Ook kabinet-Van Agt worstelt met
problemen van grondpolitiek
ELECTRO COMBINATIE NEDERLAND
Paus tot FAO:
Honger ernstigste
probleem in wereld
Weer overval
op Wassenaars
postagentscha
fesr
SL'D2
Aant jes ziet
af van
Omroepraad
GARANTIEGOED SERVICES!®. PRIJSNIVEAU:LAAG
56 CM
I IN-LINE
b BEELDBUIS'
ALTIJD DE
JUISTE
TIJD EN MUZIEKI
Klokradio èn cass. recorder in één. Met
elektronische display en sluimerschakelaar,
ingeb. microfoon en aut. opname
regeling. Ontvangst van MG en FM.
KLOKRADIO/
CASS.RECORDER
DIRECT
DRIVE
Halfautom. draaitafel met frontbediening.
Oliegedempte lift, instelbare dwarsdruk-
kompensatie, verlichte stroboskoopring.
Kompleet met MD-element.
Cataloguspnjsr^TT:-^^
DRAAITAFEL ~MH
HR 1187
MET 5
SNEL-
»EDEN
:o'n ratelende
MG en FM.
DE KLEUR
VAN UW KEUKEN
kunt u in de vorm
van frontplaten
aanbrengen tussen
de alum, hoeklijsten
van deze 250 liter
koelkast. Vriesvak
47 Itr. Hxbxd:
141,5x 52,5x60 cm.
Catalogusprijs: J99:-
KOELKAST
GEEN HINDER
VAN DE WINTER
,Weer of geen
B11 LEKKER H £k»È«b311
VEEL lTTTmEmB
VOORDELIGERI
U bakt ze moeiteloos lekker bruin in deze
zelfreinigende grill-bakoven met instelbare
WASDROGER
yf XTR 7 IN CASSETTE
De onovertroffen
schuine scheerkop rr.et
yS 35 mesjes en apart in te
schakelen tondeuse...
otor èlle stof daar blijft geeij haar bij
servoir: overeind! In luxe
'afgetopte"prijsl cassette met spieael.
- Catalogusprijsi^öflb^-i
DRAAITOP
Volgt u op de voet
(dankzij zwenkwiel en
drempelgeleider) om
met z'n sterke 600 Wa
op te zuigen. Groot st
5,5 liter. Nu bij ECN vi
Cat. prijs:_2ö5r='
STOFZUIGER
DEN HAAG Het dreigt
opnieuw fout te gaan met de
grondpolitiek. Bracht de
Raad van State al eerder be
zwaren in tegen het wetsont
werp vervreemding land
bouwgronden van minister
Van der Stee (Landbouw en
Visserij), nu blijkt hetzelfde
college een wetsontwerp tot
wijziging van de onteige
ningswet van het kabinet te
hebben gekraakt Een kwa
lijke zaak voor een kabinet
dat mede op basis van een
crisis rond dezelfde grond
politiek (het kabinet-den
Uyl struikelde erop in
maart 1977) uiteindelijk tot
stand kwam.
Ook nu speelt het onderwerp
wijziging onteigeningswet het
Kabinet parten. Volgens een
eerder dit jaar uitgebracht
persbericht van het ministerie
van Justitie had het kabinet-
Van Agt gekozen voor de ver-
keerswaarde van de grond als
uitgangspunt bij de waardebe
paling. Wat de gegadigde voor
de grond wilde betalen op de
grondmarkt zou zodoende de
prijs bepalen. Maar aldus de
kabinetsplannen, het gaat niet
aan dat een particulier zich
ten koste van de gemeenschap
verrijkt. Wil een gemeente bij
voorbeeld landbouwgrond ko
pen om daarop huizen te bou
wen, dan zal dit de prijs op
drijven. Dat mag niet, aldus
het kabinet.
Aftrekposten
In het wetsontwerp werd dan
ook uitgegaan van een aantal
aftrekposten op de prijs die bij
verkeerswaarde betaald zou
worden. Aftrekposten zouden
de volgende zaken betreffen:
- waardevermeerdering als ge
volg van een bestemming die
de overheid minder dan tien
Jaar geleden aan de grond
ïeeft gegeven,
- waardevermeerderende in
vloed van alle activiteiten van
de onteigenende overheid
(aanleg van wegen ter ontslui
ting van het gebied bijvoor
beeld).
- andere waardevermeerde
rende effecten als gevolg van
werken van andere overheden
tot drie jaar voor onteigening
(aanleg van rijks- of prinvinci-
ale wegen, verbeteringen in de
waterbeheersing in het gebied
e.d).
De term voor dit alles is: ver
keerswaarde minus.
Al gauw kwam echter kritiek
los op de voornemens van het
kabinet. De rechter moet wel
alle waardevermeerderende
effecten aftrekken van de
prijs, maar niet de nadelige ef
fecten die boeren ondermeer
ondervinden door bepalingen
in gemeentelijke bestemmings
plannen.
Daarin kunnen bepalingen
voorkomen als een toren-silo
die niet hoger mag zijn dan
tien meter; het houden van
varkens en kippen is verboden
of maaien mag slechts na een
bepaalde datum. Maatregelen
die in de regel tot een waarde
vermindering van het bezit
van de boer zullen leiden.
Deze effecten zijn echter niet
opgenomen in de kabinets
plannen voor de becijfering
van de onteigeningsprijs. Vol
gens de-CDA deskundige op
het gebied van de grondpoli
tiek prof. mr. P. de Haan,
wordt de onteigende boer dan
ook gediscrimineerd.
Speculanten
De Haan heeft echter nog een
tweede bezwaar. Speculerende
projectontwikkelaars blijven
buiten beschouwing in de wet.
Boeren die dan ook slim zijn
en hun grond tijdig aan derge
lijke instellingen verkopen
ontvangen minstens twee maal
zoveel als hun collega's die
door de overheid onteigend
worden. De Haan spreekt in
zijn kritiek daarom niet meer
van verkeerswaarde minus (in
feite uitkomend op gebruiks
waarde), maar gebruikswaarde
minus. Landbouwgrond wordt
als zodanig betaald waarbij
dan wel weer een aantal extra
nadelen in de prijsbepaling
zijn opgenomen.
De Raad van State lijkt nu
eenzelfde mening toegedaan.
Voordelen worden wel afge
roomd, maar nadelen niet. Bo
vendien worden twee prijzen
geschat, de verkeerswaarde en
de berekening van de finan
ciële voordelen als gevolg van
overheidsingrijpen die weer
moeten worden afgetrokken.
Derde punt van de Raad van
State, de rechter kan geen
kant meer op en moet aller-
hand waarden gaan inschatten
waarvoor geen maatstaven
zijn aangegeven. Premier Van
Agt lijkt dit alles nauwelijks te
raken. Al dit soort zaken zijn
vraagstukken voor onteige
ningsjuristen en geen politiek
probleem, zo deelde hij - vrij
vertaald - zijn gehoor na af
loop van de ministerraad van
afgelopen vrijdag mee.
Prof. De Haan toonde zich
voor de radio verheugd over
de mening van de Raad van
State. Ik had niet anders ver
wacht, ik had het zelfs ge
hoopt, zo stelde hij. Hij ver
wees daarbij naar de uiteinde
lijke opstelling van het kabi
net- den Uyl inzake de grond
politiek. Gebruikswaarde is
uitgangspunt waarbij negatie
ve ontwikkelingsschade
schade die de agrariër lijdt als
hij weet dat zijn grond in de
toekomst wordt onteigend en
hij geen of weinig investerin
gen meer pleegt - wordt opge
teld. Dit op basis van een
amendement van de ex-KVP
grondzakenspecialist L.A.M.
de Bekker, ingediend tijdens
het debat over de grondpoli
tiek waarop het kabinet-Den
Uyl in 1977 ten val kwam. Dit
voorstel ging toen volgens de
progressieven te ver.
Onzekerheden
Daarmee is het Kabinet er
echter nog niet. Ook op een
tweede onderdeel van de
grondpolitiek - de wet ver
vreemding landbouwgronden -
is er kritiek van de Raaa van
State. In dit wetsontwerp wor
den eisen gesteld aan de ko
pers van landbouwgrond en
ROME „De tijd van de il
lusies, toen men dacht de
problemen van onderont
wikkeling en verschillen
van opvattingen tussen de
diverse landen automatisch
te kunnen oplossen, door de
industriële en ideologische
modellen van de ontwikkel
de landen te exporteren, is
voorbij. Ook is de tijd voor
bij, waarin men het recht
van iedereen op voedsel
dacht te kunnen verzekeren,
door middel van schenkin
gen. Nu richt men zich op
een politiek, waarbij elk
land zich primair op zijn ei
gen wijze ontwikkelt".
Paus Joannes Paulus II zei dit
gisteren in Rome bij het begin
van de twintigste algemene
vergadering van de FAO, de
voedsel- en landbouworganisa
tie van de Verenigde Naties,
waarin 146 landen zijn verte
genwoordigd, door onder an
deren meer dan honderd mi-
Half miljoen
schade bij
Katwijkse brand
KATWIJK Een hevige
brand bij autospuiterij Sebel
aan de Valkenburgseweg
heeft naar schatting 500.000
gulden schade opgeleverd.
Om half zeven gisteravond
kreeg de politie de brand
melding binnen, vijf minu
ten later was de brandweer
ter plaatse, Ondanks het
snelle ingrijpen, had de
brand al grote schade aange
richt. Drie kwartier later
kon het sein 'brand meester'
gegeven worden.
Zeven auto's, die in de werk
plaats gespoten zouden wor
den, zijn totaal uitgebrand. De
werkplaats zelf is eveneens ge
deeltelijk uitgebrand. Er is bo
vendien aanzienlijke materiele
- schade. Door het ontploffen
van blikken tinner nam de
brand snel in hevigheid toe.
Over de oorzaak is vooralsnog
niets bekend.
nisters. Het was de eerste keer
dat de paus de FAO bezocht.
Hij herinnerde eraan, dat de
FAO de eerste intergouverne
mentele organisatie op wereld
niveau was, waarmee de Heili
ge Stoel diplomatieke betrek
kingen aanknoopte.
De paus, die zijn rede uitsprak
in het Frans, wees erop dat het
ernstigste en meest urgente
probleem van de wereld dat
van de honger is. Miljoenen
mensen worden daardoor di
rect in hun bestaan bedreigd.
Het is echter niet alleen be
gonnen om een technische,
maar ook om een fysieke en
spirituele ontwikkeling van de
volkeren. Op dit vlak kan ook
de kerk bijdragen aan het wel
zijn van de mensen. De paus
herinnerde in dit verband aan
het evangeliewoord: „De mens
leeft niet van brood alleen".
Citerend uit Genesis zei de
paus, dat de aarde toebehoort
aan alle mensen. Bij het tot
ontwikkeling brengen van de
aarde moet rekening worden
gehouden met de generaties
die na ons komen en die haar
leefbaar en vruchtbaar uit
onze handen moeten ontvan
gen.
De FAO had aan de gedele
geerden een rapport ter hand
gesteld, waarin stond, dat er
momenteel in de wereld vier
honderd miljoen mensen lij
den aan ernstige ondervoe
ding. Zelfs als het uiterste zou
worden gedaan ter opvoering
van de produktie van levens
middelen, dan zou het aantal
hongerenden tegen het jaar
2000, nog wel 250 miljoen be
dragen. President Kaoenda
van Zambia viel in een toe
spraak de „schaamteloze wel
vaart" in ontwikkelde landen
aan en waarschuwde, dat de
volkeren van de derde wereld
niet langer meer tot morgen
kunnen wachten om te eten.
„Zij willen nu voedsel heb
ben".
ETA ontvoert
adviseur
Spaanse premier
MADRID De Baskische af
scheidingsbeweging ETA
heeft gisteren gezegd, dat zij
Javier Ruperez, een belangrij
ke politieke raadgever van de
Spaanse premier Adolfo Sua-
rez, heeft ontvoerd en hem
niet zal vrijlaten, tenzij de re
gering amnestie afkondigt
voor Baskische gevangenen
en de politie uit Baskenland
terugtrekt
Een grootscheepse zoekactie
van de politie heeft niets opge
leverd. Meer dan 40 wegver
sperringen werden opgericht
en meer dan 100 mensen wer
den ondervraagd. Javier Ru
perez, een voormalijg diplo
maat, is lid van de regerende
Unie van het Centrum. Hij is
tevens een buitenland-specia
list, wiens ster volgens waar
nemers snel rijst.
DEN HAAG (ANP)
Oud CDA-fractieleider
mr. Willem Aantjes ziet
af van het voorzitter
schap van de Omroep
raad. Hij heeft dit giste
ren laten weten aan mi
nister Gardeniers van
CRM, die Aantjes voor
deze functie naar voren
schoof.
Mr. Aantjes, die vorig jaar de
Tweede kamer verliet na pu-
blikaties over zijn oorlogsver
leden, zegt op een benoeming
tot voorzitter van de Omroe
praad geen prijs meer te stel
len gezien de gang van zaken
rond die benoeming. De Om
roepraad had hem, op verzoek
van minister Gardeniers, uit
genodigd voor een gesprek
over zijn eventuele nieuwe
functie op 2 november. Toen
Aantjes voor de afspraak arri
veerde trof hij slechts een de
legatie uit de raad aan, die
hem meedeelde dat reeds een
standpunt was bepaald en dat
de raad geen gesprek meer
wilde. De conclusie van het
college was niet voor discussie
vatbaar. Aantjes zegt hieruit
de conclusie te trekken dat
een met hem gemaakte af
spraak niet is nagekomen en
dat een ministerieel verzoek is
genegeerd.
aan hun bedrijven. Daardoor
zou het aantal kopers moeten
verminderen waardoor de
prijzen van gronden zouden
dalen (veel vraag drijft im
mers de prijs op)
Behalve het feit dat in het
wetsontwerp grondverkopen
tussen familieleden (80 pro
cent van alle grondtransacties)
buiten beschouwing blijven is
de Raad van State gestoten op
een ander probleem. Hoe kun
nen boeren die hun bedrijf
omzetten in een NV of BV on
der de wet vallen. Een juri
disch -technisch probleem,
maar niet onbetekenend.
Bovendien lijken de effecten
van de wet onzeker. Meer aan
bod omdat boeren die hun
grond nu vasthouden ze ver
kopen omdat ze denken dat de
grondprijzen onder het regiem
van de wet gaan dalen, is mo
gelijk. De vraag kan ook toe
nemen van degenen die straks
volgens de wet geen gronden
meer zouden kunnen bemach
tigen. Aan de andere kant
kunnen kopers die onder de
wet toch wel op de grond
markt terecht kunnen, hun
aankopen tijdelijk uitstellen.
Allemaal onzekere factoren.
Factoren waarop ook het der
de onderdeel van de grondpo
litiek wacht: het voorkeurs
recht van gemeen i.en bij aan
koop van gronden.
Op 12 februari j.l. diende het
kabinet ook hier een voorstel
voor in, gebruikswaarde wordt
vervangen door verkeerswaar
de bij de prijsbepaling. Ook
hier wil het CDA de boer een
extra vergoeding geven omdat
er maar met één partner
wordt onderhandeld, namelijk
de gemeente. Van echte vrije
verkoop is geen sprake. Be
handeling van dit wetsont
werp hangt echter weer op de
wijziging van de onteigening
swet waarover de Raad van
State nu een vernietigend oor
deel heeft gegeven.
Gesloten cirkel
Kortom de cirkel in de grond
politiek is weer gesloten zon
der dat er utzicht bestaat op
een spoedige opening. De be
staande onzekerheid voor ge
meenten in de grondverwer
ving blijft bestaan, evenals
hoge grondprijzen die zij en de
boeren moeten betalen. Het
aangaan van schulden en le
ningen (denk aan jonge boe
ren) gaat dan ook onvermin
derd voort.
CAREL GOSELING
WASSENAAR Omstreeks
het middaguur is gisteren
het postagentschap „Den
Deijl" aan de Rijksstraat
weg in Wassenaar een over
val gepleegd. De overvaller
vluchtte met zijn buit, onge
veer tweeduizend gulden,
vermoedelijk in een gereed
staande blauwe auto in de
richting van Leiden/Am
sterdam.
De man stapte tegen 7CVC
uur het postagentschap b en(j
en dwong de beheerster
dat moment de enig aanwüni
-onder bedreiging van ee erd
tooi tot afgifte van een ij
geld. Tot nu toe ontbreel ,el
spoor van de man, aldiuefi
Wassenaarse politie. Het jgn
gentschap aan de Rijkss,ku
weg is in de afgelopen iai am
diverse malen overvalle
beroofd.
edf
;ari
t ee.'
HI-FI STEREO
Kwaliteits-cassettedeck
Natuurlijk met Dolby, DC servomotor e
onverslijtbare permalloy opname/weer-
gavekoppen en ferriet wiskop.
30-17.000 Hz; uitschakelb. peak limiter.'
Catalogusprijs jB23r-
STERE0
CASS.DECK
j'ZO MAAR DROOGl
j Zo'n snelle centrifuge met
RVS trommel, veiligheids-
I deksel en een royale inhoud
n 3.5 kg wasgoed is bij
ECN toch maar ronduit
goedkoop.
CENTRIFUGE
marvnen
SHAVER
12 voorkeurzenders kiest u met
oplichtende tiptoetsen. Autom.
fijnafstemming met LED-indikatie.
Grote frontluidspreker.
Catalogusprijs: JW95T-
KLEUREN TV liMQfl
GF-572
MG en FM-stereo autoradio met mono/
stereo schakelaar en ingeb. stereo
cassettespeler. Volume-, toon- en balans
regelaars. Incl. Philips boxen EN8339.
Catalogusprijs: ,504^
STEREO AUTO-
RADIO/CASS.
VRIENDELIJKE WEKKER
Heel wat melodieuzer dan
bel: de heldere klanken vai
Geheel elektronisch, met sluimertoets.
Ook de prijs is zéér vriendelijk:
ELEKTRONISCHE
KLOKRADIO
wJSA'ch^
wordt droogl
Inhoud 4 kg.
Twee temp. instellingen; schakelklok tot
120 min. met 10 min. antikreukafkoeling.
Patrijspoort beveiligd.
Cat. prijs
thermostaat, tijdschakelaar en verstelbare
ruit. Met komplete grill-uitrusting.
Catalogusprijs: _Z9fc«r
GRILL-
BAK0VEN
Meer den 40 filialen in Nederland. In uw regio:
O Leiden: Nieuwe Rijn 32 Tel. 071-132900
Ook: Krebbers Jaarsma, Alphen a/d Rijn, Van Boetselaerstraat 8, Tel. 01720-92900.
Betrouwbaar, coulant en ECN laat geen dag verloren Door de grote aantallen koopt ECN
punktueel met de kracht van gaan bij het opheffen van in voor de laagste prijzen. iy
een enorme organisatie. onverhoopte storingen. 't Voordeel is voor u! M"-
BINNENLAND/BUITENLAND
ONZEKERHEID BLUFT VOORTDUREN
LEIDSE COURANT
DINSDAG 13 NOVEMBER 1979 PAGII