l
BEELD
SPRAAK
Joanna (Rebecca) David: „Margot
Fonteyn kon ik wel vergeten"
Filosofische versjesuit leven
en werk van Toon Hermans
n*
TELEVISIE VANAVONI
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
MAANDAG 26 NOVEMBER 1979
PAGlff
Het liep in het leven van de Londense ac
trice Joanna David (33) anders dan zij
zich had voorgesteld. Van jong meisje af
droomde zij zich een IVlargot Fonteyn,
een klassieke danseres, zwevend over
alle wereldpodia. Het is er niet van geko
men. Wel verschijnt zij momenteel in
minstens de helft van alle huiskamers
ter wereld en wel in al die landen waar
men de BBC-serie „Rebecca" vertoont.
Als mevr. de Winter II moet zij daarin
haar man de overleden Rebecca doen ver
geten. We zagen er afgelopen donderdag
de eerste aflevering van, toen zij in Mon
te Carlo als weesmeisje/gezelschapsda
me de mismoedige heer de Winter tegen
het lijf liep en diens interesse wekte. In
de tweede aflevering over een paar da
gen komt zij voor de consequenties van
die levenskeus te staan op het landgoed
Manderley, waar alles nog herinnert aan
de vroegere eigenares. Die moet zij doen
vergeten om tot een gelukkige echt te ko-
Dezer dagen liep Joanna in Amsterdam
rond. Zij was uit Londen komen overvlie
gen om hier een aantal dingen te combine
ren. Ten eerste was zij nooit eerder in Am
sterdam geweest, dus nam zij daar een hotel
om aan de sfeer van die stad en dit land te
proeven. Ten tweede hangen er in Londen
maar een paar van Goghs. Deswege wenste
zij hier van het oeuvre van deze schilder
uitgebreider kennis te nemen in het aan
hem gewijde museum. En ten derde vond zij
het spelen van mevr. de Winter II zulk een
indrukwekkende ervaring, dat zij er graag
over wilde praten met wie interesse toonde.
Joanna: „Ik las dit boek van Daphne du
Maurier toen ik een jaar of vijftien was.
Mijn moeder had het in de kast staan, sprak
er nooit in het bijzonder over. Alleen de ti
tel al hield me zo bezig, dat ik het boek op
zekere dag van de plank heb genomen. Ik
heb het toen eigenlijk in één keer uitgele
zen. De figuren daarin ben ik nooit meer
vergeten, vooral niet het huishoudhoofd
mrs. Danvers. Die vernietigende blik. Als ik
mijn ogen dicht deed. zag ik haar bij wijze
van spreken staan. Dat is heel merkwaar
dig. mijn belangstelling voor dit boek. Mijn
hoofd zal in die dagen wel naar liefde ge
staan hebben, maar toch is het geen liefdes
roman in de strikte zin. Het gaat meer over
mensen die elkaar moeilijk kunnen berei
ken, hoe sterk zij zich ook tot elkaar voelen
aangetrokken. Op een heel indringende ma
nier wordt de liefde er wel in werkzaam,
omdat die tweede mevr. de Winter haar
man zijn eerste vrouw moet doen vergeten,
die door haar kwaadaardigheid wonden in
hem had achtergelaten. Bij het lezen van dit
boek als tienermeisje heb ik er uiteraard
nooit het minste idee van gehad, dat ik
daarin nog eens een rol zou spelen in een
tv-serie".
Dat zag er inderdaad toen niet naar uit. Als
kind al ontpopte zij zich als zulk een sprin
gende woelwater, zulk een dansdeern, dat
haar moeder besloot haar al op haar derde
jaar balletlessen te laten geven. Haar vorde
ringen op dansgebied gaven aanleiding haar
niet veel jaren later toe te laten tot de klas
sieke balletopleiding van de Camberley
Elmhurst Balletschool, in Surrey niet ver
van Londen gelegen. Zij was toen pas elf
jaar en kwam al een goed deel van de dag
op de Spitzen te staan. Men zag in haar al
spoedig een prima ballerina en trainde haar
daarop. Gaandeweg kwam echter aan het
licht, dat haar voeten niet sterk genoeg wa
ren voor veeleisende sprongen, jouetté's en
pirouetten. Het medisch advies luidde, dat
zij hiermee niet mocht doorgaan, wilde zij
haar voeten niet voor levenslang forceren.
Haar weke enkels konden de balletweelde
niet dragen. Dus kon zij Margot Fonteyn
wel vergeten. Dat trof haar als een zware
slag, want zoals zij zelf zegt. zij brandde toen
nog steeds van verlangen om een groot dan
seres te worden. Zij heeft hiervan moeten
afzien en met die teleurstelling moeten le
ren leven. Haar omgeving toonde zich met
haar begaan en poogde mede de klap op te
vangen door haar een baantje als dansmees-
teresse aan te bieden op een naburige dansa-
cademie, een soort opvangdame voor jonge
meisjes. Dat lag haar echter minder, vooral
omdat zij daarin de aansporing miste van de
wedijver met leeftijdgenoten, waarmee zij
vertrouwd was geraakt tijdens haar balleto
pleiding, en welke leefsfeer in dat wereldje
werkt als een soort stimulans, waar je in het
kunstvak niet buiten kan. Het werd voor
haar toen even zoeken. Zij kwam in Londen
terecht op een instituut waar zij bewegings-
door Ton Oliemuller
Joanna David: „Ik moet in mijn
rol zowel schuchterheid leggen
als karakter en dat boeit mij
hevig".
lessen volgde en ook inleidingen werden ge
geven in de kennis van het drama. Van dat
instituut uit kreeg zij ook plaats in dans-
groepjes, die voor de tv en bij zaaluitvoerin
gen het gedanste showwerk verzorgden. In
dat Londense kringetje stuitte zij op eert to
neelman. wie het opviel dat zij zulk .een
gave spreekstem bezit. Hij verschafte haar
toegang tot de Royal Academy of Dramatic
Art. Haar lesgevers kregen daar steeds meer
plezier in haar vanwege haar aanleg voor
toneel. Zij kon dit in het begin nauwelijks
geloven, want zij vindt toneelspelen nog
steeds een heel ander vak dan dansen.
Daarin kreeg zij ook wel gelijk. Bij haar
examens bleef zij altijd achter bij de besten.
Nochtans verliet zij die opleiding als een ge
vormde actrice.
Joanna: „Er lag toen gelijk een rol op mij te
wachten. Dat is nu een jaar of tien geleden.
Een gelegenheidsgezelschap van Britse ac
teurs kreeg een uitnodiging voor een tour
nee van drie' maanden door Zweden. Die
dingen gebeuren in Engeland wel meer, om
dat er in het buitenland veel vraag bestaat
naar Brits toneel. Ik kreeg de rol van
Gwendolin in Osacar Wilde's stuk „Het be
lang van Ernst". Dat was voor mij een enor
me ervaring en leerschool. Niet alleen dat
het Zweedse publiek zo warm voor ons liep,
maar ook omdat mijn rol als beginneling
goed paste in die van dat gezelschap van ac
teurs met aanzienlijk meer jaren praktijk
achter de rug. Dat is er mede oorzaak van
geworden, dat ik nooit bij een vast gezel
schap terecht ben gekomen. Ik speelde heel
wat rollen in verschillende gezelschappen in
zo'n beetje alle grote Engelse steden. Dat
gaat zo in Engeland, je trekt een tijdje op
met collega's die voor het spelen van een
bepaald stuk bij elkaar worden getrommeld.
Het voordeel hiervan vind ik, dat elke rol
een uitdaging blijft. Als je altijd in een vast
gezelschap speelt ga je teveel leunen tegen
eikaars gewoonten en dat komt je spel niet
ten goede. Sta je met spelers om je heen die
niet direct tot je vaste kennissen behoren,
dan ben je meer geneigd om de kracht van
je spel in je rol zelf te zoeken, je rol dus
meer body te geven, omdat je weet bij even
tuele tekortkomingen niet te worden opge
vangen. Ze kennen immers je zwakke pun
ten niet en kunnen daar dus ook niet op
verdacht zijn. Je moet het echt zelf hele
maal doen. Als begihnend actrice maak je
op die manier wel een harde leerschool
door. Daar heb ik nu nog steeds plezier van.
Niet alleen op de tv, waar ik al de rol van
Sonja deed in „Oorlog en vrede" en als lady
Hazlemere in „The duchess of Dukestreet",
maar ook momenteel in het Londense
Westend waar ik speel in „Family Reunion"
van Ellioth".
Aldus praten over haar werk komt zij weer
op „Rebecca", een rol die tegelijk op inle
ving en techniek een scherp beroep deed.
Joanna: „Zij begint als weesmeisje, bedeesd
en schuchter, weinig overtuigd van haar.ei
gen mogelijkheden en daardoor terughou
dend. Toch maakt zij indruk op Maxim de
Winter door haar natuurlijke eenvoud.
Wanneer zij in die liefde zichzelf vindt,
komt zij terecht op Manderley, het land
goed, waar de geest van Rebecca nog heerst.
Daar valt zij opnieuw op zichzelf terug, on
zeker, niet wetend hoe de situatie meester te
worden. Als zij echter ontdekt, dat haar
man het nog veel moeilijker heeft dan zij
met Rebecca, neemt zij het initiatief in han
den en vindt zij de kracht om de schim van
Rebecca uit de geest van haar man te ver
drijven. Dan moet ik weer een grote inner
lijke kracht in mijn spel leggen, de situatie
beheersen, een echte karakterrol"
Zij kreeg tussen de toneelbedrijven door ook
qen dochtertje. Amelia, vijfjaar nu, en trekt
daarom niet graag meer acterend door En
geland. Het liefst staat zij in Londen op de
planken. Dan kan zij haar kind naar school
brengen en halen, al neemt Amelia's vader,
ook acteur, die taak ook regelmatig waar.
Naast haar taak als moeder blijft zij echter
zozeer verslingerd aan toneel, dat zij wel
kan dansen elke keer als zij een goede rol
krijgt. Om niet te zeggen dat zij een gat in
de lucht springt. Want iets van Margot Fon
teyn zal altijd in haar blijven zitten.
t'L.
Inmiddels zijn wij al weer zo
ver in het seizoen gevorderd,
dat zaterdagavond bij de
VARA „Cassata", de door Ale
xander Pola en Chiem van
Houwelinge geschreven co-
medy-serie tot een einde
kwam. Het werd waarachtig
nog een afscheid met enige
weemoed. En dat moet dan in
het bijzonder gelegen hebben
aan het feit dat wij meteen
ook afscheid moesten nemen
van Guiseppo Paparo, de om
hoog gevallen Italiaanse ijsco
man, die door toedoen van
Ton van Duinhoven bijzonder
joyeus gestalte kreeg. Als u het
mij vraagt was hij net aan het
uitgroeien tot een uitermate
populaire televisie-figuur op
het moment dat hij om zo te
zeggen in de kiem werd ge
smoord. Hoe dat zij, Paparo
belde aan het slot van „Sonja's
Goed Nieuws Show" nog even
op. In plaats dus van Margreet
Dolman, die tot mijn leedwe
zen het bijltje er inmiddels bij
neergelegd heeft, maar wier
ware identiteit in het verloop
van de show werd onthuld.
Het bleek zoals iedereen in
middels toch wel kon weten,
te gaan om de acteur Paul Ha-
enen. Wij zullen zowel haar
als hem nog missen. Sonja Ba
rend had van haar show deze
keer een ongemeen bonte
avond gemaakt. Daar pasten
enige als zodanig duidelijk
waarneembare bodybuilders
in, die hun activiteiten als
„sport" wilden doen voorko
men, ofschoon mijn gedachten
toch meer gingen in de rich
ting van een goedaardige
vorm van verstandsverbijste
ring. De schrijfster Renate Ru
binstein raakte (als astrolo
gisch ongelovige) in een kleine
discussie verward met een ho
roscoop-trekker of daarom
trent, die toch iets zeer con
creets opleverde, gezien het
feit dat laatstgenoemde voor
spelde, dat op 15 of 16 maart
aanstaande het kabinet Van,
Agt zou komen te vallen. En
daar kunnen wij hem dan in
ieder geval aan houden. Het
„hoofddebat" ging over de
eventuele invloed die zou uit
gaan van het drinken van al
cohol op televisie. Naar mijn
smaak een nogal „onecht" the
ma, want als toch vrij geregeld
tv-kijker zie ik hoofdzakelijk
glaasjes sju op het scherm nut
tigen. Afgezien nu even van
de rubriek „Verhagen cada-
bra", waarin nogal eens ferm
achter een neut werd aangeze
ten. Vandaar ook dat Hans
Verhagen zelf in de studio
aanwezig was als opponent
van een drankbestrijderige
heer. die overigens ineens een
gewaagd loflied op het gebrui
ken van een stimulerend
glaasje aanhief. Ik zal niet ont
kennen dat het een vrij dorst-
verwekkend item was.
De TROS begon zondagmid
dag ineens met een nieuw pro
grammaatje „Café Chantant".
Het heeft wel iets van de Rode
Salon, dat de VARA omlangs
op hetzelfde tijdstip lanceerde.
Het heeft er althans mee ge
meen, dat het ook uit het Am
sterdamse Americain komt en
dat het eens in de vijf weken
op het scherm verschijnt. Di-
mitri Frenkel Frank presen
teert het en hij doet dat na
tuurlijk heel goed: op de losse,
ietwat gejaagde, maar spitse
toon die bij hem past. Er ge
beurde in korte tijd heel veel
en men verveelde zich geen
moment.
Neon is het alternatieve jonge
renprogramma.'dat de VPRO
gisteravond weer op het
scherm bracht. Uiteraard is
het duidelijk dat het inderdaad
scherp afwijkt van soortgelijke
programma's van andere om
roepen. Maar in zoverre het
„maatschappij-kritisch" is, is
het of op een warrige of op
een onnozele manier. En in zo
verre het om de muziek gaat
krijgt ondergetekende er even
zo vrolijk als bij „Toppop" een
punthoofd van. De „zenu-
wem" zeggen ze bij ons in Am
sterdam.
De „Ver van mijn bed show",
die de KRO op het andere net
bracht is werkelijk een exem-
ple van een oprecht voorlich
tend programma, dat toch
geen moment verveelt. Dat
ligt natuurlijk aan de presen
terende Han van der Meer, die
de „derde wereld-zaken" met
eenzelfde gedegen luchthartig
heid tot ons brengt.
HERMAN HOFHUIZEN
Toon Hermans is
niet alleen een
showman. In zijn
vrije tijd mag hij
graag schilderen en
dichten. Van zijn
voorlaatste gedich
tenboekje „Liggen
in 't gras" verkocht
hij in drie maanden
100.000 stuks. Toon
heeft nieuwe filoso
fische versjes weder
om gebundeld onder
de titel „Fluiten
naar de overkant".
Samensteller van
het boekje Dick van
Bommel praat met
hem over deze werk
jes die over heel ge
wone dingen gaan
als geluk, liefde, en
gevoel. Toon schrijft
iedere dag zo'n stuk
je waaruit blijkt dat
hij als een gelukig
mens door het leven
gaat.
Ned. I 20.15 uur.
Minivoetbal
Vanavond in de "Minivoetbal
Show" Oost-Nederland tegen
San Francisco
In de politieserie „The Streets
of San Francisco" krijgen
Mike Stone en Steve Miller te
maken met problemen die ei
genlijk op het terrein van de
kinderbescherming liggen.
Ned. I 20.40 uur.
Johannes de Heer
Het programma „Want ik kan
alleen niet gaan", staat in het
teken van Johannes de Heer,
die in 1924 één van de oprich
ters van de NCRV was.
Ned. I 22.05 uur.
Aphrodite
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45Kortweg
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Staaltje de Locomotief,
tekenfilmserie
19.05 Minivoetbalshow
20.15 Toon Hermans:
Fluiten naar
de overkant
20.40 The Streets of
San Francisco,
tv-serie
SOCUTERA
21.55 Stichting Nederlandse
Vrijwilligers
NCRV
22.05 "...Want ik kan alleen
niet gaan", filmportret
22.40 Ouderschap is
meesterschap,
dierenfilmserie
23.30 Tot besluit
NEDERLAND 2
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
AVRO
18.59 Doctor Snuggles,
kinderprogramma
19.05 AVRO'S Toppop
AVRO
20.27 Telebingo - Spelen
laten spelen
21.30 De erfenis van
Aphrodite,
tv-serie
22.25 Televizier magazine
23.10 AVRO Academie
|£1
DUITSLAND 1
(Reg. progr. NDR: 10.00 Sport.
Akt. 18.40 Reg. nws. 18.45 KI
progr. 18.55 Amusem.progr. m
Reg. magaz. 19.59 Progr.overz. ar
18.00 Amusem.progr. Aansl.: a<
saitft linten links tv-serie 1fl: 1
selte unten links, tv-serie. 18.;
form, progr. 18.40 Inform.
19.15 Akt. 19.45 Inform, p
20.00 Journ. 20.15 BuddenbiL
tv-filmserle. 21.15 Report.
Amusem.progr. 22.30 Akt. 23.0fcye(
Falschspielerin (The Lady Eve),
film. 0.35-0.40 Journ.
>ia
DUITSLAND 2 For
18.20 Polizelarzt Simon Lark, tv tOI
19.00 Journ. 19.30 Spelprogr.
Wetensch. progr. 21.00 Akt.
Flugversuche, tv-spel. 22.45
24.00 Journ.
po
edi
Duits. 19.00 Inform, serie. 19.45
nat 3. 20.00 Journ. 20.15 Filmr 1
21.00 Akt. magaz. 21.15 Der sc 001
ze Pirat (The black pirate), spe e
22.35 Journ.
BELGIE NEDERLANDS
18.00 Kinderfilmserie. 18.05
fllmserie. 18.30 Open School.
Inform, progr. 19.30 Verkeerti
19.35 Meded. en Morgen.
Journ. 20.10 Weerber. 0.15
progr. 20.50 De Ceder (The
Tree), tv-serie. 21.40 Inform. IVJ
22.30 Journ. 22.45-23.15
School.
BELGIE FRANS
18.15 Spelprogr. 18.30 Cult, nijr^i
18.45 Sportprogr. 19.15 Reg. rr )*-
19.29 Weerber. 19.30 Journ.
Juridische adviezen. 20.00 Les I ,El
broullles, comedle. 21.35 Disk ,n
ca 22.45-22.50 Journ.
tjn
NEDERLAND 1
>)e
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
NOS-NOT
14.00-15.00 Schooltelevisie
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Journ. 10.05 Actual. 10.25 Do
cumentaire. 11.10 Informatief progr.
11.55 Reportage. 12.25 Actueel ma
gaz. 12.55 Persoverz. 13.00-13.10
Journ. 16.10 Journ. 16.15 Filmr en
lage. 17.00 Kinderfilm
17.50-18.00 Journ. (Region.
NDR: 9.30-10.00 Kleuterprogr.'l
8.05-11.55 Schooltelevisie (9.30
terprogr.).
DUITSLAND 2
16.00 Informatieve serie. 16.30 If14'
voor de oudere generatie.
Journ. 17.10 Serie filmreportjn i
17.40 Actual, en muz.
El
DUITSLAND 3 WDR
7.55 Gym. 8.05-11.55 Schoolt*
(9.30 Kleuterprogr/
Schooltelevisie. 17.30 Tv-cursu!
taaltechniek.
BELGIE NEDERLANDS 1
14.00-16.00 en 17.00-18.00
Sfe
lo
Ha
dri
BELGIE FRANS :u'
14.00-15.00 Schooltelevisie, l1®
Schooltelevisie. 17.50 La. batailMWe
planetes, tv-serie.
Tuil. 18.30 (S) De kinderplaten-
bak. 19.02 (S) Tross-country. 20.02 (S) Zo
maar 's avonds. 21.30 (S) Muziek en ge
sprek. 22.02 (S) Wie het laatst lacht, lacht
het best. hoorsp. 22.44 (S) Lichte gram.muz.
NOS: 23.02-24 00 (S) Met het oog op mor
gen. AVRO: 0.02 AVRO s Radiojournaal.
0.10 (S) Platen scala. 1.02 (S) One o'clock
lump. 2.02 (S) AVRO's Service station. 6.02
(S) Muziek en verkeersinformatie.
Zonder Naam. NOS: 22.30 Nws. 22.'
School. NCRV: 23.25 (S) Muziek vai
tijd. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM 3
NOS: 18.03 (S) De Avondspits met d<
Hitparade. AVRO 19 02 (S)
s 6 Beat. 23.02 (S) AVRO's
HElTKUM (NOS: leder heel uur nws.).
AVRO: 7.03AVROS's Radlojourn
7.10 Muz. en verkeersinf. 8.02
—J L AVRO's Radiojourn. 8.10 Muz. en
verkeersinf. 9.08 (S) Dlvertlmen-
to. 10.02 De zandbakshow. 10.1C
(S-M) Arbeidsvitamine. 11.02 Polletje Piek
haar. hoorspelserie. 11.30 (S) Rondom
twaalf. 12.30 (S) Franse chansons. 13.03
AVRO's Radiojournaal. 13.20 (S) De AVRO
Diligence. 13.55 Beursplein 5. 14.02 (S) 'n
Middagje AVRO. 16.02 Hersengym. 16.3C
De zandbakshow. 16.3
Kat in de zak. 17.02 (S) Gas terug.
HHïBtam NOW: 7,00 Nws. KRO: 7.10 Och-
tendgym. 7.20 Het levende
woord. 7.30 Nws. 7.36 Echo.
(Cr1 (8.00 Nws.). 8.30 Nws. 8.36 Amu-
iMpQ sementsmuz. 8.50 Postbus 900
9.00 Gym. 1
Waterstanden. 9.15 Scheepspraat 9.20 De
letter M. 10.30 Ouder worden we allemaal.
I.00 Ik sta hier niet voor de banken te pra-
NOS: 14.30 Open School KRO: 15.
voeden in geloven. 15.30 Geen ve
toegang. 16.30 Het praatprogr.
Meded. 17.30NWS. 17.36 Echo.
tUIVDg^l /olTs) Gesodemeu
TL (Van 7.00 tot 18.00 Actual
- HollandTze zeggen1
Typisch Jansen. 11.30 (S
NOS: 7.00 Nws. TROS: 71
Capriccio. 9.00 Nws. 9.02
ziek. 9.30 (S) Vah heinde
re. 10.00 (S) Opus tien tot
12.00 Nws. 12.02 (S) KI
planomuz. 12.20 (S) Intei
Ouderschap
Uit de serie „Ouderschap is
meesterschap" een aflevering
over de zorg voor het nage
slacht in de dierenwereld.
Ned. I 22.40 uur.
Toppop
De nieuwe binnenkomers en
snelle steigers van de Top 30
worden door Ad Visser toege
licht.
Ned. II 19.05 uur.
TeleBingo
Mies Bouwman presenteert
vanuit de Evenementenhal in
Groningen opnieuw een varia
tie op het kienspel, waarvan
de opbrengst gaat naar het Na
tionaal Fonds Sport Gehandi
capten.
Ned. II 20.27 uur.
In de thriller-serie „De erfenis
van Aphrodite" laat David
Collier de mysterieuze Helene
niet los. Zij kan hem vast en
zeker meer vertellen over de
moord op zijn broer.
Ned. II 21.30 uur.
Assertiviteit
De cursus assertiviteit vervolgt
met les 9: „In de klem?"
Ned. II 23.10 uur.
Toon Hermans legt zijn levensgeluk in versjes neer.
