Marjoleins l©v©n qbbt via d© damlill[SUIT
ene naar de andere keuring
Glanzend en glimmend
door wintersportmode
Caravan in jaar
2000 lichter
Op de Franse toer
ANTIEK-
ZORG
Tips voor
geluidsfilmers
„GEZONDHEIDS-
PASPOORT"
ZOU OPLOSSING
ZIJN
zal een Rennhose zijn uitge
voerd in rood met zwart en de
indruk maken of een rode
broek wordt gedragen in
zwarte nauwsluitende been
kappen. Mis, de broek is één
geheel. Daarop een nylon plu-
me blousend jack in lakrood
met ecru en zwarte horizonta
le bies, doorlopend op de
mouwen. Veel polsteringen
ook in overalls, die weer wat
veld winnen. Maar ze moeten
van een goed merk zijn en
veel bewegingsruimte geven.
Al te voordelige aanbiedingen
trekken soms in het kruis. De
meeste cracks zien meer in
aparte onderdelen, „afpel-
baar" als een ui. Langlaufmo-
de is ook meerderjarig gewor
den. Hierbij geen veredelde
trainingspakken meer, maar
heel mooie combinaties, die
vooral in de partnerlook een
goede beurt maken.
Een duidelijk te signaleren
trend in de wintersportmode
is het aanleunen tegen de vri-
jetijdskleding. Ook al uit
praktische overwegingen. Een
glimmend tweedelig Lang-,
laufpak kan later voor jogging
SINGING
IN THE
SNOW
in de duinen worden ge
bruikt. Jacks wil men ook
thuis kunnen dragen. Daar
naast blijven vanzelfsprekend
pakken, die op het eerste ge
zicht meteen het winterland
schap voor ogen toveren,
sterk in de belangstelling. Ge
weldig is hierin de Italiaan
Luigo Coldani, die op de ski-
beurs (Ispo) in München de
goegemeente paf liet staan
met zijn schitterende overalls,
waarbij hij over de broek zil
verwitte laqué gamaches (be
enstukken) liet aangorden tot
aan de lies. Om de benen
warm te houden in de stoel-
tjeslift. Voor meneer was het
bovenstuk karo doorgestikt
en van een warm, laaiend
rood met zilverwit.
NNENLAND
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
SOMS OVERBODIGE BETUTTELING VAN HARTPATIËNTEN
Door Tiny Francis - Gerard Croné
Antieke meubelen die vaak
donker van kleur zijn,
'ereisen speciaal onderhoud,
ale plekken op een donkere
1st bijvoorbeeld poetst u met
ewone blanke was niet weg.
Daar hebt u een donkere
assoorl voor nodig. Die is er
nu. Peli heeft hem op de
arkt gebracht en zegt ervan
dat het een zuiver
natuurprodukt is dat alle
betere houtsoorten zoals
donker eiken, donker noten
n mahonie reinigt, voedt en
Kchermt, en altijd een fraai
e patina geeft,
De kleurherstellende
j 'genschappen zorgen ervoor
dat kale plekken op een
natuurlijke en onschadelijke
Wjze verdwijnen als sneeuw
i voor de zon, en dat uw
ii meubelen hun authentieke
j kleur terugkrijgen.
i Trots op haar antieke
n Meubeltjes, die zij met veel
i zorg omringt.
fonge mensen met een aangeboren
artafwijking, die op verantwoorde
irijze, gesteund door hun eigen car-
Jioloog, zo normaal mogelijk in de
naatschappij willen functioneren
»ntmoeten op hun weg naar „de
rrijheid" veel hindernissen. Ze wor-
len aanhoudend belaagd door keu-
ingen, waaraan ze zich steeds op-
lieuw moeten onderwerpen, omdat
anders voor een bepaalde baan
liet in aanmerking komen, geen
iwemdiploma mogen halen, niet
nogen autorijden en bepaalde spor
en niet mogen beoefenen. Allemaal
aken die volgens hun bloedeigen
>rof of cardioloog hun krachten
liet te boven gaan. Kortom ze zit-
en in een keurslijf en vallen onder
loms overbodige betutteling.
(nderzijds mag men niet over ijs van
én nacht gaan, vooral niet bij jongelui
lie nog niet helemaal fit zijn. De jonge
nensen met hartproblemen zijn onder te
irengen in drie groepen: de geopereer-
en, die geen patiënt meer zijn; de geop-
reerden, wier toestand is verbeterd en
genen, die niet kunnen worden geope-
rd. Tot de laatste categorie behoort
arjolein Weidema, 21 jaar oud, dokters-
ochter uit Haarlem. Haar weg leidt
gs vele onderzoekkamers van de
..eest verscheiden keuringsartsen,
'oen Marjolein na vijf jaar hard werken
laagde voor het diploma MAVO volgde
;r een test die zou uitmaken voor welk
leroep zij geschikt was. Haar hartewens,
len verpleegstersopleiding, ging niet in
rervulling. Teleurgesteld ging Marjolein
oen maar naar de HAVO (4de klas),
naar de overgang bleek te groot, ze
ileef zitten. Volgende rit was een gang
laar het Haarlemse arbeidsbureau op
zoek naar een baan. Eerste vereiste: een
test plus keuring. Het was de inleiding
tot een reeks communicatiestoornissen
omdat men steeds weer terugkwam op
haar (inoperabele) hartafwijking.
Iedere cardioloog beschikt over eigen
onderzoekmethoden, dat is zijn goed
recht. Bij de laatste test kwam ze echter
terecht bij een hartspecialist die haar te
gen de muur zette en vroeg wat ze ei
genlijk kwam doen. („Misschien wilde
hij mij meten om uit gewicht en lengte
op te maken hoe mijn lichamelijke con
ditie was".)
Marjolein, het keuren lichtelijk moe,
nam een goed besluit. Ze ging terug naar
de HAVO (R.-K. Scholengemeenschap
Lyceum St. Maria te Haarlem) waar zij
het intussen best maakt. Zij is vast van
plan in de toekomst Engels te gaan stu
deren.
Keuring voor rijbewijs
Toch stootte zij op 18-jarige leeftijd weer
eens het hoofd tegen de bureaucratie die
„hartekinderen" schijnt te vervolgen (of
het gebrek aan coördinatie tussen de
keuringsartsen zo u wilt). Toen ze voor
haar rijbewijs wilde afrijden werd door
het CBR een huisarts aangewezen om
haar te keuren, hoewel de haar behan
delende cardioloog, prof. Arntzenius uit
Leiden, geen enkel bezwar had tegen
haar plannen. Ze hoorde een tijdje niets
en kreeg toen bericht dat ze door een
cardioloog moest worden onderzocht,
hetgeen gebeurde in het Haarlemse Dia-
conessenhuis. De cardioloog wilde haar
een inspanningsproef laten ondergaan,
waartegen prof. Arntzenius juist gekant
was. Haar vader, die zelf huisarts en
sportkeuringsarts is, wist de proef te
voorkomen.
kunnen vinden tot „niets van de ziekte
geschiedenis afweten" en „een koffer vol
ziektegegevens". Er is een wettelijke be
perking, waardoor de ene arts niet zon
der meer kan en mag beschikken over
de bevindingen van de andere arts.
In wetenschappelijke kringen is men in
tussen bezig tot een synthese te komen,
die de nodige privacy garandeert, maar
die tevens nieuwe artsen inzicht geeft in
bepaalde ziekteverschijnselen, reeds
overwonnen of nog geldend en geconsta
teerd door collega's. Dr. Dekker van de
Nederlandse Hartstichting, die met zijn
staf en initiatiefnemer, kindercardioloog
dr. Eric Harinck, onlangs een symposi
um hield over keuringen van hartpa
tiënten, zoekt naar een oplossing, die alle
betrokkenen tevreden moet stellen.
„Het is een futuristisch denkbeeld, maar
een toekomstige ontwikkeling zou bij
voorbeeld de afgifte van een soort „ge
zondheidspaspoort" kunnen zijn, waarop
bloedgroep, cholestorolgehalte en even
tueel ziekteverschijnselen etc. worden
vermeld. (Een eerste stap tot een derge
lijke maatregel is in Tilburg gedaan,
waar alle inwoners door een medische
molen zijn gegaan). Dit kan van belang
zijn voor iedere gehandicapte, zelfs voor
iedere Nederlander".
Röntgenstralen
De keuringsmoeilijkheden zijn niet al
leen van toepassing op mensen met hart-
bezwaren. Hoe vaak komt het niet voor
dat men bij sollicitaties een thoraxfoto
(foto van de borstkas) moet inleveren als
bewijs van gezondheid, terwijl het hele
maal niet vaststaat dat de hoeveelheid
röntgenstralen, waaraan een mens onder
bepaalde omstandigheden bij herhaling
blootstaat, zonder gevaar is. Wat te den
ken als een sollicitant driemaal per
maand deze straling moet ondergaan om
een potentiële werkgever te bewijzen dat
hij gezond is?
„In deze gevallen is het denkbaar", zegt
dr. Dekker „een geldend duplicaat van
het schermbeeld te krijgen en daarmee
op pad te gaan".
Een andere mogelijkheid ziet men in het
centraal opslaan van ziektegegevens van
patiënten of het verstrekken van ver
eenvoudigde formulieren die voor de
meeste keuringen voldoende zijn. Daar
bij blijft de keurende arts natuurlijk het
recht voorbehouden op een eenzijdige
blik. Voor het krijgen van een parkeer-
kaart bijvoorbeeld zal hij willen weten
hoe het met de ogen, het schattingsver
mogen van afstanden etc. gesteld is? De
materie van het handhaven der privacy
van de gekeurde en de verzameling van
gegevens omtrent de ziekte door de keu
rende arts is sterk in beweging, met het
doel zoveel mogelijk getroffenen zo min
mogelijk last te bezorgen.
Nieuwe wegen
Uit het symposium bleek dat men in het
hele land van alle kanten bezig is naar
nieuwe wegen te zoeken. In feite zijn
alle gehandicapten, misschien wel alle
burgers, geïnteresseerden die binnen het
kader van de gezondheidszorg op zo in
tensief en makkelijk mogelijke wijze
snel en afdoende willen worden gehol
pen. Vanzelfsprekend met inachtneming
van genoemd „recht op privacy", waaro
ver destijds zelfs door de Medische Tuch
traad een uitspraak is gedaan. Bij de
„hartekinderen" gaat het duidelijk om
een kleine groep. Het behoeft echter niet
veel fantasie om te begrijpen dat de be
langen van de hele bevolking er mee ge
moeid zijn. Men kan zeggen dat „èraan
wordt gewerkt...".
Het leven van Marjolein Weidema leidt
langs vele onderzoekkamers van de
meest verscheiden keuringsartsen.
Men koos toen voor het maken van rönt
genfoto's, hoewel prof. Arntzenius ook
stapels foto's van Marjolein had, waaruit
iedere ter zake kundige arts (cardioloog)
de stand van zaken had kunnen opma
ken. Uiteindelijk kreeg zij te horen dat
ze het rijexamen maar beter niet kon
doen! „Als je eens licht in je hoofd
wordt" heette het, terwijl Marjolein nog
nooit van haar leven aan dit euvel had
geleden.
„Ik wist niet eens waar die dokter het
over had", zegt ze verbitterd. Prof. Arnt
zenius bleef bij zijn mening: Marjolein
mocht haar rijexamen afleggen. Dr. Wei
dema legde zich niet bij de gang van za
ken neer en de cardioloog, die het nega
tieve advies had gegeven, gaf tenslotte
zijn toestemming. De tweede keer slaag
de Marjolein. Ze kan nu als gehandicapte
vrijgesteld worden van het betalen van
wegenbelasting, maar... voor een speciale
parkeerkaart moet ze opnieuw gekeurd
worden.
Ondanks Marjoleins uitvoerige ziektebe
schrijving en op tal van röntgenfoto's
vastliggende feiten, die zich onder prof.
Arntzenius' berusting bevinden, moet
haar lichamelijke conditie steeds op
nieuw bevestigd worden.
Privacy
Dr. W. Stiggelbout van de Nederlandse
Hartstichting te Den Haag zegt hierover:
„Een persoon met hartproblemen mag
niet in situaties gebracht worden, waarin
hij minder recht heeft op privacy dan
welke andere Nederlander dan ook". Hij
bedoelt hiermee dat het niet aangaat ge
gevens over een ziektetoestand, met alles
wat daarmee te maken heeft, te bunde
len en met deze stapel gegevens als het
ware „de boer op te gaan" voor elke
nieuwe keuring. Men moet het midden
Cheri Bibi In korte versie...
Een variant op „Singing
in the rain" is „Singing in
the snow". Beide uitroe
pen gaan over vrolijk zijn,
je amuseren, pret hebben.
Want dat is wintersport:
plezier beleven. Dat ple
zier wordt nog verhoogd
door de pittige lucht, die
in de bergen de longen zui
vert, en de omgeving
waarvan de romantiek af
druipt: besneeuwde spar
ren, houten huisjes, ook
wel chalets geheten... en
zonneterrassen, waarop al
leen opgewekte mensen te
vinden zijn in kleurige
kledij. Zeurpieten kom je
op de piste niet tegen,
zuurpruimen blijven thuis
bij de centrale verwar
ming.
Belangrijk onderdeel van dit
hele gebeuren is natuurlijk de
kleding. Hiervan verwacht
men dat ze allereerst functio
neel is, dus warm en voch
twerend. Zelfs het beste hu
meur gaat naar de knoppen
als je sneeuw in je nek voelt.
Goed afsluitende pakken dus,
die nattigheid buiten houden
en lichaamswarmte koesteren.
Dit seizoen is de uit de bur
germode overgewaaide „com
bi-mode" zeer geliefd. Een
makkelijk thema, want dit
combineren laat toe dat men
bij een nog goede renbroek
van vorig jaar een nieuw jack
koopt of omgekeerd en dat
truien (niet meer die heel dik
ke, zware, maar van fijne
wol), die uit de sector vrije-
tijdskleding komen, worden
gecombineerd met een salo-
pette of gewoon een ribcord
broek met geceintureerde
anorak. Het driedelig pak
heeft ruimte moeten maken
voor de hoogopgesneden ren
broek, ook wel jetsalopette ge-
Ook bij geluidsfilms blijft het beeld het be
langrijkst. Is het geluid mislukt? Geen nood,
met behulp van een projector kan er achteraf
altijd nog geluid en/of muziek aan de film
worden toegevoegd. Zijn de filmbeelden mis
lukt, maar is het geluid prima? Jammer,
maar dan is de film verloren.
Men moet er rekening mee houden dat de
meeste camera's minimaal een halve seconde
nodig hebben om het geluid mee „op te star
ten". Bovendien zit er een afstand van 18 be
eldjes tussen beeld en geluid. Als men een
spreker filmt moet de eerste zin pas beginnen
één seconde na het indrukken van de ont
spanner.
Een windkap op de microfoon is bij buite
nopnamen geen overbodige luxe. Hou de mi
crofoon zo dicht mogelijk bij de spreker en
zoyer mogelijk van de camera af. De micro
foonkabel kan hinderlijke geluidstikken ge
ven in de opname als deze over de grond be
wogen wordt. Men houdt bij voorkeur de ka
bel met de lus aan de microfoon vast.
Wie graag goed geluid wil hebben dat HiFi-
normen benadert, kan beter zijn films met
een snelheid van 24 beelden opnemen als de
camera deze mogelijkheid biedt.
In de handel zijn tientallen grammofoon
platen met geluidseffecten en achtergrond
muziek te krijgen. De fotohandel heeft er
vaak heel wat jn voorraad. De muziek bestaat
bij voorkeur niet uit nummers van de Top-10
of andere bekende deuntjes die de aandacht
van de film zelf afleiden. Men kiest bij voor
keur muziek zonder zangstemmen of zoem-
koren, of muziek uitgevoerd door gigantische
orkesten. Achtergrondmuziek hoort beschei
den te zijn.
idere Nederlandse dameskapper laat zich
eïnvloeden door de stijl van het Syndicat
e la Haute Coiffure. Hij die mee wil tellen
aat elk half jaar (of meerdere malen) in
arijs zijn licht opsteken om zich te oriën-
iren ten aanzien van de nieuwste ontwik-
elingen. Vooral omdat hij zich, als zijn
ranse collega's, adviseur voelt voor vrou
welijk schoon. De fnooiste jurk betekent
iets als er een slecht gekapt hoofd boven-
it steekt.
lu de mode weer iets 'eleganter is gewor-
en en ook wat joyeuzer, hebben de Franse
appers zich daarbij aangesloten met een
wat frivoler stijl, die echter toch ladylike is
en geen „vamp"-accenten heeft. De haren
golven nogal nonchalant om de kort ge
kapte bol; er zit iets in van „Madame a la
mode", uit de jaren rond de eeuwwisseling.
„Cheri Bibi" is de naam, bedacht door het
r\u meer dan dertig jaar oude Syndicatdat
sinds 1 oktober 1946 een „Section hollan-
daige" heeft. In vrijwel alle Westeuropese
landen, in Noord- en Zuid-Amerika, Japan
en Australië heeft het Syndicat zijn leden.
Het internationale gezelschap groeit nog
steeds omdat almaar meer naties zich aan
sluiten bij het moeder-Syndicat te Parijs.
noemd, waaronder alleen een
pulli gaat. Daarover een jack.
In het kader van de combi
mode zijn er ook de zoge
naamde omkeerbare jacks, die
aan beide zijden kunnen wor
den gedragen. Twee halen,
één betalen. De buitenkant is
dan bijvoorbeeld khaki (kleur
die veel voorkomt dit sei
zoen), de binnenkant blauw.
Gedurfde kleurstelling, maar
men is in 1979-80 niet bang
voor aangename schokeffec
ten. Erg mooi is khaki met
frambooskleur. Saffraan doet
het ook erg goed, voorts „ka-
puchin oranje" fuchsia in de
donslook, die soms is doorge
stikt om het volumineuze ef
fect weg te werken. Vuilwit is
er veel, maar persoonlijk vind
ik dit geen veilige kleur. Als
het wat mistig is ziet men een
„witte" voorligger minder
snel bij een afdaling dan een
figuur in razend rood... Niet
temin veel „bijna wit" in de
collecties tot room, ecru en ijs-
co-pastels. Als directe tegen
stelling zwart, dropjeskleur,
blauwgrijs, lakrood. In de des
sins veel streepjes en balken
bij schouderpartijen om mee
te doen met de verbrede
schouderlijn. De stoffen zijn
veel antigliss, chinz met matte
glans en de verblindende me
tallics, die de zonnestralen
vangen en weerkaatsen, zodat
in deze stof uitgevoerde skik
leding glanzend en glimmend
door de wintersportmode
trekt. Veel jacks zijn voorzien
van Wülstkrage, dik gevoerde
kraag die hoog kan worden
opgezet of tot de kin dichtge-
ritst. Modische accenten ma
ken de skimode volwassen. Zo
Een zwart-wit jack van antigliss nylon 79,-). Het witte da
mesjack is van spinaker-nylon. De inzetten van streepjes en
ruitjes zijn dit jaar zeer geliefd. (C A).
Glimstoffen, die een tikje aan de nu afzwakkende dis-
colook doen denken, maar die in de wintersport sneeuw zul
len doen opwaaien... Voor après-ski zowel voor haar als hem
blousons, die ook later thuis te dragen zijn.
Hoe gaat ons tweede huis, de caravan, er in het jaar 2000
uitzien? Caravan-grootfabrikant Sam Alper verwacht dat
door olieschaarste de auto's kleiner en lichter zullen wor
den, en dat betekent dat ook toercaravans in afmetingen
en gewicht zullen moeten worden gereduceerd. Lichte ca
ravans zullen echter gevoeliger zijn voor zijwind en luch
twervelingen op autosnelwegen, reden waarom het zwaar
tepunt verlaagd moet worden. Gewichtsvermindering zal
kostenverhoging met zich meebrengen door toepassing van
een aluminium chassis of zelfdragende constructies. Meer
gestroomlijnde vormen verminderen natuurlijk ook het ge
wicht en de luchtweerstand. Maar het meest voor de hand
liggende middel, namelijk het gebruik van plastics, komt
waarschijnlijk wegens olieschaarste niet in aanmerking;
geperst metaal kan een alternatief zijn.
Caravans en kampeerauto's zullen volgens Sam Alper
naast elkaar blijven bestaan met waarschijnlijk weinig ver
anderingen ten opzichte van hun onderlinge getalsverhou
ding. Zonnestraling en windenergie kunnen bij caravans
nuttig worden aangewend. Kachels en koelkasten kunnen
zonder twijfel meer energiebesparend worden geconstru
eerd al zal dat invloed hebben op de kostprijs. Verandering
van de uiterlijke vorm zal gevolgen hebben met betrek
king tot het interieur: wellicht in de richting van een zach
te bekleding zoals in auto's. Bovenkastjes voor en achter
zullen dan moeten verdwijnen. Ook schuimplastic bedden
en kussens moeten misschien worden vervangen, bijvoor
beeld door luchtkussens. We blijven echter op wielen rij
den, dat wel!
.Als de film boeiend genoeg is horen 99 van
de 100 toeschouwers niet meer of het geluid
stereofonisch wordt weergegeven of niet. Een
stereogeluidsprojector is een prachtig appa
raat, maar de beelden van een film blijven
hoofdzaak.
Firma's als Eumig en Kodak hebben doel
treffende brochures uitgegeven over de een
voud van het filmen (en daarna monteren)
met geluid. Vraag deze folders aan. Ook de
foto- en filmhandelaar beschikt over goede
informatie.
Bibi in lange versie.