Concertagend
Yehudi Menuhin krijgt
Duitse Vredesprijs
Het kaartspel
van Mike Óatt
PLATEN
KLASSIEK
MAATSCHAPPELIJK GEëJAGAGEERD
LEIDSE COURANT HET BINNENHOF
Blondie - De elpee „Parallel Lines" betekende voor
die een definitieve doorbraak naar een groot publiek
de zware jongens van Kiss met een disco-single va I
eerst op het Europese vasteland scoorden, zo werd
de elpee getrokken disco-single Heart of Glass1 i
Blondie de eerste hit in hun vaderland Amerika. V<
felbegeerde doorbraak haalde Blondie ster-product
Chapman in huis, die de groep direct aan zijn comrn
zegekar bond. Daarom moet de nieuwe Blondie-elp,
To The Beat" met voorzichtigheid tegemoet worden
den.
Want hoe gemakkelijk zou Blondie zich door Chi
kunnen laten inpakken, met alle gevolgen van dien
Maar Blondie blijkt op „Eat To The Beat" haat I
identiteit niet te hebben verloren. Hoew
sterkste nummers „Dreaming", „Union City
Shaylaen Slow Motion" weldegelijk in de lijn
van Heart of Glass" en „Sunday Girl onderbouwi
die opnieuw vlotte melodielijnen met aantrekkelijk
en bedient zich in „Die Young, Stay Pretty" ook v,
raeggae-ritme. Over de gehele linie genomen is „j
The Beat" echter minder consistent dan vorige Blon
pees. Juweeltjes afgewisseld met wegwerp-pop
(Ariola 511 225) M.P
13 oktober - Cliff Richard, Doelen in Rotterdam
14 oktober Cliff Richard, Jaap Edenhal in Amstet
Udo Jürgens, Doelen in Rotterdam The Motels, Pm
in Amsterdam
15 oktober - Lou Reed, Carré in Amsterdam. Supertr
Ahoy in Rotterdam Sister Sledge, Doelen in Rotterdl
16 oktober - Supertramp, Ahoy in Rotterdam
19 oktober - Manhattan Transfer, Carré in Am sten
Nederlandstalige pop met o.a. Toontje Lager en Jan va
Grond, Paard van Troje in Den Haag. Rock against r*
Paradiso in Amsterdam.
20 oktober - Rory Gallagher, Vredenburg in Utrecht
bert-Jan Stips' Transister, Paard van Troje in Den 1'
24 oktober - Abba, Ahoy in Rotterdam Chick CorH
Gary Burton, Vredenburg in Utrecht
27 oktober - Klaus Schulze Athur Brown, Paradfy
Amsterdam
31 oktober - Rufus Chaka Khan, Carré in Amsted
t
tJA *7
tu j"t
ib <u—
,ilx
-flL. ytdfiu&ic
ir.
tfif
Het handschrift van de 13-jarige Yehudi Menuhin. Het be
vindt zich in een album van zijn overleden impresario dr.
G. de Koos en was een bewijs van vriendschap een erken
telijkheid na zijn eerste optreden in ons land in 1929. Hoe
wel De Koos, een Hongaarse jood die zich in de eerste we
reldoorlog in ons land vestigde, door de Duitsers in de
tweede wereldoorlog gedwongen werd zijn impresariaat te
verkopen, was Menuhin de eerste van zijn vroegere arties
ten die het De Koos mogelijk maakte na 1945 opnieuw te
beginnen.
hele wereld, meer dan hon
derd concerten had gegeven
was de 19-jarige meester fy
siek en psychisch totaal uit
geput. Drie jaar later leed
ook zijn vroege huwelijk
schipbreuk en Menuhin
heeft enkele jaren nodig ge
had cm die crisis in zijn ont
wikkeling als mens en als
violist te boven te komen.
Ysaye, die ervoor waar
schuwde, had gelijk gekre
gen. Het aangeboren gemak
waarmee het wonderkind
schijnbaar moeiteloos Krei-
sler en Heifetz gelijkelijk
naar de kroon kon steken,
manifesteerde zich niet
meer. Menuhin moest op
nieuw en hard gaan stude
ren, ën hij moest vooral te
gen zichzelf vechten om te
kunnen blijven wie hij was.
Menuhin heeft gevochten,
hij redde het en hij besefte
terdege dat hij geen garantie
had dat zulke crisissen zich
niet zouden herhalen. Hij
bleef op zijn hoede en gaf
zich rekenschap van een
verantwoorde manier van
leven en werken en vond
veel steun in yoga, wat hem
ook in contact bracht met
musici uit India. Met de door
hem bewonderde speler
Ravi Shankar deed hij po
gingen een synthese te be
reiken van westerse en oos
terse toonkunst die op ge
heel verschillende natuur
kundige en mentale princi
pes zijn gebaseerd. Artistiek
was het resultaat niet over
tuigend maar de samenwer
king sorteerde wel een gun
stig psychologisch effect.
Menuhin die weldra voor
het eerst ook naar China zal
gaan, gelooft onvoorwaarde
lijk in het belang van de uit
wisseling van culturele ver
worvenheden om volken en
rassen nader tot elkaar te
brengen. Wie de realiteit
niet uit het oog verliest, zal
trouwens moeten vaststellen
dat ook zonder vooropgezet
te pogingen Oost en West el
kaar muzikaal al gaan nade
ren. Zullen niet al heel spoe
dig Japan en China de beste
leveranciers van de beste vi
olisten voor het westen zijn?
Die ontwikkeling is niet te
gen te houden en behoeft
ook niet tegengehouden te
worden. Wel moet mèt Me
nuhin onderkend worden
dat alleen zij die hun eigen
cultuur zoeken en liefheb
ben zich in een wereldom
vattende cultuur kunnen
vinden en verenigen. Voor
de bevordering van die ge
dachte, uitgesproken in zijn
eerder genoemde boek,
krijgt Menuhin volkomen
verdiend de Duitse Vredes-
prijs
JOHN KASANDER
Sweet d'Buster - Voor het opnemen van de derde st
elpee Shot into the blue" trok de formatie Sweet d'B
met Pierre van der Linden (drums) en Jons Pistoor
sen) als vervangers voor de onlangs uitgetreden Han
faille en R.J. Stips, naar de Verenigde Staten. De sa
werking met Amerikaanse producer John D'Andrea
geleid tot een zeer professioneel klinkende langspee\
waarop Sweet d'Buster een duidelijk meer op de jazz
jazz-rock geënte muziek laat horen. Met name de nun
„The Frog" met een minutenlang intro en „Can
cide" vertonen duidelijk de sporen van de voorno
muziekstromingen. Door het overheersen van de ii
mentale gedeelten heeft de langspeelplaat een heel
karakter gekregen dan de voorganger „FrictionDi
ziek van Sweet d'Buster vertoont een opvallende
met die van de helaas te vroeg overleden Delftse
Alquin. Het instrumentale nummer „Two Nights" zon
der meer van een Alquin-elpee afkomstig kunnen zij
teksten van Bertus Borgers, zoals altijd gekenmerkt
een onwapenende simpelheid, zijn de weinige, nog
rende Sweet d'Buster-elementen Ariola 200.651H.
The Slits Drie lieftallige Engelse jongedames, i
sinds 1976 onder de toepasselijke naam „The Slits" (s\
opereren, hebben een langspeelplaat gevuld waarvan i
tel, de inhoud aardig dekt. De groep werd indertijd
senteerd als de vrouwelijke tegenhanger van de Sex
tols, maar kan dit op geen enkele wijze en zeker niet
elpee „Cut" waar maken. De optredens van de dama
len ongetwijfeld erg opwindend zijn de hoes spreek
dat betreft boekdelen maar wat het drietal in het
heeft laten persen, is nauwelijks de moeite van het a
len waard. De nummers, vaak voorzien van het de l
tijd goed in de markt liggende reggae-ritme, lijken
krampachtige poging een nieuw, geheel eigen gek
brengen. Op dit punt falen Ari-Upp, Viv en Tessa jam
lijk; de nummers vertonen een grote gelijkenis met di
de Velvet Underground, uit de bloeiperiode toen zan,
Nico de vokalen verzorgde. De elpee „Cut' vertoont d
lijk sporen van kreatieve armoede. Gelet op het fei
de dames er drie jaar lang op hebben zitten broeden,
maar een mager resultaat Een plaat voor de recycling
land 200.877\ H V
Novakarta - Met het verschijnen van de elpee
works' werd tegelijk konde _gemaakt van de mui
voortzetting van de enkele jaren geleden ter ziele gt
folkgroep Magna Carta. De oprichter van Magna C
Chris Simpson, doekte het groepje op, toen hij, veel tl
overigens, inzag dat het doodgebloede folkgezelschap
sterveling behoudens een aantal oerhollandse geiteh
sokken freaks meer kon boeien. Magna Carta was t(x
jaren over haar hoogtepunt, lovende kritieken en zoi
tijd) slechte verkoopcijfers voor de elpee Lord of the i
heen. Geen enkele reden dus voor heroprichting n
groep, een lucratieve trend naar het schijnt in de poj
ziek vandaag (Moody Blues, Roxy Music). Maar toch, i
de naam Novakarta, besloten twee oud leden van M
Carta de op een dood spoor geëindigde muziek van M
Carta weer nieuw leven in te blazen. Dat is nu geprol
met de elpee „Roadworks'Tom Hoy en Robin Thyn
oud-leden van Magna Carta, frommelden tesamen mei
drietal werkeloze sesiemuzikanten een elpee in el kaai
nog niet in de schaduw kan staan van het beroerdste i
van Magna Carta. Infantiele teksten, magere begelè
en slecht opgenomen. Meer valt er niet over te zeggen
vakarta: Niks nieuws en nu al uitgekaart
(CBS 83925AvdM
Kate Bush Cliff Richard
Ter gelegenheid van het 75-jarig be
staan van het London Symphonic
Choir zullen Cliff Richard en Kate
Bush op 18 november in de Londen-
se Albert Hall samen een concert
verzorgen waar aan behalve door
het koor ook door het London Sym
phonic Orchestra medewerking zal
worden verleend.
Vitesse Massada
De Nederlandse rockgroep Vitesse,
heeft een bezettingswijziging onder
gaan. Rudi de Queljoe en Toerroe
Leerdam prefereerden het maken
van funky en latin muziek boven
het huidige rock-repertoire van Vi
tesse en vertrokken naar Massada.
Deze Gooise groep zette kort geleden
vier man op straat, maar is naast
Rudi en Toerroe aangevuld met Jan
Stam en Walter Sell, de laatste is af
komstig uit de formatie Valley of
Dolls. Vitesse zal met drie man ver
der gaan en daarvoor is de 20-jarige
bassist Peter van Straten aangetrok
ken, evenees afkomstig uit Valley of
Dolls.
New Adventures
De groep New Adventures heeft een
overstapje gemaakt van de platen
maatschappij WEA naar Polydor.
Toen de Polydor-staf wat feestelijk
heden organiseerde rond het tijdstip
waarop de groep het nieuwe contract
zou ondertekenen, waren de jongens
zelf in geen velden of wegen te zien.
Twee uur later, toen de slingers
weer waren opgeborgen, kwamen de
jongens toch nog aanzetten en ver
telden erg blij te zijn dat George
Kooymans van de Earring hun nieu
we single „Come On" wil produce
ren.
Runaways
Nadat de zangeres Joan Jett zich in
een avontuur had gestort met de ex-
Sex Pistols Steve Jones en Paul
Cook, mocht voor het voortbestaan
van de Amerikaanse meisjesgroep
The Runaways worden gevreesd.
Joan vertelde daarvoor in Amster
dam nog wel vol vuur over de ge
plande speelfilm „Mama, we're all
crazy now", maar op de vraag naar
de verdere plannen van de dames,
moest zij het antwoord schuldig blij
ven. Binnenkort verschijnt er toch
weer een nieuwe elpee van de groep
onder de titel „Flaming Schoolgirls",
waar op de blonde Runaway Cherie
Curry te keer gaat in Beatle-klassie-
kers als „Strawberryfields Forever"
en „Here comes the sun". De rest
van de nummers blijkt een grof sa
menraapsel van eerder opgenomen
basisbanden van o.a. „Hollywood"
van de elpee „Queens of Noise" -
„Tarot Suite" is geen onthulling
van de betekenis van de Tarot
kaarten. Ik vertel daar niets meer
over dan wat al in vele boeken
over dit onderwerp heeft gestaan.
Ik heb slechts tweeëntwintig be
langrijke kaarten uit een pak ge
trokken en gebruikt als inspira
tiebron voor een muzikaal werk
stuk". Aan het woord is Mike
Batt, die onlangs een gigantisch
muzikaal project op poten zette
waaraan maar liefst werd meege
werkt door gerenommeerde pop
muzikanten als Roger Chapman,
Colin Blunstone, Jim Cregan,
Rory Gallagher en Chris Sped-
ding. Verder maakte de Engels
man gebruik van het London
Sym
phony Orchestra, waardoor de
„Tarot Suite" een klankbeeld
kreeg van de hardrock tot klas
siek. De man die in Engeland dui
zenden kinderen vele uurtjes t.v-
plezier bezorgde met zijn creatie
The Worn bles, een groep wollige
wezentjes, die het best zijn te ver
gelijken met „The Muppets", laat
nu een andere kant van zijn veel
zijdige muzikale talent zien.
Het begon allemaal toen Mike in
London in een boekwinkel een spel
Tarotkaarten zag liggen en direct ge
fascineerd raakte door de mooie ge
ïllustreerde afbeeldingen op de kaar
ten. Tarotkaarten zijn een soerf
waarzeggerskaarten, die vaak wor
den gebruikt om iemand de toe
komst te voorspellen en bekend zijn
uit het occultisme. Mike: „Ik raakte
enorm geobsedeerd door de kaarten,
kocht het pak en heb het uren thuis
bekeken. Elke kaart toont een per
soon, die een menselijke eigenschap
weergeeft. Meteen kreeg ik het idee
om die kaarten muzikaal weer te ge
ven. Omdat een Tarot-pak meer dan
honderd kaarten bevat, heb ik een
selectie moeten maken. Dat was ei
genlijk het moeilijkst en heeft het
meeste tijd gekost. Het openings
nummer van kant II van de plaat,
„Losing Your Way In The Rainis
bijvoorbeeld gebaseerd op de kaart
met de kluizenaar erop. Een acade
micus zal me waarschijnlijk vertel
len dat de kluizenaar een bijzonder
wijze man is, die bewust op zoek
gaat naar de waarheid, hoe moeilijk
die ook te vinden is. Voor mij blijft
de kluizenaar een doodgewone man.
dirigent Wilhelm Furtwëng-
Ier met wie hij als wonder
kind was opgetreden. „Ik
wil de wereld vrede en ver
zoening brengen", was toen
zijn stelregel en hij speelde
dus ook in Berlijn.
Het ligt voor de hand dat te
leurstellingen Menuhin niet
bespaard zijn gebleven. Te
genwoordig is hij er niet
meer zo van overtuigd dat je
met een viool en mooie mu
ziek soms diep gewortelde
haatgevoelens kan wegspe
len en menselijkheid kan
opwekken. „Ik heb eerlijk
gezegd nog maar weinig ver
trouwen in wat muziek in
dit opzicht kan presteren",
zei hij. Maar al relativeert
hij nu begrijpelijkerwijs de
idealen van zijn jeugd, hij
werd geen zwartgallige ne
gativist die bij de pakken
ging neerzitten.
Wèl stelt hij: „Als de mens
niet opstijgt naar de nieuwe
evolutiefase die hem te
wachten staat, zal hij een
voudig voor eeuwig terug
zinken in het barbarisme".
Dit is de laatste zin in zijn
hierboven genoemde boek.
De meeste mensen denken
onwillekeurig dat Menuhins
weg als wereldvermaard uit
voerend kunstenaar over ro
zen moet zijn gegaan. Niets
is minder waar. Zelfs als
wonderkind kreeg hij wel
degelijk tegenslag te incasse
ren. Zo speelde hij niet lang
vóór diens dood in 1931 de
legendarische Belgische vi
oolvirtuoos Eugène Ysaye
voor. Hij verwachtte lof en
goede raad. De vertolking
van een bekende compositie
verliep inderdaad feilloos
maar Ysaye was daarmee
niet tevreden en wilde étu
des horen. Daarin faalde het
wereldwonder in korte
broek. Ondanks zijn wereld
successen werd hij toen af
gewezen en dat was voor
hem een moeilijk te verwer
ken smaad.
Natuurlijk heeft Menuhin de
vernedering verdrongen
maar in 1935, toen hij in 63
steden verspreid over de
Hij staat net als iedereen bloot aan
de verleidingen van het slechte op
deze wereld en heeft het moeilijk
want lichaam en geest zijn vaak
zwak".
Disco
Na veel wikken en wegen zette
Mike de vier kaarten „de Onthou
ding", „de Beul", de Dood" en „de
Duivel" bij elkaar. Mike: „Het doet
nogal ambitieus aan om deze vier be
langrijke onderwerpen in een stuk
van vier minuten te behandelen,
maar „de Dood" is in mijn werk een
verdovend en mysterieus gevoel,
niet gewelddadig of onplezierig. Ik
het mezelf het recht toegekend om
de kaarten te groeperen zoals mij het
beste leek. Ik wilde absoluut geen
dubbelelpee maken omdat ik heb ge
leerd dat dat mensen gauw verveelt
en niemand naar een lang muziek
stuk luistert". Het is interessant hoe
Mike de verschillende kaarten gein
terpreteerd en vervolgens gegroe
peerd heeft. Zijn interpretatie wordt
helder in de teksten weergegeven.
De muziek is behalve de rock duide
lijk klassiek beïnvloed, met name
door Mike's favoriete klassiek com
ponist Johan Sebastiaan Bach. Ook
over het werk van Bach heeft Mike
zo zijn eigen opvatting. „De muziek
van Bach wordt vaak te zwaar opge
vat. Bach heeft volgens mij muziek
gemaakt om op te dansen. Hij wilde
de mensen vrolijk zien. Als hij in
deze tijd zou hebben geleefd, zou hij
waarschijnlijk disco-muziek hebben
gemaakt".
Art GarfunkeI
Mike zal voor velen nog onbekend
zijn, omdat hij tot nu toe bij vele
popmuzikanten uitsluitend achter de
schermen heeft gewerkt. Zo maakte
hij arrangementen voor The Beatles,
The Rolling Stones, Roger Chap
man's Family en bracht hij zelf een
synthesizer-plaat uit op Pye Records.
Hij schreef ondermeer voor The
Troggs en zorgde voor muziek bij
t.v.-reklame voor Guiness-bier,
Corn-Flakes en Smarties. Na zijn
succesvolle werk met The Worn bles,
schreef hij het „Bright Eyes" voor
Art Garfunkel. Mike: Door The
Wombles en de reclamemelodietjes
was ik in de lollige hoek terecht ge
komen en daar probeerde ik lang
zaam maar zeker weer uit te krui
pen. Na de hit van Art Garfunkel,
wilde ik alleen nog serieuze muziek
maken. Niet te gek zwaar natuurlijk,
want bij mijn eerste klus als produ
cer van een symphonische-rockgroep
ben ik in de studio na vijf minuten
in slaap gevallen
MICHAEL PETERSON
Yehudi Menuhin zal aan
staande zondag in de
Paulskirche in Frankfurt
am Main de Vredesprijs
van de Duitse boekhandel
in ontvangst komen ne
men. De beroemde violist
is niet de eerste die deze
prijs, nu 25.000 DM groot,
krijgt toegewezen. Na 1945
is die al heel vaak uitge
reikt, uiteraard voorname
lijk aan schrijvers in uit
eenlopende categoriën. Me
nuhin is dan ook niet al
leen een groot musicus en
een idealistisch wereldbur
ger maar wel degelijk ook
een auteur die meer heeft
gepubliceerd dan alleen
zijn eigen levensherinne
ringen.
Dat bewijst zijn zojuist in
Nederlandse vertaling ver
schenen boek „Thema en
variaties" (Uitgave Donker,
Rotterdam). Het typeert de
schrijver dat deze bundel
niet alleen elf opstellen over
muziek bevat maar ook vijf
over het onderwijs in het al
gemeen, drie over het milieu
en vijf onder de nieuwe
plaats die Groot Brit tan nië
in de wereld moet gaan in
nemen, waarbij ook dit laat
ste onderwerp in een uni
verseel verband is geplaatst.
Menuhin voor wie de con
certpodia van de hele wereld
al meer dan een halve eeuw
zijn werkterrein vormen,
heeft altijd over de schutting
van dat werkterrein heen
willen kijken. Hij is in de
beste zin van het woord een
maatschappelijk geënga
geerd kunstenaar en hij was
dat al toen die modeterm
nog ingang moest vinden.
Yehudi - die hebreeuwse
naam is een symbool Het
woord betekent in engere
zin ,jood" en in meer uitge
breide zin „iedereenIn
middeleeuws Nederland zou
Yeh udivertaald kunnen
worden met „elckerlyc' of
te wel „elkeen".
Zijn ouders, nazaten van
chassidische rabbies, hadden
hun op 22 april 1916 in New
York ter wereld gekomen
kind geen betere naam kun
nen geven. Dit wonderkind
dat bij zijn geboorte een on
begrijpelijk groot talent voor
het vioolspel had meegekre
gen, begon op zijn tiende
jaar al aan een wereldtour
nee en in 1929 deed het
daarbij ook ons land aan. In
1945 was de jongeman de
eerste Amerikaanse musicus
die in de bevrijde steden van
West- en Oost Europa optrad
en hij stond er ook op dade
lijk naar Moskou te gaan.
Het zou tegen zijn opvattin
gen zijn geweest als hij, jood
zijnde, daarom Berlijn en het
verdeelde Duitsland voor
eerst had willen mijden als
zo velen van zijn collega's.
Integendeel: hij nam het
zelfs op voor de omstreden
Yehudi Me
nuhin: idea
listisch we
reldburger.