Bijgeloof kost Kennedy in 1980 stemmen
,Göbbels'
Nationaal
Front
veroordeeld
STEEDS MEER VERTROUWEN IN KLAVERTJES VIER EN KONIJNEPOOTJES
Mitsubishi. De Gestaalde Fbrfektie.
Majoor Eva den Hartog weer terug
Lijdensweg van
Cambodjaanse
BUITENLAND LEIDSE COURANT WOENSDAG 31 OKTOBER 1979 PAGINjJf
LONDEN Mar
tin Webster, de
propaganda-chef
van het fascisti
sche Nationaal
Front is gisteren
in Kingston in
het graafschap
Surrey veroor
deeld tot een half
jaar voorwaarde
lijke gevangenis
straf (proeftijd
twee jaar) en een
geldboete wegens
het aanzetten tot
rassenhaat.
In het partijblad
„Nationaal Front
Nieuws" had
Webster, berucht
om zijn racisti
sche geschriften
in mei en juni
van het vorig jaar
een rubriek ge
schreven waarin
kleurlingen in
een kwalijk dag
licht worden ge
steld. Martin
Webster probeer-
de, onder meer
met voorbeelden
van een slechte
behandeling door
niet-blanke art
sen in ziekenhui
zen, aan te tonen
dat een multi-ra-
ciale maatschap
pij niet kan func
tioneren. Een
jury, bestaande
uit zes mannen en
zes vrouwen acht
ten Webster
schuldig aan het
aanzetten tot ras
senhaat via deze
geschriften,
propagandaleidp
en organisa
van het Nation
Front beriep
in zijn verweer
de vrijheid
meningsuiting.
De rechtbank
Kingston was
dens het pro
omringd door
litiemannen.
Nationaal Fr
ters en leden
de anti-Nazib«
uit elkaar
den.
Cambodjanen mogelijk
naar Suriname
DEN HAAG Een functionaris van de Vere
nigde Naties vertrekt dezer dagen naar Para
maribo om met de Surinaamse overheid de mo
gelijkheden te bekijken van de opname van
Cambodjaanse vluchtelingen. Het zou in eerste
instantie gaan om een groep van 750 mensen.
Een vertegenwoordiger van het TEAR-Fund,
die dit kort voor het vertrek van majoor Eva
den Hartog naar Thailand zei, had het over on
derhandelingen, maar wilde hier verder niet op
ingaan.
Leiden Automobielbedrijf Oudshoorn B.V.. Rooseveltstraat 66, tel. 071 76 93 52
Levendaal 136 -138, tel. 071 -14 93 41/8912 29
(Van onze correspondent Bert van Vel
zen)
LONDEN Er hangt een stuk
bijgeloof over het Witte Huis, dat veel
Amerikanen zal bezighouden nu
Edward Kennedy president wil
worden. Volgens dat bijgeloof zal de
president die in 1980 wordt gekozen,
het Witte Huis niet levend verlaten.
Alle Amerikaanse presidenten die
sedert 1840 zijn gekozen in een jaar
eindigend op een nul, zijn ofwel
vermoord, ofwel aan natuurlijke
oorzaken overleden, voordat zij hun
ambtstermijn hadden voltooid.
Het begon met William Harrison,
gekozen in 1840, die tijdens zijn
inauguratierede een longontsteking
opliep en in 1841 stierf. Abraham
Lincoln, gekozen in 1860, werd
vermoord, evenals James Garfield,
gekozen in 1880 en William McKinley in
1900. De in respectievelijk 1920 en 1940
gekozen presidenten Warren Gamaliel
Harding en Franklin Delano Roosevelt
stierven, terwijl ze president waren, en
John Kennedy, gekozen in 1960 werd in
november 1963 vermoord.
De volgende president in deze
onheilspellende keten wordt in 1980
gekozen en men mag aannemen dat
bijgelovige aanhangers van Edward
Kennedy om die reden niet op hem
zullen stemmen. Ik heb dat verhaal in
1963, kort na de dood van John
Kennedy, gelezen en trof het opnieuw
aan in een eind oktober verschenen
boek „Superstitions" („Bijgeloof") van
Peter Haining (Uitg. Sidgwick and
Jackson).
Er zijn minstens een half miljoen
basisvormen van bijgeloof, die tot op de
dag van vandaag legioenen mensen in de
ban houden. Bijna geen mens voelt zich
kiplekker als hij onder een ladder
doorloopt en in het elegante Savoy Hotel
in Londen wordt een gebeeldhouwde
zwarte kat van stal gehaald om met
dertien mensen aan tafel te zitten. De
zwarte kat is in Engelang een
gelukssymbool.
Haining meldt dat Shakespeare
bijgelovig was en onder meer van
oordeel was dat zijn vierlionderdjarige
bed aanzienlijk had bijgedragen tot zijn
succes. Dr. Samuel Johnson stapte
steevast met zijn rechtervoet eerst uit
zijn huis, hij trad nooit op spleten tussen
straatstenen en hij tikte elke houten paal
aan die hij op zijn weg tegenkwam.
Benito Mussolini had een diepe vrees
voor „het boze oog" en hij weigerde
naast iemand te zitten die hij van deze
sinistere kwaliteit verdacht. Zelfs de
Hertog van Edinburgh, gemaal van de
Britse koningin, is er niet vrij van. Aan
het begin van een polowedstrijd klopt hij
zevenmaal op zijn helm, zodat hij
behoorlijk uit de hoek kan komen.
Het boek van Haining is bijzonder
onderhoudend. Niet alleen graaft hij alle
mogelijke vormen van bijgeloof uit, hij
verklaart bovendien waar de oude
wortels van dat bijgeloof gevonden
moeten worden. We weigeren met 13
aan een tafel te zitten, omdat de
Scandinavische god Loki de dood van de
geliefde Balder veroorzaakte op een
bijeenkomst van dertien mensen. Bij de
tewaterlating van een schip wordt een
fles champagne stukgeslagen tegen de
boeg als offer aan de onderwatergoden,
die in het grijze verleden alleen maar
genoegen namen met bloed. Een
geopende paraplu binnenshuis brengt
onheil, omdat de zonnegod zich daardoor
ernstig beledigd voelt.
Columbus wierp een pak speelkaarten in
de ziedende golven om de zeegoden een
plezier te doen en vandaag de dag heeft
de nuchtere Graham Greene een
bijgelovig ritueel nodig voordat hij aan
het schrijven kan beginnen. Soms komt
bijgeloof bijzonder goed uit: Hendrik
VIII was ervan overtuigd dat hij als
gevolg van hekserij verliefd was
geworden op Anne Boleyn. De dichter
Lord Byron was ervan overtuigd dat
vrijdag een ongelukkige dag was en hij
leverde het bewijs daarvoor om op
vrijdag te sterven.
Uit de schatkist van bijgelovigheid van
Peter Haining blijkt dat de omvang van
bijgeloof in deze eeuw eerder is
toegenomen dan verminderd. In 1907
stelde een professor aan de universiteit
van Californië een onderzoek in. waaruit
bleek dat bijna 45% van zijn studenten
tot op zekere hoogte iets in bijgeloof
zagen. Soortgelijke onderzoekingen in
latere jaren geven steeds hogere
percentages bijgelovigheid te zien. Otis
W. Caldwell verklaarde kort voor zijn
dood in 1947 dat hij ervan overtuigd was
dat ongeveer 90% van de Amerikaanse
bevolking aan vormen van bijgeloof
leed.
Bijgeloof is onuitroeibaar. Er worden in
Amerika zo'n tien miljoen konijnepootjes
per jaar verkocht die verondersteld
worden geluk te brengen. Op de Britse
eilanden komen er jaarlijks meer dan
een miljoen klavertjes vier op de markt.
En er worden nog heel wat hoefijzers
over de linkerschouder (de kant waar de
duivel staat) geworpen, soms met
dramatische gevolgen. De hoefijzers
dienen overigens met de open kant naar
boven te worden opgehangen, want
anders „loopt het geluk eruit".
Waarom mag men met een enkele
lucifer niet de sigaretten van drie
personen aansteken? Haining zegt dat dit
bijgeloof is voortgesproten uit de harde
werkelijkheid van de Boerenoorlog in
Zuid-A frika. De brandende lucifer gaf
de vijandelijke sluipschutter voldoende
tijd om te richten en de derde man te
doden. Een zeer oude vorm van bijgeloof
is dat voedsel, dat tegen de klok in is
geroerd, buitengewoon slecht smaakt, k
Uit de lege schaal van een gekookt ei
moet volgens een zeer oud bijgeloof de
bodem worden lekgeprikt omdat heksen
er anders mee de zee opvaren om
zeelieden dood en verderf te brengen.
Het is verder voornaam om te slapen <r
met het hoofd in zuidelijke richting, e/j,l
wakker geworden, niet aan de
linkerkant uit bed te stappen. Als dat L
laatste om een of andere reden toch n
moet (bijvoorbeeld omdat men aan de c
rechterzijde geconfronteerd wordt met
een muur) dan kan men onheil
vermijden door de rechtersok en -schoen
het eerst aan te trekken, aldus het
bijgeloof dat links tot het woongebied
van de duivel verklaart. En voor de grap
in een doodskist te gaan zitten, nou, dat\s
is erom vragen.
Superstitions is een leuk, rijk L,
geïllustreerd boek. Als men het gelezen i;
heeft is er geen enkele reden meer om
niet met het linkerbeen uit bed te ji
stappen. jj
Superstitions door Peter Haining j<
(Uitg. Sidgwick and Jackson, n
Londen).
Totale Economie in een ruime,
komfortabele gezinsauto.
De nieuwe Mitsubishi
Lancer is mooi. Harmo
nieus, strak en elegant. En
onder dat mooie uiterlijk
gaat bovendien een heel
verrassende auto schuil:
de nieuwe Mitsubishi
Lancer introduceert het
begrip Totale Economie,
Vergeleken met
auto's ligt zijn aanschafprijs
laag. Vergeleken met
andere auto's is zijn ver
bruik zeer bescheiden.
En uit jarenlange erva
ring is bekend dat een
Mitsubishi bijzonder weinig
onderhoud vraagt. Voor
een uiterst lage kilometer-
prijs komt u in het bezit van
een mooie en uitgesproken
ruime auto, die bij alle
veel luxueus
komfort biedt.
Mitsubishi's voor
uitstrevendheid in
techniek heeft daarbij
gezorgd voor tal van details
die u in vergelijkbare auto's
niet tegenkomt
LANCER:ZO
ISHE MOOI!
MITSUBISHI
t MOTORS CORPORATION
Maar die onontbeerlijl
zijn voor optimaal komfoi
vlekkeloos weggedrag
en maximale veiligheid, j
Wel een auto om heel
snel naar te gaan kijken.
En dat is gemakkelijk ge- f
noeg. Want alle Mitsubishj
dealers hebben de nieuwe
Lancer in hun showroom)
En dat zijn er maar liefi
182 in totaal. Vraagt u dan j
meteen naar de mogelijk i
heden voor gas-inbouw.
De nieuwe Lancer
wordt geleverd met
1200 cc, 1400 cc of 1600
motor, vanaf f 13.498,-
incl. BTW af Sassenheim. i
DEN HAAG Majoor Eva den Hartog is vanaf vandaag,
bijna drie jaar na haar geruchtmakende thuiskomst uit
Bangladesh, terug op het terrein van de directe hulpverle
ning, terug in de „actieve dienst". Gistermiddag om tien
over twee vertrok zij van Schiphol naar Thailand, waar zij
in het op de grens met Cambodja gelegen vluchtelingen
kamp Sakeow kwartier zal maken voor een medisch team
dat daar, onder haar leiding, vanaf volgende week donder
dag een half jaar lang de ergste nood van de aanwezige
40.000 vluchtelingen zal proberen te ledigen.
Eva den Hartog, in 1976 uit Bangladesh teruggekeerd en na strubbelingen
binnen het Leger des Heils over het al dan niet naar de derde wereld wil
len terugkeren voornamelijk actief op het gebied van de public relations,
heeft voor haar reis naar Thailand een voorlichtingstrip door de Verenig
de Staten onderbroken. Zij is door het Leger des Heils voor een half jaar
uitgeleend aan het binnen een consortium van hulpverlenende instanties
werkzame TEAR-fund. Dit consortium heeft de afgelopen weken al veel
voedsel, medicijnen en hulpgoederen naar het grensgebied van Thailand
en Cambodja gestuurd. Deze zendingen, waarvan de totale waarde meer
dan zeven ton bedraagt, zullen de komende weken worden voortgezet.
Want naast de honger, worden de duizenden vluchtelingen momenteel
ernstig bedreigd door ziekten. In Sakeow waar in totaal 80.000 vluchte
lingen werden verwacht, maar waarvan de helft (dood?) in Cambodja
achterbleef dreigen malaria, dysenterie en vooral cholera. Er zijn in to
taal meer dan 700 ernstig zieken en iedere dag sterven er vijftig vluchte
lingen.
Na aankomst in Sakeow gaat Majoor den Hartog voorbereidingen treffen
voor de komst van het uit zes verpleegkundigen, een arts, twee zieken-
verzorgsters en twee technici bestaande, volledig Nederlandse team. Naast
de directe medische verzorging bestaat een van de eerste taken van het
team uit het opzetten van een veldhospitaal met in totaal 100 bedden en
de inrichting van twee rijdende poliklinieken. Daarna wordt begonnen
met het neerzetten van tenten, die de 40.000 vluchtelingen, die nu nog in
de open lucht leven, van enig onderdak moeten voorzien.
Kort voor haar vertrek liet majoor Den Hartog weten, dat zij „weer echt
in het gevecht is". „Ik ga waar de nood is, waar moet worden geholpen",
zo zei zij. „Je wordt hier in Nederland", zo vervolgde zij, „doodziek van
de vragen of je een communist, een socialist of een kapitalist gaat helpen.
In Nederland maakt dat veel uit. maar wanneer je daar zit, vervalt het
onderscheid".
BANGKOK Een journalist van de
„Bangkok Post" heeft de levensloop van de
honderdjarige Duek Nhoo op papier gezet.
Het verhaal van haar uitputtende vlucht
door haar verwoeste vaderland vertelt
waarschijnlijk meer over de tragedie dan
alle cijfers. Zonder de hulp van haar twaalf
jaar oude kleinzoon zou zij ongetwijfeld om
gekomen zijn. De jongen zelf stierf kort
voordat zij Thailand bereikten. In het kamp
van Sakeow het kamp van Eva den Hertog
is de oude vrouw intussen weer wat op
krachten gekomen.
Haar lijdenstocht begon op 5 januari, toen
de eerste Vietnamese tanks de buitenwijken
van Phnom Penh binnenreden en de troepen
van Pol Pot uit de hoofdstad verdreven. Op
bevel van de Rode Khmers moesten de be
jaarden, de vrouwen en de kinderen zich on
der de terugtrekkende troepen mengen.
De tocht voerde hen door de vlakten, langs
moerassen en door de altijd groene jungle.
Tien maanden lang trokken zij verder, dag
en nacht, gekweld door de drukkende en
vochtige hitte, door de muskieten en de
bloedzuigers, door honger en dorst.
Duek Hhoo zag vele bekenden rond haar
sterven als dieren. Ook zij viel ten prooi aan
de uitputting, maar steeds weer stond haar
kleinzoon klaar om haar op de been te hel
pen.
Ze waren bijna aan de grens, toen haar jon
ge beschermer stierf. De oude vrouw staat
er nu helemaal alleen voor. Haar zonen wer-
s mm urn n den jang geleden bij het guerrillaleger van
Een jonge moeder wacht met haar kind in het kamp Sakeow Pol Pot ingelijfd en misschien zijn ook zij
bij de tent waar een reizend medisch team verzorging bood. °,m ieven gekomen. De hulpeloze
Toen zij aan de beurt kwam was haar kind overleden. d!" haar wTopTcmen" °P