YS ONMACHTIG BIJ
ANARCHIE IN IRAN
Tieners van Nicaragua
wacht sombere toekomst
kii
Vanillevla
hele liter tijdelijk
buitenland
Militaire actie uitgesloten
Gegijzelden in
San Salvador vrij
Margarinebelasting terwille van veeboer
Duitsland bindt
in bij
varkensconflict
Boliviaanse militairen
arresteren oppositie
*JA
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1979 PAGINA 11
TEHERAN Het aftreden van
het Iraanse kabinet heeft in Was
hington grote bezorgdheid doen
ontstaan, maar Washington heeft
weinig mogelijkheden om in
vloed uit te oefenen op de ont
wikkeling. President Carter heeft
tot dusver elke Amerikaanse mi
litaire actie ter bevrijding van de
gijzelaars uitgesloten, zo ver
klaarde zijn woordvoerder Jody
Powell gisteren. Maar inwilli
ging van de eis van de bezetters
van de Amerikaanse ambassade
in de Iraanse hoofdstad tot uitle
vering van de verdreven sjah,
wordt in Washington uitgesloten
verklaard.
Een woordvoerder van de Iraanse
studenten, die de ambassade bezet
houden, zei gisteren dat de Ameri
kaanse minister Vance na het aftre
den vari het kabinet kontakt had
opgenomen met de zoon van ayatol
lah Khomeini, met het verzoek als
bemiddelaar te willen optreden in
het kontakt met de studenten, maar
dit verzoek was afgewezen. Na een
onderhoud van Vance met presi
dent Carter werd echter een verkla
ring uitgegeven waarin wordt ge
steld dat „de VS garanties van de
Iraanse regering heeft gekregen, dat
de veiligheid van de Amerikanen
zal worden beschermd. Zij verwach
ten dat deze garanties zullen wor
den nagekomen". Een woordvoer
der van het ministerie van buiten
landse zaken verklaarde echter dat
door het aftreden van het kabinet
Bazargan het onduidelijk is wie be
voegd is om namens Iran te spre-
De moeilijke positie van de Ameri
kaanse regering bleek ook uit het
verzoek van Washington aan Paki
stan, Saoedi-Arabië, Libië en andere
islamitische landen om tussen de VS
en Iran te bemiddelen. De PLO-
vertegenwoordiger in West-Duits-
land, Abdullah Franghi, heeft be
middeling door de PLO aangebo
den. Secretaris-generaal Waldheim
van de Verenigde Naties wil even
eens bij de bemiddeling een rol spe-
De gevangenen, die met doodschie
ten zijn bedreigd in het geval van
een bevrijdingsactie met geweld,
maken het goed, volgens de bezet
ters. Zij zijn niet meer geblinddoekt
en geboeid, maar zij worden wel
scherper bewaakt. „We menen dat
het leven van de gijzelaars waarde
voller is dan het leven van een
sjah", aldus de bezetters die alle stu
denten in de wereld oproepen Ame
rikaanse ambassades te bezetten en
eveneens de uitlevering van de sjah
te eisen.
Het groeiend ongeduld van de Ame
rikaanse publieke opinie over het
uitblijven van een oplossing kwam
gisteren duidelijk tot uiting in de
commentaren van de grote Ameri
kaanse bladen, die hun verachting
over het gewelddadige regiem van
ayatolah Khomeini niet verhulden.
Een militaire actie wordt niet alleen
vanwege het belang van de gevan
genen uitgesloten geacht, maar ook
vanwege de niet te voorziene uit
werking op de Golfstaten. Voorlopig
rest volgens de dagbladen alleen de
hoop op een nieuwe aanspreekbare
regering in Teheran.
Leden van het Revolutionaire Volksblok in El Salvador bij het
verlaten van het ministerie van arbeid in San Salvador, waarin zij
een aantal mensen, onder wie een minister, in gijzeling hadden
gehouden.
SAN SALVADOR (AP) De regering van El Salvador en
linkse opposanten zijn gisteren tot een akkoord gekomen
over de vrijlating van de drie ministers en 27 functionaris
sen die in twee regeringsgebouwen werden vastgehouden.
De overeenkomst tussen leiders van het Linkse Revolutionaire
Volksblok (BPR) en afgevaardigden van de junta werd getekend
de ambassade van Nicaragua. Hiermee is een einde gekomen
de al twee weken durende crisis.
Een woordvoerder van beide groeperingen verklaarde dat een
overeenkomst tot stand was gekomen nadat de junta beloofd had
de prijzen van het openbaar vervoer, die vorig jaar waren ver
dubbeld, weer te zullen verlagen en dat er stappen zullen wor
den genomen om een einde te maken aan een aantal arbeidscon
flicten binnen de voornaamste industriële sectoren.
Gesprek Nederlandse
kamerleden met PLO
BEIROET Vier leden van de Nederlandse (Eerste) ka-
mercommissie van defensie (de CDA-ers Gooden en De
Gaay Fortman, Nagel (PvdA) en Van der Werff van de
WD) hebben gisteren in Beiroet gesproken met het hoofd
van het politieke bureau van de PLO, Kaddoemi.
ï)e vier Nederlanders spraken verder met Libanese parlementa
riërs en bezoeken morgen het in Zuid-Libanon gestationeerde
J^Nederlandse contingent van UNIFIL. Vervolgens reizen zij naar
Israël.
ADVERTENTIE
Alleen voor Melkunie- of Menken Landbouw produkten.
(Van onze correspondent Mare de
Koninck)
STRAATSBURG De kans bestaat
dat er een EG-heffing van één pro
cent op de productie van margarine
komt. Dit idee in vroeger jaren al
herhaaldelijk gestrand hebben de
Europese christen-democraten van
stal gehaald om een oplossing te be
spoedigen voor de grote zuivelover-
schotten van de EG-landen.
Een margarinetax zou op verschillende
manieren gunstig kunnen uitwerken.
De invoer en de verwerking van de
grondstoffen (plantaardige oliën en
vetten uit derde landen) zou worden
waarde om akkoord te kunnen gaan
met de begrotingsvoorstellen van de
Nederlandse socialist Dankert. Deze wil
onder meer met ingang van april vol
gend jaar een strafheffing van twee
procent leggen op de industriële melk
productie.
De te verwachten bezwaren tegen de
margarineheffing wil de CD-fractie
voorblijven met de regeling dat de hef
fing niet aan de buitengrenzen van de
EG wordt opgelegd, maar intern op de
productie. Voor de margarinegrond
stoffen wordt dan niet rechtstreeks een
tolmuur opgeworpen.
Overigens staat wel vast dat de straf-
afgeremd, de benarde EG-begroting
zou enige lucht krijgen en de prijs van
de margarine zou iets dichter in de
buurt van de boter komen. De consu
ment zal dan eerder geneigd zijn boter
in plaats van margarine te kopen, zodat
voor de melkproducten de markt wordt
vergroot. Onduidelijk was gisteren nog
of ook de binnenlandse productie van
veevoer uit de plantaardige oliën en
vetten (inclusief de belangrijke soja
boon) aan de tax onderworpen zou
moeten worden.
In de christen-democratische fractie
van het Europese Parlement is dit
voorstel gisteren ontwikkeld als voor
heffing op melk volgend jaar van de
huidige 0,5 naar 1,5 procent zal gaan. In
maart j.l. heeft de Europese Raad van
Landbouwministers al tot deze verho
ging besloten voor het geval dat dit jaar
de melkproductie in de EEG met meer
dan twee procent zou groeien. Intussen
is gebleken dat dit zal gebeuren.
De begrotingsvoorstellen van Dankert
voorzien echter in een belangrijke nu
ancering van het systeem van strafhef-
fingen. De grote melkproducenten zou
den twee procent of meer moeten gaan
betalen, de kleine boeren zouden daar
entegen met een nieuw sociaal struc
tuurbeleid extra geholpen worden.
BRUSSEL (ANP) Duitsland gaat een
eind maken aan de maatregel die de Neder
landse varkensvleesexport naar Duitsland
ernstig heeft belemmerd. De Duitse regering
heeft dat in een brief laten weten aan de Eu
ropese Commissie in Brussel.
De Nederlands-Duitse problemen op het gebied
van de handel in varkensvlees lijken met die
brief overigens nog niet geheel van de baan.
Duitsland heeft namelijk de eis laten vallen dat
ieder varken in Nederland op trychinen onder
zocht wordt voordat het naar Duitsland wordt
uitgevoerd, maar het zegt dat het de kosten van
een keuring in Duitsland op de Nederlandse
exporteur moet kunnen blijven verhalen.
Juristen van de diensten van de Europese com
missie bezien nu wat daarvan de consequentie^
zijn en of die eventueel strijdig zijn met het
EEG-verdrag. Sommige juristen menen dat die
strijdigheid met het Europese verdrag er inder
daad is en beroepen zich daarbij op eerdere ar
resten van het Europese hof van justitie. Ande
re juristen daarentegen vragen zich af of die ar
resten wel toepasbaar zijn op de huidige situa-
LA PAZ Het Boliviaanse le
ger is bezig met het aanhouden
van mensen, die van oppositie
gelichte kringen in La Paz ver
nomen. De nieuwe regering zou
een lijst hebben opgesteld met
tegen de nieuwe president, ko- de namen van honderden men-
lonel Natusch, worden ver
dacht. Dit is gisteren in welin-
In de straten
van La Paz
worden het le
ger en demon
stranten ge
scheiden door
een rookgor
dijn.
Terwijl de algemene staking in Boli
via langzaam verloopt, komen uit
steeds meer delen van het land be
richten over uitingen van verzet.
Hierbij zouden arbeiders en boeren
om het leven zijn gekomen. Op de
luchthaven van La Paz, waar een
groep diplomaten opgesloten zou
zitten, kwam het gisteren tot een
schietpartij tussen burgers en mili
tairen, waarbij tientallen mensen
werden gedood en gewond. Ook in
de sloppenwijken van de stad werd
geschoten. Ooggetuigen verklaarden
dat zij hebben gezien hoe militairen
ongewapende burgers, die de han
den in de lucht hadden gestoken,
neerschoten.
MANAGUA Tussen de ruïnes en
de puinhopen van het Rode Kruis-
ziekenhuis in het stadje Esteli lopen
drie jongens naar stukjes cement te
zoeken. Elk stukje wordt zorgvuldig
in een emmertje gedaan. Het is hun
manier om mee te werken aan de
wederopbouw. Stukjes beton en ce
ment kunnen gebruikt worden om
cement te maken. Met dat cement
kan men een begin maken met de
wederopbouw van het ziekenhuis.
Een groepje jongens en meisjes van
een jaar of vijftien heeft de weg die
naar de stad voert, versperd. Het is
een schokkende ervaring om gefouil
leerd te worden door gewapende tie-
De Nicaraguese jongeren zijn met hart
en ziel betrokken bij de gebeurtenissen
in hun land en identificeren zich volle
dig met het nieuwe gezag. Hun gewa
pende aanwezigheid valt op, niet alleen
omdat ze een essentieel onderdeel vor
men van de militia, maar ook omdat er
een paar maanden geleden bijna geen
jongeren in de stad te zien waren.
In de laatste fase van de oorlog kondig
de Somoza een „Operatie Herodes" af.
De Nationale Garde kreeg opdracht om
alle jongeren die maar enigszins ver
denking opriepen, te doden. Somoza
vreesde namelijk dat het allemaal po
tentiële guerrilla's waren. Duizenden
tieners vluchtten weg uit de stad en
sloten zich aan bij de guerrillabeweging
van de Sandinisten.
Van de jongeren die de 16 jaar gepas
seerd zijn zullen velen worden opgeno
men in het gewQne leger dat op het
moment wordt opgericht om het hoofd
te kunnen bieden aan een mogelijke
aanval van de verbannen Somoza-troe-
pen. Maar de toekomst voor de kinde
ren onder de 16 ziet er niet zo rooskleu
rig uit. Het zal waarschijnlijk nog jaren
duren voordat Nicaragua verwoest
door oorlog en bankroet door het jaren
lange wanbeleid van de ex-dictator
in staat zal zijn om haar burgers een
goede gezondheidszorg, een redelijk op
leiding en fatsoenlijke levensomstan
digheden te geven.
Er valt in Nicaragua geen ziekenhuis of
school te vinden die geen schade heb
ben opgelopen in de oorlog. De terug
trekkende troepen van Somoza hebben,
waar ze maar konden, vernielingen
aangericht. Alle wegen en bruggen en
het hele transportsysteem werden ver
woest; stadscentra en sloppenwijken
werden gebombardeerd tot er niets
meer over was.
Men heeft berekend dat er zo'n 6 mil
jard gulden nodig is voor de wederop
bouw van het land. Nicaragua staat
voor ongeveer 2,5 miljard gulden bij
het buitenland in het krijt. Toen de
nieuwe regering haar intrede deed, be
droeg de voorraad aan buitenlandse va
luta slechts 6 miljoen gulden. Het Inter
nationaal Monetair Fonds (IMF) heeft
alle eerder verleende kredieten inge
trokken, maar verwacht wel dat de
nieuwe regering de 22 miljoen gulden
die door Somoza werd geleend voordat
hij ten val werd gebracht, zal terugbe
talen.
Hulp komt langzaam
Het land heeft wanhopig behoefte aan
hulp. maar de hulpverlening komt
slechts heel langzaam op gang. Het
nieuwe bewind heeft net als andere
linkse regimes in Azië en Afrika, die
na een gewapende strijd aan de macht
zijn gekomen, moeite om de geïndustri
aliseerde landen in het Westen en de
internationale hulporganisaties tot
hulpverlening of zelfs maar noodrant
soenen te bewegen.
De Verenigde Staten hebben nimmer
gedreigd dat ze geen hulp zullen geven.
Naar verluidt hebben ze echter wel ge
zegd dat hulp alleen maar binnen zou
stromen als twee Amerikaans-gezinde
lieden, beiden aanhangers van Somoza,
in de junta zouden worden opgenomen.
Aan dit verzoek is door de Sandinisten
geen gehoor gegeven.
De argwaan van de Verenigde Staten
en de internationale kapitaalverschaf
fers op wie Nicaragua haar hoop heeft
gevestigd, nam toe toen er spoedig na
het beëindigen van de oorlog maatrege
len werden getroffen om het land te
herorganiseren. Plaatselijke banken
werden genationaliseerd, een stap die
werd toegejuicht door de Nicaraguaan
se zakenwereld, omdat er nu eindelijk
eens orde op zaken zou worden gesteld.
De chaos bij de banken die grotendeels
eigendom waren van Somoza, is enorm.
Al het land dat toebehoorde aan de So-
moza-familie (bijna 60 pet. van het to
taal) en ook de niet ontgonnen grond
van afwezige grootgrondbezitters is
eveneens genationaliseerd. Ontheemde
boeren en 300.000 trekkende landbou
wers zullen in groepjes verdeeld wor
den om het land collectief te gaan be
werken. Al het land blijft echter staat
seigendom.
De Verenigde Staten hebben inmiddels
een lening toegezegd van 18 miljoen
gulden. Maar toen een Sandinistische
delegatie in Washington aankwam,
werden ze door de pers .zeer vijandig
bejegend. Enkele Congresleden be
schuldigden Daniel Ortega, een gema
tigd leider binnen het Nationaal Sandi-
nistisch Bevrijdingsfront, ervan te zijn
getraind in Cuba. Ortega diende de he
ren vinnig van repliek: „Ik heb zeven
jaar en een maand in een gevangenis
van Somoza doorgebracht. Daar heb ik
mijn training genoten".
Toen de Verenigde Staten, weliswaar
met tegenzin, een lening hadden toege
zegd, kwam ook de Interamerikaanse
Ontwikkelingsbank (de IDB) met bijna
200 miljoen gulden over de brug. Met
het geld van de IDB kan het tran
sportsysteem hersteld worden en kun
nen koffiecoöperaties van de grond
worden geholpen.
Peru. Mexico en Costa Rica hebben
pakketten met eerste levensbehoeften
gestuurd; in eigen land zijn ze een'cam
pagne gestart om voedsel en dekens in
te zamelen ten behoeve van Nicaragua.
De EG zendt ook nog eens voor zo'n
8 miljoen gulden aan noodpakketten.
Maar deze internationale hulp kan de
nood niet voldoende verlichten. Per
dag heeft Nicaragua alleen al 300 ton
voedsel nodig.
(Copyright The Guardian)
(De schrijfster. Eve Hall. is medewerk
ster van een internationale hulporgani
satie en is net teruggekeerd uit Nicara
gua)
Brits schip
gezonken
LONDEN Voor de kust
van het Britse eiland Wight
is gisteren het 1.028 ton me
tende Britse vrachtschip
„Pool Fisher" omgeslagen
en gezonken. Van de 15 op
varenden zijn twee uit zee
opgepikt.
Twee lijken zijn geborgen.
Men vreest dat er geen overle
venden meer zijn. De twee ge
redden zeiden dat zij gewekt
waren met de mededeling dat
het schip zonk. Zij hadden
geen tijd meer gehad zwem
vesten aan te doen zodat zij in
zee gesprongen waren. Een
helikopterpiloot had beiden
ontdekt.
Motor DC-10
ontploft
CARACAS Tijdens het
opstijgen van het vliegveld
van Caracas is een van de
straalmotoren van een DC-
10 van de Spaanse lucht
vaartmaatschappij Iberia
maandagavond ontploft,
waardoor het toestel ge
dwongen werd weer te lan
den.
Geen van de in totaal 158
mensen aan boord raakte ge
wond. Bij het opstijgen ont
plofte de linkerstraalmotor en
vloog in brand. Boven de Ca-
raïbische Zee begon het toestel
hoogte te verliezen. De be
manning wist de DC-10 echter
onder controle te houden en
op het vliegveld neer te zetten.
Senaat achter
bouw atoomschip
WASHINGTON De Ameri
kaanse Senaat heeft de bouw
van een door kernenergie aan
gedreven vliegdekschip goed
gekeurd, waarmee een bedrag
van 2,1 miljard dollar is ge
moeid. President Carter was
van mening dat een dergelijk
schip niet nodig is.
Politie Brazilië
slaat stakers
kerk uit
SAO PAULO Eenheden
van de Braziliaanse politie zijn
gisteren een katholieke kerk
in Sao Paulo binnengedrongen
en hebben een- bijeenkomst
van de vakbond die daar werd
gehouden met behulp van
traangas en knuppels uit el
kaar geslagen. Vervolgens
trokken zij ten strijde tegen bij
fabrieken postende stakers in
een poging een eind te maken
aan de staking van metaalar
beiders, die al een week duurt
Denemarken
wil
geen
kernwapens
KOPENHAGEN De soci
aal-democratische premier
van Denemarken, Anker Jör-
gensen, heeft gisteren tijdens
ccn televisie-interview met
klem verklaard dat Denemar
ken niet gediend is van kern
wapens op zijn grondgebied.
Met betrekking tot het statio
neren in Europa van de (nieu
we) Amerikaanse kruisraket
ten en Pershing-II's zei hij dat
de Deense regering haar posi
tie nog niet duidelijk had be-
De NAVO-raad van perma
nente nationale vertegenwoor
digers heeft een rapport goed
gekeurd en doorgegeven aan
de NAVO-ministers van de
fensie en buitenlandse zaken
waarin wordt aangedrongen
op de installering in West-Eu
ropa van 572 middenafstands-
kernraketten.
ADVERTENTIE
Krantje uit en niets
op de buis? Pak
dan het postcode-
boek en noteer alle
adressen van familie
en vrienden mèt
postcodes. Wordt
het tóch nog een
nuttige avond.
Gebruik 'm goed.
pttpost