Chips" bedreiging
voor werkgelegenheid
Paus en patriarch wijzen
leden aan voor gemengde
katholiek-orthodoxe commissie
RAPPORT MICRO-ELEKTRONINCA:
Abt V. d. Biesen en
pater Van Luijn sdb
benoemd in synode
Baggerplatform
Stevin te
water gelaten
Kerncentrale
Borssele deze week
weer in bedrijf
Uitersten
Auto rijdt opzettelijk
in op voetgangers
J I
Hondetrouw
BINNENLAND/BUITENLAND;
LEIDSE COURANT
MAANDAG 3 DECEMBER 1979 PAGINA 7
T>T>
(Van onze parlementaire redaktie)
PEN HAAG Wanneer de overheid
geen passende maatregelen neemt ten
aanzien van de ontwikkeling van de
micro-elektronica, dan zal de werkloos
heid in ons land in 1990 waarschijnlijk
zijn gestegen tot ver boven de 300.000.
Meer pessimistische schattingen spre
ken zelfs van 400.000 tot 600.000. Een po
litiek van afwachten of afremmen zou
daarom zeer onverstandig en op de lan
ge du'ir zelfs noodlottig zijn. De rege
ring zal op vele fronten maatregelen
moeten nemen, om die ontwikkeling
tegen te gaan.
Tot die conclusie komt de commissie-Ra
thenau in haar advies aan de regering
over de maatschappelijke gevolgen van de
micro-elektronica in ons land. Het rapport
van de commissie-Rathenau is vandaag
door de regering aan de Tweede Kamer
aangeboden. De regering zal dit rapport
gebruiken om waarschijnlijk nog in het
voorjaar van 1980 met een beleidsnota mi
cro-elektronica te komen.
De Adviesgroep doet een groot aantal
aanbevelingen, vooral in de vorm van
dringende adviezen om snel en grondig op
een groot aantal terreinen verdere studies
Uit te voeren. Daarnaast zal voorkomen
moeten worden dat door al te forse loon
stijgingen de internationale concurrentie
positie van Nederland wordt verzwakt.
De commissie is eveneens van mening dat
de werkzaamheden, die de afgelopen tien
maanden door haar zijn verricht, moeten
worden voortgezet.
ME-centrum
Een van de maatregelen waartoe de com-
misie adviseert is de oprichting binnen
een jaar van een Micro-Electronica Cen
trum, dat in de beginfase bemand moet
worden met 20 hooggekwalificeerde we
tenschappers. Dat centrum krijgt van de
commissie-Rathenau twee taken toebe
deeld. Allereerst moet het gaan fungeren
als een kennisbank voor en over micro-
elektronica, waarin de in Nederland aan
wezige wetenschappelijke kennis over de
micro-elektronica kan worden samenge
bracht. Daarnaast krijgt het de taak van
adviespunt voor het midden- en kleinbe
drijf.
Het centrum moet zich gaan bezighouden
met die toepassingsmogelijkheden van de
micro-elektronica die nog onvoldoende
ontwikkeld zijn. Op die wijze kan het cen
trum in staat zijn de zo noodzakelijke hulp
te verlenen aan middelgrote en kleine on
dernemingen.
Overheidssteun
Om de achterstand in te lopen, die Neder
land heeft in de produktie en het gebruik
van micro-elektronica, moeten nieuwe
toepassingen van de chips in aanmerking
komen voor speciale steun van de over
heid, aldus het advies. Ook moet de over
heid een duidelijker en meer op de natio
nale markt gericht beleid gaan voeren als
het gaat om de ontwikkeling van nieuwe
micro-elektronische producten. Die moe
ten zeker gestimuleerd worden als ze zijn
gericht op energie- en materiaalbesparing,
milieubehoud, behoud van werkgelegen
heid en vermenselijking van de arbeid.
Financiële steunmaatregelen zijn volgens
het rapport ook noodzakelijk, zodat men
zich in Nederland kan gaan specialiseren
in de zogenaamde soft-ware (het maken
van computerprogramma's).
Die specialisatie ligt, aldus de commisie,
vqor de hand, omdat hiermee vele nieuwe
arbeidsplaatsen kunnen worden, gescha
pen. Daarvoor is eveneens nodig dat met
name het onderwijs in de informatica
wordt bevorderd.
volg van de micro-elektronica op de ar
beidsmarkt grote verschuivingen zullen
plaatsvinden moet de regering om-, her
en bijscholing bevorderen. Verder is ook
een goede onderlinge planning nodig van
werkgelegenheid, investeringen en oplei
dingen. Daarnaast moeten er studies wor
den gedaan naar een betere verdeling van
werk en naar andere mogelijkheden van
betaalde arbeid. De overheid zal ook on
derzoek moeten gaan steunen naar de ma
nieren waarop de micro-elektronica kan
gaan dienen om arbeid menselijker te ma
ken. Met name TNO en ZWO (rijksinsti
tuut voor Zuiver Wetenschappelijk On
derzoek) moeten daarvoor extra geld krij
gen, aldus de commissie Rathenau.
Onderwijs
In het onderwijs moet men zich er goed
van bewust zijn, aldus het rapport, dat de
toegang tot de kennis (rekencomputers,
vertaalcomputers e.d.) steeds meer de na
druk krijgt boven het verwerven van
kennis. Dat moet volgens de commissie
dan ook gevolgen hebben voor de samen
stelling van het leerplan, met name in het
basisonderwijs. Daarvoor zal men eerst
moeten onderzoeken in hoeverre het no
dig is dat de leerlingen in het onderwijs
met de moderne apparatuur vertrouwd
moet worden gemaakt.
Privacy
Werkgelegenheid
Ten behoeve van het behoud en zo moge
lijk het vergroten van de werkgelegen
heid, moet een bewust innovatiebeleid
worden gevoerd. Zo zal de overheid moe
ten stimuleren dat gebruik wordt gemaakt
van micro-elektronica in nieuwe poduk-
ten en produktieprocessen. Omdat als ge-
De overheid zal ook snel wettelijke maat
regelen moeten nemen ten aanzien van de
bescherming van de privacy, juist omdat
de commissie-Rathenau vreest dat de mi
cro-elektronica nog meer mogelijkheden
geeft om misbruik te maken van persoon
lijke gegevens. Verder zal ook de positie
van de PTT op het gebied van de infor
matieverzorging en het informatietran
sport opnieuw moeten worden bekeken.
De commissie vindt dat er een betere con
trole moet komen op de inhoud van de in
formatiediensten die door de PTT en par
ticulieren (Databank) in de toekomst wor
den aangeboden.
VATICAANSTAD Het Vaticaan heeft de twee ver
tegenwoordigers van de Nederlandse orden en congre
gaties aangewezen, die met de Nederlandse bisschop
pen zullen deelnemen aan de bijzondere synode in
Rome. Het zijn de benedictijn Petrus van den Biesen
en de salesiaan A. D. van Luijn.
P. van den Biesen (68) is abt van de abdij Slangenburg bij
Doetichem. Pater Van Luijn (44) is sedert 1975 provinciaal
van de salesianen, sinds oktober 1978 voorzitter van de
Stichting Nederlandse Priester-Religieuzen en sinds janua
ri van dit jaar lid van de Bisschoppelijke Beheerskommis-
sie (BBK). Zoals bekend is de bijzondere synode voor 14 ja
nuari door de paus bijeengeroepen om de problemen in de
Nederlandse kerkprovincie op te lossen.
In een toelichting zei kardinaal Willebrands gisteren op
Schiphol, dat de paus hen had benoemd na ingewonnen in
formatie in Nederland. Over de onverwachte benoeming
van abt Van den Biesen zei de kardinaal: „Men heeft er
prijs op gesteld ook iemand erbij te hebben uit het monas
tieke leven".
ROZENBURG (ANP) Op
de VDSM-werf in Rozenburg
is zaterdag het baggerplat
form „Simon Stevin", de
voormalige „Camel" dat eer
der dit jaar door de indus
triebonden en de werfwer-
kers aan de ketting werd ge
legd, te water gelaten.
Het platform - het grootste dat
•j ooit ter wereld van een helling
jkwam - zal in mei aan de op
drachtgever Volker Stevin
'worden opgeleverd. Met de
I bouw-opdracht is een bedrag
Ivan 200 miljoen gulden ge-
'moeid. Door de actie van de
VDSM-werknemers, die uit
protest tegen de inkrimping
van de werf het werk aan het
Elatform vertraagden, is het
aggerwerktuig een half jaar
later klaar. Deze vertraging
heeft het bedriif voor grote
problemen gesteld. Het is vol
gens de raad van bestuur van
VDSM nu moeilijk de met de
opdrachtgever aangegane ver
plichtingen te honoreren. Als
Volker Stevin indertijd van de
vertraging had geweten, was
de opdracht ongetwijfeld naar
Japan gegaan. Volker Stevin
heeft lang geaarzeld tussen
Rotterdam en Japan.
VLISSINGEN (ANP) De kerncentrale Borssele zal deze
week weer in bedrijf worden gesteld, zo heeft de directie
van de Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij (PZEM)
gisteravond meegedeeld.
De centrale werd op 22 oktober voor de jaarlijkse splijtstofwisse-
ling stilgelegd. Tijdens de normale revisiewerkzaamheden werd
ontdekt dat ongeveer vijftig van de achtduizend U-vormige pijp
jes in de twee stoomgeneratoren door corrosie waren aangetast.
Deze moesten volgens de deskundigen worden afgestopt. Vol
gens de PZEM was deze reparatie niet spectaculair. De centrale
heeft alles bij elkaar 43 dagen stilgelegen. Dat kostte de PZEM
bijna 15,5 miljoen gulden. Het afstoppen van de pijpjes zou geen
j nadelige invloed hebben op de werking van de centrale.
Dat de Verenigde Staten weer. Terwijl badgasten men in het oosten en mid-
een land van uitersten mag aan de kust van Calitornië den-westen van het land
worden genoemd, blijkt nog druk in de weer zijn alweer begonnen met
dezer dagen ook uit het met de „surf-plank", is sneeuwruimen.
ROME Paus Joannes Paulus II en
patriarch Dimitrios I van Istanbul
hebben zaterdag gezamenlijk de be
noeming gepubliceerd van de leden
der gemengde katholiek-orthodoxe
commissie, die zich gaat buigen over
theologische kwesties waarover de
westerse en oosterse kerken met el
kaar van mening verschillen.
Boven aan de lijst staat de naam van
kardinaal J.G.M. Willebrands, aartsbis
schop van Utrecht en president van het
Vaticaanse secretariaat voor de eenheid
der christenen. De bekendste commis
sieleden van rooms-katholieke zijde
zijn de kardinalen William Baum, aart
sbisschop van Washington, George Ba
sil Hume, aartsbisschop van Westmin
ster, Joseph Ratzinger, aartsbisschop
van München en Freising, Roger Et-
chegaray, aartsbisschop van Marseille,
mgr. Ramon Torrella, vice-president
van het secretariaat voor de eenheid en
prof. P. van der Aalst, hoogleraar in de
oosterse theologie aan de universiteit
van Nijmegen. Van de zijde der rooms-
-katholieke kerk maken in totaal 31 af
gevaardigden deel uit van de gemengde
commissie.
Van de oosterse orthodoxe kerken zijn
in de commissie vertegenwoordigd de
Grieks-orthodoxe kerk van Australië (2
leden), de patriarchaten van Alexan-
drië (3), Antiochië (1), Jeruzalem (3),
Moskou (2), Perzié (2), Roemenië (1),
Bulgarije (1), alsmede de kerken van
Cyprus (2), Griekenland (3), Georgië (1)
en Finland (2).
Het communiqué besluit met de mede
deling, dat verschillende leden nog
moeten worden benoemd. Naar wij gis
teren vernamen is het niet uitgesloten,
dat ook de Anglicaanse kerk van Enge
land zich nog in de gemengde commis
sie zal doen vertegenwoordigen. De
vorming van deze gemengde studie
commissie wordt gezien als het belang
rijkste resultaat van de reis van paus
Johannes Paulus II naar Turkije en zijn
ontmoeting met patriarch Dimitrios I
en andere oosterse kerkleiders.
Kardinaal Willebrands is bij zijn terug
keer gistermiddag op Schiphol uitvoe
rig ingegaan op de komende theologi
sche dialoog. De grootste moeilijkheid
in de verhouding zag hij in het feit, dat
Rome en de orthodoxie al ruim negen
eeuwen gescheiden zijn en dat in die
tijd een diep wantrouwen ten opzichte
van elkaar is ontstaan.
Dat wantrouwen is volgens hem ge
voed door de verschillen in mentaliteit
en de verschillende culturen. Hij was
het dan ook in het geheel niet eens met
degenen, die „de dialoog van de liefde",
die door paus Paulus VI en patriarch
Athenagoras al eerder op gang werd
gebracht, afdeden als een sentimentali
teit. De kardinaal beklemtoonde, dat de
theologische dialoog dan ook niet volgt
op die „liefdesdialoog", maar erbij
komt. Zonder die dialoog in liefde heeft
een theologisch gesprek geen zin, want
„scheidingen zijn vaker ontstaan door
gebrek aan wederzijdse liefde en begrip
dan door zuiver theologische proble
men.
Op de vraag waar het zwaartepunt in
het komend gesprek zal liggen, ant
woordde de kardinaal, dat dit niet een
bepaald dogma zal zijn, maar de ecclesi-
ologie. Over het dogma van het pause
lijke primaatschap en de onfeilbaarheid
in de oecumene een van de grootste
struikelblokken zei kardinaal Wille
brands, dat het er in de komende theo
logische dialoog om zal gaan te bepalen
wat het pauselijk primaatschap bete
kent. In de westerse kerk is dit pri
maatschap sterk juridisch uitgelegd,
hetgeen de oosterse mens vreemd is.
Het zal ook wel een van de moeilijkere
punten zijn, maar „wij zullen de theolo
gische dialoog niet bemaderen langs dit
soort details".
Kardinaal Willebrands zei in zijn oecu
menisch werk niet meer aandacht aan
de orthodoxie te hebben besteed dan
aan de andere kerken, maar erkende
daarbij wel, dat de orthodoxie in het
geheel een aparte plaats inneemt. In de
orthodoxie zijn alle kerkelementen be
waard.
Kardinaal Willebrands verwacht, dat
een hereniging van Rome en de ortho
doxie ook een gunstig effect zal hebben
op de betrekkingen met de andere
christelijke kerken. Dat in de elfde
eeuw de breuk tussen oost en west ont
stond heeft volgens hem er zeker toe
bijgedragen, dat in het westen een ze
kere eenzijdigheid in de kerk van
Rome groeide, die mede bevorderde,
dat een nieuwe breuk de Reformatie
kon ontstaan. Van de theologische
dialoog met de orthodoxie verwacht
kardinaal Willebrands omgekeerd ook,
dat deze een gunstige uitwerking zal
hebben op de verhouding Rome-Refor
matie.
Centrum-rechts winnaar
Portugese verkiezingen
LISSABON Centrum-rechts heeft hij de parlementsver
kiezingen van gisteren in Portugal een overwinning be
haald op de socialisten en communisten. Het staat wel wel
vast, dat de Democratische Alliantie van de jurist Francis
co Sa Carneiro de absolute meerderheid in het parlement
zal verwerven. Bij de laatste ons bekende telling van de
stemmen had hij 44,9 procent van de stemmen verworven.
Sa Carneiro heeft inmiddels verklaard een nieuwe regering
te zullen vormen.
Door het ingewikkelde systeem dat wordt gehanteerd om de ze
tels te verdelen en het feit, dat de stemmen, uitgebracht door
emigranten pas op 12 december zullen worden geteld, zal de
einduitslag nog enkele dagen op zich laten wachten.
Volgens de officieuze, maar volledige uitslag krijgen de socialis
ten 73 zetels, de communisten 47 en de links-radicale Democrati
sche Volksunie één zetel. De leideder van de communisten, Al-
varo Cunhal, zei, dat de uitslag pas bekend zal zijn als de laatste
stem zal zijn geteld. De leider van de Portugese socialistische
partij, Mario Soares, heeft inmiddels toegegeven, dat de Demo
cratische Alliantie de verkiezingen heeft gewonnen. Hij zei, dat
zijn partij in het nieuwe parlement een oppositiepartij wordt,
„die de grote verworvenheden van de revolutie van april 1974
zal verdedigen". Hij weet het verlies van zijn partij aan het feit,
dat zij aan de macht was in een tijd, dat het land door ernstige
economische moeilijkheden werd getroffen.
Het aan de regering komen van het centrum-rechtse blok bete
kent een politieke omwenteling in Portugal. Na de revolutie van
1974 immers, die een einde maakte aan vijftig jaar dictatuur, be
heersten socialisten en communisten het politieke toneel in Por
tugal.
TWEE MAN IN ZIEKENHUIS
ROTTERDAM (ANP) Een automobilist is vrijdagavond
laat in Rotterdam opzettelijk ingereden op een groepje
voetgangers. De 22-jarige D. van den Bosch uit Den Haag en
de 19-jarige H. J. Sierman uit Rotterdam zijn met ernstige
verwondingen in een ziekenhuis opgenomen.
De chauffeur is doorgereden en van hem ontbreekt tot nog toe
elk spoor. De man had met zijn vijf inzittenden een woorden
wisseling gehad met een groepje van ongeveer tien mensen.
Aanvankelijk reed hij weg, maar keerde even verderop zijn auto
en reed op de vier overgebleven mensen in.
Trouw tot het eind toe
staat deze boxer in
Zuld-Afrika bij zijn
vriend de basset-hond,
waarmee hij zoveel ge
lukkige uren heeft
doorgebracht. Doodstil
ligt de basset langs de
kant van de weg na te
zijn aangereden. En
geen mens lijkt er zich
iets van aan te trek
ken...
Executie
uitgesteld
Orlando De wegens
moord ter dood veroordeelde
James Dupree Henry heeft
uitstel van executie gekre
gen. Hij had donderdag in
de elektrische stoel moeten
sterven in de gevangenis
van Orlando in Florida.
Het uitstel werd verleend, na
dat de verdediger had be
weerd dat in Orlando meer
doodstraffen worden uitge
sproken dan elders in Florida.
Rechter John bepaalde vrij
dag, dat er op 14 december een
zitting over deze bewering zal
worden gehouden.
Indonesië laat
gevangenen gaan
Djakarta De Indonesische
regering heeft zaterdag be
kendgemaakt, dat zij op 8
december ongeveer 2.000 po
litieke gevangenen zal vrij
laten.
Een hoge functionaris heeft
evenwel gezegd, dat er 41
communistische politieke ge
vangenen waren, wier vrijla
ting afhankelijk is van hun
toekomstige houding. „Als zij
het communisme als hun ideo
logie blijven aanhangen, zal er
in dit land voor hen geen
plaats meer zijn", zo zei hij.
PROTEST
ANTILLEN BIJ
NEDERLANDSE
REGERING
WILLEMSTAD De Antil
liaanse regering heeft ernsti
ge bezwaren tegen de beslis
sing van de Nederlandse mi
nisterraad, met betrekking
tot de zogenoemde „repara
tiewet".
Volgens het plan van minister
Andriessen en staatssecretaris
Nooteboom van financiën
komt hiermee een einde aan
de belastingfaciliteiten voor
Nederlandse bedrijven op de
Antillen. Deze „off-shore"
maatschappijen moeten nu in
Nederland belasting gaan be
talen. De Antilliaanse regering
zegt, dat door deze „reparatie
wet" de Antillen miljoenen
aan belasting zullen derven.
Per jaar zou dat ongeveer 50
miljoen gulden zijn.
Italiaanse
terroristen
overvallen
gevangenis
NAPELS Een commando
van tien gewapende terroris
ten heeft een deel van de
jeugdgevangenis in Napels
overvallen, bommen in het
gebouw laten ontploffen en
een bewaker ernstige ver
wondingen toegebracht
De politie maakte zaterdag
melding van het incident, dat
zich eerder die dag had afge
speeld.
Gemeld werd, dat tien gemas
kerde terroristen, onder wie
een vrouw, het deel van de ge
vangenis waren binnenge
drongen waar gevangenen een
opleiding krijgen. Drie leden
van het personeel, onder wie
een kapelaan, en elf jeugdige
gevangenen, werden in een
kamer opgesloten. De overval
werd gepleegd door de groep
„Frontlinie".
VIER DODEN EN
GROTE SCHADE
Aanslag op
hotel in
Salzburg
WENEN Vier personen
zijn vrijdag om het leven ge
komen bij een bomaanslag
op het gerenommeerde hotel
Pitter in de Oostenrijkse
plaats Salzburg. Minstens
een halve kilo springstof lag'
verborgen in de toiletten.
Volgens een bericht van het'
Oostenrijkse persbureau APA
sloot de politie zaterdag niet
uit, dat het om een politieke
aanslag gaat. Deskundigen
hebben delen van een elektri
sche ontsteking gevonden, die
minstens een halve kilo
springstof tot ontploffing moet
hebben gebracht. Tot nog toe
heeft niemand de verantwoor
delijkheid voor de aanslag op
zich genomen.
Overstro
mingen op
Sumatra
DJAKARTA Acht men
sen zijn om het leven geko
men bij overstromingen en
aardverschuivingen op een
aantal plaatsen in westelijk
Sumatra.
.Volgens het Indonesische pers
bureau Antara zijn de slachtof
fers vooral gevallen door de
aardverschuivingen en bij on
gelukken, doordat er bruggen
instortten. De overstromingen
deden zich voor na drie dagen
van zware regenval, waardoor
rivieren buiten hun oevers
traden.