weekpuzzel door dr. Pluizer
DAMMEN!
dierehportret
postzegels
^FNKSPORTEN/HOBBY
Nr. 46
Cryptogram
m n nt§*
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1979
irijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
en gulden:
ran Ruiten, Charbonlaan 13, 2171 CN Sassenheim.
van Heesch, Rosmolen 42, 2317 PL Leiden.
irijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
1 Iemand die in Oost-Europa naar
groente hengelt? (7);
4 Op onbevreesde wijze gebouwd (7);
7 Dampende echtgenoot (11);
10 Daarmede wordt de unie pas be
vestigd (7);
11 Dat is een wijze van zien op ons le
ger (7);
12 Blijvend litteken (5);
14 Drinkt u dan 'n liter bier bij Neder-
land-België? (9);
17 Zij bezit alles om vertrouwelijk met
een oorlogsgod te zijn (9);
19 Zoetmiddel (5);
21 Van ver ziet het er aftands uit (7);
24 Alsook als drank te gebruiken (7);
26 Slim becijferd (11);
27 Bederf in rotan (7);
28 Daar komt die verwarde griet om
me te lijmen (7).
VERTICAAL:
1 Vaartuigen van een Belgische wet
houder (7);
2 In Drenthe draait het hierom (5);
3 Wat doet die Europeaan achter dat
bouwwerk? (9);
4 Het werd ruim te berde gebracht
(5);
5 In Engeland staat er een boom aan
de oever (5);
6 Heeft hij veel geld om roem te ver
garen? Het klinkt nogal ingewik
keld! (7);
8 Op Lia kan je vertrouwen, zij
brengt het poeder wel mee (5);
9 De vis is reeds op grote afstand te
zien (5);
13 Knolvrucht (3);
15 Heeft men nagelaten om in de
bijbel te lezen? (9);
16 Maar zonder 'm vliegt hij weg (3);
17 Toonkunstenaar (7);
18 De neven staan er weer niet bij (5);
19 Geef je de richting aan waar dit
deuntje vandaan komt? (5);
20 Broeken en jassen over de kling ja
gen (5);
22 Vlasafval uit Tunis (5);
23 Voor hem is het gewoon tegen ie
mand op te kijken (5);
25 En onvruchtbaar dat het in die bij
belse plaats was! (5).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 46 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
wat minder sterke spe-
zijn vaak diep onder de
k als een expert door een
A/ijze, die „tegen de theo-
gaat een comfortabele
boekt. Zij hebben dan de
ng deze successen toe te
iven aan diverse factoren,
variëren van „zwarte
I", via „feeling" tot „het
kaart hebben gekeken",
ital is er echter geen spra-
an deze omstandigheden
ieft de bolleboos slechts
;he conclusies getrokken
ed- en spelverloop, waar-
ooral het feit dat er iets
werd geboden een door-
evende rol kan spelen,
onderstaande spel werd
de zuidplaats gespeeld
een van de allerbeste
irs die Frankrijk heeft ge-
Pierre Albarran, waaruit
ag concluderen dat het niet
vandaag of gisteren is,
niettemin zeer leerzaam.
|6 een klein contractje dat
hij moet vervullen en de bie
ding was even kort als simpel:
zuid opende met 1 SA en daar
bleef het bij.
8 4 32
VB 10 3
OVB 9 5
*9 5
A 6 5
OAV95
O H10 4 3
A 7
De uitkomst was schoppen
boer, oost de vrouw en zuid de
5. Oost vervolgde met klaveren
4. Dit was de eerste aanwij
zing: oost had kennelijk schop
penvrouw sec en west een vijf-
kaart H B 10 x x.
Conclusies
Zuid speelde klaveren 7 bij en
west de boer, die de slag won.
Schoppenheer werd nages
peeld, oost gooide een harten
tje weg en zuid nam met het
aas. Ruitenheer volgde, welke
aan zuid bleef en de nages
peelde ruiten 10 werd door
oost met het aas genomen.
Dat was een tweede aanwij
zing: oost heeft vrij zeker ruite
naas tweede gehad, daar hij
anders, met het oog op het ge
brek aan entrees in de noord
hand nog een keer had moeten
duiken in de hoop dat zuid
slechts drie ruitens zou heb
ben. En hiermee komen we tot
een van de belangrijkste on
derdelen van het denkproces
in bridge: maak een voorstel
ling van de vermoedelijke
kaartverdeling. Het biedt geen
absolute zekerheid maar is
kansrijker dan de theoretische
percentages, die slechts moe
ten worden gebruikt als er
geen andere aanwijzingen zijn.
Na ruitenaas speelde oost een
kleine klaveren, door zuid met
het aas genomen. Twee hoge
ruitens werden geïncasseerd,
waarop oost een kleine harten
en klaveren 8 wegdeed. Vijf
slagen waren binnen en een
geslaagde hartensnit zou het
contract thuis brengen. Har
tenboer werd voorgespeeld en
oost speelde laag bij. Albarran
rees nu tot grote hoogte door
het aas te leggen, waaronder
de heer viel! Geluk? Niet hele
maal.
Zuid wist dat oost bezat:
VtfxxxxxOAx+H (of
V) x x x x
en redeneerde dat, als een van
de hartens de heer zou zijn ge
weest, oost niet op 1 SA zou
hebben gepast.
Negen slagen waren zijn wel
verdiende buit. Zou zuid in
harten hebben gesneden, dan
was hij twee down gegaan,
want oost-west maken de rest
van de slagen!
Oploswedstrijd (3)
Yket>ijl ik deze rubriek samen
ga. bezit 'k al weer tientallen
ad, 2e dingen van oplossers die
camerde derde wedstrijd willen
-tk.'oen' (-)ver bet algemeen
Ie reacties weer positief,
n wijzen op technische
iheidsfoutjes, zoals een
icherp slot. Vuurboom is
zo blij met Van Winger-
bijdrage; hij houdt niet
antasieproblemen.
plossingen van de eerste
luiden: Hauschild (1): 37-
6x48 33-29 35x42 29x7
46-41 1x12 41-37 42x31
Van Wingerden (2): 19-
8x8 37-31 39x28 16-11
11x2 26x37 20-14 10x19
0x12 45x32.
derde ronde treedt het
lauschild/Van Wingerden
[op. Hauschild (5) is an-
k-k.jaal een vraagstuk met
k-k-llage moeilijkheidsgraad.
Winnerden (6) is duidelijk
rr §8 7f c
S»_ j» m fis ss
J»
-ssS G JG 18
n«jsf
Wk"'m
S 18 .8 H
HAUSCHILD (5)
pittiger. Oplossingen, zoals ge
bruikelijk, binnen twee weken
opsturen naar B. J. Nuys, Ole
ander 12, 2671 NN Naaldwijk.
Voor de volledigheid: ook de
problemen van Hauschild en
Van Wingerden in deze derde
ronde zijn weer eerste publika-
ties.
VAN WINGERDEN (6)
Vuurboom stuurde me niet al
leen zijn oplossingen, maar
ook een nieuw eindspel. De
stand luidt: wit: 18, 22, 26, 40
en 43, zwart: 4, 7, 9, 10 en 30.
De hoofdvariant is: 22-17 9-13
18x9 4x13 43-39 (dreigt 40-35)
30-35 17-11 35x33 11x2 13-18
2-11 33-38 11-7 18-22 7-16
38-42 16-27 22x31 26x48. De
ondervarianten laat ik graag
aan de nieuwsgierige lezer
over.
Oplosser J. Th. van Velzen uit
Voorburg, zelf ook problemist,
zorgt— zoals hij het zelf zegt
voor het toetje. Een pro
bleem van Van de Brink (in mei
geplaatst) herinnerde hem aan
een vraagstuk van de Cana
dees O. Taillefer. Hij vindt het
het mooiste fantasieprobleem
dat hij kent. De stand is: wit:
15, 17, 20, 21, 27/29, 37, 39,
42, 47 en 48; zwart: 7, 13, 18,
19, 30, 36, 40 en dammen op
3, 5, 8, 16.
De oplossing van dit grappige
probleem is: 15-10 5x25 28-23
19x28 47-41 36x38 17-11 8x42
11x2 16x32 2x44 25x43 44x9
3x33 en de vernietigende slot-
slag 48x48 en winst door op
positie, wat een vindingrijk
heid.
k.k.
.-k.k.
,-k.k.
lollandse herder is, ook
t er niet zoveel exempla-
°kk'an z'jn' bi^ de meeste
.'jen onbekend. Toch werd
ollandse herdersras, toen
k k ilandse herder genoemd,
k.k r op tentoonstellingen
•gracht dan de Duitse her-
Veel landen in Europa
en hun eigen herdershon-
s, dat resulteert in zo'n
soorten erkende her
inden. De bekendste
an is ongetwijfeld de
herder. De Belgische
kent men zelfs in vier
i. De kortharige Meche-
de ruwharige Laekense,
.ile langharige Tervueren-
i 900noemd en de Groenenda-
ie langharig en zwart is.
;|ouvier wordt ook tot de
oilet
oilet
juni 1889 werd door de
bbers van de Inlandse
r de Nederlandse Her-
ondenclub opgericht. In
ijd mocht de schouder
de variëren van 45 tot 60
neter, n^aar tegenwoordig
men de schofthoogte op
62 centimeter gesteld.
Jllandse herder is aan-
ilijk, intelligent en waaks
arakter. Naast zijn leven-
id en kracht zijn trouw en
uwbaarheid twee van zijn
kanten. Daarom zijn het
kinderen hele goede
ïn om mee op te
en. in huis zijn het fijne
^aden en buiten zijn ze
van nature erg gehoorzaam.
De Hollandse herder kennen
we in drie variëteiten: de kort
haar, de langhaar en de ruw
harige. Bij de ruwhaar wordt
enige malen per jaar het dode
haar uitgeplukt. Men moet er
wel op letten dat de ruwhaar
natuurlijk blijft en er niet zo
opgemaakt gaat uitzien als bij
voorbeeld de fox-terrier. De
vacht moet over het hele li-
Ons onbekende herdershondenras
Gelukkig is de ruwharige Hol
landse herder wat bekender en
geliefder aan het worden. Jam
mer genoeg zijn er van de
langharige Hollandse herder
erg weinig exemplaren in Ne
derland. Het is toch ongeloof
lijk dat een zo mooi nationaal
ras met een echt fijn karakter
zo onbekend is.
Over het hele lichaam heeft de
langhaar een rechte dikke be
haring met een wollige onder
vacht. De vacht is ook ge
stroomd, evenals bij de kor
tharige Hollandse herder. Bij
de korthaar wordt een zwart
masker, dat is een donker ge
kleurde voorsnuit, op prijs ge
steld.
Bij alle drie de variëteiten geldt
dat ze niet aan staart en oren
gecoupeerd mogen worden.
De staart moet vrij lang zijn en
mag niet krullen. De langhaar
moet bovendien bevedering
aan de staart hebben. De oren
zij zogenaamde prikoren, ze
zijn niet al te groot en hoog
aangezet. De ogen zijn meestal
donker en de neus is zwart. In
de raspunten vastgesteld door
de Nederlandse Herdershon
denclub staat:
Algemene verschijning: een
middelgrote, middelzware, flink
gespierde hond, van krachtige
evenredige bouw met intelli
gente uitdrukking en levendig
temperament.
Verdere inlichtingen over de
Hollandse herder en pups ver
strekt de secretaris van de
club, de heer H. van der Brink,
Lageland 31, Hattem.
chaam dicht en warrig zijn, met
op het hoofd een garnituur, dat
wil zeggen wenkbrauwen en
een baard. Zijn lange staart
moet ook dicht behaard zijn,
de vacht van de ruwhaar is
meestal gestroomd; we zien
dan min of meer duidelijke
strepen op een donkere onder
grond. Blauwgrijze of peper
en-zoutkleurige ondergronden
worden ook toegestaan.
Toernooi in Rio
Nadat Jan Timman een matige
start had kwam hij in de twee
de helft geweldig opzetten en
aan het slot verwachtte heel
ons land dat hij zich bij de
laatste vier zou scharen en dat
er dan nog éen beslissings
kamp zou hebben moeten vol
gen. Het heeft niet zo mogen
zijn. Het knelpunt dat ik enkele
weken terug heb vermeld, (de
afgebroken partij tegen Velimi-
rovic) had hij op het nippertje
omzeilt, hij won het overigens
gewonnen eindspel precies
binnen het toegestane aantal
zetten! Maar de laatste partij,
tegen de Cubaan Garcia heeft
hij niet verder dan remise kun
nen brengen.
Dat eindspel tegen Velimirovic
zag er bij de afgebroken stand
als volgt uit:
Wit, Timman: Ke6, Tf3;
pion: a2.
Zwart: Velimirovic: Kg8,
Lb2;pion:a3.
De stand is totaal gewonnen,
zoals bij Chëron valt na te
slaan, maar Timman had
slechts nog 37 zetten om de
winst te behalen, zoals u al
hebt kunnen lezen. Welnu, het
ging als volgt: 78.Ke6-e7,Kg8-
h7 79.Tf3-g3,Kh7-h6 80.Ke7-
d6,Kh6-h5 81.Kd6-c5,Kh5-h4
82.Tg3-g8,Lb2-e5 83.Kc5-
d5,Le5-b2 84.Kd5-c4,Lb2-f6
85.Tg8-g6,Lf6-g5 86.Kc4-
d5,Lg5-c1 87. Kd5-e4, Lc 1 -b2
88.Ke4-f5,Kh4-h5 89.Tg6-
d6.Kh5-h4 90.Td6-d3,Lb2-c1,
91.Td3-c3, Lc1-b2 92.Tc3-
e3,Lb2-c1 93.Te3-e1,Lc1-d2
94.Te1-h1t, Kh4-g3 95.Th1-
d1,Ld2-b4.
Het gehele spel was erop ge
richt, de loper te dwingen zijn
pion op de diagonaal a3-f8 te
verdedigen. Wit moet de ruil
van zijn toren afdwingen én
daarbij verhinderen dat de
zwarte koning te vroeg het
vrije veld in de richting van de
hoek vóór de witte pion te kan
bereiken. Met de zwarte ko
ning op d7 moet de witte ko
ning het veld b7 bereiken. Zie
hier hoe dat gaat: 96.Td1-d3f,
Kg3-f2 97.Kf5-e4,Kf2-e2
98.Ke4-d4,Lb4-c5t 99.Kd4-
c4,Lc5-e7 100.Td3-h3,Le7-d6
101.Kc4-b3,Ld6-f8 102.Th3-
h8,Lf8-d6 103.Th8-a8!,... en
precies op tijd kan wit de pion
op a3 gaan nemen, de zwarte
koning kan daarna worden af
gehouden en de witte pion
loopt ongehinderd door. Ik
vind dit een geweldige presta
tie, gezien het beperkte aantal
zetten dat Timman ter beschik
king had. Dank zij het regle
ment dat hem ongeveer twee
weken meer tijd schonk én de
hulp van zijn sekondant!
Boekbespreking
Bij Andriessen/Keesing is een
herdruk verschenen van het
A.V.R.O.-toernooi 1938, met
de analysen van dr. Euwe.
Voor hen, die dit toernooi heb
ben meebeleefd een herden
king van een van de mooie epi
soden uit hun schaakleven,
voor hen die er voor het eerst
kennis mee kunnen maken een
schitterend voorbeeld van
schaakkunst. Alle partijen wor
den uitvoerig behandeld, foto's
van alle deelnemers en vele ta
bellen. Een boek om te bezit
ten en dit prachtige toernooi
nóg eens te beleven.
Van een jonge schaker uit Zut-
phen kreeg ik een probleem
toegezonden dat gebaseerd is
op de en-passant-slag. (Zie
diagram.).
Kc5, Da 1 ,Tc3,Tf 6. Lf 7,Pd4, Pg8,
pionnen;
a3,b2,e5,e6,g4,g5.g6,h7.
Zwart: Kh8,pionnen;c4,d5,g7.
Wit begint en geeft mat in vier
zetten.
De bijgevoegde oplossing
luidt:
1.e5xd6, en passant, g7xf6
2.Pd4-f5,f6xg5 3.b2-b4, c4xb3
4.Tc3xb3, mat.
Ondanks de afgrijselijke stand
zult u het met me eens zijn, dat
het feit dat de diagonaal b2-g7
in zo korte tijd geruimd is, be
nevens de bij de eerste zet
voorkomende e.p. slag én de
e.p.-van zwart aan het slot een
verrassende indruk maken.
Wat die eerste zet van wit aan
gaat, u zult zich afvragen of die
wel getolereerd is, want die
pion op d5 kan toch van c6 ge
komen zijn, en als dat zo is
dan is die e-p-slag toch niet
toegestaan. Nu, dat lijkt maar
zo, want de komponist heeft
op één na alle witte stukken
gebruikt. Alleen de zwarte lo
per van wit is daar van ver
schoond. En zwart kan nooit
die loper op d5 hebben gesla
gen.
Ik denk dat de komponist zo
danig vervuld was met zijn the
ma (dat er overigens zijn mag!)
dat hij de nakontróle heeft ver
zuimd. Zo bevind ik dat de
derde zet van wit ook kan zijn:
3.b2-b3een te vergeven
duel. Erger is, dat er een mat
in twéé zetten is: 1.Df1,gf6:
2.Df6,mat. En in drie zetten:
1.Dh1,gf6: 2.Dh6,fg5: 3.g7,mat.
Om dan maar niet te spreken
van legio matten in vier zetten.
Dit schip moet dus wel op de
helling.
Oplossingswedstrijd.
Ik hoorde de lezers al denken:
„Waar blijft onze kans op dat
bovenvermelde boek. Welnu,
hier is die kans. Ik zou dit pro
bleem niet hier hebben behan
deld, als er niet zo veel vierzet-
tige nevenoplossingen in zaten.
Degene die me de meeste ver
schillende matzetten toezend
van bovenstaande vierzet is
winnaar. Met verschillende
matzetten is hier bedoeld dat,
als u b.v. vier keer met de pion
van g6 op g7 mat kunt zetten,
dat voor één telt. Enzovoort
voor andere dubbele mogelijk
heden. Alleen als u zowel met
b.v. Ph6-f5 als met Pd4-f5 mat
kunt zetten zijn er dat twee.
Geef het niet te gauw op, want
er zijn er nog al wat. Bij gelijk
aantal wordt geloot. Inzendin
gen uiterlijk twee weken nadat
u deze rubriek hebt ontvangen
aan:
C.J. de Feijter, Wielingenstraat
13. 7417 CN Deventer.
Evenals elders in de wereld,
hebben ook de Nederlandse
Antillen te kampen met proble
men op het gebied van de
jeugdzorg. Om een efficiënte
organisatie op dit gebied te
bevorderen werd de Federatie
Antilliaanse Jeugdzorg opge
richt. Hierbij zijn thans meer
dan zeventig stichtingen en
verenigingen aangesloten.
Ter gelegenheid van het „In
ternationale Jaar van het
Kind" spant de Federatie Antil
liaanse Jeugdzorg zich extra in
om het welzijn van alle Antilli
aanse kinderen te bevorderen.
Sinds 1955 komt de opbrengst
van de toeslag op de Kinderze
gels die op de Antillen worden
uitgegeven len goede aan deze
Federatie. De „Kinderzegels
1979" kwamen dit jaar op 24
oktober j.l. in de verkoop. Ook
voor dit jaar bestaat de serie
uit vier zegels met toeslag met
daarnaast nog een velletje met
vier zegels.
Achtereenvolgens nu de waar
de van de zegels en de afbeel
ding: 20 10 ct.: Lezende
meisjes, 25 12 ct.: Kind en
dier, 35 15 ct.: Meisjes met
emmer en palmboom, 50
20 ct.: Jongen en meisje. Te
vens op alle zegels het em
bleem van de Unesco en het
jaartal 1979. Het velletje bevat
twee zegels van 20 10 ct. en
twee zegels van 35+15 ct.
Dit velletje heeft als randschrift
de tekst: „International Year of
the Child 1979" en vier kinder
kopjes in goudkleurig kader.
Het ontwerp werd vervaardigd
door de heer Wilson Garcia te
Willemstad (Curagao) en het
drukken in offset was in han
den van Joh. Enschedé en Zo
nen te Haarlem. De „Kinderze-
gels 1979" zullen verkrijgbaar
zijn tot en met 23 december
1979.
De kerstzegels van Gibraltar
staan dit jaar in het teken van
het „Internationaal Jaar van
Kinderzegels Antillen
het Kind". Het gaat dit jaar om
zes zegels, ieder met een
waarde van 12 p., vervat in
een miniatuurvelletje. De rand
van dit velletje is bedrukt met
het embleem van Unicef. Om
tot het ontwerp van deze ze
gels te komen werden verschil
lende kunstenaars verzocht
een of meer werkstukken in te
leveren. Uit deze inzendingen
bleek het ontwerp van Glun
Hutchins het meest tot de kern
van de zaak door te dringen.
Voor vijf van de zegels koos hij
voor de portetten van vijf kin
deren van verschillende rassen
en huidskleuren. Op de zesde
zegel zijn deze vijf kinderen
verenigd rond de kribbe. Ook
op de zegels het „Jaar van het
Kind"-symbool van Unicef,
naast het koninklijk monogram
met de kroon. Het drukken
werd verzorgd door Walsall
Security Printers.
Gelijk met dit velletje werd ook
het programma voor 1980 be
kend gemaakt. Voor 26 febru
ari staat een bijzondere emis
sie op de agenda met als on
derwerp het 150-jarig bestaan
van de politie. Vervolgens op 6
mei de Europa-zegels met de
afbeelding van beroemde per
sonen. Dat het in 1980 reeds
175 jaar geleden is dat Nelson
stierf wordt op 20 augustus
onder de aandacht gebracht.
Het programma wordt op 12
november afgesloten met de
jaarlijkse kerstzegels.
Het feit dat het dit jaar 50 jaar
geleden is dat de Vatikaanse
Staat werd gesticht was voor
de postdienst van Vatikaan-
stad aanleiding een serie bij
zondere zegels uit te geven.
Het gaat hier om een serie van
zeven zegels die op 11 oktober
j.l. in de verkoop kwam. De
sere wordt geopend met een
zegel in de waarde van 50 lire
die een beeld geeft van de Va
tikaanse Staat. Vervolgens zes
zegels die het portret dragen
van evenzoveel pausen. Dit
zijn: paus Pius XI (70 I.), paus
Pius XII (120 I.), paus Joan
nes XXIII (150 I.). paus Pau-
lus VI (170 I.), paus Johannes
Paulus I (250 I.) en paus Jo
hannes Paulus II (450 I.).
Naast het portret van deze
pausen het wapen en daarbo
ven de jaartallen 1929-1979.
De zegels werden in meerdere
kleuren gedrukt door het Poly-
grafisch Instituut van de Itali
aanse Staat.
Ook Papoea Nieuw Guinea
heeft in het kader van het „In
ternationale Jaar van het
Kind" bijzondere postzegels
uitgegeven. Op 24 oktober j.l.
verscheen daar een bijzondere
serie bestaande uit vier zegels
met dit onderwerp als thema.
Een zegel van 7 t. toont een
papoe-moeder die haar kind
zoogt, met langs de rechter-
rand de tekst „Het recht op
aanhankelijkheid en liefde".
Dat de baby's daar op een iets
andere wijze gewogen worden
dan dat bij ons het geval is,
toont een zegel van 15 t. Men
ziet een baby, hangend aan de.
weegschaal van de zuigelin
genkliniek. Deze zegel heeft als
tekst: „Het recht op voldoende
voedsel en medische zorg".
Een spelend kind met zijn
hond zijn te zien op een zegel
van 30 t. Tekst op deze zegel:
„Het recht om te spelen". De
serie wordt afgesloten met een
zegel in de waarde van 60 t.
Déze toont een meisje bij een
schoolbord en de tekst „Het
recht op gratis onderwijs".
Deze teksten zijn alle in het
Engels gesteld. Het ontwerp
voor de zegels kwam van de
hand van G. Wade en het
drukken werd verzorgd door
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem. De zegels blijven in
de verkoop tot en met 30 april
1980.