SPD wil Strauss
oor gerecht dagen
Moord in Baskenland
lokt staatsgreep uit
Niets kan Ohira
van de overwinning
afhouden
OP ZOEK NAAR MEER GIF IN HAMBURG
«USSISCH-CHINEES BERAAD
"lEGINT MET WANTROUWEN
Olierijkdom Mexico moet relatie
met Washington verbeteren
inesty
a DDR
vingers
)orrechten
_*obleem
)or
komo-
^ugabe
-^iTENLAND'
LEIDSE COURANT
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1979
PAGINA 7
VS-ambassadeur bij de VN beëdigd
De nieuw Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Donald McHenry (midden) geflankeerd door
zijn voorganger Andrew Young (links) en president Carter. McHenry werd gisteren in het Witte
Huls beëdigd.
onze correspondent Ami van
j Vree)
ij De specialisten die af-
en weken op het terrein van
prmalige firma Stolzenberg
junburg munitie, gifgassen
jidere uiterst schadelijke
h hebben verwijderd, heb-
;aterdag hun opruiming-
amheden aan de opper
vlakte beëindigd. Gisteren heb
ben daarvoor 500 mensen hun
huizen in de omgeving verlaten;
zij krijgen een gratis boottocht
naar Helgoland aangeboden.
De komende tijd zal tot een diepte
van zes meter worden onderzocht of
zich eventueel ook onder de grond
nog giftig of explosief materiaal be
vindt. Voor men met de afgraving
begint, zullen echter eerst de foto's
worden bestudeerd die verken
ningsvliegtuigen van het leger bo
ven de fabriek en de omgeving er
van hebben gemaakt. Volgens getui
gen zijn er tijdens en na de oorlog
grote hoeveelheden springstoffen en
gifgassen onder de grond begraven.
De laatste eigenaar van het bedrijf,
de 66-jarige Martin Leuschner heeft
tegenover het weekblad Der Spie
gel, dat vandaag verschijnt, ver
klaard dat hij geregeld bestellingen
van politie en het Duitse leger heeft
gekregen. Volgens Leuschner ligt er
bij zijn huis, waar afgelopen week
eveneens veel vergif is gevonden,
ook nog 100 kubieke centimer van
het giftige strijdgas tabun en boven
dien een ampul met 25 of 30 kubie
ke centimer sarin, een gif dat nog
10 keer zo sterk is als tabun.
De fractieleider van de CDU-oppo-
sitie in het Hamburgse parlement
heeft inmiddels in verband met het
milieu-schandaal het aftreden van
SPD-burgemeester Klose geëist. Om
dit te bereiken zal hij binnenkort
een motie van wantrouwen indie
nen. Hij stelt Klose namelijk ver
antwoordelijk voor de talloze nala
tigheden van de overheid. Morgen
wordt het rapport gepubliceerd van
het onderzoek dat de regering van
Hamburg, de Senaat, naar de gang
van zaken heeft laten instellen.
)EN In Londen gaan dé trage
handelingen over de toekomst
hodesië vandaag hun derde week
delegatie van de zwarte premier
rewa is al akkoord gegaan met
raamvoorstellen die de 230.000
en in het land beroven van hun
ande zeggingsmacht in de zwart-
e coalitieregering o.a. hun ve
lt over wijzigingen in de grond-
ook al houden de blanken 20
it van de zetels in het parlement
iden.
itriottisch Front van Nkomo en Mu
le aartsvijanden van Muzorewa in
zeven jaar durende guerrilla, heeft
inkbeeld van reservering van zetels
danken afgewezen. Maar men ver
in Londen dat het Patriottisch
akkoord zal gaan met een afbake
kiesdistricten op zodanige wijze
blanken in een toekomstig parle-
vertegenwoordigd zullen zijn. Veel
wijken in de hoofdstad Salis-
orden voornamelijk bewoond door
zodat deze wijken blanke parle-
zullen opleveren,
zal de aandacht bij de besprekin-
vooral gericht zijn op het
Front en op wat dit Front
te stellen voor de beëindiging
rebellie van de Britse kolonie die
1965 onafhankelijk verklaarde en
internationale boycot en
groeiende guerrilla op dé hals
Woelingen in El Salvador
Een lid van de Volksliga in El Salvador steekt zijn vuist op, maar houdt zijn gezicht ach
ter een doek verborgen. Leden van de liga bezetten in het weekeinde het ministerie van
arbeid. Verder werden aanvallen gedaan op militaire posten. Gisteravond voerden vier
mannen en een vrouw een aanval uit op een kazerne in San Salvador. Daarbij kwamen
drie aanvallers om het leven. Een man en de vrouw konden ontkomen.
(HAAG (ANP) De Ne-
Indse afdeling van Am-
International heeft de
g van de DDR ge-
haar verplichtingen
de rechten van de
J na te komen. Amnesty
dit verzoek bij het begin
Aen landelijke actie tegen
pendingen van de rechten
Be mens in de DDR.
DDR, dat het internatio-
I verdrag inzake burger-
Ten en politieke rechten
geratificeerd, telt vol-
'e organisatie enkele dui-
pn politieke gevangenen.
A onder hen zitten gevan-
jvegens illegale vluchtpo-
|n.
Waarschuwing Baskische politici:
SAN SEBASTIAN (UPI)
Baskische politici hebben gis
teravond de waarschuwing la
ten horen dat de moord op ge
neraal Lorenzo Gonzalez-Val-
les Sanchez in San Sebastian,
de militaire gouverneur van
de provincie Guipuzcoa, ten
doel heeft een staatsgreep van
de kant van het leger uit te
lokken. Zij pleitten voor
kalmte met het oog op de be
langrijke volksraadpleging
over zelfbestuur voor Spaans
Baskenland.
van politieke geweldpleging in
Spanje in het lopende jaar en
het twaalfde militaire slachtof
fer, werd door één kogel in de
slaap gedood toen hij kort na
het middaguur op zondag in
San Sebastian met zijn vrouw
aan het wandelen was.
De politié verklaarde vanmor
gen dat alles erop wees dat de
ETA, de militante beweging
van Basken die onafhankelijk
heid eisen, de moordaanslag
op zijn geweten had.
Terwijl premier Adolfo Suarez
in Madrid spoedberaad naar
aanleiding van de aanslag
hield met ministers en de
chefs van staven van de
krijgsmacht, veroordeelde de
president van de voorlopige
autonome regering van Bas
kenland, Carlos Garaicoechea,
de ETA voor haar pogingen
om de nog tere Spaanse demo
cratie de hals om te draaien.
Hij zei dat het de ETA erom te
doen was een staatsgreep uit te
lokken die het Spaanse volk
weer lijden en ellende zou be
zorgen.
De Baskische communistische
partij noemde de moord op
Gonzalez-Valles Sanchez, „een
uitermate ernstige aanslag op
de democratie".
JKOU (AP) De Chinese onder
ster van buitenlandse zaken Wang
wing is gisteren in Moskou aange-
len voor de op handen zijnde be
dingen voor de normalisering van
betrekkingen tussen China en de
jet-Unie. Hij sprak de hoop uit dat
Jen „werkelijke verbetering in de
ftkkingen" zou plaatshebben maar
Tddels gaat de propagandaoorlog
Jn de twee communistische groot-
Jpten onverdroten door.
"Thinese functionaris wilde niet kwijt
heer de besprekingen zouden aanvan
gen maar een bron die nauw bij de be
sprekingen betrokkenis, hield het op mor
gen.
Wang werd op het vliegveld verwelkomd
door zijn Russische ambtgenoot en China-
deskundige Leonid Iljichow. De twee
drukten elkaar hartelijk de hand en ver
dwenen vervolgens gedurende vijf minu
ten in een vergaderruimte. Daarop ver
trok Wangs delegatie alleen naar de bin
nenstad van Moskou.
Aan de vooravond van de besprekingen
sprak het officiële Chinese persbureau
Xinhua twijfel uit over de Russische op
rechtheid om de geschillen op te lossen.
De Russen werden ervan beschuldigd
„verdachtmakingen te spuien over de mo
tieven van de Chinese partij", waarbij
Russische verklaringen werden aange
haald als zou China „het broeinest van
oorlogsgevaar" zijn geworden.
Ook de Russische propagandamachinerie
liet zich niet onbetuigd. Aan de voora
vond van Wangs aankomst in Moskou be
richtte het Russische persbureau TASS
over de Vietnamese beschuldigingen dat
China geen vertrouwen had in de onder
handelingen met Hanoi.
Schietpartij
'^GRAVENVOEREN. (BE
LG ATegen middernacht
gisteravond heeft een Fransta
lige caféhouder in 'sGraven-
voeren in de Belgische Voer
streek met een geweer gescho
ten op een aantal Vlamingen.
Van drie Vlamingen die ge
troffen werden, zijn er twee
opgenomen in een ziekenhuis
in Maastricht.
Het incident zou zijn ontstaan
toen een aantal Vlamingen die
naar een dansavond waren ge
weest, door een groep Walen
werden overvallen. De Vla
mingen kregen versterking,
maar op het kerkplein van 's-
Gravenvoeren werden ze van
uit zijn deuropening onder
vuur genomen door de café
houder, die inmiddels gearres
teerd is.
Prostituees in
Iran gekastijd
en gehuwd
HAMADAN In de Westi-
raanse stad Hamadan zijn ze
ven „vrouwen van lichte ze
den" gekastijd en in de echt
verbonden met revolutionaire
jongemannen. De bruiden kre
gen een Perzisch tapijt ter
waarde van 50.000 rial (1400
gulden) als geschenk van de
plaatselijke Islamitische gees-
telkijke, ayatollah Alemi, toen
zij plechtig beloofd hadden
„niet meer te volharden in
hun ondeugden".
(Van onze correspondent
Robert Whymant)
TOKIO Japan wordt al vierentwintig
jaar geregeerd door de Liberaal-Democrati
sche Partij. Volgende maand, om precies te
zijn 7 oktober, trekken de Japanners naar
de stembus en het lijkt er sterk op dat de
LDP opnieuw de overwinning in de wacht
zal slepen. De onlangs aangekondigde plan
nen van de minister-president om in geval
van een verkiezingsoverwinning een belas
tingverhoging door te voeren, lijken hier
geen verandering in te brengen.
Bij de vorige verkiezingen behaalde de LDP
248 zetels. De Liberaal-Democraten hebben
zich een winst van 23 zetels als doel gesteld,
omdat ze met 271 zetels verzekerd zijn van een
ruime meerderheid in het 511 zetels tellende la
gerhuis.
Vorige week is de verkiezingscampagne offi
cieel van start gegaan. De leider van de Socia
listische Partij, Ichio Asukata, beet vol strijdlust
het spits af. „We mogen een dictatuur van de
LDP niet toestaan", zo riep hij. Maar het ziet
ernaar uit dat de Socialisten en de kleinere op
positiepartijen niet voldoende steun krijgen om
de macht van de LDP te breken.
De oppositiepartijen zijn niet in staat om een
bruikbaar politiek alternatief te bieden. Zij
spreken het volk niet aan. Men kan Ohira nau
welijks een bezield leider noemen, maar hij
heeft van zijn collega-politici op dit gebied geen
enkel gevaar te duchten.
Ohira is zo zeker van de overwinning en laat
zich zo laatdunkend uit over de oppositie dat
hij heeft aangekondigd dat hij bij een overwin
ning de staatskas wil aanvullen door middel
van belastingverhogingen. Hij ontbond het par
lement omdat hij, naar zijn zeggen, de instem
ming van het volk wilde hebben en een nieuwe
last op de schouders wilde nemen.
Ohira's rivalen binnen de LDP zijn niet zozeer
bang dat de aangekondigde belastingverhoging
e^n verlies zal opleveren voor hun partij. Nee.
ze vrezen dat een grootscheepse overwinning
de positie van Ohira alleen nog maar zal verste
vigen en dat hij het leiderschap van de partij
blijft behouden. De echte strijd bij de verkiezin
gen speelt zich af tussen de verschillende stro
mingen binnen de LDP, waarbij elke stroming
om de meerderheid vecht. Miljoenen dollars,
afkomstig uit politieke giften, worden door de
verschillende stromingen gebruikt om hun ei
gen mensen te financieren in kiesdistricten,
waar twee of meer Liberaal-Democraten zich
kandidaat hebben gesteld.
De werving van stemmen is officieus al enkele
maanden geleden begonnen. Het is verboden
om stemmen te werven door bezoeken aan
huis; de kiezers mogen alleen door middel van
geluidswagens worden toegesproken en in de
straten weerklinkt dan ook een ware kakofonie
van geluid. Maar ondanks het verbod hebben
sommigen in de afgelopen weken toch, welis
waar bijzonder rustig, getracht op de verboden
manier stemmen te winnen.
In sommige districten schijnen campagneleiders
voor LDP-kandidaten zelfs bepaalde kiezers op
te bellen. Die kiezers krijgen dan later, op dis
crete wijze, een enveloppe met 25 gulden toege
stopt.
Bij de Japanse verkiezingen draait alles om
geld. De LDP-kandidaten hebben hierdoor
reeds een lengte voorsprong. Elke officieel ge
steunde LDP-kandidaat krijgt 80.000 gulden
van het hoofdkwartier en dan nog veel meer
van de leider van de stroming die hij vertegen
woordigt. Men schat dan elk parlementslid van
de LDP minstens een miljoen heeft uitgegeven
aan zijn verkiezingscampagne. Het geld, zowel
van het hoofdkwartier als van de verschillende
stromingen, is voornamelijk afkomstig uit het
bedrijfsleven, dat er veel belang bij heeft dat de
LDP aan de macht blijft. De oppositiepartijen,
die niet kunnen terugvallen op aanhangers met
een goed gevulde portemonnee, moeten hun ze
tels langs meer bescheiden wegen trachten te
veroveren.
(Copyright The Guardian)
Bokassa naar
Afrikaans land
vertrokken
PARIJS (AFP-Reuter) De
afgezette dictator van het in
middels weer republiek ge
worden centraal Afrikaanse
„keizerrijk", Bokassa, heeft de
Franse militaire basis Evreux
vannacht aan boord van een
militair vliegtuig verlaten en
is op weg naar onbekende be
stemming in Afrika.
Het toestel met Jean Bedel Bo
kassa aan boord steeg om vier
uur op naar het Afrikaanse
land (waarschijnlijk Libië) dat
gunstig heeft gereageerd op
een Frans verzoek aan een
aantal staten, hem asiel te ver
lenen.
David Dacko, de man die Bo-
kassa's regime omver heeft ge
worpen en die het nieuwe
staatshoofd van de republiek
is, wil de ex-keizer hebben om
hem te berechten wegens mis
daden tegen de mensheid.
Bomexplosie
op plaats
waar paus in
VS verblijft
PHILADELPHIA De plaats
in Philadelphoia, waar paus
Johannes Paulus II tijdens zijn
aanstaande bezoek aan de Ver
enigde Staten zal vertoeven,
wordt door de politie thans be
waakt na een bomexplosie die
er vrijdagmiddag plaats vond.
Van de arbeiders die bezig wa
ren op die plaats een platform
te bouwen, werd niemand ge
wond. Over de bouw van het
platform is verschil van me
ning ontstaan tussen de ge
meente en de Amerikaanse
liga voor de bescherming van
de burgerlijke vrijheden, die
vindt dat het uittrekken van
75.000 dollar uit de gemeente
kas voor de bouw van het
platform een schending zijn
van het beginsel van de schei
ding van kerk en staat
MEXICO-STAD Deze week
nog ontmoet president José
Lopez Portillo van Mexico in
Washington president Jimmy
Carter in de hoop de funde
ring te leggen voor betere Me
xicaans-Amerikaanse betrek
kingen, gebaseerd op de nieu
we olierijkdom van Mexico.
Het wordt de tweede samen
komst tussen beiden. Presi
dent Carter was in februari in
Mexico-stad en erkende toen
dat een nieuwe relatie nodig
was, gebaseerd op volledige
samenwerking, begrip en we
derzijds respect. De erkenning
volgde op een waarschuwing
van Lopez Portillo dat Mexico
en de Verenigde Staten twee
kanten op konden: die van
vriendschap of confrontatie.
Het belangrijkste resultaat van
de eerste ontmoeting tussen
Carter en Lopez Portillo was
overeenstemming over een di
aloog op regeringsniveau over
beginselen die de verkoop re
gelen van Mexicaanse olie en
aardgas aan de Verenigde Sta
ten. Maar de dialoog lijkt vast
gelopen te zijn, en tenzij men
in de komende paar dagen
aanzienlijke vooruitgang
boekt, zal de kwestie waar
schijnlijk niet in Washington
worden aangesneden.
Amerika's onderminister van
buitenlandse zaken Warren
Christopher was onlangs in
Mexico om te proberen de im
passe over de aardgaskwestie
te doorbreken, maar hij keer
de onverrichterzake naar
Washington terug. De Mexi
caanse minister van buiten
landse zaken, Jorge Castaneda,
zei op een persconferentie na
Christophers vertrek dat geen
overeenstemming was bereikt
wegens verschil van mening
over prijs eri andere factoren.
Terzake van de olie levert Me
xico al 85 procent van zijn ex
portolie aan de Verenigde Sta
ten. Diplomatieke waarnemers
in Mexico geloven niet dat die
leverantie veel zal worden op
gevoerd, omdat de Mexicaanse
regering haar olievoorraad
niet vlugger wil aanspreken
dan zij het geld kan besteden.
Vaststaat dat Mexico een olie
voorraad heeft van 45.8 mil
jard aten, een waarschijnlijke
reserve van 44 miljard vaten
en een potentiële reserve van
200 miliard, waardoor het
Amerika s meest belovende
energiebron is.
De Mexicaanse olieproduktie
zal dit jaar maximaal ongeveer
2 miljoen vaten per dag bedra
gen, waarvan 717.000 vaten
per dag voor de export zijn be
stemd. In 1980 wil men de pro-
duktie opvoeren tot 2.25 mil
joen vaten per dag.
Mexico produceert naast olie
ongeveer 3.1 miljard kubieke
voet aardgas per dag (80 mil
joen kubieke meter) en de pro-
duktie zal tegen 1982 naar ver
wachting oplopen tot 5 miljard
De Mexicaanse president
Lópes Portillo
kubieke voet daags.
Voorheen was Mexico bereid
zoveel als 2.2. miljard kubieke
voet aardgas per dag aan de
Verenigde Staten te leveren,
maar het is sindsdien van ge
dachten veranderd als gevolg
van het veto dat Carters rege
ring in 1977 uitsprak over de
verkoop van Mexicaans gas
aan zes Amerikaanse onderne
mingen.
De regering in Washington
verklaarde dat de 2.60 dolar
per duizend kubieke voet die
Mexico vroeg, te hoog was.
Nu zegt Mexico dat het het
grootste deel van zijn aardgas
voor eigen ontwikkeling nodig
heeft en dat als aan de Vere
nigde Staten zou worden gele
verd, men waarschijnlijk niet
hoger zou gaan dan 300 mil
joen kubieke voet per dag te
gen een prijs in de buurt van
de 3.50 doller par duizend ku
bieke voet.
Voor zijn bezoek aan Was
hington op 28 en 29 september,
spreekt Lopez Portillo in New
York de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties
toe. Hij zal nieuwe maatrege
len voorstellen voor de distri
butie en de verkoop en het ge
bruik van energie.
De Mexicaanse president vindt
olie de gezamenlijke verant
woordelijkheid van de mens
heid en hij zal de behoefte on
derstrepen aan ontwikkeling
van alternatieve, niet-conven-
tionele energiebronnen door
ruimer financiering en over
dracht van technische kennis
tussen naties.
Andere vraagstukken die hij
met Carter zal bespreken zijn
de handel en de illegale immi
gratie van Mexicanen naar de
Verenigde Staten. Amerika
schat dat jaarlijks tussen de
500.000 en 800.000 Mexicanen
illegaal de Verenigde Staten
binnenkomen.
geleide" verstoringen van CDU-bijeen-
komsten in Essen en Keulen was ge
weest. Linkse tegenstanders van de
kanselierskandidaat hadden toen gepro
beerd om hem het spreken te belemme
ren en zij hadden met eieren naar hem
gegooid. Daarover hebben de politieke
partijen al de gehele week met elkaar
in de clinch gelegen.
Strauss zegt namelijk te beschikken
over het verslag van een vergadering
van enkele kopstukken van de SPD
waaruit zou blijken dat Bahr en zijn
medewerkers vooraf van de ordeversto
ringen op de hoogte waren geweest en
er hun instemming mee hadden be
tuigd.
In een brief van Strauss' advocaat aan
die van Bahr staat: „Voor het geval u
tegen mijn cliënt (Strauss) gerechtelijke
stappen wil ondernemen, ziet deze de
onder ede afgelegde getuigenverklarin
gen van de heren Helmut Schmidt,
Willy Brandt, Herbert Wehner (fractie
voorzitter) en Johannes Rau (minister
president van Noordrijn-Westfalen)
over het verloop van de levendige dis
cussie tijdens die zitting en de daarbij
vastgestelde verantwoordelijkheid met
grote belangstelling tegemoet."
onze correspondent Ami de
Vree)
f De Westduitse sociaal-de-
laten willen de kanselierskandi-
van CDU en CSU, Franz-Josef
voor het gerecht dagen om
s dwingen dat hij beschuldigin-
i het adres van de SPD terug-
-*n verkiezingsbijeenkomst in het
bied had Strauss afgelopen week
dat SPD-secretaris Egon Bahr
van de door de SPD