Meer tuinhouwonderwijs
in noord-oost Nederland
GROENTE FRgfrT
BL EMBÏSa B#LLEN
Kweker moet j jn
zelf veiling te kiezen
^MOOISTE ORCHIDEEEN TER WERELD
„KOMEN IN PAASWEEK NAAR ARNHEM
"NAftND EN TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 12 NOVEMBER 1979 PAGINA 11
BIJ BESTAANDE LANDBOUWSCHOLEN:
bo
MEN HAAG Een adviescommissie
het Landbouwschap samenwer-
ho ingsverband van werkgevers en
werknemers in de agrarische sector)
Q de directie landbouwonderwijs van
ji et ministerie van Landbouw gaat be-
li ien welke plaatsen in Noordoost-Ne
erland in aanmerking komen voor
e vestiging van een afdeling middel
aar tuinbouwonderijs (produktiesec-
j ar) aan een afzonderlijke middelbare
il; indbouwschool.
Iet gaat daarbij om Emmen en Zwolle.
Het advies van de commissie zal pas me
dio 1980 afkomen. De afdeling kan dan
ook pas in het scholenplan 1981-1983
worden opgenomen.
Dit blijkt uit nadere mededelingen van
het ministerie van Landbouw en Visse
rij. Eerder berichtte minister Van der
Stee dat geen van de lopende aanvragen
voor een afdeling middelbaar tuinhou
wonderwijs kon worden gehonoreerd
omdat zij niet aan kwantitatieve criteria
voldeden. De adviescommissie zal de mi
nister dan ook over aanvullende criteria
voor de beoordeling van vestiging advi
seren. Daarbij zal zeker ook het toe
komst-perspectief vor de afdeling een
rol spelen.
Wel is al een besluit genomen over de
vestiging van een afdeling middelbaar
tuinbouwonderwijs (dienstverlening) aan
de middelbare tuinbouwschool in Zende
ren. Deze afdeling is in het scholenplan
1980-1982 opgenomen. Een soortgelijke
afdeling is voor 1981-1983 in het scholen
plan opgenomen voor Hardenberg. Een
afdeling middelbaar tuinbouwonderwijs
(productiesector) is voor Groningen in
hetzelfde scholenplan opgenomen.
ISRAËLISCHE BLOEMKWEKERS SLAAN TOE
De toenemende druk van de Israëlische
bloemenkwekers op de gang van zaken in
de wereldmarkt en dus ook in Nederland,
wordt zo hier en daar zichtbaar.
Voor het veroveren van een nog groter
deel van de bloemenmarkt in Duitsland
zijn forse plannen in voorbereiding. De
Duitse handelaren blijken er niet onwel
willend tegenover te staan. Amerika, een
niet onbelangrijk bloemen importerend
land, besteedt eveneens veel aandacht aan
de Israëlische import.
In Nederland zijn bijzonder de kwekers
nogal beducht voor de toenemende con
currentie die men zoveel mogelijk in be
dwang wil houden.
Intussen blijken de Israëlische kwekers
reeds invloed uit te oefenen op de Neder
landse bloementeelt, die zich in gaat stel
len op de produktie van de concurrent.
Het zijn met name de Statice die reeds een
paar flinke stappen voorwaarts heeft ge
maakt, evenwel tenkoste van de min of
meer soortgenoot, de Iris.
Sinds de laatste jaren de invoer van stati
ce zich op de bloemenmarkt heeft doen
gelden, zien ook de Nederlandse kwekers
er een markt in. In maart, april en mei
van dit jaar werd ruim tien miljoen statice
aangevoerd tegen nog geen vier miljoen
in 1977. De import-statice bedraagt meer
dan elf miljoen en de eigen produktie is
ook dit jaar aanzienlijk toegenomen. On
geveer een derde van de in ons land aan
gevoerde statice werd via de veilingen
doorgezonden naar West-Duitsland.
Hiertegenover staat een terreinverlies
door de iris, die ook in enorme hoeveelhe
den wordt ingevoerd. Ook in het West-
land neemt de statice aan de CCWS een
steeds belangrijker plaats in.
Het gezamenlijk concurrentiegebied van
Israël en Nederland, West-Duitsland
speelt een zeer belangrijke rol bij de bloe-
menproduktie.
Blijkens het verslag van de Niederrheini-
sche Blumenvermarktung N.B.V. is men
daar over de gang van zaken in de eerste
helft van 1979 best tevreden. Op de nieuw
ingestelde markt in Neuss worden zowel
Nederlandse als Israëlische bloemen ver-
kocht'en men heeft kans gezien een uitge
breid bloemenpakket de kopers aan te
bieden, waardoor hun aantal is gestegen.
Een dergelijk geluid kan men ook op an
dere marktplaatsen in Duitsland horen en
voor het seizoen 1979-1980 wordt een uit
breiding van de Israëlische import met 10
tot 15 procent verwacht, doch wel met
verschil in bloemsoorten, vooral wat de
nieuwe variëteiten betreft. Daarvan wor
den genoemd de Spider-chrysanten, vio
lieren en nieuwe soorten anemonen. Isra
ël wil de stijgende afname vooral berei
ken middels gunstiger prijzen en beter
service waarbij men zich het sterkst zal
richten op de verkoopdagen dinsdag en
v.ijdag.
De Israëlische officiële export-organisatie
Agrexco ziet als mogelijkheden om de
markt in Duitsland te vergroten, door tij
dig te reageren op de marktvraag en
tweedens door verbreding van het assorti
ment, bijzonder wat anjersoorten betreft,
zoals van de Silver Pink, Red Baron en
Tony.
Agrexco meent dat de markt voor trosan-
jers in Duitsland met zeker 10 tot 15 pro
cent kan worden uitgebreid en voor be
paalde soorten rozen tienmaal zoveel kan
worden afgezet.
In Israël heeft men tot en met mei van dit
jaar te kampen gehad met te warme
weersomstandigheden voor de bloemen
terwijl daarna de prijzen te wensen over
lieten. De produktie bloeide te snel uit en
dat bracht schade aan de verkoop.
Medegedeeld is dat als gevolg van de har
de winter de meeste kwekers tien procent
minder hebben verdiend en als gevolg
van de inflatie het verlies zelfs tot dertig
procent is gestegen.
RUST NA EEN DRUKKE BLOEMENWEEK AAN DE CCWS
Een wat merkwaardige week in de aan
voer en omzet van bloemen en planten
aan de CCWS, hetgeen overigens niet als
een verrassing is gekomen. Na de topaan-
voeren in voorgaande week kon een wat
gematigder gang van zaken worden ver
wacht, welke niet eens zo slecht kan wor
den genoemd, mogelijk met een uitzonde
ring voor de rozen en freesia, die nog
steeds onder het niveau van vorig jaar
blijven. De situatie wordt duidelijk ge
schetst door het totale omzetcijfer van de
CCWS. Bij een totale aanvoer van
25.911.831 bos of stuks, slechts 15.000 mèèr
dan dezelfde week van het vorig jaar, was
het omzetbedrag 11.894.430,79 en dat
was rond de 50.000 gulden minder dan vo
rig jaar. Die lijn kan in het algemeen wel
worden doorgetrokken voor de diverse
bloemsoorten, maar liep voor de potplan
ten wel wat omhoog. Opvallend was de
sterke vermindering van de grootbloemi-
ge anjers met bijna de helft tegenover vo
rig jaar hetgeen gemiddeld een hogere
prijs van 45 cent tot gevolg had. De tro-
sanjers met bijna 3 miljoen handhaafden
zich, maar de gemiddelde prijs van 41 cent
was twee cent lager dan vorig jaar. Niette
min kunnen de prijzen voor beide soorten
redelijk worden genoemd. De aangevoer
de hoeveelheden gerbera, rozen en irissen
lagen wat hoger hetgeen van weinig in
vloed was op de prijzen. Geheel anders is
het met de rozen waarvan de prijzen nu
reeds enkele weken beneden die van vo
rig jaar liggen. Dat de prijs van irissen
daalde is gezien de grotere aanvoer niet
onbegrijpelijk. Ondanks een aanvoer van
bijna 4 miljoen blijven de freesia's toch
beneden het totaal van vorig jaar maar
bracht wel een iets hogere prijs.
Als totaal kan er voor de CCWS van een
redelijke week, zowel wat aanvoer als
prijsontwikkeling worden gesproken.
Wat gemiddelde prijzen zijn: Amerikaanse
anjers 45 (v.j. 29), trosanjers 41 (43), anthu-
riums 1,32 (1.30), snijgroen 14 (15), jaar-
rond troschrysanten 44 (39), idem geplo
zen 69 (69), normaal 54 (56), freesia 29 (22),
gerbera 57 (55), gladiolen 11, irissen 21
(25), leliekelken 71 (60), lelietakken 42
(50), cymbidium groot 78 (1,10), idem klein
22 (25), grote rozen 41 (51), idem klein 30
(34), sonia 28 (33), belinda 28 (33), red gar-
nette 19 (23), tulpen 25 (38).
Verder waren er nog wat import-anjers
met prijzen van 28 tot 42, kleinbloemige
import-rozen 27 tot 39. De geïmporteerde
statice uit Israël nam aanzienlijk toe en
bedroeg 16.525 met prijzen die varieerden
van 48 tot 87 cent. Opvallend is dat de
potplanten flink aan bod kwamen, een to
tale aanvoer van 465.475 tegen 464.708 in
dezelfde week van het vorig jaar. Het
prijsbeeld verliep niet ongunstig. De poin-
settia begon zich ruimer te demonstreren
en wijzen in de richting van naderende
kerstdagen. De belangstelling voor dit
soort bij de handel is bevredigend. Begin
van de week gaf een duidelijke reactie te
zien op de overladen markt van voor
gaande week. doch geleidelijk aan kwam
de normale handel weer op gang.
Er kan voor deze week een verdere afna
me worden verwacht in het aanbod van
Amerikaanse anjers en de trosanjers ter
wijl ook de rozen beperkter zullen zijn.
Van chrysanten en irissen kan een stabie
le aanvoer worden verwacht. De import-
bloemen deden het nog rustig aan met een
totaal van ruim 100.000 bos of stuks het
geen zoiets van 10.000 méér was dan vorig
jaar. Maar het omzetbedrag lag met een
totaal van 62.650 toch tienduizend gul
den lager. De VBN zal woensdagmiddag
21 november in Aalsmeer een algemene
vergadering houden waarin onder meer
de begroting voor 1980 aan de orde komt
en voorstellen voor subsidie aan de proef
tuin in Aalsmeer en Vleuten voor het we
tenschappelijk onderzoek.
BOLLENHANDEL OP LAAG PITJE
n£ BESTUUR VERENIGING BLOEMENVEILINGEN:
)EN HAAG „Het beperken van
anvoerders aan veilingen tot uitslui-
w. end degenen, die tot het eigen of ei-
Kai enlijke produktiegebied behoren en
eraa jej daarbuiten mogen optreden, is
??c njuist en in vele gevallen zelfs strij-
ig met het belang van de kwekers."
'Jln het recente verleden is meermalen
veilingkringen opgemerkt, dat een
eiling zich bij het aannemen van leden
f aanvoerders dient te beperken. Bo-
U,.zaendien bestaan er historisch reeds vele
aaio entallen jaren bij enkele veilingen ban
en met telers buiten het eigenlijke pro-
uktiegebied. Een exacte omschrijving
daian dat gebied valt moeilijk te geven.
.ls voorbeeld kan gelden dat voor een
especialiseerde potplantenkweker in
jrdeien gebied met hoofdzakelijk snijbloe-
uari pen geen goede afzet voor zijn produkt
isenië vinden is. Verder kan voor een pro-
ontlukt van een betekenend kwantum, als
itten|evolg van specialisatie, geen redelijke
onbefzetmogelijkheid bestaan. Een kweker
lie enoet de mogelijkheid bezitten om uit
[aat Irije wil te kiezen voor een buiten het
e scligenlijke produktiegebied gelegen vei-
g rijjng. Even zo goed als de stelling wordt
irderjfgewezen, dat een veiling zich in feite
als ïioet beperken tot het eigen produktie-
de tebied, wordt de stelling afgewezen dat
lke veiling zonder meer recht heeft
vaar dan ook leden of gastaanvoerders
an te trekken."
Vodie
m
"^eze uitspraken zijn onlangs opgestelcf
oor het bestuur van de Vereniging van
>r (loemenveilingen in Nederland (VBN).
n het kader van het veilingwezen en
'ooral ook met het oog op de goede on-
lerlinge verhoudingen tussen de veilin-
en, werd het nodig geacht -om tot een
p lgemene uitspraak te komen. Reeds in
L Ie oprichtingsjaren van de VBN werd Afwijzend
jen systeem van ballotage toegepast voor
iet toelaten van nieuwe leden en aan-
'oerders. Bij dit systeem werden door de
Bij een veiling met hoofdzakelijk snijbloe
men is het soms moeilijk voor een pot
plantenkweker zijn produkten goed af te
zetten.
veilingen aan het secretariaat de nieuwe
aanmeldingen doorgegeven, waarvan de
overige veilingen in kennis werden ge
steld. Indien een bepaald lid al elders
was ingeschreven, werd door de betrok
ken veiling op de inlichting gereageerd.
Het wordt gewenst geacht door het VBN
dat de veilingen zich, in het belang van
veilingen en leden, aan deze gedragsre
gels houden. De veiling is namelijk geen
doel doch een middel om de belangen
van de kweker te dienen.
Opgemerkt wordt echter dat aan de ex
ploitatie van de moderne veilingen der
mate hoge financiële kosten zijn verbon
den, dat algemene regels noodzakelijk
zijn.
Scherp afwijzend blijkt het VBN-bestuur
te staan ten opzichte van een acquisitie
van leden buiten het eigenlijke produk
tiegebied dat in sommige gevallen ook te
omschrijven is. Anders dient het aan
trekken van leden en aanvoerders uit
drukkelijk te worden verboden. De bij
het VBN aangesloten veilingen dienen
erop te letten dat hun personeelsleden
zich aan deze regel houden.
De functie van een contactpersoon voor
een veiling is voor vele veilingen van
wezenlijke betekenis geworden omdat
door de grotere afstanden tussen veiling
en aanvoerder, dit laatste niet alleen ge
ografisch gezien, steeds meer problemen
ontstaan over sortering, verpakking, ad
ministratie en dergelijke, die dan op
meer persoonlijke wijze dienen te wor
den opgelost. Indien de nadruk echter op
de ledenwerving komt te liggen, is het
veilingbestuur op de verkeerde weg, al
dus het VBN. Uitdrukkelijk dient te gel
den, dat een contactpersoon uitsluitend
binnen het eigenlijke gebied van een
veiling ongevraagd aspirant-leden of
aanvoerders informaties over de veiling
mag verstrekken. Buiten het' eigen
werkgebied is dat nadrukkelijk verbo
den. Een dergelijk bezoek mag alleen
worden gebracht, indien het verzoek
daartoe van een aspirant-lid of aanvoer
der uitgaat.
Relaties
Alvorens tot inschrijving over te gaan
moet de veiling informeren of reeds re
laties met een andere veiling bestaan.
Indien er bepaalde verplichtingen jegens
een andere veiling bestaan moet toela
ting van betrokkene worden geweigerd.
In de thans voorgestelde gedragslijnen
komt nadrukkelijk naar voren dat bij in
schrijving van nieuwe leden van de in
schrijvende veilingen de goede trouw
wordt betracht, hetgeen ook geldt indien
een lid om bepaalde redenen zich van
een bepaalde veiling los wenst te maken,
waarbij, indien nodig, een uitspraak van
het VBN-bestuur kan worden gevraagd.
ded'hRNHEM In de Arn-
VJe"|iemse Rijnhal wordt in de
e baasweek van 2 tot en met
°or*y april 1980 onder de naam
Orchidee 80" een grote In
ternationale Orchideeën-
yaitentoonstelling gehouden.
lC., Tie organisatie daarvan is in
banden van de Koninklijke
ePP Vlaatschappij voor Tuinbouw
°Pp n Plantkunde met de mede-
p werking van de Nederlandse
)rchideeënvereniging kring
verP Arnhem en omgeving. Op dit
igenblik staat al vast dat be
halve Nederlandse kwekers
ook beroeps- en amateurk
wekers uit Frankrijk, Enge
land, België en West-Duits
land op „Orchidee '80" verte
genwoordigd zijn. Voorts lo
pen onderhandelingen met
kwekers uit de Verenigde
Staten en uit twee landen
waar de mooiste orchideeën
vandaan komen, namelijk
Indonesië en Suriname.
Er zijn momenteel ongeveer
37.000 soorten van de orchi
dee bekend. De tentoonstel
ling wordt opgebouwd door
de Arnhemse architect A. J.
van der Vet die al een fraai
ontwerp heeft gemaakt van
een natuurgebied waar ochi-
deeën het best tot hun recht
komen. Bij het aanleggen
van voorzieningen wordt pri
oriteit gegeven aan de toe
gankelijkheid voor gehandi
capte bezoekers.
Alle inzendingen worden on
derworpen aan officiële keu
ringen waarvoor uit binnen-
en buitenland deskundige
juryleden zijn aangetrokken.
Hoofdarrangeur W. Hazelaar
uit Zwolle is bereid gevonden
om het totaal aan inzendin
gen te rangschikken tot een
harmonische presentatie. On
geveer tweehonderd mede
werkers zijn straks nodig om
„Orchidee '80" vlekkeloos te
doen verlopen. Voor het oos
ten van ons land een unieke
gelegenheid om een zo grote
verscheidenheid aan orchi
deeën te zien op een groots
opgezette expositie.
Nieuwe
Sladoos
Precies een
week gele
den is bij de
groenteveilin
gen een nieu
we sladoos in
gebruik ge
nomen,
deze doos
kunnen, al
naar gelang
het gewicht
kleiner of
groter ls,
kroppen sla,
los of in poly-
zakjes wor
den verpakt.
De bloembollen-geleerden hebben het al
lemaal al uitgerekend. Zo maar volgens
Bartjens. En volgens de theorie van die
onsterfelijke heer Bartjens zullen er in de
cember veel minder bloeiende tulpen voor
de veilingklokken worden gereden. De
broeiers hebben voor deze periode, waarin
men uitsluitend de zwaardere (en dus
duurdere) maat bollen kan gebruiken, be
langrijk minder tulpenbollen gekocht dan
de laatste jaren het geval was, zo zeggen
de geleerden en voor zover ze die bollen
wél hadden gekocht, hebben zij zich ge
haast ze deze zomer weer te verkopen aan
exporteurs die er om zaten te gillen en be
reid waren een beste prijs te betalen. Dat
zou volgens de geruchten óók opgaan voor
de cultivar Apeldoorn die in december het
hoofdbestanddeel van de tulpenschotel
uitmaakt. Acht van de tien aangevoerde
karren bestaan uit deze rode Darwin hy
bride. Dat alles moet, zo zegt men, ook
van invloed zijn op de prijs. Minder aan
bod zal stellig resulteren in hogere prijzen.
Opsteker
Wel, laten we hopen dat de profeten ge
lijk gaan krijgen. De broeiers kunnen na
de trieste resultaten in de afgelopen win
ter best een opsteker gebruiken in de
vorm van hoge prijzen. Dat kan trouwens
voor de handel in bollen ook alleen maar
heilzame gevolgen hebben.
Op het moment staat de bollenhandel
voor levering in de zomer van 1980 op een
laag pitje. Verontrusting behoeft dat nu
ook weer niet te verwekken, want in de
maand november plegen niummer veel
koopbriefjes te worden geschreven. Dan is
de handel altijd al zo dood geweest als de
befaamde pier. Natuurlijk kan men be
paalde soorten die sedert jaar en dag
schaars zijn ook vandaag wel verkopen
voor goede prijzen. Neem de dubbele
vroege tulpen, neem de witte en diverse
gele cultivars. Maar het wordt wel anders
als men grote bonnen Apeldoorn een baas
wil geven, want daar heeft de handel van
daag een hoofse minachting voor. Voor
1980 worden voor de twaalven prijzen ge
boden die in de koers van 6.per 100
liggen en dat lijkt natuurlijk nergens op.
De meeste kwekers willen voor die prij
zen dan ook geen zaken doen.
Een minder mooi verschijnsel is dat de
luie gang van zaken in de Apeldoorns ook
invloed uitoefent op de handel in enkele
andere cultivars. We denken bijvoorbeeld
aan de dieprode Prominence, waarvan
men de twaalven nu gemakkelijk kan ko
pen voor 12.per 100, terwijl twaalven
van Lustige Witwe inmiddels al op 9.25
zijn gekomen. Cultivars als Cassini, Char
les, Paul Richter e.d. zijn beneden de
10.gezakt.
Hyacinten
Wat de hyacinten betreft: de zgn. bedden-
handel komt goed op gang en de handel is
bereid goede prijzen te besteden. Daaraan
is de vlotte gang van zaken in de afgelo
pen zomer natuurlijk niet vreemd. Daar
komt nog bij dat vele kwekers zich door
de beste prijzen hebben laten verleiden
om ook maten te verkopen die men nor-
In december minder bloeiende tulpen
maliter in oktober in de grond stopt.
Daarom wordt een kleine krimp van het
hyacinten-areaal voor 1980 zeker niet tot
de onmogelijkheden gerekend. Ook dat
betekent een extra stimulans.
Narcissen
Bij de narcissen loopt het minder vlot,
vooral als men een kraam grootkroningen
wil verkopen. Van die rassen liggen de
prijzen een heel eindje beneden die van
dit jaar. Voor gele trompetten bestaat wel
belangstelling en wat werkelijk „lekker
loopt" dat zijn de kleinbloemige tuinnar-
cissen. Dreumessen als de cyclamineussen,
February Gold en Tête a.Tête doen beste
prijzen en ook de jonquille Baby Moon -
ongelooflijk goed houdbaar op het water! -
vindt graag kopers.
Intussen is de planterij van de voorjaars-
bloeiende bolgewassen ook weer achter de
rug. Een béétje kweker heeft de mogelijk
heden die het prachtige weer van oktober
bood met beide handen aangegrepen om
de bollen snel in de grond te krijgen. Na
tuurlijk zijn er altijd die achteraan komen
sukkelen, en die zullen vermoedelijk ook
half december nog wel aan het planten
zijn. Maar de goede kwekers zijn nu klaar
en hebben de bollen ook onder dek.
De gladiolenkwekers die meenden dat het
fraaie najaarsweer ook in november zou
aanhouden, zitten inmiddels met de ge
bakken peren. Het rooien met zware ma
chines op kleigronden gaat snel mits alles
maar goed droog is. Na de plensbuien van
deze week ging het allemaal veel minder
vlot en brengt men veel meer klei in de
schuur als wel wenselijk is. Ook hier
geldt: de telers die de gok niet hebben ge
nomen. hebben hun kramen er voor een
groot deel uit en kunnen dus rustig sla
pen. Maar wie nu nog vele bunders moet
rooien zal vermoedelijk 's nachts wel on
rustig in zijn sponde liggen woelen...
