Concertagend Yehudi Menuhin krijgt Duitse Vredesprijs Het kaartspel van Mike Óatt PLATEN KLASSIEK MAATSCHAPPELIJK GEëJAGAGEERD LEIDSE COURANT HET BINNENHOF Blondie - De elpee „Parallel Lines" betekende voor die een definitieve doorbraak naar een groot publiek de zware jongens van Kiss met een disco-single va I eerst op het Europese vasteland scoorden, zo werd de elpee getrokken disco-single Heart of Glass1 i Blondie de eerste hit in hun vaderland Amerika. V< felbegeerde doorbraak haalde Blondie ster-product Chapman in huis, die de groep direct aan zijn comrn zegekar bond. Daarom moet de nieuwe Blondie-elp, To The Beat" met voorzichtigheid tegemoet worden den. Want hoe gemakkelijk zou Blondie zich door Chi kunnen laten inpakken, met alle gevolgen van dien Maar Blondie blijkt op „Eat To The Beat" haat I identiteit niet te hebben verloren. Hoew sterkste nummers „Dreaming", „Union City Shaylaen Slow Motion" weldegelijk in de lijn van Heart of Glass" en „Sunday Girl onderbouwi die opnieuw vlotte melodielijnen met aantrekkelijk en bedient zich in „Die Young, Stay Pretty" ook v, raeggae-ritme. Over de gehele linie genomen is „j The Beat" echter minder consistent dan vorige Blon pees. Juweeltjes afgewisseld met wegwerp-pop (Ariola 511 225) M.P 13 oktober - Cliff Richard, Doelen in Rotterdam 14 oktober Cliff Richard, Jaap Edenhal in Amstet Udo Jürgens, Doelen in Rotterdam The Motels, Pm in Amsterdam 15 oktober - Lou Reed, Carré in Amsterdam. Supertr Ahoy in Rotterdam Sister Sledge, Doelen in Rotterdl 16 oktober - Supertramp, Ahoy in Rotterdam 19 oktober - Manhattan Transfer, Carré in Am sten Nederlandstalige pop met o.a. Toontje Lager en Jan va Grond, Paard van Troje in Den Haag. Rock against r* Paradiso in Amsterdam. 20 oktober - Rory Gallagher, Vredenburg in Utrecht bert-Jan Stips' Transister, Paard van Troje in Den 1' 24 oktober - Abba, Ahoy in Rotterdam Chick CorH Gary Burton, Vredenburg in Utrecht 27 oktober - Klaus Schulze Athur Brown, Paradfy Amsterdam 31 oktober - Rufus Chaka Khan, Carré in Amsted t tJA *7 tu j"t ib <u— ,ilx -flL. ytdfiu&ic ir. tfif Het handschrift van de 13-jarige Yehudi Menuhin. Het be vindt zich in een album van zijn overleden impresario dr. G. de Koos en was een bewijs van vriendschap een erken telijkheid na zijn eerste optreden in ons land in 1929. Hoe wel De Koos, een Hongaarse jood die zich in de eerste we reldoorlog in ons land vestigde, door de Duitsers in de tweede wereldoorlog gedwongen werd zijn impresariaat te verkopen, was Menuhin de eerste van zijn vroegere arties ten die het De Koos mogelijk maakte na 1945 opnieuw te beginnen. hele wereld, meer dan hon derd concerten had gegeven was de 19-jarige meester fy siek en psychisch totaal uit geput. Drie jaar later leed ook zijn vroege huwelijk schipbreuk en Menuhin heeft enkele jaren nodig ge had cm die crisis in zijn ont wikkeling als mens en als violist te boven te komen. Ysaye, die ervoor waar schuwde, had gelijk gekre gen. Het aangeboren gemak waarmee het wonderkind schijnbaar moeiteloos Krei- sler en Heifetz gelijkelijk naar de kroon kon steken, manifesteerde zich niet meer. Menuhin moest op nieuw en hard gaan stude ren, ën hij moest vooral te gen zichzelf vechten om te kunnen blijven wie hij was. Menuhin heeft gevochten, hij redde het en hij besefte terdege dat hij geen garantie had dat zulke crisissen zich niet zouden herhalen. Hij bleef op zijn hoede en gaf zich rekenschap van een verantwoorde manier van leven en werken en vond veel steun in yoga, wat hem ook in contact bracht met musici uit India. Met de door hem bewonderde speler Ravi Shankar deed hij po gingen een synthese te be reiken van westerse en oos terse toonkunst die op ge heel verschillende natuur kundige en mentale princi pes zijn gebaseerd. Artistiek was het resultaat niet over tuigend maar de samenwer king sorteerde wel een gun stig psychologisch effect. Menuhin die weldra voor het eerst ook naar China zal gaan, gelooft onvoorwaarde lijk in het belang van de uit wisseling van culturele ver worvenheden om volken en rassen nader tot elkaar te brengen. Wie de realiteit niet uit het oog verliest, zal trouwens moeten vaststellen dat ook zonder vooropgezet te pogingen Oost en West el kaar muzikaal al gaan nade ren. Zullen niet al heel spoe dig Japan en China de beste leveranciers van de beste vi olisten voor het westen zijn? Die ontwikkeling is niet te gen te houden en behoeft ook niet tegengehouden te worden. Wel moet mèt Me nuhin onderkend worden dat alleen zij die hun eigen cultuur zoeken en liefheb ben zich in een wereldom vattende cultuur kunnen vinden en verenigen. Voor de bevordering van die ge dachte, uitgesproken in zijn eerder genoemde boek, krijgt Menuhin volkomen verdiend de Duitse Vredes- prijs JOHN KASANDER Sweet d'Buster - Voor het opnemen van de derde st elpee Shot into the blue" trok de formatie Sweet d'B met Pierre van der Linden (drums) en Jons Pistoor sen) als vervangers voor de onlangs uitgetreden Han faille en R.J. Stips, naar de Verenigde Staten. De sa werking met Amerikaanse producer John D'Andrea geleid tot een zeer professioneel klinkende langspee\ waarop Sweet d'Buster een duidelijk meer op de jazz jazz-rock geënte muziek laat horen. Met name de nun „The Frog" met een minutenlang intro en „Can cide" vertonen duidelijk de sporen van de voorno muziekstromingen. Door het overheersen van de ii mentale gedeelten heeft de langspeelplaat een heel karakter gekregen dan de voorganger „FrictionDi ziek van Sweet d'Buster vertoont een opvallende met die van de helaas te vroeg overleden Delftse Alquin. Het instrumentale nummer „Two Nights" zon der meer van een Alquin-elpee afkomstig kunnen zij teksten van Bertus Borgers, zoals altijd gekenmerkt een onwapenende simpelheid, zijn de weinige, nog rende Sweet d'Buster-elementen Ariola 200.651H. The Slits Drie lieftallige Engelse jongedames, i sinds 1976 onder de toepasselijke naam „The Slits" (s\ opereren, hebben een langspeelplaat gevuld waarvan i tel, de inhoud aardig dekt. De groep werd indertijd senteerd als de vrouwelijke tegenhanger van de Sex tols, maar kan dit op geen enkele wijze en zeker niet elpee „Cut" waar maken. De optredens van de dama len ongetwijfeld erg opwindend zijn de hoes spreek dat betreft boekdelen maar wat het drietal in het heeft laten persen, is nauwelijks de moeite van het a len waard. De nummers, vaak voorzien van het de l tijd goed in de markt liggende reggae-ritme, lijken krampachtige poging een nieuw, geheel eigen gek brengen. Op dit punt falen Ari-Upp, Viv en Tessa jam lijk; de nummers vertonen een grote gelijkenis met di de Velvet Underground, uit de bloeiperiode toen zan, Nico de vokalen verzorgde. De elpee „Cut' vertoont d lijk sporen van kreatieve armoede. Gelet op het fei de dames er drie jaar lang op hebben zitten broeden, maar een mager resultaat Een plaat voor de recycling land 200.877\ H V Novakarta - Met het verschijnen van de elpee works' werd tegelijk konde _gemaakt van de mui voortzetting van de enkele jaren geleden ter ziele gt folkgroep Magna Carta. De oprichter van Magna C Chris Simpson, doekte het groepje op, toen hij, veel tl overigens, inzag dat het doodgebloede folkgezelschap sterveling behoudens een aantal oerhollandse geiteh sokken freaks meer kon boeien. Magna Carta was t(x jaren over haar hoogtepunt, lovende kritieken en zoi tijd) slechte verkoopcijfers voor de elpee Lord of the i heen. Geen enkele reden dus voor heroprichting n groep, een lucratieve trend naar het schijnt in de poj ziek vandaag (Moody Blues, Roxy Music). Maar toch, i de naam Novakarta, besloten twee oud leden van M Carta de op een dood spoor geëindigde muziek van M Carta weer nieuw leven in te blazen. Dat is nu geprol met de elpee „Roadworks'Tom Hoy en Robin Thyn oud-leden van Magna Carta, frommelden tesamen mei drietal werkeloze sesiemuzikanten een elpee in el kaai nog niet in de schaduw kan staan van het beroerdste i van Magna Carta. Infantiele teksten, magere begelè en slecht opgenomen. Meer valt er niet over te zeggen vakarta: Niks nieuws en nu al uitgekaart (CBS 83925AvdM Kate Bush Cliff Richard Ter gelegenheid van het 75-jarig be staan van het London Symphonic Choir zullen Cliff Richard en Kate Bush op 18 november in de Londen- se Albert Hall samen een concert verzorgen waar aan behalve door het koor ook door het London Sym phonic Orchestra medewerking zal worden verleend. Vitesse Massada De Nederlandse rockgroep Vitesse, heeft een bezettingswijziging onder gaan. Rudi de Queljoe en Toerroe Leerdam prefereerden het maken van funky en latin muziek boven het huidige rock-repertoire van Vi tesse en vertrokken naar Massada. Deze Gooise groep zette kort geleden vier man op straat, maar is naast Rudi en Toerroe aangevuld met Jan Stam en Walter Sell, de laatste is af komstig uit de formatie Valley of Dolls. Vitesse zal met drie man ver der gaan en daarvoor is de 20-jarige bassist Peter van Straten aangetrok ken, evenees afkomstig uit Valley of Dolls. New Adventures De groep New Adventures heeft een overstapje gemaakt van de platen maatschappij WEA naar Polydor. Toen de Polydor-staf wat feestelijk heden organiseerde rond het tijdstip waarop de groep het nieuwe contract zou ondertekenen, waren de jongens zelf in geen velden of wegen te zien. Twee uur later, toen de slingers weer waren opgeborgen, kwamen de jongens toch nog aanzetten en ver telden erg blij te zijn dat George Kooymans van de Earring hun nieu we single „Come On" wil produce ren. Runaways Nadat de zangeres Joan Jett zich in een avontuur had gestort met de ex- Sex Pistols Steve Jones en Paul Cook, mocht voor het voortbestaan van de Amerikaanse meisjesgroep The Runaways worden gevreesd. Joan vertelde daarvoor in Amster dam nog wel vol vuur over de ge plande speelfilm „Mama, we're all crazy now", maar op de vraag naar de verdere plannen van de dames, moest zij het antwoord schuldig blij ven. Binnenkort verschijnt er toch weer een nieuwe elpee van de groep onder de titel „Flaming Schoolgirls", waar op de blonde Runaway Cherie Curry te keer gaat in Beatle-klassie- kers als „Strawberryfields Forever" en „Here comes the sun". De rest van de nummers blijkt een grof sa menraapsel van eerder opgenomen basisbanden van o.a. „Hollywood" van de elpee „Queens of Noise" - „Tarot Suite" is geen onthulling van de betekenis van de Tarot kaarten. Ik vertel daar niets meer over dan wat al in vele boeken over dit onderwerp heeft gestaan. Ik heb slechts tweeëntwintig be langrijke kaarten uit een pak ge trokken en gebruikt als inspira tiebron voor een muzikaal werk stuk". Aan het woord is Mike Batt, die onlangs een gigantisch muzikaal project op poten zette waaraan maar liefst werd meege werkt door gerenommeerde pop muzikanten als Roger Chapman, Colin Blunstone, Jim Cregan, Rory Gallagher en Chris Sped- ding. Verder maakte de Engels man gebruik van het London Sym phony Orchestra, waardoor de „Tarot Suite" een klankbeeld kreeg van de hardrock tot klas siek. De man die in Engeland dui zenden kinderen vele uurtjes t.v- plezier bezorgde met zijn creatie The Worn bles, een groep wollige wezentjes, die het best zijn te ver gelijken met „The Muppets", laat nu een andere kant van zijn veel zijdige muzikale talent zien. Het begon allemaal toen Mike in London in een boekwinkel een spel Tarotkaarten zag liggen en direct ge fascineerd raakte door de mooie ge ïllustreerde afbeeldingen op de kaar ten. Tarotkaarten zijn een soerf waarzeggerskaarten, die vaak wor den gebruikt om iemand de toe komst te voorspellen en bekend zijn uit het occultisme. Mike: „Ik raakte enorm geobsedeerd door de kaarten, kocht het pak en heb het uren thuis bekeken. Elke kaart toont een per soon, die een menselijke eigenschap weergeeft. Meteen kreeg ik het idee om die kaarten muzikaal weer te ge ven. Omdat een Tarot-pak meer dan honderd kaarten bevat, heb ik een selectie moeten maken. Dat was ei genlijk het moeilijkst en heeft het meeste tijd gekost. Het openings nummer van kant II van de plaat, „Losing Your Way In The Rainis bijvoorbeeld gebaseerd op de kaart met de kluizenaar erop. Een acade micus zal me waarschijnlijk vertel len dat de kluizenaar een bijzonder wijze man is, die bewust op zoek gaat naar de waarheid, hoe moeilijk die ook te vinden is. Voor mij blijft de kluizenaar een doodgewone man. dirigent Wilhelm Furtwëng- Ier met wie hij als wonder kind was opgetreden. „Ik wil de wereld vrede en ver zoening brengen", was toen zijn stelregel en hij speelde dus ook in Berlijn. Het ligt voor de hand dat te leurstellingen Menuhin niet bespaard zijn gebleven. Te genwoordig is hij er niet meer zo van overtuigd dat je met een viool en mooie mu ziek soms diep gewortelde haatgevoelens kan wegspe len en menselijkheid kan opwekken. „Ik heb eerlijk gezegd nog maar weinig ver trouwen in wat muziek in dit opzicht kan presteren", zei hij. Maar al relativeert hij nu begrijpelijkerwijs de idealen van zijn jeugd, hij werd geen zwartgallige ne gativist die bij de pakken ging neerzitten. Wèl stelt hij: „Als de mens niet opstijgt naar de nieuwe evolutiefase die hem te wachten staat, zal hij een voudig voor eeuwig terug zinken in het barbarisme". Dit is de laatste zin in zijn hierboven genoemde boek. De meeste mensen denken onwillekeurig dat Menuhins weg als wereldvermaard uit voerend kunstenaar over ro zen moet zijn gegaan. Niets is minder waar. Zelfs als wonderkind kreeg hij wel degelijk tegenslag te incasse ren. Zo speelde hij niet lang vóór diens dood in 1931 de legendarische Belgische vi oolvirtuoos Eugène Ysaye voor. Hij verwachtte lof en goede raad. De vertolking van een bekende compositie verliep inderdaad feilloos maar Ysaye was daarmee niet tevreden en wilde étu des horen. Daarin faalde het wereldwonder in korte broek. Ondanks zijn wereld successen werd hij toen af gewezen en dat was voor hem een moeilijk te verwer ken smaad. Natuurlijk heeft Menuhin de vernedering verdrongen maar in 1935, toen hij in 63 steden verspreid over de Hij staat net als iedereen bloot aan de verleidingen van het slechte op deze wereld en heeft het moeilijk want lichaam en geest zijn vaak zwak". Disco Na veel wikken en wegen zette Mike de vier kaarten „de Onthou ding", „de Beul", de Dood" en „de Duivel" bij elkaar. Mike: „Het doet nogal ambitieus aan om deze vier be langrijke onderwerpen in een stuk van vier minuten te behandelen, maar „de Dood" is in mijn werk een verdovend en mysterieus gevoel, niet gewelddadig of onplezierig. Ik het mezelf het recht toegekend om de kaarten te groeperen zoals mij het beste leek. Ik wilde absoluut geen dubbelelpee maken omdat ik heb ge leerd dat dat mensen gauw verveelt en niemand naar een lang muziek stuk luistert". Het is interessant hoe Mike de verschillende kaarten gein terpreteerd en vervolgens gegroe peerd heeft. Zijn interpretatie wordt helder in de teksten weergegeven. De muziek is behalve de rock duide lijk klassiek beïnvloed, met name door Mike's favoriete klassiek com ponist Johan Sebastiaan Bach. Ook over het werk van Bach heeft Mike zo zijn eigen opvatting. „De muziek van Bach wordt vaak te zwaar opge vat. Bach heeft volgens mij muziek gemaakt om op te dansen. Hij wilde de mensen vrolijk zien. Als hij in deze tijd zou hebben geleefd, zou hij waarschijnlijk disco-muziek hebben gemaakt". Art GarfunkeI Mike zal voor velen nog onbekend zijn, omdat hij tot nu toe bij vele popmuzikanten uitsluitend achter de schermen heeft gewerkt. Zo maakte hij arrangementen voor The Beatles, The Rolling Stones, Roger Chap man's Family en bracht hij zelf een synthesizer-plaat uit op Pye Records. Hij schreef ondermeer voor The Troggs en zorgde voor muziek bij t.v.-reklame voor Guiness-bier, Corn-Flakes en Smarties. Na zijn succesvolle werk met The Worn bles, schreef hij het „Bright Eyes" voor Art Garfunkel. Mike: Door The Wombles en de reclamemelodietjes was ik in de lollige hoek terecht ge komen en daar probeerde ik lang zaam maar zeker weer uit te krui pen. Na de hit van Art Garfunkel, wilde ik alleen nog serieuze muziek maken. Niet te gek zwaar natuurlijk, want bij mijn eerste klus als produ cer van een symphonische-rockgroep ben ik in de studio na vijf minuten in slaap gevallen MICHAEL PETERSON Yehudi Menuhin zal aan staande zondag in de Paulskirche in Frankfurt am Main de Vredesprijs van de Duitse boekhandel in ontvangst komen ne men. De beroemde violist is niet de eerste die deze prijs, nu 25.000 DM groot, krijgt toegewezen. Na 1945 is die al heel vaak uitge reikt, uiteraard voorname lijk aan schrijvers in uit eenlopende categoriën. Me nuhin is dan ook niet al leen een groot musicus en een idealistisch wereldbur ger maar wel degelijk ook een auteur die meer heeft gepubliceerd dan alleen zijn eigen levensherinne ringen. Dat bewijst zijn zojuist in Nederlandse vertaling ver schenen boek „Thema en variaties" (Uitgave Donker, Rotterdam). Het typeert de schrijver dat deze bundel niet alleen elf opstellen over muziek bevat maar ook vijf over het onderwijs in het al gemeen, drie over het milieu en vijf onder de nieuwe plaats die Groot Brit tan nië in de wereld moet gaan in nemen, waarbij ook dit laat ste onderwerp in een uni verseel verband is geplaatst. Menuhin voor wie de con certpodia van de hele wereld al meer dan een halve eeuw zijn werkterrein vormen, heeft altijd over de schutting van dat werkterrein heen willen kijken. Hij is in de beste zin van het woord een maatschappelijk geënga geerd kunstenaar en hij was dat al toen die modeterm nog ingang moest vinden. Yehudi - die hebreeuwse naam is een symbool Het woord betekent in engere zin ,jood" en in meer uitge breide zin „iedereenIn middeleeuws Nederland zou Yeh udivertaald kunnen worden met „elckerlyc' of te wel „elkeen". Zijn ouders, nazaten van chassidische rabbies, hadden hun op 22 april 1916 in New York ter wereld gekomen kind geen betere naam kun nen geven. Dit wonderkind dat bij zijn geboorte een on begrijpelijk groot talent voor het vioolspel had meegekre gen, begon op zijn tiende jaar al aan een wereldtour nee en in 1929 deed het daarbij ook ons land aan. In 1945 was de jongeman de eerste Amerikaanse musicus die in de bevrijde steden van West- en Oost Europa optrad en hij stond er ook op dade lijk naar Moskou te gaan. Het zou tegen zijn opvattin gen zijn geweest als hij, jood zijnde, daarom Berlijn en het verdeelde Duitsland voor eerst had willen mijden als zo velen van zijn collega's. Integendeel: hij nam het zelfs op voor de omstreden Yehudi Me nuhin: idea listisch we reldburger.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 22