Joop van Kralingen in De Lakenhal
GETIff?
Griezelen in de ruimte
„De
Drie
Haringen"
Tekeningen en
plastieken in
galerie De Sluis
STuo,oMaria Braun als
der van Fassbinder
verder
Café met
een verleden
„Week van de zee"
Deze week in de bioscopen
LIDO 1: Aliën (16) met
Tom Skerritt en Sigour-
ney Weaver. Regie
Ridley Scott.
Ook al speelt Ridley
Scott's film „Alien" zi'ch
geheel af aan boord van
een ruimteschip, het is
meer een echte griezelt
hriller dan science fiction.
Indien de film de toe
schouwer een boodschap
wil meegeven, luidt die
„Haal nooit eieren op een
andere planeet, je weet
niet wat je in huis krijgt."
Want met zo'n ei van een
verder uitgestorven pla
neet begint de ellende voor
de zeven ruimtevaarders
van de „Nostromo", die
volgens het gegeven van
de tien kleine negertjes
een voor een het slachtof
fer worden van het „mon
ster" dat zij aan boord
hebben gehaald. Zo van
„en toen.waren er nog "zes,
en toen waren er nog vijf
enz. enz.".
Ridlèy Scott introduceert
ons eerst de zeven ruimte
vaarders, vijf mannen' en
twee vrouwen, die kennelijk
al een hele tijd in een twee
dehands ruimteschip door
het heelal zwerven met een
computor als enig 'contact
met „moeder" Aarde. Ze zijn
knap op elkaar uitgekeken
en als ze op de terugweg de
opdracht krijgen om een on
derzoek in te stellen naar
noodsignalen van een onbe
kende planeet, wordt déze
extra opdracht beslist niet
niet geestdrift begroet.
De planeet blijkt uitgestor
ven op een paar vreemd
soortige eieren na, waarvan
er een uitkomt en „de i'n—
houd" zich als een kreef
tachtig schepsel vastklampt
in het gezicht van een der
astronauten. Eenmaal terug
aan boord is de ellende niet
meer te overzien. Het wezen
kan zich in het' lichaam van
'zijn slachtoffer verplaatsen",.
om ziph vervolgens met ge
weld een uitweg te banen en
.dan'van de consternatie ge
bruik makend piepend te
verdwijnen om even later
flink gegroeid een volgend-
slachtoffer uit te 'kiezen.
Ridley Scott strooit kwistig
met shockeffecten", al zijn er
enkele - zoals die van de
rode kater - 'wel lang van te
voren voorspelbaar.
Te oordelen echter, haar de
reacties van de naast mij ge
zeten onbekende dame, die
gedurende de voorstelling
tijdens de Filmweek Arn
hem mijn arm bont en
blauw kneep, toch wel', een
film voor mensen met sterke
zenuwen.
In zo'n griezelfilm, waar de
afdeling speciale effecten
zich naar hartelust heeft mo
gen uitleven, zijn de acteer
prestaties van mjnder be
lang. Tocb weet Ridley Scott
onder het motto, dat het hier
om een particuliere, onder
neming gaat en de missie
dus niet wordt uitgevoerd
door van te voren met zorg
gelecteerd legerteam,' een
fraai bijeengeraapt stelletje
ruimtevaarders ten tonele te
voeren. Yaphet Kotto, de
grote tegenstander van Ro
ger Moore's James Bond in
„Live and let die", speelt nu
een om een. bonus zanikende
neger, Ian Holm is een ijs
koude wetenschapsman, die
als een robot reageert en in
dit gezelschap worden zelfs
de dames Sigourney Weaver
en Veronica Cartwright bij
na aannemelijk.
Wie zich eens anderhalf uur
lang flink de stuipen op het
lijf wil laten jagen kan bij
„Aliën" terecht, de echte
science fiction-liefhebber zal
dit monster uit de ruimte
meer sceptisch bekijken.
MILO
Hanna Schygulla. Regie: Wirtschafswunder
Rainer Werner Fassbin-
Regisseur Rainer Werner
Fassbinder is een fascine
rend fenomeen. Zijn films
hebben altijd tegen de ha
ren van de conventie iiige-
streken, ook 'al wat de
moedwillig ongeacheveer
de technische kant ervan
betreft. Ondanks de vracht
aan films die hij sinds
1969 gemaakt heeft blijkt
Fassbinder verrassen. Via
de. pure mooifilmerij van
„Despair" met Dirk Bo-
garde, nu weer met „Die
Ehe der Maria BraUn", een
intrigerend w.erkstuk met
zijn vriendin Hanna Schy
gulla in de hoofdrol.
Die Maria Braun trouwt aan
het. eind van de oorlog, ter
wijl het Standesamt boven
Hannah Schygulla is zich te buiten gegaan aan de drank.
haar .hoofd instort. Symbo
lisch, zoals eigenlijk Fassbin-
ders film helemaal symbool
is. Dat huwelijk duurt een
dag, echtgenoot Hermann
verdwijnt naar het front om
riiet terug te keren en Maria
moet een nieuw, eigen leven
;op gaan bouwen. Dat doet ze
via een verhouding met een
Amerikaanse soldaat en la
ter als pure zakenvrouw in
eeh nieuwe verhouding met
een industrieel met wie ze
het bed niet deelt. Ze is kei
hard realistisch, doordron
gen van het feit dat zij het
móet maken, maar tegelij
kertijd trouw aan de droom
van dat korte huwelijk.
Haar man is weliswaar in
middels teruggekeerd, maar
voor haór in de gevangenis
beland. Maria blijft hem
trouw tot het huwelijk weer
waarheid moet worden en
ze, al dan niet moedwillig,
sterft. Mria's leven staat
voor het cynische Wirt-.
schaftwunder van Duitsland
na de oorlog, maar tegelij
kertijd is het een perfect me
lodrama met een bijzonder
knappe sfeertekening. Zeer
de,moeite waard.
BERT JANSMA
CAMERA China town
(16) Reprise van een prima'
detective van Polangki met
Jack Nicholson en Faye Du-
naway. (Eerste week)
LUXOR Gejaagd door
de wind (12) Kwaliteitspro-
dukt uit de oude doos. Met
onder meer Clark Gable,
(reprise).
LIDO II Grijpstra en de
Gier (12) Nationale speel
film die een oer-Amster-
damse sfeer ademt. Met een
uitblinkende Rijk de Gooyer
en Rutger Hauer. (zesde
week)
Llbo III I never promi
sed you a rose-garden (16)
Knap verfilmde genezing
van een psychisch gestoord
meisje naar een autobiogra-
Kralingèn bij elkaar te zien., Daartoe is de beneden
zaal van het museum ingericht.
Van Kralingen werd in 1919 in Den Haag geboren
en bezocht de Koninklijke Academie. Sinds iè tijd
heeft hij in Leiden en Den Haag gewoond en
gewerkt, maar ook nog acht jaar in Zuid-Frankrijk
en een jaar in Californië. De kunstenaarsloopbaan
van Joop van Kralingen begon in 1946, het jaar dat
hij de academie verliet. De expositie toont werk
vanaf de begintijd tot heden. Bij de. meeste kunste
naars verandert de stijl enigszins in de loop der ja
ren; Van Kralingen heeft zijn stijl 33 jaar lang on
veranderd gelaten. Hij bleef trouw aan zijn eigen
wijze van strakke en gereduceerde vormgeving. De
nieuwe stromingen en moderne opvattingen binnen
fie van schrijfster Hannah
Green (zevende week)
TRIANON Kort Ameri
kaans (16) Brave verfilming
van het beroemde boek van
Jan Wolkers met sterk ac
teerwerk van Derek de Lint.
De film speelt in Leiden tij
dens de Tweede Wereldoor
log en is daarom alleen al
een aanbeveling waard.
(derde week)
REX Josephine Mutzen-
bacher deel II (16) zwakke
sexfilm.
EUROCINEMA I (Alphen
aan den Rijn) Kort Ame
rikaans (16) Zie Trianon
(derde week)
EUROCINEMA II (Al
phen)Grijpstra en de
Gier (12) zie Lido II
EUROCINEMA III (Alphen)
Histoire d'O (16) Soft
porno uit de Franse school.
EUROCINEMA IV (Alphen)
The warriors (16) Pittige
film over een jeugdbende in
New York die wordt be
dreigd. Vol stevige kloppar
tijen en achtervolgingen
waarbij de ondergrondse een
belangrijke rol speelt.
LEIDEN De meeste mensen zul
len wel eens een beeld of een mo
zaïek van Joop van Kralingen zijn
tegengekomen, want deze Leidse
kunstenaar heeft al vele opdrach
ten voor openbare gebouwen, plei
nen en dergelijke uitgevoerd in
Leiden, Den Haag en Noordwijk.
Stedelijk museum de Lakenhal biedt vanaf van
daag tot en met 9 december de mogelijkheid om
eens wat meer beelden en mozaïeken van Joop van
Eierenzoeken op een vreemde planeet. Het begin van alle ellende in de griezelt
hriller ,,Alën".
Café Billard „De Drie Haringen"
Middelstesteeg 61 (hoek 2e
Groenesteeg), Leiden
Open: alle dagen van de week van
's middags drie uur tot de
gebruikelijke sluitingstijden van een
of twee uur na middernacht.
de beeldhouwkunst hebben hem onberoerd gelateri-
.Het werk van Van Kralingenis figuratief, duidelijk
herkenbaar als bijvoorbeeld een fluitspeler, een zit
tende vrouw of een jongetje. Vaak zit er toch iets
meer achter, verhevenheid, plechtstatigheid of hu
mor. De beelden geven vorm aan een bepaalde
emotié of gedachtengang.
Dat geldt ook voor de figuren in de mozaïeken van
Joop van Kralingen. Opvallend bij deze techniek is
de veelheid van materialen die de kunstenaar ge
bruikt. dat variëert van mozaïeksteentjes tot scher
ven van serviesgoed en bierflesjes. Hiermee bereikt
hij een levendig effect.
Het museum is dagelijks van 10 tot 17'uur geopend,
op zon- en feestdagen van 13 tot 17 uur.
De expositie brengt enkele
aspecten van „de zee" in
beeld: de vervuiling van het
zeewater, het gevaar van
overbevissing en de gevol
gen daarvan en de zee als
transportweg. Het materiaal
voor de tentoonstelling is af
komstig van het Rijksmu
seum voor Natuurlijke His
torie te Leiden, de Marine
Voorlichtingsdienst en het
Maritiem Instituut te Rotter
dam. De tentdonstelling is
vanaf dinsdagavond 30 okto
ber 20 uur tot en met zondag
4 november te bezichtigen.
De officiële opening van de
week van de zee heeft plaats
op dinsdagavond 30 oktober
te 19.45 uur door burgemees-,
ter Mr. K. Staab. Die avond
zal-ook een lezing worden
gehouden door Prof. Dr. H.
Berkhof, hoogleraar te Lei
den. Hij spreekt over „Rent
meesterschap, of de verant
woordelijkheid van de mens
ten opzichte van de hem om
ringende natuur."
Strijkkwartet in Groene Kerkje
Café „De Drie Haringen", ook wel bekend
als café „Put", bestaat ruim tachtig jaar.
Deze zaak is nu wat je noemt een echt
bruin café van het type huiskamer, destijds
op snit gemaakt voor de arbeidersklasse en
na al die jaren als zodanig nogsteeds her
kenbaar. Het kroegje bukt zwaar onder de
monumentenzorg, een zorg die overigens
minder zwaar drukt dan alle andere aardse
zorgen, die hier in de loop der tijd door*de
clientele ampel zijn besproken en de revue
hebben gepasseerd.
Pruimen
Oud-kastelein, de gepensioeneerde zeventi
ger W.F. van Putten (ome Wim), weet daar
na 30 jaar ervaring vanachter de tap uit
voerig over te vertellen: „In die tijd en dan
praat ik over de twintiger jaren toen mijn
moeder hier nog stond, was dit een café
waar uitsluitend fabrieksarbeiders kwa
men. Je had hier toen nog twee conserven-
fabrieken in de buurt staan, onder andere
die van Tieleman en Dros. Je kan wel zeg
gen dat iedereen die daar werkte en bij ons
een borrel kwam halen verslaafd aan de al
cohol was. Destijds kostte een maatje jene
ver negen cent en „een halfje bij" (het eer
ste glaasje dat bij werd geschonken - p.v.)
vijf cent. Een liter jenever kostte 90 cent.
Je kon dus voor weinig geld goed bezopen
worden, hoewel het geld in die tijd natuur
lijk stukken minder waard was. Alle kerels
van vroeger hadden de gewoonte te prui
men. Als ze een slok jenever namen dan
haalden ze eerst de pruim uit de mond en
spogen in de speciaal daarvoor op de grond
geplaatste zaagsel bakken. Hele weeklonen
werden er bij ons doorheengejaagd, armoe
was troef, men zocht zijn afleiding in de al
cohol. Soms werd er hier een omzet ge
haald van 200 liter jenever per week. Het
was echt een hongertijd in Leiden. Het ver
haal gaat dan ook dat de eerste man van
mijn moeder dit café gekocht heeft voor
een tonnetje haringen: Of dat wpar is, ben
ik nooit te weten gekomen.
De oude Van Putten herinnert zich de
Leidse politie, toen nog dienders genoemd
heel goed. Ook de sterke arm liet de greep
op de wet in de prénatale crisisjaren nog
wel 'eens verslappen. Vooral als er van wege
het overscheiden van het sluitingsuur opge
treden moest worden en dat met het schen
ken van een paar gratis neuten kon worden
afgewenteld. Van Putten: „De agenten zo
pen als een ketter. Je kocht ze gewoon om
met een borreltje. Ach, voor hun was het
ook een rot tijd. Het is nou wel een stuk
veranderd. Wat vroeger kon, kan nu abso
luut niet meer. Een bruin café als dit heeft
zoveel meegemaakt. Het was soms hollen of
stilstaan. En dan nog denk je, wat heb je na
zoveel ervaring eigenlijk overgehouden aan
kennis? Niets, alleen dat beetje ervaring.
Een bruin café is net een bioscoop, je ziet
bijna iedere dag een andere film.
Grammofoon
De tijd van de zaagselbakken, palen ijs in.
plaats van een koelkast, een open Middel
stegracht, zo breed als een stoep, waar je
voor een weddenschap wel even over zou
springen, maar dan kwam er net een fietser
aan, mevrouw de Hoed die voor de buurt
poffertjes bakte en een grammofoon had
met een slinger waar iedereen aan verslin
gerd was, vooral late feestvierders die op de
dichtstbijzijnde brug met de geleende pla
tenspeler liedjes zaten te zingen, waaraan
de politie immer zijn steentje bijdroeg en
zich met bier liet paaien. Volgens ome Wim
waren er in de buurt 16 van dat soort brug
gen, waar 's avonds altijd wel wat te bele
ven viel en waar de burgerij samen met de
Hermandad toch nog iets van haar miezerig
bestaan wist te brouwen.
„De Drie Haringen" is thans een café dat
wordt bezocht door voornamelijk jonge
mensen. Een fantastische kroeg met een
pool-biljart en een flipperkast. Helemaal
„in" bij studenten. Mexicaantje, pokeren en
andere dobbelspelen gooien hier hoge ogen.
Geen praat-, maar een doe-café. „Lekker
relaxed publiek", aldus de huidige kastelein
Ed Kaak (33), die er redelijk goed in is ge
slaagd het huiskamersfeertje van zijn hoqk-
zaak (nog steeds met artiesteningang) te
conserveren.
Achter in de zaak is een deur met daarbo
ven een ruit waarop men heeft geschilderd:
„anno 1889". Dat moet volgens Ed „1898"
zijn. Die datum, zo eonstateren wij, wordt
wel vaker in Leidse kroegen verwisseld. Je
wordt er een beetje nostalgisch van. De
herinnering aan vroeger blijft, maar waar
blijft de tijd?
OEGSTEEST Het Residentie Strijkkwartet treedt zon
dagmiddag op in het 'Groene Kerkje' te Oegstgeest.
Het kwartet bestaat uit de violisten Alexandru Lascae en
Cara Mia Antonello, de altviolist Andrew Sparrow en de
celliste Agnes Jas. Het concert begint om 14.00 uur en kaar
ten zijn verkrijgbaar bij de firma Van der Luit, Lange Voort
20 en bij de firma Van Weizen in de Kempenaerstraat 23.
Indien mogelijk worden er ook kaarten aan de zaal ver
kocht.
„De Fluit
speler", een
plastiek van
Joop van
Kralingen.
LEIDSCHENDAM Ines de Booy en Michel Kuipers ex
poseren van 27 oktober tot 23 november in Galerie „de
Sluis" aan de Sluiskant in Leidschendam een aantal teke
ningen en plastieken.
Ines de Booy werd in 1950 in
Geleen (L) geboren. Zij ont
ving haar opleiding aan de
Koninklijke Academie in
Den Bosch en aan de kun
stacademie St. Joost in'Bre-
dè, afdeling keramische
vormgeving. Werk van haar
is te zien in het Museum
Boymans-van Beuningen te
Rotterdam. Michel .Kuipers
werd een jaar eerder in
Gouda geboren. Hij werd op
geleid aan de kunstacademie
St. Joost in Breda en in
Farnham in Engeland. Zijn
werk bevindt zich eveneens
in het Museum Boymans-
van Beuningen in Rotter
dam maar ook in het Prin-
sessenhof in Leeuwarden en
in het Stedelijk Museum in
Amsterdam. In 1976 werd
zijn werk in Frankrijk be
kroond met een deplóme
d'honneur. De tentoonstel
ling wordt zaterdag 27 okto
ber om. 3 uur ingeleid door
de keramiste Vilma Henkel-
man.
Galerie „De Sluis", dat ook
grafiek, keramiek en siera
den van verschillende kun
stenaars in voorraad heeft, is
open op woensdag tot en met
vrijdag van 12- tot 18 uur,
donderdagavonds van 7 tot 9
uur, zaterdags van 11 tot 17
uur en op zondagen van 13
tot 17 uur en verder volgens
afspraak.
WASSENAAR Uitgaande van de Hervormde wijkge-
meente „Het Dorp" wordt van 30 oktober tot en met zondag
4 oktober een „week van de zee" gehouden, met een rijk ge
varieerd programma. Dat programma concentreert zich
rond een grote en door vaklieden ingerichte tentoonstelling
in het Dorpscentrum en de Dorpskerk.
ringen" en zijn stamgasten immer een warm hart toedragen.
