Chemische troep mag
niet in 'f eten raken
SNELLE STOLP (85) UIT DELFT:
FRfflT
EIViEIM B#LLEN
HARDFRUIT AANVOER DRAAIT VOLOP
GERBERA EN IRISSEN MAAKTEN EEN PRIJSVAL
GEEN SURPLUSHEFFING BOLLENVAK
ah AND £N TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 22 OKTOBER 1979 PAGINA 11
'einig mensen zullen na hun tachtigste levensjaar
log een actieve rol in de samenleving kunnen spe-
in. Dat is geen stelling bij een proefschrift, maar
n nuchtere vaststelling van een feit. Veel landge-
lüten zien reikhalzend uit naar het bereiken van
Ie pensioengerechtigde leeftijd, opdat dan nog de
ngen kunnen worden gedaan waarvoor eerder
ien tijd was. Dan echter komt een grote groep tot
ie ontdekking, dat het zaakje lichamelijk gespro-
;en niet meer zo moeiteloos draait. Er komen
achten en er zit niets anders op: er moet naar
een lagere versnelling worden overgeschakeld.
En dan spreken we eigenlijk louter nog over de
groep kersverse bejaarden, over hen, die de barriè
re van het vijfenzestigste levensjaar net hebben
overschreden. Degenen die dan nog vitaal zijn, zul
len gemiddeld genomen tien jaar later met de
hol weeën der aftakeling worden geconfronteerd.
!o Daar is niets aan te doen, zo lijkt het. De tand des
•Hij tijds knaagt gestaag aan alle lichamen.
Er zijn echter uitzonderingen. Schaars, toegegeven,
maar ze zijn er. Zo'n uitzondering is Olof Stolp uit
Delft. Zesentachtig jaar inmiddels, maar begiftigd
met de vitaliteit van een vijftiger. Levenslust die
hij omzet in daden voor de samenleving. Want dat
is bitter nodig, vindt hij. Onze wereld wordt zo
langzamerhand verpest door allerlei zaken. Lucht
vervuiling, bodemverontreiniging, aantasting van
het zeewater en ga zo maar door. Het lijstje is in
middels indrukwekkend lang te maken en elk
jaar levert wel weer een paar nieuwe ondingen op.
Olof Stolp heeft zijn blik gericht op onze groente
en fruit. Zo'n vijfentwintig jaar geleden raakte hij
geïnteresseerd in de biologisch-dynamische land
bouw. Hij vierde zijn lusten eerst bot op een volk
stuintje, maar pakte het later grootser aan. Nu is
hij een actie begonnen om de regering te bewegen
ons voedsel gifvrij te maken. Over het hoe en
waarom van deze onderneming spraken wij met
hem, in zijn huisje in Delft, in het wooncentrum
voor ouderen „Abtswoude".
DELFT. De Snelle
Stolp noemen ze hem.
Geen bijnaam die de 86-
j, jarige Olof irritant
vindt. Het illustreert in
elk geval, dat hij zich
niet schaart in de rijen
van 65-plussers, die
zich met een tempootje
van vijf en zestig tot ze
ventig kilometer op de
snelweg voortbewegen.
Als Stolp in zijn auto
op stap gaat, wijst de
kilometerteller ras in
de richting van hon-
derddertig. Nu er ech
ter wat strenger wordt
gecontroleerd, houdt
hij zich meer aan de
honderd kilometer. „Er
rijden me dan maar een
paar auto's voorbij,
maar dat vind ik niet
zo erg, hoor", zegt hij.
Olof Stolp heeft op zijn ze
ventigste levensjaar het rijbe
wijs gehaald. In derde ter
mijn. „Dat is zo slecht nog
niet", verzekert hij, „want er
zijn heel wat mensen die ten-
P' minste vijf keer af moeten
,a rijden om het rijbewijs te ha
len".
Toen hij het begeerde papier
tje binnen had, zette hij met
een koers naar Oostenrijk.
Op vakantie met de auto had
hem altijd al fijn geleken. Nu
mocht het en nu zou het ge
beuren ook.
Tien jaar eerder, op zijn zes
tigste levensjaar, had Stolp
'zich op de motor gewaagd.
De instructeur schudde zijn
hoofd, toen de in Nóord-Hol-
land geboren Stolp zich
kwam melden. „Wat bent u
van plan? Op uw leeftijd gaat
u toch niet. meer in dat druk-
ke verkeer rijden?". Stolp
j zette echter door. De instruc
teur bleef het maar „een rare
beweging" vinden, maar
toch erkennen dat
Stolp een goede leerling was,
die met het examen nauwe
lijks enige moeite had.
Fitte indruk
Het tekent de kwiekheid van
de 86-jarige actievoerder uit
t Delft. Ook nu nog maakt hij
een fitte indruk. Lichamelij
ke klachten zijn er niet. Het
gehoor zou iets beter kunnen,
,maar dat is dan ook alles. Be
ter de oren dan de ogen,
ftieent Olof, anders zou hij de
ritjes met de auto wel af kun
nen schrijven.
Scheepsbouwkundig con
structeur is hij altijd geweest,
bij de Rotterdamse Droog
dokmaatschappij. Tot zijn ze
ventigste. Hij en zijn vrouw,
die verpleegster is geweest,
hadden al vrij snel in de ga
ten dat een goede voeding de
basis voor een goede gezond
heid is. „Die chemische troep
ihoet niet in het eten raken",
kwettert Olof. „Zoals het er
nu aan toe gaat, gaat alles ka
pot aan de chemie".
Kleine boer
En hij vervolgt: „Ik ben ge
boren in de vorige eeuw.
Mijn vader was kleine boer,
dus wij hadden altijd te eten
uit eigen tuin. Er werden
nooit gifmiddelen gebruikt.
Je wist niet eens dat die be
stonden. In West-Friesland
zag je later die proeftuinen,
Waar zoveel kunstmest werd
gebruikt. Dat was het begin
van de ellende".
Stolp is ervan overtuigd, dat
kanker, een van de meest ge
vreesde ziekten in de wester
se wereld, door slechte voe
ding wordt veroorzaakt. En
door die spuiterij met bestrij
dingsmiddelen. „Ik had een
neef, die een boomgaard'
kocht met drieduizend bo
men. Hij werkte met bestrij
dingsmiddelen. Op een zeker
Asjeblieft geen chemicaliën in de boontjes.
moment is hij ziek geworden.
Zit nu als een versuft manne
tje op zijn zestigste in de
hoek. Dat komt van die spui
terij. Absoluut. Nergens an
ders van".
Stolp is een rappe prater, die
er blijk van geeft over het
onderwerp voeding veel te
hebben gelezen. Hij heeft ook
een driejarige cursus voor
fruitkweker gevolgd. Olof
Stolp, moet nog eens fors
ademhalen, als hij aan het
examen terugdenkt. „Die
examinator vroeg op een ge
geven moment of ik iets wil
de vertellen over chemische
bestrijdingsmiddelen. Ik zei
hem dat ik daar- met geen
woord over wilde reppen,
maar dat hij wel iets van mij
over natuurlijke bestrijding
smiddelen zou kunnen ho
ren. Hij vroeg mij welk sy
steem ik hanteerde. De biolo
gisch-dynamische methode,
antwoordde ik. Als we uw
systeem toepassen, dan ver
rekken we ove.r een paar jaar
allemaal van de ho.nger, zei
de examinator. Dat is hele
maal niet zo overigens. Wij
lopen achter. In .Noorwegen
wordt de biologisch-dynami
sche methode al veel toege
past en in Zuid-Duitsland en
Zwitserland leeft het ook
heel sterk".
Schillen
Ploegen moet je trouwens
ook niet te veel doen, meent
Stolp. Vlak onder het gron
doppervlak krioelt het van
leven, dat van groot belang is
voor het groeien van bomen
en planten. Als je dat leven
naar onderen ploegt, dan
verstoor je de natuurlijke
orde in de grond. „Dat is eén
ding. En dan natuurlijk dat
gemene spuiten. Weet u hoe
veel keer een appel gemid
deld wordt bêspoten? Dertig
keer. Zo'n appel moet je al
tijd schillen. Ons fruit kun je
zo eten. Wij spuiten wel als
het moet, maar dan met na
tuurlijke middelen".
Bij de biologisch-dynamische
landbouwmethode wordt ge
bruik gemaakt van zon- en
maanstanden. Door een be
paalde berekening worden op
deze wijze de preciezse zaai
tijden verkregen. Stolp heeft
er een gidsje voor en houdt
zich stipt aan de voorschrif
ten. Hij heeft nu andijvie,
peen, sla, uien en kool op de
tuin staan en de, resultaten
zijn tot op dit moment uitste
kend. Drie keer per week
stapt Snelle Stolp in de auto
om naar Moerdijk te rijden.
Daar is ie dan de hele dag be
zig. Tweeduizend vierkante
meter, niet mis.
Veel groente
Stolp: „Ik ben nooit moe.
Niet om op te scheppen hoor,
maar het is zo. Stijf ben ik
wel eens. Je voelt je goed als
je goed eet. Wij eten veel
groente van de tuin, weinig
vlees, weinig eieren. Vroeger
had je daar niet zo'n idee
van. Thuis wist je niet beter.
Het eten was goe.d. En het
eten was ook goed".
Dan de actie die Olof Stolp is
begonnen. Eén handtekenin
genactie. Iedereen wordt ver
zocht een briefkaart te sturen
aan dr. Buitkamp in Moer
dijk, met de tekst: „Regering,
maak ons voedsel gifvrij".
Hé, een briefkaart naar
Moerdijk en niet naar Delft?
Olof Stolp, lachend en met
slimme oogjes: „Dat is een
beetje politiek van mij. Ik
denk dat de mensen eerder
een kaartje sturen naar een
academisch gevormd iemand.
Er zijn al wel handtekenin
gen binnengekomen, maar
nog niet genoeg naar mijn
zin".
Stolp gokt op honderddui
zend handtekeningen. Als hij
van kranten, radio en televi
sie een beetje aandacht krijgt,
dan zit dat aantal er gemak
kelijk in, veronderstelt hij.
En als ze binnen' zijn, wat
dan? „Dan gaan we naar Den
Haag. Ik zal er dan drie kin
deren bij betrekken, omdat
die tot de mensen van het
eerste uur behoorden. Zij
hebben namelijk meteen in
hun eigen dorp een actie op
touw gezet. De kinderen ko
men in beweging. Oudere
mensen niet. Die denken: het
zal mijn tijd wel uitduren en
ach, al die drukte".
„Ik kan niet stilzitten. Som
mige mensen - zeggen wel
eens tegen me: je bent gek,
dat je dat nog allemaal doet.
Maar waarom? Moet ik dan
maar stilletjes wegkwijnen?
Ik voel me veel prettiger zo.
De mensen die je in dit ge
bouw voor bejaarden tegen
komt, zijn soms net automa
ten. 's Morgens staan ze op,
dan gaan ze allemaal een
kopje koffie drinken, ze krij
gen hun eten, 's middags al
lemaal een kopje thee drin
ken, 's avonds sloffen ze
'maar weer naar de kamer
om televisie te kijken. En
tussendoor roddelen ze een
beetje over elkaar. Zo leven
ze. Dat is niets voor mij. Laat
ze hun gang maar gaan, ik ga
mijn gang ook wel".
Stimulans
Een hele stimulans voor Olof
Stolp is de brief geweest, die
hij van minister Ginjaar
kreeg. „Voor het welzijn van
de mens is een juiste voeding
onontbeerlijk", zo schreef de
minister. „Dat er aan de voe
ding in de huidige samenle
ving nogal hét een en ander
schort, zijn inzichten, u sig
naleert dat terecht, die steeds
meer weerklank vinden.
Daarom ben ik zeer dank
baar voor de initiatieven op
het gebied van de biologische
dynamische land- en tuin
bouw die u in uw brief
noemt. Bij uw werkzaamhe
den op dit gebied wens ik u
dan Qok ve|l succes".
Die honderdduizend handte
keningen komen er wel.
Daaraan zal niemand twijfe
len, als hij deze 86-jarige
heeft gehoord. Snelle Stolp
zal die Ginjaar nog wel even
iets laten zien!
Degene die de actie van Olof
vStolp wil ondersteunen, kan
een briefkaart sturen aan:
Dr. J. Buitkamp, Steenweg
41, 4781 AL Moerdijk.
De kaart moet dan de tekst
bevatten: „Regering maak
ons voedsel gifvrij". Iedereen
mag natuurlijk zijn eigen me
ning toevoegen, als maar dui
delijk wordt dat het uit moet
zijn met de spuiterij op
groente en fruit.
Het hard-fruitseizoen met name ap
pels en peren draait volop. Sommige
soorten zijn alweer over het hoogte
punt van hun aanvoer, andere
groeien er naar toe. De problemen
in deze tuinbouwsector zijn weer
niet gering. Er is op veel plaatsen
nogal wat schade ontstaan door de
afgelopen winter. Er is op veel
plaatsen sprake van groeistagnatie,
waardoor o.a. het uitgroeien van de
vruchten in het gedrang kwam.
Daarnaast is de buitenlandse con
currentie duidelijk voelbaar. Verder
leeft er de vraag; welke rassen val
len in de gunst van het publiek?
Appels
De aanvoer van Golden Delicious begint
geleidelijk in omvang toe te nemen. De
gemiddelde prijs ligt iets hoger dan vorig
seizoen. Er wordt op het ogenblik 2
kwartjes per kilo betaald. De James Grie
ve is in de aanvoer op zijn retour, de aan
voer neemt sterk af. Als gevolg hiervan
kwam er voor dit ras ook een hogere no
tering tot stand, de gemiddelde prijs be
droeg 55 cent per kilo. De aanvoer van
goudreinette is op zijn hoogtepunt. Het
prijsverloop in de voorafgaande weken
was redelijk ten opzichte van het vorige
seizoen. Thans ligt de prijs op 50 cent per
kilo. Ook voor de Tydeman is er sprake
van een afnemend aanbod. Als gevolg
hiervan loopt de prijs op. De gemiddelde
prijs draait om de 80 cent per kilo. Cox's
wordt in steeds grotere partijen aange
voerd. De aanvoer zal de komende weken
steeds verder toenemen. De prijsdruk zal
als gevolg hiervan toenemen, dit blijkt nu
al uit het prijsverval, de prijs ligt thans op
90 cent per kilo De prijs lijkt verder te da
len. Naast het binnenlandse aanbod is er
import uit Frankrijk en Chili. De Franse
import bestaat voor het overgrote deel uit
Granny Smith. Deze import -is aanmerke
lijk groter dan vorig jaar. In de tweede
week van oktober viel de Franse import 4
ton groter uit dan vorig jaar...
Peren
De Beurré Hardy is thans hét hoogtepunt
in de aanvoer gepasseerd. De lage prijzen
van de afgelopen weken behoren inmid
dels tot het verleden. De prijs zal de ko
mende week boven de 70 cent per kilo ko
men te liggen. Ook de Triumphe de Vien-
De hardfruit-aanvoer is weer in volle gang
ne is op zijn retour, ook hier is er sprake
van oplopende noteringen. De kiloprijs
ligt rond de 70 cent. De aanvoer van Légi-
pont komt trager op gang dan vorig sei
zoen. De prijs is echter teleurstellend laag.
nl. 30 cent per kilo. Me,t grotere aanvoe
ren in het verschiet zijn de verwachtingen
nogal somber gestemd. Ook van de Confé
rence kan het aanbod nog wat groeien.
Voor dit ras was er ook duidelijk sprake
van een prijsdruk, gezien de gemiddelde
prijs van 50 cent per kilo. Er mag over het
geheel genomen wel gesproken worden
van wat hogere gemiddelde prijzen in
vergelijking met vorig seizoen. Dit is ech7
ter nog geen reden om over een beter re
sultaat te spreken, omdat de produktie.
naar alle waarschijnlijkheid op veel lager
uit zal vallen. Er is dus wel behoefte aan
de nodige compensatie.
Afgelopen week een nieuwigheidje bij de
CCWS in Honselersdijk; er zijn nieuwe
transportkarren in het gebouw in gebruik
genomen. Iedere dag worden ongeveer
250 van deze karren gebruikt en dat ver
eenvoudigt het transport. Bovendien komt
het ten goede aan het sneller vérhande-
len, want er worden nu ongeveer 300 bos
sen tegelijk verkocht.
Dat kwam afgelopen week goed uit, om
dat vooral de aanvoer van chrysanten er
zijn mocht! Er mag worden aangenomen
dat het gebruik van de karren gunstige
uitwerking heeft gehad op de prijsvor
ming. Het experiment lijkt goed geslaagd.
Nadat aanvankelijk de prijzen nogal Wat
waren weggezakt, trad begin vorige week
een licht herstel in vooral wat betreft de
chrysanten. De gerbera's hadden een lelij
ke prijsval gemaakt. De totale aanvoer
van snijbloemen was iets groter dan in de
zelfde week van het vorig jaar, bijna 31
miljoen bos of stuks dat is bijna twee mil
joen meer dan vorig jaar. Zij brachten
f 9.608.751 op en dat is eens miljoen meer
dan vorig jaar. De totale omzet van de
CCWS beliep afgelopen week 10.929.302
tegen 9.741.475 vorig jaar.
Het waren vooral de potplanten die het
omzetcijfer wat omhoog brachten, bij een
aanvoer van 678.301 stuks een opbrengst-
van f 1.276.159.04 en hét vorig jaar aan
voer 502il97 en opbrengst850.194,87. De
gemiddelde prijzen vielen niet tegen. Het
snijgroen stak afgelopen week met gemid
deld 12 cent ongunstig af bij de 16 cent
van vorig jaar. Uitgesproken slecht ver
ging het de met de irissen. Bij een gemid
delde prijs van 25 cent vorig jaar bedroeg
deze nu slechts 7 cent. De hoogste note
ring was 35 cent, vorig jaar 57. De aan
voer van rond de l'/2 miljoen was dan ook
bijna het dubbele van vorig jaar. De aan
voer van rozen bleef ook afgelopen week
groot mét een prijs welke weinig verschil
de met die van vorig jaar om deze tijd.
Wat gemiddelde prijzen met tussen haak
jes die van vorig jaai* zijn: Amerikaanse
anjers 30 (29), trosanjers 25 (27), anthuri-
ums 1,25 "(1,29), jaarrond troschrysanten 51
(32) .idem geplozen 63 (56) normaal
troschrysanten 1,24 (99), idem geplozen 59
(51), gerbera 32 (32), gladiolen 9 (12), lelie
kelken 42 (43), lelietakken 46 (36), grote
cymbidium 81 (92), idem klein 28 (29).
grote rozen 29 (33), idem klein 20 (21), so-
nia 23 (29), belinda 20 (19), red garnette 12
(14). Dan waren er ook nog wat import
anjers met prijzen van 13 tot 22 cent én
import statice 43 tot 57.
De milde weersomstandigheden zijn uiter
aard wel van invloed op de aanvoeren, die
nog steeds goed op peil blijven. De bloe
men van de ópen grond blijven behoorlijk
presenteerbaar en geeft dus een ruime va
riatie.
Er "Wordt voor deze week dan ook eert toe
name van chrysanten verwacht, maar an
jers, tfosanjers, rozen en dergelijke kun
nen in aanbod achteruit gaan. De invoe
ring van bloemenkarren heeft enkele wij
zigingen in het veilschema veroorzaakt.
Omdat voor de chrysanten nog geen do
zen beschikbaar waren, kon het gebruik
van de stapelkarren nog niet plaats vin
den voor de jaarrondchrysanten.
Mooie opsteker voor de bloembollenkwe
kers!. Na éen uitstekend seizoen met
beste prijzen nu ook het bericht dat er dit
jaar geen surpluSheffing betaald moet
worden. En ook voor de opkoop van zieke
bollen behoeft in 1979 geen geld op tafel
te komén. Dat besluit is een gevolg* van de
zeer geringe overschotten die men dit jaar
heeft. Voor de opkoop daarvan is een zo
klein bedrag nodig, dat het opleggen van
een heffing hiervoor meer zou kosten dan
opbrengen. Daaraan is nl. een grote admi
nistratieve rompslomp verbonden zo
wel voor het bedrijfsleven als voor het
Produktschap voor Siergewassen. Het is
dan ook veel efficiënter om de kleine hef
fing die nu nodig zou zijn maar te ver
schuiven naar de heffing die men in 1980
wil opleggen. Dan gaat het in één moeite
door.
Reserves
Uiteraard zijn er weer stemmen opgegaan
om het huidige systeen te verlaten. Met de
tot nu toe gevolgde weg hetaalt men wei
nig of geen heffing in jaren waarin weinig
bollen in het surplus terecht komen. Dat
hangt natuurlijk ten nauwste samen met
het marktverloop. Als er weinig bollen
onverkocht blijven, is er sprake van een
schaarse markt en flinke prijzen. Men
krijgt het in zulke jaren dus dubbel-op:
hoge prijzen en geen heffingen. Daar staat
tegenover dat in slechte jaren het mes ook
van twee kanten snijdt maar dan in nega
tief opzicht: lage prijzen en hoge heffin
gen.
Andere methode
Waarom schakelt men niet over op een
andere methode? Waarom niet ieder jaar
een vast percentage heffen? Dus ook in ja
ren met een zeer gering overschot een
heffing van pakweg 5 Dan kan men in
de goede jaren mooie reserves fokken. En
als men dan weer in een periode met
overschotten en lage prijzen belandt, dan
behoeft men in ieder geval geen extra
hoge heffing te betalen. Dan kan de op
koop van het surplus voor een groot deel
worden gefinancierd uit de reserves. Het
bedrijfsleven is daar niet zo happig op.
Om te beginnen heeft men nog maar kort
een hoogst onverkwikkelijke heffings-af-
faire achter de rug. Omdat het College
van Beroep voor het Bedrijfsleven en de
heffingsverordening van het PVS onge
ldig verklaarde, moest het Produktschap
een bedrag van bijna .acht miljoen terug
betalen. Het PVS had achter het kantoor
aan de Bezuidenhoutseweg in Den Haag
uiteraard geen boompje staan waaraan
men maar had té schudden om die miljoe
nen te kunnen oprapen. Dat geld moest
uit de reserves komen. Een herhaling
daarvan wil men tot elke prijs voorko
men. En voor het overige redeneren de
kwekers dat als er gereserveerd moet
worden, dat ze dat dan wel in eigen porte
monnee zullen doen. Daar komt nog bij
dat het maken van lage prijzen en daar
bovenop hoge heffingen een schokeffect
heeft. Immers: lage prijzen zijn uitzon
deringen daargelaten vrijwel altijd het
gevolg vaii1 een te grote produktie. Als
men in een dergelijk jaar een optater
krijgt die bubbel hard aankomt, dan zal
dat veel sneller tot de gewenste inkrimp
van het areaal leiden, dan wanneer men
de schok via reserves geleidelijk kan op
vangen.
Zwaar op maag
De heffings-affaire ligt het bollenvak nog
zwaar op de maag. Er is bijna acht terecht
gekomen bij exporteurs. Zij toucheerden
gelden die voor drie kwart waren opge
bracht door kwekers. Ini openbare verga
deringen heeft men niet geaarzeld dit een
vorm van gelegaliseerde diefstal te noe
men. Verzoeken van de zijde der kwekerij
om hun geld terug 'te ontvangen zijn in de
meeste gevallen op niets uitgelopen. Een
krtelpunt is dat de kweker moet aantonen
of de door hem geleverde bollen naar lan
den binnen de EEG zijn gegaan of naar
de, wat men noemt, derde landen.
Bronwaardesysteem
De nieuwe heffingsverordening van het
PVS, die uitgaat van het zgn. bronwaar
desysteem, is ook al weer aangevochten.
Het was de bekende Haagse pleiter mr. J.
v.d. Plas, die deze kwestie op verzoek van
P. Bakker B.V. uit Hillegom voor het Col
lege van Beroep bracht. Hoewel de heer
v.d. Plas meende zeer sterk te staan hij
vocht de verordening op niet minder dan
dertien punten aan! wees het College
van Beroep die allemaal af. Het bollenvak
kan, wat dit betreft, dus rustig slapen. Het
ligt helemaal niet in de lijn der verwach
tingen dat het bronwaardesysteem op
nieuw zal worden aangëvochten!.
