weekpuzzel door dr. Pluizer fotografie CKiiA postzegels DENKSPORTEN/HOBBY oplossing vorige puzzel NR. 45 LETTERGROEPENPUZZEL vw 1 LEIDSE COURANT :r ZATERDAG 10 NOVEMBER De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn: Vijftien gulden: M. J. van de Ploeg, Hubrechtstraat 29, 2351 SC Leiderdorp. M. E. B. van de Meer, Gooiland 1, 2371 PK Roelofarendsveen. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. Door in elk vakje 2 letters in te vullen, kunnen woorden van navolgende betekenis worden verkregen. Horizontaal: 2 hengselmand; 3 li chaamsdeel; 5 niet-serieus per soon; 6 wandelplaats; 7 winters ver voermiddel; 8 klein wit bloempje; 9 onduidelijk; 10 luchtig gebakje; 11 vreemde taal; 13 vlot bij muziek stukken; 14 snelheidswedstrijd; 15 keerkringslanden; 16 siervogel; 17 stad in België; 18 spoedeisend; 19 graansoort; 20 gewricht; 21 Zuid- Amerikaans bergschaap; 22 naald boom; 23 oorsprong (fig.); 24 Rus sische munt; 26 niet meegaand; 27 Roemeense munt; 28 bij voorkeur; 29 huisdier; 30 orgaan; 31 zoete substantie; 32 wieling; 33 hals v.e. vuurpijl; 34 vrucht; 35 reinigings middel; 36 zangvogel; 43 listig (on gunstig); 44 donkerblauwe kleur; 45 niet fijn; 46 graansoort. Verticaal: grote vrucht; 2 vogel; 3 deel v.e. fiets; 4 telwoord; 6 kaart spel voor één persoon; 7 dun uit einde v.e. zweep; 9 toeleg om iemand erin te laten lopen (fig.); 10 reinigingsmiddel; 12 gelijke; 13 stof; 14 niet toebereid (van vlees); 16 kledingstuk; 17 insekt; 19 spijs; 20 boomstronk; 22 schrijfwijze; 23 gymnastiektoestel; 25 echtbreuk; 26 hoofddeksel; 27 binnenrand v.e. bil jart; 29 Europese taal; 30 woord voerder namens anderen; 32 natio naal gerecht in Marokko; 33 insnij ding; 35 waterbewoner; 36 tak van sport; 38 hinder; 39 vrouwelijk roof dier; 40 uitgestoreven vogelsoort; 42 palmmeel; 43 aardbeienmandje. Oplossingen onder vermelding van Puzzel 45 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. Misleiding Eind september werd in Oos tende de derde ronde van de Philip Morris Europa Cup wed strijden gespeeld. Er namen 108 paren aan deel, waarvan de helft uit België kwam. Daar naast opereerden 24 Neder landse paren (Tammens-Kirch- hoff behaalden een fraaie vijf de plaats) en 14 Poolse paren, van wie er zich zes bij de eer ste acht plaatsten! De deelna me uit de overige Europese landen was aan de magere kant, maar na de eerste zitting werd het veld aangevoerd door de volslagen onbekende spe lers Calin Gruia en Mihai Eli- nescu, met een score van 70%. Navraag leerde, dat ze uitge weken Roemenen waren, die momenteel in West Duitsland werkzaam zijn. Niet geheel onverwacht kon den ze hun positie in de vol gende zittingen niet handhaven en eindigden tenslotte op de 29e plaats. Het beste spel uit wat ze als „hun" zitting be schouwden, was het onder staande, waarin misleidend te genspel tot de magische +200 score leidde in plaats van de normale -90. V B 8 V 9 3 2 06 3 2 *V 8 4 ♦H965 w °HB5 wN0 10 7 2 *>864 O H 9 7 5 *B 10 6 5 2 A 9 3 A 4 3 A 10 7 O V B 10 8 4 H 7 Met allen kwetsbaar en zuid gever was het weinig opwin dende biedverloop: zuid 1 rui ten - noord 1 harten - zuid 1 SA - einde. Normaal komen de Roemenen met de vierde van boven uit tegen SA, maar Eli- nescu verkoos ditmaal de kla ver 2, die via de 9 van oost voor de heer van zuid was. De leider speelde nu ruiten vrouw, die Elinescu met het aas moest nemen. Hij vervolg de met klaverboer, noord de vrouw en oost het aas. Oost switchte nu naar schoppen, voor de heer van west. Elines cu incasseerde nu één klaver slag (de 10) en ging er met schoppen uit, waardoor de lei der nog meer de indruk kreeg dat de klaveren 4-4 zouden zit ten. De ruitenkleur werd nu vrijges- peeld en toen oost met de heer aan slag kwam, speelde hij (zeer goed) harten na. De leider kan nu natuurlijk harte naas nemen en zeven slagen maken, maar de verleiding was in een parenwedstrijd te groot om niet een kleine te leggen in de hoop op een overslag. Hierna stortte echter het dak in: west nam met de heer en incasseerde nog twee klaver slagen voor twee down. Objectief gezien is de speelwij ze van zuid natuurlijk (te) ris kant, want ook als de klaveren 4-4 zitten dreigt er een down slag als hartenheer mis zit, maar met het eenvoudigweg oprapen van de beschikbare slagen wint men slechts zelden een parentoernooi. Inmiddels is ook in Amsterdam een ronde van het Europa Cup toernooi gespeeld. De Rotter dammers van Eijck-Wolfenda- le, van wie tot nu toe weinigen hadden gehoord, legden be slag op de eerste plaats! Veel voudig winnaar Manhardt gaf voor het eerst acte de présen- ce en eindigde van Voglsang als derde. Van hem zullen we ongetwijfeld nog wel meer ho ren. WiersmaGantwarg (2) De ommekeer in de tweekamp WiersmaGantwarg kwam in de tiende partij, halverwege de match om de wereldtitel. Het was een partij, waarin Wiersma door een diep berekend offer een schitterende winst boekte. Weliswaar had Gantwarg on getwijfeld de remise binnen bereik, maar toen hij zijn schijf voorsprong niet op het juiste moment inleverde, was Wiers ma er als de kippen bij om de stand op 11—9 te brengen. Wiersma—Gantwarg: 1. 32— 28 18—22 2. 37—32 12—18 3. 41—37 7—12 4. 46—41 1—7 5. 34—30 20—25 6. 30—24 19x30 7. 35x24 14—20 8. 33—29 22x33 9. 39x28 18— 22 10. 38—33 10—14 11. 43—39 4—10 12. 42—38 16—21 13. 31—26 11 16 14. 48—43 14—19 15. 40—35 19x30 16. 35x24 9—14 17. 45—40 14—19 18. 40—35 19x30 19. 35x24 10—14 20. 44—40 14—19 21. 40—35 GANTWARG WIERSMA 19x30 22. 35x24 5—10 23. 39—34! Een nieuwigheid van Wiersma in een al duizend keer gespeelde opening 23. 10—14 24. 43—39 7—11 op 14—19 immers 28—23! 25. 50—44 12—18 26. 36—31 22—27!? 27. 31x22 18x27 28. 41—36 14—19 hoopt op 44— 40? 19x30 40—35 om dan toe te slaan met 13—18 35x24 27—31 36x27 17—22 26x17 22x42 47—41 11x22 38x47 2—7 28x17 18—23 29x18 20x27 29. 37—31 19x30 30. 31x22 de strijd verplaatst zich van 24 naar 22. 30. 20—24 31. 29x30 15x24 32. 44—40 30—35 33. 34—29 35x44 34. 49x40 8—12 35. 29x20 25x14 36. 39—34 12— 18 37. 34—30 18x27 38. 40— 34 13—19 39. 34—29 2—8 40. 29—24 8—13 41. 47—42 38 zwart heeft niets aan zijn schijfwinst, wit staat beter en als Wiersma hier (zie diagram) 4237 speelt zelfs gewonnen. Hij hoeft niet bang te zijn voor 14—20 24x15 19—23 28x19 13x35 wegens 15—10 35—40 en wit zal winnen. En als zwart na 42—37 8—12 speelt, dan levert 30—25 19x30 25x34 een uitstekende stand op, bijvoor beeld: 14—20 34—30 13—19 30—25 20—24 37—31 12—18 31x13 19x8 32—28 8—13 (op 8—12 23—19 24x13 25—20 enz.) 24—30 19x8 30—35 8— 3 verhindert 35—40 door 32— 27, zodat zwart twee schijven moet offeren en verliest. 42. 33—29!? 8—12 en niet 17—22 26x17 22x33 32x21 16x27 (gedwongen, op 11x22 immers 42—37 24—20 14x23 38x9 11x22 9—3 8—13 3—20 en wit lijkt te gaan winnen 43. 42—37 12—18? hier verspeelt zwart de remise door 27—31 36x27 12—18 met de dreiging 17^-22; 44. 28—22 17x28 45. 32x12 27—32 46. 37x28 13— 18 47. 24x22 21—27 48. 22x31 16—21 49. 26x17 11x35. Hier op is Gantwargs hoop, geba seerd, maar Wiersma speelt nauwkeurig naar winst 50. 12—8 35—40 51. 8—2 40— 44 52. 31—27 14—20 damha- len was direct verliezend. 53. 38—33 20—25 54. 33—28 6—11 55. 2x16 25—30 56. 16—7 30—35 57. 7—45 44— 49 58. 27—22 49—43 59. 22—18 43—39 60. 28—23 39—25 61. 23—19 en Gant warg geeft zich gewonnen. Herfst: seizoen vol fotokansen Eigenlijk heeft niemand een excuus om het niet te doen. Want iedereen heeft in zijn om geving wel een polder, een bos of een park. En ieder kan, wandelend of fietsend, per auto of trein, de herfst ont moeten. Dan is het ook moge lijk om, genietend van kleuren en geuren, dat najaar vast te leggen met de camera. Er zijn mensen die denken dat ze met hun eenvoudige camera geen mooie foto's kunnen ma ken. Dat is dan een misver stand. Want geslaagde foto's hangen niet allereerst af van de mogelijkheden van een ca mera, maar van degene die hem hanteert. Het gaat erom de juiste motieven te vinden en die zo in beeld te brengen dat ze zo sterk mogelijk uitkomen. De herfst behoort zonder twij fel tot de meest fotogenieke seizoenen. Wie nu om zich heenkijkt zal dat ontdekken. Een laan met bomen, waar nog wat blad aan zit, de zaadbollen van bloemen in de tuin, een polderweg met kale populie ren, paddestoelen in het bos het zijn Evenzoveel voor beelden van herfstmotieven die het waard zijn om te wor den vastgelegd. Ook wie graag dia's maakt kan zijn hart ophalen. Een wande ling door bos of park geeft veel kansen om met een kleur rijke oogst aan dia's thuis te komen. Vooral als de zon schijnt, want dan zijn de bos sen op zijn mooist. Probeert het danook eens met wat te genlicht. Zolang de lichtbron zelf niet in de lens schijnt, kan dat verrassende resultaten op leveren. Ook de bekende „zonneharp", die ontstaat als de zon net door de nevels tus sen de bomen heendringt, kan een reden zijn om er eens vroeg uit te trekken. Wil men vogels fotograferen, dan loopt men het risico de dieren te verstoren. De proble men doen zich uiteraard vooral voor tijdens de broedtijd, maar het is altijd van belang te we ten welke voorzorgsmaatrege len te nemen zijn. De Neder landse Vereniging tot bescher ming van vogels heeft een boekje gemaakt met nuttige wenken en ideeën, dat bij de Vogelbescherming in Zeist kan worden besteld. Mist helpt „Als het mist, kun je geen fo to's maken", hoor je nogal Een simpel gegeven: een laan In een herfstig beu kenbos, een paar ruiters en een nevelige achter grond. De oorspronkelijke foto was breder: door een detail te nemen ontstaat het hoogopgaande effect van de bomen. eens zeggen, maar dit is niet juist. De wereld wordt, als er mist hangt, vaak heel bijzon der: achtergronden verdwijnen in de nevel, elementen op de voorgrond worden vaak zwart/witte kontouren, de we reld is klein en wazig. Let ook eens op de spinnewebben tus sen de struiken, kleine kunst werkjes, die zeker de moeite van een opname waard zijn als er iets tegenlicht is en een donkere achtergrond. En een tip die ook voor filmers waarde kan hebben: maak eens een serie opnamen van de vier jaargetijden en begin er nu mee. De werkwijze is erg simpel: u kiest enkele opname- plaatsen, bijvoorbeeld een hoek van een park, een deel van uw tuin of een bospaadje. Daar maakt u nu in de herfst wat foto's, dia's of filmopna men. Hetzelfde doet u, precies vanaf hetzelfde opnamestand punt, straks als het heeft ge sneeuwd. En in het voorjaar, als alles weer uitloopt, en in de zomer tijdens uitbundige bloei nog eens. Die series foto's of dia's van de vier seizoenen zijn, als ze over een jaar klaar zijn, een kostelijk bezit. Wie filmt kan er eon klein filmpje van maken. Het kan dan verle vendigd worden met beelden van bijvoorbeeld een kind of een huisdier, om de film de noodzakelijke beweging mee te Remise opeisen Eén van de partijen tussen Karpov en Kortsjnoj liep uit in een theoretische, door W. Rau- ser uitgeplozen remise een voorval dat veel opzien baar de, want zoiets komt in de praktijk maar zelden voor. Iets dergelijks overkwam Jan Tim man in Rio. Zijn partij tegen Velimirovic eindigde na twee maal afbreken in de onder staande stand: Zie diagram nr. 1, Wit: Ke6, Tf3, pion a2. Zwart: Kg8, Lb2, pion a3. Op de 77e zet is de laatste zet van zwart geweest: 77..., Lc3-b2. En dat is dan 13 zetten nadat er voor de laatste keer een stuk is geslagen of een pion is gespeeld. Nu schrijven de reglementen voor dat een speler remise kan op eisen indien er vijftig zetten zijn gespeeld van weerskanten, zonder dat er iets wezenlijks aan de stelling is veranderd, zoals b.v. een stuk geslagen of een pion gespeeld. Timman heeft hier dus nog 37 zetten over om de winst te forceren, gelukt hem dat niet dan is er de mogelijkheid voor Velimiro vic remise op te eisen. Nu is deze stand werkelijk voor wit (Timman) gewonnen, zoals Chéron in zijn boeken heeft aangegeven. Maar hij brengt daar stellingen bij die veel Vneer als die beruchte 50 zet ten kosten om de winst op het bord waar te maken. Nu is het wel frappant dat in het 1e deel van Chèrons Handbuch der Endspiele, onder nr. 511 111, op pagina 323 precies dezelfde stelling staat als hierboven af gedrukt. De stand is gewonnen voor wit, onverschillig welke partij moet zetten. Volgens Chéron wint wit door: 1 Ke7 en JKjNJsssss !k Bk L mmmjÊ i mjÊjm 2 Tg3+, waarmede hij de zwar te koning naar de rand drukte. De oplossing van Chéron van nr. 511 (Kf5, Tg3, pion: a2 te gen Kh6, Lb2, pion: a3 kost daar 24 zetten (24. Tc3xa3) en dat geeft de burger moed, wel licht gelukt het vanuit de dia gramstelling in 37 zetten. Boekbespreking: Keesing/Andriessen brachten uit: „In den eersten stoot pat" van Hans Ree. Een schaakboek met in hoofd zaak de inhoud van schaakru brieken die Ree met fijn gesty- leerde pen heeft geschreven. Weinig partijen en diagram men, maar vol van tekst die bijzonder fijn is om te lezen en veel bijzonderheden brengt, die elke schaakminnaar wil we ten. Wat de ietwat vreemde ti tel aan gaat (het lijkt er op dat die afkomstig is van een socië- teits-biljarter die niets van schaken weet). Ree maakt het waarom in het begin duidelijk en dan hebt u er vrede mee! Het is natuurlijk tegen mijn zere been dat Ree slechts en kele problemen aanhaalt en geen één studie. Ik beveel dit boek warm en van harte aan! Druk en uitvoering is als steeds van deze U. M. uitste kend! De prijs is 18,50. Een tweezet is het oplossing sobject voor dit boek als prijs, (zie diagram nr. 2). Wit: Kh5, Dc1, Tc3, Td2; pionnen: g2, g3. Zwart: Kh2. Voor dit miniatuurprobleem krijgt u één week oplossing stermijn. Het is tenslotte slechts een tweezet! Hier is een partij uit de eerste ronde van het toernooi in Rio. Het is een moderne laveerpar- tij, maar Balashov doet dat be ter en bovendien raakt zijn te genstander door een zwakke zet een pion kwijt: Wit: J. Ba lashov. Zwart: D. Saxs. 1 d2-d4, Pg8-f6 2. Pg1-f3, g7- g6, 3 L. c1-g5, Lf8-g7, '4. Pb1- d2, 0-0, 5. c2-c3, d7-d6, 6. e2- e4, Pb8-d7, 7. Lf1-e2, h7-h6, 8. Lg5-h4, e7-e5, 9. d4xe5, d6xe5, 10. 0-0, Dd8-e7, 11. Tf1-e1, Tf8-d8, 12. Dd1-c2, b7- b6, 13. Le2-f1, Lc8-b7, 14. Pd2-c4, De7-e6, 15. Pf3-d2, De6-g4. Deze uitval levert niet meer op dan de ruil vooi loper voor een paard, d< mes wordt daarna teruggi ven naar het centrum. Lh4xf6. Lg7xf6, 17. e3,Dg4-e6. Gedwongen, - 17... Dh5, 18. g4, kos dame. 18. Lf1-c4, De6-dé ta1-d1, c7-c6, 20. Pd2-f3,| e7, 21. Pe3-g4, Lf6-g7J Dc2-d2, b7-b5, 23. Lel Kg8-h7. (zie diagram nr. 3) Ijq De koningszet verzwakLs punt f7, beter was het paf verdrijven door 23... h5. Dl T mesruil die wit nu aa|ert heeft Saxs overzien. 24. Ln d6, De7xd6, 25. Td1xd6,,an( c5, 26. Td6xd8, Ta8xd8g s Lb3xf7, Pc5-a4, 28. Pgt- g6-g5, 29. Lf7-b3, Pa4xbLkt Pe5-f7, Td8-d7, 31. <kjei Td7-e7, 32. pf3-d4, Ptfe ti 33. Lb3xc4, b5xc4, 34. P^je Lb7-a8, 35. Pd8xc6, L^ue 36. Pd4xc6, Te7-e6,„S| Pc6xa7, Lg7xe5, 38. glja|| Kh7-g6, 39. Te1-e4, Kjoq( 40. Te4xc4, Te6-a6, 41.«^e c6... en zwart gaf op. Zijrf terstand is te groot gewq^, Op alle mogelijke manieren wordt ons op het hart gedrukt vooral zuinig te zijn met ener gie. De Westduitse PTT gaat zelfs een bijzondere zegel uit geven met als thema „Energie sparen". Deze zegel verschijnt op 14 november a.s. en heeft een waarde van 40 pf. Het motief bestaat uit een gloei lamp in een donkere ruimte, waarbij de lamp slechts voor de helft licht uitstraalt. De ze gel vertoont verder de ook voor ons duidelijke tekst „Energie sparen". Het ontwerp kwam van de hand van prof. Coordt von Mannstein uit Es sen en het drukken werd ver zorgd door het Grafisches Grossbetrieb A. Bagel te Düs- seldorf. Energie sparen op Duitse zegel Onze Oosterburen hebben voor 14 november naast deze zegel nog meer nieuws In pet to. Zo zal de gebruiksserie „Burchten en kastelen" wor den aangevuld met een zegel in de waarde van 60 pf. Op deze zegel ziet men het kasteel Rheydt, dat sedert 1923 dienst doet als museum. Deze zegel verschijnt zowel voor West- Duitsland als voor West-Berlijn en is rood van kleur. Ter gelegenheid van de 100e geboortedag van de Duitse schilder Paul Klee verschijnt op 14 november een bijzonde re zegel in de waarde van 90 pf. Als motief voor deze ze gel koos men voor een van de werken van Klee, en wel de aquarel „Vogeltuin". Paul Klee werd op 18 decem ber 1879 geboren als zoon van een Duitse vader en een Zwit serse moeder in een plaatsje nabij Bern in Zwitserland. Een jaar later vestigde het gezin zich in Bern zelf, doch in 1898 ging de jonge Paul naar Mün- chen ten behoeve van zijn te kenstudie. Paul Klee overleed op 29 juni 1940 te Muralto-Lo- carno na een langdurige ziek te. Het op de zegel afgebeelde werk werd door Klee in 1924 vervaardigd. De zegel werd ontworpen door prof. H.P. Schall te Keulen. De „14 november-reeks" van West-Duitsland wordt afgeslo ten met een zegel van 60 pf, gewijd aan de legendarische doctor Johannes Faust, aan wie de componist Gounod eert opera heeft gewijd. Faust moet hebben geleefd in de 15e eeuw en verwierf zich een naam als magiër. Volgens de overleve ring stond hij op goede voet met de duivel. Dit komt dan ook tot uitdrukking via de af beelding op de zegel. Men ziet Faust in een heksenkring, teza men met de duivel, naar een houtsnede uit 1616. De zegel werd ontworpen door Heribert Burkert uit Fulda en het drukken van deze laatste zegels was in handen van de Bondsdrukkerij te Berlijn. De jaarlijkse kerstzegels zullen eveneens op 14 november a.s. in de verkoop komen. Voor West-Duitsland gaat het om een zegel in de waarde van 60 plus 30 pf. De kerstzegel voor West-Berlijn heeft een waarde van 40 plus 20 pf. Deze toe slag is bestemd voor de finan ciële ondersteuning van een reeks van charitatieve instellin gen. Voor de afbeeldingen op deze zegels werd gebruik ge maakt van handschriften uit de 16e eeuw, afkomstig van de toenmalige cisterciënserabdij Altenberg nabij Keulen. De ze gels tonen „De geboorte van Christus" en werden ontwor pen door Peter Steiner uit Stuttgart. We blijven bij West-Duitsland, daar er op 11 oktober j.l. ook het nodige aan nieuwe uitgiften in de verkoop kwam. Op de eerste plaats zijn daar de jaar lijkse „Wohlfahrt"-zegels. Ook dit jaar bestaat de serie uit vier zegels, zowel voor de Bondsre publiek als West-Berlijn. Deze series hebben ieder dezelfde waarde, n.l.: 40 plus 20 pf., 50 plus 25 pf., 60 plus 30 pf. en 90 plus 45 pf. De zegels heb ben als motief de afbeeldingen van bladeren, bloesems en vruchten uit het bos. Voor de zegels van West-Berlijn werd aan de tekst „Deutsche Bun- despost" het woord „Berlin" toegevoegd. Het ontwerp voor deze zegels kwam van de hand i y .in l'.ilM Mvi:m r van Hella en Hans Schilfere uit Neurenberg. De toeslJvla deze zegels is bestemd! ee verschillende organisatie^ h zich bezig houden met d^erk zijnszorg. b it Ter gelegenheid van de de van de postzegel" verscheid. West-Duitsland een bijzofike zegel in de waarde van 6(|»nn 30 pf. Deze toeslag is stemd voor de „Stichting bevordering van de filat In 1980 organiseert deze] ting het 49e congres va F.I.P. (Fédèration Interna» Ie de Philatélie) dat in I gehouden zal worden. Del toont een uithangbord a stig van het poststation t heim in het Saargebid stamt uit 1754. Het betreft uithangbord kan men ma teel bewonderen in het J despostmuseum" te Fra| am Main. Ook deze zegel ontworpen door Hella en] Schillinger uit Neurenberi Dit West-Duitsland-ovej sluiten wij af met een zei de waarde van 60 pf. zl toeslag. Deze zegel brend drietal gedenkwaardige 7 onder de aandacht. Op d< ste plaats is het namelijl jaar geleden dat het "I senreglement" in Duil van kracht werd. Vervo r betreft het de „Loodsent in 1954 de Wet op het wezen van kracht wen motief is de afbeelding va loods, die aanwijzingen aan de roerganger op door hem beloodst seti vervlogen tijden. Voor de beelding maakte men g( van een gravure van Egoi uit Berlijn. Het ontwerp van de hand van Arthur hardt uit Aichwald-Aichsc Al de hier besproken werden gedrukt doof Bondsdrukkerij te Berlijn. dLgj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 26