Sjoerd en
Eric
Vollebregt
gouden
flying
dutchmen!
De mystiek
van
het schuiven
„OLYMPISCHE SPELEN MOETEN GOEDE AFSLUITING WORDEN VOOR ZEILDUO"
SPORT
3F
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 6 OKTOBER 1979
WARMOND - Een fraaie
uitspraak van de bekende
-Russische zeiler Mankin was
eens tegen één van de
gebroeders Volebregt: „Jullie
zijn kapitalisten, maar jullie
hebben maar twee boten; ik
ben communist en heb er vijf
tot mijn beschikking". Eric
Vollebregt, de stuurman van
het zeilende duo dat
inmiddels de nodige faam
heeft vergaard als Flying
Dutchmanequipe, verhaalt
het citaat met een brede
grijns op zijn bebaarde
gezicht. „Zo liggen de zaken
inderdaad. Dat kan vooral
volgend bij de Olympische
zeilwedstrijden in Tallinn
blijken. Tot dusver zijn we
twee keer in Tallinn
geweest, maar beide malen
niet in de periode waarin
volgend jaar de Spelen
worden gehouden. Dat
betekent dat de Russen zich
onder de meest optimale
omstandigheden kunnen
voorbereiden, waarbij de
sterkste Rus de meeste
faciliteiten geniet. Hij krijgt
het beste materiaal
enzovoort, zodat volgend jaar
vooral de Russische boot een
belangrijke gegadigde zal
zijn voor de gouden medaille.
Maar er zijn nog wel meer
kandidaten. Ook de Fransen,
Spanjaarden, West- en
Oostduitsers zijn
kanshebbers".
Sjoerd en Eric Vollebregt in actie in hun Flying Dutchman.
Eric Vollebregt, bij afwezig
heid van zijn tweelingbroer
Sjoerd woordvoerder namens
"het duo, rekent het Neder
landse tweetal wel degelijk tot
de gegadigden voor eremetaal
tijdens de Olympiade van vol
gend jaar. „Maar", voegt hij
onmiddellijk aan deze opmer
king toe, „de omstandigheden
spelen ook een rol. Vroeger
waren wij licht-weerzeilers,
maar inmiddels blijken wij
"sterker te zijn onder wat
zwaarder omstandigheden. En
in Tallinn is ons gebleken dat
de Olympische wedstrijden
«ich voor het grootste deel zul
len afspelen onder lichte om
standigheden. De Olympische
haan ligt in een kom en er
komt nogal eens een dwarre
lende wind, die bovendien in
sterkte erg wisselt, voor. Dit
jaar hebben we echter kunnen
constateren dat wij ook onder
lichte omstandigheden weer
wat beter uit de voeten kun
nen. Dit seizoen was wel ons
beste tot dusver. We zijn in ne
gen belangrijke races uitgeko
men en niet één keer zijn we
lager dan de vijfde plaats ge
ëindigd. Daaruit blijkt dat we
constanter zijn geworden. En
dat is erg belangrijk bij zeil
wedstrijden. Je mag van een
reeks je slechtste resultaat af
trekken. Het is zaak dat je
voor het overige zo regelmatig
mogelijk zeilt. Bovendien moet
je je door eventuele mindere
Uitslagen niet van de wijs laten
prengen. Je moet gewoon elke
race weer proberen zo hoog
mogelijk te eindigen".
Niet opgewassen
En dat is een opgave waarte
gen de Vollebregts drie jaar
geleden tijdens de Olym
pische wedstrijden in King
ston niet waren opgewassen.
Mede onder druk van ver
wachtingen van het thuis
front en niet geheel passen
de weersomstandigheden
eindigde de Warmondse
tweeling op een teleurstel
lende veertiende plaats.
Ook een gevolg van mentale
onzekerheid die ontstond toen
de eerste paar wedstrijden niet
geheel naar wens verliepen.
„Inmiddels zijn we ook men
taal wel gegroeid. We waren
toen tenslotte nog behoorlijk
jong, 21 pas. Het is een gege
ven dat je rond je 26e in deze
klasse doorgaans je top be
reikt. Wij zijn volgend jaar 25,
dus dat zou de leeftijd moeten
zijn waarop je je beste resulta
ten bereikt".
De gebroeders Vollebregt heb
ben zich voorgenomen de Spe
len van volgend jaar als afslui
ting van hun intensieve zeil-
carriere te beschouwen. De in
spanningen met hun FD heb
ben de broers niet alleen spor
tieve successen opgeleverd
maar eveneens zo veel tijd ge
kost dat hun maatschappelijke
ontwikkeling daardoor be
hoorlijk is gestagneerd. Vooral
Sjoerd heeft dat ervaren. Hij is
inmiddels achtstejaarsstudent
enonomie, maar heeft nog
twee jaar voor de boeg alvo
rens hij zijn bul op zak kan
hebben. Eric heeft wat minder
tijd verloren, hij kan volgend
jaar afstuderen. Mede dankzij
de steun die hij op de Rotter
damse universiteit heeft geno
ten, zowel bij leiding als colle
ga's. Zo behoefde Eric Volle
bregt slechts tentamens af te
leggen, vaak op hem passende
momenten, omdat medestu
denten het maken van aante
keningen voor hun rekening
namen. „We zullen dan ook
eindelijk wel eens moeten af
studeren", verklaart Eric Vol
lebregt. „Mijn vader zal dan
eindelijk wel eens zelf van zijn
geld willen genieten".
Maanden van huis
Drie maanden zijn de Volle
bregts dit jaar van huis ge
weest, autoreizen van en
naar wedstrijden meegere
kend. Voorlopig is het tot
december weer ietwat rus
tig. Dan laadt het duo het
schip weer op de trailer om
naar Spanje af te reizen
waar de voorbereidingen op
de Spelen beginnen. Eerst
een trainingskamp en ver
volgens wedstrijden moeten
de basis leggen om in Tal
linn de inmiddels opge
bouwde reputatie om te zet
ten in een medaille. Waartoe
zij ook door de concurrentie dan niet zelden zijn uitweg
in staat worden geacht. vindt in een knallende ruzie.
„Degene die in Tallinn Olym
pisch FD-kampioen wil wor
den zal moeten afrekenen met
de Vollebregts", verklaarde
een Westduitse topzeiler, kort
nadat de Warmonders vorige
week in Travemünde zeker
waren geworden van de eind
zege van het daar gehouden
toernooi. Waarin overigens
niet alle topzeilers aanwezig
waren, zoals Russen en Oost
duitsers. Eric Vollebregt glim
lacht om deze uitspraak. „Er
hoeft maar iets te gebeuren
om je kansen zijn naar de
knoppen. Bovendien is de con
currentie zeer sterk. Nee, dat
wij nu de grote favoriet zijn
voor de Olympische titel, nee,
dat wil ik niet zeggen. Er spe
len te veel factoren een rol".
Vrederechter
Onder leiding van Jack van
Hellemond, die na zijn
bondscoachschap de twee
ling is blijven begeleiden bij
zijn pogingen de wereldtop
te bereiken, werken de Vol
lebregts aan hun pogingen
de kroon op hun inspannin
gen te zetten. Van Helle
mond moet daarbij ook nog
wel eens als vrederechter op
treden, maar zoals in elke
combinatie ontstaat er ook
tussen de broers wel eens
verschil van mening. Wat
„Dat is één van de dingen die
we de kop moeten indruk
ken". meent Eric Vollebregt.
„Het kan weliswaar soms wel
eens goed zijn om je tijdens
een race van vier of vijf uur af
te reageren. Maar het gaat
meestal wel ten koste van je
concentratie. Het is één keer
gebeurd dat we er de brui aan
wilden geven. Dat was een
paar jaar geleden. We zijn alle
bei nogal eigenwijs. Maar de
ruzie is toen bijgelegd. Ik denk
dat er ook woordenwisselingen
voorkomen als je niet als
broers samen vaart, maar met
familie gebeurt dat wellicht
iets eerder. Maar het is nu
eenmaal een groot voordeel als
je erg lang samen zeilt. Dan
ben je het beste op elkaar in
gespeeld. We zeilen nu zo'n
twaalf jaar samen, eerst in een
jeugdboot en. daarna in een
470. Nu varen we al acht jaar
in een FD".
Sinds de oorlog
De hechte samenwerking
tussen stuurman Eric en be
manning Sjoerd moet dan
zoals gezegd volgend jaar
zijn bekroning krijgen. In
dien de Warmonders er in
slagen een gouden medaille
in de wacht te slepen zal dat
voor het eerst sinds de oor
log zijn dat een Nederlandse
Er ontstaat nog wel eens een knallende ruzie tussen de tweelingbroers, die
later op de wal wel weer wordt bijgelegd.
In 1936 greep Daan Kachel-
land in Duitsland goud en ver
der bestaat het enige ereme
taal uit tweemaal brons van
Bob Maas. Ereplaatsen werden
verder behaald door Verha- gend jaar in Tallinn een
gen(vierde) en Staartjes en naar het goud te doen. W
Bakker, die beiden op een vijf- mee dan de type-aandui<f
de plaats beslag legden. De bij van hun boot een diepere fr
het wereldkampioenschap van tekenis krijgt. Twee
dit jaar behaalde derde plaats dutchmen in een
moet de inleiding voor Eric en Dutchman?
Sjoerd Vollebregt zijn om vol- FRANK WERKft
UTRECHT Een verklaring
was er niet voor, maar
zondagmiddag kwam altijd
het dambord op tafel. Vader
liep dan op z'n gemakkie
naar de kast, jij er naast, ook
met één hand in je broekzak,
want je wilde op hem lijken.
Het bord had twee kanten,
maar er werd alleen maar
gedamd. Toe pap, gaan we
schaken? Nee joh, dat komt
nog wel eens. Ah, toe nou, we
dammen altijd al. Schaken
was geheimzinnig. Later, met
de sterreclame voorop, werd
het een knusse bezigheid van
mensen met goede smaak,
die vooral de koffie gold.
Schaken is niet voor het
pleps, maar dat wist je als
jochie gelukkig niet.
Dammen dus, met vader die
z'n best deed niet te snel te
winnen. Met vriendjes,
neefjes en nichtjes liepen de
emoties over het vermeende
valsspelen zo hoog op dat
iedereen iedereen uitschold,
de damstenen over tafel
vlogen en je het liefst je
tegenstander het bord om de
nek wilde draperen.
Harm Wiersma.'een „gewone" jon
gen als vedette.
„Dan zat je met je vuisten onder je
kin naar het bord te staren alsof je
de stelling volledig beheerste".
Nee, dammen was alleen leuk
als je tegen een hele sterke
speelde. Dan zat je met je vuist
onder je kin naar het bord te
staren of met je handen in het
haar naar buiten te kijken als
of je de stelling volledig be
heerste. Je schoof en vader
vroeg zachtjes of je dat nou
wel zou doen. Even deed je of
je hem niet hoorde, maar de
steen ging terug want de ver
woestende drieslag werd na
zo'n milde terechtwijzing
ineens zichtbaar. Bij de andere
zet hield je je vinger heel lang
op de schijf, want dan mocht je
nog terug. Je wist dat je zou
verliezen, maar gaf pas toe als
een schijf tegen vijf dammen
stond. Je slikte elke nederlaag
in de hoop dat het volgende
partijtje wel beter zou zijn. Na
drie of vier keer hopeloos
strijd te hebben geleverd, pro
beerde je het nog even: pap,
gaan we nou een potje scha
ken? Maar de stukken gingen
in de doos, het bord in de kast
en.de radio aan voor de voet
baluitslagen. Pas na je eerste
wiskundelessen werd 's zon
dags het bord eindelijk omge
draaid. Dammen werd scha
ken en met een misplaatst ge
voel van trots kwam je tot de
onzinnige beslissing dat je bij
de grote mensen hoorde.
Omgedraaid
Harm Wiersma heeft het
hord nooit omgedraaid. Hij
ontdekte wat remise is bij
dammen en daar ligt vol
gens kenners de grens tus
sen spel en sport. Nu loopt
hij zo nu en dan in Utrecht
met z'n handen op het ach
terhoofd door een gangetje.
Open gezicht, vrolijke ogen;
wachtend op een vraag. De
hulpeloze blik van een te
genligger beantwoordt hij
met: „Ja, het dammen is
daar, die kant op", alsof hij
zelf niet meedoet. Wiersma
is net een paar uur bezig aan
zijn zoveelste partij in de
tweekamp om de wereldtitel
met Anatoli Gantwarg.
Tussen toilet en een kantoor
banjert Wiersma heen en weer
zonder de blik van de gekwel
de topdenker. Daglicht dringt
niet door in het vertrek dat
slechts toegankelijk is voor en
kele bevoorrechten met een
pasje. Omdat een of andere
dwaas van een architekt in
Utrecht Hoog Catherijne
mocht ontwerpen, zitten
Wiersma en Gantwarg weken
achtereen opgesloten in de
doolhof van een betonkolos.
Een benauwd vertrek, waar op
samenzweerderige toon over
dammen wordt gepraat en een
secretaresse de dag doodt met
het lezen van boeken. Als er
nu brand uitbreekt, denk je als
toevallige bezoeker, ben je
nooit op tijd weg. Deuren, gan
gen, trappen, liften, parkeer
garages, winkels, welke kant
moet je op? Wiersma neemt
maar een appel, hij heeft an
dere dingen aan zijn hoofd.
Officieel behoort hij achter
glas te zitten, net als Gant
warg, die niet van het bord is
weg te schoppen.
Na. de uitgangen van parkeer
garages op alle niveau's te
hebben gezocht, de halve
Utrechtse bevolking de weg te
hebben gevraagd, het laden en
lossen aan de achterkant van
winkels te hebben aan
schouwd, volledig ontheemd
een bankgebouw van binnen
te hebben gezien, eindelijk in
de publiekszaal. Huis- en club-
dammers krijgen daar uitleg
van Ton Sijbrands. Op video
schermen, die af en toe uitval
len, zijn Wiersma en Sijbrands
te zien, maar hoofdzakelijk
toch de partij. De stelling, daar
draait het om. Het geschuif
van Wiersma en Gantwarg is
geniaal, dom, een gevolg van
damblindheid, maar hoe dan
ook vol emoties. Niemand gilt,
want dat hoort niet. Niet voor
niets typeert de firma die het
gebeuren voor ruim negentig
procent sponsort zichzelf als
„de denkers achter de compu
ter". En daar hoeven we ze
dan, zegt de reclamespot, niet
dankbaar voor te zijn. Interes
sant zo'n firma, vooral als je
toch niet weet wat er nou pre
cies wordt gedaan. Zo wordt
de damtweekamp ook ver
kocht. Uit het programmaboek
van de sponsor: „De schijven,
het bord, de velden; het is de
hardware die duizenden com
binaties mogelijk maakt. Er is
een mens voor nodig om die
mogelijkheden ook te gebrui
ken." Dammen als mystiek,
me hoela. Er is geen enkele
voeling met de twee spelers,
die toch buitengewoon intelli
gent zitten te zijn, daar ergens
verderop in zo'n modern kan
toor met plantentuin. De twee
kamp kost totaal ongeveer
170.000 gulden. De winnaar
krijgt vijftigduizend gulden, de
verliezer dertigduizend.
Winstgevend
Dammen is voor spelers op
het niveau van Wiersma een
winstgevende aangelegen
heid geworden. Wiersma zelf
doet daar niet geheimzinnig
over, slaat zich niet op»'
borst en blijft de wat chaï
sche, toegankelijke Fix
Maar het beeld van de i
sporter, die na afloop
natte haren en sporttas t
loopt, net als elke jur
dat kan niet bij een werl
kampioenschap. WiersmaP
Gantwarg hebben uit put
citaire overwegingen i
nog het ongeluk 'dat ze i
als twee opgefokte half-if
ten tegenover elkaar zit}
zoals Kortsjnoj, Spasskirt
Karpov, „aan de
kant van het bord".
De sfeer van een titelstrijd c
het dammen blijkbaar onf"
dellijk georganiseerd
mand krap bij kas zit,
enige regelmaat valt nielfc
ontdekken -moet gewicht
heid uitstralen. Dat kan alfl
door het scheppen van eenl
stand. Wiersma, de „gewcé
jongen, wordt zodoende
vedette. Als hij straks weri
kampioen is (van de toew
gingen terecht of onter»
krijgt Sijbrands altijd bt
kneigingen) moet dat eenp
mulans voor de damsporlh
Nederland betekenen. Hetp
zelfs in de bedoeling om stif
met andere (bestuurs)c
feeën de boe'r op te gaanf
Afrika om eindelijk uit de Fj
passé te komen dat er alleei
Nederland en Rusland op <1
niveau gespeeld wordt. D«
men populair(der) maken, L
tekent dat het naar de merf
toe moet. De tweekamp Wil
ma-Gantwarg, straks ongetj
feid een stukje ongeëvenai
damiitteratuur, verwijdert
basis van de top, want mi
van sterKe spelers onbereil|
re idolen.
DICK HOFLAI