Leidse Courant | 1979 | 29 oktober 1979 | pagina 11

GPCEÏ\3TE FRpST

BLÉËMEN B#)LLEN

Toch nog stijging van
verbruik bloemen en
planten te verwachten

AANMERKELIJKE VERHOGING VAN LASTEN

TULPENTEELT: ZAAK VAN „CLEYNE LUYDEN"

Overheid heeft
open oog voor
landbouwsector

Gezinnen kopen ongekend veel perkplanten

-AND EN TUINBOUW

MAANDAG 29 OKTOBER 1979 PAGINA 11

De touwtrekkerij om de aardgasprijs voor
de Tuinbouw heeft weer een ronde achter
de rug. De Gasunie heeft het Landbouw
schap over de streep getrokken tot 1 april
1980. Wat er dan staat te gebeuren is nog
een open vraag. Het betekent dus dat de
prijs per kubieke meter met ingang van 1
oktober 17,4 cent geworden is. De verho
ging van 1,5 cent per kubieke meter lijkt
zo op het eerste gezicht niet zoveel om het
lijf te hebben, maar als er naar de jaarkos-
ten gekeken wordt dan betekent dit weer
een aanmerkelijke lastenverhoging. In
deze ronde was er sprake van een extra
verhoging van 1 cent per kubieke meter.

Voor een bedrijf van 10.000 m2 betekent
dit een stijging van 1 gulden per m2, dus
f 10.000,- per bedrijf. Het valt te hopen
dat er niet zo'n extreme winter in aan
tocht is als vorig jaar het geval was, want
dan zullen deze kosten nog hoger komen
te liggen. Wat er per 1 april staat te ge
beuren is nog een onzekere zaak. Het is
wel zo dat de aardgasprijs in een steeds
sneller tempo stijgt en dat de zekerheden

over prijsafspraken zeer gering zijn. On
middellijk rijst de vraag: „Wat nu?"
Het is geen eenvoudige zaak om daar een
antwoord op te geven. Er wordt wel voor
gewaarschuwd om de stookteelten niet te
verlaten in verband met de concurrentie
positie met de omringende landen. Vroeg
heid werd tot op Jjeden altijd betaald en
er mag aangenomen worden dat dit zo zal
blijven. Een oplossing wordt er in de
Tuinbouw vooral gezocht in allerlei ener
giebesparingen. Dit blijkt vooral ook in de
vakpers die „bol" staat van de artikelen
over dit onderwerp. Hieruit mag men af
leiden dat de „zaak" serieus genomen
moet worden, vooral ook omdat de hogere
kosten van energieverbruik het inkomen
van de ondernemer gaan aantasten.

Er wordt gewerkt aan energiebesparende
kassen, waar al interessaten vorderingen
in geboekt zijn. Het is echter nog steeds
een zoeken naar de meest economische en
verantwoorde oplossing. Verder worden
er cultuurmaatregelen genomen, bijvoor
beeld het aanbrengen van kunststof folie
of energiedoek bij teelten, zoals bij de pa

prikateelt. Het is wel zaak om flink te re
kenen en alles goed op een rijtje te zetten,
want het is niet altijd gezegd dat de duur
ste oplossing de grootste besparing geeft.
In de huidige situatie gaat het spreek
woord van: „Een kat in het nauw maakt
rare sprongen" waarschijnlijk heel ge
makkelijk op. Het is niet zo erg als er rare
sprongen gemaakt worden, als ze maar
wel verantwoord zijn. Veranderingen ,op
allerlei terrein zijn al tot stand gekomen
en er komen nog steeds nieuwe verande1
ringen bij. Het is echter wel wenselijk dat
er genoeg tijd geboden wordt on« in een
overdacht tëmpo te veranderen. Het mag
niet zo zijn dat de aardgasprijs als een
soort revolver in de rug van de Tuinbouw
gehouden wordt. Het is verheugend om te
kunnen constateren dat de Tuinbouw een
bedrijfstak is waar niet zo gauw paniek
uitbreekt. Men blijft zoeken naar oplossin
gen en dat schept vertrouwen in de toe
komst, hetgeen hard nodig is. Vooral deze
instelling verdient al steun en begrip. Het
is alleen jammer dat de tijd het zal moeten
waarmaken, hopelijk hangt het hier niet
alleen vanaf.

CHRYSANT CENTRAAL IN BLOEMENAANVOER

Er is afgelopen week aan de CCWS een
voorzichtig begin gemaakt met het veilen
van rozen uit Israël. Van de grootbloemi-
ge soorten werden bijna 13.000 verhan
deld met prijzen van 32 tot 37, aanzienlijk
onder de prijs voor de Nederlandse rozen.
Van de kleinbloemigen waren er slechts
500 en de hoogsteonotering tot 33 cent
.bleef ook zeer matig. Tot.de importbloe-
men behoorden ook de statice; bijna 3000
met prijzen tussen 46 en 69 cent.

Als totaal lag de bloemenaanvoer bij de
CCWS met bijna 30 miljoen bos of stuks
ongeveer 4 miljoen hoger dan in dezelfde
week van vorig jaar. Dat gold ook voor de
potplanten die nog steeds in grote hoe
veelheden worden aangevoerd.

Afgelopen week werkte ook het „karren
plan" in de gebouwen van de CCWS en
gemiddeld werden iedere dag' 250 wagens
-benut en bloemen per wagen verkócht.
Dat kwam goed uit nu bijzonder ook de
trosanjers in grote hoeveelheden worden
aangevoerd, in totaal ruim 5 miljoen dus 2
miljoen^ meer dan in dezelfde week van
het vorig jaar. Geen wonder dat de prijs
onder die hoeveelheden had te lijden, ge
middeld 32 cent tegen 39 cent vorig jaar.

De Amerikaanse anjers bleven met rond
de 11/2 miljoen op vrijwel gelijk peil, het
geen ook met de prijs het geval was.
Intussen heeft het bestuur van de VBN
beslist er naar te streven in de maand mei
op alle vijf zaterdag te veilen omdat dan
de grootste bloemen aanvoer kan worden
verwacht.

Over dit hete hangijzer in de bloemenvei
lingen wordt nader overleg gepleegd met
de koopliedenorganisatie.De chrysant
stond afgelopen week centraal in de
CCWS. De prijzen lieten aanvankelijk
weinig te wensen over maar liepen tegen
het einde van de week terug. Voor de tijd
van het jaar bleef de aanvoer van trosan
jers hoog. Het totale omzetcijfer van de
CCWS bedroeg afgelopen week
13.075.210,59 bij een totale aanvoer van
30.770,615 bos of stuks tegen 11.908.884,
17 en aanvoer van 26.325.954 bos of stuks
vorig jaar. Wat gemiddelde prijzen zijn:
Amerikaanse anjers 41(v.j.42) trosanjers
32(39) anthurium 1,27(1,46 snijgroen 14(17)
jaarrond troschrysanten 53(45) idem ge
plozen 77(78) troschrysanten normaal
1,51(1,49) freesia 25(26) gerbera 47(47) gla
diolen 19(18) irissen 10(36) leliekelken
67(68) lelietakken 53(43) cymbidium klein

32(30) idem groot 97(1.00) sonia 30(43) be-
linda 27(29) red garnette 14(21)

Voor deze week mag worden verwacht
dat metn de nadering van de Allerheili
gen aanstaande zondag, de vraag naar
bloemen en in het bijzonder naar chrysan
ten groot zal zijn, waarmee de aanvoer on-
getwijfèld gelijke tred zal houden, zodat
het een echte bloemen week zal worden.
De potplanten, bijna 730.000 stuks, bleven
in prijs wat achter hetgeen overigens in
deze tijd van het jaar vaker voorkomt.
Merkwaardige gang van zaken in de
perkplanten met een aanvoer van bijna
12.000 tegen nauwelijks 1.000 in dezelfde
week van het vorig jaar. Het milde najaar
kan er een rol in spelen.

Vrijdag 2 novemer is er vanwege het
Proefstation in Naaldwijk een voorlich
tingsdag óver chrysanten, waarbij ook
wordt gesproken over houdbaarheid, ver
pakking en verzending. De vergadering
vindt plaats in De Kandelaar aan de Dijk
weg en begint des morgens half tien. Er
komen donderdag 1 november op uitnodi
ging van het 2e kamerlid mevr. Kooyman
vijftien Spanjaarden in de CCWS op be
zoek.

De heer Bukman wees er op dat de land
ing bouw zorgt voor 6 procent van de werk-
A gelegenheid en nog eens 6 procent indi-
Vreet via toeleveringsbedrijven en bedrij
ven in de dienstverlenende sector. In
een optelsom kwam hij tot een netto bij-
'k -drage van de landbouw van 8,7 miljard
I gulden aan de betalingsbalans.
Voorzitter Bukman constateerde dat de
ontwikkelingen in de landbouwtechniek
«.[geprikkeld worden door de industrie.
Maar tevens signaleerde hij met veront
rusting dat er ook in het oosten van het
land sprake is van landbouwactiviteiten,
die in handen zijn van de industrie. Vee
voederfabrieken die er zelf een grote
j varkensfokkerij op nahouden zijn niet
nieuw.

Met nadruk vroeg de CBTB-voorzitter
aandacht voor boeren en tuinders die óp
contractbasis werken. „Er is behoefte
aan een wettelijke toetsing omdat de
contractpartners.met de boer aan de'
ene klant en een groot lichaam aan de
andere kant niet in een juiste ver-
houhding tot elkaar staan". Verder
waarschuwde hij voor het feit dat de
ontwikkeling in de landbouwtechniek zo
gericht is op grootschalige produktie en
niet op kleinschalige bedrijven, die in
Nederland nog de hoofdmoot vormen.

De heer Bukman ging ook nog even in
op het inkomenspeil van de agrariërs,
dat volgens hem met name voor wat be

treft de kleinere bedrijven flink achter
blijft. Hij voegde daar nog aan toe dat
het vandaag de dag gezien de algehele
werkloosheid ook niét gemakkelijk is uit
de landbouwsector te stappen. Met het
gevolg dat de kleinere boeren blijven
voortmodderen. De kritiek op landbou
wers als zouden zij „dieren pesten §n het
landschap verpesten" wees hij van de
hand. „We moeten zakelijk en nuchter
blijven", zei hij, er nogmaals op wijzend
dat de landbouw een belangrijke pijler is
van de Nederlandse economie. In dit
verband meende hij dat een tentoonstel
ling als de Agrado, die overigens zater
dag voor het laatst geopend was, onmis
baar is voor met name de agrarische sec
tor.

UIT

ONDERZOEK
r| VOOR

er VEILINGEN
4 IN EUROPA
-I BLIJKT:

DEN HAAG Het ver
bruik van bloemen en plan
ten in Europa heeft welis
waar een vrij hoog peil be-
maar zal wanneer
wordt uitgegaan van een
poortgang van de economi-
tche groei, zij het op lager
liveau, in de toekomst toch
hog kunnen toenemen.

jtjDe omvang en de toename
dSan het verbruik tussen de
Afzonderlijke landen van Eu-
3i*opa verschillen sterk. De
•uctuur van de afzet beïn
vloedt het verbruik van bloe
ien en planten. Het totale
jloemen- en potplantenver-
in West-Duitsland is
velreweg het hoogst van alle
luropese landen. De West-
Duitse markt nam in 1977
taar liefst 37 procent voor
ijn rekening.

"rezien de sterke economi
se positie van West-Duits-
ind, die wordt gekenmerkt
loor een voortgaande groei
van het nationaal en besteed-
Jaar inkomen per hoofd,
vordt een voortgaande beste
ding voor bloemen en plan- 0

ten tegemoet gezien. Waar
thans Duitsland reeds de be
langrijkste plaats inneemt bij
de export van bloemen en
planten worden in de ko
mende jaren goede perspec
tieven voor de Nederlandse
export tegemoet gezien en zal
de Duitse markt de grootste
afzetmogelijkheid blijven ge-

Reclameactie

Dit is een conclusie van de
commissie voor structuuron
derzoek naar de afzetmoge
lijkheden voor de Nederland
se veilingen. Gesteld wordt
dat er aanleiding is voor een
verhoogde proportionele acti
viteit voor de afzet van bloe
men en planten, vanwege de
recente daling in volume van
het bloemenverbruik in
West-Duitsland.

Om die reden is onlangs be
sloten tot het voeren van
een reclameactie op de
Duitse TV en radio. Dat ge
beurt in samenwerking
tussen de Duitse Blumen-
werbung en de Nederland
se Bloembollenraad.

Deze campagne is gericht op
vergroten van de impuls-
markt voor bloemenverkoop
en vergroten van bloeme-
naankoop voor eigen ver
bruik. Niet dat bij de bereke
ning van de perspectieven
wordt uitgegaan van een ver
groting van de afzetmogelijk
heden, maar wel om een ver
dere daling van het snijbloem
menverbruik in Duitsland te
voorkomen.

SnijbL

oemen

Opmerkelijk is dat bij daling
van het snijbloemenverbruik
in Duitsland toch een aan
zienlijke stijging van het pot-
plantenverbruik valt te con
stateren.

De totale bloemen- en plan-
tenexport naar West-Duits
land zal volgens verwachtin
gen dit jaar met negen pro
cent toenemen.. Evenwel
wordt een geleidelijke terug
gang verwacht, die volgend
jaar tot zeven procent zal zijn
beperkt, in de .drie daarop
volgende jaren tot zes pro
cent en van 1984 tot en met
1987 tot vijf procent.

Deze berekeningen zijn mede
gegrond op een groei van het
per hoofd besteedbaar inko
men en de sterke positie van
de DM. Deze positie kan nog
worden beperkt door de
maatregelen van de West-
duitse regering tot het bevor
deren van de consumptieve
bestedingen.

De toename zal evenwel
worden beperkt door het
feit dat het bloemenver
bruik bij een hoger inko
mensniveau procentueel
toch minder sterk stijgt
dan het besteedbaar inko
men. Een belemmerende
factor voor de export naar
West-Duitsland zou ook
nog kunnen zijn de distri
butiestructuur vooral in
het zuiden.

Bij het onderzoek in West-
Duitsland is gebleken dat
met de grootte van de ge
meenten zowel het aantal ko
pende huisvrouwen als de
bestedingen aan bloemen en
planten per hoofd stijgen.
Het woon- en leefklimaat is
op een en ander mede van
invloed.

De teelt van tulpen blijft ondanks alle
schaalvergrotingen toch in grote lijnen
ëen zaak van de „cleyne luyden". Voor
een areaal van 6000 ha tekenden nl 4100
kwekers. Volgens berekening van de on
sterfelijke heer Bartjens betekent dat dus
een gemiddelde oppervlakte van ander
halve ha per bedrijf. Duidelijk de kleinere
bedrijven, al produceren die naast tulpen
ook andere bol- en knolgewassen. Er is
ook een groep van ruim dertig bedrijven
die samen goed zijn voor 500 bunder en
die komen dus aan een gemiddelde om
vang van 15 ha per bedrijf. Dat aantal is
op het grote geheel klein. De massa van
de tulpen wordt geproduceerd op de klei
nere kwekerijen. Een zeer grote groep
van niet minder dan 2500 bedrijven teelt
zelfs minder dan één ha.

De teelt van tulpen blijkt iri steeds groter
mate een zaak van de klei te worden. Zo
worden in de omgeving van Broek op
Langedijk 855 ha tulpen geteeld en dat is
pakweg 15% van het totaal. Voor West-
Friesland komt 700 ha uit de bus, wat
neerkomt op 12%. De Wieringermeer blijft
daar met 690 ha maar iets onder. In deze

ftolder komt men veel zgn. „reizende bol-
enkramen" tegen. Dat wil zeggen: ze be
horen toe aan telers die hier niet wonen,
maar die in hun omgeving niet voldoende
verse grond kunnen vinden of die de
pachten in de Beemster en de Schermer
(tegen 10,- per roe!) te hoog vinden. De
Noordoostpolder is ook een belangrijk
produktiegebied van tulpen geworden
met ruim 400 ha ofwel 7% van het totaal
areaal.

Op de Zuidhollandse Eilanden en Zeeland
worden ook nog altijd 172 ha tulpen ge
teeld. Het gaat hier in hoofdzaak om de
cultivar Apeldoorn. De bollen van dit ras
uit deze gebieden hebben prima eigen
schappen voor de vroege broei en daar be
taalt de handel graag wat extra voor.
Het gewas rijpt hier als gevolg van klima
tologische omstandigheden vroeger af,
maar dat betekent ook dat men in deze
regio belangrijk minder leverbaren uit de
roe raapt dan elders. Die hogere prijs heb
ben de kwekers in dit gebied dan ook
hard nodig. In de Haarlemmermeer wer
den 100 ha tulpen geregistreerd, in Fries
land §n Groningen 90 ha, in Oostelijk Fle
voland (verse grond!) rond 60 ha en in de
Noordwesthoek van Brabant 25 ha. Bij el
kaar nemen de bedrijven op de kleigron
den 54% van de totale produktie voor hun
rekening.

Zandgronden

De bedrijven op de zandgronden komen
in totaal op ruim 43%. Onbetwiste koplo
per is het zgn. Noordelijk-Zandgebied
rond Breezand waar 1210 ha tulpen wor
den geteeld ofwel 22% van de totale op
pervlakte. De dominerende rol van de
oude bollenstreek tussen Haarlem en Lei
den is wat de tulpenteelt betreft al enkele
jaren uitgespeeld, al blijft een areaal van
930 bunder nog altijd de moeite waard. In
procenten: 17. Dan is er nog Kennemer-
land met 166 ha en Wassenaar met 48 ha.
De rest van de tulpenteeltbedrijven is te
vinden in o.m. Roelofarendsveen.

Produktie

Wat de produktie betreft: het is opmerke
lijk dat die de laatste jaren niet boven de
twee miljard stuks is gekomen, maar vrij
wel constant rond de 1.900.000.000 stuks

DRS P. BUKMAN
(CBTB) IN DOETINCHEM:

VOOR IN TUINTJE EN OP BALKONS

tr9/Den Haag Het gezinsver-
bruik van perkplanten in
HdOns land heeft in de loop
dit jaar een record-
.hoogte bereikt van totaal
miljoen gulden, dit
E(j,ondanks dè ongunstige
ei[weersomstandigheden, die
glde aandacht voor het eigen
Fj tuintje weieens heeft doen
()jverminderen.

record werd be-
uijreikt mede als gevolg van
gemiddeld hogere prijs
voorgaande jaren, een
met tien procent. Op-
is dat er eerder spra-
>elke is van een kleiner aantal
-i^topende gezinnen en ook
5van minder verkochte plan
ten. Het aantal stuks kopende
huishoudens handhaafde zich
echter ook nu met gemiddeld
dertig planten. De meeste ko
ppers van perkplanten werden
i verloren in de drie grote.ste
lden.

rhln het overig westelijk ge-
deelte van ons land wordt
het grootste aantal perkplan
ten gekocht en.totaal 35 pro-
keent van de bestedingen voor
i Idat doel wordt daar gevon
den. Het is wel gebleken vol
gens een marktonderzoek
de VBN, dat perkplanten
•.{niet uitsluitend in tuintjes te-
Blreeht komen. Van elk tien
Jgezinnen bleken er slechts
"peven over een tuintje te be
schikken, zodat ook heel wat
terecht komen
Hjin bloembakken op balkons
("en dergelijken. Van de an-

h

derhalf miljoen nederlandse
gezinnen die niet óver een
tuin of tuintje beschikken
kochten 250.000 gezinnen in
dit jaar éénjarige planten.

BALKONTUINEN

Deze „balkontuinders" zijn
gezamenlijk goed voor zo'n
vier miljoen gulden aan één
jarige planten. De resterende
26 miljoen wordt besteed
door ongeveer een miljoen
kopende huishoudens die wel
over een tuin of tuintje be
schikken. De gezinnen met
tuin besteden gemiddeld 26
gulden aan perkplanten en
zonder tuin 16 gulden. Petu
nia's, violen en geraniums
blijken de favoriete planten
te zijn voor niet-tuinbezitters.
De gezinshuishoudingen blij

ken veelal een vaste plaats te
hebben voor het doen van
hun aankopen en verschillen
weinig van jaar tot jaar. De
tuincentra blijken ook hun
aandeel in de markt geleide
lijk aan te vergroten, dit ten
koste van de kwekers.
De geranium beweegt zich in
Stijgende lijn wat de belang
stelling van het. kopend pu
bliek betreft. Dit jaar werden
er ruim vier miljoen van aan
huishoudens verkocht, in
1977 was dat nog 3!/2 miljoen.
Tot terrein verliezend moe
ten onder meer gerekend
worden: Vlijtig Liesje, Salvia
Lobelia om enkele te noe
men.

GELIJKE. TRED

Er is ook geconstateerd dat
bij hoger inkomens, de beste

dingen voor bloemen en
planten daar geen gelijke
tred mee houden. Men zoekt
dit in het feit dat juist in de
hoger inkomens men reeds
een flink bedfag besteedde
aan bloemen en planten.
Elk jaar wordt het asortiment
van perkplanten breder hoe
wel de hiervoor genoemde
planten toch wel de leiding
blijven behouden. Dat ook de
perkplanten zich weten te
handhaven kan mede op re
kening worden geschreven
van een algemeen geldende
drang naar een „groener
leefklimaat". Dat wil zeggen,
een tegenwicht voor toene
mende „verstedelijking" en
„verzakelijking", welke niet
alleen in ons land, maar in
heel Westeuropa wordt aan
getroffen. Als gevolg hiervan
gaat men bloemen en planten
steeds meer waarderen, ook
om het in huis gezelliger fe
maken. De stijging van de in
komens speelt uiteraard hier
bij eveneens een rol van be
tekenis.

Er wordt evenwel ook ge
steld dat bloemen en planten
moeten kunnen concurreren
met andere verbruikersgoe
deren op de markten, reden
waarom niet alleen ruime
aandacht moet worden be
steed aan de produktie, maar
ook aan de afzet van het pro-
dukt. Om die reden moet ook
aandacht worden besteed aan
verbreding van kwaliteit en
sortiment.

Hè-

Tulpenteelt gebeurt in hoofdzaak op de kleine bedrijven

schommelde. Het ligt in de lijn der ver
wachtingen dat men ook dit jaar niet bo
ven de twee miljard stuks gaat komen. En
dan te bedenken dat men in 1974 op een
produktiecijfer van 2.328.000.000 stuks
kwam. Veel plezier hebben, de kwekers
aan die rijke oogst toen niet beleefd. Niet
minder dan 233.0Ö0.000 stuks bleven on
verkocht. Dat was rond 10% van de totale
produktie. Gevolg: lage prijzen en hoge
surplusheffingen' Het was dan ook het
grootste surplus sedert 1945. Deze cijfers
laten zien dat de export van tulpen de
laatste jaren niets toeneemt. De expor
teurs hebben kennelijk de handen vol om
twee miljard tulpenbollen te verkopen.

Het percentage dat werd geëxporteerd,
schommelt dan ook voortdurend rond
68%. Dat wil dus zeggen dat plm. 32% in
het binnenland blijft en dat gaat om forse
aantallen: tussen de 600 en de 700 miljoen
stuks. Die worden voor het overgrote deel
gebroeid in de Rijnsbih'g, fe Veenstreek

en het Westland. Men mag aannemen dat
een zeer groot deel van die gebroeide bol
len weer als bostulpen wordt geëxpor
teerd. Vooral naar West-Duitsland. Het
aantal bollen dat wordt gebroeid is wel
eens minder geweest. In 1958 bedroeg dat
173.000.000 stuks (15%), in 1968 341.000.000
stuks (20%) en in 1978 650.000.000 stuks.
Stellig zal men voor 1979 heel andere cij
fers gaan zien, omdat de broeiers de afge
lopen winter het spreekwoordelijke zout
in de al even vermaarde pap niet hebben
verdiend. Ze hadden dit jaar vroeg wel
dure bollen gekocht, maar nu de prijzen
van de droge tulpen deze zomer fors om
hoog gingen, hebben velen hun tulpen
weer verkocht. De algemene verwachting
is dat er straks in december en januari
heel wat minder bloeiende tulpen aan de
markt zullen komen. En dat zal voor de
prijsvorming alleen maar gunstig..kunnen
zijn. Aangenomen dat we niet \$eer ge-
tracteerd worden op een uitzonderlijk
strenge winter!

DOETINCHEM De Nederlandse land
bouw loopt in vele opzichten voorop. Tot
deze conclusie is vorige week de voorzitter
van de CBTB drs. P. Bukman gekomen de
t opening van de 23ste Agrado in Doetin-
V chem. „We hebben nu een overheid die,
e" hoewel er veel kritiek is, altijd oog heeft
-n gehad voor de landbouwsector als belang1
rijke bijdrage aan onze economie". Dr8. P. Bukman: „Nuchter blijven".