I BEELD
ISPRAAK
RiëO
Dierenconferentie van
Erich Kastner op tv
TERUGBLIK
KRO-voorzitter Hendriks
schoorvoetend overstag
voor vierde geldstroom
£<r
scherm
in het:
oog
TELEVISIE DINSDAG
te
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1979 PA('A[
Tussen droom en daad staan wet
ten en bezwaren. In die positie on
geveer verkeert KRO-voorzitter J.
Hendriks. Nog verleden jaar ver
klaarde hij zich zonder meer tegen
commercie en merchandising op ra
dio en tv. Het enige juiste stand
punt voor de hoogste baas van een
ideële omroep, want geld maakt
recht wat krom is en de KRO wil
met haar programmering recht
door zee naar het door haar gestel
de doel, nl. bijdragen aan een mens
waardige samenleving.
Maar dan zie je het gebeuren, dat als uit
vloeisel van een bepaalde tv-uitzending er
een populaire figuur ontstaat De handel
gaat er vervolgens mee aan de wandel. De
stickers, de badhanddoeken, de sleutelhan
gers, de jeans met borstopschrift vliegen je
om de oren. De handel zij een goede winst
gegund, ook al met het oog op de werkgele
genheid, maar het is niet te ontkennen, dat
deze koopwaar wordt aangeprezen in zend
tijd die mede door de kijkers is betaald. Dat
bespaart de zakenman in elk geval een hoop
STER-kosten. Iets uit de winst op die arti
kelen mag zeker aan de kijkers ten goede
komen.
Hierover kreeg verleden jaar de KRO-voor
zitter een vraag toegeworpen. Waarom zou
voor zulke gevallen niet een orgaan in het
leven geroepen worden met de bevoegdheid
om een deel van die winsten op te vorderen
en ten goede laten komen van de omroepen
en eigenlijk dus van de kijkers?
Pas onlangs kwam de heer Hendriks op dit
punt terug ter gelegenheid van het nieuwe
winterprogramma. Hij blijft van mening,
dat er over dit hete hangijzer door velen
ook in omroepkringen te gemakkelijk wordt
gesproken, waarbij het nota bene gaat over
de grondslagen van het huidige, niet-com-
merciële omroepbestel. Dat kun je niet
straffeloos aantasten, vindt de heer Hen
driks.
Toch stellen "TTJDS en onlangs nog AVRO-
voorzitter M. Keijzer, alsmede mr. W. Bor-
dewijk van Veronica, dat je je ogen sluit
voor de werkelijkheid als je commercie en
merchandising buiten de deur blijft houden.
Hierbij wordt gewezen naar Europese ont
wikkelingen, die ook hun invloed in ons
land zullen doen gelden. Met dit soort uit
spraken bestookt men momenteel minister
Gardeniers van CRM, die nog steeds druk
bezig is regelen te treffen voor het weren
van ongewenste reclame Nuit radio en tv. In
hoeverre zal zij de ogen kunnen sluiten voor
de werkelijkheid?
Want vergeleken met verleden jaar raakt
intussen ook de heer Hendriks zij het
schoorvoetend overstag. Hij blijft terecht op
het standpunt staan, dat commercie en mer
chandising geen invloed mogen hebben op
de programmering. Dit zou vooral een om
roep als de KRO haar gezicht doen verlie
zen. Maar -en daar doet de heer Hendriks
een stap voorwaarts- het schijnt hem toe,
dat er geen bezwaar tegen kan zijn om de
revenuen uit tv-handelswaar aan de omroe
pen te laten toevallen. Op die manier zou
naast kijk/luistergeld, STER en bijdragen
van leden een vierde geldstroom ontstaan
ter financiering van de omroep. Dit moet
dan allemaal zo zorgvuldig mogelijk gecon
troleerd worden op grond van regels, waar
in gesteld wordt, dat door commercie geen
invloed op de programmering mag worden
uitgeoefend.
We zouden hieraan toe willen voegen, dat
als het ooit tot die vierde geldstroom komt,
de verdeling daarvan gelijkelijk over alle
omroepen plaats zou moeten vinden. En dan
nu eens een keer niet naar rato van het aan
tal leden, maar alle even zo grote porties. De
voordelen hiervan zijn verschillende: Mocht
een kleine omroep eens een keer een uit
zonderlijke geliefde figuur opleveren, dan
mag het niet zo zijn, dat die kleine omroep
zoiets als een goudmijn voor eigen gebruik
aanboort. Omroepen als TROS en AVRO,
die gemakkelijker over commercie denken
dan een ander, zullen in die gelijke verde
ling voor alle geen aansporing vinden om
commerciële mogelijkheden uit te buiten.
En tenslotte zullen de kleinere of sterker
ideëel werkende omroepen dit geld kunnen
bestemmen voor het maken van minder-
door Ton Oliemuller
heidsprogramma's, d.w.z. nuttige uitzendin
gen ook al weet men dat er maar weinig kij
kers voor zijn. Op deze manier kunnen met
deze gelden goede doelen worden gediend.
De heer Hendriks zou dit alles overigens
niet graag geregeld willen zien door de
NOS. Die heeft al vingers genoeg in de pap
en vertoont volgens hem de neiging steeds
meer naar zich toe te trekken. In dit ver
band sprak hij over een toenemende
machtsconcentratie bij de NOS. De omroe
pen zitten in een krap keurslijf waar het be
treft hun eigen slagvaardigheid die met
NOS-apparatuur tot gelding moet worden
gebracht. Anderzijds blijft de NOS zich ver
sterken en beschikt voor de eigen program
mering over meer mogelijkheden dan de
omroepen, die deze instelling der gezamen
lijkheid in het leven riepen. De heer Hen
driks pleit voor het recht voor alle omroe
pen op grotere bewegingsvrijheid dan nu
mogelijk is.
Op deze uitspraken kreeg hij intussen in het
NOS-bestuur van repliek gediend. Hij zou
die dingen niet in het openbaar moeten zeg
gen als hij ze niet eerst in het NOS-bestuur,
waarvan hij deel uitmaakt, aan de orde zou
hebben gesteld. Dat kan wel waar zijn, ri
posteerde de heer Hendriks zo ongeveer,
maar ik ben niet van plan om hier verant
woording af te leggen voor wat ik in de
functie van KRO-voorzitter zeg. Daar heeft
hij gelijk in. Maar alle omroepen klagen
over de beperktheden bij de NOS. En dan
blijft de buitenstaander toch zeggen: Pak die
zaken in het NOS-bestuur nu eens stevig
aan. De bottleneck zit hem vooral in het
feit, dat men met al die verschillende, el
kaar tegenstrevende omroepen in het NOS-
bestuur zo moeizaam tot besluitvorming
komt. Als alle omroepen elkaar nu eens
vonden op dit punt en de NOS opdroegen
betere facilitaire voorwaarden te scheppen,
dan zou NOS-voorzitter Jurgens op korte
termijn met een beter werkplan voor de dag
moeten komen dan hij nu voorhanden
heeft. In zijn functie blijft hij te allen tijde
verantwoording schuldig aan in de eerste
plaats de omroepen. Hij zit er om de geza
menlijkheid te dienen en om ervoor te zor
gen, dat elke omroep afzonderlijk het hoog
ste rendement kan puren uit de haar toege
meten zendtijd. Hoe hij het Berenschot-
werkschema in overeenstemming kan bren
gen met de wensen van de omroepen, daar
voor is hij nu juist door de Kroon op die
plaats neergezet. Als mr. Jurgens daarin
eerder had ingegrepen zou hij dezer dagen
niet voor het feit gesteld zijn van het op
stappen van een der facilitaire NOS-direc-
teuren, ir. Königel, die vindt dat er momen
teel meer gepraat dan gedaan wordt bij de
NOS-techniek. Het is op zijn minst opmer
kelijk, dat particuliere produktiebedrijven
wel kans zien snel en goed te voorzien in de
wensen van de verschillende omroepen. Tot
goed begrip moet hier aan worden toege
voegd, dat het heel moeilijk is wijs te wor
den uit wat al die verschillende omroepen,
die het zelden of nooit waarover dan ook
met elkaar eens zijn, willen. Intussen gaat
de NOS dan natuurlijk wel door om haar
eigen zaken te regelen.
Om de NOS als technisch bedrijf een duide
lijker functie te geven in het geheel van de
omroepen en dus los te maken van de NOS
als programma-verzorgende zendgemachtig
de. zou de heer Hendriks graag willen zien,
dat de NOS-techniek een staatsbedrijf werd,
evenwel zonder monopolie, zodat ook het
spel der vrije krachten een kans krijgt, een
en ander onder parlementaire controle.
Hierin is hij intussen al bijgevalen door Ver-
onica-voozitter Bordewijk.
De heer Hendriks mag vroeger staatssecre
taris geweest zijn, hij blijft hechten aan par
ticulier initiatief buiten overheidsbemoeiing
om. Hij juicht het regeringsonderzoek toe
naar mogelijke geruchten over commerciële
banden tussen omroepen en derden, maar
de wijze waarop dit onderzoek plaats heeft
roept ook bij hem vraagtekens op. Hij vindt,
dat er door de onderzoekers te diep wordt
gegraven in de persoonlijke sfeer van de
omroepmensen. Hij heeft daar grote bezwa
ren tegen en er persoonlijk en als KRO-
voorzitter intussen de consequenties uit ge
trokken. Toen hem van de regeringscom
missaris het verzoek bereikte in verband
met het door deze ingestelde onderzoek in
zage te hebben van de notulen van de ver
schillende KRO-vergaderingen, heeft hij dat
zonder meer geweigerd. De regeringscom
missaris voor de omroep is een respectabel
man, maar dat kun je niet van elke-pottekij-
ker zeggen.
KRO-voorzitter Jo Hendriks weigerde regeringscommissaris voor de omroep inzage in de notulerf van de KRO-
vergaderingen.
De Duitse schrijver Erich
Kastner wekte met zijn
boek „Die Konferenz der
Tiere" destijds een brede be
langstelling. Het boek werd
ook verfilmd, welke film
onder de titel „Dierenconfe
rentie" vanavond op het
NCRV-scherm wordt ge
bracht. In de wereld van de
dieren maakt men zich zor
gen over de oorlogszucht on
der de mensen. Er wordt een
conferentie belegd, waarop
ver strekkende besluiten
worden genomen en ook
worden doorgevoerd. Uit een
en ander blijkt, dat de men
sen nog veel van de dieren
kunnen leren.
Ned. 20.27 uur.
Beestenboel
Dieren reizen tegenwoordig
ook naar de maan. Men komt
er voiop kennissen tegen.
Ned. I 18.59 uur.
Groene vingers
De man met de groene vin
gers, die alles van de natuur
weet, gaat het vanavond* heb
ben over arm en rijk in de we
reld in samenhang met de mo
gelijkheden die de natuur de
verschillende landen biedt.
Ned. I 20.05 uur.
Briefkaart
Donald Jones verschijnt als
gast in de filmrubriek „Voor
Scène uit de film „Dierenconferentie" naar een boek van Ericb Kastner.
een briefkaart" vanwege zijn
aandeel in de nieuwe Neder
landse speelfilm „Grijpstra en
de GierVoorts fragmenten
van een aantal nieuwe films.
Ned. I 20.35 uur.
Gunsmoke
In de western „Gunsmoke"
staat een maniak de recht
spraak in de weg.
Ned. I 21.55 uur.
Vakantiekolonie
Filmleerlingen bezochten met
de camera die plaatsen waar
bleekneusjes een beetje ge
zondheid kunnen opdoen.
Ned. I 22.45 uur.
Zo vader en
moeder
Jo de Meijere, de Belgische ac
teur van het „Dagboek van de
herdershond", verschijnt van
avond in de vader-moeder-
zoon-dochter-rubriek.
Ned. II 18.59 uur.
Onkel Brasig
Onkel Brasig mag weer optre
den als er complicaties dreigen
over ontslag wegens verden
king van diefstal.
Ned. II 19.25 uur.
De KRO laat de komende we
ken Willem Nijholt een kans
geven aan „nieuw talent", een
show, waarin hij zelf - Willem
dus - natuurlijk de hoofdrol
blijft spelen, maar waarin hij
toch een opkomend sterretje
pousseert. Hij doet dat, zoals
zaterdagavond bleek, met
zwier en met een grote gulhar
tigheid. Deze eerste keer ging
het om Tetske van Ossewaar-
de, een jongedame die al in
Amerika een „grote kans" zou
hebben gekregen in een musi
cal, ware het niet dat het alle
maal op het nippertje afsprong
op een gewijzigde verblijfsver
gunning. Zij had, volgens Wil
lem „dat zekere iets", dat een
echte ster dient te hebben. Een
wat vage omschrijving van
wat men ook gewoon talent
zou kunnen noemen, maar dat
was dan, dunkt mij, in ieder
geval duidelijk aanwezig. Tets
ke werd in de gelegenheid ge
steld te zingen, te dansen, te
acteren en zelfs te goochelen.
Op grond daarvan kon men
met vreugde vaststellen, dat ze
inderdaad beschikt over een
aanleg voor het ietwat „kwa
jongensachtige" komische. Al-
leraardigsst was een kennelijk
op maat gesneden liedje over
haar inderdaad wat lang uitge
vallen naam, waar weer tegen
over stond, dat men om haar
acteertalent te doen uitkomen
wel een meer terzake doend
schetsje had kunnen uitkiezen,
maar goed, Tetske moet na
tuurlijk nog meer kansen krij
gen.
In „Tros Aktua" was Ed van
Kan „maar eens in Turkije
gaan kijken" om voor ons vast
te stellen of er in dat land nou
inderdaad sprake was van eni
ge geloofsvervolging. Hij bleef
er een week en kwam daarna,
zoals hij ons zonder omwegen
deed weten, tot de ontdekking
dat er „van een gerichte ver
volging geen sprake was". Hoe
hij precies tot die conclusie
was gekomen werd ons niet
helemaal duidelijk en de ge
sprekjes die hij ter plekke
voerde waren niet zo ophelde
rend dat dan men wel tot die
gevolgtrekking moest komen.
Terloops werd verteld dat
zelfs „duivelaanbidders" in
Turkije het volle pond en de
volle vrijheid krijgen. Het
werd als een toppunt van tole
rantie beschouwd. Ik weet niet
wat die mensen precies doen,
maar het lijken mij van huis
uit wel typisch christenvervol
gers.
Gisteravond ging de VPRO op
Nederland 1 verder met de
lotgevallen van de familie Van
Caem, daaraan een film van
Bertolucci toevoegend, terwijl
op het andere Nederland de
Tros vrijwel de hele avond in
ruimde voor de vergoning van
de opera „Macbeth" van Ver
di, ook een soort familiedrama.
Het was een geheel op het me
dium afgestemde opvoering
van Engelse herkomst en alles
was dus uitstekend verpakt,
zowel letterlijk als figuurlijk.
Maar daar blijft natuurlijk al
tijd en eeuwig de kwestie van
de gebrekkige geluidsweerga
ve die in de verste verte niet
kan opwegen tegen die van
een FM-radio of van een goe
de grammofoon.
HERMAN HOFHUIZEN
NEDERLAND 1
18.30
18.45
18.55
KRO
18.59
19.05
19.15
20.05
20.35
Nieuws voor slechtho
renden
Sesamstraat
Kortweg (kunst)
Journaal
Een beestenboel
Tom Jerry
Wereldcircus
De man met de groe
ne vingers, afl. 10, slot
Voor een briefkaart op
de eerste rang, film
quiz
Journaal
DUITSLAND 3
WDR
18.00 School TV. 19 Seil
19.30 Cursus DuiU
20.00 Hinter den Schlagj
20.45 Regionieuws
21.00 Journaal
21.15 Opposition in derirM
cumentaire serie
22.00 Momente rmar
22.15 Made in Germanyllit
0.35 Journaal
I »n
NOS
21.37
KRO
21.55 Gunsmoke, Westernse-
23.15 Journaal
NEDERLAND 2
NOS
18.00 Nieuws voor slechtho
renden
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Zo moeder, zo zoon
19.25 Onkel Brasig, TV-serie,
afl. 14, slot
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.27 Dierenconferentie, te
kenfilm
21.55 Hier en Nu
22.35 Tot besluit
NOS
22.45 Journaal
DUITSLAND 1
18.00 Spass muss sein. 18.50 Jour
naal. 19 Viel Larm um
Sandy. 19.30 Tip um halb 7.
19.40 Weite wilde Welt der
20.15 Hier und Heute
20.45 Tip um 4tel vor 8
21.00 Journaal
21.15 Der eiserne Gustav, afl. 5
22.15 Kontraste
23.05 Wenn man mich mal (ragen
würde... (Robert Long)
23.30 Tagesthemen
24.00 Irene, Irene, Italiaanse speel
film (1975)
1.45 Journaal
DUITSLAND 2
18.00 Journaal. 18.10 Abenteuer
Wildnia, afl. 14 (41 Dagen in
de woestijn). 18.40 Die
Drehscheibe. 19.20 Königlich
Bayerisches Amtsgericht,
TV-serie (De kwajongens
streek).
20.00 Journaal
20.30 Musik-Flipper, spelprogram-
21.15 Gesundheitsmagazin Praxis
22.00 Journaal
22.20 Strafe ohne Urteil, TV-apel
iwa
ringt
ENGELAND LT
BBC 1 Inie
18.00 John Craven's
18.05 Blue Peter.")'
kenfilm. 18.40
18.55 Reporting i,
19.20 Nationwide, j,
gels, TV-aerie, aflT
20.20 The Rockford
Battleaxe and thalnw
Cigar)
21.10 Panorama, actualittjf
22.00 Journaal
22.25 Speelfilm
0.05 Film '79
0.35 News Review
BBC 2 |d Oj
18.00 Open University. ;a
out o» Mind. J
20.20 Journaal
20.30 Diary of Britain
tion)
21.20 The two Ronnies
Corbett)
22.00 Tinker Taylor Soi
TV-serie
22.45 Horizon (The
Dance)
23.45 Newsnight
BELGIE NED. 1 i
18.00 Achille, tekenfilms!
Heidi, jeugdserie
18.30 Open scho*
meel 19.30 Kijk
Morgen. 19.45 Jou#1
20.15 Dubbel dobbel, i
21.00 The Cedar Tree, h
afl. 2 (A Change a.
21.50 Ommekaar (Opvantf
gevangenen) T
22.30 Journaal
BELGIE FRANS i
18.15 La Bataille des PlaiL'
serie (Een duivels
film). 18.45 Sept T
kunstkroniek. 19.1ijkr
19.30 Journaal. 1tl
droits, juridische E
(Huurdersgarantie).L
20.00 Les Sentiers du Mo|
Hmong's parmi n
21.15 Styles (Olivier
beeldhouwer)
22.15 Journaal
22.30 Le Paradis Latin -
radis, show
BELGIE FRANS i
he
19.55 Portret van Marct
afl. 6, slot.
20.55 La Captive aux Yihez
(The big Sky),
(1952)
ider
NEDERLAND 1
10.00 School TV
11.00 School TV
NOS
13.00 Nieuws voor slechtho
renden
NEDERLAND 2
NOS
13.00 Nieuws voor slechtho
renden
DUITSLAND 1
11.00 Journaal, Tagesthemen. 11.25
Lobster, TV-film. 12.25 Kon
traste. 13.15 Parabel. 13.25
Umschau. 13.55 Presse-
schau. 14 Journaal. 17.10
Journaal. 17.15 Navaho-lndi-
anen, documentaire.
DUITSLAND 2
17.30 Mosaik, voor ouderen.
ENGELAND
BBC 1
7.38 Open University. 10.1
TV. 13.45 Journaal]!
ble Mill. 14.45 Raj
You and me. 15.il
TV. 16.20 Pawb yr
16.55 Play Schor
Champion the Wosaf
se. 17.45 Dinky Dor
ford File.
BBC 2
7.38 Open
School,
sity.
°mr
University. C*
tool. 17.50 Opei^
K 1
BELGIE NED. 1 <3
14.00 School TV. 17 SchcEID
jlki:
BELGIE FRANS
14.00 School TV. 17.15 L-
17.45 1,2,3... Cinéiter
de jeugd. ja
ilf i
HILVERSUM 1
18.11 (S) Aktua. 18.25 (S) De kinder-
platenbak. 18.40 (S) De blauwe zaden
(26). 19.02 (S) Tross-country. 20.02
(S) Zomaar 's avonds. 23.02 (S) Met
het oog op morgen. 0.02 AVRO's ra-
dlojourn. 0.07 (S) Pim Jacobs' pla-
tenscala. 1.02 (S) One o'clock Jump.
2.02 (S) AVRO's service station. 5.02-
7.00 (S) Ochtendblom.
HILVERSUM 2
18.00 (S) Muziek In vrije tijd. 18.50
Politieke partijen. GPV. 19.00 (S)
Rondom het Woord. 19.20 Psalm van
de week. 20.00 (S) 29ste Intern. Or
gelconcours Haarlem 1979. Opnamen
van het openlngskoncert op 3 juli j.l.
in de Grote of St. Bavokerl
lem, door het Kammerchor,
en het Amsterdams Ki
o.l.v. Frieder Bernius
van der Sluis, sopraan en
orgel. 21.10 (S) Slnfonla
sohn. 21.30 (S) Llterama-
22.25 Bond zonder naam. 2
school. 23.25 (S) Muziek
tijd. 23.55 Nws.
HILVERSUM 3
18.03 (S) De Avondsplts met
onale Hitparade. 19.02 (S) r
15. 20.02 (S) Superclean
chlne. 21.02 (S) AVRO's 7
naai. 21.07 (S) Negen-uur-l
22.02 (S) Vierkleur. 23.02 fl
ballads beat. 24.00 Sluitiii
EmtRSüM leder heel uur nieuwsbe-
richten. AVRO: 7.03 Radio-
Journaal. 7.10 (S) Muz. en
verkeerslnfor. 8.03 Radio-
Journ. 8.15 (S) Muz. en ver-
keersinf. (vervolg). 9.03
Tekst en Uitleg. 9.13 (S) Divertimento.
10.02 De zandbakshow. 10.12 Ar-
beldsvit. 11.02 Mijn dochter Murlël.
11.20 (S) Rondom Twaalf. 12.30
Sporlpanorama. 13.02 Radiojournaal.
13.02 (S) Diligence. 13.50 (S) Een
middagje AVRO. 16.02 (S) Van Bro
adway tot Carré. 16.30 De zandbak
show. 16.40 Kat In de zak. 17.02 (S)
Gas terug.
BnyntSPM KRO: 7.00 Nws. 7.10 Och-
mm tendgymn. 7.20 Het levende
woord. 7.30 Nws. 7.36
Ajpn Echo. 8.00 Nws. 8.30 Nws.
M 8.36 Raymond Lefevre.
8.50 Postbus 900. 9.00
Gymn. voor de vrouw. 9.10 Water
standen. 9.15 Scheepspraat. 9.20 De
letter M. 10.30 Ouder worden we alle
maal. 11.00 Ik sta hier niet voor de
banken te praten. 11.30 Ratel. OVER
HEIDSVOORLICHTING: 12.16 Uitzen
ding voor de landbouw. 12.26 Meded.
12.30 Nws. 12.36 Echo. 13.00 Nws.
13.11 Goal. 13.30 Lange,
13.30 Wij verbinden u door
terswijk. 13.45 Lees met p
14.00 Liedjes uit Europa
Katechese onderbouw (1f
14.30 Open School-tijd. 151 f
Hemel. 15.30 Geen verbot
gang. 16.30 Het Praatprd
17.24 Meded. 17.30 Nws. 17l
BhverscY leder heel uur [Dl
wmBr VARA: 7.02 (S) kpt
meurders. 8.30 (Si
ze zeggen 10.3POI
Ufü* plsch Jansen. 11.3b-
RA's Zoekplaatje. l_i,
Spltsbeeld. 15.30 (S) Popkraf®0
Beton. fdt
er
TROS: 7.00 Nws.fctOfl
Jm Capriccio. 9.00 t£.
(S) Er staat een Kil
Boxtel. 9:30 (S) Vit u
en verre. 10.00 (L
tien tot twaalf. l2Fen
12.02 (S) Specialiteiten far
13.00 (S) De meest verkoel*.:
sieke tien". 13.30 (S) Korenf, J'
14.00 Nws. 14.02 (S) Om 111 1
14.30 (S) Gultariteiten. 15.0fcnj
leantorium en kamermuziek.
