu zo bij de hand.
Gebruik'm goed.
pttpost
85,
Alleen voor Melkunie- of Menken Landbouw produkten.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Met alleen de stemmen van
CPN en PSP tegen is de Tweede Kamer gis
teren akkoord gegaan met de derde stap in
het proces van samenvoeging van de huidi
ge kinderbijslagregelingen tot een uniforme
voor iedereen geldende regeling. Vrijwel
alle door de oppositie ingediende wijzigin
gen op dit harmonisatieontwerp, waarbij de
kinderbijslag en kinderaftrek worden geïn
tegreerd, werden door een Kamermeerder
heid verworpen.
Dat betrof onder meer een poging van PvdA en
PPR het halveren van de kinderbijslag voor
jonge, eerste kinderen ongedaan te maken. Ook
een voorstel van deze partijen om alle kinder
bijslagen aan de loonindex te koppelen, waar
door deze sneller zouden stijgen dan bij een
koppeling aan de prijsindex haalde het niet.
De enige motie uit de hoek van de oppositie die
een Kamermeerderheid achter zich kreeg was
er een van Nypels (D'66). Daarin wordt de re
gering gevraagd, uitgaande van het feit dat de
kosten van levensonderhoud van kinderen in
het algemeen variëren naar hun leeftijd, daar
mee ook bij de verdere herstructuring van het
kinderbijslagstelsel rekening te houden. CDA,
SGP en GPV stemden tegen deze motie.
Met de stemmen van PvdA, PPR en CPN tegen
nam de Kamer een CDA/VVD-motie aan om
een voorgenomen uitbreiding van het personeel
van de Raden voor de Kinderbescherming te
rug te draaien, waarmee een besparing van 3,5
miljoen kan worden gerealiseerd.
PvdA: Bij Stork 2000 banen op de tocht
HENGELO (ANP) Bij
Stork Hengelo zijn volgens
het PvdA-kamerlid Van der
Hek op korte termijn twee
duizend arbeidsplaatsen in
gevaar.
Hij zou daarom vandaag in de
vergadering van de kamer
commissie voor economische
zaken bij minister Van Aar
denne aandringen op een
overbruggingskrediet dat het
bedrijf door het dal moet hel
pen. Van der Hek heeft dat
gisteren gezegd in een uitzen
ding van Radio Oost. Overi
gens heeft minister Van Aar
denne vorige week in een ge
sprek met gedeputeerde staten
van Overijssel en het college
van B W van Hengelo laten
weten niets voor deze vorm
van rijkssteun te voelen.
AANBRENGEN VAN STRUCTUUR IN
OPLEIDINGEN LUKT GEWENST
DEN HAAG Het rommelt in de journalistieke op
leidingswereld. Vrijwel op hetzelfde moment dat
staatssecretaris De Jong van Onderwijs de katholieke
leergangen in Tilburg toestemming geeft voor het star
ten van een journalistieke opleiding, breekt op het tot
nu toe enige journalistieke opleidingsinstituut, de
School voor de Journalistiek (SvdJ) in Utrecht, een be
stuurscrisis uit. Twee zaken die ogenschijnlijk niets
met elkaar te maken hebben, maar waartussen wel de
gelijk een verband bestaat.
Reeds enkele jaren bestaat er in de krantenwereld een toe
nemende onvrede met de studenten die van de school in
Utrecht afkomen. Voornaamste punten van kritiek uit
deze wereld: de afgestudeerden van de school kunnen
niets, we moeten ze alles nog eens zelf leren, ze hebben een
grote mond, ze weten alles beter. Grondslag voor deze kri
tiek ziet men in het ontbreken van een verplicht vakken
pakket op de school. In een geheel gedemocratiseerd sy
steem, waarbij de uiteindelijke macht bij de algemene
schoolvergadering ligt (het hoogste bestuursorgaan van de
school), maken studenten en docenten onderling de dienst
uit.
Toto
Binnen de school zelf kunnen de leerlingen iedere drie
maanden kiezen tussen een groot aanbod van verschillen
de vakken. In principe kunnen zowel docenten als studen
ten met een vakaanbod komen. Leerlingen vinden het
aanbod in een boekwerk, tezamen met een korte omschrij
ving van het vak, waarna zij, als vulden zij het wekelijkse
voetbaltotoformulier in, de vakken kunnen uitkiezen. Eni
ge richtlijn die zij daarbij hebben, is het leerplan, waarin
drie onderdelen staan genoemd: journalistieke vaardigheid,
maatschappijvakken en werken aan de eigen ontwikkeling
(vooral door medebestuur in de school). Voor deelname
aan het eindexamen - volgens het boekje na drie jaar -
moeten zij kunnen aantonen aan alle drie onderdelen van
het leerplan te hebben voldaan.
Het is eigenlijk geen wonder te noemen, dat een dergelijk
vrij onderwijssysteem problemen oproept. Dit vooral bij
leerlingen die regelrecht van een Klassikale middelbare
school, op 17-jarige leeftijd soms, op de SvdJ aankomen.
Het willen „genieten" van de vrijheid, verbonden met het
verloren raken in het vrijekeuzesysteem - in het klassikale
onderwijs wordt immers alles voor de leerling uitgemaakt -
is iets waar velen niet tegen zijn opgewassen.
Ondergaan in het systeem, het gewoon erin verdwijnen,
niet ingeloste studieverlangens, het „zoeken" naar eigen
identiteit en plaats in het schoolleven zijn dan ook geen
ongewone verschijningsvormen in Utrecht. Onnodig op te
merken dat in dit proces van enig gericht kiezen van aan
sluitende vakken en het werken op basis van het leerplan
nauwelijks iets terecht kan komen, uitgezonderd bij hen
die weten wat ze willen en hun eigen gang gaan. Lichtin
gen van honderden eerstejaars vanwie er na drie jaar nog
geen vijftig zich opgeven voor een examen, zijn dan ook
geen rariteiten meer. Een examen overigens waartoe men
wordt toegelaten op basis van materiaal van gevolgde vak
ken, drie representatieve journalistieke werkstukken en
een evaluatie van drie jaar studie.
Het examenpakket wordt beoordeeld door een docenten
commissie bestaande uit drie personen waarna nog een on
derhoud volgt met een rijksgecommitteerde. Dan is men
echter al geslaagd. Deze basis blijkt echter voor velen in de
krantenwereld te smal. Gevolg: het Audet-concern (samen
werking van Gelderse en Brabantse kranten), de Brabant
Pers, de Pers Unie (samenwerkingsverband van dagbladen
waar ook deze krant van uitmaakt) en het ANP begonnen
inmiddels eigen interne opleidingen om in hun behoefte
aan jonge journalisten te voorzien. Bijkomende klacht
daarbij vormde het feit, dat de SvdJ per jaar te weinig
mensen aflevert om aan de behoefte te beantwoorden. Dit
ondanks het feit, dat de capaciteit van de school recentelijk
van driehonderd naar vierhonderd leerlingen werd opge
voerd.
Binnen de school zijn de klachten uit de krantenwereld
aangeslagen. Reeds enkele jaren geleden begon men met
het aanbieden van vakkenpakketten, waarmee leerlingen
voor een jaar onder de pannen waren. Later kwamen zgn.
eerstejaarsplannen, waarin een aantal vakken verplicht
werd gesteld. Als compromis bleven naast de uren ver
plichte vakken genoeg vrije uren over om de leerlingen de
kans op eigen vakkenkeuze niet te ontnemen. Tegelijk met
het invoeren van dergelijke onderwijspakketten laaide
echter op de school de aloude strijd tussen voorstanders
van algehele vrijheid en voorstanders van meer structuur
weer op. Een strijd-die in de laatste jaren menig directielid
van de school heeft doen besluiten op te stappen.
Laatste in deze rij waren drie leden van het sinds twee jaar
functionerende directieteam, te weten onderwijscoördina
tor Piet Verkaart, stagebegeleider Jan de Vos en adminis
trateur Wim Schippers. Alleen directeur Peter Craghs
bleef zitten. Reden van de drie: de democratie laat ieder
een toe te doen en laten wat men wil. Dit leidt tot verspil
ling van onderwijsmiddelen. Pogingen tot het aanbrengen
van structuur in de school (ander leerplan, invoering van
criteria voor het eindexamen enz.) worden door enkele do
centen en studenten constant van de hand gewezen. Bijko
mende factoren: kennis van de top wordt als „macht" bij
de basis opgevat en dat is een vloek op de school; de top
wordt geziën als establishment.
De strijd tussen de twee kampen (voornamelijk docenten-
groepen met ieder een eigen achterban leerlingen) gaat
dan ook onverminderd door, waarmee de school zich al
leen maar verder in de nesten schijnt te werken. Oplossing
nu voorlopig: iedereen zet de eigen ideeën op een rijtje,
waarover de bestuursraad op 20 december zal vergaderen.
De drie weggelopen directieleden blijven gewoon - demis
sionair - verder werken. Een oplossing lijkt echter niet
snel nabij, of het zal een tijdelijke moeten zijn, welke over
enige tijd opnieuw tot een crisis aanleiding zal geven.
Inmiddels zijn er echter nieuwe ontwikkelingen. De start
van een tweede - katholieke - journalistieke opleiding in
Tilburg, medio 1980. Volgens een strak leerplan zullen
daar uiteindelijk 450 aspirant-journalisten hun opleiding
kunnen krijgen. Het lijkt niet ondenkbeeldig, dat juist deze
studenten werk zullen vinden bij de vele op christelijke
grondslag opererende kranten. Waar blijven dan straks de
SvdJ-studenten, die toch al de naam hebben „links" te
zijn? Het aantal kranten in die richting is nu al beduidend
minder in aantal. Desondanks gaat ook de school in
Utrecht uitbreiden. Men hoopt, na jaren slepende onder
handelingen, eind 1980 uit de huidige huisvesting in een
oude lagere school te vertrekken naar een geheel nieuw
gebouw, waarmee tegelijk de leerlingencapaciteit van 40Q
naar 500-530 wordt opgetrokken. Indien alle plannen voor
spoedig verlopen, zullen dus straks in Utrecht en Tilburg
samen jaarlijks ongeveer duizend studenten zich proberen
te bekwamen in de journalistiek. Dit nog afgezien van
plannen in Zwolle en Kampen om te komen tot de stich
ting van een protestants-christelijke school voor de journa
listiek.
Tot nu toe dekt het aanbod van jonge journalisten de vraag
vanuit het bedrijfsleven niet, maar of deze spanning op de
arbeidsmarkt tot in lengte van dagen zal voortduren is de
vraag. Daarbij is het ook twijfelachtig of Audet, Brabant
Pers, Pers Unie en ANP bij voldoende aanbod de eigen op
leidingen weer zullen afschaffen. De kans dat die eigen op
leidingen zo goed zijn bevallen dat men niet meer terug
wil, is niet denkbeeldig.
Kortom: de problemen in de journalistieke opleiding
swereld lijken voorlopig nog niet van de baan. Utrecht
kent een nieuwe crisis, Tilburg gaat beginnen, bedrijf
sopleidingen draaien en het gevaar van een te groot
aanbod van journalisten over enkele jaren zit er dik
in. Met de steeds groeiende vraag naar meer informa
tie zouden deze zaken voor alle betrokkenen een ernsti
ge waarschuwing moeten inhouden. De tijd van struc
turering zie Utrecht - komt nooit te laat