Turkije wacht een ruk naar rechts
Steeds meer jongeren
komen om in verkeer
De mode van een eigenzinnige generatie:
Garantie op reparaties bij
Bovag caravan-bedrijven
,Egel' helpt brandstof sparen
REGERING-ECEVIT LOOPT
OP LAATSTE BENEN
ANKARA Turkije zal
niet lang meer bestuurd
worden door de huidige soci
aal-democratische regering
van premier Bulent Ecevit.
Tussentijdse verkiezingen
op zondag 14 oktober zullen
de rechtse oppositie in dit 43
miljoen inwoners tellende
land een winst verschaffen,
die naar algemeen wordt
verwacht, groot genoeg zal
zijn om de progressieve min
derheidsregering van Ecevit
naar huis te sturen. Door de
sterk afgenomen populari
teit van Ecevit en diens re
publikeinse volkspartij
(RVP) zal welke nieuwe re
gering er ook volgt een ruk
naar rechts betekenen, zo
stellen politieke waarne
mers in Ankara.
Vijf van de zeven vakante ze
tels in de nationale vergade
ring staan zondag op het spel.
Sléchts een van die vijf was tot
voor kort in handen van Ece-
vits RVP, de andere vier be
hoorden tot de grootste opposi
tiepartij, de gerechtigheidspar-
tij van Ecevits voorganger Su-
leyman Demirel. Het ziet er
naar uit dat de premier de
grootste moeite zal hebben om
die ene zetel voor zijn eigen
partij te behouden. De kans
dat het 5-0 voor de oppositie
wordt is zeker niet uitgesloten.
Dat zou betekenen dat de re-
gering-Ecevit dan nog kan re
kenen op de steun van zijn 208
partijgenoten eri misschien op
14 onafhankelijken in het par
lement van 450 zetels. Opposi
tieleider Demirel zou op 182
zetels komen en met de
steun van de rechts-religieuze,
streng islamitische nationale
heilspartij (23 zetels) en de fas
cistische nationale actiepartij,
waartoe de ook in Nederland
actieve Grijze Wolven behoren
(17 zetels), aangevuld met en
kele splintergroeperingen
Ecevit naar huis kunnen stu
ren.
Goed ingelichte kringen in
Ankara rekenen inderdaad op
een motie van wantrouwen te
gen de progressieve regering.
Maar het is de vraag of die al
in oktober zal worden inge
diend. Oppositieleider Demirel
zou er de voorkeur aan geven
nog een paar maanden te
wachten, bijvoorbeeld tot het
volgend vooijaar. De economi
sche en sociale chaos in Tur
kije zal tegen die tijd compleet
zijn, waardoor de kansen van
Demirel op een grote overwin
ning bij vervroegde algemene
verkiezingen toenemen. Bo
vendien zou de leider van de
gerechtigheidspartij in de eer
ste tijd van zijn nieuwe rege
ring kunnen teren op de suc
cessen die Ecevit heeft weten
te bereiken, ook al kunnen
daar op korte termijn nog wei
nig vruchten van worden ge
plukt.
Juist deze omstandigheid
speelt de sociaal-democraten
op dit moment parten. In de 21
maanden van hun regering
hebben zij kans gezien de bijna
failliete boedel die de rechtse
regering van nationale een
heid onder leiding van Demi
rel hen had nagelaten, weer
wat nieuw leven in te blazen.
Met veel pijn en moeite kwa
men internationale ontwikke-
lingscredieten los, die Turkije
broodnodig heeft. Dat gebeur
de pas na het inlossen van een
deel van de enorme schulden
last van vooral kortlopende
kredieten die Demirel in de ja
ren daarvoor had opgebouwd.
Internationale financiële steun
is een levensvoorwaarde voor
de Turkse economie, maar om
weer wat kredietwaardig in de
ogen van het buitenland te
worden heeft de Turkse rege
ring nogal wat maatregelen
moeten nemen die impopulair
zijn voor het binnenland. Daar
speelt de oppositie in toene
mende mate handig op in. In
de afgelopen maanden kende
het land tekorten aan allerlei
levensbehoeften, stonden er
rijen wachtenden voor de be
nzinestations, moesten alle ex
portinkomsten worden aange
wend om de olie te betalen,
kon er dus geen koffie meer
worden ingevoerd, waardoor
de Turkse koffie een zeld
zaamheid is geworden en de
natie massaal moest omscha
kelen op thee. De inflatie nam
in hoog tempo toe (dit jaar 100
procent), de werkloosheid
steeg met sprongen en bij dit
alles kwam een golf van ge
weld en terrorisme die dage
lijks meer slachtoffers eist. Ui-
tpr«t Jinks en uiterst rechts,
met als stuwende kracht de
militante fascistische actiepar
tij, bestrijden elkaar op leven
en dood, ondanks het afkondi
gen van de staat van beleg in
19 provincies. Ook dit terroris
me kost Ecevit veel stemmen:
een de onafhankelijken in het
parlement (oorspronkelijk le
den van de gerechtigheidspar
tij die Ecevits regering bijna
twee jaar geleden gingen steu
nen in ruil voor een ministers
baantje) liep vanwege het te
slappe anti-terreurbeleid vori
ge maand over naar de opposi
tie.
Welke regering het sociaal-de
mocratische minderheidskabi
net zal opvolgen is op dit mo
ment moeilijk te voorspellen.
Een coalitie van de twee
grootste partijen is vrijwel on
denkbaar. Beiden sluiten el
kaar evenzeer uit als de PvdA
en VVD in Nederland. Een
nieuwe combinatie van soci
aal-democraten en onafhanke
lijken is even onwaarschijnlijk
als ongewenst: de laatste drie
maanden beschikt Ecevit door
het vakant worden van zetels
van de RVP en het overloper\
van partijgenoten naar de op
positie al niet meer over een
meerderheid, waardoor het
land eigenlijk allang niet meer
wordt geregeerd. Het ene her
vormingsvoorstel na het ande
re strandt. Ecevit lijkt zijn heil
te gaan zoeken bij de islamiti
sche nationale heilspatij, maar
behalve dat ook deze stap in
feite een ruk naar rechts zou
geven, zou een dergelijke coa
litie de geseculariseerde Turk
se intelligentia binnen de RVP
in grote verlegenheid brengen.
Aan de andere kant is opposi
tieleider Demirel vooralsnog
ook aangewezen op de steun
van anderen. Behalve van de
islamitische partij, die daar
mee precies op de wip zit, zal
Demirel waarschijnlijk ook af
hankelijk zijn van de mede
werking van de fascisten.
Daarmee zou een derde rege
ring van nationale eenheid in
het verschiet liggen. In
het laatste samenwerkinsgver-
band met de fascisten wisten
deze niet alleen op tal va
ministratieve posten a<
partijleden te benoemen,
werd Turkije ook aan de
van een bankroet gebi
Daar plukt de bevolking,
het bijzonder de kwet
minderheden, waaronde
christelijke, nog steeds
wrange vruchten van
ARJEN BROEKHU
Gallerie Guillaume, Wi
straat 51 Den Haag. exp<
van 13 oktober tot 11 no
ber werk van de Engelse
arellist Cuth'oert Bell.
Galerie Mokum, OZ 1
burgwal 334 Amsterdam
poseert van 13 oktober -1
vember schilderijen van
Tielen.
Het aandeel in het aantal verkeersdoden
van jongeren tussen 15 en 24 jaar is in de ja
ren zestig en zeventig sterk toegenomen. In
deze leeftijdscategorie valt nu verrweg het
hoogste aantal verkeersdoden, namelijk 30
procent.
Dit staat in SWOV-schrift, de nieuwe uitgave
van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek
Verkeersveiligheid.
Bij de jongens en meisjes tussen 15 en 19 jaar
vallen de verkeersdoden vooral onder de
bromfietsers. De verkeersslachtoffer tussen 20
en 24 jaar bestuurden over het algemeen een
auto. Deze gegevens staan in het rapport „De
verkeersveiligheid in Nederland" dat de
SWOV heeft aangeboden aan de ministers die
zich met de verkeersveiligheid bezighouden.
Een paar andere conclusies zijn dat vrachtwa
gens relatief vijf keer zo vaak bij ongelukken
met dodelijke afloop zijn betrokken als perso
nenauto's en dat het verkeer in Nederland
vergeleken bij andere Europese landen nog re
delijk veilig is. Alleen Denemarken en Enge
land zijn veiliger. Voorts is gebleken dat het
alcoholgebruik in het verkeer weer sterk is ge
stegen en dat het aantal automobilisten „in
kennelijke staat" weer even hoog is als voor
het 1-novemberwetje.
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 10 OKTOBER 1979 PAG»—
In deze tijd van energieschaarste komen er
steeds weer mensen die een methode weten
om energie te besparen. Een van diegenen
is Ben Pon, importeur in Nederland van on
dermeer Audi. Volgens hem is het mogelijk
om met een apparaatje dat „Egel" wordt ge
noemd, onder bepaalde omstandigheden
een besparing van dertig procent te bewerk
stelligen.
„Een auto die nog koud is, heeft globaal gere
kend twee keer zoveel benzine nodig als een
bedrijfswarme auto. Zolang het inlaatspruit-
stuk en de cilinderwanden nog koud zijn, slaat
namelijk een groot deel van de benzine in het
aangezogen mengsel op de wanden neer. Het
brandstofmengsel, dat door de kou toch al niet
zo goed is vermengd, wordt te arm en kan niet
ontbranden. Om dit condensatieverlies te com
penseren moet bij de aangezogen lucht, zo lang
de motor koud is, een dienovereenkomstig gro
tere hoeveelheid brandstof bijgemengd wor
den. Deze verrijking wordt verzorgd door de
choke. Het warmlopen van de motor duurt
echter vrij lang en bij stadsritten komt hij ei
genlijk nooit op temperatuur. Vandaar dat
stadsritten relatief zo duur zijn. Met een appa
raatje dat het aangezogen lucht/brandstof
mengsel zou verwarmen voordat het de cilin
ders bereikt, zou enorm veel gewonnen kun
nen worden, want een warm mengsel ont
brandt nu eenmaal eerder dan een koud". En
volgens Ben Pon hebben de technici van Audi
nu zo'n apparaatje vervaardigd. Ze ontwikkel
den, aldus Pon, een luchtvoorverwarmingsap-
paraat, dat ze vanwege de vorm „egel" hebben
genoemd. Het bestaat uit een alluminium huis
waaruit aan de bovenkant 2 centimeter lange
stiften steken met een „voet" van PTC. Dit
materiaal heeft de eigenschap zeer snel op
hoge temperatuur te komen. Wanneer de egel
in het inlaatspruitstuk wordt aangebracht en
men de ontsteking inschakelt, gaat er door de
elementen een grote stroom en in enkele se
conden worden de stiften verwarmd. De nu
door het spruitsuk stromende koude lucht
wordt door de stiften verwarmd en op die ma
nier geschikt gemaakt voor een onmiddellijke
en schone verbrandigng met zo weinig moge
lijk verlies. De choke hoeft dan niet meer zo
veel te worden gebruikt, aldus de Audi-impor-
teur.
Alle bij de Bovag aangeslo
ten caravanbedrijven ga
randeren vanaf 1 oktober
aanstaande drie maanden
lang de door hen verrichte
(of door hen uitbestede)
montage-, herstel- en onder
houdswerkzaamheden en
keuringen aan caravans.
Mochten er geschillen ont
staan over de uitvoering van
de werkzaamheden kan de
cliënt een beroep doen op het
Öovag-bemiddelingsbureau
dat bemiddelt in klachten
van technische aard en het
aantal werkuren en de prijs
van de verwerkte materia
len.
de dertiger
Drie geweldige'
gebreide pakjet
tricot (polyestef
acryl), met angt'
voor het zachte,:
effekt. De geo-jL
metrische figur[_
zijn uitgevoerd^
wit, gekombineL,
met zwart, mait
of bordeaux. L
3644140.- i
Dertigers nemen geen genoegen met mode die overal gedragen
wordtDaarom kijken ze altijd wat rusteloos om zich heen of er iets
nieuws te beleven valt. De Dertigers ontdekken bij OAde geome
trische lijnen. Bepaald niet alledaags en tóch heel erg draagbaar.
Die komfortabele tricot pakjes zijn bovendien erg praktisch in on
derhoud en bij CM zeker tóch voordeliger.
Dertigers kiezen
een eigen modestijl
bij OA.
